Elektryczny autobus marki Solaris wyjechał dziś w swoją pierwszą trasę po Katowicach. Pasażerowie linii 910 jako pierwsi mieli okazję skorzystać z tego ekologicznego pojazdu, który od czwartku jest użytkowany przez PKM Katowice.

– Sukcesywna wymiana taboru PKM Katowice wpisuje się w nasze kompleksowe myślenie o transporcie zrównoważonym – ze szczególnym uwzględnieniem komunikacji publicznej. Wzrost komfortu podróży, w połączeniu z naszymi innymi działaniami, jak np. budowa centrów przesiadkowych, będzie kolejnym czynnikiem, który ma zachęcać mieszkańców do przesiadania się z własnego samochodu do autobusu. Po drugie zakup autobusów elektrycznych jest dla nas także elementem systemowych działań, których celem jest ograniczanie niskiej emisji – mówi Marcin Krupa, prezydent Katowic.

– Autobusy elektryczne idealnie nadają się do wykorzystania w centrach miast i wszędzie tam gdzie prędkość komunikacyjna jest niewielka ze względu na trudne warunki drogowe. Dlatego pierwszy pojazd będzie obsługiwał linię autobusową nr 910 po centrum Katowic, a dwa kolejne już w lutym będą jeździć na liniach prowadzących głównie po Katowicach – dodaje prezydent.

Łącznie w Katowicach, w pierwszej połowie tego roku, pojawi się 10 autobusów elektrycznych. Poza trzema, które już są w bazie PKM – dojadą jeszcze 2 autobusy długie, tzw. przegubowe i 5 krótkich. Pojazdy, które już dziś są w dyspozycji PKM będą obsługiwać linię 910 oraz testowo linie 657 i 689.

Do końca lutego w bazie PKM zostanie zamontowana stacja szybkiego ładowania pojazdów elektrycznych.

– Autobusy PKM Katowice wyposażone są w akumulatory trakcyjne o pojemności 120 kWh, co pozwoli na pokonanie dystansu około 70 km w przypadku autobusu przegubowego. Ładowanie tych pojazdów odbywać się będzie na terenie zajezdni przy ulicy Mickiewicza 59 w Katowicach. Czas potrzebny do pełnego naładowania baterii to około 90 minut przy pomocy ładowarki mobilnej oraz około 40 minut w przypadku super szybkiej ładowarki pantografowej. PKM Katowice wybrał rozwiązanie oparte o tzw. pantograf odwrócony co oznacza, iż nasze  autobusy wyposażone są w tzw. szyny odbierakowe, co z kolei pozwala na obniżenie ich masy, a tym samym zwiększenie pojemności pasażerskiej – wyjaśnia Helena Ulanowska, prezes PKM Katowice.

Warto podkreślić, że na trasach w centrum miasta autobusy zużywają najwięcej paliwa – a tym samym znacząco rośnie emisja szkodliwych zanieczyszczeń. Silnik trakcyjny autobusu elektrycznego jest przyjazny ekologicznie, gdyż w przeciwieństwie do diesla nie emituje spalin. Napęd elektryczny wpływa nie tylko na ograniczenie emisji spalin, ale także na obniżenie poziomu hałasu, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz pojazdu – w porównaniu do autobusów napędzanych silnikami spalinowymi.

Wszystkie autobusy elektryczne są wyposażone w następujące udogodnienia dla osób starszych, niepełnosprawnych, jak i matek z małymi dziećmi:

• funkcja „przyklęku” uruchamiana przez kierowcę w czasie postoju autobusu pozwalająca na obniżenie stopni wejściowych o co najmniej 60 mm,
• bezstopniowe wejście w drzwiach pasażerskich, podłoga płaska, bez stopni poprzecznych we wnętrzu pojazdu pokryta wykładziną antypoślizgową,
• siedzenia pasażerskie o ergonomicznym kształcie, miękko tapicerowane, o podwyższonej odporności na akty wandalizmu,
• zabudowana, ręcznie rozkładana rampa najazdowa do obsługi wózków inwalidzkich lub dziecięcych przy II drzwiach,
• krawędzie stopni wejściowych oznaczone jaskrawym, żółtym kolorem,
• światło przeznaczone do oświetlenia stopni drzwi oraz doświetlenia chodnika,
• wszystkie drzwi dwuskrzydłowe otwierane do wewnątrz autobusu, posiadające poręcze dla pasażerów,
• przyciski umieszczone na pionowych uchwytach (słupkach) oznakowane w sposób umożliwiający odczyt dla osób słabowidzących,
• system informacji pasażerskiej mający zapewnić emisję komunikatów zapowiedzi przystanków w formie dźwiękowej oraz graficznej wewnątrz jak i na zewnątrz pojazdu,
• klimatyzacja dwustrefowa przestrzeni pasażerskiej oraz kabiny kierowcy.

Zakup 10 autobusów elektrycznych jest realizowany w ramach tzw.  Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych, unijnego programu ukierunkowanego na zrównoważony rozwój obszarów miejskich. Program ten jest realizowany w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020 – Oś priorytetowa IV: Efektywność energetyczna odnawialne źródła energii i gospodarka niskoemisyjna, Działanie 4.5. – Niskoemisyjny transport miejski oraz efektywne oświetlenie, Poddziałanie 4.5.1. – Niskoemisyjny transport  miejski oraz efektywne oświetlenie – ZIT. Na autobusy elektryczne przeznaczono 13,25 mln zł, a w tym dofinansowanie wyniosło 11,26 zł. Warto jednocześnie przypomnieć, że w latach 2016-2018, na ulice Katowic wyjechało 90 nowoczesnych autobusów spełniających normę emisji spalin EURO 6 – a koszt inwestycji wyniósł 100 mln zł (z czego 85 mln zł stanowiło dofinansowanie ze środków zewnętrznych).

Rozwój sieci ładowarek elektrycznych

Miasto Katowice jednocześnie rozpoczęło rozwój sieci stacji ładowania do pojazdów elektrycznych. Pierwsze 3 ładowarki dla pojazdów osobowych zamontowane zostały już przy ul. Góreckiego, a do lutego 2020 r. na terenie miasta powstanie łącznie około 115 punktów ładowania. Dla autobusów realizowany jest osobny projekt. Podjęta została decyzja o zabezpieczeniu terenu na czterech budowanych centrach przesiadkowych pod przyszłą lokalizację stacji ultraszybkiego ładowania transportu publicznego. Rozpoczęcie prac związanych z budową ładowarek pantografowych uzależnione jest m.in. od powodzenia projektu Narodowego Centrum Badań i Rozwoju na budowę polskiego autobusu elektrycznego w ramach programu Bezemisyjny Transport Publiczny. W myśl tego projektu oraz podpisanego przez Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię porozumienia z NCBiR, na drogi Metropolii może wyjechać nawet 300 autobusów elektrycznych. Wówczas zasadne i konieczne będzie wybudowanie ultraszybkich stacji ładowania na trasach kursowania e-autobusów.

230 rowerów elektrycznych trafi do miast i gmin Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Będą służyć urzędnikom, strażnikom miejskim oraz policjantom. Wszystko po to, aby promować zrównoważoną mobilność miejską i zdrowe nawyki. Rowery mają trafić do gmin Metropolii jeszcze w tym roku. Kwota, jaką GZM planuje przeznaczyć na ten cel, wyniesie ok. 2 mln zł. 

Zasięg jazdy ze wspomaganiem do 60 km; bateria litowo-jonowa o pojemności 500 Wh; waga nieprzekraczająca 33 kg; sakwy na bagaż oraz zapięcie rowerowe w formie blokady. To tylko kilka z wymagań, jakie musi spełnić 230 rowerów elektrycznych, które jeszcze w tym roku mają trafić do urzędników, policjantów i strażników miejskich z Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

We wtorek (29 stycznia) Zgromadzenie GZM przyjęło uchwałę w tej sprawie. Elektryczne rowery zostaną przekazane do 41 miast i gmin w ramach programu „Rowerem lub na kole”, którego celem jest zmiana nawyków transportowych.

– Popularyzowanie rowerów jako równorzędnego środka transportu stanowi jeden z elementów naszych działań strategicznych do 2022 roku – mówi Karolina Wadowska, członek zarządu GZM.

– Rowery zakupione przez Metropolię zostaną przekazane gminom w oparciu o wnioski ws. udzielenia pomocy rzeczowej. Z rowerów będą korzystali zarówno urzędnicy, jak i przedstawiciele straży miejskich czy policji. Chcemy w ten sposób promować zrównoważoną mobilność miejską oraz zdrowe nawyki – dodaje.

Marcin Dworak, metropolitalny oficer rowerowy zauważa, że średnia odległość pokonywania przez mieszkańców Metropolii w ramach podróży obligatoryjnych, czyli z domu do pracy lub szkoły i z powrotem, wynosi ok. 5,2 km.

– Podróże służbowe nie powinny być dłuższe, zatem służbowy rower ze wspomaganiem elektrycznym wydaje się idealnym rozwiązaniem. Zamawiamy rowery miejskie z pełnymi błotnikami, które pozwalają na podróżowanie w pozycji wyprostowanej, w stroju oficjalnym. Dla mnie jazda na tego typu rowerze, to wysiłek na poziomie trochę szybszego marszu – mówi Dworak.

Najwięcej rowerów elektrycznych, bo 11, trafi do Katowic, natomiast po 10 do Bytomia, Gliwic, Zabrza i Sosnowca.  Urzędnicy i przedstawiciele służb mundurowych będą z nich korzystać jeszcze w tym roku.

Dodajmy, że program „Rowerem lub na kole”, to nie jedyne działanie Metropolii w zakresie polityki rowerowej. Wśród nich znalazło się m.in. zaktualizowanie „Standardów i wytycznych kształtowania infrastruktury rowerowej”. Celem tego dokumentu jest ujednolicenie standardów, jakie powinny spełniać drogi rowerowe w Metropolii. Chodzi tu m.in. o szerokość jezdni czy rodzaj stosowanej nawierzchni.

W minionym roku opracowane zostało również „Studium tras rowerowych”, w którym zaprezentowano „rowerowy układ krwionośny” Metropolii, czyli propozycję przebiegu ponad 1500 km dróg rowerowych.

Ponadto Metropolia planuje uruchomić wypożyczalnię rowerów miejskich, której celem jest poszerzenie oferty transportowej i poprawa mobilność jej mieszkańców. W programie działań strategicznych do roku 2022, na uruchomienie programu pilotażowego Roweru Metropolitalnego przewidziano 23 mln złotych.

W przyszłości mieszkańcy Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii mogą podróżować nie tylko klasyczną koleją, ale również lekką koleją miejską czy monorailem. Na nowych torach pojawią się nowoczesne pociągi, do których pasażerowie będą wsiadać z dodatkowych przystanków kolejowych. W koncepcji Kolei Metropolitalnej, która została przygotowana przez specjalistów z Politechniki Śląskiej, zawarto cztery warianty rozwoju transportu szynowego na terenie GZM. Koncepcja została zaprezentowana we wtorek (29 stycznia) podczas sesji Zgromadzenia Metropolii. 

– Koncepcja Kolei Metropolitalnej to wstęp i podstawa do dalszych prac nad optymalizacją organizacji transportu szynowego na terenie GZM – mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

– Naszym celem jest to, aby to kolej była kręgosłupem transportu publicznego w Metropolii, a komunikacja miejska – autobusy, tramwaje, trolejbusy – uzupełnieniem. Chcemy przywrócić znaczenie transportu szynowego na naszym obszarze. Nie ma bowiem bardziej ekologicznego i – przy odpowiednio rozbudowanej infrastrukturze – szybszego środka transportu od pociągów. Stworzenie sprawnie działającej sieci Kolei Metropolitalnej to dla nas konieczność. Tak naprawdę myśląc o przyszłości, to Kolej Metropolitalna może być istotnym czynnikiem warunkującym rozwój naszych miast i gmin. Jej brak może go niestety skutecznie spowolnić – podkreśla.

Koncepcja Kolei Metropolitalnej to dokument, który odpowiada na najważniejsze pytanie: w jaki sposób transport szynowy powinien rozwijać się w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Prace nad nim trwały od sierpnia 2018 roku, a ich efekt został zaprezentowany we wtorek (29 stycznia) podczas sesji Zgromadzenia Metropolii. Koncepcja, licząca ponad tysiąc stron, została przygotowana przez zespół ekspertów z Politechniki Śląskiej.

– Przy konstruowaniu wariantów Kolei Metropolitalnej wykorzystaliśmy wiele źródeł danych – mówi prof. Renata Żochowska, reprezentująca zespół Politechniki Śląskiej, opracowujący koncepcję KM.

– Najważniejsze z nich to wyniki badań aspiracji i wymagań interesariuszy systemu Kolei Metropolitalnej oraz dane dotyczące ruchu na obszarze Metropolii. Wzięliśmy pod uwagę też planowane inwestycje dotyczące publicznego transportu zbiorowego, ze szczególnym uwzględnieniem sieci kolejowej. Przeprowadziliśmy również analizę metropolitalnych systemów transportowych w Polsce, jak i za granicą oraz uwzględniliśmy zapisy zawarte w dokumentach strategicznych. Podczas opracowywania koncepcji Kolei Metropolitalnej, na różnych etapach, wielokrotnie konsultowaliśmy efekty naszych prac m.in. z przedstawicielami gmin GZM, Urzędu Marszałkowskiego, Kolei Śląskich – dodaje.

Koncepcja zawiera cztery warianty rozwoju kolei – od podstawowego do najbardziej rozbudowanego, którego koszt został oszacowany na ponad 16 mld zł. Realizacja całego projektu jest przewidziana na co najmniej 10 lat.

– Warto zwrócić uwagę, że każdy z przedstawionych wariantów jest rozwinięciem poprzedniego – zauważa Grzegorz Kwitek, członek zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, który odpowiada za sprawy związane z transportem publicznym.

– W tym przypadku wariant nr 1 jest do zrealizowania w najkrótszej perspektywie czasowej, jest również tańszy. To wersja minimum, która już w pewnym stopniu pozwoli nam usprawnić funkcjonowanie Kolei Metropolitalnej. Realizacja trzeciego wariantu – wersja maksimum, najbardziej rozbudowana – to inwestycja rozłożona na kilkanaście lat. Na jej realizację potrzebne są większe nakłady finansowe, ale to rozwiązanie najbardziej kompleksowe. Trzeba jednak dodać, że największy koszt w wariancie 3, to budowa kolei typu monorail, gdzie pociągi poruszają się po specjalnej estakadzie. Jego szacunkowa wartość na odcinku pomiędzy lotniskiem w Pyrzowicach, a Katowicami i Sosnowcem mogłaby wynieść ponad 4 mld zł – podkreśla.

Wariant 0. Dwa główne korytarze transportowe i zakup nowych pociągów

Wariant 0 to bardziej efektywne wykorzystanie tego, co już jest. Wariant ten opiera się na istniejącej infrastrukturze i zakłada powstanie dwóch głównych korytarzy transportowych: zachód – wschód (Gliwice – Katowice – Dąbrowa Górnicza Ząbkowice) i południe – północ (Tychy Lodowisko – Katowice – Tarnowskie Góry). Dzięki zakupowi nowych pociągów będzie możliwe uruchomienie kolejnych połączeń na tych trasach. W godzinach szczytu kursy odbywałyby się co 15 minut. Priorytetem, ze względu na ilości podróżnych, byłoby połączenie z Gliwic do Dąbrowy Górniczej.

Dodajmy, że pierwsze działania, aby na terenie GZM jeździło więcej pociągów, zostały już podjęte. W porozumieniu dotyczącym wprowadzenia METROBILETU, Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia zadeklarowała, że rocznie będzie finansować uruchomienie dodatkowych połączeń kwotą 1,2 mln zł. W tym momencie trwają ustalenia z Kolejami Śląskimi nad zagęszczeniem połączeń.

Wariant 1. Budowa dodatkowych 220 km torów i 26 przystanków oraz zakup 33 pociągów

Wariant pierwszy to rozszerzenie wersji podstawowej. W założeniu jest przede wszystkim budowa nowych torów, dedykowanych Kolei Metropolitalnej – od Gliwic do Dąbrowy Górniczej oraz od Nowego Bierunia do Tarnowskich Gór. Łącznie niemal 220 km pojedynczego toru. Dzięki temu rozkład jazdy Kolei Metropolitalnej nie kolidowałby z pociągami innych przewoźników. Poza tym na odcinkach tych nie obowiązywałaby hierarchia kolejności przejazdów, kiedy to lokalne składy muszą ustąpić pierwszeństwa przejazdom międzynarodowym i krajowym.

Powstaną również dodatkowe przystanki kolejowe, łącznie 26. Ich lokalizacja została określona na podstawie gęstości zaludnienia poszczególnych obszarów. Najwięcej powstałoby ich w Katowicach (9), m.in. przy Politechnice Śląskiej i na osiedlu Witosa. Trzy przystanki są planowane w Sosnowcu, m.in. na Środuli. Do obsługi większej liczby połączeń konieczne będzie pozyskanie też nowego taboru. Potrzebne będą 33 pociągi.

Szacunkowy koszt realizacji wariantu to 8,6 mld zł.

Wariant 2. Klasyczna kolej, ale też lekka kolej miejska i monorail

W tym wariancie zostało uwzględnione funkcjonowanie trzech technologii przewozowych. Oprócz klasycznej kolei byłaby to lekka kolej miejska oraz kolej typu monorail.

Wariant ten zakłada dalszą rozbudowę torowiska kolei tradycyjnej. Odcinek gliwicki z wariantu pierwszego, zostałby wydłużony do Pyskowic.

Lekką koleją miejską, czyli rozwiązaniem pośrednim pomiędzy pociągiem i szybkim tramwajem, moglibyśmy dojechać: z Gliwic do Tychów przez Rudę Śląską i Mikołów.

Jeśli chodzi o lekką kolej miejską, to obecnie w Polsce podobnym rozwiązaniem jest Warszawska Kolej Dojazdowa. W porównaniu z tramwajami, pociągi w tym przypadku są odseparowane od normalnego ruchu, zatem nie są uzależnione np. od korków.

Wariant 2 zakłada też budowę kolejnych przystanków kolejowych, w takich miastach jak Gliwice (m.in. osiedle Kopernika) czy Mikołów (m.in. ul. Krakowska). Konieczny będzie też zakup nowego taboru (elektryczne zespoły trakcyjne i pociągi lekkiej kolei miejskiej).

Natomiast monorail miałby połączyć Międzynarodowy Port Lotniczy w Pyrzowicach z Katowicami oraz z Sosnowcem. Jego powstanie uzależnione jest jednak od rozwoju lotniska w Pyrzowicach, gdy rocznie będzie obsługiwać 10 milionów pasażerów. Z prognoz Katowice Airport wynika, że może się to stać około 2030 roku.  

Szacunkowy koszt: 15,6 mld zł.

Wariant 3. Dalsza rozbudowa lekkiej kolei miejskiej i zwiększenie wykorzystania kolei klasycznej

Wariant trzeci to maksymalna wersja rozwoju transportu szynowego w Metropolii. Zakłada on bowiem dalszą rozbudowę lekkiej kolei miejskiej, która z Gliwic przez Knurów i Gierałtowice dojeżdżałaby do Ornontowic i Orzesza. Przewidziany jest również rozwój kolei tradycyjnej na trasie Gliwice – Ruda Śląska – Katowice.

Szacunkowy koszt realizacji tego wariantu to nawet 16,2 mld zł. Natomiast roczny koszt dotacji do pracy eksploatacyjnej, czyli m.in. utrzymanie infrastruktury, w tym najbardziej rozwiniętym wariancie szacuje się na niemal 300 mln zł. Trzeba jednak pamiętać, że w tej kwocie zawarty jest także koszt innych kolejowych połączeń, przebiegających przez teren GZM, których inicjatorem nie jest Metropolia.

Podczas prac nad koncepcją rozważano również system naziemnego lekkiego metra. Wdrożenie takiego rozwiązania powinno być jednak poprzedzone aktualizacją koncepcji Kolei Metropolitalnej z uwzględnieniem: zmian w zachowaniach komunikacyjnych mieszkańców Metropolii, zainicjowanych procesem rozwoju Kolei Metropolitalnej; zmian w strukturze potrzeb transportowych, wynikających ze zmian w zagospodarowaniu przestrzennym obszaru GZM oraz zjawisk demograficznych. Naziemne lekkie metro jest na obecnym etapie systemem alternatywnym do proponowanych wariantów Kolei Metropolitalnej.

Koncepcja Kolei Metropolitalnej została zaprezentowana już wójtom, burmistrzom i prezydentom miast i gmin GZM. W niedalekiej przyszłości zostaną zorganizowane konsultacje, podczas których będzie można zapoznać się z jej treścią, a także wyrazić swoje zdanie. O terminie i formie konsultacji, Metropolia będzie niebawem informować.

Koncepcja Kolei Metropolitalnej: KLIKNIJ TUTAJ

Osiem zgłoszeń wpłynęło do drugiego naboru na stanowisko dyrektora Zarządu Transportu Metropolitalnego, przy czym cztery z nich spełniły wymogi formalne. W środę (30 stycznia) odbędą się rozmowy kwalifikacyjne z kandydatami. Oferty można było składać do 25 stycznia 2019 r.

 ZTM od 1 stycznia 2019 roku odpowiada za organizację komunikacji publicznej w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Aktualnie trwają poszukiwania nowego dyrektora tej jednostki, który zastąpi na tym stanowisku Marka Kopla. Marek Kopel, z powodów osobistych, zrezygnował z dalszego kierowania ZTM, a jego umowa obowiązuje do końca stycznia.

Do drugiego naboru wpłynęło osiem ofert. Cztery z nich spełniły wymogi formalne. Kandydaci zostaną zaproszeni do testów merytorycznych i rozmów kwalifikacyjnych, które odbędą się w środę, 30 stycznia.

Przypomnijmy, że w pierwszym naborze na stanowisko dyrektora ZTM komisja konkursowa nie zarekomendowała do zatrudnienia żadnego z kandydatów. Wśród czterech nadesłanych zgłoszeń, tylko dwa spełniały wymogi formalne. Po przeprowadzeniu testów merytorycznych oraz rozmów kwalifikacyjnych – jak poinformowała komisja konkursowa – żaden z dwóch kandydatów nie spełnił oczekiwań pod kątem doświadczenia, umiejętności i predyspozycji zawodowych.

ZTM jest organizatorem transportu na obszarze Metropolii od 1 stycznia 2019 r. Nowa jednostka organizacyjna przejęła zadania KZK GOP, MZK Tychy i MZKP Tarnowskie Góry.

Zadaniem osoby wybranej na stanowisko nowego dyrektora będzie zarządzanie komunikacją miejską na terenie Metropolii, wdrażanie rozwiązań usprawniających jej funkcjonowanie i dopasowanie jej do potrzeb pasażerów.

Nie masz ze sobą biletu ani gotówki, a właśnie na przystanek przyjechał tramwaj nr 14 lub autobus nr 297? To już nie będzie problemem, ponieważ w tych pojazdach za bilet zapłacisz kartą płatniczą. W środę (23 stycznia) został uruchomiony pilotażowy program płatności kartą w pojazdach Zarządu Transportu Metropolitalnego. W pierwszym etapie bilety w ten sposób będzie można kupić w trzech pojazdach – jednym tramwaju nr 14 oraz dwóch autobusach nr 297. Od 1 lutego system będzie dostępny we wszystkich pojazdach, kursujących na tych liniach.

– Wprowadzamy nowe rozwiązanie, które do pory nie funkcjonowało na terenie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. System przed uruchomieniem został przetestowany i jest gotowy do uruchomienia – zapewnia Grzegorz Kwitek, członek zarządu Metropolii, który odpowiada za sprawy związane z transportem.

Za pomocą karty płatniczej będzie można kupić bilety strefowo-czasowe normalne i ulgowe (jedno miasto/20 minut za 3 zł; dwa sąsiadujące miasta/40 minut za 3,60 zł; trzy i więcej miast/90 minut za 4,4 zł) oraz bilet na przewóz bagażu i zwierząt (za 3 zł). Bilety ulgowe są odpowiednio 50 proc. tańsze.

Należy pamiętać, że bilety kupione za pomocą karty płatniczej nie uprawniają do przesiadki. Wynika to z faktu, że w trakcie programu pilotażowego, realizowanego wspólnie z Mennicą Polską, kontrolerzy będą dysponować ograniczoną liczbą urządzeń, które pozwolą odczytać zakupiony w ten sposób bilet. W innych pojazdach i na innych liniach nie będzie to jeszcze możliwe.

Zakup biletu za pomocą karty płatniczej jest bardzo prosty i szybki, a cała operacja trwa kilka sekund. Pasażer po wejściu do pojazdu, na czytniku Mennicy Polskiej wybiera odpowiedni bilet, a następnie płaci za niego zbliżeniowo kartą. Bilet uprawniający do przejazdu zostanie wówczas do niej przypisany. Podczas kontroli wystarczy, że pokaże swoją kartę płatniczą, a kontroler – za pomocą specjalnego urządzenia – odczyta kupiony za jej pomocą bilet.

Pasażer, w razie wątpliwości, może również sam sprawdzić za pomocą czytnika, czy do jego karty został przypisany bilet.

– Zależy nam na tym, by podróżni mieli jak najwięcej możliwości zakupu biletu. W przyszłości chcemy, aby system płatności kartą funkcjonował we wszystkich pojazdach ZTM oraz oczywiście uwzględniał możliwość przesiadek – podkreśla Grzegorz Kwitek.

Równolegle prowadzone są działania, których efektem będzie rozszerzenie systemu ŚKUP o możliwość płatności kartą. Ta funkcjonalność w pierwszej kolejności pojawi się w pojazdach dawnego MZK Tychy. Do końca czerwca br. zainstalowane zostaną czytniki ŚKUP, które pod koniec tego roku będą posiadały dodatkową funkcję obsługi karty płatniczej.

Komisja konkursowa nie zarekomendowała do zatrudnienia żadnego z kandydatów, biorących udział w naborze na stanowisko dyrektora Zarządu Transportu Metropolitalnego. W Biuletynie Informacji Publicznej GZM już zostało ogłoszone nowe postępowanie w tej sprawie. Kandydaci mogą zgłaszać się do 25 stycznia.

– Po przeprowadzeniu rozmów kwalifikacyjnych oraz testu sprawdzającego wiedzę merytoryczną, żaden z dwóch kandydatów, którzy brali udział w naborze na stanowisko dyrektora ZTM, nie spełnił naszych oczekiwań, jeśli chodzi o doświadczenie, umiejętności i predyspozycje zawodowe – mówi Grzegorz Kwitek, członek zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, który odpowiada za sprawy związane z transportem.

– Dlatego też Zarząd GZM zdecydował o tym, aby ogłosić nowy nabór na to stanowisko. Na dokumenty wszystkich zainteresowanych czekamy do 25 stycznia – dodaje Kwitek.

Do ogłoszonego w grudniu 2018 roku konkursu zgłosiło się czterech kandydatów. Dwóch z nich spełniło wymogi formalne i zostało zaproszonych do wzięcia udziału w rozmowach kwalifikacyjnych i teście merytorycznym. Te odbyły się w ubiegły czwartek.

Przypomnijmy, że konkurs na stanowisko dyrektora ZTM został ogłoszony w związku z rezygnacją Marka Kopla z dalszego pełnienia tej funkcji. Na początku grudnia złożył wniosek o przedłużenie jego umowy, która obowiązywała do końca 2018 roku, jedynie do 31 stycznia 2019 roku, aby móc dokończyć proces przejmowania i integrowania trzech dotychczasowych organizatorów transportu publicznego (KZK GOP, MZK Tychy oraz MZKP Tarnowskie Góry) w strukturach ZTM. Przejęcie roli organizatora transportu publicznego w Metropolii przez ZTM stało się faktem 1 stycznia 2019 roku.

Przed nowym dyrektorem ZTM sporo wyzwań, których celem będzie usprawnienie funkcjonowania komunikacji miejskiej w Metropolii.

– W tej chwili najważniejszym dla nas jest rozpoczęcie prac nad nową siatką połączeń i rozkładem jazdy. Musimy dokładnie przeanalizować te istniejące i dostosować do zmian, które zaszły w miastach i gminach na przestrzeni lat oraz tak opracować rozkłady, aby uwzględniały również integrację z połączeniami kolejowymi. Przed nami jeszcze modyfikacja taryfy. Chcemy, aby była jak najbardziej przejrzysta dla użytkowników, ale dawała im różne, atrakcyjne i wygodne możliwości podróżowania – mówi Kwitek.

Wykaz dokumentów oraz wymogi formalne, które muszą spełnić zainteresowani kandydaci, znajdują się w Biuletynie Informacji Publicznej Metropolii w zakładce oferty pracy, jednostki organizacyjne (http://bip.metropoliagzm.pl/artykul/34537/124927/dyrektor-w-zarzadzie-transportu-metropolitalnego). Jednym z nich jest 5-letnie doświadczenie zawodowe, w tym 3-letnie na stanowisku kierowniczym związanym z zarządzeniem transportem zbiorowym.

Znaczące zmiany w organizacji ruchu tramwajowego wprowadzone zostaną w najbliższy weekend w Katowicach, Sosnowcu oraz w Świętochłowicach. Aby ułatwić korzystanie z komunikacji miejskiej, przygotowana została specjalna akcja informacyjna. Bezpośrednio na węzłowych przystankach pasażerów o zmianach informować będą pracownicy ZTM. Przygotowane zostały również ulotki i plakaty, a od poniedziałku na wybranych wiatach przystankowych w Katowicach i w Sosnowcu zawisną citilighty z informacją o zmianie organizacji ruchu tramwajowego i schematem tras.

Prace rozpoczynają się od piątku wieczorem, kiedy to wyłączona zostanie komunikacja tramwajowa między centrum Katowic a Brynowem. W zamian kursować będzie autobusowa komunikacja zastępcza T-16. Tramwaje na tory powrócą w niedzielę rano, ale do Brynowa będzie można dojechać tylko dwoma liniami (T16 i T36), pozostałe tramwaje swoją trasę będą kończyć na placu K. Miarki.

Kolejnym etapem modernizacji infrastruktury tramwajowej będą prace w ciągu ul. Bytomskiej w Świętochłowicach w dniach 12-13 stycznia (sobota – niedziela). Na odcinku od Chorzowa Batorego do Bytomia Łagiewnik uruchomiona zostanie autobusowa komunikacja zastępcza oznaczona jako T-7.

Natomiast od poniedziałku, 14 stycznia, rozpocznie się kolejny etap modernizacji infrastruktury tramwajowej w ciągu ulic: Mariackiej i Żeromskiego w Sosnowcu, który realizowany jest przy wstrzymaniu ruchu tramwajowego W związku z tym, wprowadzone zostaną zmiany w sposobie prowadzenia komunikacji tramwajowej, tj. linii nr: 21, 24 oraz 15, 26, 27, 42 i uruchomieniu tymczasowej linii tramwajowej nr 44 oraz autobusowej komunikacji zastępczej T-21.

O zmianach tych pasażerowie informowani są za pośrednictwem mediów elektronicznych (strona internetowa, media społecznościowe). Odpowiednia informacja zamieszczona została na słupkach przystankowych (rozkłady jazdy, komunikaty, przystanki tymczasowe oraz dodatkowe schematy na słupkach przystankowych), na tablicach SDIP oraz bezpośrednio w pojazdach (plakaty w tramwajach).

Pasażerowie będą mogli uzyskać także informację bezpośrednią – wzmocniona została obsada infolinii ZTM, a na wybranych przystankach węzłowych w rejonie zmian będą obecni pracownicy, którzy udzielą wszelkich informacji, będą również rozdawać ulotki. Informacje na przystankach węzłowych udzielane będą codziennie od piątku do poniedziałku głównie w godzinach porannego szczytu komunikacyjnego. Ponadto pracownik ZTM na Brynowie pojawi się także w piątek w godzinach wieczornych, natomiast od poniedziałku w wybranych wiatach przystankowych pojawią się citilighty ze schematami tras tramwajów (w Katowicach) oraz autobusowej komunikacji zastępczej (w Sosnowcu).

Przystanki, na których będzie udzielana informacja przez pracowników ZTM w godzinach szczytu komunikacyjnego:

• Katowice Rynek (piątek-poniedziałek)
• Katowice Plac Miarki (poniedziałek)
• Brynów Pętla (piątek-poniedziałek)
• Bytom Plac Sikorskiego (sobota-niedziela)
• Chorzów Rynek (sobota-niedziela)
• Sosnowiec Dworzec PKP (poniedziałek)
• Będzin Zamek/Rondo (poniedziałek)

Ponad 8,3 tysięcy w listopadzie i blisko 15 tysięcy w grudniu – tyle biletów dobowych zostało sprzedanych w ostatnich dwóch miesiącach 2018 roku. Rosnąca sprzedaż ma związek z uruchomieniem linii autobusowych do Międzynarodowego Portu Lotniczego Katowice Airport w Pyrzowicach, którymi można podróżować właśnie na podstawie biletu dobowego. Od listopada 2018 roku do sprzedaży wrócił również papierowy odpowiednik tego biletu, który dodatkowo uprawnia do jednorazowego skorzystania z przejazdu pociągami Kolei Śląskich na terenie Metropolii.

Skończyły się czasy, gdy do portu lotniczego w Pyrzowicach pasażerów woziły wyłącznie komercyjne linie autobusowe i minibusowe. Od 13 listopada 2018 roku na lotnisko można dojechać czterema liniami autobusowymi komunikacji miejskiej, które zostały uruchomione przez Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię. Do przejazdu tymi liniami upoważniają bilety 24-godzinne oraz dedykowane bilety 30 i 90-dniowe. Sprzedaż tego pierwszego wyraźnie wzrosła w końcówce minionego roku.

W listopadzie biletów dobowych sprzedano łącznie 8 313, a w grudniu – 14 865. Dla porównania, w listopadzie i grudniu 2017 roku ich sprzedaż wynosiła odpowiednio: 2 123 oraz 2 127. Dodajmy, że łączna sprzedaż obejmuje nie tylko bilety wydrukowane przez kierowców linii lotniskowych, ale również m.in. te kupione w automatach ŚKUP, zakodowane na kartach ŚKUP oraz kupione za pośrednictwem aplikacji mobilnych.

– Wysoka sprzedaż biletów dobowych pokazuje, jak ważne dla mieszkańców Metropolii było utworzenie bezpośredniego połączenia autobusowego z lotniskiem w Pyrzowicach – mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu GZM.

– Dobrym posunięciem było także przywrócenie biletu dobowego w wersji papierowej. Z naszych danych wynika, że to właśnie bilet w tej formie był najchętniej kupowanym przez podróżnych. Trzeba jednak pamiętać, że suma sprzedanych biletów dobowych nie odzwierciedla bezpośrednio liczby pasażerów, którzy skorzystali w tym okresie z linii lotniskowych. Wynika to z faktu, że bilet dobowy zachowuje swoją funkcjonalność biletu komunikacji miejskiej i upoważnia do podróżowania – w trakcie swojej ważności – wszystkimi autobusami, tramwajami i trolejbusami w całej Metropolii. Częściowy obraz tego, ile osób skorzystało z linii lotniskowych daje nam liczba biletów sprzedanych bezpośrednio przez kierowców tych linii. Częściowy, ponieważ ktoś mógł skorzystać z tych linii, kupując wcześniej bilet np. w automacie, albo przez aplikację mobilną – wyjaśnia Karolczak.

Z przygotowanego podsumowania dwóch ostatnich miesięcy 2018 roku wynika, że najwięcej biletów dobowych zostało kupionych właśnie u kierowców linii lotniskowych. W listopadzie było to 2 989 a w grudniu już 7 514. Natomiast z automatów ŚKUP w listopadzie wydrukowano 2 815 biletów dobowych, a w grudniu było to już 5 016!

Cena biletu 24-godzinnego wynosi 14 zł w wersji normalnej, a także 7 zł w wariancie ulgowym. Bilet ten – w trakcie swojego okresu ważności – upoważnia do nielimitowanego podróżowania autobusami, tramwajami i trolejbusami na obszarze Metropolii, w tym liniami na lotnisko, a także do jednorazowego przejazdu Kolejami Śląskimi. Ta ostatnia funkcjonalność została dodana właśnie przy okazji utworzenia linii na lotnisko.

Autobusy kursujące do portu lotniczego, oznaczone symbolami AP1, AP2, AP3 i AP4, mają swoje przystanki w: Gliwicach, Zabrzu, Bytomiu, Piekarach Śląskich, Katowicach, Sosnowcu, Będzinie oraz w Tychach.

Linie lotniskowe zostały pozytywnie przyjęte przez mieszkańców. W pierwszych dniach działania linii AP, Metropolia zaprosiła mieszkańców do wyrażenia swoich opinii na ich temat. W trakcie konsultacji wpłynęło wiele wskazówek odnośnie ich funkcjonowania. Metropolia weźmie je pod uwagę przy okazji modyfikacji rozkładów jazdy, które zostaną wprowadzone w ciągu najbliższych tygodni.

– Już w pierwszych dniach funkcjonowania połączeń na lotnisko, postanowiliśmy przeprowadzić konsultacje odnośnie ich działania i poprosić pasażerów o przesłanie nam swoich uwag dotyczących rozkładów jazdy i wprowadzenia ewentualnych korekt – mówi Grzegorz Kwitek, członek zarządu GZM.

– Konsultacje trwały do końca listopada. Otrzymaliśmy wiele merytorycznych spostrzeżeń, za co chcielibyśmy serdecznie podziękować. Wiele z tych uwag dotyczyło między innymi tego, by autobus AP1 zatrzymywał się w centrum Zabrza i Bytomia oraz tego, aby zwiększyć częstotliwość nocnych kursów linii AP2, przejeżdżającej przez Sosnowiec. Dobiegają końca analizy w tej sprawie. Myślę, że pierwsze zmiany w rozkładach jazdy zostaną wprowadzone w ciągu najbliższych tygodni – dodaje.

Za wprowadzenie zmian w rozkładach będzie odpowiedzialny Zarząd Transportu Metropolitalnego, który od 1 stycznia 2019 r. przejął organizowanie komunikacji miejskiej na terenie całej Metropolii.

Wprowadzenie autobusowych linii na lotnisko, a także włączenie dotychczasowych organizatorów komunikacji do ZTM-u, to działania mające na celu koordynację i rozwój publicznego transportu zbiorowego na obszarze Metropolii. W kolejnych miesiącach wprowadzane będą kolejne udogodnienia, jak np. METROBILET, czyli wspólna oferta komunikacji miejskiej i Kolei Śląskich.

Projekt przy skrzyżowaniu ul. Kobiórskiej z ul. Centralną podzielono na 5 etapów. Zaczęto od budowy nowej wiaty przystankowej.

W pierwszej kolejności przystąpiono do robot rozbiórkowych, które objęły istniejącą wiatę, część istniejącej nawierzchni zatoki autobusowej oraz chodnik biegnący wzdłuż wiaty przystankowej.

Nową wiatę  posadowiono na żelbetowych ławach fundamentowych, ściany wymurowano z czerwonej cegły klinkierowej, natomiast pozostałą część konstrukcji stanowi szkielet drewniany składający się ze słupów, podwalin i zastrzałów. Szkieletową konstrukcję wypełnia przeszklenie ze szkła bezpiecznego hartowanego, laminowanego. Dach pokryty został dachówką karpiówką ceramiczną w naturalnym czerwonym kolorze. Obiekt wyposażono w ławki drewniane, tablicę rozkładu jazdy oraz oświetlenie wewnętrzne i zewnętrzne. W posadzce poczekalni wykonano instalacje grzewczą przeciwoblodzeniowej.  Rozbudowana nowa część wiaty przystankowej wyposażona jest w stojaki rowerowe oraz oświetlenie. W ramach drugiego etapu wiatę doposażono w kabinę sanitarną dostosowanej dla osób niepełnosprawnych. W kolejnym etapie przystąpiono do zagospodarowania terenu przyległego do wiaty, z przebudową zatoki przystankowej, ciągów pieszo-rowerowych i założeniem zieleńców.

Równocześnie realizowano parking przy węźle przesiadkowym wraz z dojazdami, dojściami oraz miejscem pod stację rowerów metropolitalnych.

Ponadto, pomiędzy ul. Plichtowicką zjazdem na ul. Kobiórską w kierunku centrum, w ramach projektu wykonano I etap ścieżki rowerowej, która w przyszłości ma połączyć Kobiór z Tychami. Wartość projektu wyniosła 1 411 260,20 zł, z czego 1 199 571 zł to dofinansowanie z Metropolitalnego Funduszu Solidarności.

Od 1 stycznia 2019 r. organizatorem komunikacji miejskiej na obszarze Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii będzie Zarząd Transportu Metropolitalnego.

ZTM przejmie zadania trzech dotychczasowych organizatorów: KZK GOP, MZK Tychy i MZKP Tarnowskie Góry. Autobusy, tramwaje oraz trolejbusy będą od stycznia jeździć już pod nowym szyldem.

Na początku pasażerowie nie odczują w codziennym podróżowaniu zmiany organizatora komunikacji miejskiej. Wszystkie pojazdy wciąż będą kursować w dotychczasowych barwach – identyfikacja wizualna ZTM będzie wprowadzana etapami.

Aktualne pozostają również rozkłady jazdy, numery linii czy punkty obsługi. Cały czas będzie można podróżować na poprzednich biletach, ale do sprzedaży trafią też bilety z nowym jednolitym wzorem.

Ponadto od 1 stycznia 2019 r. wprowadzona zostanie jedna istotna zmiana w taryfie biletów okresowych (7-, 30- lub 90-dniowy). Będą dostępne jedynie bilety ważne od wskazanej przez pasażera daty. Oznacza to, że już w momencie zakupu pasażer będzie decydować, od kiedy ma zacząć obowiązywać jego bilet. Do tej pory w sprzedaży były również bilety ważne od pierwszego skasowania – aby je aktywować konieczne było dwukrotne przyłożenie karty do czytnika, co czasami sprawiało podróżnym problem. Jeśli ktoś zapomniał tego zrobić, podróżował bez ważnego biletu. Dlatego wzorem innych miast zdecydowano o wycofaniu tego rodzaju biletów.

Nowa strona internetowa już działa

Pasażerowie mogą korzystać już z nowej strony internetowej ZTM. Pod adresem www.metropoliaztm.pl znajdą wszystkie niezbędne informacje, m.in. aktualne rozkłady jazdy dla wszystkich linii ZTM, w tym wyszukiwarkę połączeń.