Setki gigabajtów danych w zasięgu jednego kliknięcia? Będzie to możliwe dzięki rozwojowi platformy Otwartych Danych, nad którą pracuje Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia. Pozwoli ona znaleźć w jednym miejscu wiele informacji, które będą mogły posłużyć do wypracowania innowacyjnych rozwiązań dla mieszkańców np. poprzez stworzenie aplikacji, pomocnych w poruszaniu się po GZM. Aby było to możliwe, rozpoczyna się właśnie proces związany z inwentaryzacją danych, gromadzonych przez gminy i miasta Metropolii. Podczas niego dane zostaną przetworzone do wspólnego formatu, aby móc je później swobodnie przeszukiwać, zestawiać i porównywać.  Dzięki mechanizmom, które zostaną zastosowane, bazy na platformie Otwartych Danych będą automatycznie aktualizowane po wprowadzeniu nowego zbioru. 

Gminy na potrzeby obsługi swoich mieszkańców i realizacji zleconych zadań, gromadzą i przetwarzają setki różnych zbiorów danych, m.in. dotyczących edukacji, ochrony środowiska, aktywności gospodarczej czy kultury. Dane te mają wartość dla samorządów, ponieważ pozwalają na szybką weryfikację informacji potrzebnych do podjęcia decyzji w określonym obszarze i wybór najbardziej dogodnego kierunku rozwoju.

Pozwalają również – poprzez udostępnianie posiadanych danych – ograniczyć liczbę wniosków o dostęp do informacji publicznej, ponieważ dzięki zastosowaniu tych rozwiązań, będą one w zasięgu „jednego kliknięcia”.

Udostępnienie danych publicznych ma również wpływ na podniesienie transparentności debaty publicznej, ponieważ dzięki nim mieszkańcy mogą lepiej zrozumieć argumenty, które uzasadniają podjęcie różnych decyzji, które są istotne z punktu widzenia społeczności lokalnej.

Otwieranie danych ma również duże znaczenie dla firm, które w oparciu właśnie o te dane, budują innowacyjne rozwiązania dla mieszkańców poprzez np. udostępnianie różnego rodzaju pomocnych aplikacji jak choćby tych, dzięki którym możemy w szybki sposób znaleźć w naszej okolicy: najbliższy przystanek autobusowy, kino, aptekę, są również wykorzystywane do systemów sterowania ruchem, by nadać pierwszeństwo przejazdu pojazdom komunikacji miejskiej.

Te korzyści od samego początku dostrzega Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, która pracuje nad rozwojem bazy Otwartych Danych. 

Otwarte dane będą pilotem po miastach i gminach GZM

– Przypomnijmy, że wstępna wersja platformy Otwartych Danych została opublikowana w ubiegłym roku, a link do niej można znaleźć w menu głównym na stronie internetowej GZM – www.metropoliagzm.pl. Udostępnione zostały tam informacje, które już teraz zostały pozyskane i opracowane. Dotyczą m.in. rozkładów jazdy i lokalizacji przystanków, historycznej bazy lokalizacji GPS autobusów, które codziennie są aktualizowane oraz dane dot. wyposażenia pojazdów komunikacji miejskiej.  To dziesiątki gigabajtów, które już dziś firmy używają choćby na potrzeby udostępnienia aplikacji do planowania podróży – mówi Paweł Krzyżak, zastępca dyrektora Departamentu Projektów i Inwestycji.

– Chcemy pomóc gminom zidentyfikować i udostępnić zbiory danych, które są w ich dyspozycji, a dzięki temu stworzyć wspólną bazę, która będzie prawdziwą skarbnicą wiedzy o gminach GZM. Aby było to możliwe, koniecznym jest przeprowadzenie procesu inwentaryzacji zbiorów tych danych, ocenienie ich wartości oraz w uzgodnieniu i współpracy z gminami, przygotowanie ich do publikacji na portalu otwartych danych, który prowadzony jest przez GZM – dodaje.

W ogłoszonym przez Metropolię przetargu wystartowało sześć podmiotów. W ocenie komisji przetargowej najkorzystniejsza oferta została przedstawiona przez firmę doradczą PwC, z którą GZM podpisała umowę na wykonanie usługi inwentaryzacji i udostępnienia danych. Realizacja projektu potrwa kilkanaście miesięcy.

Najpierw inwentaryzacja danych. To szukania wspólnego mianownika

Celem tej platformy jest udostępnienie danych na możliwie najwyższym poziomie otwartości, czyli w otwartych i ustrukturyzowanych formatach, które pozwolą na ich automatyczne przeszukiwanie, porównywanie i przetwarzanie. Dlatego potrzebna jest ich inwentaryzacja, która będzie niejako poszukiwaniem wspólnego mianownika. Istotnym elementem projektu jest także opracowanie i udostępnienie dynamicznych wizualizacji zbiorów, które wskaże użytkownik.

– Gminy korzystają aktualnie z różnych systemów teleinformatycznych, a co za tym idzie dane dotyczące tego samego obszaru, np. edukacji, różnią się pod względem formatu i struktury. W ramach projektu dane zostaną nie tylko zebrane, ale także przetworzone do jednego formatu, tak aby możliwe było dowolne ich zestawianie ze sobą – wyjaśnia ideę inwentaryzacji dr inż. Radosław Nielek z Polsko-Japońskiej Akademii Technik Komputerowych, który doradza przy realizacji projektu GZM Data Store.

– Korzyścią, płynącą z przekształcenia danych pochodzących z różnych gmin do jednego formatu, będzie także pojawienie się możliwości integracji systemów takich jak inteligentne systemy sterowania ruchem czy systemy informacji o miejscach parkingowych pomiędzy sąsiadującymi gminami. Zachowując autonomię i niezależność gmin w zakresie wyboru rozwiązań, będziemy jednocześnie mogli korzystać z rozwiązań połączonych i zintegrowanych „przez dane” – tłumaczy.

Istotnym elementem projektu ma być automatyzacja procesu udostępniania danych, tak, aby nowe wersje zbiorów pojawiały się na portalu zaraz po aktualizacji zbiorów źródłowych, bez konieczności wykonywania dodatkowej pracy po stronie gmin. Taki mechanizm zmniejsza koszty utrzymania rozwiązania w dłuższym okresie i gwarantuje, że w repozytorium dostępne będą zawsze aktualne informacje.

Open Data to krok w kierunku inteligentnej Metropolii

– Dane są kapitałem współczesnego, coraz bardziej cyfrowego świata. Strategiczne, systemowe podejście do zbierania i wykorzystywania danych pozwala m.in. na lepsze zrozumienie potrzeb mieszkańców, a zatem wdrożenie odpowiednich rozwiązań i co za tym idzie poprawienie jakości życia w wielu obszarach, takich jak transport, edukacja czy ochrona środowiska – podkreśla Agnieszka Gajewska, partner w PwC, lider zespołu ds. sektora publicznego i infrastruktury w Europie Środkowo-Wschodniej.

Tworzenie tego typu platform jest również wyzwaniem dzisiejszych czasów, by przy użyciu coraz bardziej zaawansowanych narzędzi, możliwe jak najlepiej wykorzystać dostępne zasoby.

– Projekt Open Data będzie ważnym krokiem w stronę stworzenia „inteligentnej metropolii”. Z jednej strony przyczyni się do usprawnienia zarządzania politykami publicznymi w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii oraz w gminach wchodzących w jej skład. Z drugiej umożliwi wykorzystywanie danych przez mieszkańców, przedsiębiorców i innych interesariuszy, przyczyniając się m.in. do podniesienia jakości życia oraz prowadzonej działalności biznesowej w metropolii – przekonuje Dionizy Smoleń, dyrektor w zespole ds. sektora publicznego i infrastruktury w PwC.

Powodem są wątpliwości Wojewody Śląskiego związane z interpretacją katalogu zadań, które może samodzielnie realizować Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia. Zdaniem władz Metropolii na rozwój społeczno-gospodarczy, który wpisany jest do ustawy o GZM, należy patrzeć szerzej. Jednym z działań, które ma charakter ponadlokalny i może podnieść jakość życia, jest właśnie powstanie instalacji termicznego przetwarzania odpadów komunalnych. Może ona przyczynić się do zahamowania drastycznych podwyżek cen oraz poprawić bezpieczeństwo ekologiczne mieszkańców. O wyjaśnienie tych wątpliwości interpretacyjnych Metropolia zwróci się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

AKTUALIZACJA: Do Urzędu Metropolitalnego wpłynęło rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Śląskiego, w którym stwierdzono nieważność uchwały o powołaniu spółki GZM – Czysta Energia.

WCZEŚNIEJ PISALIŚMY: Uchwała o spółce GZM-Czysta Energia może zostać uchylona. Stanowisko Metropolii

Uchwała, wobec której Wydział Nadzoru Prawnego Wojewody Śląskiego wszczął postępowanie ws. stwierdzenia nieważności, dotyczy spółki celowej, której zadaniem będzie organizacja i przeprowadzenie procesu inwestycyjnego związanego z budową instalacji termicznego przetwarzania odpadów komunalnych. Spółka w całości ma należeć do samorządów, ponieważ w ten sposób możliwym będzie zagwarantowanie stabilności cen za przetwarzanie dostarczanych odpadów w wieloletniej perspektywie.

Zdaniem Nadzoru Prawnego Wojewody, Metropolia nie może samodzielnie powołać tej spółki, ponieważ do ustawy, na podstawie której działa, nie jest wpisane wprost, że jej zadaniem jest „przygotowanie procesu inwestycyjnego zmierzającego do budowy i uruchomienia instalacji termicznego przekształcania odpadów”, a zagospodarowanie odpadów komunalnych jest zadaniem własnym gmin.

Stosując się do tej interpretacji, Metropolia już na tym etapie prac związanych z powołaniem ITPOK, a te dotyczą na razie koniecznych prac koncepcyjnych i organizacyjnych dotyczących m.in. wyboru lokalizacji czy oszacowania kosztów tego projektu, powinna zawrzeć z gminami porozumienia, na mocy których przekażą do GZM realizację swojego zadania własnego. W praktyce dla miast oznacza to konieczność ustalenia dodatkowej składki zmiennej, z której sfinansowany byłby np. wkład założycielski w wysokości – planowanych – 20 mln zł. A ten – zgodnie z przyjętym budżetem na 2020 rok i wieloletnią prognozą finansową, miał zostać wniesiony bezpośrednio przez Metropolię. Jednak uwzględniając stanowisko przedstawione przez Wojewodę, nie byłoby to możliwe.

– Przygotowanie i budowa instalacji to ogromne koszty, a Metropolia posiada budżet, który pozwoliłby dokonać korzystnego dla gmin montażu finansowego, odciążając tym samym już mocno nadwyrężone finanse miast i gmin. Do realizacji i finansowania właśnie takich ponadlokalnych zadań, których celem jest rozwój naszego obszaru i poprawa komfortu życia mieszkańców, została powołana Metropolia – ocenia Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu Metropolii.

– Choć ustawa o związku metropolitalnym w województwie śląskim nie wymienia wprost, że naszym zadaniem jest termiczne przekształcanie odpadów komunalnych, to wpisuje się to w inne z naszych zadań, jakim jest rozwój społeczno-gospodarczy. Ustawa umożliwia nam również prowadzenie działalności gospodarczej, gdy na naszym obszarze występują niezaspokojone potrzeby w danym zakresie. W tej chwili tą jedną z najpilniejszych potrzeb jest doprowadzenie do powstania instalacji termicznego przekształcania odpadów, której brakuje na naszym obszarze. Pozwoli ona na to, by zahamować w końcu drastyczny wzrost cen za zagospodarowanie odpadów komunalnych, co przekłada się w końcu bezpośrednio na wysokość rachunków mieszkańców – podkreśla.

W wyjaśnieniu przekazanym przez GZM do Wydziału Nadzoru Prawnego Wojewody zaznaczono, że Metropolia została powołana, aby realizować zadania ponadlokalne, które w pewnym stopniu wpisują się w zadania gminne, niemniej jednak mają wymiar metropolitalny. „Bez wątpienia termiczne przekształcanie odpadów komunalnych ma taki charakter, a próba kwestionowania tego i powoływania się na mało precyzyjne zadania określone w ustawie o związku metropolitalnym w województwie śląskim jest niedopuszczalna. Wszakże wolą ustawodawcy było wyposażenie związku metropolitalnego w na tyle szeroki zakres zadań określonych w art. 12 ust. 1 u.z.m.ś., aby nie ograniczać sfery jego działań do konieczności poszukiwania konkretnych zadań metropolitalnych w ustawach szczególnych, które miałyby determinować w ocenie Wojewody Śląskiego czy dane zadanie wpisuje się w zakres zadań własnych GZM” – możemy przeczytać w wyjaśnieniu.

Kazimierz Karolczak przypomina również, że od listopada 2019 roku Zgromadzenie GZM przyjęło dwie uchwały, w których doprecyzowano, że zadanie związane z przeprowadzaniem tej inwestycji należy traktować jako zadanie własne Metropolii. Chodzi o uchwałę intencyjną wyrażającą zgodę na podejmowanie przedsięwzięć związanych z budową ITPOK oraz o aktualizację programu działań strategicznych.

– Tym samym budzi zdziwienie, że w tamtym czasie Wojewoda Śląski, pomimo podjęcia tychże uchwał, nie kwestionował zadania w postaci termicznego przekształcania odpadów jako zadania własnego Metropolii. Obie uchwały zostały przyjęte przez nadzór prawny i obie obowiązują – zwraca uwagę.

– Gdyby ustawę o związku metropolitalnym czytać wyłącznie literalnie bez szerszej interpretacji i bez uwzględnienia konieczności realizacji zadań ponadlokalnych, wówczas istnieje poważne ryzyko, że Metropolia zostałaby sprowadzona jedynie do zwykłego związku komunalnego, jakim był np. KZK GOP, a jej jedynymi zadaniami byłyby te związane z transportem. Takie podejście spowodowałoby, że potencjał, również finansowy, w jaki została wyposażona GZM, nie zostałby w całości wykorzystany – ocenia.

Powstanie instalacji termicznego przetwarzania odpadów komunalnych przyczyni się do podniesienia jakości życia i bezpieczeństwa mieszkańców, co dla Metropolii jest bardzo ważne z punktu widzenia jej rozwoju społeczno-gospodarczego. Po pierwsze pozwoli na zahamowanie drastycznych podwyżek cen za zagospodarowanie odpadów komunalnych. Po drugie wpłynie na poprawę bezpieczeństwa ekologicznego, ponieważ prawo zakazuje składowania odpadów resztkowych (czyli pozostałości po oddzieleniu surowców wtórnych) o wysokiej kaloryczności. Mogą one zostać wykorzystane do produkcji prądu i ciepła w specjalistycznych elektrociepłowniach. Powstanie instalacji może też uchronić nas przed niekontrolowanymi i niebezpiecznymi pożarami składowisk i magazynów odpadów, gdy do atmosfery emitowane są szkodliwe zanieczyszczenia. Z danych Komendy Wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej wynika, że w zeszłym roku doszło w Śląskiem do kilkunastu takich pożarów.

Zatwierdzanie lub uchylanie uchwał przez Wydział Nadzoru Prawnego Wojewody to standardowa procedura mająca na celu weryfikację całkowitej zgodności podejmowanych uchwał lokalnych z ogólnokrajowymi ustawami. Dopiero otrzymanie pozytywnej opinii nadzoru prawnego, pozwala na to, by zapisy podjętych uchwał mogły być realizowane. W przypadku stwierdzenia ich nieważności – nie mogą być wykonywane, ale możliwym jest odwołanie do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, aby ten rozstrzygnął wątpliwości interpretacyjne.

Uczelnie wyższe, które działają na terenie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, mają możliwość nawiązania współpracy ze światowej klasy naukowcami. Na ten cel mogą pozyskać dotację z Metropolitalnego Funduszu Wspierania Nauki. W piątek (26 czerwca) zarząd GZM przyjął zaktualizowany regulamin funduszu, który odpowiada na bieżące potrzeby uczelni i dopuszcza m.in. możliwość organizacji zajęć zdalnych.

Metropolitalny Fundusz Wspierania Nauki ma na celu podnoszenie atrakcyjności oferty edukacyjnej i naukowej miejscowych uczelni – zarówno publicznych jak i niepublicznych. Uczelnie mogą pozyskać nawet 99 proc. dofinansowania kosztów wynagrodzenia światowej klasy naukowca. Metropolia postanowiła jednocześnie zaktualizować regulamin funduszu w taki sposób, aby lepiej odpowiadał na aktualne potrzeby wnioskodawców.  

– Zmiany w regulaminie to efekt naszych kontaktów z uczelniami, które poprosiliśmy o informację na jakim etapie są ich starania o przyznanie dotacji oraz jakie bariery dostrzegają w skutecznym ubieganiu się o te środki – mówi Grzegorz Podlewski, wiceprzewodniczący zarządu GZM.

W zaktualizowanym regulaminie rozpisano potencjalne aktywności, które mogą być prowadzone w ramach projektów. Naukowcy mogą być pozyskiwani m.in. do organizacji wykładów, warsztatów, sympozjów, przygotowywania publikacji czy udziału w debatach. Dzięki temu uczelnie zyskały szeroki wachlarz możliwości przy ubieganiu się o dofinansowanie.

– Nowe zapisy dopuszczają także możliwość, aby zajęcia z naukowcami były realizowane nie tylko stacjonarnie, ale także w sposób zdalny lub mieszany, czyli łączący zajęcia zdalne ze stacjonarnymi. Ta elastyczność to również odpowiedź na sytuację spowodowaną pandemią koronawirusa – zaznacza Grzegorz Podlewski.

Uczelnie zyskały także większą swobodę przy ustalaniu liczby zajęć czy czasu trwania współpracy z danym naukowcem. Poszerzono także kryteria rankingowe. Nadal obowiązuje zasada, że naukowcy muszą reprezentować szkołę wyższą, która zajmuje miejsce w pierwszej 20. w światowych rankingach, przy czym teraz uczelnia może być wymieniona w jednym ze wskazanych rankingów, a nie jak dotychczas – w przypadku zajmowania pozycji od 11 do 20, konieczna była obecność w dwóch listach rankingowych. Dodano także zapis, że wnioskodawca przedkładając CV zapraszanego naukowca, musi wykazać, że jest on na stałe związany z uczelnią, którą reprezentuje.

Metropolitalny Fundusz Wspierania Nauki, poprzez podnoszenie atrakcyjności oferty miejscowych uczelni, ma zachęcać młodych ludzi do studiowania w Metropolii i związania z nią swojej przyszłości. Budżet funduszu wynosi 8 mln zł na lata 2019-2022. Realizacja programu wpisuje się w działania strategiczne Metropolii, związane z rozwojem społecznym i gospodarczym.

Uczniowie szkół podstawowych klas IV – VIII wyróżniający się bardzo dobrymi wynikami w nauce, wybitnymi osiągnięciami naukowymi i artystycznymi mogą ubiegać się o jednorazowe stypendium wójta.

Stypendia przyznawane są na podstawie Uchwały Nr XII/115/19 Rady Gminy Pilchowice 
z dnia 24.10.2019 w sprawie określenia zasad i trybu udzielania stypendiów dla uzdolnionych uczniów szkół podstawowych będących mieszkańcami Gminy Pilchowice.

Podmiotem uprawnionym do wystąpienia z wnioskiem o przyznanie stypendium jest rodzic lub opiekun prawny ucznia.

Wnioski można składać:

1. osobiście w Urzędzie Gminy Pilchowice,
2. wysłać skanem na adres e-mail: oswiata@pilchowice.pl
3. wysłać pocztą tradycyjną (liczy się data wpływu do Urzędu)

w terminie do 10 lipca 2020 roku według wzoru stanowiącego załącznik do w/w uchwały wraz z kopiami dokumentów potwierdzających osiągnięcia ucznia.

Rodzic lub opiekun prawny wypisuje również druk „dane identyfikacyjne”, na tej podstawie
w roku 2021 wystawiony zostanie PIT-11 za otrzymane stypendium.

W zawiązku z panującą sytuacją w trosce o Państwa bezpieczeństwo zaleca się, aby formą wypłaty stypendium był przelew bankowy na wskazane we wniosku konto.

W przypadku dodatkowych pytań proszę o kontakt z pracownikiem Urzędu Gminy
w Pilchowicach – Mirela Wiciok tel. 32 235 64 75

• uchwała – stypendialna
• wniosek o stypendium
• DANE IDENTYFIKACYJNE

Źródło: UG Pilchowice

Tychy zajęły pierwsze miejsce w Rankingu Finansowym Samorządu Terytorialnego w Polsce w kategorii miast na prawach powiatu. Do pierwszej dziesiątki dostały się także Gliwice i Katowice. Natomiast Imielin i Knurów znalazły się w pierwszej dziesiątce w kategorii najbardziej gospodarnych gmin miejskich.

Ekonomiści przeanalizowali finanse 2790 polskich gmin, miast i powiatów. Badali sposób gospodarowania pieniędzmi, pracowali na „twardych danych” – oficjalnych sprawozdaniach finansowych, jakie każda jednostka samorządu terytorialnego składa do Okręgowej Izby Obrachunkowej. W ten sposób powstał Ranking Finansowy Samorządu Terytorialnego w Polsce.

Wśród 66. miast na prawach powiatu pierwsze miejsce zajęły Tychy. Na 5. miejscu ulokowały się Gliwice, a na 7. – Katowice.

1. Tychy
2. Warszawa
3. Sopot
4. Poznań
5. Gliwice
6. Gdańsk
7. Katowice
8. Bielsko-Biała
9. Bydgoszcz
10. Wrocław

Ponadto w Polsce funkcjonuje 235 gmin miejskich, a Imielin i Knurów zajęły w tym zestawieniu kolejno 5. i 7. miejsce:

1. Józefów (woj. mazowieckie)
2. Puszczykowo (woj. wielkopolskie)
3. Podkowa Leśna (woj. mazowieckie)
4. Krynica Morska (woj. pomorskie)
5. Imielin (woj. śląskie)
6. Bukowno (woj. małopolskie)
7. Knurów (woj. śląskie)
8. Jordanów (woj. małopolskie)
9. Luboń (woj. wielkopolskie)
10. Ząbki (woj. mazowieckie)

Więcej informacji o rankingu >>>TUTAJ<<<

Bieżące zamówienia publiczne i plany postępowań dla 41 miast i gmin Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii od teraz dostępne są w jednym miejscu. To nowa funkcjonalność portalu InfoGZM, która właśnie została udostępniona. Z rozwiązania mogą skorzystać firmy, które są zainteresowane realizacją inwestycji na obszarze GZM, ale do tej pory stawały przed problemem rozproszenia danych o przetargach.

Każde z 41 miast i gmin członkowskich GZM przedstawia informacje o przetargach na swoich stronach BIP. Teraz odnośniki do tych informacji można znaleźć w jednym miejscu.

Wystarczy wejść na portal InfoGZM (przez oficjalną stronę metropoliagzm.pl lub bezpośrednio: http://infogzm.metropoliagzm.pl) i wybrać zakładkę: Publikacje > Pozostałe > Postępowania przetargowe w gminach GZM.  

Informacje zostały pogrupowane pod postacią linków do poszczególnych Biuletynów Informacji Publicznej, dzięki czemu zawsze pozostaną aktualne.  W przyszłości miasta i gminy mogą uwypuklić treści prezentowane na rzecz inwestorów, traktując portal InfoGZM jako dodatkowe działanie promocyjne. Metropolia będzie dodawać do bazy odnośniki do nowych treści, którymi mogą być zainteresowani przedsiębiorcy.

To kolejna z licznych funkcjonalności portalu InfoGZM. Znajdziemy na nim również dane dotyczące demografii, finansów, infrastruktury, środowiska czy gospodarki na obszarze miast i gmin Metropolii. Na portalu znajdują się także raporty, prezentacje i opracowania, które prezentują Metropolię na tle reszty kraju. Całość uzupełniona jest o interaktywne mapy i grafiki.

Od pewnego czasu portal InfoGZM prezentuje także najważniejsze informacje dotyczące pandemii COVID-19. Mowa o statystykach dotyczących zachorowań na obszarze GZM, a także o najważniejszych informacjach dotyczących koronawirusa, które są publikowane na oficjalnym serwisie gov.pl.

InfoGZM jest stale aktualizowane i uzupełniane o nowe treści. Portal stanowi integralny element jednego ze strategicznych działań GZM, czyli Metropolitalnego Obserwatorium Społeczno-Ekonomicznego.

Celem Obserwatorium jest monitorowanie zmian i procesów zachodzących w Metropolii oraz gromadzenie danych, które potencjalnie mogą wspierać proces programowania rozwoju społeczno-gospodarczego GZM, a także mogą służyć merytorycznemu wsparciu poszczególnych departamentów Urzędu Metropolitalnego.  

Sposoby wykorzystania technologii dronowych w miastach – taki był dominujący temat pierwszego spotkania Metropolitalnego Zespołu ds. Bezzałogowych Statków Powietrznych. Celem zespołu jest wymiana wiedzy i doświadczeń pomiędzy przedstawicielami miast Metropolii oraz wspólne budowanie rynku BSP.  

Metropolitalny Zespół ds. BSP powołano na mocy zarządzenia przewodniczącego GZM w kwietniu br. Pierwsze spotkanie odbyło się w czwartek (4 czerwca) i było prowadzone online. Uczestnicy zapoznali się ze strategią działań, które są prowadzone w ramach CEDD, a także omówili sposoby wykorzystania dronów w przestrzeni powietrznej miast.

Zagospodarowanie tzw. „trzeciej warstwy miasta”, czyli ruchu powietrznego na wysokości do 150 m, jest głównym celem europejskiej koncepcji U-Space. W Polsce koordynatorem działań w tym zakresie jest Centralnoeuropejski Demonstrator Dronów, zaś pierwsze testy i wdrożenia usług prowadzone są na terenie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, która zrzesza 41 samorządów woj. śląskiego.

Do zadań członków Metropolitalnego Zespołu ds. BSP należeć będzie m.in. wymiana informacji, polegająca na identyfikacji działań miast  podejmowanych w obszarze BSP i przekazywanie wiedzy o nich. Ważne będzie także wspieranie Metropolii w realizacji testów, pilotaży oraz demonstracji usług dronowych.  

Członkami zespołu są pracownicy GZM oraz przedstawiciele miast: Katowice, Sosnowiec, Dąbrowa Górnicza, Gliwice, Zabrze, Będzin, Łaziska Górne, Bieruń, Siemianowice Śląskie, Mysłowice i Mikołów. Dzięki utworzeniu zespołu – w którym udział jest dobrowolny i nieodpłatny – możliwe będzie jeszcze lepsze zacieśnienie współpracy samorządów w obszarze BSP oraz budowanie akceptacji społecznej dla technologii bezzałogowych.

Źródło: CEDD.pl

Pandemia koronawirusa wymusza ograniczenia w mobilności i
kontaktach międzyludzkich. Stanowi również wyzwanie dla funkcjonowania
gospodarki. W dobie kryzysu, gdy nowe technologie są realnym wsparciem w walce
z wirusem polska branża dronowa pokazuje swój potencjał i prosi o wsparcie. Do
inicjatywy włączyła się Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia by wspólnie z jedenastoma
przedstawicielami branży wystosować list do Prezesa Rady Ministrów.

Przykłady z Europy i ze świata pokazują, że drony już teraz są
przydatnym narzędziem w obliczu pandemii koronawirusa. Władze centralne,
samorządy i służby mundurowe łączą siły z prywatnymi operatorami BSP w imię
walki z COVID-19.

Prewencja, komunikacja, transport

Na francuskiej Riwierze drony nadzorowane przez tamtejszą
policję wysyłają komunikaty głosowe, przypominające o obowiązku zachowania
bezpiecznej odległości między ludźmi. We włoskim Treviolo policja wykorzystuje
drona z kamerą termowizyjną do mierzenia temperatury ciała mieszkańców. W
Chinach i Indiach wykorzystano drony do oprysków przestrzeni publicznych
środkami dezynfekującymi.

Drony mogą być także wykorzystywane do transportowania
przesyłek na długich dystansach. Przykładów takich działań nie trzeba szukać
daleko: 29 kwietnia 2020 r. w Warszawie wykonano automatyczny lot drona z
modułem cargo, w którym przetransportowano próbki z materiałem do badań na
obecność koronawirusa. Przelot dronoida transportowego odbył się na trasie
pomiędzy szpitalem  MSWiA przy ul. Wołoskiej a Centralnym Szpitalem
Klinicznym UCK WUM przy ul. Batorego. Wcześniej realizowano testy tegoż lotu,
które prowadzono w ramach CEDD na obszarze Górnośląsko-Zagłębiowskiej
Metropolii.

Lista polskich przykładów wykorzystania bezzałogowych
statków powietrznych jest dużo dłuższa. Służby mundurowe wykorzystują te
urządzenia m.in. do monitorowania skupisk ludzi. Z takiego rozwiązania
skorzystały służby w Katowicach, Zielonej Górze, Tarnowie, Inowrocławiu,
Siemianowicach Śląskich czy Wojkowicach.

Apel o wsparcie branży BSP

Automatyzacja, którą zapewniają drony, będzie miała coraz większe znaczenie w dziedzinie zarządzania kryzysowego. Polskie firmy BSP są gotowe do współpracy w tym zakresie – zarówno od strony operatorów, jak i dostawców technologii. Potrzebują jednak wsparcia, dlatego Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia włączyła się w inicjatywę listu do Prezesa Rady Ministrów. Apel, który został podpisany przez przewodniczącego GZM oraz 11 przedstawicieli spółek z branży BSP, zawiera prośbę o zagospodarowanie potencjału polskich dronów i ochronę polskich producentów.

Sygnatariusze listu do premiera oczekują, że dzięki
zaangażowaniu Rządu RP, technologie dronowe na stałe zagoszczą w przestrzeni
publicznej i będą wykorzystywane nie tylko w sytuacjach kryzysowych, ale także świadcząc
na co dzień usługi dla sektora publicznego, jak i komercyjnego.

Metropolia wykazuje jednocześnie gotowość do testowania i
przygotowywania nowych rozwiązań z użyciem dronów. Taką możliwość daje jej udział
w programie CEDD (Centralnoeuropejski Demonstrator Dronów), który współtworzą
także: Urząd Lotnictwa Cywilnego, Polska Agencja Żeglugi Powietrznej oraz Zarząd
Morskiego Portu Gdynia.

Zadania CEDD obejmują zarówno tworzenie infrastruktury i
procedur wdrożeniowych dla rozwoju branży bezzałogowych statków powietrznych,
jak również zapewnienie obszarów testowych, opracowanie rekomendacji w zakresie
certyfikacji, serwisowania i obsługi BSP. Ponadto Demonstrator koordynuje
działania promocyjne i edukacyjne oraz angażuje się w projekty
badawczo-rozwojowe.

Sygnatariuszami listu do premiera są Górnośląsko-Zagłębiowska
Metropolia oraz spółki: AVIATION TECHNIK, FLYTECH UAV, UAVS POLAND, FLYTRONIC,
CERVI ROBOTISC, PELIXAR, SPARTAQS, DRONERADAR, VALO INDUSTRIES, UAVIONICS
TECHNOLOGIES oraz IWING.

Treść listu dostępna jest w załączniku.

Naukowcy z Wydziału Automatyki, Elektroniki i Informatyki Politechniki Śląskiej opracowali prototyp respiratora z funkcją telemetrii, czyli możliwością zdalnego sterowania. Odbyły się już pierwsze testy na fantomach w Centrach Symulacji Medycznej ŚUM w Katowicach i Zabrzu.

Respirator RespiSave został skonstruowany z myślą o przeprowadzaniu wentylacji (zarówno inwazyjnej, jak i nieinwazyjnej) pacjentów z COVID-19. – Jest to innowacyjny wynalazek, pozwalający na monitorowanie pacjenta zdalnie, przez Internet. Proszę wyobrazić sobie sytuację, gdy mamy w szpitalu wiele takich urządzeń, a lekarz może monitorować wszystkich pacjentów z jednego miejsca, sprawdzając dane pochodzące z respiratora – wyjaśnia mgr inż. Leszek Kowalik z Wydziału Automatyki, Elektroniki i Informatyki, pomysłodawca wynalazku. – Urządzenie wentyluje pacjenta, pomaga mu utrzymać odpowiednie parametry oddechowe w trakcie trwania choroby – dodaje.

Funkcja telemetrii, czyli zdalnego sterowania, to wyróżnik respiratora RespiSave. – Dzięki temu respirator może być wykorzystywany w sposób dużo bardziej dogodny dla użytkowników, zarówno lekarzy jak i pacjentów, niż obecnie stosowane urządzenia. Zdalnie można zarówno monitorować działanie respiratora, jak i modyfikować jego ustawienia i parametry.  Dzięki temu, że opieka jest zdalna, lekarz nie jest narażony w takim stopniu na niebezpieczeństwo zarażenia się od pacjenta. Monitorowanie respiratora jest możliwe z trybie zdalnym, zatem lekarz może opiekować się jednocześnie wieloma pacjentami, którzy znajdują się w różnych miejscach, np. w szpitalu, czy w domu – mówi prof. Roman Starosolski z Wydziału Automatyki, Elektroniki i Informatyki Politechniki Śląskiej.

W urządzeniu zastosowano sterowanie mikroprocesorowe (przy pomocy algorytmów adaptacyjnych) oraz zadbano o to, by było łatwe w użytkowaniu nawet w warunkach domowych. Aparat został wyposażony w system zdalnego monitoringu (telemedycyna); wyróżnia go także wszechstronność – dostosowanie do potrzeb pacjentów w różnym wieku. – W przypadku umożliwienia działania respiratorów w domu, jest możliwość stworzenia bazy pacjentów i stałego monitoringu. Tak, jak w pracy kardiologów – lekarz czy ratownik medyczny ma 40-50 pacjentów, których przez całą dobę monitoruje i jak się coś dzieje, to reaguje – wyjaśnia Michał Kucap, Wojewódzki Koordynator Ratownictwa Medycznego Województwa Śląskiego, biorący udział w projekcie.

Podczas pierwszych testów badaniu poddano funkcje telemetrii oraz zdalnego zarządzania. Aby uzyskać wiarygodne rezultaty, analizy przeprowadzono na fantomach wiernej czułości symulujących pracę płuc, stanowiących wyposażenie Centrów Symulacji Medycznej Śląskiego Uniwersytetu Medycznego.

W projekcie z ramienia Politechniki Śląskiej udział biorą: dr hab. inż. Roman Starosolski, prof. PŚ, zastępca kierownika Katedry Algorytmiki i Oprogramowania Wydziału Automatyki, Elektroniki i Informatyki, prof. dr hab. inż. Marian Błachuta z Katedry Automatyki i Robotyki oraz doktorant mgr inż. Leszek Kowalik.

Oprócz naukowców naszej Uczelni w prace zaangażowani są także badacze z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku, Uniwersytetu Medycznego w Warszawie, Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach oraz Uczelni Łazarskiego w Warszawie. Międzyuczelniana współpraca znalazła odzwierciedlenie w pluralizmie dziedzin, które zostały włączone w opracowanie koncepcji – projekt respiratora powstał w wyniku wspólnych działań specjalistów z zakresu medycyny, elektroniki, automatyki, informatyki i mechaniki. – Jesteśmy pasjonatami, znamy się na różnych dziedzinach nauki, dlatego postanowiliśmy połączyć wspólnie siły. Współpracujemy z uniwersytetami medycznymi, a także z firmami prywatnymi – Enego i Niedźwiedź-Lock – mówi mgr inż. L. Kowalik.  – Projekt nie ma charakteru komercyjnego, planujemy wyprodukowanie partii urządzeń i przekazanie ich nieodpłatnie szpitalom, aby pomóc w walce z epidemią – dodaje Kowalik.

RespiSave będzie wspomagał leczenie osób z problemami oddechowymi, także tymi, które są spowodowane zakażeniem koronawirusem.  – Sam respirator i cel jego ostatecznej budowy to urządzenie dla wszystkich, łącznie z pacjentami pediatrycznymi. Nie każdy respirator może być zastosowany dla dzieci. Docelowo chcemy, by urządzenie generowało jak najmniejsze objętości oddechowe oraz odpowiednie ciśnienia. Chcemy, aby w tym respiratorze znalazło się wszystko, łącznie z pomiarem stężenia dwutlenku węgla w pęcherzykach płucnych jest prawidłowa i czy zwrot dwutlenku węgla wytwarza odpowiednie ciśnienie. To jest najlepszy element pokazujący, że pacjent jest w prawidłowy sposób wentylowany – tłumaczy M. Kucap.

Więcej informacji o Respi Save: https://respisave.org/

RespiSave  nie jest pierwszym urządzeniem zaprojektowanym na Politechnice Śląskiej w ramach waliki z epidemią koronawirusa, ukierunkowanym na mechaniczne wspomaganie oddychania pacjentów z problemami oddechowymi. Na Wydziale Inżynierii Środowiska i Energetyki Politechniki Śląskiej powstał automatyczny resuscytator, a na Wydziale Mechanicznym Technologicznym trwają prace nad respiratorem wytworzonym w technologii druku 3D.

Źródło: UM Gliwice

Jak ułoży się harmonogram wydarzeń w oświacie? W najbliższych dniach minister edukacji narodowej przedstawi szczegóły dotyczące działań, które będą podejmowane do końca roku szkolnego. Obecnie wiadomo, że na pewno odbędą się egzaminy, a przedszkola przygotowują się do otwarcia.

Przedszkola i oddziały przedszkolne

18 maj to umowna data, do kiedy dyrektorzy dąbrowskich przedszkoli i oddziałów przedszkolnych wyznaczyli sobie czas na dostosowanie placówek do ogłoszonych przez GIS norm sanitarnych, aby z zachowaniem środków ostrożności móc przyjąć dzieci do przedszkoli.

W międzyczasie odbyła się rekrutacja do przedszkoli. Aktualnie rodzicom dzieci, które nie znalazły miejsca we wnioskowanej placówce, wskazywane są przedszkola, w których są jeszcze wolne miejsca. Rekrutacja uzupełniająca zostanie przeprowadzona od 4 do 10 czerwca.

Szkoły podstawowe

W nowelizacji rozporządzenia MEN z 20 marca wskazano, że zawieszenie funkcjonowania jednostek oświaty w systemie stacjonarnym potrwa do 24 maja. W tym czasie placówki nadal powinny prowadzić kształcenie na odległość. Zasady prowadzenia tego kształcenia nie ulegają zmianie – nadal te kwestie powinny być regulowane przez dyrektorów na poziomie poszczególnych placówek. Zgodnie z ogłoszonym harmonogramem egzaminów w terminie: 16-18 czerwca zostanie przeprowadzony egzaminy ósmoklasisty.

Zgłoszenie do szkół podstawowych odbywa się w sposób elektroniczny (drogą mailową) i  w sposób tradycyjny. Szczegóły dotyczące rekrutacji do poszczególnych placówek są dostępne na stronach internetowych szkół. W związku z trwającą sytuacją epidemiologiczna badanie uzdolnień muzycznych dla kandydatów do klasy I Szkoły Muzycznej im. Michała Spisaka zostało przeniesione na termin późniejszy. Składanie wniosków o przyjęcie do szkoły przedłużono do 10 czerwca. Więcej informacji tutaj.

Szkoły ponadpodstawowe 

Rekrutacja do szkół ponadpodstawowych odbywać się będzie w nowych terminach. Dla całego województwa śląskiego, nabór zostanie przeprowadzony za pośrednictwem platformy Vulcan. Wnioski o przyjęcie do szkoły ponadpodstawowej wraz z dokumentami będzie można składać od 15 czerwca do 4 sierpnia. 12 sierpnia odbędzie się ogłoszenie list zakwalifikowanych i niezakwalifikowanych, 19 sierpnia ogłoszenie list przyjętych i nieprzyjętych. Powyższe terminy to propozycja, która aktualnie podlega konsultacji.

W tym roku nie będzie rekrutacji uzupełniającej.

Matury

Egzamin maturalny odbędzie się od 8 do 29 czerwca. Nie będzie w tym roku egzaminów ustnych.

Wakacje

Wciąż nie podjęto decyzji dotyczących organizacji obozów i kolonii dla dzieci i młodzieży. MEN poinformował jedynie, że w tej sprawie toczą się rozmowy z organizatorami takich form wypoczynku i organizacjami harcerskimi. Omawiane są m.in. normy bezpieczeństwa sanitarnego, jakie mogłyby obowiązywać na takich obozach.

Poradnia psychologiczno-pedagogiczna

Od 4 maja rząd umożliwił powrót do pracy w systemie stacjonarnym poradni psychologiczno-pedagogicznych. Ponownie można korzystać z porad dąbrowskiej poradni. Przy organizacji pracy placówki zostały uwzględnione przepisy dotyczące ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii. Szczegóły pracy dąbrowskiej PPP >> na stronie internetowej <<

Źródło: UM Dąbrowa Górnicza