Możliwości i zyski z otwierania danych w transporcie. Za nami spotkanie samorządowców i ekspertów

Nowoczesne technologie w organizacji transportu zbiorowego to temat, którym Metropolia dzieliła się podczas webinaru „Otwarte dane w mieście – tu i teraz”, organizowanego podczas 21. spotkania Transportowego Obserwatorium Badawczego (TOB).

Podczas spotkania online, które odbyło się w czwartek (27 stycznia) rozmawiano o podstawowych ramach procesu otwierania danych. Pokazano również konkretne przykłady wdrożeń w Rzeszowie i Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

W trakcie wystąpienia Adama Krakowczyka, dyrektora IT w Urzędzie Metropolitalnym, można było usłyszeć m.in. o Systemie Dynamicznej Informacji Pasażerskiej 2. Podawanie czasu rzeczywistego odjazdu autobusów, tramwajów i trolejbusów, to podstawowe narzędzie komunikacji z pasażerami. Dzięki przekazywanym w ten sposób informacjom, pasażerowie w razie konieczności mogą inaczej rozplanować swoją podróż w przypadku niespodziewanych zdarzeń drogowych, utrudniających ruch.

Ostatnie lata to ciągły rozwój SDIP 2. W minionym roku zamontowano 228 dodatkowych tablic z rozkładami, uruchomiono aplikacje M2GOInfo, a także uruchomiono portal pasażera z „wirtualnymi tablicami SDIP” , który znajduje się pod adresem: https://sdip.metropoliaztm.pl/. Ponadto zoptymalizowano wyszukiwarkę połączeń i usprawniono pracę dyspozytorów.

Kolejnym działaniem Metropolii jest wprowadzenie w Mapach Google informacji o rzeczywistym czasie odjazdu autobusów, tramwajów i trolejbusów. Stało się to możliwe dzięki publikacji danych transportowych na portalu GZM Otwarte Dane i nawiązaniu współpracy z Google Polska. Istotnym elementem jest również integracja i optymalizacja danych transportowych m.in. do Google. Wcześniej propozycję zmian lub nowych informacji mogły być przesyłane przez anonimowych użytkowników. Powodowało to, że niektóre dane były nieaktualne lub niespójne. Teraz Metropolia bezpośrednio pracuje z Google Maps, aby utrzymać standard przekazywanych informacji w tym zakresie.

Istotnym elementem dla sprawnego funkcjonowania transportu są także systemy ITS. Nadanie priorytetu przejazdu pojazdom komunikacji miejskiej ma kluczowe znaczenie do zachęcenia mieszkańców do tego, by przesiedli się z indywidualnych samochodów do transportu publicznego. Dzięki wykorzystaniu wypracowanego w GZM wspólnego protokołu komunikacyjnego, możliwym będzie przyspieszenie przejazdu pojazdów ZTM zwłaszcza w godzinach szczytu. W minionym roku system był stale optymalizowany.

Podczas webinaru eksperci i uczestnicy spotkania zaznaczali, że podstawowym problemem w procesie otwierania danych jest ich duże rozproszenie, a także niewystarczająca informacja o tym jakie dane, kto i gdzie umieszcza. Dużą barierą jest wciąż czynnik ludzi – mentalność urzędników, niejednokrotnie mających obawy przed otwieraniem danych. Konieczne jest więc wzmocnienie kompetencji cyfrowych urzędów.

W spotkaniu udział wzięło prawie 130 przedstawicieli administracji państwowej i samorządowej, świata biznesu i nauki oraz beneficjentów funduszy UE w tym Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.

TOB powstało przy Centrum Unijnych Projektów Transportowych w 2017 r. jako odpowiedź na potrzeby informacyjne. Zgodnie z założeniami, tworzy możliwość rozwijania dobrych praktyk, wymiany wiedzy i doświadczeń pomiędzy różnymi interesariuszami zaangażowanymi w proces przygotowania i realizacji projektów transportowych. Wspomaga budowę systemu analitycznego oraz bieżącego monitoringu procesów rozwojowych zachodzących w kraju i efektów prowadzonej polityki transportowej w ujęciu krajowym i regionalnym.

Nowe kasowniki i automaty biletowe przetestowane. Pierwsze urządzenia już w połowie lutego

Pierwsze autobusy wyposażone w automaty biletowe obsługujące płatności zbliżeniowe, jak również nowe i bardziej czytelne kasowniki, mogą wyjechać na ulice Metropolii już w połowie lutego. Urządzenia były testowane przez mieszkańców podczas konsultacji, które odbyły się w pierwszej połowie stycznia. Przedstawione przez nich wnioski i uwagi zostały uwzględnione w pracach nad udoskonaleniem systemu.

Wszystkie nowe autobusy i tramwaje, kursujące w ramach ZTM, będą systematycznie wyposażane w nowe urządzenia. Pierwsze z nich to automaty z ekranem dotykowym, które będą obsługiwać karty ŚKUP, jak również płatności zbliżeniowe (podobne urządzania funkcjonują od 2019 r. w pojazdach komunikacji miejskiej w Tychach). Drugi typ urządzeń to kasowniki, służące do rejestracji biletów zapisanych na kartach ŚKUP, domyślnie pracujące w taryfie odległościowej, gdzie wystarczy zbliżyć kartę do czytnika, aby zarejestrować wejście (tzw. „Przyłóż i jedź”).

– Mieszkańcy i użytkownicy komunikacji miejskiej mogli osobiście sprawdzić działanie nowych urządzeń podczas przeprowadzonych w pierwszej połowie stycznia konsultacji – mówi Jacek Brzezinka, członek zarządu GZM.

W siedzibie urzędu metropolitalnego ustawiono makietę z automatami i kasownikami, a następnie zaproponowano osobom testujących wykonanie szeregu podstawowych działań, jak np. zakup biletu strefowo-czasowego lub zarejestrowanie wejścia w taryfie odległościowej. W ten sposób każdy mógł przetestować działanie urządzeń, a następnie wyrazić swoje zdanie na temat ich funkcjonowania.

– Dodam, że proces konsultacji nie zostaje zamknięty. Nawet po zamontowaniu pierwszych automatów i kasowników w autobusach, dalej będzie można zgłaszać swoje uwagi drogą internetową. W miarę możliwości system będziemy ciągle dostosowywać do oczekiwań i potrzeb mieszkańców – zaznacza Jacek Brzezinka.

Uwagi będzie można zgłaszać na adres mailowy: kasowniki@metropoliagzm.pl

System dopasowany do potrzeb podróżnych

Podczas styczniowych konsultacji większość zgłaszanych uwag dotyczyła layoutu, czyli układu graficznego – część użytkowników wskazywała na elementy, których modyfikacja podniesie czytelność poleceń i komunikatów wyświetlanych podczas kupowania biletów. Niektóre postulaty dotyczyły powiększenia wyświetlanych na ekranie napisów i chociaż obecnie rozmiary są maksymalnie dostosowane do wielkości ekranów, to możliwe jest uproszczenie i skrócenie wyświetlanych komunikatów, by w przyszłości proporcje napisów były większe. Proponowano także lepsze oznakowanie urządzeń, aby była jasność, które z nich obsługują płatności zbliżeniowe, a które wyłącznie karty ŚKUP.

Dużo zgłoszonych uwag i wskazówek znajdzie swoje odzwierciedlenie w gotowych urządzeniach, które zostaną oddane do użytku podróżnych. A pierwsze nowe automaty biletowe i kasowniki mogą się pojawić już w połowie lutego. Wtedy na ulice ma wyjechać 20 nowych autobusów PKM Gliwice, wyposażonych w omawiane urządzenia.

Kolejne automaty i kasowniki będą montowane sukcesywnie, mają się pojawiać wraz z nowymi pojazdami. Przewoźnicy będą mieli 12 miesięcy od zawarcia umowy przewozowej, aby zamontować automaty i kasowniki w swoich pojazdach. Ponadto równolegle do tych zmian, wszystkie pojazdy, które obsługują linie ZTM według wcześniej zawartych umów, będą wyposażone w co najmniej jeden automat biletowy, obsługujący płatności kartami zbliżeniowymi.

Systematyczna wymiana kasowników oraz instalacja nowych urządzeń, obsługujących płatności zbliżeniowe, to jedne z elementów prac związanych z usprawnieniem systemu płatności w komunikacji miejskiej. Montaż nowych urządzeń pozwoli każdemu w łatwy i wygodny sposób opłacić swój przejazd, dzięki czemu możliwe będzie odejście od modelu sprzedaży, w którym to kierowcy sprzedawali bilety. To także odpowiedź na oczekiwania samych kierowców, którzy komunikowali już wcześniej potrzebę wprowadzenie takiej zmiany.

Centrum Przesiadkowe. Zimą robota wre w środku

Postępy na placu budowy wielkiej miejskiej inwestycji są coraz bardziej widoczne. O ich zaawansowaniu świadczą też zmiany zachodzące we wnętrzach poszczególnych obiektów – budynku głównego, nowego tunelu podziemnego czy zabytkowej wieży ciśnień. Rosnący na tyłach gliwickiego dworca PKP nowoczesny kompleks Centrum Przesiadkowego z charakterystycznymi „falami” zadaszeń to dziś priorytetowa inwestycja dla gliwickiego samorządu i – przyszłościowo – następna wizytówka Gliwic.

W ostatnim czasie w budynku głównym CP, służącym w przyszłości do obsługi pasażerów, położono okładziny granitowe na posadzkach I piętra, parteru oraz schodów pomiędzy tymi kondygnacjami i rozpoczęto montowanie konstrukcji balustrad. W obiekcie trwają dalsze prace związane z montażem wentylacji, klimatyzacji, instalacji elektrycznej i nisko prądowej, okładzin HPL (bardzo trwałych, estetycznych laminatów, które zachowują niezmienny wygląd przez lata, są wytrzymałe na uderzenia, zginanie czy rozrywanie, obojętne na środki chemiczne oraz odporne na promieniowanie słoneczne), tzw. suchej zabudowy oraz sufitów podwieszanych – w tym drewnianych, umiejscowionych w holu głównym. Budowlańcy mogą odhaczyć etap układania płytek w pomieszczeniach przyszłych toalet oraz wykonanie stolarki drzwiowej aluminiowej i stalowej.

W przyszłym budynku pomocniczym (z pomieszczeniami przeznaczonymi pod wynajem) także trwa „wykończeniówka”. Kontynuowane są prace przy instalacji wodno-kanalizacyjnej i HVAC łączącej w jeden system ogrzewanie, klimatyzację i wentylację. Wkrótce rozpocznie się montaż podkonstrukcji pod daszek szklany. W budynku cały czas trwa też montaż stolarki drzwiowej.

Budowlańcy zakończyli układanie pokrycia na wszystkich wiatach zadaszenia głównego. Aktualnie montują podkonstrukcje pod siatki cięto-ciągnione na wiacie nr 6, trasy kablowe i okablowanie na wiatach nr 5 i 6, a na wiatach nr 1 i 2 – oprawy oświetleniowe. Obudowują też blachą tytanowo-cynkową słupy podtrzymujące konstrukcję zadaszeń. Na czterech wiatach gotowa jest ponadto instalacja fotowoltaiczna, która na dwóch pozostałych znajduje się jeszcze w fazie montażu i rozprowadzanie okablowania.

W strefie przejść podziemnych – w nowym tunelu – zakończono układanie płyt granitowych na całej długości obiektu oraz montaż płyt betonowych na wyjściach. Budowlańcy montują obecnie sufit podwieszany wraz z wypełnieniem.

W obrębie murów oporowych wykonano schody terenowe i rozpoczęto montaż podkonstrukcji pod płyty betonowe, a także balustrad i pergoli. W pobliskiej zabytkowej wieży ciśnień trwają prace związane z tzw. białym montażem, czyli podłączaniem armatury do instalacji ciepłej i zimnej wody. Nowością jest rozpoczęcie prac projektowych związanych z drugim historycznym obiektem na terenie Centrum Przesiadkowego – budynkiem dawnej Huty Szkła przy ul. Toszeckiej 2b.

W strefie dróg wewnętrznych CP zakończono większość prac związanych z wykonaniem nawierzchni granitowych peronów pod wiatami nr 1 i 2. Prace w tym zakresie trwają teraz pod wiatą nr 4. Wzdłuż muru oporowego oraz pod wiatami nr 3 i 4 wykonywane są konstrukcje drogowe, dodatkowo na całej długości muru prowadzone są roboty związane m.in. z doprowadzeniem poszczególnych sieci do wieży ciśnień. Dostarczono i zamontowano stację transformatorową, trwa jej wyposażanie.

Na wjeździe do Centrum Przesiadkowego od strony ul. Toszeckiej powstaje nawierzchnia chodnika. Z kolei przy ul. Tarnogórskiej zakończono prace związane z wykonaniem nawierzchni chodnika i ścieżki rowerowej (z wyjątkiem zjazdu na teren „Elipsy”, ze względu na kolizję z siecią Orange) oraz warstwy ścieralnej jezdni. Pozwoliło to na przywrócenie ruchu ulicznego w obu kierunkach. Przy ul. Tarnogórskiej trwa obecnie montaż słupów oświetleniowych.

W niedalekiej przyszłości Centrum Przesiadkowe powstające po północnej stronie gliwickiego dworca kolejowego skupi wszystkie środki transportu miejskiego, wpłynie na poprawę komfortu i jakości podróży mieszkańców całego regionu, zwiększy też bezpieczeństwo pieszych, rowerzystów i kierowców. Inwestycję realizuje konsorcjum firm: Mostostal Zabrze Gliwickie Przedsiębiorstwo Budownictwa Przemysłowego SA i Przedsiębiorstwo Remontów Ulic i Mostów SA. Koszt prac to około 184 mln zł. Na ten cel ze środków unijnych pozyskano 129,5 mln zł. Planowany termin uruchomienia CP – z uwagi na okres czasu niezbędny do przeprowadzeni procedur odbiorowych – to obecnie początek 2023roku.

Po południowej stronie dworca kolejowego przebudowany jest układ drogowy, który wraz z Centrum Przesiadkowym stworzy przyjazną i funkcjonalną przestrzeń miejską. Na obszarze tym, w miarę sprzyjających warunków pogodowych, prowadzone są prace związane z infrastrukturą podziemną.

Całość tych robót realizuje Eurovia Polska S.A. Koszt inwestycji finansowanej z budżetu miasta to ponad 41 mln zł. Umowny termin zakończenia robót budowlanych to koniec 2022 r.

Źródło: UM Gliwice

Od soboty przy placu Dworcowym ruszył tymczasowy dworzec autobusowy

Niebawem rusza budowa nowoczesnego centrum przesiadkowego przy ulicy Goethego. Na czas tej inwestycji zostanie utworzony dworzec tymczasowy przy placu Dworcowym, pomiędzy pocztą a dworcem PKP, czyli na obecnym obszarze Strefy Płatnego Parkowania Niestrzeżonego.

Już w sobotę Zarząd Transportu Metropolitalnego uruchomił połączenia na „małą strefę ekonomiczną“ w Grzybowicach i Specjalną Strefę Ekonomiczną w Mikulczycach. To dobra informacja m.in. dla tych, którzy na co dzień pracują w zabrzańskich strefach ekonomicznych. ZTM rozszerza ofertę i zmienia trasy linii 15, 111 i 617. Do „małej strefy ekonomicznej” w Grzybowicach docierać będą linie 15 i 617. Ich trasy obejmą dodatkową obsługę przystanków Grzybowice Hallera nż, Grzybowice Handlowa Zachód i Grzybowice Handlowa Wschód.

Nowe połączenia pojawią się także w Specjalnej Strefie Ekonomicznej w Mikulczycach. Pasażerowie, którzy codziennie dojeżdżają tam do pracy będą mogli korzystać z linii 111 i nowych, dwukierunkowych przystanków. Ta poprawa oferty komunikacji miejskiej to efekt współpracy ZTM z Miastem Zabrze.

Uruchomione do stref ekonomicznych połączenia to element kompleksowego podejścia do poprawy komunikacji miejskiej. Dobrze łączy się to ze specjalną ofertą skierowaną do pracodawców. Zainteresowanym ZTM proponuje m.in. upusty na przejazdy nawet do 10%.

W rejonie placu Dworcowego wprowadzone zostanie ograniczenie ruchu od 22 stycznia 2022 do 14 maja 2023 roku. Ograniczenie nie będzie dotyczyło:

samochodów zaopatrzenia,
- z województwa śląskiego (od 6.00 do 16.00)
- spoza województwa śląskiego (od 6.00 do 20.00)
samochodów osobowych właścicieli placówek (na 15 minut przed zamknięciem placówki),
pojazdów klientów zgłaszających się po odbiór sprzętu wielogabarytowego (meble, AGD, RTV – na podstawie dowodu zakupu),
pojazdów mieszkańców zamieszkałych w strefie oraz użytkowników lokali,
pojazdów “Taxi” (na czas dowozu i odbioru pasażerów),
oznakowanych pojazdów uprzywilejowanych,
rowerów.

Pojazdy zaopatrzenia i właścicieli placówek na czas postoju muszą być oznaczone tabliczką (format A4) z nazwą zaopatrywanego punktu.

Metropolia montuje nowe wiaty przystankowe

Na przełomie roku w gminach Metropolii rozpoczął się montaż nowych wiat przystankowych. Do końca 2022 roku będzie ich 150. Pierwszy etap prac montażowych, który powinien zakończyć się w styczniu obejmuje Dąbrowę Górniczą, Gliwice, Knurów, Sosnowiec oraz Tychy.

Wiaty odpowiadają – przyjętym w ubiegłym roku przez Metropolię – standardom infrastruktury transportu zbiorowego. Są oszklone, chronią przed deszczem, śniegiem i wiatrem. Mają zamontowaną ławeczkę. Będą wyposażone w instalację elektryczną służącą do podświetlenia wnętrza oraz zasilania gablot rozkładowych i gabloty reklamowej. Wizualnie będą miały ujednolicony wygląd.

W zależności od potrzeb gmin, na przystankach pojawią się wiaty składające się z dwóch, trzech oraz czterech modułów.

Montaż wiat będzie kontynuowany w 2023 roku. Zgodnie z umową do tego czasu w Metropolii może się pojawić 370 nowych wiat.

Przypomnijmy, że Metropolia kontynuuje proces przejęcia od gmin utrzymania infrastruktury, który został zainicjowany w 2019 roku. Gminy przekazują Metropolii zadania związane z zarządzaniem, utrzymaniem oraz budową i przebudową oraz remontami wiat przystankowych.

Obecnie ta współpraca obejmuje Dąbrowę Górniczą, Gliwice, Knurów, Radzionków, Sławków, Sosnowiec, Sośnicowice, Świerklaniec, Tychy oraz Rudę Śląską

Przydatne linki:

Szczegóły zamówienia: miniPortal (uzp.gov.pl)

Wytyczne dotyczące infrastruktury transportu zbiorowego: Metropolia: przystanki mają oferować podobne standardy obsługi pasażera – Metropolia GZM

Nowe inwestycje kolejowe w GZM. Projekty o wartości ponad 5 miliardów złotych

PKP Polskie Linie Kolejowe SA ogłosiły trzy przetargi o wartości 3,7 mld zł na przebudowę linii od Będzina przez Sosnowiec, Katowice, Tychy do granicy w Zebrzydowicach. Dzięki budowie nowych przystanków zwiększy się dostęp do pociągów, a oddzielenie ruchu aglomeracyjnego i dalekobieżnego pozwoli zwiększyć liczbę połączeń. Jednocześnie trwa analiza 13 projektów zgłoszonych do rządowego programu Kolej Plus, których łączna wartość to ponad 1,5 mld zł. Inwestycje mają szczególne znaczenie dla Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, dla której transport szynowy ma być kręgosłupem całego systemu komunikacji publicznej.

Modernizacja linii w GZM

PLK zapowiadają, że zgodnie z projektem, na trasie od Będzina przez Sosnowiec do Katowic Szopienic Południowych dobudowane zostaną dwa tory. Rozdzielony zostanie ruch aglomeracyjny i dalekobieżny, co pozwoli przewoźnikom na kształtowanie atrakcyjnej oferty przewozowej. Linia zwiększy swoją przepustowość – będzie mogło kursować więcej pociągów. Lepszy dostęp do kolei zapewnią dwa nowe przystanki Sosnowiec Środula (ul. Chemiczna), Katowice Morawa (ul. Morawa). Przebudowane będą perony na stacji Sosnowiec Główny oraz przystanku Katowice Szopienice Płd. Wszystkie perony i obiekty służące podróżnym zostaną przystosowane do potrzeb osób o ograniczonej możliwości poruszania się. Na około 4 km odcinku między stacją Sosnowcem Głównym a stacją Będzin Miasto zbudowany zostanie nowy przystanek Sosnowiec Środula, z którego skorzystają mieszkańcy dwóch dużych pobliskich osiedli. Stacja Będzin obsługująca głównie przewozy towarowe, będzie przebudowana i dostosowana do przewozu pociągów z ładunkami.

Inwestycja PLK obejmie odcinek od Tychów do Goczałkowic – Zdroju. Będą nowe, wygodniejsze perony na stacjach i przystankach: Tychy Żwaków, Kobiór, Piasek, Pszczyna i Goczałkowice wraz z dojściami uwzględniającymi dostęp dla osób o ograniczonej możliwości poruszania się. Planowana jest modernizacja sieci trakcyjnej, obiektów inżynieryjnych oraz torów. Prędkość pociągów wzrośnie do 160 km/h. Zwiększy się bezpieczeństwo ruchu poprzez zastosowanie nowoczesnych systemów sterowania ruchem.

Szybciej i wygodniej pojedziemy również na trasie z Zabrzegu do Zebrzydowic i granicy z Czechami. Planowana jest m.in. przebudowa torów i sieci trakcyjnej. Stacje Chybie i Zebrzydowice oraz przystanki Zabrzeg Czarnolesie, Pruchna, Drogomyśl będą dostosowane do potrzeb osób o ograniczonych możliwościach poruszania się.

PLK planują pozyskać współfinansowanie z instrumentu finansowego Unii Europejskiej „Łącząc Europę” na lata 2021-2027.

Projekty w ramach Kolei Plus

W tym samym czasie aż 13 projektów kolejowych ubiega się o dofinansowanie w ramach rządowego programu Kolej Plus. Metropolia złożyła te projekty wraz z miastami, w których realizowane mogą być inwestycje. Dotyczą one zarówno budowy nowych torów lub ich modernizacji, jak również budowy nowych przystanków kolejowych. Łączna wartość tych inwestycji to ponad 1,5 mld zł.

Wszystkie 13 projektów dostało się do drugiego etapu programu Kolej Plus, do którego nabór zakończono w grudniu 2021 r. Teraz na analizę wniosków PKP PLK mają 3 miesiące. Wynikiem prac będzie utworzenie listy rankingowej projektów, a następnie – po akceptacji przez Ministra Infrastruktury – kwalifikacja do realizacji w programie Kolej Plus.

Zgłoszone projekty dotyczą obszaru Bytomia, Chorzowa, Dąbrowy Górniczej, Gliwic, Katowic, Łazisk Górnych, Mikołowa, Orzesza, Pyskowic, Rudy Śląskiej, Świętochłowic, Tychów i Zabrza. Wszystkie zgłoszone projekty wpisują się w koncepcję Kolei Metropolitalnej. Dlatego też GZM sfinansuje wymagany wkład własny dla wszystkich projektów, które otrzymają dotację na realizację. Szacowany wkład własny dla wszystkich projektów to ok. 300 mln zł.

LINK: Projekty zgłoszone w ramach programu Kolej Plus

W Metropolii coraz więcej autobusów na paliwa alternatywne. Będą kolejne zakupy

Powiększa się flota autobusów na paliwa alternatywne w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Gliwicki PKM wzbogacił się niedawno o 15 ekologicznych autobusów hybrydowych, a w kolejce czeka dodatkowe 10 „elektryków”. PKM Sosnowiec kupi 16 hybryd typu plug-in, które mają szanse wyjechać na ulice jeszcze w tym roku. Z kolei GZM wkrótce podpisze umowę na zakup 32 autobusów elektrycznych oraz stacji ładowania. Metropolia będzie także jednym z pierwszych regionów w Polsce, gdzie regularne linie będą obsługiwane przez autobusy na wodór.

Zarząd Transportu Metropolitalnego ma do dyspozycji około 250 autobusów na paliwa alternatywne. Wśród nich znajduje się ok. 150 autobusów na sprężony gaz ziemny, 47 elektryków i 56 hybryd. Liczba pojazdów nisko i zeroemisyjnych sukcesywnie się powiększa.

Hybrydy i elektryki w Gliwicach

PKM Gliwice za kwotę 23 mln zł kupił 15 autobusów hybrydowych firmy MAN Truck & Bus Polska. To nowoczesne, spełniające surowe normy środowiskowe pojazdy, wśród których każdy pomieści 174 pasażerów. Pierwsze z nich wyjechały na ulice pod koniec ubiegłego roku. Dodatkowo jeszcze w tym roku w Gliwicach pojawi się 10 elektrycznych autobusów marki Volvo: 7 autobusów będzie dwuosiowych i 3 trzyosiowe, przegubowe. Koszt tej inwestycji to 39 mln zł, z czego ok. 27 mln zł stanowi dofinansowanie unijne.

Hybrydy plug-in w miastach Zagłębia

Hybrydy typu plug-in mają wzbogacić flotę PKM w Sosnowcu. Przedsiębiorstwo planuje zakup 16 takich pojazdów – wśród nich 8 dwunastometrowych oraz 8 przegubowych. Autobusy będą bogato wyposażone, m.in. w klimatyzację, ładowarki USB, Wi-Fi oraz liczne kamery wewnątrz i na zewnątrz pojazdów. Firma Solaris Bus&Coach, która złożyła ofertę w przetargu na zakup 16 autobusów, oczekuje kwoty 42 mln zł. Dostawa dotyczy także systemu ładowania magazynu energii hybrydowego układu napędowego. Zakup autobusów będzie możliwy dzięki pozyskaniu blisko 30 mln zł z Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020. Autobusy zostaną dostarczone w ciągu 10 miesięcy od dnia podpisania umowy, zatem jest szansa, że wyjadą na zagłębiowskie ulice jeszcze w tym roku.

Autobusy na baterie i wodór

Metropolia niebawem podpisze umowę na zakup 32 autobusów elektrycznych wraz z budową stacji ładowania w ramach programu GEPARD II. Trwają ostatnie formalności w tej sprawie. Pojawi się 27 autobusów 12-metrowych, 5 przegubowych o długości 18 metrów oraz zakupionych zostanie 16 mobilnych ładowarek, z których będą mogły korzystać jednocześnie po dwa autobusy. Ponadto w sześciu miastach zostanie wybudowanych 9 stacjonarnych ładowarek. Dodatkowo Metropolia kupi 20 autobusów wodorowych, stając się jednym z pierwszych regionów w Polsce, wykorzystujących tego typu pojazdy w komunikacji miejskiej. W sumie zakup wszystkich autobusów (32 elektrycznych i 2o wodorowych) pochłonie 240 mln zł, przy czym 160 mln zł pochodzić będzie z dotacji Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020 oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W grudniu GZM złożyła także wniosek o dofinansowanie zakupu kolejnych 35 autobusów elektrycznych – szacowana wartość zakupu to 115 mln zł, a dofinansowanie, o które się ubiegam to 90 mln zł.

Rozwój transportu niskoemisyjnego jest jednym ze strategicznych celów dla miast i gmin GZM. Dzięki inwestycjom w nowy tabor, co piąty autobus wyjeżdżający na drogi Metropolii może być napędzany paliwem niskoemisyjnym. Jeśli w tym zestawieniu uwzględnione zostaną również tramwaje i trolejbusy, to wówczas nawet co trzeci.

Nowe kasowniki i automaty biletowe. Metropolia zaprasza na konsultacje

Nowe i bardziej czytelne kasowniki oraz automaty biletowe obsługujące płatności zbliżeniowe będą sukcesywnie wprowadzane w autobusach i tramwajach Zarządu Transportu Metropolitalnego. Metropolia właśnie testuje nowe rozwiązania, a także zaprasza do testów samych mieszkańców. Każdy będzie mógł wypróbować nowe urządzenia i wyrazić swoją opinię podczas konsultacji, które będą prowadzone w dniach 12-13 stycznia br. Montaż nowych kasowników i automatów to jeden z elementów prac związanych z wprowadzeniem nowego systemu płatności w komunikacji miejskiej. Najważniejsze zmiany dotyczą prac nad uruchomieniem oprogramowania, które będzie działało w trybie online, co znacząco przyspieszy realizowane w nim transakcje.

Wszystkie nowe autobusy i tramwaje, kursujące w ramach ZTM, będą systematycznie wyposażone w nowe urządzenia. Pierwsze z nich to automaty z ekranem dotykowym, które będą obsługiwać karty ŚKUP, jak również płatności zbliżeniowe. Podobne urządzanie, z dużym i dotykowym ekranem, funkcjonują od 2019 r. w pojazdach komunikacji miejskiej w Tychach.

Drugi typ urządzeń to kasowniki, służące do rejestracji biletów zapisanych na kartach ŚKUP.

Zgodnie z założeniem urządzenia będą montowane w liczbie sztuk odpowiadającej liczbie drzwi w pojeździe. Przykładowo autobus dysponujący trzema wejściami, będzie wyposażony w trzy urządzenia – jeden „duży” automat z ekranem dotykowym oraz dwa „małe” kasowniki. Dzięki takiemu rozwiązaniu podróżni będą mogli w łatwy sposób opłacić swój przejazd – zarówno osoby korzystające z kart ŚKUP, jak również osoby chcące zakupić bilet przy użyciu karty zbliżeniowej.

Nowe urządzenia będą obowiązkowo montowane wraz z nowymi pojazdami. Przewoźnicy będą mieli 12 miesięcy od zawarcia umowy przewozowej, aby zamontować automaty i kasowniki w swoich pojazdach. Ponadto równolegle do tych zmian, wszystkie pojazdy, które obsługują linie ZTM według wcześniej zawartych umów, będą wyposażone w co najmniej jeden „duży” automat, obsługujący płatności kartami zbliżeniowymi.

Systematyczna wymiana kasowników oraz instalacja nowych urządzeń, obsługujących płatności zbliżeniowe to jedne z elementów prac związanych z usprawnieniem systemu płatności w komunikacji miejskiej. Docelowo nowe oprogramowanie będzie działało w trybie online, co znacząco przyspieszy realizowane w nim transakcje.

W trosce o to, aby urządzenia w możliwie największym stopniu spełniały oczekiwania podróżnych, Metropolia zaprasza mieszkańców do udziału w konsultacjach. Będzie można osobiście przetestować działanie automatów i kasowników, poprzez wykonanie podstawowych działań, jak np. zakup biletu strefowo-czasowego lub zarejestrowanie wejścia w taryfie odległościowej. Zgłaszane uwagi będą analizowane i uwzględniane w pracach nad ostatecznym kształtem systemu.

Z uwagi na budowę makiety testowej z nowymi kasownikami, przetestowanie urządzeń możliwe będzie stacjonarnie w siedzibie Urzędu Metropolitalnego GZM przy ul. Barbary 21A, w dniach 12-13 stycznia 2022 roku (środa-czwartek). Aby wziąć udział w konsultacjach, należy wcześniej się zapisać, wysyłając informację na adres: l.korsak@metropoliagzm.pl lub m.polap@metropoliagzm.pl wraz z podaniem numeru telefonu do kontaktu oraz proponowanych godzin.

Proces konsultacji i testów nowych urządzeń, wprowadzanych rozwiązań i udostępnianych narzędzi jest dla GZM priorytetowym etapem w realizacji zaplanowanych projektów. Dzięki zebranym opiniom i uwagom możliwe staje się maksymalne dostosowanie ich do oczekiwań i potrzeb mieszkańców, korzystających np. w tym przypadku z komunikacji miejskiej. Podobne testy realizowane były m.in. podczas uruchamiania zmodyfikowanej wersji portalu SDIP II, prac nad mobilnymi aplikacjami oraz oceny funkcjonowania metrolinii w formie geoankiet.

Szybciej do Będzina, Sosnowca i na lotnisko

Od 1 stycznia ruszyła nowa autobusowa linia metropolitalna M19, którą mieszkańcy będą mogli dojechać bezpośrednio do Sosnowca czy Pyrzowic. Metrolinia zatrzymywać się będzie na terenie gminy Psary w Dąbiu, Malinowicach, Psarach i Sarnowie. Warto dodać, że M19 będzie kursowała niemal przez całą dobę ze zwiększoną częstotliwością.

Linie metropolitalne to system połączeń autobusowych ZTM, które nie tylko usprawniają, ale również ułatwiają podróżowanie po Metropolii. Ich wdrożenie jest rozłożone w czasie. Od 1 stycznia 2022 r. na terenie gminy Psary zostanie uruchomiona metrolinia M19, natomiast w ciągu roku planowane jest uruchomienie kolejnych linii M23 i M103.

Nowa linia będzie kursowała w dni robocze: w godzinach szczytów komunikacyjnych co 30 min, poza szczytem co 60 min, natomiast w dni wolne: co 60 min. Linia zapewni bezpośredni dojazd z gmin: Sosnowiec, Będzin, Psary i Mierzęcice do Portu Lotniczego w Pyrzowicach, a także bezpośrednią możliwość dojazdów do terminala Cargo Portu Lotniczego w Pyrzowicach w godzinach zmian pracowniczych. Podróż z Psar do Będzina to około 15 minut, a do Sosnowca oraz 7na lotnisko dojedziemy w 30 minut.

Szczegółowa trasa w kierunku Sosnowca:

Pyrzowice Port Lotniczy – Pyrzowice Port Lotniczy – Mierzęcice Ogródki Działkowe – (Siedliska Cargo) – Mierzęcice Osiedle – Nowa Wieś Skrzyżowanie – Mierzęcice Urząd Gminy – Targoszyce Skrzyżowanie – Toporowice Skrzyżowanie – Toporowice Gostów – Dąbie Szkoła – Malinowice Wiejska – Psary Urząd Gminy – Sarnów Główna – Łagisza Poczta – Łagisza Elektrownia – Będzin Targowisko – Będzin Stadion – Będzin 11 Listopada – Będzin Dworzec PKP – Pogoń Akademiki – Pogoń Klub Kiepury – Pogoń Orla – Sosnowiec Dworzec PKP.

Szczegółowa trasa w kierunku Portu Lotniczego: Sosnowiec Dworzec PKP – Sosnowiec Dworzec PKP – Pogoń Orla – Pogoń Kościół – Pogoń Akademiki – Będzin 11 Listopada – Będzin Dworzec PKP – Będzin Stadion – Będzin Muzeum – Łagisza Elektrownia – Łagisza Poczta – Sarnów Główna – Psary Urząd Gminy – Malinowice Wiejska – Dąbie Szkoła – Toporowice Gostów – Toporowice Skrzyżowanie – Targoszyce Skrzyżowanie – Mierzęcice Urząd Gminy – Nowa Wieś Skrzyżowanie – Mierzęcice Osiedle – (Siedliska Cargo) – Mierzęcice Ogródki Działkowe – Pyrzowice Port Lotniczy.
Warto zaznaczyć, że linią M19 można nie tylko bezpośrednio dojechać do Sosnowca czy Pyrzowic, ale także znacznie szybciej do Będzina.

Przy Urzędzie Gminy Psary powstanie centrum przesiadkowe

Już w przyszłym roku rozpocznie się budowa centrum przesiadkowego przy Urzędzie Gminy w Psarach. Inwestycja zakłada budowę gminnej drogi z pętlą autobusową i infrastrukturą towarzyszącą. W centrum przesiadkowym znajdą się przystanki autobusowe, zatoki postojowe dla autobusów oczekujących, chodniki i ścieżki pieszo-rowerowe. Powstaną wiaty przystankowe, ławki, zadaszone stojaki na rowery i elektroniczna tablica informacyjna połączona z systemem Dynamicznej Informacji Pasażerskiej. Pojawi się również stanowisko do ładowania pojazdów elektrycznych, a mieszkańcy będą mogli bezpiecznie zostawić swoje samochody na nowym, większym parkingu.

Do czasu powstania centrum przesiadkowego, przystankami obsługującymi linie M19 przy Urzędzie Gminy Psary pozostają przystanki znajdujące się na ul. Malinowickiej przy stadionie LKS Iskra Psary.

Zachęcamy wszystkich do podróżowania komunikacją zbiorową. Osoby, które będą chciały przesiąść się ze swojego samochodu do autobusu M19, do czasu powstania centrum przesiadkowego będą mogły zostawiać swoje pojazdy na gminnym parkingu przy stadionie LKS Iskra Psary i restauracji „Przy Kominku”.

Jakie korzyści wiążą się z podróżowaniem metroliniami?

• Metrolinie jeżdżą częściej, więc szybciej możemy dostać się do miejsca docelowego,
• mają wydłużone godziny kursowania w ciągu dnia oraz w nocy,
• usprawniają podróżowanie pomiędzy wszystkimi gminami GZM,
• to tańsza alternatywa dla transportu indywidualnego,
• wybór „M” to brak problemów z parkowaniem i krok do zmniejszenia korków,
• wybierając komunikację miejską dbamy o środowisko – mniejszy hałas i mniejsze zanieczyszczenie powietrza.

Źródło: UG Psary

Centrum bez kładek i z wyniesionymi przejściami dla pieszych

Trzy pochylnie rowerowe, wyniesione przejście dla pieszych zamiast kładek i rondo turbinowe jako uspokajacz ruchu przy hucie – opisujemy jakich udogodnień mieszkańcy Dąbrowy Górniczej mogą się spodziewać po przebudowie ul. Królowej Jadwigi i Sobieskiego.

Modernizacja ul. Królowej Jadwigi i Sobieskiego to wspólny projekt Urzędu Miejskiego w Dąbrowie Górniczej oraz Tramwajów Śląskich. Wspólnie z Krzysztofem Serafińskim, zastępcą naczelnika Wydziału Inwestycji Drogowych, opowiemy w szczegółach, jakie zmiany czekają nas na trasie od ronda przy al. Róż do nowego ronda przy Powiatowym Urzędzie Pracy.

Ulica Królowej Jadwigi: od alei Róż do ul. Augustynika

Przy przejściu podziemnym przy al. Róż powstaną trzy pochylnie rowerowe: przy jezdni w kierunku centrum, po stronie Merkurego i przy Zespole Szkół Technicznych. Tą ostatnią pochylnią wyjedziemy na ciąg pieszo-rowerowy, który powstanie po tej stronie ul. Królowej Jadwigi.

– By uniknąć wycinki drzew nowy ciąg pieszo-rowerowy wpisze się w istniejące zadrzewienie –podkreśla Krzysztof Serafiński.

Nim wspomnianym ciągiem dojedziemy do wejścia do parku Hallera naprzeciwko Pałacu Kultury Zagłębia, warto wspomnieć o zmianach na skrzyżowaniu z ul. Augustynika. – W celu poprawy płynności ruchu, wjazd i wyjazd z ul. Augustynika zostaną utrzymane tylko w relacji prawoskrętnej – zapowiada Krzysztof Serafiński.

Powyższe oznacza, że przy jezdni w kierunku Gołonoga zniknie pas do skrętu w lewo i przejazd przez tory. Istniejące przejście dla pieszych zostanie rozbudowane o przejazd rowerowy: w niedalekiej przyszłości ciąg pieszo-rowerowy powstanie także wzdłuż ul. Augustynika. Dojedziemy nim m.in. na planty i dalej na Pogorię III oraz do centrów przesiadkowych w centrum i Gołonogu.

– „Obsługa” ulicy Augustynika nie ucierpi na tych zmianach, bo przy ul. Królowej Jadwigi planowany jest dodatkowy wylot i wlot w ul. Orzeszkowej – dodaje zastępca naczelnika Wydziału Inwestycji Drogowych.

Centrum z udogodnieniami dla pieszych i rowerzystów

Dogodną komunikację na osi park Hallera – Pałac Kultury Zagłębia zapewni mieszkańcom wyniesione przejście dla pieszych. Poprawi ono dostępność do przystanków tramwajowych, które w nowej lokalizacji znajdą się na wysokości istniejących przystanków autobusowych.

Wejścia do przejścia podziemnego w centrum czeka przebudowa. W efekcie przy trzech z nich powstaną pochylnie rowerowe: po stronie parku, przy poczcie oraz od strony CH Pogoria.

Plac po stronie parku przetnie wydzielona droga rowerowa, którą zjedziemy do przejścia, by przez kolejną pochylnię kontynuować jazdę drogą rowerową wzdłuż ul. Kościuszki w stronę centrum przesiadkowego przy dworcu i dwóch tuneli pod torami.

Także do granicy z Będzinem przez pochylnię przy poczcie dojedziemy wydzieloną drogą rowerową, która powstanie wzdłuż ul. Sobieskiego.

Ulica Sobieskiego: od ul. Kościuszki do nowego ronda przy Chopina

Obie kładki dla pieszych – na wysokości CH Pogoria i przy przystanku tramwajowym Dąbrowa Górnicza Sienkiewicza – zostaną zlikwidowane.

– Kładkę przy Pogorii zastąpi wyniesione przejścia dla pieszych, co z jednej strony uspokoi ruch samochodowy, a z drugiej sprawi, że piesi nie będą już musieli wspinać się po schodach – wyjaśnia Krzysztof Serafiński.

Co ważne, w pobliże wyniesionego przejścia dla pieszych przeniesiony zostanie przystanek tramwajowy Dąbrowa Górnicza Sienkiewicza. A skoro już jesteśmy przy ul. Sienkiewicza: zniknie możliwość przejazdu przez tory dla samochodów.

Likwidacji ulegnie także nieczynne przejście podziemne przy Hucie Bankowej. Utrzymane zostanie natomiast przejście przez jezdnie, a na bezpieczeństwo pieszych pozytywnie wpłynie zmiana geometrii skrzyżowania z ul. Chopina i budowa w tym miejscu ronda turbinowego.

Warto też wspomnieć, że przystanek autobusowy po stronie huty nie zmieni lokalizacji, zyska natomiast zatokę. Nowa będzie także zatoka przystanku autobusowego po drugiej stronie ulicy.

Ul. Sobieskiego: nowe rondo przy PUP

Dojeżdżamy do nowego ronda przy Powiatowym Urzędzie Pracy. Tuż za jego tarczą ulokowane zostaną nowe perony przystanku tramwajowego. Na wysokości PUP powstanie także nowa zatoka przystanku autobusowego. Na starym miejscu pozostanie natomiast przystanek autobusowy w kierunku centrum, który także zyska nową zatokę.

Z ronda pojedziemy w kierunku Będzina oraz nową obwodnicą w stronę centrum przesiadkowego przy dworcu. Wcześniej można też będzie skręcić w kierunku Ksawery. Tylko wlot w kierunku ul. Legionów Polskich pozostanie na razie zamknięty. To przedłużenie doczeka się realizacji w następnej kolejności, gdy miasto otrzyma dofinansowanie do zaprojektowanej już inwestycji.

Przy granicy za Będzinem skończy się nowa droga rowerowa. – Liczymy, że o kontynuację – aż do granicy z Czeladzią – zadba Zarząd Dróg Wojewódzkich podczas planowanej przebudowy drogi wojewódzkiej nr 910 – mówi Krzysztof Serafiński.

Źródło: UM w Dąbrowie Górniczej