Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia (GZM) ogłosiła swój udział w konsultacjach publicznych dokumentu „Polityka rozwoju sztucznej inteligencji w Polsce do 2030 roku”. Przede wszystkim, GZM wnosi o uznanie jej za jeden z kluczowych krajowych ośrodków rozwoju i wdrażania technologii AI. To element długofalowej strategii budowy nowej podstawy gospodarki regionu opartej na wiedzy, innowacjach i zaawansowanych technologiach.

Złożenie uwag do projektu nowej Polityki poprzedziło spotkanie samorządowców i przedstawicieli świata nauki z wiceministrem Dariuszem Standerskim, sekretarzem stanu w Ministerstwie Cyfryzacji, do którego doszło w katowickiej Willi Goldsteinów.

– Przedstawiliśmy Panu Ministrowi nasze argumenty i potencjał – powiedział po spotkaniu przewodniczący zarządu GZM Kazimierz Karolczak. – Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia łączy unikalne zasoby naukowe, technologiczne i przemysłowe. Naszą ambicją jest nie tylko uczestniczyć w rewolucji sztucznej inteligencji, ale także ją współtworzyć. Dążymy do tego, by Górny Śląsk i Zagłębie stały się jednym z kluczowych centrów kompetencji AI – mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

W spotkaniu wziął również udział Marcin Krupa, Prezydent Katowic. – Mając na względzie przemianę naszego regionu, wspólnie z Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolią i środowiskiem akademickim dążymy do tego, by motorem napędowym jego rozwoju w kolejnych latach, stały się nowoczesne technologie. W Katowicach realizujemy konkretny projekt w tym kierunku – budujemy Hub gamingowo-technologiczny, który, jestem o tym przekonany, stanie się kamieniem milowym w rozwoju nie tylko Katowic, ale całego regionu. To pierwszy impuls ze strony sektora publicznego zachęcający podmioty z całego świata do inwestowania właśnie u nas – powiedział prezydent Katowic.

Po spotkaniu jego uczestnicy spotkali się z dziennikarzami. – Rozmawialiśmy nie tylko o przyszłości Polityki AI, ale także o przyszłości rozwoju całego regionu – powiedział w czasie briefingu wiceminister Dariusz Standerski. – Dużo ważniejsze od tego, na której stronie dokumentu pojawi się dany ośrodek, są konkretne inwestycje, konkretne centra rozwojowe. W tym zakresie Śląsk i Zagłębie są regionem kluczowym. To nie tylko 8% PKB, nie tylko ponad 2 miliony mieszkańców, ale też ogromny potencjał badawczy – dodał przedstawiciel ministerstwa.

Znaczące zaplecze naukowe i akademickie

Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia dysponuje silnym potencjałem naukowym i badawczym. Politechnika Śląska, jedna z czołowych uczelni technicznych w Polsce, prowadzi zaawansowane prace badawcze w obszarach takich jak uczenie maszynowe, analiza obrazu i dźwięku, medycyna spersonalizowana, technologie kwantowe oraz cyberbezpieczeństwo. Dotychczas zrealizowała w tym zakresie ponad 300 projektów badawczo-rozwojowych. Jej zaplecze obejmuje m.in. nowoczesny hub AI w Katowicach.

Uniwersytet Śląski rozwija sztuczną inteligencję w podejściu interdyscyplinarnym – łącząc informatykę z naukami społecznymi, prawem i medycyną. Uczelnia prowadzi badania m.in. nad generatywną AI, systemami eksperckimi czy wpływem nowych technologii na kulturę i media. W 2025 roku Uniwersytet był gospodarzem IV Polskiej Konferencji Sztucznej Inteligencji.

Istotną rolę odgrywa także Instytut Technik Innowacyjnych EMAG należący do Sieci Badawczej Łukasiewicz, realizujący projekty z zakresu cyfrowych bliźniaków, zarządzania lotami dronów, bezpieczeństwa IoT, analizy danych medycznych oraz edukacyjnych systemów AI.

Dodatkowo Śląski Uniwersytet Medyczny i Akademia Śląska prowadzą badania nad zastosowaniem sztucznej inteligencji w edukacji, urbanistyce, diagnostyce i zdrowiu psychicznym. Planują uruchomienie specjalistycznego klastra obliczeniowego oraz nowych kierunków i specjalizacji.

Ekosystem biznesowy i startupowy

Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia to trzecie największe w Polsce skupisko firm z branży IT – działa tu ponad 250 software house’ów. Coraz więcej z nich specjalizuje się w rozwiązaniach AI, takich jak machine learning, przetwarzanie języka naturalnego (NLP), analityka predykcyjna, rozpoznawanie obrazu czy cyberbezpieczeństwo – z zastosowaniem w przemyśle, finansach, ochronie zdrowia i administracji.

Katowice, o czym przypomniał prezydent Marcin Krupa, realizują inwestycję o wartości 1 mld zł – Katowicki Hub Gamingowo-Technologiczny – który obejmuje komponenty badawcze i edukacyjne związane z AI. Z kolei Fundacja Silesian Startup Foundation wspiera rozwój lokalnych innowacji i aktywnie działa na rzecz przekształcenia regionu w jeden z kluczowych europejskich hubów innowacyjnych do końca obecnej dekady.

Ambitna wizja przyszłości

GZM postrzega rozwój sztucznej inteligencji jako strategiczny kierunek transformacji gospodarczej regionu. Połączenie przemysłowego dziedzictwa, doświadczenia w restrukturyzacji oraz potencjału akademickiego i technologicznego daje szansę na stworzenie unikatowego ekosystemu AI. Zaś włączenie Metropolii do sieci krajowych ośrodków AI – zgodnie z propozycjami zawartymi w konsultowanym dokumencie – byłoby potwierdzeniem tych aspiracji i impulsem do dalszych działań.

W czerwcu 2025 r. w wyniku postępowania przetargowego Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia podpisała cztery umowy na realizację prac budowlanych w 43 budynkach mieszkalnych w ramach projektu „Stop Smog”, którego celem jest poprawa jakości powietrza na terenie GZM, poprzez termomodernizację budynków oraz wymianę nieefektywnych źródeł ciepła.

W imieniu Katowic i Tychów zawarto umowy z wykonawcą Exeles sp. z o.o. na realizację inwestycji o łącznej wartości 1 934 910,00 zł – w tym 10 budynków w Katowicach i 11 w Tychach.

Równolegle, w imieniu Mysłowic i Bytomia zawarto umowy z firmą PS Energorerm sp. z o.o. o wartości 1 840 716,00 zł – 19 budynków w Mysłowicach oraz 3 w Bytomiu.

Zgodnie z harmonogramem, wszystkie prace mają zostać zakończone na przełomie 2025/2026 roku.  W ramach inwestycji przewidziano m.in. termomodernizację budynków mieszkalnych jednorodzinnych oraz wymianę przestarzałych źródeł ciepła na nowoczesne, ekologiczne rozwiązania.

Projekt „Stop Smog” to kolejny krok w kierunku poprawy jakości życia mieszkańców oraz realizacji celów klimatycznych i środowiskowych regionu z nadrzędnym celem ograniczania ubóstwa energetycznego.”

Michał Wadowski został oficjalnie powołany na stanowisko dyrektora Zarządu Transportu Metropolitalnego (ZTM). Od 29 marca br. pełnił obowiązki dyrektora, łącząc tę funkcję z rolą zastępcy dyrektora ds. administracyjnych. Wcześniej pracował w strukturach Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii jako główny specjalista. Posiada również wieloletnie doświadczenie w pracy na rzecz instytucji samorządowych.

– Dziękuję za zaufanie. Kluczowe jest dla mnie partnerstwo – zarówno z miastami i gminami, które powierzyły Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii zadanie organizacji transportu publicznego, przewoźnikami, jak i różnymi grupami społecznymi oraz instytucjami. Zależy nam, by usługi transportowe na rzecz mieszkańców były świadczone na najwyższym poziomie – liczy się przede wszystkim jakość, ale także szybkość, skuteczność i otwartość – powiedział Michał Wadowski po ogłoszeniu decyzji.

Jako nowy dyrektor ZTM, będzie kontynuował działania na rzecz rozwoju nowoczesnego, dostępnego i ekologicznego transportu publicznego, dostępnego w sieci Transport GZM.

Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, podkreśla: – Michał Wadowski wnosi do ZTM wieloletnie doświadczenie w administracji samorządowej oraz znajomość mechanizmów działania Metropolii, co ma zapewnić skuteczne zarządzanie instytucją i jej dalszy rozwój. W ostatnich miesiącach dał się poznać jako skuteczny menadżer – z jednej strony nieobawiający się wyzwań, z drugiej otwarty na dialog i współpracę z różnymi środowiskami – dodaje Karolczak.

Decyzja wchodzi w życie z dniem 1 lipca.

Michał Wadowski został wyłoniony w drugim konkursie na stanowisko dyrektora ZTM. W pierwszym naborze, ogłoszonym 31 marca, zgłosiło się 6 kandydatów – wszyscy spełnili wymagania formalne i zostali zaproszeni na rozmowy kwalifikacyjne. Po ich przeprowadzeniu komisja konkursowa nie zarekomendowała do zatrudnienia żadnego z kandydatów. W drugim konkursie, ogłoszonym 9 maja, wpłynęły 4 zgłoszenia – dwie osoby spełniły wymogi i zostały zaproszone na rozmowy. Komisja konkursowa zarekomendowała zatrudnienie Michała Wadowskiego.

Kierunek GZM to największy w Polsce festiwal mikrowypraw do niezwykłych i nietuzinkowych miejsc, okazja do poznawania i doświadczania Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii w niecodzienny sposób. Festiwal odbywa się w dniach 27-29 czerwca 2025 r. 

W programie festiwalu czekają na nas cztery wydarzenia specjalne i 194 wycieczki po wszystkich 41 miastach i gminach tworzących GZM. Razem zachwycimy się zabytkami, przyrodą, historiami miejsc i ludzi. Do wyboru mamy mikrowyprawy zaskakujące lub tradycyjne, wyciszające lub z muzyką, relaksujące bądź sportowe, dla rodzin z dziećmi, dla młodzieży i dla nieco starszych. Jest w czym wybierać, bo gminy GZM są naprawdę niezwykłe.

Szczegółowy program znajduje się na stronie: kierunekgzm.pl

Poznaj wyjątkowe miejsca, przeżyj wyjątkowe chwile – czwarta edycja święta Kierunek GZM

Zgromadzenie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii udzieliło Zarządowi absolutorium za wykonanie budżetu za rok 2024. Integracja transportu miejskiego, zakupy zeroemisyjnego taboru, prace nad utworzeniem infrastruktury dla rowerów – Metrorower i velostrady – to jedne z kierunków działań Metropolii w ubiegłym roku.

Wydatki w 2024 roku wyniosły ok. 2,18 mld zł. W tej kwocie największe środki – ok. 1,97 mld zł – wydano na organizację i rozwój transportu miejskiego. Dochody Metropolii GZM zamknęły się kwotą ok. 2,21 mld zł. Największy udział – 956,45 mln zł – stanowiła część zmienna składki rocznej. Część stała składki rocznej wyniosła 17,53 mln zł. Wpływy z usług przewozowych, w tym przede wszystkim sprzedaż biletów, przyniosły ok. 244,69 mln zł dochodu. Do budżetu Metropolii trafiło ok. 522,74 mln zł. Te pieniądze pochodzą z udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi obecnie 0,49% od dochodów podatników tego podatku, zamieszkałych na obszarze związku metropolitalnego.

Najwięcej Metropolia wydała na transport

Planowane wydatki z budżetu wyniosły ok. 1,97 mld złotych. Wydatki bieżące były przede wszystkim związane z organizacją transportu zbiorowego (m.in. przewozy autobusowe, tramwajowe i trolejbusowe oraz linie metropolitalne). Pieniądze z budżetu zostały przeznaczone także na utrzymanie infrastruktury przystankowej, obsługę i rozwój systemów obsługujących komunikację pasażerską, a także integrację pasażerską oraz system taryfowo-biletowy.

Pojazdy pod szyldem ZTM kursowały w 55 gminach – 41 metropolitalnych oraz 14 spoza jej obszaru. Wydatki zostały przeznaczone na przewozy autobusowe, tramwajowe i trolejbusowe. Pieniądze zostały też przeznaczone na organizację linii metropolitalnych i przewozów do Międzynarodowego Portu Lotniczego „Katowice” w Pyrzowicach.

Wydatki na transport publiczny objęły również ponad 25 mln zł, które Metropolia przekazała Województwu Śląskiemu na dofinansowanie ponad 80 kursów pociągów na swoim obszarze, m.in. w relacji Bytom–Gliwice, Katowice–Gliwice, Gliwice–Dąbrowa Górnicza Ząbkowice czy Tychy Lodowisko–Katowice.

W 2024 roku wydano także ponad 4,8 mln zł na sfinansowanie części wkładu własnego dla sześciu inwestycji kolejowych, zgłoszonych w ramach rządowego Programu Kolej+. Przypominamy, że Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia jest partnerem we wszystkich tych projektach oraz zapewnia tym samorządom około 352 mln zł jako sfinansowanie wkładu własnego do realizowanych inwestycji.

Zeroemisyjny tabor

Rok 2024 przebiegał pod znakiem realizacji projektów związanych z elektromobilnością w komunikacji miejskiej, mówimy o zakupie taboru zeroemisyjnego wraz z infrastrukturą ładowania. Projekty realizowane są głównie w ramach wsparcia bezzwrotnego z planu rozwojowego Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności. Dzięki ich realizacji na drogi Metropolii do połowy 2026 roku wyjedzie 73 autobusy elektryczne oraz 8 wodorowych.

Dodatkowo GZM w ramach dofinansowania z Programu Fundusze Europejskie dla Śląskiego 2021-2027 planuje zakup 9 sztuk autobusów elektrycznych, które pojawią się na liniach transportu publicznego na przełomie 2026/2027 roku. Koszty powyższych przedsięwzięć sięgają blisko 387,4 mln zł.

Pod znakiem inwestycji w velostrady

W 2024 roku udzielono pomocy finansowej gminom w formie dotacji celowej na kolejne etapy realizacji Metropolitalnej Sieci Tras Rowerowych. Kontynuowano kolejne wykupy nieruchomości pod velostrady. Sosnowiec, Tychy, Dąbrowa Górnicza i Czeladź ukończyły programy funkcjonalno-użytkowe w oparciu o finansowanie GZM.

GZM sfinansowała również budowę 4,4 km velostrady nr 6 pomiędzy dzielnicami Brynów i Giszowiec w Katowicach. Ten ostatni wydatek był najwyższy w zakresie metropolitalnych dróg rowerowych. Koszt zamówienia wyniósł ok. 12,5 mln zł.

Jeżeli chodzi o zadania programu Metropolitalnej Sieci Tras Rowerowych realizowane bezpośrednio na zamówienie GZM, ukończono prace nad przygotowaniem koncepcji technicznej Velostrady nr 6 od katowickiego Giszowca do Mysłowic. Kolejnym krokiem będzie opracowanie dokumentacji projektowej dla tego odcinka. Metropolia pomogła również Mysłowicom w procesie wykupu nieruchomości po kolei piaskowej Maczki–Bór oraz zamówiła kolejne koncepcje techniczne – dla katowickiego odcinka Velostrady nr 3, zaplanowanej na odcinku Katowice–Tychy. Przebudowano również wiadukt w ciągu ulicy Nowopogońskiej w Czeladzi, na potrzeby przyszłej budowy Velostrady nr 7.

W 2024 roku uruchomiono system wypożyczalni 7 tysięcy rowerów „Metrorower”, który objął 31 gmin w Metropolii. Według statystyk, do końca roku 2024 z Metroroweru skorzystało ok. 1 mln użytkowników.

Metropolia na rzecz ograniczania niskiej emisji

W 2024 roku realizowano dwa programy związane z ograniczaniem niskiej emisji. Pierwszy, o nazwie „ELENA”, był związany z przygotowaniem wraz z 16 gminami (Będzin, Bieruń, Bytom, Czeladź, Chorzów, Katowice, Piekary Śląskie, Pyskowice, Rudziniec, Siewierz, Świerklaniec, Sośnicowice, Tarnowskie Góry, Tychy, Zbrosławice, Radzionków) dokumentacji pod inwestycje związane z poprawą efektywności energetycznej 141 budynków komunalnych wielorodzinnych.

Drugi program to STOP SMOG. Dzięki współpracy z 11 gminami, tj. Będzinem, Bieruniem, Bobrownikami, Bytomiem, Dąbrową Górniczą, Gierałtowicami, Katowicami, Mysłowicami, Sośnicowicami, Tychami i Zabrzem, wymiana źródeł ciepła oraz termomodernizacja obejmuje 210 budynków mieszkalnych jednorodzinnych na rzecz najmniej zamożnych gospodarstw domowych.

Fundusz Odporności

W ubiegłym roku (2024) wydano ok. 293 mln zł na wsparcie projektów inwestycyjnych realizowanych przez gminy członkowskie GZM w ramach Funduszu Odporności. Ma on na celu finansowe wsparcie dla projektów gmin o charakterze metropolitalnym.

Lot w kosmos pierwszego od dekad polskiego astronauty, Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego, staje się nie tylko wydarzeniem historycznym, ale również doskonałą okazją do promocji nauki wśród dzieci i młodzieży. Z tej okazji dr Tomasz Rożek, popularyzator nauki i twórca projektu „Nauka. To Lubię”, przygotował darmowy program edukacyjny „Kosmiczny Tydzień”, który będzie realizowany w kilkunastu katowickich szkołach.

– Start Sławosza Uznańskiego to moment wyjątkowy – nie tylko dla polskiej nauki, ale i dla wyobraźni młodych ludzi. Cieszę się, że Katowice włączają się w tę kosmiczną inspirację poprzez program edukacyjny „Kosmiczny Tydzień”. Już 11 szkół z naszego miasta zgłosiło chęć udziału w tym projekcie, co pokazuje, jak duże jest zainteresowanie tematyką naukową i jak otwarte są nasze placówki na nowoczesną edukację. Mam nadzieję, że to dopiero początek i kolejne szkoły również dołączą do tej niezwykłej inicjatywy. Katowice zawsze wspierały innowacje i edukację – teraz robimy to z głową w chmurach… a nawet wyżej – w kosmosie – mówi Marcin Krupa, prezydent Katowic.

Program został stworzony z myślą o szkołach podstawowych i umożliwia nauczycielom wprowadzenie tematów związanych z kosmosem na różnych lekcjach – nie tylko fizyki czy przyrody, ale także języka polskiego, historii, plastyki, a nawet wychowania fizycznego. Na przykład: na lekcji WF-u dzieci mogą wykonywać ćwiczenia inspirowane treningiem astronautów przed lotem w kosmos. W sumie przygotowano 70 scenariuszy lekcji.

– Zestaw materiałów dostępny jest bezpłatnie i elastyczny – nauczyciele nie muszą realizować go w całości. Mogą korzystać z wybranych elementów lub wykorzystywać go jako inspirację do własnych zajęć. Celem programu jest pobudzenie ciekawości i zainteresowania światem nauki wśród najmłodszych, w szczególności w kontekście eksploracji kosmosu – podkreśla dr Tomasz Rożek, prezes Fundacji Nauka to Lubię.

Dlaczego warto? Jak podkreśla Tomasz Rożek, coraz więcej gałęzi gospodarki wiąże się z przemysłem kosmicznym – od inżynierii, przez biotechnologię, aż po psychologię i zarządzanie. Zainteresowanie tym obszarem już na wczesnym etapie edukacji może mieć realny wpływ na przyszłe wybory zawodowe młodych ludzi. Świetnym przykładem jest sukces firmy ICEYE, tworzącej satelity radarowe – której współzałożycielem jest pochodzący z Katowic Rafał Modrzewski. To dowód, że kosmiczne marzenia można realizować także w Polsce.

Aby jak najwięcej młodych ludzi mogło wziąć udział w zajęciach w projekt włączyła się także Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia.

– Bardzo się cieszę, że Metropolia może uczestniczyć w tym przedsięwzięciu. To wyjątkowo wartościowy projekt edukacyjny, który – jestem przekonany – zainspiruje młodzież, przyczyniając się w przyszłości do rozwoju technologii, wzrostu zainteresowania tematyką kosmiczną oraz budowania świadomości w zakresie astronautyki – mówi Maciej Biskupski, wiceprzewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

„Kosmiczny Tydzień” to inicjatywa, która łączy emocje związane z historycznym lotem Sławosza Uznańskiego z mądrą, angażującą edukacją.

Weź udział w Kierunku GZM – największym w Polsce festiwalu mikrowypraw, który potrwa 3 dni – od 27 do 29 czerwca. W programie znajdziesz 198 atrakcji, w tym 194 wycieczki oraz 4 wydarzenia specjalne. Kierunek GZM to wyjątkowa okazja, by poznać Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię z zupełnie nowej perspektywy.

Kierunek GZM to festiwal mikrowycieczek do niezwykłych i nietuzinkowych miejsc, okazja do poznawania pierwszej w Polsce metropolii razem z wyjątkowymi przewodnikami.  To także okazja do świętowania! W ten sposób Górnośląsko-
-Zagłębiowska Metropolia obchodzi swoje 8 urodziny.

– Serdecznie zapraszam wszystkich do poznawania i doświadczania tego, co oferuje aż 41 naszych miast i gmin – zachęca Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu GZM. – To największa tego typu impreza w Polsce. Poprzez bogaty i nietuzinkowy program chcemy pokazać bogactwo i różnorodność GZM, jej historię, kulturę, naturę i ludzi. Dzięki temu, że każda z naszych gmin przygotowuje coś wyjątkowego, czego nie można zwykle poznać i zobaczyć – wydarzenie z roku na rok staje się bardziej popularne – podkreśla Karolczak.

To już czwarta edycja święta Kierunek GZM, które od początku gromadzi co roku wielotysięczną publiczność. W programie tegorocznego Kierunku GZM znalazły się 194 wycieczki i aż 4 wydarzenia specjalne.

– Stawiamy na mikroturystykę – unikalny trend polegający na odkrywaniu wyjątkowych
i nieoczywistych miejsc i historii, łączący spontaniczność podróżowania z głębokim poznawaniem i doświadczaniem – mówi Daria Kosmala, dyrektor Departamentu Marki
i Komunikacji Marketingowej GZM. – Staramy się, by nasza oferta była atrakcyjna dla osób o różnych stylach życia i zainteresowaniach. Będzie coś dla aktywnych sportowo, kochających przyrodę, miłośników dziedzictwa, rodzin z dziećmi, a nawet tych, którzy lubią tańczyć – dodaje Kosmala.  

Program na bogato

Tegoroczny festiwal rozpocznie się wydarzeniem specjalnym, poświęconym historii katowickiego hip-hopu. Na spacer po Bogucicach – dzielnicy, w której wszystko się zaczęło, zabierze nas Gutek, z którym w towarzystwie dziennikarzy spotkamy się również po spacerze. Wydarzenie zakończy impreza z DJ Feel’em X. Program sobotni otworzy Śniadanie kulturalne GZM w Parku Chopina w Gliwicach – kolejne wydarzenie specjalne. W jego programie klasyka – joga na trawie, wspólne śniadanie czy immersyjne zwiedzanie sąsiadującej z parkiem Palmiarni.

Pozostałe dwa wydarzenia specjalne odbędą się w sobotę wieczorem i będą miały – znowu – wyjątkowy muzyczny charakter. Pierwsza propozycja to Metrodisco na katowickich Sztauwajerach, które zamienią się w pulsujące serce miejskiej imprezy, druga to Retrodisco, w Muzeum PRL w Rudzie Śląskiej. Impreza przebierana – obowiązuje ubiór zgodny z epoką PRL: dres z ortalionu, wąsy z waty, paprotka pod pachą – pełna nostalgia! Na wydarzenie dojedziecie, a jakże, również w stylu retro – zabytkowym Ikarusem.

Odkryj z nami niezwykłe miejsca i inspirujące historie

W tegorocznym programie znalazły się również 194 wycieczki. Jak co roku do tych wszystkich miejsc zaprowadzą nas wyjątkowi i sprawdzeni przewodnicy. Wycieczki odbędą się we wszystkich miastach i gminach tworzących GZM, od Knurowa po Sławków, od Lędzin po Tarnowskie Góry.

Kierunek GZM to szereg propozycji dla aktywnych. Choć większość wycieczek polega na przemierzaniu GZM na piechotę, w programie znajdują się również wycieczki rowerowe, jak rajza po gminie Gierałtowice czy wyprawa do źródeł Rawy i szlakiem hałd. W Będzinie wznosić się będziemy balonem, po zalewie Dzierżno pływać będziemy na SUP-ach. Kanał Gliwicki zobaczymy z perspektywy kajaka.

Razem z przewodnikami odwiedzimy wiele miejsc na co dzień niedostępnych.
W Sosnowcu zwiedzimy zabytkową cerkiew oraz Stację Uzdatniania Wody w Maczkach. W Bytomiu zajrzymy do czekającego na modernizację Szybu Krystyna, a w Chorzowie do kosmicznego Pawilonu C-G. Czeka nas wizyta w Pałacu Baildonów w Łubiu
i zabytkowym gmach Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego, który, niczym Palazzo in fortezza, dumnie stoi w centrum Katowic, jako przestrzeń pełna historii, symboliki
i zaskakujących rozwiązań technicznych. W Tychach podziwiać będziemy modernistyczną architekturę.

Sprawdzimy, gdzie Saturn zrodził Jowisza, jakie są dźwięki miasta i co przed wojną szmuglowano przez Brynicę. Zajrzymy do artystycznych pracowni, sprawdzimy jakie tajemnice kryje pałac w Rybnej i czy mrok Hannowaldu jest rzeczywiście przerażający. Posłuchamy o domach ze stali, wielkim piecu Huty Pokój i fascynujących historiach kobiet, które wpłynęły na losy Katowic i regionu. Sprawdzimy jakie sekrety skrywa najbardziej reprezentacyjna ulica Gliwic.

W programie nie brakuje również wycieczek przyrodniczych, takich jak kąpiele leśne czy spacery ornitologiczne, a także mikrowypraw poświęconych historii. W tym roku pojawi się również wątek militarny – tak będzie chociażby w Dąbrowie Górniczej
i w Zbrosławicach.

Rezerwacje i transport

To tylko próbka tego, co czeka nas w ostatni weekend czerwca. Łącznie na program tegorocznego Kierunku GZM składa się 198 unikalnych wycieczek i wydarzeń.

Wszystkie wydarzenia są bezpłatne. Na wiele z nich obowiązuje jednak wcześniejsza rejestracja. Kierunek GZM to także bezpłatny transport dla jego uczestników. Aby z niego korzystać, przed samym wydarzeniem ze strony internetowej festiwalu trzeba będzie pobrać specjalny kupon.

Szczegółowy program, informacje o dokładnych lokalizacjach i rejestracji na poszczególne wydarzenia znajdują się na stronie kierunekgzm.pl

Już 16 czerwca odbędzie się wyjątkowa konferencja Metroforum – polityka lokalowa, poświęcona kluczowej roli polityki lokalowej w miastach. Wydarzenie to będzie okazją do wspólnej refleksji nad tym, jak kształtować przyjazne przestrzenie publiczne i podnosić jakość życia mieszkańców poprzez efektywne zarządzanie lokalami.

Organizatorzy zaprezentują sprawdzone mechanizmy i innowacyjne rozwiązania wspierające politykę lokalową, zachęcające do tworzenia usług społecznych i komercyjnych, a także wspierające przedsiębiorczość, rozwój życia kulturalnego oraz walkę z pustostanami. Uczestnicy poznają dobre praktyki z miast Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii (GZM), które udowadniają, że dzięki odpowiednim działaniom ulice i place mogą tętnić życiem, różnorodnymi funkcjami, aktywnością i kreatywnością.

Wydarzenie odbędzie się 16 czerwca (poniedziałek) w Kato Science Corner x Metrolab GZM, ul. Młyńska 2, Katowice.

Program wydarzenia:

Część zamknięta (dla urzędników)

• 9:00 – 12:00 | Spacer i warsztat dla urzędników: „Jak zarządzać lokalami usługowymi w mieście” Warsztaty, prowadzone przez Fundację Antyrama, skupią się na praktycznych narzędziach i mechanizmach wspierających zarządzanie lokalami usługowymi – od planowania po modele wdrażania. Celem jest wypracowanie prostych i skutecznych rozwiązań dla samorządów i organizacji miejskich. Liczba miejsc ograniczona! Zapisy trwają do 13 czerwca 2025 roku poprzez formularz: https://forms.office.com/e/qBskT2SRhF

• 12:00 – 12:30 | Przerwa kawowa

Część otwarta (dla mieszkańców i mieszkanek)

• 12:30 – 14:30 | Prelekcje
  • „Jak stworzyć Centrum Aktywności Społecznej na przykładzie działań prowadzonych w ramach Metropolitalnej Szkoły Prototypowania w Tarnowskich Górach” – Joanna Kapa, Biuro ds. Dostępności, Architektury Miejskiej i Opieki nad Zabytkami, Urząd Miasta Tarnowskie Góry.
  • „Lokal na Kulturę w Katowicach – przykład mechanizmu wspierającego politykę lokalową miasta” – Maciej Biskupski, Wiceprzewodniczący Zarządu GZM.
  • „Lokal na Start w Dąbrowie Górniczej – przykład mechanizmu wspierającego politykę lokalową miasta” – Katarzyna Pawłowska, Dąbrowski Inkubator Przedsiębiorczości.

Metroforum – polityka lokalowa to doskonała okazja, aby zainspirować się dobrymi praktykami i wspólnie poszukać rozwiązań, które uczynią nasze miasta jeszcze bardziej dynamicznymi i przyjaznymi dla wszystkich. Serdecznie zapraszamy!

„Ty masz wiele talentów. My mamy wiele uczelni. Studiuj w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii” – pod takim hasłem GZM rusza z kampanią promocyjną, której celem jest zachęcenie młodych ludzi do wyboru jednej z 25 uczelni działających na terenie Metropolii oraz pokazanie GZM jako atrakcyjnego miejsca do życia, nauki, pracy i wypoczynku.

Kampania inauguruje wprowadzenie na rynek nowej marki – Kampus GZM, której celem jest sieciowanie, wspieranie i promowanie nauki w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Start kampanii zbiega się z uruchomieniem strony internetowej kampusgzm.pl, która stanowi kompendium wiedzy o ofercie edukacyjnej regionu oraz atutach studiowania właśnie w tym miejscu. Opublikowano również pierwsze spoty, których w kolejnych miesiącach przybędzie.

– Każdy student ma w sobie potencjał. Dlatego stwarzamy przestrzeń, w której można go rozwijać – łącząc różnorodne zainteresowania, kierunki studiów i możliwości kariery – mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. – W GZM wierzymy, że nauka to nasz nowy przemysł. Oferujemy obecnym i przyszłym studentom nie tylko wysokiej jakości edukację, ale też inspirujące środowisko akademickie i komfortowe warunki życia – dodaje Karolczak.

GZM to miejsce, gdzie spotykają się prestiżowe uczelnie publiczne i prywatne, oferując szeroki wybór kierunków oraz unikatowych specjalizacji dostosowanych do wymagań współczesnego rynku pracy.

GZM – region nauki, innowacji i zielonej przestrzeni

Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia to pierwszy w Polsce związek metropolitalny, obejmujący 41 miast i gmin w centralnej części województwa śląskiego, zamieszkany przez 2,1 mln osób. W Kampus GZM kształci się obecnie ponad 90 tys. studentów, a oferta edukacyjna obejmuje setki kierunków i specjalizacji – od technicznych, przez humanistyczne, po medyczne.

W kampanii akcentowane są nie tylko walory edukacyjne, ale również:

• atrakcyjność rynku pracy – GZM to jeden z najdynamiczniej rozwijających się ośrodków gospodarczych w Polsce. Studiując tutaj, studenci mają łatwy dostęp do praktyk, staży i ofert pracy – jeszcze podczas studiów. Bliskość licznych firm, instytucji i centrów biznesowych sprzyja budowaniu kariery i zdobywaniu cennego doświadczenia,

• atrakcyjne koszty życia – niższe ceny wynajmu i utrzymania niż w innych dużych miastach,

• sprawna komunikacja publiczna – zintegrowana sieć transportu publicznego pozwala łatwo i szybko przemieszczać się między miastami GZM. Autobusy, tramwaje, trolejbusy, pociągi i rowery miejskie – wszystko w ramach jednego biletu w sieci Transport GZM,

• bogate życie kulturalne i społeczne – liczne wydarzenia, festiwale i inicjatywy studenckie, bogata oferta kulturalna i rozwinięta infrastruktura sportowa,
• zielone otoczenie – aż ¼ powierzchni GZM to tereny zielone: parki, lasy i obszary rekreacyjne.

To wszystko sprawia, że studiowanie w jednym z miast Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii się opłaca i jest atrakcyjne.

Szeroki zakres kampanii

Start kampanii zachęcającej do studiowania zbiega się z okresem, w którym przyszli studenci podejmują decyzję co do miejsca i kierunku swojej przyszłej edukacji. Grupą docelową jest młodzież z województwa śląskiego i regionów sąsiednich lub dobrze z GZM skomunikowanych (województwa dolnośląskiego, opolskiego, małopolskiego, podkarpackiego i łódzkiego).

Działania obejmą szeroki wachlarz kanałów komunikacji, w tym social media (TikTok, Instagram, Facebook, Messenger, BeReal), platformy cyfrowe (Librus, Google, Spotify, Twitch.tv, YouTube), kampanię outdoorową, prasę edukacyjną oraz emisję spotów kinowych.

GZM wspiera naukę 

Kampania promująca studiowanie w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii to kolejny wyraz tego, że nauka traktowana jest w regionie jako nowoczesny motor rozwoju. Dzięki ścisłej współpracy samorządów, uczelni i instytutów badawczych, GZM realizuje interdyscyplinarne projekty naukowe, które pobudzają kreatywność mieszkańców i wzmacniają konkurencyjność całego regionu.

Za pośrednictwem Metropolitalnego Funduszu Wspierania Nauki udzielane są dotacje na projekty badawcze i rozwojowe – dostępne nie tylko dla pracowników naukowych, ale także dla studentów i doktorantów. Co roku GZM przyznaje również nagrody finansowe za najlepsze prace dyplomowe (licencjackie, inżynierskie i magisterskie), związane tematycznie z zadaniami realizowanymi przez Metropolię. To wyjątkowa forma docenienia młodych naukowców i promocji ich pierwszych osiągnięć.

Dzięki wsparciu GZM, uczelnie w regionie goszczą laureatów Nagrody Nobla oraz badaczy z czołowych uniwersytetów świata, co dodatkowo wzmacnia pozycję Metropolii na mapie europejskiej nauki. Potwierdzeniem tej roli było przyznanie w 2024 roku Katowicom – największemu miastu GZM – tytułu Europejskiego Miasta Nauki i jego wspólne dla całej GZM obchody.