Polska Agencja Kosmiczna opracowała mapy, które pokazują temperaturę powierzchni ziemi i intensywności powierzchniowej miejskiej wyspy ciepła dla całego obszaru Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Dane zostały opracowane na podstawie obrazów z satelitów Landsat 8 i 9 zarejestrowanych w 2024 roku.

Dzięki tym mapom można zobaczyć sezonowy obraz temperatury dla danego roku w miastach i gdzie „gorące wyspy” są najbardziej intensywne.

Temperatura powierzchni ziemi została obliczona na podstawie danych z okresu od 1 maja do 31 sierpnia 2024 roku. Na mapie można także odczytać także Intensywność miejskiej wyspy ciepła. Jest to różnica między temperaturą w miastach a średnią temperaturą na terenach podmiejskich.

Miejskie wyspy ciepła (UHI) to zjawisko, w którym obszary miast są znacznie cieplejsze od otaczających je terenów podmiejskich. Powstają głównie w wyniku działalności ludzkiej, zwłaszcza urbanizacji. Główne przyczyny to zastąpienie naturalnej roślinności materiałami, które magazynują ciepło, takie jak asfalt czy beton. Ponadto, intensywna emisja ciepła z budynków, transportu i przemysłu także przyczynia się do wzrostu temperatury. Brak wystarczającej ilości roślinności, która zapewnia chłodzenie przez parowanie, pogłębia problem. Miejskie wyspy ciepła wpływają na jakość życia, zdrowie mieszkańców i zużycie energii.

Informacje o skali zjawiska w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii mogą być szczególnie przydatne władzom lokalnym, urbanistom i planistom. Są przydatne w projektowaniu rozwiązań architektonicznych i infrastrukturalnych, które mogą minimalizować skutki miejskiej wyspy ciepła. Przykłady to m.in. tzw. “zielone dachy”, większa ilość roślinności i cienia, wykorzystywanie powierzchni w jaśniejszych kolorach czy zapewnienie odpowiedniej przestrzeni między budynkami przy nowych inwestycjach.

Mapy są dostępne do pobrania za darmo na platformie Narodowego Systemu Informacji Satelitarnej, jak również na portalu InfoGZM (w katalogu: Publikacje → Inne materiały i opracowania).

Przydatne linki:

Portal NSIS

Inne materiały i opracowania – InfoGZM

Na kolejne Spotkanie Podróżników zapraszamy do Siemianowickiego Centrum Kultury- Bytków w czwartek 27 lutego o godzinie 18.00. Tym razem Hubert Urbańczyk opowie o wyprawie do Hongkongu i Makao. Wstęp wolny.

Zapraszamy na architektoniczną i kulinarną podróż do dwóch fascynujących metropolii – Hongkongu i Makau.

Hongkong to dynamiczne i gwarne miasto, które łączy w sobie nowoczesność z tradycją, to miejsce, gdzie wschód spotyka się z zachodem, a domieszka Brytyjskiej historii ma swoje odbicie w architekturze, kuchni i codziennym życiu mieszkańców. Spacerując po zatłoczonych ulicach, można podziwiać imponującą panoramę miasta, odwiedzić tradycyjne świątynie oraz nowoczesne muzea. Hongkong to także raj dla smakoszy – od ulicznych straganów i nocnych targów z dim sum po wykwintne restauracje z gwiazdkami Michelin. Mimo że Hongkong jest metropolią, znajdziesz tu także piękne parki, ogrody botaniczne i rezerwaty przyrody, aby odpocząć od zgiełku miasta.

Makau, znane jako „Azjatyckie Las Vegas”, przyciąga turystów luksusowymi kasynami i hotelami, to miejsce, które zachwyca swoją różnorodnością i bogactwem atrakcji. Makau oferuje unikalne połączenie kultur chińskiej i portugalskiej, co widać w zabytkach, takich jak Ruiny Katedry św. Pawła czy Świątynia A-Ma oraz historycznym centrum miasta z placami i kamienicami przypominającymi portugalską Lizbonę. Lokalna kuchnia to prawdziwa uczta dla podniebienia, inspirowana i łącząca smaki obu państw.

Źródło: UM Siemianowice Śląskie

„Działasz w swojej społeczności, a ludzie podążają za Tobą? Dzięki Tobie powstają nowe inicjatywy? Rozwijasz działania w małej miejscowości? Prowadzisz organizację pozarządową, jesteś radną, burmistrzem lub angażujesz się w ważne sprawy społeczne? Zgłoś się do rocznego programu rozwojowego dla lokalnych liderek i liderów!” – zachęcają organizatorzy.

Informacje o rekrutacji

• Nabór trwa do 3 marca 2025 r.
• Szczegóły dotyczące programu i rekrutacji znajdziesz na stronie:
  https://programliderski.pl/rekrutacja/
• Spotkanie informacyjne odbędzie się 26 lutego 2025 r. o godz. 18:00 na platformie Zoom.
  • Link do spotkania zostanie opublikowany na Facebooku oraz na stronie „Program Liderski PAFW – Szkolenia i wspieranie liderów” na 12 godzin przed wydarzeniem.

Kto może wziąć udział w Programie?

Program skierowany jest do osób, które:

• mają minimum 2 lata doświadczenia w działalności społecznej, aktywistycznej lub samorządowej,
• przewodzą inicjatywom i angażują innych do działania,
• realizują projekty wprowadzające istotne zmiany w lokalnym środowisku,
• pochodzą z małych miejscowości (do 20 tys. mieszkańców),
• prowadzą lub realizują projekty finansowane przez Polsko-Amerykańską Fundację Wolności.

Więcej informacji:
Szkoła Liderów
Program Liderski

Źródło: UM Siemianowice Śląskie

W czwartek 24 kwietnia o godzinie 17.00 w hali Kompleksu Sportowego „Michał” w Michałkowicach odbędzie się Wiosenna Biesiada dla Seniorów, na którą zapraszają Siemianowickie Centrum Kultury i Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji.

Wystąpią dla Państwa Dziecięcy Zespół Pieśni i Tańca „Siemianowice”, zespół METRUM RENI&MARCO, a całość poprowadzi i do wspólnej zabawy i tańców zaprosi wodzirej KRIS.

Bilety w cenie 60 złotych do kupienia w kasach wszystkich obiektów SCK oraz on-line: https://bilety.siemck.pl/index.php/repertoire.html?id=3601
W cenie biletu poczęstunek.

Lada moment do punktów sprzedaży trafią nowe bilety jednorazowe uprawniające do podróży w sieci Transport GZM. Na nowo zaprojektowane bilety zastąpią w sprzedaży stare po wyczerpaniu się ich zapasu.

Nowe bilety mają nowoczesny, bardziej przejrzysty dizajn oraz zyskują informację w dwóch językach – polskim i angielskim. W zależności od czasu obowiązywania mają też różną kolorystykę, co pozwala je łatwo rozróżnić.

Na biletach znajduje się napis i logo sieci Transport GZM oraz napis Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia.

Nowe bilety nie zmieniają cen ani zakresu ich obowiązywania. Wszystkie kupione wcześniej bilety zachowują swoją ważność, można ich dalej używać.

Sieć Transport GZM należy do największych w Europie sieci publicznego transportu miejskiego. To około 1800 pojazdów umożliwiających podróżowanie po 56 gminach. Jego częścią jest również Metrorower, największy w Polsce i trzeci w Europie system miejskich wypożyczalni rowerów. Pasażerowie korzystający z Metrobiletów mają do dyspozycji również pociągi regionalne. Docelowo to Metrokolej stanie się najważniejszym środkiem poruszania się po Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

Górnośląsko – Zagłębiowska Metropolia wspólnie z 11 gminami oferuje dofinansowanie na termomodernizację budynków jednoorodzinnych w wysokości do 100% kosztów w ramach programu STOP SMOG w GZM.

 Od 11 stycznia 2025 roku obowiązują korzystniejsze niż do tej pory zasady udziału w programie STOP SMOG. Podwyższono kwotę dofinansowania dla przedsięwzięć niskoemisyjnych z 53 000 zł do 106 000 zł oraz utrzymano wyłącznie kryterium dochodowe beneficjentów. Co ważne za wybór wykonawcy i wykonanie wszystkich prac odpowiada GZM.

 Otwiera to nowe możliwości szczególnie dla tych osób, które ze względu na kryterium majątkowe nie mogły do tej pory brać udziału w Programie. Wnioskujący przed wprowadzeniem tych zmian nie mógł posiadać łącznych środków własnych oraz zasobów majątkowych, które przekraczają 53 000 zł, wyłączając wartość budynku i nieruchomości będących przedmiotem projektu.

W celu zapoznania się ze szczegółami dla beneficjentów programu Stop Smog w GZM funkcjonuje infolinia pod numerem 797 151 654, czynna w dni robocze w godzinach od godziny 10:00 do 18:00, prowadzona przez Operatora programu – Fundację Efektywnego Wykorzystania Energii.

Górnośląsko – Zagłębiowska Metropolia wspólnie z 11 gminami (Będzin, Bieruń, Bobrowniki, Bytom, Dąbrowa Górnicza, Gierałtowice, Katowice Mysłowice, Sośnicowice, Tychy, Zabrze) realizuje od 2022 roku projekt „STOP SMOG w GZM – poprawa jakości powietrza na terenie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii”, współfinansowany ze środków NFOŚiGW, GZM oraz gmin biorących udział w projekcie. Program Stop Smog jest wsparciem dla właścicieli domów jednorodzinnych, którzy mają zbyt niskie dochody, by dokonać zmian w nieefektywnym i zagrażającym środowisku systemie ogrzewania oraz przeprowadzić prace termomodernizacyjne.

W przyszłym roku wydatki GZM mają wynieść prawie 2,6 mld zł. Najwięcej środków zostanie przeznaczonych na organizację transportu zbiorowego. Budżet na 2025 rok został przyjęty podczas sesji Zgromadzenia Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii w środę, 18 grudnia.

Dochody w przyszłorocznym budżecie GZM zaplanowano na poziomie prawie 2,573 mld zł.  Podstawowym elementem w tej strukturze jest ustawowy dochód własny, w którym największą część stanowi udział w podatku dochodowym od osób fizycznych zamieszkujących obszar GZM, który obecnie wynosi 0,49 proc. od dochodów podatników. Według prognoz do budżetu Metropolii ma z tego tytułu wpłynąć ok. 614,8 mln zł.

Po stronie dochodów w budżecie Metropolii uwzględniona jest również m.in. wysokość składki zmiennej, czyli środków wpłacanych przez gminy na realizację zadań związanych z obsługą komunikacji miejskiej. Wpływy z tego tytułu mają wynieść ok. 1,17 mld zł. Powiększą je również szacowane wpływy z tytułu świadczenia usług przewozowych, w tym m.in. ze sprzedaży biletów, które prognozowane są na poziomie ok. 268 mln zł.

W budżecie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii na 2025 rok zaplanowano deficyt budżetowy w wysokości ok. 2,17 mln zł. Jest to różnica pomiędzy planowanymi dochodami oraz wydatkami. Deficyt ten planuje się sfinansować w pełnej wysokości z przychodów zaplanowanych jako środki pochodzące z nadwyżki budżetowej z lat ubiegłych.

Zgromadzenie przyjęło także Wieloletnią Prognozę Finansową na lata 2025-2035. Jej podstawowym założeniem jest realne ujęcie strony dochodów, jak i wydatków Metropolii we wszystkich latach objętych prognozą. Zawiera ona 74 zadania na łączną kwotę ok. 20 mld zł.

Najwięcej GZM wyda na transport

Planowane wydatki z budżetu mają wynieść ok. 2,575 mld zł. Największą pozycją w wydatkach Metropolii są koszty związane z funkcjonowaniem komunikacji miejskiej. W przyszłym roku wyniosą one ok. 1,97 mld zł.

Wydatki bieżące są przede wszystkim związane z organizacją komunikacji pasażerskiej. To m.in. przewozy autobusowe, tramwajowe i trolejbusowe oraz linie metropolitalne. Pieniądze z budżetu będą przeznaczone także na utrzymanie infrastruktury przystankowej, obsługę i rozwój systemów obsługujących komunikację pasażerską, a także integrację pasażerską oraz system taryfowo-biletowy.

Wydatki na transport publiczny obejmą również kwotę 29 mln zł, które Metropolia przekaże Województwu Śląskiemu na sfinansowanie kursów pociągów na swoim obszarze, m.in. w relacjach Katowice-Gliwice, Tychy Lodowisko-Katowice, Gliwice-Dąbrowa Górnicza oraz Bytom-Gliwice.

Kolej Plus i wkład własny

W przyszłorocznym budżecie zaplanowano także ponad 36,9 mln zł na sfinansowanie części wkładu własnego dla inwestycji kolejowych, zgłoszonych w ramach rządowego Programu Kolej+. Z sześciu projektów z udziałem Metropolii zakwalifikowanych do realizacji, w pięciu podpisano umowy z wykonawcami dokumentacji projektowej.

W przypadku projektu mającego na celu utworzenie alternatywnego połączenia aglomeracyjnego Gliwice – Ruda Kochłowice – Katowice zawarto umowę na wykonanie dokumentacji projektowej i prac budowlanych.

Przypomnijmy, że Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia jest partnerem we wszystkich tych projektach oraz zapewnia ponad 352 mln zł na sfinansowanie wkładu własnego do realizowanych inwestycji.

Velostardy i Metrorower

W 2025 roku planowane jest udzielenie pomocy finansowej gminom w formie dotacji celowej na kolejne etapy realizacji Metropolitalnej Sieci Tras Rowerowych, a więc budowę velostrad. Wydatki związane z przygotowaniem i budową velotrad zaplanowane na 2025 rok to prawie 50 mln zł.

Środki te pozwolą gminom zarówno na wykup nieruchomości, jak i na zamówienie dokumentacji projektowej oraz sfinansowanie robót budowlanych. W 2025 roku planowana jest kontynuacja realizacji velostrady nr 6 z Katowic do Mysłowic oraz prace nad velostradami nr 3 na terenie Tychów, nr 4 w Świętochłowicach, nr 1 w Katowicach oraz nr 7 na terenie Sosnowca, Czeladzi, Będzina i Dąbrowy Górniczej.

Jeżeli chodzi o zadania programu Metropolitalnej Sieci Tras Rowerowych realizowane bezpośrednio na zamówienie GZM, prowadzone będą prace nad przygotowaniem koncepcji technicznej velostrady nr 3 od Katowic do Tychów, które mają się zakończyć w II połowie 2025 r. Ponadto planowane jest ogłoszenie postępowań na opracowanie koncepcji dla velostrady nr 2 z Katowic do Piekar Śląskich oraz dla velostrady nr 4 z Katowic do Gliwic.

Od sierpnia ub. roku w 31 gminach GZM działa Metrorower, największy w Polsce system miejskich wypożyczalni rowerów. W ramach systemu dostępnych jest 7 tysięcy rowerów. Jego utrzymanie w przyszłym roku kosztować będzie ok. 47 mln zł.

Pozostałe wydatki

W budżecie na 2025 r. zarezerwowano 201 mln zł na wsparcie projektów inwestycyjnych realizowanych przez gminy członkowskie GZM w ramach Funduszu Odporności.

Zarezerwowano również środki na realizację projektów związanych z zakupem 8 autobusów napędzanych wodorem. Te nowoczesne pojazdy pasażerskie mają pojawić się na drogach GZM do końca listopada 2025 roku. Wartość zamówienia wynosi 31,8 mln zł.

Uchwała budżetowa

Mysłowice otrzymały około 2 mln zł wsparcia z budżetu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii na nabycie prawa użytkowania wieczystego działek zarządcy dawnych kolei piaskowych, przez które będzie przebiegać velostrada nr 9 łącząca to miasto z Jaworznem i Sosnowcem.

Pieniądze mają być przeznaczone na uregulowanie użytkowania wieczystego działek o łącznej powierzchni ok. 200 tys. m2 na przebiegu miejskiego odcinka velostrady. Pozwoli to na rozpoczęcie fazy projektowej i budowy inwestycji na odcinku w granicach miasta. W granicach Mysłowic velostrada nr 9 będzie liczyła w całości ok. 6 km.

Velostrada nr 9 jest jedną z 9 planowanych szybkich dróg rowerowych w Metropolii o łącznej długości ok. 120 km. Cały jej przebieg na terenie Mysłowic planowany jest po linii kolejowej nr KP401, aż do rzeki Przemszy, na granicy Mysłowic oraz Jaworzna. Zadanie rozpoczyna się od ul. Mikołowskiej w Mysłowicach, w miejscu południowego przyczółku wiaduktu kolejowego dawnej linii kolei piaskowej. W tym miejscu droga rowerowa łączy się z planowaną velostradą nr 6 relacji Katowice – Mysłowice. Następnie trasa biegnie wzdłuż strefy przemysłowej oraz ogródków działkowych, śladem nieczynnej linii kolejowej w kierunku wiaduktu zlokalizowanego w ciągu ul. Obrzeżnej Zachodniej. Istniejące wiadukty drogowe w ciągu ul. Obrzeżnej Zachodniej umożliwiają przejście velostrady pod jezdniami. Na odcinku około 520 m przebieg jest równoległy do ul. Stadionowej i w dalszej kolejności od południa mija park Słupna oraz Centralne Muzeum Pożarnictwa. Trasa łagodnie zakręca ze wschodu na południe, w stronę autostrady A4, do dzielnicy Mysłowice – Brzęczkowice. W następnej kolejności przebiega pod autostradą A4, liniami kolejowymi nr 138 oraz 180, drogą wojewódzką (DW) 934, ponownie pod autostradą A4 i trasą ekspresową S1. Velostrada nr 9 na terenie Mysłowic kończy się na południowym brzegu Przemszy, na granicy Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii z Jaworznem. Dalej trasa po śladzie dawnej kolejki piaskowej ma przechodzić przez Jaworzno, by zakończyć swój bieg rejonie centrum handlowego oraz węzła drogowego i przesiadkowego „Sosnowiec Jęzor”.

Przyznana podczas ostatniego Zgromadzenia GZM w dniu 20 listopada b.r. dotacja jest druga transzą wsparcia dla miasta. W październiku ub.r. Mysłowice otrzymały ponad 62 tys. zł z budżetu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii na nabycie prawa użytkowania wieczystego działek zlokalizowanych na styku dawnej linii kolei, tzw. Południowej Magistrali Piaskowej, z ul. Mikołowską, przy granicy Mysłowic z Katowicami dla Velostrady nr 6, która połączy to miasto z Katowicami.

Przydatne linki: 

Uchwała Zgromadzenia GZM

Velostrada między Brynowem i Giszowcem z drugą transzą wsparcia – Metropolia GZM

Velostrada do Mysłowic. Dotacja dla miasta na uregulowanie spraw gruntowych – Metropolia GZM

W środę 20 listopada podczas Zgromadzenia Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii została podjęta uchwała w sprawie wyboru nowego wiceprzewodniczącego zarządu GZM. Tą funkcję będzie pełnić Igor Śmietański – doświadczony samorządowiec i urzędnik. W latach 2014 -2024 pełnił funkcję zastępcy prezydenta miasta Tychy.

Wiceprzewodniczący Śmietański jest z wykształcenia prawnikiem, absolwentem Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, ukończył również studia podyplomowe z zarządzania na Uniwersytecie Warszawskim.

W swojej karierze zawodowej pracował w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim, gdzie od 2006 roku pełnił funkcję dyrektora Wydziału Rozwoju Regionalnego, a później Wydziału Infrastruktury. Pełniąc funkcję wiceprezydenta Tychów był odpowiedzialny m. in. za gospodarkę przestrzenną. W tym czasie nadzorował ważne inwestycje miejskie oraz działania związane z ochroną środowiska, w tym projekty na rzecz poprawy jakości powietrza.