1

Velostrady w Metropolii. Katowice dostały dofinansowanie na prace budowlane a Sosnowiec na dokumentację

Metropolia udzieliła Katowicom ok. 1,5 mln zł dotacji na prace budowlane na odcinek Velostrady nr 6 , który połączy Brynów z Giszowcem. Sosnowiec otrzymał ok. 455 tys. zł. dofinansowania na opracowanie dokumentacji technicznej dla dwóch odcinków velostrad, które będą przebiegać przez miasto. Pozwoli to na ukończenie prac zapoczątkowanych rok temu.

Budowa Velostrad GZM jest jednym ze strategicznych działań podejmowanych we współpracy z miastami Metropolii. Mają one pełnić głownie funkcję transportową, zapewniając bezpieczny przejazd do pracy, szkoły, instytucji w ramach jednego miasta lub pomiędzy miastami.

Katowice budują odcinek od Brynowa do Giszowca

Odcinek, na budowę którego Katowice otrzymały ok. 1,5 mln zł wsparcia jest początkowym fragmentem velostrady nr 6 o długości 9,1 km, która pobiegnie do Mysłowic.

Ten odcinek rozpocznie się w Katowicach – w Brynowie od ulicy Św. Huberta, będzie biegł wzdłuż nieczynnej linii kolejowej wzdłuż doliny Trzech Stawów i w dalszym biegu przez dzielnicę Giszowiec do ulicy Kolistej. Jego długość wynosi ok 4,4. km. Realizacja tej inwestycji o łącznej kwocie ponad 11 mln zł. rozpoczęła się na początku marca br. Ten odcinek velostrady ma być gotowy na przełomie 2024 i 2025 roku.

Sosnowiec przygotowuje dokumentację techniczną

W obrębie miasta powstać ma 11 km tras o standardzie rowerowych autostrad. W planowanej sieci velostrad przez miasto będą przebiegać trasy nr 1 oraz 7.

3,4 km trasy nr 1 ma przebiegać od granicy z Katowicami, przez ul. Kresową, przecinać ul. Piłsudskiego i do centrum Sosnowca, z wykorzystaniem śladu i nasypu dawnej linii kolejowej.

Pozostałe 7,6 km to odnogi „jedynki” do sąsiadujących miast Zagłębia, włączone pod wspólny numer 7. Mają one biec następująco:

  • do Czeladzi: od przecięcia drogi ekspresowej nr S86 na wysokości ul. Wiązowej, wzdłuż ul. Stalowej, przez ul. Okólną, do granicy z Czeladzią;
  • do Będzina: od wysokości ul. Wiązowej w Sosnowcu, ma biec wzdłuż drogi S86, przecinać ul. Małobądzką i docierać do skrzyżowania dróg S86 i DK94. Następnie droga zostanie poprowadzona wzdłuż DK94, do ul. Będzińskiej w Sosnowcu i granicy z Będzinem.;
  • w kierunku Dąbrowy Górniczej: ma to być kontynuacja wzdłuż DK94 odnogi będzińskiej. Velostrada przetnie tu ul. Będzińską w Sosnowcu oraz układ torowisk tramwajowych i dojdzie do lewego brzegu rzeki Czarnej Przemszy, następnie w rejonie ul. Śnieżnej istniejącą kładką przekroczy rzekę i dotrze poprzez drogę wewnętrzną w rejon istniejącego przejazdu kolejowego ul. Chemicznej i ul. Piotrkowskiej. Dalej trasa rowerowa pobiegnie w rejonie ul. Piotrkowskiej, przetnie DK94, potok Zagórski i ul. Sokolską i przejdzie przez fragment Będzina, do granicy Dąbrowy Górniczej.

Rozwiązania, które znajdą się w koncepcji technicznej velostrad przygotowanych przez Sosnowiec mają stanowić plan dla przyszłych projektów m.in. architektoniczno-budowlanych, zagospodarowania terenu czy też technicznych. Prace nad przygotowaniem dokumentacji technicznej miasto rozpoczęło rok temu. Wtedy Metropolia przyznała na ten cel 500 tys. zł dotacji. Zgodnie z planami, dokumentacja techniczna powinna być gotowa na jesień tego roku.

W Metropolii powstaje sieć velostrad 

Planowane przebiegi velostrad zostały wytyczone przez Metropolię we współpracy z miastami członkowskimi. Łącznie powstanie 8 velostrad o długości ok. 120 km. Ten katalog nie jest zamknięty. Trwają ustalenia dotyczące kolejnych przebiegów.

W 2024 roku planowane jest udzielenie pomocy finansowej gminom w formie dotacji celowej na kolejne etapy realizacji Metropolitalnej Sieci Tras Rowerowych. Mają być kontynuowane wykupy nieruchomości pod velostrady, ukończone mają zostać zlecone przez Sosnowiec, Czeladź i Będzin programy funkcjonalno-użytkowe, a Tychy właśnie ukończyły swoją dokumentację. Dotacje mają być udzielane też w związku z planami ogłaszania przez gminy przetargów na dokumentacje projektowe. GZM ma również partycypować w kosztach velostrad planowanych do realizacji ze wsparciem Funduszu Sprawiedliwej Transformacji UE. To m.in. wspomniana już budowa 4,4 km velostrady nr 6 pomiędzy dzielnicami Brynów i Giszowiec w Katowicach. Prace budowlane trwają.

Jeżeli chodzi o zadania z programu Metropolitalnej Sieci Tras Rowerowych realizowane bezpośrednio na zamówienie GZM, ukończone zostaną prace nad przygotowaniem dwóch koncepcji technicznych – Velostrady nr 1 w Katowicach oraz Velostrady nr 6 od katowickiego Giszowca do Mysłowic. Kolejnym krokiem będzie opracowanie dokumentacji projektowych dla tych odcinków. Metropolia pomoże również miastom w procesie wykupu nieruchomości oraz zamówi kolejne koncepcje techniczne – na odcinkach, na których nie realizowano jeszcze żadnej dokumentacji.

Przydatne linki

Velostrady w Metropolii: Wyniki wyszukiwania „velostrada” – Metropolia GZM

 




Fundusz Odporności. Kolejne pieniądze na rozwój gmin w Metropolii

Zgromadzenie GZM zdecydowało o dofinansowaniu 29 projektów inwestycyjnych gmin na łączną kwotę ok. 63 mln złotych. To kolejna w tym roku rozdysponowana pula w ramach Funduszu Odporności. Łączny poziom wsparcia w tym roku zaplanowano na ok. 270 mln. zł.  

Fundusz Odporności ma na celu wsparcie rozwoju gmin. Jego budżet w tym roku wynosi ok. 270 mln zł. Pieniądze mają być skierowane na m.in. inwestycje związane z ograniczeniem niskiej emisji. To termomodernizacja budynków, budowa instalacji OZE, energooszczędne oświetlenie oraz modernizacja sieci ciepłowniczych.

Wsparcie można uzyskać na inwestycje związane z transportem publicznym jak np. budowa lub modernizacja zintegrowanych węzłów przesiadkowych, infrastruktura rowerowa, przystankowa oraz ruchu pieszych. Gminy mogą także pozyskać dotacje na przebudowę dróg czy też inwestycje budowlane związane z rozwojem infrastruktury m.in. szkolnictwa czy kultury.

Podczas marcowej sesji Zgromadzenia przyznano kolejną transzę dofinansowania dla 29 projektów na łączną kwotę ok. 63,5 mln. zł

Wśród projektów, które otrzymały największe kwoty dofinansowania należy wymienić Katowice. Miastu przyznano ok. 15,6 mln zł na budowę trybuny i oświetlenia Stadionu Miejskiego. Chorzów otrzyma ok. 7,7 mln zł na prace przy rozbudowie DK 79 na odcinku od estakady do ul.3-go Maja. Za 5 mln zł Bytom przebuduje basen w Szkole Podstawowej nr 28.

Budżet Funduszu odporności nie został jeszcze wyczerpany. Gminy, które dotąd nie zgłosiły swoich projektów, będą mogły to zrobić podczas kolejnych rund naboru.

Link: Lista dotychczas dofinansowanych projektów w 2024 roku- druk 505




Nagrody w konkursie na prace dyplomowe wręczone

GZM rozstrzygnęła kolejną, trzecią już edycję konkursu na najlepsze prace dyplomowe – licencjackie, inżynierskie i magisterskie – poświęcone tematyce metropolitalnej. Autorzy czterech najlepszych prac odebrali nagrody we wtorek (19 marca) w katowickim Spodku podczas 26. Ogólnopolskich Targów Edukacja.

Nagrody wręczył wiceprzewodniczący zarządu GZM – Henryk Borczyk.

W tym w kategorii prac inżynierskich nagrodę Przewodniczącego Zarządu GZM otrzymał absolwent Politechniki Warszawskiej, Mateusz Paweł Ubysz za pracę pt. „Zwiększanie prędkości podróży i przepustowości komunikacji tramwajowej na przykładzie wybranej części sieci tramwajowej”.

W kategorii prac magisterskich nagrody otrzymali: Hanna Szczerbik za pracę „Hołda Park – Zagospodarowanie terenów hałdy Makoszowy na cele rekreacyjno-sportowe”, absolwentka Politechniki Śląskiej oraz Joanna Godek i Oskar Handerman, którzy na Politechnice Krakowskiej obronili  pracę „Projekt rewitalizacji terenów poprzemysłowych obszaru KWK Mysłowice jako nowy kierunek zrównoważonego rozwoju miasta” . W tej edycji konkursu przyznano również wyróżnienie. Trafiło ono do Katarzyny Hetmańczyk, która na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie obroniła pracę pt. „Przemysł 4.0 – nowa ścieżka rozwojowa dla (po)górniczych miast tracących funkcje?”

Autorzy nagrodzonych prac otrzymali nagrody finansowe w wysokości od 2000 zł do 3500 zł oraz okolicznościowe dyplomy.

To trzecia edycja konkursu. Do konkursu mogą być zgłaszane prace licencjackie, inżynierskie i magisterskie, obronione po utworzeniu związku metropolitalnego w województwie śląskim tj. od 1 lipca 2017 roku. Tematy prac, które można zgłaszać do konkursu powinny obejmować zagadnienia istotne dla funkcjonowania Metropolii GZM oraz jej rozwoju w oparciu o Strategię Rozwoju Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii na lata 2022-2027 z perspektywą do 2035 roku.

Konkurs na najlepsze prace dyplomowe to część Metropolii Nauki, projektu stanowiącego pakiet narzędzi finansowych i organizacyjnych, wspierających uczelnie w podnoszeniu swojej oferty edukacyjnej, a przez to wzmacniających rolę GZM jako ośrodka akademickiego i badawczo-rozwojowego.

W Metropolii studiuje ponad 91 tys. studentów. Rozwój oferty naukowej i promocja potencjału intelektualnego to jeden z priorytetów GZM. Obok konkursu na prace dyplomowe, sztandarowym programem w tym zakresie jest Metropolitalny Fundusz Wspierania Nauki.

 




Metropolia zaprasza do udziału w konsultacjach na temat działań strategicznych

Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia rozpoczęła konsultacje projektu zmiany „Metropolitalnego Programu Działań Strategicznych”.

Metropolitalny Program Działań Strategicznych (MPDS) to program rozwoju służący do realizacji celów zawartych w Strategii Rozwoju Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii na lata 2022-2027, z perspektywą do 2035 r.

MPDS podlega okresowej aktualizacji, z uwagi na potrzeby związku metropolitalnego oraz zmieniające się uwarunkowania prawne, instytucjonalne i finansowe.

Konsultacje będą prowadzone od 12 marca do 15 kwietnia 2024 r. Uwagi można zgłaszać za pomocą formularza konsultacyjnego dostępnego do pobrania ze strony internetowej  bip.metropoliagzm.pl

Dodatkowo, 3 kwietnia w Kato Science Corner x Metrolab GZM (Młyńska 2, 40-098 Katowice) w godzinach 09.00-16.00 będzie działać punkt konsultacyjny, a w godzinach od 16.00-17.00 odbędzie się spotkanie konsultacyjne nt. zmiany MPDS.

Projekt dokumentu zmiany Metropolitalnego Programu Działań Strategicznych dostępny jest przez cały czas trwania konsultacji w siedzibie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii (ul. Barbary 21A, 40-053 Katowice, pokój nr 222 w godzinach 8:00-15:00).

Więcej informacji – zasady uczestnictwa i dokumentacja: Obwieszczenie Zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii – Biuletyn Informacji Publicznej Urząd Metropolitalny Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii




Metrorower wystartował. Największy w Polsce i trzeci w Europie system wypożyczalni miejskich rowerów już dostępny

Pierwsi mieszkańcy skorzystali z żółtych rowerów w niedzielę. Metrorower to dzieło Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii i firmy Nextbike. Na ulicach pojawiło się 1860 rowerów i 276 stacji, a więc więcej niż pierwotnie planowano.

Pierwotnie w I fazie miało być dostępnych 1260 rowerów w siedmiu miastach, ale część prac wdrożeniowych udało się przyspieszyć. Nowy system jest już dostępny dla mieszkańców ośmiu miast: Katowic, Sosnowca, Tychów, Gliwic, Zabrza, Chorzowa, Siemianowic Śląskich i Czeladzi. Docelowo system obejmie 7 tysięcy jednośladów i 924 stacje w 31 gminach.

– Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia jest największą metropolią w tej części Europy. Jesteśmy swego rodzaju miastem miast, które z jednej strony pozwala miastom oraz gminom zachowywać swoją tożsamość, a z drugiej strony budować efekty synergii tam, gdzie granice wydają się zbędne. Założenia te idealnie realizuje Metrorower – mówi Kazimierz Karolczak – przewodniczący zarządu GZM.

– Uruchomienie największego w Polsce systemu rowerów miejskich to dla nas kamień milowy. Uzupełnia on istniejący system Transport GZM. Realizując między innymi ideę „ostatniej mili”. Inwestycja nie tylko umożliwi mieszkańcom wygodniejsze poruszanie się po mieście, ale także wpłynie pozytywnie na rozwój lokalnej gospodarki i turystyki. Wierze, że Metrorower ze swoją skalą i innowacjami będzie inspiracją dla innych miast w Polsce i Europie – dodaje Karolczak.

Na użytkowników Metroroweru czekają rowery IV generacji wyposażone w nadajnik GPS. Oznacza to, że nie będzie potrzeby przypinania ich do stojaków, a system pozwoli na swobodne przemieszczanie się pomiędzy gminami i pozostawienie roweru w innej miejscowości.

Przyspieszamy

Wg pierwotnych planów, w II fazie liczba rowerów miała wzrosnąć do niemal 4800, a w III do docelowych 7000. Choć plany zakładały dłuższy czas oczekiwania na kolejne fazy, wszystko wydarzy się szybciej niż planowano. 23 lutego Zgromadzenie GZM przyjęło uchwałę, która umożliwi przyspieszenie realizacji II i III fazy Metroroweru na przełom lipca i sierpnia tego roku.

– Dzięki perfekcji operacyjnej zespołów technicznych Nextbike, już latem tego roku uruchomimy w pełni funkcjonalny system Metroroweru z 7000 rowerami, przyspieszając realizację o ponad 12 miesięcy w stosunku do pierwotnej umowy z GZM. Taki system ma realną szansę, aby w ciągu roku wygenerować nawet kilkanaście milionów wypożyczeń, stając się potężną siłą w transformacji polskiej mobilności miejskiej. Weźmy przykład Warszawy, która dysponując 3000 rowerami na 1,76 miliona mieszkańców w sezonie 2023 zanotowała około 5 milionów wypożyczeń. GZM licząca ponad 2 mln mieszkańców jawi się jako miejsce o znacznie większym potencjale. Jestem głęboko przekonany, że efektywna realizacja tego projektu przyniesie liczne korzyści mieszkańcom całej metropolii GZM, stając się kluczowym elementem w poprawie jakości życia i mobilności w tym regionie – komentuje Tomasz Wojtkiewicz, CEO Nextbike Polska.

Dla pasażerów Transport GZM godzina gratis

Metrorower jako element Transportu GZM pojawił się w już w taryfie, co jest jedynym tego typu rozwiązaniem w Polsce. Każdy pasażer posiadający bilet średniookresowy lub długookresowy, od 24-godzinnych do 180-dniowych oraz posiadacz potwierdzonego w systemie Transport GZM prawa do bezpłatnych przejazdów, będzie mógł bezpłatnie korzystać z Metroroweru przez 60 minut dziennie.

Za pół godziny jazdy pozostali użytkownicy zapłacą 1 zł, a za godzinę 2,50. Wraz z dłuższym czasem stawka będzie wzrastać. Będzie można również wykupić abonamenty roczne, półroczne i miesięczne. Rowery będzie można wypożyczyć z poziomu dedykowanej aplikacji Metrorower, stworzonej przez Nextbike. Można w niej nie tylko łatwo zlokalizować najbliższą stację czy rower, ale również sprawdzić liczbę spalonych kalorii czy zmniejszony ślad węglowy. W przyszłości rowery będą również dostępne w aplikacji Transport GZM.

Mapę, szczegółowy instruktaż oraz cennik można znaleźć na stronie Metroroweru: www.metrorower.transportgzm.pl

W stronę transportu przyszłości

Realizowane przez GZM inwestycje w transport rowerowy, a także transport kolejowy i komunikację miejską, wpisują się w cele planu zrównoważonej mobilności miejskiej, który jest strategicznym dokumentem transportowym w GZM. Plan zakłada realizację działań, które zachęcą mieszkańców do przesiadki z samochodów na bardziej zrównoważone formy transportu. Efektem ma być zmniejszenie ruchu samochodowego w miastach i gminach GZM oraz poprawa jakości życia mieszkańców. Działania integrujące różne formy transportu w GZM wpisują się ponadto w zyskującą na popularności koncepcję mobilności jako usługi (MaaS). Takie podejście do transportu publicznego wdraża się już w Azji, ale i bliżej nas w Szwecji, Holandii czy Belgii. Najnowsze badania firmy Juniper dotyczące mobilności przewidują, że liczba użytkowników zintegrowanych usług typu MaaS wzrośnie o 326% do 2028 roku.

GZM

41 miast i gmin o łącznej powierzchni 2,5 tys. km kw., w których mieszka 2,1 mln mieszkańców, działa 270 tys. firm i przedsiębiorstw, wytwarzających ok. 8 proc. PKB naszego kraju. To Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia – pierwsza metropolia w Polsce. Realizację ustawowych zadań rozpoczęła 1 stycznia 2018 roku. Siedzibą władz Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii są Katowice. Metropolia jest ośrodkiem gospodarczym, będąc centrum handlowo-usługowym ze znacznym udziałem działalności produkcyjnej. Jest również ośrodkiem koncentracji specjalistycznych usług medycznych, funkcji akademickiej, kulturalnej, religijnej oraz sportowej.

Nextbike

Nextbike Polska jest liderem w dostarczaniu i prowadzeniu samoobsługowych wypożyczalni rowerów miejskich. Działa w Polsce od 2011 r. Oferuje kompleksowe rozwiązania uzupełnienia tradycyjnych środków komunikacji publicznej na pierwszych i ostatnich kilometrach podróży. Nextbike Polska współpracuje z samorządami i partnerami biznesowymi tworząc i rozbudowując największe i najpopularniejsze systemy rowerowe w Polsce. Do rowerów Nextbike w kilkudziesięciu miastach w Polsce dostęp ma już ponad 8 milionów osób. Rowery Nextbike można wypożyczać 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu. Pierwszy system spółka uruchomiła we Wrocławiu. Nextbike obsługuje blisko 40 systemów w całym kraju. Nextbike Polska SA od sierpnia 2017 roku jest spółką notowaną na rynku NewConnect na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW).

Przydatne linki: METROROWER

 




Velostrada przez Czeladź. Miasto przygotuje projekt i znajdzie wykonawcę

Czeladź otrzyma ok. 257 tys. zł wsparcia z budżetu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii na przygotowanie programu funkcjonalno-użytkowego części velostrady nr 7, która będzie przebiegać przez miasto.

Program funkcjonalno-użytkowy (PFU) pozwoli na rozpisanie dużego przetargu na projekt i budowę w ramach przyspieszonego trybu „zaprojektuj i wybuduj”. Dokumentacja ma być gotowa w III kwartale br.

Trasa Velostrady nr 7 w Czeladzi o długości 5,25 km ma się rozpoczynać przy ul. Nowopogońskiej, biec na północ, następnie odchylać się w stronę zachodnią – zgodnie z przebiegiem dawnej linii kolejowej. Droga ma docierać prostopadle do ul. Kościuszki, a następnie prowadzić wzdłuż ulicy, aż do garaży za ul. Sułkowskiego. W tym miejscu ma wracać na ślad linii kolejowej, przechodząc pod ul. Nowopogońską, Staropogońską, potem nad DK94 i ul. Grodziecką. Trasę w Czeladzi zaplanowano aż do granicy z Będzinem w pobliżu ogródków działkowych.

Łącznie w Metropolii ma powstać 8 velostrad o długości ok. 120 km. Zostały one wytyczone przez Metropolię we współpracy z miastami członkowskimi. Velostrada nr 7 o długości ok. 14 km będzie odnogą jedynki (Katowice- Sosnowiec) i połączy miasta Zagłębia –  Czeladź, Będzin oraz Dąbrowę Górniczą.

Rok 2024 pod znakiem inwestycji w velostrady

W 2024 roku planowane jest udzielenie pomocy finansowej gminom w formie dotacji celowej na kolejne etapy realizacji Metropolitalnej Sieci Tras Rowerowych. Mają być kontynuowane wykupy nieruchomości pod velostrady, ukończone mają zostać zlecone przez Sosnowiec i Tychy programy funkcjonalno-użytkowe. Dotacje mają być udzielane też w związku z planami ogłaszania przez gminy przetargów na dokumentacje projektowe. GZM ma również partycypować w kosztach velostrad planowanych do realizacji ze wsparciem Funduszu Sprawiedliwej Transformacji UE. To m.in. budowa 4,4 km velostrady nr 6 pomiędzy dzielnicami Brynów i Giszowiec w Katowicach. Ta inwestycja zostanie zrealizowana za ponad 11 mln zł.

Jeżeli chodzi o zadania z programu Metropolitalnej Sieci Tras Rowerowych realizowane bezpośrednio na zamówienie GZM, ukończone zostaną prace nad przygotowaniem dwóch koncepcji technicznych – Velostrady nr 1 w Katowicach oraz Velostrady nr 6 od katowickiego Giszowca do Mysłowic. Kolejnym krokiem będzie opracowanie dokumentacji projektowych dla tych odcinków. Metropolia pomoże również miastom w procesie wykupu nieruchomości oraz zamówi kolejne koncepcje techniczne – na odcinkach, na których nie realizowano jeszcze żadnej dokumentacji.

Przydatne linki

Velostrady w Metropolii: Wyniki wyszukiwania „velostrada” – Metropolia GZM




Fundusz Odporności: 113 mln zł na rozwój gmin w Metropolii

Zgromadzenie GZM zdecydowało o dofinansowaniu 79 projektów inwestycyjnych gmin. To pierwsze w tym roku rozdanie w ramach Funduszu Odporności. Łączny poziom wsparcia zaplanowano na poziomie 270 mln. zł.  

Fundusz Odporności ma na celu wsparcie rozwoju gmin. Jego budżet w tym roku wynosi ok. 270 mln zł. Pieniądze mają być skierowane na m.in. inwestycje związane z ograniczeniem niskiej emisji. To termomodernizacja budynków, budowa instalacji OZE, energooszczędne oświetlenie oraz modernizacja sieci ciepłowniczych.

Wsparcie można uzyskać na inwestycje związane z transportem publicznym jak np. budowa lub modernizacja zintegrowanych węzłów przesiadkowych, infrastruktura rowerowa, przystankowa oraz ruchu pieszych. Gminy mogą także pozyskać dotacje na przebudowę dróg czy też inwestycje budowlane związane z rozwojem infrastruktury m.in. szkolnictwa, służby zdrowia czy kultury.

Podczas lutowej sesji Zgromadzenia przyznano kolejną transzę dofinansowania dla 79 projektów na łączną kwotę ok. 113 mln. zł.

Wśród projektów, które otrzymały największe kwoty dofinansowania można wymienić projekt Świętochłowic. Miasto otrzyma 11 mln zł. na budowę wielofunkcyjnej hali sportowej na terenie OSiR Skałka. Blisko 10 mln. zł otrzyma Sosnowiec na kompleksową przebudowę dróg. Gliwice otrzymają 7 mln zł na zachodnią część obwodnicy miasta. Wsparcie obejmuje prace budowlane na odcinkach od ul. gen. J. Sowińskiego do ulicy I. Daszyńskiego.

Budżet Funduszu odporności nie został jeszcze wyczerpany. Gminy, które dotąd nie zgłosiły swoich projektów, będą mogły to zrobić podczas kolejnych rund naboru.

Lista dofinansowanych projektów: DRUK 499




Metropolia rozpoczyna cykl konferencji o rozwoju miejskim. Pierwszy temat- partycypacja

Zapraszamy do udziału w cyklu konferencji poświęconych tematyce rozwoju miejskiego. Pierwsze spotkanie w Metrolabie w dniu 29 lutego b.r. dotyczyć będzie partycypacji, czyli angażowania mieszkańców do aktywności na rzecz rozwoju lokalnego.  

– Każda konferencja to inny temat, z którym mierzyć się będą eksperci i uczestnicy z różnych grup i branż. Chcemy spojrzeć na rozwój Metropolii GZM pod różnym kątem, nie bojąc się wyzwań i problemów, z którymi mierzymy się na co dzień. Będziemy zadawać trudne pytania, błądzić, analizować i szukać niesztampowych odpowiedzi- tłumaczy Jacek Woźnikowski, dyrektor Departamentu Rozwoju Społeczno-Gospodarczego i Współpracy w GZM.

Pierwszym tematem będzie Partycypacja. Wspólnie z zaproszonymi gośćmi zostaną omówione  rozwiązania w zakresie współpracy z mieszkańcami, które funkcjonują miastach Metropolii. To także szukanie rozwiązań, jak je usprawnić czy jak wprowadzać nowe innowacyjne narzędzia. Przeanalizowanie zostaną budżety partycypacyjne, inicjatywy lokalne ale też nowe formy partycypacji jakie może dać np. spółdzielczość.

Cykl konferencji odbędzie się w Metrolabie działającym w Kato Science Corner.  To  przestrzeń znajdująca się w Katowicach u zbiegu ulic Pocztowej i Młyńskiej, służąca rozpowszechnianiu idei Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024 oraz Metrolabu GZM. Znajduje się tu punkt informacyjny, przestrzeń do wspólnych spotkań, realizacji eventów, przedsięwzięć, badań i innych działań realizowanych w ramach przyznanego Katowicom tytułu Europejskiego Miasta Nauki 2024.

Program konferencji PARTYCYPACJA

 29 lutego 2024

9.00 – 12.00 Warsztat dla urzędników / organizacji pozarządowych – Prowadząca: Magdalena Jochemczyk (Metropolia GZM)

Ilość miejsc ograniczona. Zapisy na maila: m.kubieniec@metropoliagzm.pl

 Tytuł: Po co nam te konsultacje? Warsztat o tym, jak konsultacje społeczne mogą pomóc w realizacji inwestycji w gminie.

Konsultacje społeczne to proces, który daje nam szansę poznania różnych perspektyw, daje pole to wymiany myśli, pomysłów, wypracowania rozwiązań. W zależności od kontekstu możemy używać różnych technik, metod, które zbliżą nas to wyznaczonego celu konsultacji. Jednym z celów konsultacji społecznych może być poznanie potrzeb użytkowników, na przykład konkretnej przestrzeni w mieście – placu/ulicy, gdzie planujemy przeprowadzenie remontu, prac budowlanych czy innej znaczącej zmiany. Potrzeby te, odpowiednio spisane stanowią świetny wkład dla projektanta i pomagają w przygotowaniu koncepcji, programu funkcjonalno-użytkowego czy projektu budowalnego danej przestrzeni.

Bio: Zajmuje się projektami partycypacji społecznej związanej z Koleją Metropolitalną w zespole Wydziału Zrównoważonej Mobilności w Departamencie Komunikacji i Transportu Urzędu Metropolitalnego Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropoli. Zwolenniczka badania potrzeb użytkownika w rozwoju transportu publicznego i wykorzystania metod service design. Pracowała w organizacji pozarządowej, gdzie koordynowała i prowadziła konsultacje społeczne w obszarze urbanistyki, realizując głównie projekty dla jednostek samorządu terytorialnego.

12.00 Przerwa kawowa

12.30 – 13.30 Wykłady (część otwarta)

Paweł Wyszomirski ( Fundacja Napraw Sobie Miasto)

Tytuł: “Inicjatywa lokalna – podręcznik dla mieszkańców i urzędników”

Opis: Inicjatywa lokalna to w wielu miastach samorządowy Kopciuszek. Ukryta w BIPie, zajmująca się drobnymi zadaniami, ale mająca potencjał większy niż jej bardziej znany brat – budżet obywatelski. Co zrobić by inicjatywę lokalną pokochali mieszkańcy i urzędnicy?

Bio: Prezes Zarządu Fundacji Napraw Sobie Miasto, założyciel start-up’u OpenAir – asystent jakości powietrza, kurator konferencji TEDxKatowice, współpracownik ExCiteS na University College London. Publikował m.in. w Miasto Think Tank, Magazynie Autoportret. Autor m.in. książki „Mieszkam-TU.eu. Jak tworzyć lepsze miasta? – budżet obywatelski w działaniu”. Redaktor książek „Jak rozwiązywać problemy lokalne dzięki mapom?” i „Przedsiębiorczość społeczna 2.0”.

Magdalena Mike ( UM Dąbrowa Górnicza)

Tytuł: “Od informowania do współrządzenia, czyli jak aktywować mieszkanki i mieszkańców w społecznościach lokalnych”

Opis: Jednostki samorządu lokalnego są coraz bardziej nastawione na włączanie mieszkanek i mieszkańców w budowanie społeczności lokalnej. Stosują do tego różne metody i narzędzia- od dobrze znanych, ale cieszących się małą popularnością konsultacji społecznych, przez budżet partycypacyjny i obywatelski, po bardziej innowacyjne formy takie jak regranting czy działalność zespołów inicjatywno-doradczych. Podczas prezentacji omówię różnorodne formy pozwalające w sposób przyjazny włączyć do działania niw tylko naturalnych aktywistów, lecz także zwyczajowych oporowców

Bio: socjolożka, Z-ca Naczelnika Wydziału Organizacji Pozarządowych i Aktywności Obywatelskiej, pełnomocniczka Prezydenta Miasta Dąbrowa Górnicza ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi, pracowniczka Centrum Aktywności Obywatelskiej, trenerka i doradczyni dla podmiotów III sektora.

Joanna Erbel ( PLZ Spółdzielnia)

Tytuł: “Od demokracji partycypacyjnej, do demokracji ekonomicznej. O potencjałach spółdzielczych rozwiązań w budowaniu siły społeczności na przykładzie projektu Miejska Akademia Odporności”

Opis: Budowa silnych społeczności jest możliwa tylko wtedy, kiedy uruchomi się drzemiące w niej potencjały: wiedzę, zaangażowanie, siłę marzeń, kapitał finansowy czy po prostu czas wolny. Na przykładzie warsztatów Akademii Miejskiej Odporności, Joanna Erbel pokaże w jaki sposób korzystanie z narzędzi spółdzielczych może wesprzeć już istniejące procesy w wybranych gminach GZM

Bio: socjolożka, ekspertka do spraw mieszkaniowych i budowanie miejskiej odporności. Dyrektorka ds. protopii CoopTech Hub, członkini Zarządu PLZ Spółdzielni. Przewodnicząca Rady Nadzorczej Spółdzielni MOST. Członkini Rady Fundacji Rynku Najmu. Autorka książek Poza własnością. W stronę udanej polityki mieszkaniowej (2020) oraz Wychylone w przyszłość. Jak zmienić świat na lepsze (2022) oraz powieści foresightowej – Jak Henryk zdobył władzę (2023). Współpracowniczka Fundacji A/typika, działającej na rzecz neuroróżnorodności.

13.30 – 14.30 Dyskusja: Jakiej partycypacji potrzebują nasze miasta?

Po latach działań na rzecz zwiększenia partycypacji społecznej w zarządzaniu naszymi miastami, warto dzisiaj spojrzeć na ten proces z dystansu i z analitycznym zacięciem. Zastanowić się co wyszło, jakie błędy popełniliśmy i w jakim kierunku zmierzamy. Czy budżet obywatelski spełnił pokładane w nim nadzieje, czy dzisiaj powinniśmy już szukać nowych mechanizmów i narzędzi. Wspólnie z zaproszonymi gośćmi postaramy się dokonać przeglądu dotychczasowych sukcesów i porażek oraz spróbujemy odpowiedzieć sobie na pytanie jakiej partycypacji potrzebują dzisiaj nasze miasta.

Goście: Magdalena Mike ( UM Dąbrowa Górnicza), Joanna Erbel (PLZ Spółdzielnia), Paweł Wyszomirski ( Fundacja Napraw Sobie Miasto), Magdalena Jochemczyk (Metropolia GZM)

Prowadzący: Jacek Woźnikowski (Metropolia GZM)




Metropolia GZM z budżetem na przyszły rok

W 2024 roku wydatki Metropolii mają wynieść ok. 2,3 mld zł. Najwięcej środków – ok. 1,85 mld zł zostanie przeznaczone na organizację transportu zbiorowego.

Budżet na 2024 rok został przyjęty przez Zgromadzenie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

Dochody w budżecie Metropolii GZM zaplanowano na poziomie 2,2 mld zł. Podstawowym elementem w tej strukturze jest ustawowy dochód własny, w którym największą część stanowi udział w podatku dochodowym od osób fizycznych zamieszkujących obszar GZM, który obecnie wynosi 5,75 proc. Według prognoz do budżetu Metropolii ma z tego tytułu wpłynąć ok. 523 mln zł.

Po stronie dochodów w budżecie Metropolii uwzględniona jest również wysokość składki zmiennej, czyli środków wpłacanych przez gminy na realizację zadań związanych z obsługą komunikacji miejskiej. Wpływy z tego tytułu mają wynieść ok. 1 mld zł. Powiększą je również szacowane wpływy z tytułu świadczenia usług przewozowych, w tym m.in. ze sprzedaży biletów, które prognozowane są na poziomie ok. 248 mln zł.

Najwięcej Metropolia wyda na transport

Planowane wydatki z budżetu mają wynieść ok. 2,3 mld zł.

Największą pozycją w wydatkach Metropolii są koszty związane z funkcjonowaniem komunikacji miejskiej. W przyszłym roku wyniosą ok. 1,85 mld zł. W budżecie na ten cel na wydatki bieżące ma zostać przeznaczone ok. 1,73 mld zł a na majątkowe ok. 117 mln zł.

Wydatki bieżące są przede wszystkim związane z organizacją komunikacji pasażerskiej. To m.in. na przewozy autobusowe, tramwajowe i trolejbusowe oraz linie metropolitalne. Pieniądze z budżetu będą przeznaczone także na utrzymanie infrastruktury przystankowej, obsługę i rozwój systemów obsługujących komunikację pasażerską a także integrację pasażerską oraz system taryfowo biletowy.

Wśród wydatków inwestycyjnych należy wymienić m.in. zakup autobusów z napędem elektrycznym oraz wodorowym, wdrożenie i unowocześnienie systemów informatycznych wspierających system transportu. Należą do nich m.in. system Transport GZM oraz  SDIP, czyli System Dynamicznej Informacji Pasażerskiej.

Dodatkowo zaplanowano środki na pomoc finansową dla Województwa Śląskiego na realizację kolejowych przewozów pasażerskich w Metropolii.

Organizacja komunikacji miejskiej

Pojazdy pod szyldem ZTM kursują w 57 gminach – 41 metropolitalnych oraz 16 spoza jej obszaru. Wydatki zostaną przeznaczone na przewozy autobusowe, tramwajowe i trolejbusowe. Pieniądze zostaną też przeznaczone na organizację linii metropolitalnych i przewozów do Międzynarodowego Portu Lotniczego „Katowice” w Pyrzowicach.

Wydatki na transport publiczny obejmą również ponad 23 mln zł, które Metropolia przekaże Województwu Śląskiemu na dofinansowanie ponad 80 kursów pociągów na swoim obszarze, m.in. w relacji Bytom-Gliwice, Katowice-Gliwice, Gliwice -Dąbrowa Górnicza Ząbkowice czy Tychy Lodowisko-Katowice.

Kolej Plus i wkład własny

W przyszłorocznym budżecie zaplanowano także niemal 9,5 mln zł na sfinansowanie części wkładu własnego dla inwestycji kolejowych, zgłoszonych w ramach rządowego Programu Kolej+. Z sześciu projektów z udziałem Metropolii zakwalifikowanych do realizacji, w czterech podpisano umowy z Wykonawcami dokumentacji projektowej. W dwóch pozostałych trwają procedury przetargowe.

Przypomnijmy, że Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia jest partnerem we wszystkich tych projektach oraz zapewniła tym samorządom łącznie 317 mln zł jako sfinansowanie wkładu własnego do realizowanych inwestycji.

Zeroemisyjny tabor

W przyszłorocznym budżecie zarezerwowano środki na realizację projektów związanych z elektromobilnością w komunikacji miejskiej, mowa o zakupie taboru zeroemisyjnego wraz z infrastrukturą ładowania. Pieniądze na ten cel Metropolia pozyskała z programu Zielony Transport Publiczny, realizowanego przez NFOŚiGW. Dzięki ich realizacji na drogi Metropolii do 2025 roku może wyjechać 77 autobusów elektrycznych oraz 8 wodorowych.

Pierwszy projekt Metropolii – „Zielony Transport GZM – edycja 1” zakłada  zakup 35 autobusów elektrycznych oraz infrastruktury do ładowania. W pierwszym półroczu 2024 Metropolia zamierza ogłosić przetarg na zakup taboru oraz infrastruktury ładowania.

W ramach drugiego projektu „Zielony Transport GZM – edycja 2” Metropolia zamierza zakupić 20 autobusów elektrycznych oraz ładowarki. Wniosek ten został pozytywne oceniony przez NFOŚiGW i teraz Metropolia oczekuje na zawarcie umowy o dofinansowanie.

Od września 2021 Metropolia równolegle realizuje trzeci projekt – „Hydrogen GZM” Pierwotnie zakładał on zakup 20 autobusów wodorowych. Kilka miesięcy temu Metropolia unieważniła przetarg na zakup tego typu paliwa, ze względu na znaczny wzrost cen.

Aktualnie GZM wnioskuje do NFOŚiGW o zmianę zakresu przedsięwzięcia. Zaktualizowany projekt zakłada zakup 8 autobusów napędzanych wodorem oraz 22 autobusów elektrycznych wraz z infrastrukturą ładowania. Ogłoszenie postępowania przetargowego dla projektu Hydrogen GZM planowane jest w pierwszym kwartale 2024 roku.

Pod znakiem inwestycji w velostrady

W 2024 roku planowane jest udzielenie pomocy finansowej gminom w formie dotacji celowej na kolejne etapy realizacji Metropolitalnej Sieci Tras Rowerowych. Mają być kontynuowane kolejne wykupy nieruchomości pod velostrady, ukończone mają zostać zlecone przez Sosnowiec i Tychy programy funkcjonalno-użytkowe. Dotacje mają być udzielane też w związku z planami ogłaszania przez gminy przetargów na dokumentacje projektowe. GZM ma również sfinansować budowę 4,4 km velostrady nr 6 pomiędzy dzielnicami Brynów i Giszowiec w Katowicach. Ten ostatni wydatek będzie najwyższy w zakresie metropolitalnych dróg rowerowych. Wg szacunków koszt zamówienia może  wynieść ok. 18 mln zł.

Jeżeli chodzi o zadania programu Metropolitalnej Sieci Tras Rowerowych realizowane bezpośrednio na zamówienie GZM ukończone zostaną prace nad  przygotowaniem dwóch koncepcji technicznych – Velostrady nr 1 w Katowicach oraz Velostrady nr 6 od katowickiego Giszowca do Mysłowic. Kolejnym krokiem będzie opracowanie dokumentacji projektowych dla tych odcinków. Metropolia pomoże również miastom w procesie wykupu nieruchomości oraz zamówi kolejne koncepcje techniczne – na odcinkach, na których nie realizowano jeszcze żadnej dokumentacji.

Metrorower

W przyszłym roku planowane jest uruchomienie systemu wypożyczalni rowerów „Metrorower”, który obejmie 31 gmin w Metropolii. Na wiosnę 2024 roku planowane jest uruchomienie pierwszych 1260 rowerów w  miastach, w których do tej pory działają podobne systemy. W kolejnej II fazie, która ma być zrealizowana w przyszłym roku, liczba rowerów wzrośnie do niemal 4800. Docelowo liczba ta wzrośnie do 7 tysięcy.

Łącznie w budżecie Metropolii na realizację projektu w 2024 roku zarezerwowano blisko 11,3 mln złotych.

Metropolia na rzecz ograniczania niskiej emisji

W budżecie zarezerwowano środki na realizację działań związanych z ograniczaniem niskiej emisji. Metropolia realizuje dwa programy w tym zakresie. Pierwszy o nazwie „ELENA” jest związany z przygotowaniem wraz z 15 gminami  dokumentacji pod inwestycje związane z poprawą efektywności energetycznej 148 budynków komunalnych wielorodzinnych.

Drugi program to STOP SMOG. Dzięki współpracy z 11 gminami, tj. Będzinem, Bieruniem, Bobrownikami, Bytomiem, Dąbrową Górniczą, Gierałtowicami, Katowicami, Mysłowicami, Sośnicowicami, Tychami i Zabrzem, wymiana źródeł ciepła oraz termomodernizacja obejmie 210 prywatnych domów jednorodzinnych, które należą do osób, których nie stać na takie inwestycje.

Fundusz Odporności

W budżecie na 2024 r. zarezerwowano niecałe 270 mln zł na wsparcie projektów inwestycyjnych realizowanych przez gminy członkowskie GZM w ramach Funduszu Odporności. Ma on na celu finansowe wsparcie dla projektów gmin o charakterze metropolitalnym.

Deficyt

W budżecie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii na 2024 rok zaplanowano deficyt budżetowy w wysokości ok. 160 mln zł. Jest to różnica pomiędzy planowanymi dochodami oraz wydatkami. Deficyt ten planuje się sfinansować w pełnej wysokości z przychodów zaplanowanych jako środki pochodzące z nadwyżki budżetowej z lat ubiegłych.

Zgromadzenie przyjęło także Wieloletnią Prognozę Finansową na lata 2024-2035. Jej podstawowym założeniem jest realne ujęcie strony dochodów, jak i wydatków Metropolii we wszystkich latach objętych prognozą. Zawiera ona 71 zadań na łączną kwotę ok. 26 mld zł.

Przydatne linki: 

Uchwały sesji Zgromadzenia

 

Foto: GZM




Umowa z operatorem programu STOP SMOG w Metropolii podpisana

Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia wybrała operatora programu STOP SMOG w GZM. Została nim Fundacja na rzecz Efektywnego Wykorzystania Energii. Zadaniem Fundacji będzie między innymi przeprowadzenie audytów energetycznych budynków, których właściciele zgłosili się do projektu.

Operator będzie odpowiedzialny za kompleksową realizację wniosku u klienta, w tym za wykonanie audytów, określenie zakresu prac i opracowanie dokumentacji technicznej, a także wsparcie w wyłonieniu wykonawcy robót budowlanych, a następnie nadzór inwestorski i rozliczenie z NFOŚiGW. Ponadto będzie świadczył usługi doradztwa energetycznego dla beneficjentów.

– Takie było nasze założenie, aby mieszkaniec, który zgłosi swój dom do projektu, nie musiał się niczym martwić – mówi Henryk Borczyk, Wiceprzewodniczący Zarządu GZM. – Mieszkańcy nie muszą szukać firmy remontowo-budowlanej i określać zakresu prac. To właśnie zadanie operatora. I co najważniejsze – zakres prac zostanie określony w taki sposób, by po ich przeprowadzeniu koszty ogrzania domu były niższe lub przynajmniej porównywalne do kosztów przed remontem – dodaje.

Celem projektu jest poprawa jakości powietrza na terenie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Środki na jego realizację pochodzą z Funduszu Termomodernizacji i Remontów, budżetu GZM i środków własnych gmin uczestniczących w projekcie.

– Podejmowanie działań poprawiających stan techniczny budynków jest istotne z perspektywy komfortu życia ich mieszkańców, ale i z perspektywy lokalnej – poprawiając jakości powietrza i zmniejszając emisję zanieczyszczeń w gminie, co ma bezpośrednie przełożenie na zdrowie i jakość życia ich mieszkańców – mówi Szymon Liszka, Prezes Fundacji na rzecz Efektywnego Wykorzystania Energii, która została operatorem programu.

Projekt jest skierowany do osób o niskich dochodach. Obejmie on realizację 210 przedsięwzięć niskoemisyjnych na terenie gmin: Będzin, Bieruń, Bobrowniki, Bytom, Dąbrowa Górnicza, Gierałtowice, Katowice, Mysłowice, Sośnicowice, Tychy, Zabrze.

Przydatne linki: 

Więcej informacji o projekcie na stronie internetowej programu.