Kolej ma być głównym środkiem transportu w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, przy jednoczesnym spadku udziału podróży samochodem. To jedne z głównych założeń przyjętego przez zarząd GZM Pakietu Dobrej Mobilności, w którego skład wchodzą: Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej (nazwany „Dobra mobilność 30/50”) oraz dokumenty diagnostyczne. 

– Plan zrównoważonej mobilności, będący częścią szerszego pakietu, to strategiczny dokument transportowy, który uwzględnia szeroki kontekst funkcjonowania miast i ułatwia planowanie działań w tym zakresie – mówi Grzegorz Kwitek, członek zarządu GZM.

– Działając w oparciu o ten dokument, będziemy w stanie efektywnie rozwiązywać problemy transportowe w regionie, a także wpływać na ograniczenie niskiej emisji i poprawę bezpieczeństwa na drogach. Plan mobilności stanowi także podstawę do przyznawania środków unijnych na projekty z zakresu mobilności i transportu – dodaje Kwitek.

Leczenie przyczyn i skutków

Zgodnie z założeniami planu, kolej ma być podstawą do przemieszczania się  po Metropolii. W dokumencie wskazano szkielet sieci komunikacyjnej – podzielony na korytarze kolejowe główne (pociągi kursujące z częstotliwością co 10, 12 lub 15 minut w szczycie) i pomocnicze (20 lub 30 minut w szczycie).

Pozostałe środki transportu będą miały rolę bardziej lokalną, dostosowywaną do miejscowego układu urbanistycznego. Każdą podróż rozpoczynamy i kończymy pieszo, dlatego też wiele elementów planu mobilności skupia się na bezpieczeństwie pieszych, szczególnie w obrębie szkół.

– Plan zakłada realizację konkretnych projektów do 2030 roku, aby w 2050 osiągnąć zamierzone efekty. Stąd nazwa „Dobra mobilność 30/50” – mówi Marcin Domański, zastępca dyrektora Departamentu Komunikacji i Transportu w GZM.

– W dłuższym horyzoncie czasowym mówimy o leczeniu przyczyn poprzez rozwój miast zorientowany na wygodny i sprawny transport kolejowy w czterech głównych korytarzach, natomiast w perspektywie roku 2030 celem jest leczenie skutków poprzez zwiększenie dostępności największych centrów miast przy pomocy kolei oraz uporządkowanie przestrzeni zajmowanej przez samochody w miastach Metropolii – tłumaczy Domański

Strategia nie tylko dla Metropolii

Plan zrównoważonej mobilności został uchwalony w części dotyczącej GZM, choć dokument odnosi się do całego Subregionu Centralnego, a więc znacznie większego obszaru, który liczy 81 miast i gmin woj. śląskiego.

To właśnie Subregion Centralny opracował przed laty studium transportowe, które zostało wykorzystane w pracach nad planem mobilności miejskiej. Dokument został m.in. wzbogacony o poszerzone badania eksploracyjne oraz wiedzę wypracowaną w ramach Metropolitalnych Szkół Prototypowania.

Oprócz planu mobilności miejskiej, Pakiet Dobrej Mobilności zawiera także dokumenty diagnostyczne, jak instrukcja dotycząca kształtowania polityki parkingowej. W przyszłości pakiet będzie uzupełniany o kolejne instrukcje i standardy z zakresu szeroko rozumianej mobilności.

Napisanie dokumentu to tylko jeden z celów. Kolejnymi krokami będzie realizacja idei w nim zawartych. Do tego wymagana będzie intensywna wspólna praca samorządów, zarządców transportu, dróg i nieruchomości, jak i ciągła ewaluacja postępów.

Pakiet dobrej mobilności można pobrać ze strony: https://bip.metropoliagzm.pl/artykul/34552/131214/pakiet-dobrej-mobilnosci

Październik z kolejnym rekordem frekwencji na linii finansowanej przez Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię. Z połączenia Bytom-Gliwice skorzystało prawie 12,5 tysiąca pasażerów.

To prawie sześć razy więcej niż w grudniu 2021 roku, kiedy uruchomiono połączenie po 8 latach przerwy i pozyskano pierwsze dane dotyczące napełnień. Wówczas skorzystało z niego ponad 2 tysiące osób. W maju 2022 r. było to już niemal 6 tysięcy, a we wrześniu – 8 tysięcy pasażerów. Od marca tego roku liczba ta wynosiła około 10 tysięcy, aż do październikowego rekordu.

– Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia stawia na szynę – mówi Grzegorz Kwitek, Członek Zarządu GZM. – To najważniejszy i najbardziej efektywny i ekologiczny środek transportu. Dlatego od lat rozwijamy połączenia kolejowe, najpierw przez dofinansowanie już dostępnych połączeń, i dalej przez współfinansowanie inwestycji, które pozwolą stworzyć sieć Kolei Metropolitalnej- dodaje.

Szybciej niż samochodem

Połączenie Bytom-Gliwice jest w pełni finansowane przez GZM. To 15 par pociągów w dni robocze i 11 w dni wolne. Przejazd z Bytomia do Gliwic i odwrotnie trwa zaledwie 16 minut, co jest bezkonkurencyjne wobec pozostałych  środków transportu.

– Cieszymy się, że co raz więcej pasażerów to docenia – mówi Wojciech Dinges, pełnomocnik zarządu GZM ds. transportu szynowego. – Systematyczny wzrost liczby pasażerów potwierdza, że w tworzeniu oferty kolejowej ważna jest konsekwencja, że popyt na kolej buduje się powoli. Ale kiedy już uda się go wykreować, efekty zaskakują  – dodaje.

Linia Bytom-Gliwice to jedno z głównych ciągów komunikacyjnych w regionie. Za kilka lat zostanie ona wzbogacona o dwa nowe przystanki kolejowe w Zabrzu. Połączenie otrzyma również swoją wersję alternatywną, dzięki odbudowie fragmentu linii i budowie nowych łączników kolejowych w Rudzie Śląskiej. Wówczas pociągi z Bytomia do Gliwic będą mogły zatrzymywać się również w Rudzie i centrum Zabrza.

Jak korzystać?

Z pociągów relacji Bytom-Gliwice można korzystać zarówno na podstawie biletów dostępnych w ofercie Kolei Śląskich, również biletów wspólnych. Należą do nich:

• 24H + Kolej w cenie 24 zł normalny / 12 zł ulgowy – który obowiązuje przez dobę od momentu zakupu lub skasowania w pojazdach Kolei Śląskich na terenie całej Metropolii oraz we wszystkich pojazdach Transport GZM;
• miesięczny żółty Metrobilet w cenie 220 zł normalny / 110 zł ulgowy, obowiązujący na trasie kolejowej KŚ Bytom – Gliwice, w autobusowej komunikacji zastępczej linii S8 oraz we wszystkich pojazdach Transport GZM;
• Metrobilet Metropolia GZM w cenie 299 zł normalny / 149,5 zł ulgowy – który obowiązuje na wszystkich trasach Kolei Śląskich w Metropolii oraz we wszystkich pojazdach Transport GZM.

Zarząd Transportu Metropolitalnego informuje o wdrożeniu tymczasowej organizacji ruchu dla autobusów na czas rozbudowy sieci kanalizacji deszczowej w ciągu ul. Domina. Zmiany będą obowiązywać od 6 listopada br.

Poniżej dokładne informacje w załączniku

Rafał Jakoktochce (Biuro Prasowe UM)

Na zlecenie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii w najbliższych tygodniach zostaną przeprowadzone badania parkingowe w śródmieściach Bytomia, Chorzowa, Gliwic, Rudy Śląskiej i Tarnowskich Gór. Specjalne samochody będą zliczać zaparkowane przy ulicach i na miejskich parkingach pojazdy. Uzupełnieniem pomiarów będą badania społeczne, a wyniki posłużą do diagnozy sytuacji parkingowej w miastach i opracowania sposobów na złagodzenie problemów w tym obszarze.

Badania będą prowadzone od 14 listopada do 7 grudnia. Pomiary będą wykonywane w dni robocze, a w Gliwicach dodatkowo także w jedną sobotę. W tym mieście badania odbędą się w dniach 14, 15, 18, 21 i 22 listopada. W Tarnowskich Górach pojazdy skanujące wyjadą na ulice 14, 15, 28 i 29 listopada. W Chorzowie i Rudzie Śląskiej pomiary odbędą się 23 listopada i 5 grudnia, natomiast w Bytomiu – 6 i 7 grudnia.

– W trakcie każdego dnia badań samochody będą co godzinę przejeżdżać przez dane śródmieście, zliczając zaparkowane samochody w poszczególnych miejscach poprzez sfotografowanie przestrzeni – mówi Marcin Domański, zastępca dyrektora Departamentu Komunikacji i Transportu w GZM.

– Samochody przejadą również nocą. Na podstawie zebranych danych, wyliczony zostanie szereg wskaźników dotyczących parkowania, między innymi zajętość miejsc parkingowych czy rotacja. Ponadto przeprowadzone będą analizy, mające na celu oszacowanie czy w danych miejscach parkują głównie mieszkańcy okolicy, czy raczej osoby przyjeżdżające do pracy bądź sklepów lub usług – tłumaczy Domański.

Badania realizowane będą na zlecenie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, która od zeszłego roku prowadzi projekt dotyczący spójnej polityki parkingowej w miastach. Powołany został zespół urzędników z 10 miast – pracowników urzędów miejskich i zarządów dróg, nazwany Metropolitalnym zespołem ds. spójnej polityki parkingowej. Zespół ten, po przeprowadzeniu pomiarów parkingowych przez firmę zewnętrzną, zrealizuje badania społeczne wśród mieszkańców, przedsiębiorców i klientów lokali usługowych w miastach.

Pomiary parkingowe zostaną również wykonane w Dąbrowie Górniczej, Sosnowcu i Zabrzu, jednak tam, z uwagi na trwające inwestycje infrastrukturalne, badania zaplanowano na wiosnę przyszłego roku. Łącznie w trakcie badań w GZM przeanalizowana zostanie przestrzeń wzdłuż około 300 kilometrów ulic.

Komunikat dotyczący przetwarzania danych osobowych zebranych w trakcie badania.

Administratorem danych osobowych jest Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia. Celem zebrania i przetwarzania danych jest dokonanie pomiarów i analizy sytuacji związanej z parkowaniem pojazdów na obszarze miast Metropolii. Podstawą prawną przetwarzania danych osobowych jest art. 6 ust. 1 lit. e RODO.

Pełna treść: Klauzula informacyjna – badania parkingowe

Największy w Polsce i trzeci największy w Europie system miejskich wypożyczalni rowerów ruszy wczesną wiosną przyszłego roku. Metrorower będzie częścią systemu Transport GZM. To pierwsze tego typu rozwiązanie w Polsce.

– Rower w GZM traktujemy jak równoprawny środek transportu – mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu GZM. – Nasze rowery mają te same barwy co autobusy i to nie jest przypadek. Nie traktujemy Metroroweru jako pojazdu rekreacyjnego, chociaż i w tej roli sprawdzi się doskonale. To równoprawny element zrównoważonego transportu miejskiego, obok tramwaju, autobusu i trolejbusu – dodaje Karolczak.

Metrorower jako element Transportu GZM pojawi się również w taryfie. To jak na razie jedyne tego typu rozwiązanie w Polsce. Każdy pasażer korzystający z biletu okresowego będzie mógł bezpłatnie korzystać z Metroroweru przez 30 minut dziennie.

– To idealne rozwiązanie na tak zwaną „ostatnią milę”– mówi Marcin Dworak, pełnomocnik GZM ds. nowej mobilności. – Rower może dowieźć nas do przystanku lub miejsca, do którego nie możemy, nie chcemy lub nie mamy czasu dojść pieszo – dodaje

Metrorower to największy system roweru miejskiego w Polsce i jeden z największych w Europie. W systemie pojawi się 7000 rowerów i prawie tysiąc stacji. Rowery pojawią się w 31 gminach GZM. Technicznie będą to rowery IV generacji, wyposażone w nadajnik GPS. Oznacza to że nie będzie potrzeby przypinania ich do stojaków, będzie można wypożyczać i oddawać rowery na stacji bez wpinania go do stojaka. To najnowszy model SmartBike 2.0, który jest lżejszy, bardziej zwinny, dynamiczny i wygodny niż dotychczasowe rowery.

Wykonawca systemu ma 4 miesiące od podpisania umowy na jego uruchomienie. Powiem wprost – jesteśmy niesamowicie dumni, zaszczyceni i szczęśliwi! Ten projekt stanowi kamień milowy, nie tylko umieszczając nasz wspólny system na mapie jako największy system rowerów miejskich w Polsce i trzeci największy w Europie, z imponującą liczbą 7000 rowerów, ale także umieszczając Polskę na czele innowacji w dziedzinie bike-sharingu na arenie międzynarodowej – mówi Tomasz Wojtkiewicz, CEO Nextbike.

– Nasze przedsięwzięcie jest znaczącym krokiem w kierunku przyszłości transportu miejskiego, z zobowiązaniem do co najmniej 5 lat pionierskiego projektu na obszarze 31 gmin Metropolii Górnośląsko-Zagłębiowskiej – dodaje Wojtkiewicz.

We wtorek, 10 października, przeprowadzono pomiar ruchu kołowego w Metropolii, obejmujący 29 punktów kordonowych, tj. na granicy GZM, a także 41 punktów wewnątrz GZM. Po analizie i przetworzeniu dane znajdą się w raporcie. 

Pomiar był przeprowadzany metodą zapisu wideo, w sposób ciągły, przez 24 godziny – celowo w dzień roboczy, aby dane były jak najbardziej wiarygodne.

Pomiar ma pokazać skąd napływają pojazdy do GZM, w jakiej liczbie, a także jak wygląda ruch drogowy wewnątrz Metropolii. To ważne dane, które będą mogły być wykorzystane w wielu innych działaniach, np. w aktualizacji modelu ruchu służącym do planowania i rozwoju sieci dróg (wskazując m.in. na miejsca nadmiernie obciążone ruchem) i podejmowania decyzji w zakresie inwestycji czy organizacji ruchu drogowego.

Był to pierwszy krok projektu. W kolejnej fazie dane zostaną przetworzone (z zachowaniem anonimowości), następnie analizowane i przedstawione w formie raportu. Cały projekt zakończy się w grudniu.

Działanie stanowi realizację jednego z zadań ustawowych Metropolii i wpisuje się w potrzeby planu zrównoważonej mobilności miejskiej.

Jak dotąd nie było jeszcze tak kompleksowych pomiarów ruchu wprost dedykowanych GZM. Dodać też należy, że tzw. generalne pomiary ruchu obligatoryjnie dokonywane są co 5 lat na terenie całego kraju przez GDDiKA oraz Zarządy Dróg Wojewódzkich (pomiary te nie obejmują jednak dróg krajowych i wojewódzkich w miastach na prawach powiatu). Najbliższe takie pomiary odbędą się w 2025 r.

W najbliższą niedzielę odbędą się wybory do Sejmu i Senatu RP. Aby ułatwić mieszkańcom Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii oddanie swojego głosu, tego dnia będzie można bezpłatnie podróżować autobusami, tramwajami i trolejbusami Transportu GZM.

– Niedziela będzie ważnym dniem, w którym zdecydujemy o tym, kto nas będzie reprezentował w parlamencie przez kolejne 4 lata – mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu GZM. – Chcemy maksymalnie ułatwić wszystkim mieszkańcom możliwość oddania swojego głosu w wyborach. Nie wszyscy mają komisje wyborcze pod nosem. W mniejszych gminach często są one znacznie oddalone od miejsca zamieszkania. Zdarza się także, że głosujemy tam, gdzie jesteśmy zameldowani, choć mieszkamy w zupełnie innym miejscu. Z myślą o tych wszystkich mieszkańcach, uruchomimy bezpłatny publiczny transport zbiorowy dniu wyborów – dodaje.

W celu odbycia bezpłatnej podróży w dniu 15 października nie będą potrzebne żadne zaświadczenia. Bezpłatna komunikacja obejmie wszystkie pojazdy jeżdżące pod szyldem Transport GZM na terenie 56 gmin woj. śląskiego.

W dniu wyborów parlamentarnych lokale wyborcze będą czynne między godziną 7:00 a 21:00.

Mobilność w mieście to główny temat tegorocznej edycji Climathonu, na którym będą się koncentrować jego uczestnicy. Rywalizacja odbędzie się 25 i 26 października. Już teraz każdy student w Polsce może zarejestrować swój udział. Specjalistyczne kierunki studiów nie są wymagane, trzeba mieć otwartą głowę i kreatywność.

Metropolitalny Climathon 2023 organizowany jest przez Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię oraz Fundację Fortis Pro Nobis pod auspicjami EIT Climate-KIC. Pierwsze tego typu wydarzenie miało miejsce w 2020 roku.

Uczestnicy wydarzeń w murach uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach będą rywalizować  ze sobą przez 24 godziny. Przy współpracy z zaproszonymi ekspertami wypacowują propozycje dla rozwiązań problemów, które są wiodącym tematem  edycji Climathonu.

„Kwestia mobilności w miastach wiąże się z wieloma problemami – do największych z nich należą w naszym regionie: bardzo duży udział samochodów w ruchu, duża presja na przestrzeń parkingową, nieefektywne planowanie przestrzenne oraz zagrożenie w ruchu drogowym”, wyliczają problemy organizatorzy.

Szansę na wygraną ma każdy kreatywny pomysł, który zaproponuje ciekawe i nowoczesne podejście do rozwiązywanych problemów. Na zwycięzców czekają nagrody pieniężne (pula nagród wynosi 18 000 zł) oraz nagrody rzeczowe.

W ubiegłorocznym Climathonie brało udział ponad 60 osób. Zwyciężyła grupa studentów Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach. Opracowali oni pomysł, w jaki sposób drugie i kolejne życia dać przedmiotom kupowanym co roku przez studentów wyjeżdżających i przyjeżdżających na Erasmusa.

Więcej informacji oraz zasady rejestracji: climathon

Sosnowiec i Dąbrowa Górnicza podpisały dziś z Górnośląsko- Zagłębiowską Metropolią umowę dotyczącą nieodpłatnego przekazania akcji Tramwajów Śląskich.

Obecnie spółka Tramwaje Śląskie należy do 12 miast wchodzących w skład GZM. W strukturze udziałów Sosnowiec jest właścicielem 11,55% akcji, Dąbrowa Górnicza – 3,80%. Najwięcej akcji mają Katowice – 47,05%.  Pozostałymi udziałowcami są Bytom, Chorzów, Czeladź, Gliwice, Mysłowice, Ruda Śląska, Siemianowice Śląskie, Świętochłowice oraz Zabrze.

Przejęcie przez Metropolię pierwszych udziałów Tramwajów Śląskich poprzedziła uchwała Zgromadzenia GZM z 13 września 2023 roku, wyrażająca zgodę na przystąpienie Metropolii do spółki Tramwaje Śląskie. Ma to się odbyć poprzez przekazanie udziałów gmin.

– Podpisując pierwsze umowy rozpoczynamy proces przejęcia od gmin udziałów Tramwajów Śląskich– mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu GZM.

– To przykład, że wspólnie potrafimy wypracować rozwiązania, które są kluczowe dla poprawy jakości życia w skali Metropolii. Dzięki osiągnięciu porozumienia w sprawie przekazania udziałów, Metropolia będzie mogła skuteczniej rozwijać i integrować sieć transportu oraz bezpośrednio współfinansować inwestycje w spółce – tłumaczy Karolczak.

Na mocy podpisanych dzisiaj umów Sosnowiec przekazał nieodpłatnie 1 730 999 akcji, Dąbrowa Górnicza – 570 000. Każda akcja ma wartość nominalną 10 zł.

– Najważniejszym zadaniem Metropolii jest transport publiczny – twierdzi Arkadiusz Chęciński, prezydent Sosnowca.

– Jeśli chcemy, by został scalonym to zwyczajnie musimy dać na to szanse Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Stąd obecność GZM w spółkach autobusowych. Teraz ten sam krok należy wykonać w tramwajach. Przekazanie akcji Metropolii pozwoli na lepszą integrację całego systemu transportowego – dodaje Chęciński.

Podstawą przystąpienia Metropolii do spółki Tramwaje Śląskie jest ustawa o związku metropolitalnym. Umożliwia ona gminom członkowskim przekazywanie akcji spółek realizujących zadania należących do kompetencji GZM.

23 września na ulice GZM wyjedzie nowa Metrolinia. M21 połączy Bytom z Rudą Śląską i Mikołowem. To ostatnia z 32-ch linii oznaczonych literą M, których zadaniem było zwiększenie dostępności oferty komunikacyjnej i usprawnienie podróży pasażerów.

W dni robocze w godzinach szczytu linia M21 kursować będzie co 30 minut. Poza szczytem oraz w weekendy – co 60 minut). Autobusy tej linii kursować będą od wczesnych godzin porannych do późnych godzin wieczornych.

Uruchomienie linii M21 zapewni szybkie połączenie Bytomia i Rudy Śląskiej, głównie dzielnic: Halemba, Wirek, Nowy Bytom, Chebzie i Godula, z Mikołowem, Tychami, Gierałtowicami i Gliwicami. Będzie to możliwe dzięki skoordynowaniu połączenia z linią M18 na przystanku Wygoda Skrzyżowanie.

Podsumowanie

– Uruchomienie ostatniej i tym samym – domknięcie sieci Metrolinii jest zwieńczeniem całego procesu, który podniósł jakość komunikacji publicznej w GZM  – mówi Grzegorz Kwitek, członek zarządu GZM. – Każda z Metrolinii niesie ze sobą wartość dodaną. Jej pojazdy kursują szybciej lub częściej niż wcześniejszej dostępne połączenia. Wiele M-ek jeździ zupełnie nowymi trasami, tworząc połączenia nigdy wcześniej nie dostępne – dodaje.

W ciągu 5 lat, w latach 2017 -2022, praca eksploatacyjna świadczona przez ZTM wzrosła o 27%. W dużej mierze, to zasługa Metrolinii – dodaje Kwitek.

Od maja 2021 roku, kiedy to powstało 6 pierwszych, uruchomiono ostatecznie 32 metrolinie. W dni robocze odbywają one ponad 2300 kursów, w weekendy – od 1300 do 1400. Autobusy z literą M w numerze dojeżdżają do wszystkich 41 gmin tworzących GZM. Najdłuższą Metrolinia jest linia M22 łącząca gminy powiatu bieruńsko-lędzińskiego z Katowicami. Najkrótszą M25 z Katowic do Czeladzi.

Zadaniem Metrolinii jest zwiększenie dostępności oferty komunikacyjnej do czasu uruchomienia Kolei Metropolitalnej.

Grafika: przebieg Metrolinii