1

GZM pozyskała 56 mln zł z funduszy UE na rozwój nowoczesnej mobilności

Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia pozyskała ponad 56 mln zł z funduszy UE na rozwój nowoczesnej mobilności.

Projekt pn. „Zrównoważona, inteligentna mobilność – kluczem do transformacji regionu – Etap 1” zostanie realizowany przez Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię oraz Partnerów Projektu: Miasto Katowice oraz Miasto Tychy.

Głównym rezultatem Projektu jest łagodzenie skutków transformacji poprzez poprawę mobilności mieszkańców GZM, dzięki zapewnieniu infrastruktury transportu ekologicznego i wysokiej jakości zeroemisyjnego transportu publicznego, przyczyniającego się do zwiększenia dostępności mieszkańców gmin obciążonych procesem transformacji regionu do lokalnych rynków pracy.

Działania w ramach projektu mają na celu wsparcie mieszkańców Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii objętych procesem transformacji regionu.

Górnośląsko- Zagłębiowska Metropolia zakupi 8 nowych autobusów o napędzie elektrycznym oraz 4 dwustanowiskowe ładowarki plug-in, które zostaną przekazane do PKM Świerklaniec. Wybudowane zostaną odcinki Velostrady nr 6 Katowice – Mysłowice o długości 4,383 km oraz Velostrady nr 3 Tychy – Katowice o długości 3,073 km wraz z infrastrukturą towarzyszącą.

Wartość projektu wynosi 73 072 989,53 zł, z czego dofinansowanie z programu regionalnego Fundusze Europejskie dla Śląskiego 2021-2027 (Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji) wynosi 56 462 266,46 zł.




Czystsze powietrze, ładne i ciepłe kamienice bliżej! Kolejny etap programu ELENA

Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia informuje o pierwszych rezultatach realizacji programu ELENA współfinansowanego ze środków Europejskiego Banku Inwestycyjnego. W ramach programu przygotowano kompleksową dokumentację projektową, techniczną i finansową dla pierwszych 20 budynków spośród 138 zgłoszonych przez 16 gmin GZM.

„Podejmujemy działania, które mają pomagać samorządom w transformacji energetycznej, mówi Igor Śmietański, wiceprzewodniczący GZM. W zasobach miejskich ciągle jest wiele „kopciuchów”, a budynki wymagają głębokiej termomodernizacji. Program ELENA wraz z drugim strategicznym programem GZM, STOP SMOG, istotnie wpisuje się w działania samorządów w ograniczanie niskiej emisji. Rola Metropolii jest tutaj kluczowa, ponieważ możemy aktywnie koordynować te procesy, zapewniając wsparcie i efektywność w walce o czyste powietrze”, tłumaczy Igor Śmietański.

Opracowana dokumentacja w ramach projektu ELENA posłuży do głębokiej termomodernizacji budynków w Chorzowie (10 budynków), Czeladzi (6 budynków), Tychach (3 budynki) i Siewierzu (1 budynek). Prace te mają na celu poprawę stanu technicznego zasobów mieszkaniowych, wymianę przestarzałych systemów ogrzewania na odnawialne źródła energii (OZE) oraz ograniczenie niskiej emisji, w tym zmniejszenie emisji cząstek PM10 i PM2.5. Szacuje się, że program inwestycyjny wyniesie łącznie 80-100 mln zł.

Wykonanie dokumentacji było możliwe dzięki dofinansowaniu z Europejskiego Banku Inwestycyjnego w ramach programu Horyzont 2020 (program ELENA) oraz dotacjom dla gmin ze strony GZM. Dodatkowo, każda z gmin otrzymała kompletną dokumentację niezbędną do pozyskania zewnętrznych środków finansowych na inwestycje. Do 16 lutego 2026 roku planowane jest opracowanie dokumentacji dla pozostałych 118 budynków w gminach Bieruń, Będzin, Bytom, Katowice, Piekary Śląskie, Pyskowice, Radzionków, Rudziniec, Sośnicowice, Świerklaniec, Tarnowskie Góry i Zbrosławice.

Działania GZM na rzecz czystego powietrza i efektywności energetycznej

GZM angażuje się w poprawę jakości powietrza i efektywności energetycznej w regionie. Obok programu ELENA, Metropolia realizuje również program STOP SMOG, oferujący do 100% dofinansowania na termomodernizację budynków jednorodzinnych dla mieszkańców o najniższych dochodach. Program jest realizowany wspólnie z 9 gminami (Bieruń, Bytom, Dąbrowa Górnicza, Gierałtowice, Katowice, Mysłowice, Sośnicowice, Tychy, Zabrze) od 2022 roku.

Całkowita kwota realizacji wspólnego programu STOP SMOG wyniesie około 22,2 mln zł, w tym współfinansowanie ze środków Funduszu Termomodernizacji i Remontów w wysokości około 18,1 mln zł. Metropolia jest odpowiedzialna za doradztwo techniczne oraz przeprowadzenie prac budowlanych dotyczących realizacji przedsięwzięć niskoemisyjnych. Ponadto GZM udzielił gminom pomocy finansowej na częściowe sfinansowanie zadania.

W czerwcu 2025 roku, w ramach programu „Stop Smog”, Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia podpisała cztery umowy na realizację prac budowlanych w 43 budynkach mieszkalnych. Umowy te, o łącznej wartości prawie 3,8 mln zł, obejmują termomodernizację budynków jednorodzinnych i wymianę przestarzałych źródeł ciepła na nowoczesne, ekologiczne rozwiązania w Katowicach (10 budynków), Tychach (11 budynków), Mysłowicach (19 budynków) i Bytomiu (3 budynki). Prace mają zostać zakończone na przełomie 2025/2026 roku.

 




Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia jako jeden z liderów rozwoju sztucznej inteligencji

Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia (GZM) ogłosiła swój udział w konsultacjach publicznych dokumentu „Polityka rozwoju sztucznej inteligencji w Polsce do 2030 roku”. Przede wszystkim, GZM wnosi o uznanie jej za jeden z kluczowych krajowych ośrodków rozwoju i wdrażania technologii AI. To element długofalowej strategii budowy nowej podstawy gospodarki regionu opartej na wiedzy, innowacjach i zaawansowanych technologiach.

Złożenie uwag do projektu nowej Polityki poprzedziło spotkanie samorządowców i przedstawicieli świata nauki z wiceministrem Dariuszem Standerskim, sekretarzem stanu w Ministerstwie Cyfryzacji, do którego doszło w katowickiej Willi Goldsteinów.

– Przedstawiliśmy Panu Ministrowi nasze argumenty i potencjał – powiedział po spotkaniu przewodniczący zarządu GZM Kazimierz Karolczak. – Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia łączy unikalne zasoby naukowe, technologiczne i przemysłowe. Naszą ambicją jest nie tylko uczestniczyć w rewolucji sztucznej inteligencji, ale także ją współtworzyć. Dążymy do tego, by Górny Śląsk i Zagłębie stały się jednym z kluczowych centrów kompetencji AI – mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

W spotkaniu wziął również udział Marcin Krupa, Prezydent Katowic. – Mając na względzie przemianę naszego regionu, wspólnie z Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolią i środowiskiem akademickim dążymy do tego, by motorem napędowym jego rozwoju w kolejnych latach, stały się nowoczesne technologie. W Katowicach realizujemy konkretny projekt w tym kierunku – budujemy Hub gamingowo-technologiczny, który, jestem o tym przekonany, stanie się kamieniem milowym w rozwoju nie tylko Katowic, ale całego regionu. To pierwszy impuls ze strony sektora publicznego zachęcający podmioty z całego świata do inwestowania właśnie u nas – powiedział prezydent Katowic.

Po spotkaniu jego uczestnicy spotkali się z dziennikarzami. – Rozmawialiśmy nie tylko o przyszłości Polityki AI, ale także o przyszłości rozwoju całego regionu – powiedział w czasie briefingu wiceminister Dariusz Standerski. – Dużo ważniejsze od tego, na której stronie dokumentu pojawi się dany ośrodek, są konkretne inwestycje, konkretne centra rozwojowe. W tym zakresie Śląsk i Zagłębie są regionem kluczowym. To nie tylko 8% PKB, nie tylko ponad 2 miliony mieszkańców, ale też ogromny potencjał badawczy – dodał przedstawiciel ministerstwa.

Znaczące zaplecze naukowe i akademickie

Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia dysponuje silnym potencjałem naukowym i badawczym. Politechnika Śląska, jedna z czołowych uczelni technicznych w Polsce, prowadzi zaawansowane prace badawcze w obszarach takich jak uczenie maszynowe, analiza obrazu i dźwięku, medycyna spersonalizowana, technologie kwantowe oraz cyberbezpieczeństwo. Dotychczas zrealizowała w tym zakresie ponad 300 projektów badawczo-rozwojowych. Jej zaplecze obejmuje m.in. nowoczesny hub AI w Katowicach.

Uniwersytet Śląski rozwija sztuczną inteligencję w podejściu interdyscyplinarnym – łącząc informatykę z naukami społecznymi, prawem i medycyną. Uczelnia prowadzi badania m.in. nad generatywną AI, systemami eksperckimi czy wpływem nowych technologii na kulturę i media. W 2025 roku Uniwersytet był gospodarzem IV Polskiej Konferencji Sztucznej Inteligencji.

Istotną rolę odgrywa także Instytut Technik Innowacyjnych EMAG należący do Sieci Badawczej Łukasiewicz, realizujący projekty z zakresu cyfrowych bliźniaków, zarządzania lotami dronów, bezpieczeństwa IoT, analizy danych medycznych oraz edukacyjnych systemów AI.

Dodatkowo Śląski Uniwersytet Medyczny i Akademia Śląska prowadzą badania nad zastosowaniem sztucznej inteligencji w edukacji, urbanistyce, diagnostyce i zdrowiu psychicznym. Planują uruchomienie specjalistycznego klastra obliczeniowego oraz nowych kierunków i specjalizacji.

Ekosystem biznesowy i startupowy

Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia to trzecie największe w Polsce skupisko firm z branży IT – działa tu ponad 250 software house’ów. Coraz więcej z nich specjalizuje się w rozwiązaniach AI, takich jak machine learning, przetwarzanie języka naturalnego (NLP), analityka predykcyjna, rozpoznawanie obrazu czy cyberbezpieczeństwo – z zastosowaniem w przemyśle, finansach, ochronie zdrowia i administracji.

Katowice, o czym przypomniał prezydent Marcin Krupa, realizują inwestycję o wartości 1 mld zł – Katowicki Hub Gamingowo-Technologiczny – który obejmuje komponenty badawcze i edukacyjne związane z AI. Z kolei Fundacja Silesian Startup Foundation wspiera rozwój lokalnych innowacji i aktywnie działa na rzecz przekształcenia regionu w jeden z kluczowych europejskich hubów innowacyjnych do końca obecnej dekady.

Ambitna wizja przyszłości

GZM postrzega rozwój sztucznej inteligencji jako strategiczny kierunek transformacji gospodarczej regionu. Połączenie przemysłowego dziedzictwa, doświadczenia w restrukturyzacji oraz potencjału akademickiego i technologicznego daje szansę na stworzenie unikatowego ekosystemu AI. Zaś włączenie Metropolii do sieci krajowych ośrodków AI – zgodnie z propozycjami zawartymi w konsultowanym dokumencie – byłoby potwierdzeniem tych aspiracji i impulsem do dalszych działań.

 




Katowice, Tychy, Mysłowice i Bytom – podpisano umowy na prace budowlane w ramach „Stop Smog”

W czerwcu 2025 r. w wyniku postępowania przetargowego Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia podpisała cztery umowy na realizację prac budowlanych w 43 budynkach mieszkalnych w ramach projektu „Stop Smog”, którego celem jest poprawa jakości powietrza na terenie GZM, poprzez termomodernizację budynków oraz wymianę nieefektywnych źródeł ciepła.

W imieniu Katowic i Tychów zawarto umowy z wykonawcą Exeles sp. z o.o. na realizację inwestycji o łącznej wartości 1 934 910,00 zł – w tym 10 budynków w Katowicach i 11 w Tychach.

Równolegle, w imieniu Mysłowic i Bytomia zawarto umowy z firmą PS Energorerm sp. z o.o. o wartości 1 840 716,00 zł – 19 budynków w Mysłowicach oraz 3 w Bytomiu.

Zgodnie z harmonogramem, wszystkie prace mają zostać zakończone na przełomie 2025/2026 roku.  W ramach inwestycji przewidziano m.in. termomodernizację budynków mieszkalnych jednorodzinnych oraz wymianę przestarzałych źródeł ciepła na nowoczesne, ekologiczne rozwiązania.

Projekt „Stop Smog” to kolejny krok w kierunku poprawy jakości życia mieszkańców oraz realizacji celów klimatycznych i środowiskowych regionu z nadrzędnym celem ograniczania ubóstwa energetycznego.”




Michał Wadowski nowym dyrektorem Zarządu Transportu Metropolitalnego

Michał Wadowski został oficjalnie powołany na stanowisko dyrektora Zarządu Transportu Metropolitalnego (ZTM). Od 29 marca br. pełnił obowiązki dyrektora, łącząc tę funkcję z rolą zastępcy dyrektora ds. administracyjnych. Wcześniej pracował w strukturach Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii jako główny specjalista. Posiada również wieloletnie doświadczenie w pracy na rzecz instytucji samorządowych.

– Dziękuję za zaufanie. Kluczowe jest dla mnie partnerstwo – zarówno z miastami i gminami, które powierzyły Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii zadanie organizacji transportu publicznego, przewoźnikami, jak i różnymi grupami społecznymi oraz instytucjami. Zależy nam, by usługi transportowe na rzecz mieszkańców były świadczone na najwyższym poziomie – liczy się przede wszystkim jakość, ale także szybkość, skuteczność i otwartość – powiedział Michał Wadowski po ogłoszeniu decyzji.

Jako nowy dyrektor ZTM, będzie kontynuował działania na rzecz rozwoju nowoczesnego, dostępnego i ekologicznego transportu publicznego, dostępnego w sieci Transport GZM.

Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, podkreśla: – Michał Wadowski wnosi do ZTM wieloletnie doświadczenie w administracji samorządowej oraz znajomość mechanizmów działania Metropolii, co ma zapewnić skuteczne zarządzanie instytucją i jej dalszy rozwój. W ostatnich miesiącach dał się poznać jako skuteczny menadżer – z jednej strony nieobawiający się wyzwań, z drugiej otwarty na dialog i współpracę z różnymi środowiskami – dodaje Karolczak.

Decyzja wchodzi w życie z dniem 1 lipca.

Michał Wadowski został wyłoniony w drugim konkursie na stanowisko dyrektora ZTM. W pierwszym naborze, ogłoszonym 31 marca, zgłosiło się 6 kandydatów – wszyscy spełnili wymagania formalne i zostali zaproszeni na rozmowy kwalifikacyjne. Po ich przeprowadzeniu komisja konkursowa nie zarekomendowała do zatrudnienia żadnego z kandydatów. W drugim konkursie, ogłoszonym 9 maja, wpłynęły 4 zgłoszenia – dwie osoby spełniły wymogi i zostały zaproszone na rozmowy. Komisja konkursowa zarekomendowała zatrudnienie Michała Wadowskiego.




VI ROdzinne ROwerowisko

Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji „Pszczelnik” w Siemianowicach Śląskich zaprasza na VI edycję imprezy ROdzinne ROwerowisko. Jest to drużynowy rajd ścieżkami rowerowymi Siemianowic Śląskich. Trasa wynosi około 11 km. Podczas rajdu rodziny będą mierzyły się z ciekawymi konkurencjami.

Rajd nie jest wyścigiem, nagrodzone zostaną trzy drużyny, które otrzymają największą ilość punktów za wykonane zadania.
Impreza odbędzie się 29 czerwca 2025 r. Zbiórka o godz. 9.00 w Parku „Pszczelnik”.

Aby wziąć udział w rajdzie należy koniecznie zgłosić drużynę (minimum dwie osoby w tym przynajmniej jedna osoba dorosła, maksimum 5 osób).
Zgłoszenia przyjmowane będą za pośrednictwem poczty e-mail na adres: d_jazowska@mosir.siemianowice.pl

W mailu należy podać:
– nazwę drużyny,
– imię nazwisko, wiek kapitana drużyny,
– dane wszystkich uczestników (inicjały, wiek, płeć),
– numer telefonu do kapitana drużyny.

SERDECZNIE ZAPRASZAMY !

Impreza organizowana w ramach Akcji Aktywne Miasta – rywalizacja o miano Rowerowej Stolicy

Załączniki

Źródło: UM Siemianowice Śląskie



Weekend w mieście (27-29.06.)

27 czerwca 2025 r. – piątek

godz. 15.00 – DK Chemik
Gala finałowa 2. edycji konkursu „zaCZYTAni!”

godz. 17.00-19.00 – SCK Willa Fitznera
Fitzner Cafe. Bilety – 10 zł/5 zł (seniorzy) do nabycia w kasach SCK oraz on-line na www.bilety.siemck.pl

godz. 17.00 – Pracownia Kreatywna H2O
Zajęcia dla dzieci w wieku 5-7 lat. Bilety – 25 zł do nabycia on-line na www.bilety.siemck.pl

godz. 19.00 – SCK Zameczek
Potańcówka z zespołem Eminence

godz. 19.00-24.00 – SCK Jarzębina
Karaoke. Wstęp wolny

28 czerwca 2025 r. – sobota

godz. 10.00, 13.00, 16.00 – Parking przy SP 4 w Michałkowicach
Kierunek GZM. Święto Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii
Śladami siemianowickich dinozaurów – paleontologiczna przygoda. Wycieczka rowerowa dla rodzin z dziećmi. Od Parku Ludowego do Stawu Rzęsa. Prowadzenie – Adam Balon

godz. 11.00 – Pracownia Kreatywna H2O
Zajęcia dla dzieci powyżej 8 lat. Bilety – 25 zł do nabycia on-line na www.bilety.siemck.pl

godz. 13.30 – SCK Zameczek
Haja we kosmosie. Odkrywamy galaktykę – warsztaty, zabawy, pokazy, konkurs na najlepszy strój i wiele atrakcji. Wstęp wolny

29 czerwca 2025 r. – niedziela

godz. 10.00, 13.00, 16.00 – SCK Willa Fitznera
Kierunek GZM. Święto Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii
Muzyczne tropy Siemianowic Śląskich – odkrywanie tajemnic dwudziestolecia międzywojennego. Muzyczne pasje wplecione w opowieści o losach muzyków – Michaela Jarego i Bernarda Jędryki. Prowadzenie – red. Beata Tomanek

godz. 10.00, 12.00, 14.00 – Muzeum Miejskie
Kierunek GZM. Święto Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii
Spacerkiem w poszukiwaniu dźwięków miasta. Spacer po mieście, odkrywanie dźwięków otaczającego nas świata, poznawanie technik nagrywania dźwięków z otoczenia. Prowadzenie – Tadeusz Żalik

godz. 10.00 – MOSiR Pszczelnik
6. Rajd Rowerowy „Rodzinne Rowerowisko”

Źródło: UM Siemianowice Śląskie




Zapraszamy na Festiwal Pchnięcia Kulą

Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji „Pszczelnik” w Siemianowicach Śląskich zaprasza do udziału w Festiwalu Pchnięcia Kulą.
Zawody odbędą się 28 czerwca 2025 r. (sobota) w godz. 9.00 – 13.00 na stadionie lekkoatletycznym w Parku Pszczelnik w Siemianowicach Śląskich.
Zapisy przyjmowane będą w dniu 28.06.2025 r. w godz. 9.00 – 13.00.
Zawody odbędą się w kategorii kobiet i mężczyzn bez podziału na wiek (osoby pełnoletnie).
Udział w zawodach jest bezpłatny.
Serdecznie zapraszamy.
Info nas stronie:
https://mosir.siemianowice.pl/festiwal-pchniecia-kula/
REGULAMIN:
https://mosir.siemianowice.pl/…/Regulamin_Festiwal…
KARTA ZGŁOSZENIA:
https://mosir.siemianowice.pl/…/karta-zgloszenia_2025.pdf 

Źródło: UM Siemianowice Śląskie




Kierunek GZM po raz czwarty. Zapoznaj się z programem święta Metropolii

Kierunek GZM to największy w Polsce festiwal mikrowypraw do niezwykłych i nietuzinkowych miejsc, okazja do poznawania i doświadczania Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii w niecodzienny sposób. Festiwal odbywa się w dniach 27-29 czerwca 2025 r. 

W programie festiwalu czekają na nas cztery wydarzenia specjalne i 194 wycieczki po wszystkich 41 miastach i gminach tworzących GZM. Razem zachwycimy się zabytkami, przyrodą, historiami miejsc i ludzi. Do wyboru mamy mikrowyprawy zaskakujące lub tradycyjne, wyciszające lub z muzyką, relaksujące bądź sportowe, dla rodzin z dziećmi, dla młodzieży i dla nieco starszych. Jest w czym wybierać, bo gminy GZM są naprawdę niezwykłe.

Szczegółowy program znajduje się na stronie: kierunekgzm.pl

Poznaj wyjątkowe miejsca, przeżyj wyjątkowe chwile – czwarta edycja święta Kierunek GZM




Placówki edukacyjne przejdą termomodernizację dzięki unijnemu wsparciu

Miasto Katowice pozyskało 22,5 mln zł dofinansowania unijnego na termomodernizację czterech budynków placówek oświatowych. To kolejny krok w kierunku poprawy efektywności energetycznej oraz warunków nauki dla dzieci i młodzieży.

– Oświata to największe zadanie w budżecie Katowic. W projekcie budżetu na 2025 rok zaplanowaliśmy rekordowe ponad 1,33 mld zł na ten cel. Inwestujemy w programy wspierające rozwój uczniów, ale także w nowoczesną i przyjazną infrastrukturę. Dzięki unijnemu wsparciu i wkładowi własnemu miasta w wysokości ok. 17,9 mln zł, kolejne placówki zostaną kompleksowo zmodernizowane – mówi Marcin Krupa, prezydent Katowic.

Dofinansowanie pochodzi z programu Fundusze Europejskie dla Śląskiego 2021–2027, w ramach działania FESL.02.02 „Efektywność energetyczna budynków użyteczności publicznej – ZIT Subregionu Centralnego”. Projekty zgłoszone przez Katowice uzyskały pozytywną ocenę i znalazły się na liście przedsięwzięć wybranych do dofinansowania przez Zarząd Województwa Śląskiego.

Termomodernizacji zostaną poddane:

•    Przedszkole nr 72,

•    Zespół Szkół Ekonomicznych,

•    Zespół Szkół Gastronomicznych,

•    Zespół Szkół nr 2.

Zadania inwestycyjne dotyczą wykonania prac termomodernizacyjnych wraz z montażem instalacji fotowoltaicznej w każdej ze wspomnianych lokalizacji. Zakres prac termomodernizacyjnych obejmuje m.in. ocieplenie budynku, wymianę stolarki okiennej, drzwi zewnętrznych oraz modernizację  lub wymianę źródła ciepła.

 Projekty obejmują realizację prac termomodernizacyjnych oraz podjęcie działań edukacyjnych kształtujących świadomość ekologiczną. Kompleksowa modernizacja energetyczna budynków użyteczności publicznej wpłynie na podniesienie standardu energetycznego obiektów dla zapewnienia komfortu cieplnego oraz ograniczenia zapotrzebowania na energię. W wymiarze ekologicznym przedsięwzięcia termomodernizacyjne przyczynią się do zmniejszenia efektu niskiej emisji i poprawy jakości powietrza – podkreśla Małgorzata Mondraszek, naczelnik Wydziału Funduszy Europejskich.

Całkowita wartość projektów wynosi blisko 40,4 mln zł. Prace termomodernizacyjne powinny się zakończyć do końca grudnia 2027 r.

Źródło: UM Katowice