Miasta Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii wraz fundacją Wolne Miejsce po raz kolejny łączą wspólnie siły ludzkich rąk i serc wolontariuszy oraz darczyńców w organizacji Wigilii dla Samotnych. Tegoroczna Wigilia odbędzie się w zmienionej formule. Tym razem, ze względu na pandemię covid-19, to wolontariusze fundacji wypełnią wolne miejsca w życiu odwiedzanych, samotnych ludzi, dostarczając im kolację wigilijną bezpośrednio do ich domów. Wydarzenie to wspiera również Metropolia poprzez m.in. wynajęcie sprzętu gastronomicznego potrzebnego do przygotowania wigilijnych dań oraz poprzez wynajem samochodów chłodzących, potrzebnych do ich przetransportowania.

Akcja odbędzie się 24 grudnia 2020 roku w godzinach od 7.00 do 15.00. Wszystko po to, by pomimo trudnych dla nas wszystkich obostrzeń, poczuć prawdziwe święta Bożego Narodzenia i podzielić się z samotnymi osobami, nie tylko posiłkiem, ale też dobrym słowem i życzeniami.

Każda samotna osoba, której sytuacja życiowa lub materialna nie pozwala, by spędzić Wigilię w gronie najbliższych, może zgłosić chęć przyjęcia paczki z wigilijnymi potrawami. Wystarczy skontaktować się z infolinią fundacji Wolne Miejsce, które będzie czynna od 5 do 20 grudnia br. przez całą dobę.

Wydarzenie to wspiera również Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia. W poprzednich latach, gdy była możliwość wspólnego spotkania przy wigilijnym stole, przy którym zasiadało kilka tysięcy osób w katowickim Międzynarodowym Centrum Kongresowym, Metropolia uruchamiała specjalne i bezpłatne linie autobusowe dla gości tego wydarzenia.

– W tym roku, ze względu na trwającą pandemię wydarzenie musi przybrać formę mobilną, więc i my – dostosowując do aktualnych potrzeb – tę mobilność chcemy wesprzeć, wynajmując m.in. samochody chłodzące, które potrzebne są do przetransportowania świątecznych dań. Wsparcie organizacyjne to jedno, ale docierają do nas sygnały, że niektórzy pracownicy naszego urzędu postanowili zaangażować się w to wydarzenie jako wolontariusze – mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu GZM.

Kazimierz Karolczak podkreśla, że wspólne zaangażowanie kilkunastu miast w organizację tego wydarzenia to przykład metropolitalnej współpracy.

Do tego, by zaangażować się w wolontariat, zaprasza Mikołaj Rykowski, prezes Fundacji Wolne Miejsce oraz wieloletni organizator Wigilii dla Samotnych.

– Pragnę zapewnić, że każda osoba, która czuje chęć uczynienia czegoś autentycznego i dobrego dla drugiego człowieka, odnajdzie się w naszym fundacyjnym gronie. Wiem o tym, bo każdy z wielkanocnych kierowców, zawożąc śniadania wielkanocne, wrócił z wiosennej akcji poruszony tym, jak wiele radości dawał wręczając każdą świąteczną paczkę.

Więcej informacji:

Profil fundacji Wolne miejsce na FB

Fundacja Wolne Miejsce

Wigilia dla kilku tysięcy gości, zaczęła się od jednego wolnego miejsca

Zaczęło się ponad 20 lat temu w mieszkaniu Mikołaja i Joli Rykowskich, kiedy pierwszy raz zaprosili samotnego sąsiada z bloku, by zasiadł na wolnym wigilijnym miejscu przy stole.

Przez dalsze lata powiększali w swoim domu a potem z wolontariuszami wigilijne i wielkanocne stoły, które jeszcze przed pandemią, gościły w halach wielu polskich miast po kilka tysięcy samotnych osób. W tym roku wraz z samorządami i liczącą ponad 2000 osób grupą wolontariuszy, wypełnią wolne miejsce w życiu samotnych, zamkniętych dziś przez pandemię osób, odwiedzając je z wigilijną kolacją w trzech metropoliach (warszawskiej, górnośląsko-zagłębiowskiej i łódzkiej) oraz w Olsztynie, Kołobrzegu, Radomiu, Kaliszu, Rumii, Tarnowie i Ostrowie Wielkopolskim. 

Jak wielokrotnie powtarza publicznie Mikołaj, prezes i założyciel fundacji:

– Samotność to choroba naszej cywilizacji, którą możemy uleczyć wyłącznie przez żywą i życzliwą obecność drugiego człowieka. Może się ona zdarzyć każdemu z nas, bez względu na status społeczny i materialny, ale dla każdego potrafi być tak samo dotkliwa. Naszą służbą – dodaje – poprzez organizację wydarzeń świątecznych oraz przez inne projekty społeczne, wychodzimy naprzeciw osobom samotnym, dając im okazję do życzliwego kontaktu z naszymi wolontariuszami, dzięki czemu spotkania te, stają się prawdziwie rodzinne.

Wielu wolontariuszy fundacji, a nawet dzisiejszych liderów działów organizacyjnych, to byli goście wydarzeń wigilijnych czy wielkanocnych. Są żywym przykładem, że z przytłaczającej samotności można się wydostać, zyskując jednocześnie okazję do wykorzystania swoich dotychczasowych umiejętności, zdobywania nowych i pomnażania – często ukrytych – talentów. Ten rodzaj odkrywania siebie nawzajem w różnych rolach organizacyjnych podoba się zarówno starszym jak i młodszym wolontariuszom. Każdy bowiem ma okazję do nieustannego uczenia się w trakcie wspólnego spędzania czasu i służby wolontariackiej. Seniorzy, pracując w zespole z uczniami i studentami, mają okazję chwycić świeży wiatr w swoje życiowe żagle, z kolei młodzi, mają okazję podpatrywać od seniorów jak radzić sobie w trudnych i stresujących sytuacjach, wymagających opanowania i dojrzałości emocjonalnej.

Po blisko dekadzie działalności społecznej wespół z samorządami, wolontariuszami i darczyńcami,  działalność fundacji Wolne Miejsce, nie ogranicza się tylko do organizacji kolacji wigilijnych i śniadań wielkanocnych, ale do codziennej pomocy rzeczowej osobom samotnym, dziś również tym objętym kwarantanną lub nie mogącym skorzystać z opieki dziennych domów pomocy społecznej. Do działań tych należy jeszcze dodać, regularnie prowadzone akcje wykorzystujące fundacyjny 300-litrowy kocioł, z którym rokrocznie wolontariusze przemierzają Polskę, gotując na żywym ogniu ponad 1000 porcji gorącej zupy w okresie zimowo-jesiennym.

Fundacja działa w całym kraju w coraz większej liczbie miast. Choć główna siedziba zarządu fundacji jest w Katowicach a początek większości nowych inicjatyw ma miejsce w miastach członkowskich Metropolii Górnośląsko-Zagłębiowskiej, nie przeszkadza to w równoległym budowaniu zespołów wolontariackich w innych metropoliach, jak np. łódzkiej czy warszawskiej. Wszak im większe skupiska ludzkie, tym większa liczba osób dotkniętych lub zagrożonych samotnością.

Nowym, przełomowym dla służby wobec osób samotnych jest projekt stworzenia pierwszej w Polsce ogólnopolskiej sieć sklepów socjalnych połączonych z punktami kawowymi służącymi integracji i aktywizacji społecznej. Pierwsza tego typu placówka rusza właśnie we współpracy z miastem Katowice, kolejne niebawem otworzą się w kooperatywie z samorządami w Dąbrowie Górniczej, Warszawie i wielu innych miastach.

Ogródki deszczowe np. w kształcie plastra miodu; system, który umożliwiłby mieszkańcom bloków wykorzystać deszczówkę do podlewania swoich domowych roślin albo specjalna aplikacja, która poinformowałaby o ryzyku wystąpienia suszy. To zwycięskie pomysły nagrodzone podczas tegorocznej edycji Climathonu, który po raz pierwszy odbył się w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Autorzy mieli okazję zaprezentować swoje koncepcje przedstawicielom miast i gmin GZM. Zwycięskie projekty mogą być bowiem ciekawą inspiracją dla projektów zgłaszanych np. w ramach budżetów obywatelskich. 

Climathon, to 24-godzinne wydarzenie organizowane przez europejską organizację EIT Climate-KIC. Zadaniem uczestników jest opracowanie kreatywnych pomysłów związanych z ochroną klimatu, które mogłyby być realizowane przez społeczności lokalne. Wydarzenie odbywa się jednocześnie w ponad 100 państwach z całego świata, a w tym roku po raz pierwszy gościło w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Uczestnicy zastanawiali się w jaki sposób możemy zapobiec suszy w mieście.

– Climathony to 24-godzinne maratony kreatywności i podczas zorganizowanego przez nas wydarzenia, uczestnicy stworzyli fantastyczną listę inspirujących pomysłów – mówi Damian Kołakowski, zastępca dyrektora Departamentu Infrastruktury i Środowiska.

– Oczywiście, jedna doba to zbyt mało czasu, żeby opracować te pomysły w formę gotowych projektów, dlatego chcemy dalej wspierać autorów zwycięskich koncepcji, by efekty ich pracy mogły zostać zrealizowane w przyszłości. A to naprawdę świetne pomysły, które nie tylko mogą spełnić swoją misję ekologiczną poprzez ograniczenie zużycia wody i zastąpieniu jej deszczówką, ale mogą pełnić również funkcję integrującą sąsiadów w blokowiskach czy stać się ciekawym rozwiązaniem architektonicznym w przestrzeni naszych miast – dodaje Damian Kołakowski.

Właśnie dlatego, odbyło się tzw. Demo Day, kiedy autorzy zwycięskich koncepcji mogli zaprezentować swoje pomysły wśród przedstawicieli miast i gmin Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Prace te mogą być bowiem ciekawą inspiracją dla projektów zgłaszanych np. w ramach budżetów obywatelskich. 

I miejsce: Heksagon. Deszcz między nami

Pierwsze miejsce zajął projekt „Heksagon. Deszcz między nami”, opracowany przez pięć uczestniczek. W jego skład weszły dwie mamy z dwiema swoimi córkami, co jak same przyznały podczas finałowej prezentacji, miało duże znaczenie dla ostatecznego kształtu ich koncepcji.

Panie podkreślały bowiem, że dzięki tej międzypokoleniowej współpracy ich projekt poza funkcją ekologiczną, musiał posiąść walory rekreacyjne i być designarskim rozwiązaniem, które mogłoby uatrakcyjnić np. centra naszych miast.

Głównym założeniem tego projektu to stworzenie ogródków deszczowych. Ich konstrukcja miałaby być sześciobokiem i tym samym przypominać plaster miodu. Pomysł ten można byłoby zrealizować w dwóch wymiarach – tradycyjnie w poziomie, tworząc miejsca do siedzenia wokół pojemnika, gdzie znajdowałby się ogródek albo w pionie, co dałoby znacznie więcej możliwości, jeśli chodzi o rozwinięcie jego funkcji rekreacyjnych, edukacyjnych i społecznych. 

W tym drugim przypadku konstrukcja w kształcie sześcioboku stanowiłaby ramę, w której można byłoby umieść np. huśtawkę, hamak, scenę z widownią. Dzięki jej foremnemu kształtowi, woda deszczowa spływałaby po jej zewnętrznych bokach, nawadniając przestrzeń wokół tej konstrukcji, gdzie rozwinąłby się wspomniany wcześniej ogródek deszczowy. Konstrukcje te mogłyby zostać wykorzystane np. na terenie szkół, co miałoby pozytywny wpływ na poprawę mikroklimatu w tej części miasta.  

II miejsce: Pożytecznik lokalny

To pomysł na wykorzystanie wody deszczowej przez mieszkańców blokowisk i budynków wielokondygnacyjnych, co pozwoliłoby na stworzenie ogródków, gdzie można byłoby uprawiać np. warzywa, owoce lub przyprawy. Ogródki, czyli tytułowe „pożyteczniki”, byłyby niemal samowystarczalne, bo dzięki wykorzystaniu zbiorników retencyjnych i stworzeniu systemu rynien, deszczówka mogłaby być odprowadzana bezpośrednio do nawodnienia ogródka. W jego rejonie mogłyby powstać również poidełka dla pszczół, domki dla dzikich zapylaczy, budki lęgowe i karmniki.

Zaproponowane zostały trzy koncepcje na umieszczenie zbiornika, które można byłoby zamiennie wykorzystywać w zależności od uwarunkowań danego terenu. W pierwszym z wariantów woda byłaby odprowadzona z dachu przez rynny i spływałaby do podziemnego zbiornika, połączonego z kranem, który umożliwiłby pobranie wody do podlania zagospodarowanych ogródków. Druga i trzecia możliwość to wykorzystanie niecki lub zastosowanie zbiornika naziemnego

III miejsce: eco_Struktura

To kompleksowa propozycja na to, w jaki sposób mieszkańcy blokowisk i budynków wielokondygnacyjnych mogliby wykorzystać deszczówkę, do której mieliby dostęp bezpośrednio… ze swoich balkonów.

W pomyśle tym zbiorniki retencyjne znajdowałyby sią na płaskim dachu budynku, a woda w nich zebrana, dzięki sile grawitacji, spływałaby systemem rur umieszczonych wzdłuż elewacji budynku. Rury byłby porośnięte porośnięte bluszczem oraz inną pnącą roślinnością, co dodatkowo mogłoby stać się ciekawą, zieloną ozdobą takiego blokowiska.

Przy balkonach znajdowałyby się kraniki, dzięki którym mieszkańcy mogliby pobierać deszczówkę np. do podlania swoich domowych roślin. Z kolei niewykorzystana przez nich woda, spływałaby na sam dół, nawadniając w ten sposób grunty wokół budynku.

IV miejsce: Wodny zakątek

Z kolei autorzy tej koncepcji, poza stworzeniem systemu nawadniania, zaproponowali wykorzystanie również aplikacji mobilnej, która mogłyby podnosić świadomość mieszkańców w zakresie przeciwdziałania suszy w ich najbliższej okolicy.

Pierwsza część pomysłu to stworzenie zbiornika retencyjnego, dzięki któremu nawadniany byłby znajdujących się jego pobliżu teren, gdzie rozwinęłaby się miododajna roślinność. Poprzez zwiększenie wilgotności w tym rejonie, zbiornik stałby się dodatkowo naturalnym oczyszczaczem powietrza z uciążliwych pyłków, a gdyby w zbiorniku umieść dodatkowo kamienie dolomitowe – woda deszczowa byłaby filtrowana.

Druga część tego projektu, to zaangażowanie społeczności lokalnej w dbanie o łąkę, która rozwinęłaby się wokół zbiornika. W tym celu powstałaby specjalna aplikacja, która wysyłałaby użytkownikom informację o stanie nawodnienia. Gdy będzie ono niebezpiecznie spadać, zostanie opublikowane powiadomienie o konieczności odblokowania pompy ze zbiornika, co pozwoli użyć deszczówki do podlania rozwijającej się roślinności.

Użycie deszczówki to podlewania gruntów, to również realne oszczędności. Dlatego też aplikacja podawałaby również informacje o tym, ile wody zostało zebrane i ile dzięki temu zaoszczędzono pieniędzy. Konkretna ilość wody odpowiadałaby pracy oczyszczalni, uschniętym drzewom lub skutkom lokalnego podtopienia.

Istotnym elementem tego projektu byłby również system nagradzania społeczności lokalnej, dbającej w ten sposób o swoje najbliższe otoczenie – zaoszczędzone pieniądze dzięki retencjonowaniu deszczówki, mogłyby zostać przez nią wykorzystane na organizację np. rodzinnego pikniku czy wystawy edukacyjnej.

Wojewódzki Sąd Administracyjny oddalił skargę Metropolii na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Śląskiego ws. uchylenia uchwały o powołaniu spółki GZM – Czysta Energia. Spółka miała powstać, by przeprowadzić proces inwestycyjnych związany z budową – tak bardzo potrzebnej w GZM – instalacji termicznego przetwarzania odpadów komunalnych. Zgromadzenie Metropolii wystosowało apel do Ministra Klimatu i Środowiska o pilne podjęcie prac nad zmianą przepisów w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Nowelizacja ta pozwoli GZM zrealizować ten ponadlokalny projekt, który jest ważny dla zapewnienia bezpieczeństwa ekologicznego mieszkańców oraz zahamowania drastycznych podwyżek cen za zagospodarowanie odpadów komunalnych. Podwyżki te przekładają się teraz na coraz wyższe rachunki za wywóz śmieci.

Metropolia do końca miała nadzieję na pozytywne rozstrzygnięcie, jednak Wojewódzki Sąd Administracyjny podjął decyzję o oddaleniu jej skargi na uchylenie przez Wojewodę uchwały ws. powołania spółki GZM – Czysta Energia. Oznacza to, że spółka, jak i proces inwestycyjny nie może być przeprowadzony według zaplanowanego wcześniej trybu.

W praktyce dla miast oznaczałoby to konieczność ustalenia dodatkowej składki zmiennej, z której sfinansowany byłby np. wkład założycielski spółki w wysokości – planowanych – 20 mln zł. A ten – zgodnie z przyjętym budżetem na 2020 rok i wieloletnią prognozą finansową, miał zostać wniesiony bezpośrednio przez Metropolię. Jednak uwzględniając stanowisko przedstawione przez Wojewodę i podtrzymane teraz przez sąd, nie jest to możliwe.

– Najprawdopodobniej nie będziemy odwoływać się od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego, ponieważ oznacza to niemal zamrożenie prac związanych z budową instalacji na co najmniej kilka lat. Mieszkańcy Metropolii tego czasu już nie mają, dlatego musimy rozpocząć bardzo intensywne działania związane ze znalezieniem rozwiązań, które pozwolą na jak najszybsze wybudowanie instalacji – mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

Pierwsze działania już zostaną podjęte. Podczas dzisiejszej (25 listopada) sesji Zgromadzenia wystsowowano formalny apel do Ministra Klimatu i Środowiska o pilne podjęcie prac nad nowelizacją ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. GZM wniesie o to, by poprzez zmianę przepisów umożliwić jej jako związkowi metropolitalnemu realizację tego typu ponadlokalnych inwestycji.

– Instalacja termicznego przetwarzania odpadów to aktualnie nasza najpilniejsza potrzeba. Metropolia powstała, by wprowadzać nową jakość i podnosić komfort życia mieszkańców. Dlatego budowa instalacji jest tak ważna. Pozwoli nam w końcu zahamować drastyczny wzrost cen za zagospodarowanie odpadów komunalnych, co przekłada się bezpośrednio na wysokość rachunków mieszkańców. Budowa jej przez nas jest również istotna z punktu widzenia budżetów miast i gmin. Metropolia posiada budżet, który pozwoliłby dokonać korzystnego dla gmin montażu finansowego, odciążając ich już mocno nadwyrężone finanse – dodaje.

Wcześniej pisaliśmy:

Uchwała o spółce GZM-Czysta Energia została uchylona. Stanowisko Metropolii

Przetwarzanie odpadów komunalnych. Powstanie spółka celowa, by zapewnić gwarancję cen

Naładujesz smartfona dzięki odpadom? To jest możliwe

Konieczność budowy tego typu instalacji na terenie GZM podkreślono w przeprowadzonej w ubiegłym roku analizie dotyczącej potrzeb i możliwości inwestycyjnych w zakresie zagospodarowania odpadów w Metropolii. Wynika z niej, że w naszym regionie wytwarzamy o ok. 40 proc. więcej śmieci w porównaniu do średnio krajowego wskaźnika. A może być ich jeszcze więcej ze względu na funkcjonowanie w Polsce szarej strefy. Według szacunków już teraz faktyczna ilość wytwarzanych odpadów komunalnych jest wyższa o ok. 25 proc. od zbieranych, zaś do 2030 roku może to być nawet 50 proc. w porównaniu do danych za 2018 rok. Brakuje natomiast instalacji, gdzie odpady wysokokaloryczne, których nie można składować i nie można poddać recyklingowi, mogłyby zostać wykorzystane do produkcji energii elektrycznej i ciepła.

W Metropolii wytwarzamy o prawie 21 proc. odpadów komunalnych więcej niż zakładały to prognozy zawarte w Planie Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego, co w przypadku miast i gmin Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii oznacza wzrost o ponad 162 tysięcy ton śmieci rocznie. W 2018 roku na terenie GZM zebrano łącznie ok. 943 tys. ton odpadów komunalnych, co stanowiło ok. 446 kg w przeliczeniu na jednego mieszkańca. Śmieci produkujemy coraz więcej, rosną wymogi związane z ich przetwarzaniem. Już dziś, gdyby nie cementownie przyjmujące paliwo wyprodukowane z części naszych odpadów, składowiska uległyby całkowitemu wypełnieniu.

Jedyną instalacją termicznego przetwarzania odpadów, która działa na terenie Metropolii, to zakład FORTUM w Zabrzu. Jego maksymalne roczne możliwości przyjmowania odpadów resztkowych z odpadów komunalnych wynoszą 70 tys. ton, a szacuje się, że w samym GZM odpadów tych jest rocznie kilka razy więcej.

Wszystkie 15 projektów, zgłoszonych z terenu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii zostało zakwalifikowanych do drugiego etapu Programu „Kolej Plus”. Wśród nich znalazło się sześć projektów liniowych, których zadaniem jest usprawnienie połączeń na trasie kilku gmin z miastem wojewódzkim, czyli Katowicami oraz dziewięć punktowych, które mają poprawić funkcjonowanie kolei w ramach jednej gminy. Każdy wyremontowany, zrewitalizowany czy wybudowany kilometr torów lub nowo powstały przystanek w ramach Programu „Kolej Plus”, będzie elementem Kolei Metropolitalnej.

Zgłoszone projekty to efekt intensywnych prac i uzgodnień prowadzonych przez Metropolię z miastami i gminami, które ją tworzą oraz z Urzędem Marszałkowskim Województwa Śląskiego, z którym został zgłoszony wspólny wniosek, wykraczający poza granice GZM i dojeżdżający do Orzesza.

– To nasz wspólny sukces. Cieszy nas bardzo, że wszystkie projekty, w których uczestniczymy znalazły się w drugim etapie Programu „Kolej Plus”. To dowód, że zostały one odpowiednio wyselekcjonowane i profesjonalnie przygotowane – tłumaczy Grzegorz Kwitek, członek zarządu GZM.

Jakie projekty zostały zgłoszone? Czytaj WIĘCEJ

W drugim etapie do każdego wniosku konieczne jest opracowanie wstępnego studium planistyczno-prognostycznego lub dokumentu równoważnego. Ponadto niezbędne jest m.in. złożenie deklaracji, że po zakończeniu inwestycji przez minimum pięć lat na odcinkach objętych inwestycjami będą kursować co najmniej cztery pary pociągów. Oprócz tego wnioskodawcy muszą złożyć dokumenty potwierdzające zabezpieczenie finansowe na wkład własny.

– Jesteśmy w pełni gotowi do drugiego etapu, mamy zabezpieczone na ten cel fundusze. Wymagane wstępne studium planistyczno-prognostyczne planujemy zrealizować w ramach opracowywanego obecnie Wstępnego Studium Wykonalności Kolei Metropolitalnej. Zatem gminy nie będą musiały ponosić żadnych dodatkowych kosztów na opracowanie tego dokumentu – mówi Grzegorz Kwitek.

– Ponadto Metropolia sfinansuje także wymagany w Programie 15-procentowy wkład własny kosztów kwalifikowalnych każdego z projektów – dodaje członek Zarządu GZM.

Program „Kolej Plus” jest szansą na szybszą realizację kluczowych inwestycji pod kątem budowy Kolei Metropolitalnej, która w przyszłości ma być kręgosłupem systemu transportowego dla mieszkańców Metropolii.

– Od początku jesteśmy mocno zaangażowani w Program „Kolej Plus”. Nasze działania rozpoczęliśmy w czerwcu od spotkania z przedstawicielami gmin. Później przez dwa kolejne miesiące intensywnie pracowaliśmy nad przygotowaniem wniosków od strony merytorycznej i formalno-prawnej. Wszystkie z nich znalazły się w drugim etapie, co potwierdza, że nasza praca okazała się skuteczna – podkreśla Lucjan Dec, Dyrektor Departamentu Komunikacji i Transportu GZM.

Do drugiego etapu, który potrwa 12 miesięcy, zakwalifikowano łącznie 79 projektów, z czego 18 z województwa śląskiego, w tym 15 z terenu Metropolii.

Po przygotowaniu niezbędnej dokumentacji, projekty będą podlegały ocenie wielokryterialnej, której wynikiem będzie utworzenie listy rankingowej projektów i kwalifikacja ich do Programu „Kolej Plus”.

Realizacja inwestycji potrwa do 2028 roku. Całkowita kwota dofinansowania w Programie „Kolej Plus” wyniesie 5,6 mld zł. Łącznie z wkładem własnym jednostek samorządu terytorialnego wartość to 6,5 mld zł.

Zwalczanie międzynarodowej przestępczości, struktury grup przestępczych, przeciwdziałanie praniu brudnych pieniędzy oraz konsultacje dla doktorantów dotyczące rozwoju badań naukowych z zakresu bezpieczeństwa publicznego. To cykl pierwszych, zdalnych wykładów, które od 18 do 25 listopada poprowadzi dr Cecila Farfán-Méndez z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Diego. Zajęcia odbędą się na Akademii WSB w ramach Metropolitalnego Funduszu Wspierania Nauki. Wszyscy zainteresowani wzięciem w nich udziału, mogą zapisać się na nie poprzez formularz dostępny na stronie internetowej Akademii WSB www.wsb.edu.pl/cecilia.

– Chciałabym zaprosić wszystkich na moje wykłady dotyczące organizacji handlu narkotykami i praktyk prania pieniędzy. Wszyscy myślą, że pranie pieniędzy jest proste, ale pokażę Wam, że w rzeczywistości to bardzo skomplikowany proces i organizacje często ponoszę porażkę w tym zakresie – mówi dr Cecila Farfán-Méndez z University of California San Diego o swoich wykładach, które w przyszłym tygodniu odbędą się na Akademii WSB.

Dr Cecila Farfán-Méndez jest kierownikiem Programów Badań nad Bezpieczeństwem w Center for U.S. – Mexican Studies (USMEX) na Uniwersytecie Kalifornijskim w San Diego. Współpracuje również z Center for Studies on Security, Intelligence and Governance w Instituto Tecnológico Autónomo de Mexico w Mexico City.

W wykładach wezmą udział m.in. studenci Akademii WSB kształcący się na kierunkach związanych z bezpieczeństwem narodowym, studenci Instytutu Socjologii Uniwersytetu Śląskiego i adepci Szkoły Policji w Katowicach. Do wysłuchania wykładów zaproszeni zostaną także przedstawiciele Straży Granicznej, ABW, Policji i Służby Więziennej, którzy są studentami lub doktorantami w uczelniach na terenie Metropolii GZM 

Zajęcia mają charakter otwarty i zaproszeni na nie są również wszyscy studenci z GZM, którzy zainteresowani są tematyką bezpieczeństwa międzynarodowego. Wystarczy wypełnić formularz zgłoszeniowy, który znajduje się na stronie Akademii WSB (www.wsb.edu.pl/cecilia). Wykłady odbędą się w języku angielskim, a po ich zakończeniu będzie możliwość zadania pytań prowadzącej.

Ze względu na trwającą pandemię koronawirusa, wykłady odbędą się zdalnie, z wykorzystaniem platformy ZOOM.

Harmonogram wydarzeń:

Wykład „Money Laundering Practices”, 18.11.2020 r., godz. 16:00 – 17:30

Wykład „The Structure of Drug Trafficking Organizations”, 23.11.2020 r., godz. 16:00 – 17:30

Wykład „Fighting Cross-border Criminality. Best Practices.”, 25.11.2020 r., godz. 16:00 – 17:30

Konsultacje dla doktorantów: „How to develop research in a field of security?”, 22.11.2020 r., godz. 16:30 – 18:30

Metropolitalny Fundusz Wspierania Nauki, o którym w skrócie mówimy „fundusz noblowski”, to program dotacji dla uczelni wyższych, działających na terenie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Jego celem jest zaproszenie światowej klasy naukowców do poprowadzenia zajęć dla studentów w Metropolii, a co za tym idzie – podnoszenie oferty edukacyjnej uczelni wyższych w GZM. Jednym z podstawowych kryteriów przyznania dofinansowania jest to, aby zaproszony naukowiec reprezentował uczelnię, która znajduje się w pierwszej 20. światowych rankingów.

Metropolitalny Fundusz Wspierania Nauki, poprzez podnoszenie atrakcyjności oferty miejscowych uczelni, ma zachęcać młodych ludzi do studiowania w Metropolii i związania z nią swojej przyszłości. Budżet funduszu wynosi 8 mln zł na lata 2019-2022. Realizacja programu wpisuje się w działania strategiczne Metropolii, związane z rozwojem społecznym i gospodarczym.

Zamknięcie sklepów w galeriach handlowych, zawieszona działalność instytucji kultury, rozszerzenie nauki zdalnej o klasy 1-3, normy klientów w sklepach na m2, ograniczenie pracy hoteli to jedne z zasad bezpieczeństwa, które będą obowiązywać od soboty i potrwają do 29 listopada b.r.

Premier RP zapowiedział, że jeżeli w kraju będzie więcej niż 50 przypadków na 100 tys. obywateli to będzie wprowadzony zostanie lockdown. W przypadku, gdy nastąpi wzrost powyżej 70-75 przypadków na 100 tys., to zostanie ogłoszona narodowa kwarantanna. Zakłada ona m.in. zakaz przemieszczania się.

Więcej informacji na infografice poniżej:

Aktualizacja, 31 października 2020

Od weekendu poprzedzającego dzień Wszystkich Świętych, cmentarze w całej Polsce pozostaną zamknięte do 2 listopada. Rząd poinformował w piątek (30 października) o nowych obostrzeniach związanych z przeciwdziałaniem rozprzestrzeniania się koronowirusa.

W związku z decyzją Rządu RP o zamknięciu cmentarzy na terenie całego kraju do 2 listopada, Zarząd Transportu Metropolitalnego odwołał kursy wszystkich zaplanowanych w tych dniach linii cmentarnych.

Szczegółowe informacje dotyczące rozkładów jazdy obowiązujących w najbliższych dniach, znajdują się >>TUTAJ<<

• 

Aktualizacja 24 października 2020

Cała Polska staje się od soboty 24 października b.r. strefą czerwoną. Rząd RP wprowadza nowe obostrzenia

• W godz. od 8 do 16 dzieci i młodzież do 16. roku życia nie będą mogły same wychodzić z domu, tylko pod opieką dorosłego

• Szkoły podstawowe od 4. do 8. klasy przechodzą na naukę zdalną

• Szkoły ponadpodstawowe oraz uczelnie wyższe przechodzą na pracę zdalną,

• Wszystkie obiekty gastronomiczne jak bary i restauracje, będą mogły działać tylko na wynos,

• 5 osób na 1 kasę w placówkach handlowych o powierzchni do 100 m2

• 1 osoba na 15 m2 w placówkach handlowych o powierzchni pow. 100 m2

• Transport publiczny- 50% miejsc siedzących lub 30% wszystkich

• Wydarzenia sportowe bez udziału publiczności

• Wydarzenia kulturalne do 25% publiczności

• Zawieszona działalność aquaparków, basenów i siłowni

• Zakaz spotkań i aktywności w grupach powyżej pięciu osób. Wyjątkiem są ci, którzy mieszkają razem i ci, którzy spotykają się w celach zawodowych.

Uwaga seniorzy powyżej 70. roku życia. Od 24 października b.r. obowiązują ograniczenia w przemieszczaniu się, za wyjątkiem:

• wykonywania czynności zawodowych

• zaspakajania niezbędnych potrzeb życiowych

• uczestnictwo w kultach religijnych

Rząd uruchamia program pomocy „Solidarnościowy Korpus Wsparcia Seniorów”.

• 

• 

• 

Aktualizacja, 16 października 2020

Nowe zasady bezpieczeństwa w strefach żółtych i czerwonych. W Metropolii Ruda Śląska ponownie na czerwonej liście.

Najważniejsze zasady bezpieczeństwa w strefie żółtej:

• transport publiczny- 50% miejsc siedzących lub 30% wszystkich,
• gastronomia- otwarta od 6:00 do 21:00 (potem sprzedaż na wynos), co drugi stolik zajęty,
• zgromadzenia publiczne do 25 osób,
• uroczystości religijne- max. 1 osoba na 4 m kw.,
• szkoły wyższe i ponadpodstawowe- nauczanie hybrydowe,
• wydarzenia sportowe bez udziału publiczności,
• wydarzenia kulturalne- do 25% publiczności,
• zawieszona działalność basenów, aquaparków i siłowni.

Najważniejsze zasady bezpieczeństwa w strefie czerwonej:

• handel- 5 osób na kasę,
• gastronomia- otwarta od 6:00 do 21:00 (potem sprzedaż na wynos), co drugi stolik zajęty,
• transport publiczny- 50% miejsc siedzących lub 30% wszystkich,
• zakaz organizacji imprez okolicznościowych (od 19.10.20),
• zgromadzenia publiczne do 10 osób.
• szkoły wyższe i ponadpodstawowe- nauczanie zdalne (z wyjątkiem zajęć praktycznych)
• wydarzenia sportowe bez udziału publiczności
• wydarzenia kulturalne- do 25% publiczności
• zawieszona działalność basenów, aquaparków i siłowni

Ruda Śląska znalazła się na czerwonej liście.

Aktualizacja 14.10. 2020

Od 15 października w sklepach zostały przywrócone godziny dla seniorów

Osoby powyżej 60. roku życia w godz. 10 do 12 mogą robić zakupy w sklepach spożywczych, drogeriach, aptekach i na poczcie. Ten system obowiązuje od poniedziałku do piątku. Oczywiście seniorzy mogą robić tez zakupy w pozostałych godzinach. Wprowadzenie tego rozwiązania ma chronić osoby starsze. Przypomnijmy, znajdują się one w grupie podwyższonego ryzyka zakażenia koronawirusem a przebieg choroby jest cięższy niż w młodszych grupach wiekowych.

AKTUALIZACJA 08.10.2020

Od 10 października zasady „strefy żółtej” zostają rozszerzone na cały kraj.

Najważniejsze zmiany:

• obowiązek noszenia maseczek w miejscach publicznych,
• zgromadzenia do 150 osób w miejscach publicznych, odległość między różnymi zgromadzeniami minimum 100 metrów,
• wydarzenia kulturalne: z udziałem 25% publiczności w przestrzeni zamkniętej (dotyczy także kin), max. 100 osób w plenerze,
• max. 75 gości podczas imprez okolicznościowych,
• 1 osoba na 4 m.kw. w restauracjach

AKTUALIZACJA 06.08.2020

06.08. 2020. Rząd RP wprowadza od 8 sierpnia br. (sobota) obostrzenia w 9 powiatach (tzw. czerwonych). Na ogólnopolskiej liście znalazła się Ruda Śląska z Metropolii GZM. Restrykcje obejmują także powiat pszczyński- w jego granicach leży Kobiór, który należy do Metropolii.

Najważniejsze zmiany:

• obowiązek noszenia maseczek w każdym miejscu
• Ograniczenie liczby osób w komunikacji zbiorowej, do 50 proc. miejsc siedzących
• zakaz korzystania z basenów
• wesela do 50 osób

Rząd wprowadził także listę dziesięciu tzw. „żółtych powiatów”. W nich obostrzenia są łagodniejsze. Nie ma pośród nich powiatów z Metropolii GZM.

27.05.2020. Rząd łagodzi kolejne obostrzenia w poruszaniu się, funkcjonowaniu gospodarki, administracji oraz kultury.

Najważniejsze zmiany:

• Od 30 maja noszenie maseczek nie jest obowiązkowe w przestrzeniach otwartych. Uwaga: trzeba je nosić jednak w przestrzeniach zamkniętych.
• Od 30 maja przestają obowiązywać limity osób w sklepach, restauracjach, kościołach.
• Od 30 maja organizowane będą mogły być koncerty plenerowe, ale do 150 osób. Tam jednak obowiązują maseczki i dystans dwóch metrów.
• Można będzie organizować zgromadzenia, ale do 150 osób z zachowaniem dwóch metrów odstępu.
• Od 6 czerwca wracają kina, teatry, opery, balet oraz cyrki, Pojemność widowni ograniczona jest do 50 proc. Maeczki obowiązkowe.
• Od 6 czerwca otwarte ponownie będą siłownie, kluby fitness, baseny. Obowiązywać w nich będzie zasada zachowania dystansu społecznego
• Nadal zamknięte pozostają dyskoteki i kluby, gdyż mogą one stanowić ogniska zakażeń

• 

• 

• 

• 

• 

• 

AKTUALIZACJA 13.05.2020

Rząd RP wprowadza kolejne łagodzenia obostrzeń związanych z funkcjonowaniem transportu publicznego handlu, usług oraz obiektów sportowych.

• Limit pasażerów w środkach transportu publicznego od 18 maja może wynieść 30% miejsc siedzących i stojących (do tej pory limit wynosił 50% miejsc siedzących)

• Od 18 maja będą mogły działać restauracje, kawiarnie i bary

• Od 18 maja mogą działać zakłady fryzjerskie oraz kosmetyczne

• Od 18 maja mogą być otwarte pełnowymiarowe boiska piłkarskie

• Od 18 maja wraca możliwość uprawiania sportu na otwartej infrastrukturze

• Od 18 maja obowiązują limity osób, które mogą równocześnie ćwiczyć w halach oraz salach sportowych

• Od 18 maja w kulturze możliwa będzie m.in. działalność kin plenerowych, wznowienie prób i ćwiczeń oraz indywidualne zajęcia w szkołach artystycznych

• Od 18 maja będą otwarte szkoły policealne

• Od 25 maja w klasach 1-3 szkół podstawowych zostanie uruchomiona opieka nad dzieckiem.

• Od 25 maja ruszą w szkołach konsultacje dla maturzystów i uczniów klas ósmych. Od 1 czerwca, taka opcja będzie dostępna dla wszystkich uczniów.

Realizacja usług, edukacji oraz uprawiana sportu i działalności kulturalnej ma odbywać się z zachowaniem reżimu sanitarnego.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

AKTUALIZACJA 29.04.2020

Rząd RP wprowadza kolejne łagodzenia obostrzeń związanych z funkcjonowaniem handlu, usług hotelarskich, żłobków i przedszkoli oraz instytucji kultury

Od 4 maja:

• otwarte zostają obiekty noclegowe i hotele
• otwarte wszystkie sklepy w galeriach handlowych. Zamknięte pozostają restauracje i przestrzenie rekreacyjne oraz kina.
• możliwe będzie uczestnictwo w zabiegach rehabilitacyjnych, ale bez salonów masażu
• otwarte mają być niektóre instytucje kultury: biblioteki, muzea i galerie sztuki

Od 6 maja:

• będą mogły działać żłobki i przedszkola

• 

• 

• 

• 

• 

AKTUALIZACJA 25.04.2020

Premier RP ogłosił plan powrotu do sportu.
Od 4 maja ruszają obiekty do uprawiania sportu na otwartej przestrzeni. Ruszą np. stadiony, boiska, Orliki i korty tenisowe, stadniny koni, strzelnice.

Sportowcy będą mogli realizować indywidualne treningi zawodowe

Działalność rozpoczną Ośrodki Przygotowań Olimpijskich

Plan odmrażania sportu jest podzielony na IV etapy. Pierwszy obowiązuje od 20 kwietnia- mamy możliwość rekreacji ruchowej.

Więcej informacji: KLIKNIJ TUTAJ

AKTUALIZACJA 24.04.2020

Ministerstwo Edukacji Narodowej przedłuża zawieszenie pracy szkół, żłobków i przedszkoli do 24 maja b.r.

Wyznaczono także terminy matury oraz egzaminu ósmoklasistów i zawodowych:

• Od 8 czerwca do 29 czerwca – egzamin maturalny; 
• Od 16 czerwca do 18 czerwca – egzamin ósmoklasisty;
• 22 czerwca – 9 lipca – egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie;
• 17 – 28 sierpnia – egzamin zawodowy.

Więcej informacji: KLIKNIJ TUTAJ

AKTUALIZACJA 16.04.2020

Od 20 kwietnia rząd RP łagodzi obostrzenia związane z poruszaniem się oraz organizacja handlu i usług.

Zostaną otwarte lasy i parki z wyłączeniem placów zabaw.

Osoby powyżej 13 roku życia będą mogły przemieszczać się bez dorosłego.

Wprowadzone będą nowe zasady w handlu i usługach:

– w sklepach do 100 mkw. – 4 osoby na stanowisko kasowe,
– w sklepach powyżej 100 mkw. – 1 osoba na powierzchni 15 mkw.

Limit osób w miejscach kultu religijnego ulegnie zwiększeniu do 1 osoby na 15 mkw.

Osoby powyżej 13 roku życia będą mogły przemieszczać się bez dorosłego.

Jak zapowiada rząd RP, to pierwszy z czterech etapów procesu znoszenia ograniczeń związanych z COVID-19

Więcej informacji: KLIKNIJ

• 

• 

• 

• 

AKTUALIZACJA 9.04.2020

Kolejne ograniczenia i zalecenia rządu RP.

Najważniejsza zmiana: od czwartku 16 kwietnia 2020 będzie obowiązywać nakaz zasłaniania ust i nosa w miejscach publicznych.

Do 19 kwietnia obowiązują aktualne obostrzenia w przemieszczaniu się, organizacji handlu i usług oraz działalności instytucji kultury.

Do 26 kwietnia zamknięte są szkoły i wyższe uczelnie.

Zakaz organizacji imprez masowych do odwołania.

Aktualne są regulacje związane z kwarantanną.

Egzaminy szkolne przesunięte na późniejszy termin.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

AKTUALIZACJA 31.03.2020

Rząd RP wprowadza kolejne ograniczenia w poruszaniu się, organizacji handlu i usług. Parki, plaże, bulwary zamknięte. Dodatkowe zabezpieczenia dla pracowników. Rozszerzona kwarantanna.

Część zmian wchodzi w życie 1 kwietnia, część dzień
później

Ograniczenie w liczbie klientów w sklepach, na targach, na poczcie.

• Sklepy i punkty usługowe – 3 osoby na kasę lub stanowisko do płacenia
• Targowisko – 3 klientów na 1 punkt handlowy
• Placówki pocztowe – 2 osoby na 1 okienko pocztowe

Ograniczenie funkcjonowania sklepów budowlanych i nowe obowiązki dla wszystkich sklepów

Zamknięte hotele i inne miejsca noclegowe

Automatyczna kwarantanna dla bliskich osób w kwarantannie (1.04.2020 r.)

Zawieszenie rehabilitacji i zamknięcie salonów kosmetycznych i fryzjerskich

Zakaz wychodzenia z domu osób do 18. roku życia bez opieki dorosłego

W mocy nadal jednak pozostają ograniczenia w przemieszczaniu się wszystkich
osób. W dalszym ciągu nie można wychodzić z domu z wyjątkiem:

• dojazdu do pracy
• wolontariatu na rzecz walki z COVID-19.
• załatwiania spraw niezbędnych do życia codziennego.

Zakaz korzystania z parków, plaż, bulwarów, promenad i rowerów miejskich

2 metry – minimalna odległość między pieszymi

Urzędy na pracy zdalnej

Limit pasażerów również w pojazdach 9+

Miejsca pracy – dodatkowe zabezpieczenia dla pracowników (od 2.04.2020 r.)

Szczegółowe informacje: https://www.gov.pl/web/koronawirus/kolejne-kroki

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

AKTUALIZACJA 24.03.2020

Rząd RP wprowadza nowe ograniczenia w poruszaniu się. Obostrzenia obowiązują od 25 marca.

• Nowe przepisy zakazują wszelkich zgromadzeń, spotkań, imprez czy zebrań. Można się jednak spotykać z członkami najbliższej rodziny, a także z osobami, z którymi pozostajemy w stałym pożyciu.
• Wprowadza się ograniczenia w przemieszczaniu się, za wyjątkiem: drogi do pracy, niezbędnych spraw życia codziennego, wolontariatu w walce z koronawirusem.
• Po ulicach nie powinny poruszać się więcej niż dwie osoby. Ta zasada nie dotyczy rodzin.
• kara za nieuzasadnione gromadzenie się może skutkować mandatem w wysokości nawet 5 tys. zł
• Ogranicza się liczbę pasażerów w transporcie zbiorowym.

• 

• 

• 

AKTUALIZACJA 20.03.2020

Rząd zdecydował o ogłoszeniu stanu epidemii. Co to oznacza?

• zajęcia w szkołach zawieszone do Świąt Wielkanocnych (Wielkanoc w tym roku wypada 12-13 kwietnia)
• wzrasta kara za nieprzestrzeganie kwarantanny – z 5 tys. zł do 30 tys zł.

INFORMACJE Z 13.03.2020

Rząd zdecydował o wprowadzeniu stanu zagrożenia epidemicznego. To oznacza, że:

• od niedzieli zostanie zawieszony międzynarodowy ruch lotniczy i kolejowy

• wprowadzone zostają kontrole na wszystkich polskich granicach

• każdy obywatel Polski wracający do kraju będzie poddany 14-dniowej kwarantannie

• zawieszona zostaje działalność restauracji, kawiarni, klubów, pubów, barów, kasyn i innych punktów rozrywki. Punkty gastronomiczne mogą świadczyć usługi na wynos

• ograniczone zostanie działalność galerii handlowych. Sklepy spożywcze, drogerie, apteki i pralnie BĘDĄ OTWARTE

• ograniczona zostaje możliwość organizacji zgromadzeń powyżej 50 osób

W trosce o własne zdrowie i wszystkich, których spotykamy – zastosujmy się do tych zasad i egzekwujmy ich stosowania. Jeśli nie ma konieczności, zostańmy w domu. Unikajmy większych spotkań – rodzinnych, ze znajomymi. Dbajmy o higienę.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Szukając informacji dotyczących aktualnej sytuacji, korzystajmy tylko z oficjalnych stron rządowych: https://www.gov.pl/web/koronawirus?fbclid=IwAR1L3NTR2prI2oFRF3D2UA5LEmglMoxP9f8eqRrwGpP-4kEiqXZ7zOED-JM

Zapobieganie suszy w mieście, to temat przewodni tegorocznej edycji Climathonu, 24-godzinnego hackatonu klimatycznego, który EIT Climate-KIC współorganizuje z Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolią. W poniedziałek (19 października) rozpoczęły się zapisy na to wydarzenie, które potrwają do 5 listopada. Climathon 2020 odbędzie się 12-13 listopada i – ze względu na trwającą epidemię koronawirusa – zespoły będą pracować w formie zdalnej. Najciekawsze rozwiązanie otrzyma nagrodę główną w wysokości 5 tysięcy złotych. Climathon nie jest adresowany tylko do programistów, ale do każdego, kto chciałby podzielić się swoimi pomysłami na to, jak zwiększyć dbałość o otaczające nas środowisko.

Ideą Climathonu jest wspólne opracowanie rozwiązań odpowiadających na konkretne wyzwania klimatyczne w danym miejscu, w trakcie eventów trwających 24 godziny, które odbędą się jednocześnie w ponad 100 miastach z całego świata z 47 państw. Metropolitalna edycja jest w tym roku organizowana pod hasłem przewodnim: „Metropolia w dobie ocieplenia klimatu – retencja wody i zapobieganie suszy”. W poniedziałek (19 października) rozpoczęła się rejestracja na to wydarzenie, w którym weźmie udział 50 uczestników, pracujących w maksymalnie 5-osobowych zespołach. Formularz zgłoszeniowy dostępny jest na stronie www.climathon.pl.

– O Climathonie lubię mówić jako o „maratonie intensywnego myślenia”, wspieraniu ludzi z pomysłami w obszarze ochrony klimatu – mówi Aleksandra Gołdys z EIT Climate-KIC.

– Dobrze już wiemy, że w klasyczny sposób nie jesteśmy w stanie rozwiązać problematyki związanej ze zmianami klimatu. Dlatego poprzez tego typu wydarzenia, chcemy wspierać pomysłowość i kreatywność mieszkańców. Naszym celem jest zachęcenie do wypracowania ciekawych działań i rozwiązań, które mogłyby przyczynić się do poprawy jakości życia w lokalnych społecznościach – dodaje.

–  Do wzięcia udziału w tym wydarzeniu zapraszamy wszystkich, którzy mają pomysł na to, jak w naszym najbliższym otoczeniu zapobiegać suszy – zachęca Blanka Romanowska, dyrektor Departamentu Infrastruktury i Środowiska z Metropolii GZM.

– Climathon nie ma tylko wymiaru związanego z programowaniem. Podczas tego 24-godzinnego maratonu uczestnicy będą pracować nad przeróżnymi rozwiązaniami, które byłyby np. odpowiedzią na to, w jaki sposób zachęcić mieszkańców do łapania deszczówki i ponownego jej wykorzystania – wyjaśnia.

Najlepsze projekty otrzymają nagrody finansowe (I miejsce – 5 000 zł, II miejsce – 3 000 zł, III miejsce – 2 000 zł) i rzeczowe. Wydarzenie rozpocznie się od dyskusji panelowej na temat retencji z czołowymi ekspertami w dziedzinie zmian klimatu i niedoboru wody, którzy będą uczestniczyć w Climathonie i doradzać w zakresie wypracowywanych rozwiązań.

Climathon to wydarzenie organizowane przez EIT Climate-KIC wraz z partnerami, cieszące się z roku na rok coraz większą popularnością. Lokalna perspektywa jest kluczem do zaangażowania mieszkańców, przedsiębiorców i miast w szukanie rozwiązań odpowiadających na konkretne, realne potrzeby.  Zeszłoroczna edycja wydarzenia została zorganizowana w 145 miastach, w 56 krajach. Wzięło w niej udział w sumie ponad 6500 uczestników.

Szczegółowe informacje o wydarzeniu oraz formularz rejestracji można znaleźć na stronie www.climathon.pl. 

– Facebook: https://www.facebook.com/climathonpoland

– Twitter: https://twitter.com/ClimathonP

„Jak się poruszać po mieście?” Odpowiedź na to pytanie można usłyszeć w piosence promującej Europejski Tydzień Zrównoważonego Transportu w Katowicach. Utwór został przygotowany przez Krzysztofa Kulbickiego i Łukasza Balczarka z Instytutu Myśli Polskiej im. Wojciecha Korfantego. Można było go usłyszeć również „na żywo” na ul. Teatralnej, gdzie w Katowicach odbywają się wydarzenia związane z ETZT.

Szłapcugiem i elektrykiem na Teatralną

Katowice wraz z partnerami włączyły się do obchodów Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu. Wydarzenie promujące mobilność bezemisyjną odbyło się na ul. Teatralnej. Specjalną ofertę przygotował też dla mieszkańców operator elektrycznych hulajnóg i skuterów. 

W dniach od 16 do 22 września tradycyjnie obchodzony jest Europejski Tydzień Zrównoważonego Transportu. W tym roku pod hasłem „Mobilność bezemisyjna dla wszystkich”. Kampania m.in. daje szansę zbadania roli ulic miejskich i eksperymentowania z praktycznymi rozwiązaniami, żeby stawić czoła miejskim wyzwaniom, w tym zanieczyszczeniu powietrza.

– W Katowicach stawiamy na budowanie transportu zrównoważonego – czyli takiego, który jest przyjazny dla pieszych, rowerzystów, kierowców i osób korzystających z komunikacji publicznej. Transport zrównoważony oznacza także dawanie mieszkańcom wyboru środka transportu, którym można komfortowo przemieszczać się po mieście – mówi Marcin Krupa, prezydent Katowic.

– W Katowicach aktualnie realizujemy wiele inwestycji w obszarze transportu – w tym roku ukończymy budowę trzech centrów przesiadkowych i wybudujemy łącznie 8 km nowych dróg rowerowych. Jesteśmy w trakcie przebudowy dwóch wąskich gardeł na drodze krajowej nr 81 o wartości ponad 300 mln zł, do tego rozwój sieci rowerów miejskich, która jest już dziś największa w województwie śląskim czy zakup 100 nowych autobusów w ostatnich czterech latach. Te wszystkie inwestycje są bardzo ważne i zmienią transportowe oblicze naszego miasta – natomiast równie ważne są działania na mniejsza skalę, które pozwalają zachęcać mieszkańców do korzystania z komunikacji publicznej. Od 2015 roku w naszym mieście działa strefa tempo 30 w Śródmieściu, którą w kolejnych latach wprowadzaliśmy w dzielnicach, a także rozszerzaliśmy na kolejne ulice centrum – dodaje prezydent Marcin Krupa.

W tym roku ETZT ma też szczególne znaczenie w obliczu pandemii koronawirusa. Komisja Europejska przypomina, że miasta powinny być budowane dla ludzi a nie dla samochodów. Elementem tegorocznej kampanii jest m.in. 10 wniosków z okresu izolacji na rzecz lepszej mobilności miejskiej. Wstępne badania dowodzą, że zanieczyszczenia i otyłość znacząco zwiększają zagrożenie dla zdrowia związane z COVID – 19. Kluczowe dla zachowania zdrowia publicznego są więc poprawa jakości powietrza i ruch, w tym spacery i jazda rowerem. 

Śląska baba i hejnał na parklecie

Dla wielu miast Europy (w tym roku akces zgłosiło 177 miast i gmin) ETZT to okazja do testowania nowych środków transportu czy innowacyjnych rozwiązań ograniczających zanieczyszczenie powietrza i zbierania informacji zwrotnej od mieszkańców. Katowice po raz kolejny włączyły się w obchody Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu, jednak ze względu na epidemię w znacznie bardziej ograniczonym wymiarze, niż dotychczas.

– Od trzech lat część wydarzeń odbywała się na ulicy Teatralnej, gdzie najpierw wspólnie z Regionalnym Instytutem Kultury testowaliśmy prototyp woonerfu, a w kolejnym roku na trzech miejscach parkingowych stworzyliśmy pierwszy parklet w Katowicach, zaprojektowany przez studentów Politechniki Śląskiej. W tym roku przy Teatralnej powstał drugi parklet, tym razem komercyjny, co pokazuje, że utorowaliśmy też drogę dla innych – mówi Wioleta Niziołek – Żądło, koordynator projektów społecznych.

W proces powstawania Parkletu Teatralna 4 i tworzenia przestrzeni dla kameralnych wydarzeń kulturalnych, od początku włączonych było wielu partnerów: lokalne instytucje kultury, artyści czy lokale gastronomiczne. Wydarzenia przy Teatralnej zawsze angażowały również mieszkańców. Nie inaczej było tym razem. Parkletem Teatralna 4 opiekuje się Instytut Myśli Polskiej im. Wojciecha Korfantego, który przygotował program na 18 września (piątek). W godz. od 10 do 14 można było m.in. posłuchać kameralnych koncertów i bajek czytanych po śląsku oraz dowiedzieć się, dlaczego baba w śląskim stroju nie mieściła się w autobusie i wszędzie chodziła pieszo. Trzykrotnie (godz. 9.00, 12.00 i 15.00) mogliśmy też usłyszeć hejnał miejski grany na żywo, który na jeden dzień zastąpi tradycyjny hejnał z wieży ratuszowej. Na tablicy pomysłów każdy mógł zapisać swój pomysł na zrównoważony transport w mieście. Była to forma badania społecznego, moderowanego przez pracownika IMP im. Korfantego. Nie zabrakło też atrakcji dla dzieci.

Spróbuj przejechać się na elektrycznej hulajnodze lub skuterze

W wydarzenie włączyła się Straż Miejska w Katowicach. Zespół Prewencji i Profilaktyki Społecznej, który przyjechał na ul. Teatralną na rowerach elektrycznych, zachęcał do przesiadki na ten bez emisyjny środek transportu. Strażnicy rozmawiali z uczestnikami ruchu drogowego o bezpieczeństwie pieszego i rowerzysty. Dla biorących udział w krótkich zadaniach i konkursach przewidziano upominki zwiększające bezpieczeństwo na drodze.

Specjalną ofertę dla mieszkańców przygotował też lokalny operator Blinkee. Kto jeszcze nie próbował jazdy na elektrycznej hulajnodze lub skuterze, będzie to mógł zrobić w Dniu bez Samochodu (22 września). Od tego dnia do 24 września Blinkee oferuje 15 – minutową, darmową jazdę na kod KATOETZT2020. Pojazdy tego operatora staną też, w dniu zakończenia ETZT, na Placu Kwiatowym w Katowicach.

Więcej o kampanii, w tym 10 wniosków dotyczących miejskiej mobilności, płynących z izolacji związanej z COVID – 19, tutaj: 

https://mobilityweek.eu/campaign-resources-for-2020

Razem z przedstawicielami obszarów metropolitalnych Porto, Manchesteru oraz Ruhry rozmawialiśmy o tym, jak pandemia koronawirusa wpłynęła na zmianę nawyków mobilnościowych i czy może stanowić okazję do przemodelowania transportu publicznego i przyspieszenia działań w sferze zrównoważonej mobilności? Zapraszamy do relacji z III Europejskiego Webinarium Metropolitalnego, którym w środę (15 września) zainaugurowaliśmy Europejski Tydzień Zrównoważonego Transportu.

Europejskie Webinaria odbywają się pod hasłem: „Rozmowy Metropolitalne: Jak odrodzić się po COVID-19. Definiowanie wspólnych problemów, uniwersalizacja różnic„. Organizowane są przez Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię, we współpracy z siecią European Metropolitan Authorities. Trzecie webinarium poświęcone zostało transportowi publicznemu oraz mobilności w czasie COVID-19. Zaproszeni gości rozmawiali o tym:

• Jakie środki zostały podjęte przez metropolie w celu zapewnienia bezpiecznego transportu publicznego podczas pandemii Covid-19?
• Czy koronawirus wpływa na zmianę nawyków w kwestiach transportu publicznego i mobilności?
• Czy pandemia może stanowić okazję do przemodelowania transportu publicznego i przyspieszenia działań w sferze zrównoważonej mobilności?

W dyskusji wzięli udział:

• José Manuel Ribeiro – Burmistrz Valongo, Obszar Metropolitalny Porto
• Angeliki Stogia – Członek Wykonawczy ds. Środowiska, Planowania i Transportu, Obszar Metropolitalny Manchesteru
• Olaf Schade – Przewodniczący władz powiatu Ennepe-Ruhr, Metropolia Ruhry

Ribeiro podkreślił konieczność zapewnienia ciągłości usług świadczonych na rzecz mieszkańców obszaru metropolitalnego Porto. Było to szczególnie ważne w pierwszym okresie trwania pandemii. Do takich usług należała m. in. komunikacja miejska. Podjęta została decyzja o jej dodatkowym wsparciu finansowym. Nie bez znaczenia była tu również konieczność zachowania dystansu w środkach transportu takich jak autobusy, pociągi i metro. Zapewnienie funkcjonowania komunikacji publicznej wynikało również z faktu, że pomimo pandemii wiele osób wciąż musiało dojeżdżać do pracy. Ograniczenie komunikacji mogłoby spowodować zwiększenie bezrobocia. Odnotowany spadek liczby pasażerów w pierwszych trzech miesiącach pandemii na obszarze metropolitalnym Porto sięgnął aż 74 procent w porównaniu z podobnym okresem w roku 2019.

W opinii Stogia pandemia nie tylko wywołała olbrzymie skutki zdrowotne, lecz również finansowe. W kilka tygodni po jej wybuchu w obszarze metropolitalnym Manchesteru otwarto tzw. help line, która była w szczególności dedykowana seniorom oraz osobom chorym i samotnym. Linia ta była obsługiwana przez pracowników metropolitalnych, którzy w tym celu przeszli specjalne szkolenie. Osoby te były również odpowiedzialne m. in. za takie działania jak dostarczenie lekarstw i wyżywienia dla najbardziej potrzebujących, w tym do dzieci, które wcześniej otrzymywały bezpłatne posiłki w szkołach (szkoły w regionie Manchesteru zostały zamknięte na początku pandemii). Władze metropolitalne podjęły również decyzje o wsparciu sfery biznesu. Na ten cel przeznaczono trzy miliony funtów. Działania te dotyczyły m. in. zwolnień z podatku od nieruchomości oraz udzielenia grantów firmom z sektora rekreacji, gastronomii oraz hospitality. Istotną zmianę można było także zaobserwować w kwestii zamówień publicznych. W trakcie pandemii wielokrotnie pojawiał się problem braków w środkach ochrony osobistej. Z tego powodu na obszarze Greater Manchester wprowadzono Centralny System Zamówień Publicznych dla zakupu środków ochrony osobistej, co umożliwia bardzo szybkie uzupełnianie braków w zapasach tych środków. W metropolii Manchesteru została także stworzona specjalna oferta bezpłatnego podróżowania, ograniczona w czasie od 11 kwietnia do 1 czerwca br. Była ona przede wszystkim skierowana do osób świadczących pomoc społeczną i medyków. Tworzono także specjalne warunki do korzystania z transportu publicznego dla osób starszych, niepełnosprawnych i niosącym im pomoc w celu umożliwienia zrobienia zakupów
w godzinach otwarcia sklepów przeznaczonych tylko dla nich.

Pandemia odcisnęła swoje skutki również w metropolii Ruhry. Podobnie jak w innych regionach wprowadzono tu lockdown gospodarki, dystans społeczny, kwarantannę na czternaście dni, konieczność noszenia masek ochronnych oraz znacznie ograniczono kontakt społeczny.  Zamknięto wszystkie uniwersytety, szkoły, żłobki, kościoły oraz obiekty kulturalne i sportowe. Otwarte były tylko nieliczne restauracje, sklepy spożywcze i budowlane, stacje benzynowe, banki, drogerie oraz apteki. Odwiedzający nie mogli przebywać w szpitalach ani domach spokojnej starości. Mieszkańcy byli proszeni o załatwianie tylko niezbędnych spraw. Tam, gdzie było to możliwe, wiele firm i instytucji umożliwiało swoim pracownikom wykonywanie pracy w domu. Nauczanie w szkole i na uniwersytecie odbywało się zdalnie. Nie wprowadzono żadnych ograniczeń co do wyjścia z domu, jednak poza nim była możliwość spotkania się tylko z jedną osobą niebędącą członkiem rodziny. Życie publiczne stanęło w martwym punkcie. Nawet zwykle zatłoczone w godzinach szczytu autostrady w metropolii Ruhry
w marcu i kwietniu były dość puste.  W połowie kwietnia br. rozpoczęto stopniowe odmrażanie gospodarki. Sklepy i restauracje mogły zostać ponownie otwarte, oczywiście z zachowaniem zasad dystansu społecznego i higieny.  Regionalne Zrzeszenie Ruhry (RVR) było m. in. odpowiedzialne za przeprowadzanie testów na obecność COVID-19 oraz monitorowanie sytuacji związanej z przebiegiem pandemii na obszarze metropolii Ruhry. W tym celu również dokonywano przekwalifikowania pracowników.   

Kolejne pytanie dotyczyło kwestii, jakie ważne działania w odniesieniu do transportu publicznego zostały wdrożone w regionie Porto, Manchesteru oraz Ruhry, a także czy już na tym etapie można zaobserwować tam jakieś nowe trendy mobilnościowe.

W opinii Ribeiro Europa poczyniła wiele pozytywnych działań na rzecz ograniczenia skutków pandemii Covid-19. Oczywiście strategie w różnych krajach były odmienne i nie zawsze możliwe do zastosowania w innym zakątku naszego kontynentu. W odniesieniu do mobilności transportu podkreślił on duży wzrost udziału transportu prywatnego (indywidualnego) w metropolii Porto. Pomimo wielu starań i nakładów finansowych na rzecz zapewnienia bezpiecznej komunikacji zbiorowej kwestią niezmiernie trudną jest odzyskanie do niej zaufania ze strony pasażerów. Ludzie w regionie Porto są w dalszym ciągu przekonani, że korzystanie z własnych samochodów jest dużo bezpieczniejsze od podróży transportem publicznym. Konsekwencją tego jest wzrost zanieczyszczenia powietrza, co
z kolei przyczynia się do spadku jakości życia a także może prowadzić do zwiększenia zagrożenia zachorowaniem na Covid-19. Zdaniem Ribeiro pandemia pokazała także olbrzymie błędy, jakich dokonano w okresie ostatnich 30-40 lat w kwestii planowania i rozwoju megamiast. Zmiany w tym zakresie są bardzo pożądane. 

Pozytywnym skutkiem pandemii nie tylko na obszarze metropolitalnym Porto, lecz również w całej Portugalii, był duży wzrost sprzedaży rowerów, postępująca digitalizacja istotnych usług publicznych oraz możliwość wymiany doświadczeń na polu walki z pandemią dzięki coraz liczniejszym debatom
w tym temacie.  W opinii Ribeiro radykalna zmiana przyzwyczajeń mobilnościowych wymaga jednak dużych nakładów finansowych w infrastrukturę transportową. Miasta i metropolie nie są
w stanie wyłożyć takich środków – powinno być to zadanie rządów centralnych. Zdaniem Ribeiro nawyki mieszkańców na całym świecie są podobne – ich podróże do pracy, szkoły, na zakupy czy też
w celach rozrywki najczęściej odbywają się do centrum. Aby ograniczyć podróże samochodami można np. rozważyć zakaz wjazdu prywatnych samochodów do centrum. Niemniej jednak wymaga to zapewnienia efektywnej alternatywy– np. częstszego kursowania autobusów lub metra. Poprzez takie zakazy odzyskiwana jest również przestrzeń publiczna. Dzięki likwidacji parkingów można budować dodatkowe linie tramwajowe czy szybką kolej. Z pozoru może się wydawać, że poprzez takie restrykcje zmniejszy się liczba klientów sklepów, restauracji lub barów. Ribeiro jest przekonany, iż dzięki dobrej alternatywie ludzie i tak dotrą do tych miejsc. Problem często leży w głowach urzędników, którzy boją się podjąć radykalne decyzje w tych kwestiach. Zastosowanie pewnych restrykcji
w centrach miast oddziałuje się także na zmiany nawyków komunikacyjnych w dzielnicach oraz przedmieściach. W celu wzmocnienia roli metropolii niezbędne jest przekazanie jej pewnych kompetencji, które należą do gmin członkowskich (np. w kwestiach transportu i planowania przestrzennego). Potrzebne jest konsekwentne działanie i odwaga w podejmowaniu decyzji, a efekty mogą być już widoczne w ciągu 2-3 lat. Ribeiro podkreślił także, że to co tak mocno trzyma nas przy wielu działaniach, to ludzkie przyzwyczajenie.   

Zdaniem Stogia funkcjonowanie dużego organizmu miejskiego nie jest możliwe bez zrównoważonej mobilności, w tym sprawnej i bezpiecznej komunikacji publicznej. Wymaga to jednak dużych nakładów finansowych, na które nie mogą sobie pozwolić nawet metropolie. Podobnie jak Ribeiro uważa ona, że wsparcie ze strony rządów jest w tym zakresie konieczne. Ważne jest również posiadanie wizji, w jaki sposób transport publiczny będzie funkcjonować w danej metropolii
w przyszłości.

W pierwszym etapie pandemii jednym z zaleceń rządu brytyjskiego była rezygnacja z transportu publicznego. Jego konsekwencją w metropolii Manchesteru był spadek liczby pasażerów, który sięgał nawet 95% w porównaniu z okresem sprzed wybuchu pandemii. Wzrosła za to znacznie rola rowerów oraz odsetek podróży pieszych. Potoki pasażerskie są stale monitorowe. Obecnie zauważany jest przyrost osób korzystających z transportu publicznego (w przeciągu miesiąca, w całej sieci transportowej metropolii Manchesteru odnotowano ok. 42,7 mln podróży transportem publicznym), niemniej jednak jest to wciąż ok. 17% pasażerów mniej niż w okresie przed Covid-19. W centrum Manchesteru przeprowadzono ankiety wśród pracowników biurowych stu firm tam zlokalizowanych. Zapytano ich m. in. co stanowi dla nich największą obawę po powrocie do biur. Około 40%  respondentów wskazało na podróżowanie do i z pracy. Na drugim miejscu była groźba szybkiego rozprzestrzenienia się Covid-19 w warunkach biurowych. Na pytanie o przyczyny braku zainteresowania transportem publicznym większość respondentów odpowiedziała, że nie widzi konieczności podróżowania nim. Spora ich grupa zwróciła również uwagę na strach przed podróżą transportem publicznym ze względu na dużą liczbę pasażerów podróżujących bez osłony twarzy, niewystarczającą czystość  środków transportu oraz przepełnienie pojazdów, co uniemożliwia zachowanie odpowiedniego dystansu. Władze metropolii Manchesteru zdecydowały się mocno zaangażować w działania (np. w szkołach i na uniwersytetach) podnoszące świadomość pasażerów
w kwestii konieczności noszenia maseczek lub innych osłon w środkach transportu publicznego. Nastąpił także wzrost liczby patroli policyjnych odpowiadających za bezpieczeństwo podróżujących.

Zdaniem Stogia w dłuższej perspektywie czasowej nie ma odwrotu od transportu publicznego. Sprawnego przemieszczania się mieszkańców nie jest w stanie zapewnić transport indywidualny, m. in. ze względu na ograniczoną liczbę korytarzy transportowych pozwalających na wydostanie się z centrum dużego miasta, do jakich należy Manchester. Nie można również zapominać o osobach żyjących w niedostatku lub nie mogących korzystać z samochodu. Bez transportu publicznego nie mogliby oni dotrzeć do pracy. Pandemia unaoczniła błędy w organizacji funkcjonowania transportu publicznego, lecz również dała inspirację do jego reformy.  Obecnie na terenie metropolii Manchesteru w stałym dialogu z gminami członkowskimi i mieszkańcami prowadzone są działania na rzecz stworzenia czystego, efektywnego i zrównoważonego transportu publicznego.

Pandemia wpłynęła także na codzienne zwyczaje mieszkańców regionu Manchesteru. Jest to widoczne m. in. przy robieniu zakupów. Zamiast wyjazdu do supermarketu mieszkańcy zaczęli zaopatrywać się w niezbędne produkty w sklepach znajdujących się w bliskim sąsiedztwie. Oferta sklepików „osiedlowych” również znacząco wzrosła. Władze metropolii Manchesteru chcą wspierać lokalne działania na rzecz zrównoważonego transportu, m. in. poprzez inwestycje w infrastrukturę zapewniającą bezpieczne podróże piesze i rowerowe. Metropolia Manchesteru jest również partnerem rządu w odniesieniu do dużych projektów transportowych (kolejowych, drogowych), działając
w imieniu i na rzecz mieszkańców tego regionu.

Wybuch pandemii koronawirusa miał także ogromnie negatywny wpływ na funkcjonowanie transportu publicznego w metropolii Ruhry. W marcu br.  po prowadzeniu lockdownu liczba pasażerów spadła nawet o 90% w porównaniu z okresem sprzed pandemii. Od kwietnia liczba ta stopniowo wzrasta, niemniej jednak w dalszym ciągu odnotowywany jest spadek podróżnych o ok. 30%. Eksperci zakładają, że Covid-19 jeszcze przez długi czas będzie mieć negatywny wpływ na transport publiczny w tej metropolii. Oczywiście skutki finansowe są również dramatyczne. Prognozy zakładają stratę miliarda euro w Kraju Związkowym Nadrenia Północna-Westfalia w samym tylko roku 2020, w metropolii Ruhry powinna ona wynieść ponad 300 milionów euro, dlatego też przedsiębiorstwa transportowe w regionie liczą na wsparcie finansowe od rządu federalnego i regionalnego.

W Zagłębiu Ruhry bardzo duży nacisk postawiono na bezpieczeństwo pasażerów i kierowców. Ponieważ w pojazdach nie ma możliwości zachowania minimalnej odległości 1,5 metra, od 27 kwietnia br. obowiązkowe jest noszenie osłony twarzy w autobusach i pociągach, w tym na przystankach i na stacjach. Duża liczba plakatów i naklejek na przystankach i w pojazdach zapewnia skuteczny przekaz. Każdy, kto nie zakrywa twarzy, musi zapłacić grzywnę w wysokości 150 euro. Przeprowadzane są regularne kontrole. Od połowy sierpnia szkoły w metropolii Ruhry zostały ponownie otwarte. Dzieci
w wieku szkolnym stanowią ważną grupę pasażerów. Aby móc je efektywnie i bezpiecznie przewozić, wiele lokalnych przewoźników wykorzystuje dodatkowe pojazdy, zwłaszcza w godzinach szczytu. Pozwoliło to na znacznie zwiększenie liczby dostępnych miejsc. Kierowcy również potrzebują ochrony. W autobusach zainstalowano specjalne przegrody. Ponadto środki transportu są dokładnie czyszczone po każdym dniu eksploatacji.

W metropolii Ruhry istnieje generalne założenie, że pandemia potrwa jeszcze jakiś czas, niezbędne jest zatem przyzwyczajenie się do nowej normalności. Prowadzone są prace nad koncepcjami, które mają przekonać mieszkańców do ponownego korzystania z transportu publicznego. Powinny one odpowiedzieć na pytania, w jaki sposób można jeszcze bardziej poprawić higienę w autobusach
i pociągach, jak zapewnić dodatkowe pojazdy, aby ludzie nie musieli stać blisko siebie, a także jak wdrażać płatność bezgotówkową (zbliżeniową) oraz lepiej i szybciej dostarczać pasażerom niezbędnych informacji.

Covid-19 spowodował również zmiany w zachowaniach mobilnościowych w metropolii Ruhry. Wiele dojazdów zostało wyeliminowanych dzięki pracy zdalnej, coraz więcej osób przesiada się na rower (boom przeżywają np. rowery elektryczne w południowej części Zagłębia Ruhry, która jest bardzo pagórkowata). Region ten funkcjonuje w dużej mierze „samochodocentrycznie”, co stanowi konsekwencje działań z lat sześćdziesiątych dwudziestego wieku. Przez Zagłębie Ruhry przebiega aż dziesięć autostrad. Obecnie coraz więcej mieszkańców chce nowej mobilności – opartej na spacerach, korzystaniu z roweru, autobusu, pociągu oraz współdzieleniu różnych środków transportu indywidualnego. W metropolii Ruhry jest obecnie około 1200 km ścieżek rowerowych, niemniej jednak w wielu miejscach konieczne jest stworzenie bezpiecznej, nowoczesnej infrastruktury dla rowerzystów. Jedną z najważniejszych inwestycji na tym polu jest budowa autostrady rowerowej wzdłuż całej metropolii (z zachodu na wschód). Prognozy zakładają, że przejście na jazdę na rowerze może zaoszczędzić nawet 50 000 podróży samochodem dziennie.

W III Europejskim Webinarium Metropolitalnego wzięło udział czterdziestu uczestników z takich krajów jak Polska, Niemcy, Hiszpania, Wielka Brytania, Francja, Portugalia Niderlandy i Litwa.

Europejski Tydzień Zrównoważonego Transportu, to kampania promująca ekologiczne środki transportu, która odbywa się państwach Unii Europejskiej od 18 lat i trwa od 16 do 22 września. W to wydarzenie aktywnie włącza się również Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia oraz Zarząd Transportu Metropolitalnego. Przedstawiciele GZM i ZTM będą obecni w siedmiu punktach w siedmiu miastach (w Sosnowcu, Świętochłowicach, Knurowie, Gliwicach, Tychach, Katowicach i Bytomiu), gdzie m.in. będzie można naprawić swój rower. Tradycyjnie też 22 września w Dzień bez Samochodu, podróżując z dowodem rejestracyjnym, kierowcy będą mogli skorzystać z bezpłatnych przejazdów komunikacją miejską Zarządu Transportu Metropolitalnego. 

 Zrównoważona mobilność miejska to słowo klucz dla wydarzeń, które w tym roku zaplanowała Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia. Trwają bowiem intensywne prace nad dokumentem, który będzie drogowskazem we wdrażaniu tej idei w życie.

– Zrównoważona mobilność miejska to coś więcej niż tylko przemieszczanie się z punktu A do punktu B – mówi Marcin Domański z Departamentu Rozwoju Społeczno-Gospodarczego.

– To niejako styl życia świadomych mieszkańców miast, ale również stworzenie takiego systemu komunikacyjnego, który umożliwi im korzystanie z różnych środków transportu, które w danej sytuacji będą najbardziej efektywne. To znaczy – pozwolą znacznie szybciej dotrzeć do wybranego celu. Wiemy, że na krótkich dystansach bezkonkurencyjne są rowery i podróże piesze, na dłuższych – kolej. Dlatego właśnie pracujemy nad planem, w którym opiszemy m.in. w jaki sposób mieszkańcy Metropolii aktualnie podróżują i co należy zrobić, aby chętniej zdecydowali się przesiąść z indywidualnego samochodu np. na rower – wyjaśnia.

Dlatego też w tym roku GZM stawia na edukację i promocję zrównoważonej mobilności poprzez punkty informacyjne, w których realizowane będą uliczne badania i konsultacje dotyczące mobilności mieszkańców. Te wstępne uliczne badania posłużą jako tropy i wątki do dużych badań ilościowych na potrzeby opracowania „Planu zrównoważonej mobilności” dla GZM. Tworzenie planu to proces, w którym mocny akcent kładziony jest na otoczenie społeczne i środowisko.

7 stacji w 7 miastach: naprawisz rower i przypomnisz sobie zasady pierwszej pomocy

 Od środy (16 września) przez siedem najbliższych dni w siedmiu miastach Metropolii uruchomione zostaną punkty informacyjne.

W każdym punkcie zagości mobilna stacja serwisu rowerów, w której każdy mieszkaniec będzie mógł skorzystać nieodpłatnie z pomocy specjalistów, którzy zajmą się między innymi kontrolą stanu technicznego roweru, smarowaniem łańcucha, regulacją hamulców, regulacją przerzutek. Dla najmłodszych i nie tylko przygotowaliśmy warsztaty z zakresu bezpieczeństwa na drodze i pierwszej pomocy.

Obecni będą również pracownicy Zarządu Transportu Metropolitalnego, którzy udzielą odpowiedzi na tematy związane z funkcjonowaniem komunikacji miejskiej w GZM.

Miasta, w których znaleźć będzie można punkty, mobilne stacje serwisowe dla rowerów i warsztaty dla najmłodszych.

• 16 września (środa) godz. 15:00-19:00 – Sosnowiec (Plac Stulecia)
• 17 września (czwartek) godz. 15:00-19:00 – Świętochłowice (plac przy kościele Świętych Apostołów Piotra i Pawła, ul. Ks. Bpa Teodora Kubiny 10)
• 18 września (piątek) godz. 15:00-19:00 – Knurów ul. Wojska Polskiego (za przystankiem ZTM)
• 19 września (sobota) godz. 15:00-19:00 – Gliwice (CH Arena al. Jana Nowaka Jeziorańskiego)
• 20 września (niedziela) godz. 15:00-19:00 – Tychy (pl. Baczyńskiego)
• 21 września (poniedziałek) godz. 15:00-19:00 – Katowice, plac przed Dworcem PKP (pl. Marii i Lecha Kaczyńskich)
• 22 września (wtorek) godz. 15:00-19:00 – Bytom (ul. Dworcowa)

Narzędziownik dla mieszkańców, czyli jak nie tracić czasu na dojazdy

Czy wybór dłuższej trasy oznacza, że do celu dojdziemy wolniej? Jak zaoszczędzić czas na parkowaniu? Czy najszybciej to zawsze najwygodniej? Jak podróżować do pracy, szkoły czy na basen i zadbać o własne zdrowie?

To tylko kilka pytań, na które każdy może znaleźć odpowiedzi w poradniku, opracowanym przez metropolitalny zespół ds. Nowoczesnej Mobilności oraz współpracujących z nim naukowców i społeczników. Jego cel jest prosty – doradzić jak planować swoją podróż – zarówno pieszo, rowerem, komunikacją miejską czy samochodem i zaoszczędzić przy tym jak najwięcej czasu. Co najważniejsze – podaje również gotowe i sprawdzone przez współautorów rozwiązania, by nasze codzienne podróże stały się łatwiejsze i przyjemniejsze.

„Nie trać czasu na dojazdy. Jak naprawić swoją mobilność – narzędziownik dla mieszkańców” będzie można w wersji drukowanej otrzymać w każdym z punktów informacyjnych GZM. W wersji elektronicznej dostępny jest >> TUTAJ. <<

22 września Dniem bez Samochodu. ZTM pojedziesz bezpłatnie

22 września to jeden z dwóch dni w roku, który jest wpisany do taryfy Zarządu Transportu Metropolitalnego jako dzień, kiedy wszyscy kierowcy mogą korzystać z komunikacji miejskiej bezpłatnie. Ważne! Bezpłatny przejazd będzie honorowany na podstawie dowodu rejestracyjnego samochodu, który tego dnia zdecydowaliśmy się zostawić na parkingu.

Dzień otwarty ZTM. Tym razem wirtualnie

Ze względu na panująca sytuację epidemiczną, ZTM w innej formule niż w zeszłym roku, zaprasza do wzięcia udziału w wirtualnych dniach otwartych. Od 16 września na profilu ZTM na portalu społecznościowym Facebook będą publikowane filmy przedstawiające funkcjonowanie organizatora transportu. Będzie można zobaczyć materiały wideo, pokazujące m.in. jak wygląda koordynowanie 1500 pojazdów, które codziennie wyjeżdżają na nasze ulice.

Konferencja, warsztaty i debata: „Chodzi o pieszych” oraz Miasta Idei

W trakcie ETZT nie zabraknie również warsztatów dla pracowników urzędów, którzy w miastach i gminach Metropolii zajmują się szeroko pojętą mobilnością oraz związanym z nią m.in. kształtowaniem ładu przestrzennego i inwestycjami drogowymi. Będą mogli wziąć udział w konferencji „Chodzi o pieszych”, podczas której będziemy rozmawiać o tym jak budować miasta otwarte i przyjazne przestrzenie publiczne, w których piesi, kierowcy i rowerzyści będą czuć się bezpiecznie. Swoje prezentacje przedstawią m.in.  Paweł Górny, Stowarzyszenie Społeczny Rzecznik Pieszych w Bydgoszczy; Karolina Orcholska, koordynator ds. transportu i mobilności z Obszaru Metropolitalnego Gdańsk-Gdynia-Sopot oraz Petra Jens, pełnomocnik ds. pieszych z Wiednia.

Z kolei podczas otwartej debaty w ramach „Miast Idei”, prowadzonych przez Gazetę Wyborczą, porozmawiamy o przyszłości komunikacji w miastach Metropolii. Debata odbędzie się 22 września o godz. 17:30 w Mediatece w Sosnowcu (ul. Kościelna 11). Wezmą w niej udział: Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu GZM; Marcin Krupa, prezydent Katowic; Arkadiusz Chęciński, prezydent Sosnowca; Mariusz Śpiewok, wiceprezydent Gliwic oraz Jakub Stęchły ze stowarzyszenia Pro Silesia. Debata ma charakter otwarty.

Natomiast o godz. 16:00 odbędą się warsztaty dla mieszkańców. Liczba miejsc jest ograniczona do 15 i aby wziąć w nich udział, wymagane są wcześniejsze zapisy. Zgłoszenia należy wysłać na adres mailowy przemyslaw.jedlecki@agora.pl.