Metropolie w czasach pandemii. Wspólne problemy i sposoby wyjścia z kryzysu

„Rozmowy Metropolitalne: Jak odrodzić się po COVID-19. Definiowanie wspólnych problemów, uniwersalizacja różnic” – to nazwa II Europejskiego Webinarium Metropolitalnego, które GZM przeprowadziła wspólnie z siecią European Metropolitan Authorities. Spotkanie on-line odbyło się w poniedziałek (29 czerwca) w ramach projektu REthniking Metropolises.

Głównym celem wydarzenia była ocena wpływu pandemii na funkcjonowanie wielkich organizmów miejskich. Podczas webinarium próbowano także odpowiedzieć na pytanie czy doświadczenia płynące z tej sytuacji kryzysowej mogą być wykorzystane do poprawy jakości życia mieszkańców. Nie zabrakło również pytań ze strony słuchaczy.

Prelegentami byli:

• Jenny Evjen – Rada Powiatu Viken, Obszar Metropolitalny Oslo 
• Francesco Vassallo – burmistrz Bollate, Obszar Metropolitalny Mediolanu
• Marja Ruigrok – zastępca burmistrza Haarlemmermeer, członek Międzynarodowej Rady Doradczej w Amsterdamie i członek zarządu Regionu Metropolitalnego Amsterdamu

Oprócz uczestników spotkania reprezentujących regiony metropolitalne z całej Europy (w webinarium uczestniczyło 50 osób z wielu krajów europejskich, m.in. Francji, Hiszpanii, Włoch, Norwegii, Czech, Belgii, Niderlandów, Portugalii, Belgii, Zjednoczonego Królestwa, Węgier), gościli także przedstawiciele metropolii z Ameryki Południowej (Argentyna, Kolumbia), Azji (Indie) oraz reprezentanci ONZ, OECD oraz partnerzy tego wydarzenia – European Metropolitan Authorities (EMA).  

Transport publiczny, drogi, szkolnictwo, rozwój biznesu, środowisko, kultura, opieka zdrowotna – wszystkie te dziedziny zostały dotknięte przez COVID-19. Uczestnicy webinarium zgodnie podkreślali, że skutki pandemii są podobne dla większości metropolii, choć różne jest tempo „odmrażania” gospodarki. Dla wielu obszarów pomocne będzie skorzystanie z funduszy centralnych, choć i tutaj trzeba się zmierzyć z kłopotliwą biurokracją.

Praktycznie cała gospodarka Mediolanu została wyłączona na okres dwóch miesięcy. Włosi nie byli przygotowani na przyjście koronawirusa pomimo niepokojących informacji płynących z Chin. Stąd też proces odrodzenia się po COVID-19 jest w tym kraju o wiele trudniejszy niż w przypadku innych państw. Metropolia walczy z problemem olbrzymiego spadku dochodów z tytułu podatków. Jako przykład może służyć branża motoryzacyjna. Dotychczas w ciągu pierwszych czterech miesięcy roku zasilała ona budżet tej metropolii kwotą ok. 60 mln euro. W tym roku było to jedynie ok. 10 mln euro.

Z kolei w metropolii Oslo mocny nacisk stawia się na ożywienie transportu publicznego, jednak „dziury” w budżetach lokalnych mogą spowodować znaczne ograniczenie inwestycji w innych sektorach. Ponadto, aby walczyć ze skutkami pandemii, na szczeblu krajowym i regionalnym w Norwegii uruchomiono tzw. pakiety kryzysowe w postaci funduszy specjalnych. Niemniej jednak na obecnym etapie trudno jeszcze powiedzieć, jaki przyniosą efekt długoterminowy.

W metropolii Amsterdam powołano specjalne grupy składające się ze specjalistów z wielu dziedzin, których zadaniem jest przeanalizowanie wpływu pandemii koronowirusa na tamtejszą gospodarkę oraz wdrożenie środków ochronnych. Duży spadek dochodów wynika m.in. z ograniczeń dla branży turystycznej. Upada coraz więcej firm, rośnie bezrobocie. Dlatego też podjęto decyzję o wszczęciu różnego rodzaju działań mających na celu  wsparcie lokalnej gospodarki.

Warto podkreślić, że pandemia koronawirusa w niektórych przypadkach przyniosła także mniej oczekiwane skutki, np. przyspieszenie niektórych remontów albo rozwój turystyki lokalnej.

Pytania mogli zadawać także słuchacze webinarium. Dzięki temu, tematyka spotkania poruszała także tematy niezwiązane z koronawirusem, jak np. kwestie umocowania prawnego obszarów metropolitalnych.

Poniedziałkowe webinarium to już druga taka inicjatywa Metropolii GZM. Poprzednie takie spotkanie on-line odbyło się 2 czerwca br. Uczestniczyli w nim przedstawiciele GZM oraz obszarów metropolitalnych Barcelony i Göteborga.

To nie koniec wymiany doświadczeń między światowymi metropoliami. Z uwagi na wysokie zainteresowanie uczestników, a także wartość merytoryczną tych spotkań, kolejne tego typu inicjatywy będą prowadzne w przyszłości. Inicjatorem spotkań jest Wydział Współpracy Międzynarodowej GZM.