Od bijącego serca Szybu Krystyna, czyli artystycznej instalacji, która miała zwrócić uwagę na potrzebę ratowania cennych przykładów architektury postindustrialnej, po prawdziwe wskrzeszenie. Firma Multi Polymers, właściciel obiektu, uzyskała pozwolenia Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytku na prowadzenie prac konserwatorskich oraz robót budowlanych przy zabytku.

Szyb Krystyna to jedna z najbardziej ikonicznych postindustrialnych budowli w naszym regionie. Jej właścicielem od 2023 roku jest firma Multi Polymers, która otrzymała ponad 15,5 mln zł dotacji z Unii Europejskiej na rewitalizację zabytkowego obiektu.

Pozwolenie i co dalej

– Uzyskanie pozwolenia na budowę, to jedno z najważniejszych działań na tym etapie przedsięwzięcia. Obecnie Medusa Group pracuje nad projektem technicznym i wykonawczym. Gdy tylko je otrzymamy, będziemy ruszać z robotami – tłumaczy Daniel Draguła, z działu technicznej obsługi obiektów i zarządzania projektami firmy Multi Polymers Bałdyga Sp. j.

Jak zaznacza Daniel Draguła, rozpoczęcie prac budowlanych planowane jest na czerwiec, a remont prowadzić będą specjalistyczne firmy zajmujące się nie tylko tematyką ogólnobudowlaną, ale także te specjalizujące się w zabezpieczaniu konstrukcji, rozbiórkach oraz zaawansowanych technologiach antykorozyjnych.

W ramach inwestycji planowana jest zmiana sposobu użytkowania oraz rozbudowa obiektu o nowo projektowaną kubaturę w rejonie nadszybia. Zagospodarowane mają zostać także dwa poziomy oraz dach.  Powstanie tam wygodna przestrzeń dla najemców, sala konferencyjna, taras oraz infrastruktura towarzysząca. Użyte materiały i środki estetyczne będą nawiązywać do pierwotnych rozwiązań industrialnych.

Nowi użytkownicy, nowe funkcje

Koncepcję zagospodarowania Szybu Krystyna opracowała Medusa Group, a pracował nad nią cały sztab architektów: Przemo Łukasik, Łukasza Zagała, Piotr Dzidek, Bartosz Jankowiak, Grzegorz Komraus, Piotr Kurzbauer, Dawid Sulima, Radosław Radziecki, Krzysztof Dębowski, Marek Bojda, Sylwia Wawrzyczek, Konrad Karczewicz, Adrianna Skorupka i Seweryn Wróblewski.

– Szyb Krystyna od lat obecny jest w krajobrazie Bytomia. Mijały go lata wojen, Powstań Śląskich, zmieniały się wokół okoliczności ustrojowe, polityczne i ekonomiczne. On stał i stoi nadal. Ogołocony i nie w pełni kompletny, stale stawia czoła wyzwaniom, jakie pisze mu współczesna historia. Wysiłkiem wielu osób, otoczony szacunkiem i zainteresowaniem mieszkańców Bytomia, Szyb Krystyna próbuje pisać dziś nową historię – mówi Przemo Łukasik.

Jak zaznacza Łukasik, nowe przestrzenie zostaną zrealizowane w oparciu o konstrukcję szkieletową, w sposób umożliwiający przyszłą swobodną rozbudowę budynku o kolejne etapy wskazane w koncepcji projektowej.

– Planujemy oszklić wieżę szybową, uszczelnić i uzupełnić brakujące, wyszczerbione fragmenty ceglanej elewacji, tak aby nie pogłębiała się destrukcja tej śląskiej dominanty. U jej podstawy, niejako w jej wnętrzu, stanąć ma nieduży obiekt usługowy, który zaszczepić ma w niej nowe życie. Zagospodarowanie terenu wokoło, uporządkuje przestrzeń i sprzyjać będzie nowym aktywnościom – tłumaczy Przemo Łukasik. 

Całkowity koszt realizacji przedsięwzięcia to 22 mln 762 tys. zł. Kwota dofinansowania wynosi ponad 15,5 mln zł.

Można już składać wnioski w ramach Rudzkiej Inicjatywy Lokalnej na 2025 rok. Procedura ta daje możliwość realizacji różnych pomysłów poprzez zapewnienie wsparcia finansowego ze strony miasta. Trzeba jednak pamiętać, że wnioskodawca musi zapewnić wkład własny, którym może być praca, środki rzeczowe lub pieniężne. W tym roku preferowane będą projekty o charakterze społecznym i kulturalnym. Do rozdysponowania jest 60 tys. zł. Wnioski należy składać do 15 kwietnia br. Wszystkie niezbędne informację dotyczące inicjatywy lokalnej w Rudzie Śląskiej znajdują się tutaj.

– Inicjatywa to forma partycypacji społecznej, która świetnie aktywizuje i integruje lokalną społeczność, a poza tym pokazuje, że każdy głos ma znaczenie – podkreśla Michał Pierończyk. – Dlatego zachęcam rudzian, którzy często mają bardzo interesujące pomysły, ale brak dostatecznych środków na ich realizację, do składania wniosków – mówi prezydent miasta.

Wniosek o realizację zadań w ramach inicjatywy lokalnej może zgłosić każdy pełnoletni mieszkaniec, którego projekt zyska poparcie innych mieszkańców. Można je składać osobiście w Biurze  Obsługi Mieszkańców, listownie na adres urzędu (pl. Jana Pawła II 6, 41-709 Ruda Śląska) lub  poprzez elektroniczną Platformę Usług Administracji Publicznej ePUAP opatrując go kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP. Można też skorzystać z platformy elektronicznej. W przypadku zgłaszania projektu drogą elektroniczną, wnioskodawca zobowiązany jest dostarczyć listę poparcia w wersji papierowej nie później, niż w ciągu 7 dni kalendarzowych od daty przesłania formularza. Nabór wniosków jest prowadzony w trybie ciągłym. – Warto podkreślić, że wnioskodawca odpowiada za koordynację działań, a także jest odpowiedzialny za prawidłowe wykorzystanie przyznanych środków – mówi Liliana Moskała-Zydra, sekretarz miasta.

Po przeprowadzeniu oceny formalnej i wstępnej wniosku jest on opiniowany przez zespół ds. rudzkiej inicjatywy lokalnej. Ostateczną listę wniosków, które będą realizowane, zatwierdza prezydent miasta. Co ważne, w tegorocznej edycji inicjatywy lokalnej zmieniły się zasady punktacji wniosków. Premiowane są działania w obszarze kultury, sztuki, ochrony dziedzictwa czy podtrzymywania tradycji, a także edukacji i turystyki. Ważny jest również stopień zaangażowania wnioskodawcy, czyli jego wkład własny i jego rodzaj. Ponadto punkty przyznawane są m.in. za liczbę osób popierających projekt, cykliczność projektu, czy przyszły koszt utrzymania zrealizowanej inwestycji.
Po wybraniu danego pomysłu do realizacji z wnioskodawcą podpisywana jest umowa cywilnoprawna, w której deklaruje on realizację swojej części zadania, a także utrzymanie efektów całego projektu. – Należy podkreślić, że miasto nie przekazuje żadnych środków finansowych wnioskodawcy, a należności wynikające z realizacji danego zadania reguluje bezpośrednio u jego wykonawcy – mówi Liliana Moskała-Zydra. – Tym samym wnioskodawca nie jest obarczony koniecznością przedstawiania rozliczeń finansowych – dodaje.

Warto podkreślić, że inicjatywa lokalna pozwala na realizację przedsięwzięć nie tylko na gruncie miasta, ale także na terenach należących do innych właścicieli, np. spółdzielni mieszkaniowych. W tym wypadku niezbędna jest zgoda właściciela terenu wraz ze zobowiązaniem do utrzymania trwałości rzeczowych efektów projektu przez 3 kolejne lata. Poza tym musi być także spełnione kryterium ogólnodostępności.

Pomocnym narzędziem przy przygotowywaniu wniosków w ramach inicjatywy lokalnej może być także „wirtualny” ekspert z zakresu inicjatywy lokalnej, który utworzony został z wykorzystaniem sztucznej inteligencji GPT-4 od Open AI. Chatbot, który jest dostępny tutaj.  Udziela on podstawowych informacji na temat inicjatywy lokalnej, potrzebnych dokumentów, pozwala także przygotować kosztorys projektu. – W razie pytań i wątpliwości zachęcamy do kontaktu osobistego bądź telefonicznego pod numerem: 32 244 90 00 wew. 1250 – informuje Liliana Moskała–Zydra.

W ubiegłorocznej edycji Rudzkiej Inicjatywy Lokalnej zgłoszono 25 pomysłów. Zrealizowane zostały nasadzenia zieleni na terenie Wspólnoty Mieszkaniowej przy ul. Żeromskiego 4 i 8, wydzielono tam również przestrzeń przyjazną seniorom oraz pozostałym mieszkańcom, a także ustawiono pojemniki na deszczówkę. Wkładem własnym była praca wnioskodawców oraz zakup ławki z pergolą. Upiększony został również teren przy Szkole Podstawowej nr 30 oraz przy ul. Latki. Wkładem własnym również była praca zaangażowanych w projekt osób. Swoją pracą oraz środkami finansowymi projektodawcy wsparli pomysł wybudowania altany ogrodowej wraz z zagospodarowaniem terenu przy obiekcie sportowym TP Jastrząb Bielszowice. Kolejną zrealizowaną inicjatywą było zamontowanie stołu do ping-ponga przy ul. Szpaków. W planach była również organizacja festynu dzielnicowego w Halembie, który nie odbył się ze względu na warunki pogodowe. W ubiegłym roku pula środków na realizację zadań w ramach Inicjatywy Lokalnej wynosiła 100 tys. zł, z czego 70 tys. zł pochodziło z dotacji z Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

Dyżur Ekodoradcy odbędzie się 20.03.2025 r. w godzinach 9:00-14:0 w Urzędzie Gminy Rudziniec przy ul. Gliwickiej 26 w sali konferencyjnej nr 05 na parterze.

W ramach dyżuru Ekodoradca udzielać będzie indywidualnych konsultacji, podczas których każda zainteresowana osoba będzie mogła:

• dowiedzieć się o dostępnych programach dofinansowań do wymiany źródła ciepła, termomodernizacji budynku lub instalacji paneli fotowoltaicznych.
• wspólnie z Ekodoradcą wypełnić wnioski do programów takich jak: „Czyste Powietrze”, „Mój Prąd”, „Moje Ciepło” oraz inne.
• zyskać wiedzę na temat podnoszenia efektywności energetycznej budynku oraz optymalnego doboru źródła ciepła.
• zapoznać się z kluczowymi aspektami uchwały antysmogowej.

Udział w dyżurze jest bezpłatny i otwarty dla wszystkich zainteresowanych. Konsultacje będą prowadzone przez Ekodoradcę Subregionalnego Związku Gmin i Powiatów Subregionu Centralnego Województwa Śląskiego w ramach projektu LIFE „Śląskie. Przywracamy błękit”.

Serdecznie zapraszamy do udziału!

Od 9 marca pasażerowie korzystają z nowego przystanku kolejowego Bytom-Stroszek

Bezpośrednie połączenie z Gliwic i Bytomia na lotnisko Katowice w Pyrzowicach oraz otwarcie nowego przystanku Bytom-Stroszek. To zmiany, z których mogą korzystać pasażerowie Kolei Śląskich, które pojawiły się w wiosennym rozkładzie jazdy.

W grudniu PKP PLK wyłączyła z obsługi przystanek Bytom Północ. Zgodnie z zapowiedziami, 9 marca w jego miejsce, Koleje Śląskie rozpoczęły na trasie S8 obsługę przystanku Bytom Stroszek, na którym zatrzymują się pociągi na trasie Katowice – Bytom – Tarnowskie Góry – Lubliniec oraz Gliwice – Bytom – Tarnowskie Góry – Pyrzowice – Zawiercie – Częstochowa.

Z Gliwic i Bytomia na lotnisko

Szereg utrudnień wynikających ze zmniejszonej dostępności infrastruktury kolejowej sprawił, że bezpośrednie połączenie z lotniskiem Katowice w Pyrzowicach jest obecnie możliwe dla mieszkańców Gliwic i Bytomia. Pociągi nr 40608 i 40107 kursujące na linii S1 dotychczas jeździły przez Sosnowiec Główny, Katowice i Chorzów Batory. Z powodu modernizacji Katowickiego Węzła Kolejowego jadą z Częstochowy do Gliwic przez Pyrzowice Lotnisko, Tarnowskie Góry i Bytom. Będzie to jedna para połączeń.

Pociąg kursuje w dni robocze od 10 marca. Pociągu w kierunku Częstochowy wyjeżdżą z Gliwic o godzinie 6:38, a w Bytomiu jest o 7:07. Podróż powrotna z Częstochowy w kierunku Gliwic jest możliwa o godz. 15:16.

– To tylko jedna para pociągów, ale mając do wyboru całkowite odwołanie pociągu i swego rodzaju pilotaż nowego połączenia, wybraliśmy drugą koncepcję i chcielibyśmy rozwijać ją w przyszłości – komentuje rzecznik prasowy Kolei Śląskich Bartłomiej Wnuk.

Szczegóły online oraz na dworcach i peronach

Dokładne godziny odjazdów oraz terminy kursowania pociągów w wiosennym rozkładzie jazdy są dostępne w Liniowym Rozkładzie Jazdy na stronie: www.kolejeslaskie.pl, a także w internetowych wyszukiwarkach połączeń oraz na plakatach na dworcach kolejowych i peronach.

Źródło: UM Bytom