Do 19 lipca b.r. firmy z branży nieruchomości mogą nadsyłać do urzędu metropolii zgłoszenia do wspólnego udziału w Targach Inwestycji i Nieruchomości EXPO REAL w Monachium, które odbędą się w październiku 2023 roku.

Wnioski mogą składać inwestorzy, deweloperzy i inne podmioty związane z branżą nieruchomości lub inwestycji z terenu Metropolii. Ocenie podlegać będzie m.in. charakter prowadzonej działalności oraz zaproponowane we wniosku oferty związanych z tą branżą inwestycyjną.

Targi Inwestycji i Nieruchomości EXPO REAL w Monachium. To jedno z najważniejszych wydarzeń w tej branży w Europie.

Metropolia po raz kolejny uczestniczy w tym wydarzeniu organizując wspólne stoisko z Urzędem Marszałkowskim oraz Miastem Katowice. Prezentowane są tam tereny inwestycyjne z gmin  – zazwyczaj obszary pod produkcję, magazyny oraz zabudowę mieszkaniową a także tereny już zabudowane.

Odwiedzający stoisko mogą dowiedzieć się więcej na temat potencjału gospodarczego i projektów rozwojowych  Metropolii.  Prezentowane są informacje istotne dla decyzji inwestycyjnych, które dotyczą m.in. prac GZM na rzecz podnoszenia jakości życia, rozwoju transportu zbiorowego, mobilności czy warunków mieszkaniowych. Nie brakuje również informacji na temat potencjału naukowego i edukacyjnego w procesie kształcenia wykwalifikowanych pracowników oraz kolejnych projektów rozwojowych dotyczących prac nad udostępnieniem nowych terenów inwestycyjnych.

W corocznych edycjach targów udział biorą miasta i regiony europejskie oraz podmioty komercyjne, działające głównie w obszarze nieruchomości. Pochodzą m.in. z Niemiec, Austrii, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii, Luksemburga, Portugalii i Hiszpanii. W ostatniej edycji targów, która odbyła się przed pandemią w 2019 roku, imprezę odwiedziło ponad 47 tys. osób z blisko 80 krajów.

Warunki naboru: Ogłoszenie o naborze – targi inwestycji i nieruchomości EXPO REAL 2023 w Monachium – Biuletyn Informacji Publicznej Urząd Metropolitalny Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii (metropoliagzm.pl)

• Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii,
• Marcin Krupa, prezydent Katowic,
• prof. Tomasz Pietrzykowski, prorektor Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, kierownik Centrum Badawczego Polityki Publicznej i Problemów Regulacyjnych UŚ,
• dr Roman Marchaj, adiunkt na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego, specjalista w zakresie prawa samorządu terytorialnego, radca prawny.

Zgromadzenie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii udzieliło Zarządowi absolutorium za wykonanie budżetu za rok 2022. Integracja transportu miejskiego, zakupy zeroemisyjnego taboru, prace nad utworzeniem Kolei Metropolitalnej i infrastruktury dla rowerów- velostrady to jedne z kierunków działań Metropolii w ubiegłym roku.

Wydatki w 2022 roku wyniosły ok. 1,30 mld. zł. W tej kwocie największe środki – ok. 1,17 mld zł wydano na organizację i rozwój transportu miejskiego.

Dochody Metropolii GZM zamknęły się kwotą ok. 1,36 mld zł. Największy udział – 546,53 mln zł stanowiła część zmienna składki rocznej. Część stała składki rocznej wyniosła 13,30 mln zł. Wpływy z usług przewozowych, w tym przede wszystkim sprzedaż biletów przyniosły ok. 192,76 mln zł dochodu.

Do budżetu Metropolii trafiło ok. 346,89 mln zł. Te pieniądze pochodzą z udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych, który wynosi obecnie 5,75%.

W stronę integracji transportu pasażerskiego

W ubiegłym roku uruchomione zostały kolejne 15 metropolitalnych linii autobusowych- Metrolinie. To dodatkowe połączenia autobusowe, które mają usprawnić poruszanie się komunikacją miejską po Metropolii. Ich celem jest poprawa dostępności i funkcjonowania transportu publicznego do czasu budowy Kolei Metropolitalnej. Teraz pasażerów obsługuje 31 metroliniii, w tym roku ma być uruchomiona jeszcze kolejna, która zamknie ten projekt.

Metropolia sfinansowała na kwotę 17 mln zł 104 połączenia kolejowe na swoim obszarze. Finansowanie połączeń kolejowych to realizacja podstawowego wariantu Koncepcji Kolei Metropolitalnej. Ma on na celu poszerzenie oferty przewozowej pociągów pasażerskich na najbardziej obciążonych ruchem ciągach kolejowych w obszarze GZM, przy wykorzystaniu obecnych możliwości infrastruktury kolejowej.

W grudniu 2022 roku przedstawiciele sześciu samorządów z obszaru Metropolii podpisali ze spółką PKP PLK umowy na realizację projektów dofinansowanych
w ramach rządowego programu Kolej Plus. Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia jest partnerem we wszystkich tych projektach oraz zapewnia tym samorządom sfinansowanie wkładu własnego do realizowanych inwestycji. Zaangażowanie finansowe GZM w planowane inwestycje to ponad 317 mln złotych. Ich całkowita wartość to prawie 1,5 mld złotych.

Ponadto realizowana była umowa na opracowanie studium wykonalności budowy drugiej pary torów na trasie Gliwice-Katowice. Wydzielone tory aglomeracyjne na trasie Gliwice-Katowice, czyli linii kolejowej nr 137 w przyszłości mają zwiększyć przepustowość na jednej z najpopularniejszych tras w regionie i doprowadzić do standardu, w którym pociągi będą kursować w Metropolii co kilkanaście minut.
W ubiegłym roku realizowano także opracowanie „Wstępnego Studium Wykonalności Kolei Metropolitalnej na terenie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii” (WSWKM).

Metropolia rozwija sieć sprzedaży biletów. W 2022 roku otrzymała 5 mln zł dofinansowania na zakup 123 solarnych automatów biletowych. Wcześniej w ramach programu pilotażowego na terenie GZM pojawiło się 12 takich urządzeń. Pieniądze pochodzą z drugiej edycji rządowego Programu Inwestycji Strategicznych. Obecnie trwa postępowanie przetargowe na wyłonienie wykonawcy zamówienia. Ponadto zawarto porozumienie z Międzygminnym Związkiem Komunalnym z siedzibą
w Jastrzębiu-Zdroju, dotyczące utworzenia dla obszaru GZM oraz MZK Jastrzębie zintegrowanego systemu taryfowo-biletowego w komunikacji miejskiej.

W ubiegłym roku Metropolia zrealizowała też Metropolitalne Szkoły Prototypowania w Tychach oraz w Sosnowcu. W pierwszym mieście projekt obejmował strefę płatnego parkowania, a w drugim tematykę dobrego transportu w dzielnicy Kazimierz Górniczy.

Metropolia stawia na zeroemisyjny tabor

W lutym 2022 roku Metropolia podpisała umowę z firmą Solaris na zakup 32 elektrycznych autobusów oraz stacji ładowania. Koszt tej inwestycji wynosi  107,8 mln zł, z czego 75 mln zł to dofinansowanie otrzymane w 2021 roku w ramach programu GEPARD II.

Dzięki temu na drogach GZM pojawi się 27 autobusów 12-metrowych, 5 przegubowych o długości 18 metrów oraz zakupionych zostanie 16 mobilnych ładowarek, z których będą mogły korzystać jednocześnie po dwa autobusy. Ponadto w sześciu miastach zostanie wybudowanych 11 szybkich ładowarek pantografowych.

Pierwsze sztuki autobusów trafiły do Metropolii w drugiej połowie maja. Wszystkie z zamówienia mają być dostarczone do końca czerwca.

Pod koniec grudnia ubiegłego roku Metropolia ogłosiła przetarg na zakup 20 autobusów wodorowych z programu „Zielony Transport Publiczny”. Budżet realizacji tego projektu wynosi ok. 110,7 mln zł, w tej kwocie 81 mln zł pochodzi ze środków WFOŚiGW. Obecnie trwa procedura rozstrzygnięcia przetargu.

Metropolia ogranicza niską emisję i wspiera rozwój gmin

Metropolia wraz z 16 gminami przystąpiła do projektu mającego na celu przygotowanie dokumentacji do przyszłych inwestycji związanych z poprawą efektywności energetycznej w budynkach wielorodzinnych komunalnych w ramach programu European Local Energy Assistance (ELENA).

W ramach tego programu, realizowanego przez Komisję Europejską, gminy otrzymają wsparcie w zakresie doradztwa, przygotowania opracowań technicznych oraz pomoc przy przygotowaniu wniosków o dofinansowanie termomodernizacji oraz wymiany źródeł ciepła w budynkach o całkowitej powierzchni ok. 100 tys. m2.

Kontrakt z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym w tej sprawie podpisano 22.11.2022. Metropolia wraz z gminami członkowskimi pozyskała ok. 1,9 mln euro na przygotowanie inwestycji związanych z poprawą efektywności energetycznej 180 budynków komunalnych wielorodzinnych.

Obecnie prowadzone są działania zmierzające do wyboru projektantów i doradców na potrzeby przygotowania niezbędnej dokumentacji dla budynków wskazanych przez gminy uczestniczące w projekcie.

Udział w programie ELENA to nie jedyne działanie Metropolii na rzecz ograniczania niskiej emisji, której źródłem są budynki mieszkalne. W 2021 roku zainicjowała wraz z 11 gminami realizację rządowo-samorządowego programu STOP SMOG. Dzięki wspólnemu działaniu, wymiana źródeł ciepła oraz termomodernizacja może objąć 210 prywatnych domów jednorodzinnych, które należą do osób, których nie stać na takie inwestycje. Wartość programu STOP SMOG w GZM to około 20 mln zł. Wiosną 2023 roku rozpoczął się pierwszy nabór beneficjentów, planowany jest jeszcze jeden w okresie jesiennym.

W ubiegłym roku Metropolia realizowała Program Ograniczania Niskiej Emisji (PONE). Dzięki temu mechanizmowi finansowania gminy Metropolii zrealizowały 45 inwestycji związanych z ograniczeniem niskiej emisji na łączną kwotę dotacji blisko 22,3 mln zł.

Na liście dofinansowania znalazły się m.in. inwestycje w termomodernizację budynków gminnych oraz budowę instalacji OZE (Odnawialne Źródła Energii). Projekty obejmują także modernizację systemu oświetlenia na energooszczędne. Wsparcie uzyskały także inwestycje związane z transportem publicznym, jak np. budowa lub modernizacja zintegrowanych węzłów przesiadkowych, infrastruktura przystankowa oraz drogi rowerowe i infrastruktura ruchu pieszych.

W 2022 GZM realizowała Metropolitalny Fundusz Solidarności. Ma on na celu wyrównywanie różnic rozwojowych gmin Metropolii. Na wsparcie realizacji 33 zadań inwestycyjnych wydano dotacje łącznie ok. 8,6 mln zł.

Pierwsze przetargi pod budowę velostrad

W grudniu 2022 Metropolia ogłosiła przetarg na opracowanie szczegółowej dokumentacji technicznej dla części velostrad, planowanych w ramach Metropolitalnej Sieci Tras Rowerowych. To efekt porozumień, które w 2022 roku Metropolia zawarła z miastami w sprawie realizacji tych inwestycji rowerowych.

W kwietniu 2023 Przetarg został rozstrzygnięty dla dwóch velostrad – Katowice – Sosnowiec (9,7 km), Katowice – Mysłowice (9,1 km)).

Także w grudniu 2022 GZM podpisała dwie pierwsze umowy dotyczące dofinansowania budowy velostrady w przebiegu Katowice – Mysłowice, realizowanej w ramach dużego projektu o nazwie Metropolitalna Sieć Tras Rowerowych. Trasa, o której mowa, w pierwszej kolejności połączy dwie katowickie dzielnice, Brynów z Giszowcem.

Następne dofinansowania zostały przygotowane dla kolejnych wykupów gruntów i dokumentacji projektowych i przedprojektowych, w tym programu funkcjonalno-użytkowego.

Fundusz Nauki dla doktorantów, studentów i uczniów

Metropolia rozszerzyła zakres działania Funduszu Wspierania Nauki, który jest skierowany do uczelni działających na jej terenie. Poza zajęciami prowadzonymi przez najlepszych naukowców na świecie, wsparciem zostaną objęci m.in. doktoranci oraz koła naukowe studentów.

Fundusz wspiera uczelnie w podnoszeniu atrakcyjności ich oferty naukowej i edukacyjnej i zachęca młodych ludzi do studiowania w Metropolii.

Pierwszy pierwotny obszar dotyczy dofinansowania zajęć ze światowej klasy naukowcami. Uczelnie dalej będą mogły zapraszać do siebie naukowców reprezentujących czołowe uniwersytety na świecie albo laureatów znaczących nagród w skali globalnej.

W ubiegłym roku rozszerzono zakres oddziaływania funduszu o cztery kolejne zakresy. Należą do nich wsparcie badań naukowych doktorantów jak i doktorów, nowoczesnych metod kształcenia oraz dofinansowanie konkursów i wydarzeń naukowych. Metropolia kieruje także swoje wsparcie do uczniów ponadpodstawowych i studentów pierwszego roku. Chodzi o organizację inicjatyw naukowych, mających zachęcić do studiowania w GZM, a także indywidualnych programów kształcenia dla szczególnie uzdolnionych studentów.

Foto: GZM/ Łukasz Folda

Od 2019 roku można korzystać z zasobów Platformy Otwartych Danych GZM. Ma ona na celu udostępnienie otwartych danych publicznych. Teraz za blisko 4,5 mln zł dotacji z rządowego programu Polski Ład zostaną wdrożone nowe rozwiązania techniczne, które przyczynią się do rozwoju systemu.

Na portalu znajdują się zbiory danych wytwarzanych przez Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię, Zarząd Transportu Metropolitalnego jak również 28 gmin członkowskich Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Użytkownicy mają na niej dostęp do ponad 200 zbiorów danych na piątym poziomie otwartości. Zawierają one szeroką paletę informacji: od pozwoleń na budowę, przez ewidencję dróg publicznych, nieruchomości wystawione na sprzedaż aż po rejestry dotyczące instytucji kultury oraz kluby sportowe.

Teraz za blisko 4,5 mln zł ze środków Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych (edycja pierwsza) zostaną wdrożone nowe rozwiązania techniczne, które przyczynią się do rozbudowy systemu.

Pod koniec maja Metropolia podpisała z wyłonioną w przetargu PwC Advisory Sp. z.o.o. umowę na realizację projektu „Otwarte dane GZM bazą do wdrożenia usług publicznych adresowanych do mieszkańców oraz inwestorów na obszarze Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii”.

Powstanie system zbierający i przetwarzający i udostępniający dane źródłowe, które są w dyspozycji Metropolii, jej gmin członkowskich wraz z podległymi jednostkami. Zostanie dostarczony także  sprzęt niezbędny do funkcjonowania systemu. Powstanie też narzędzie analityczne. Ma ono wspierać procesy decyzyjne (BI) oraz umożliwiać realizację usług opartych o otwarte dane.

Udostępnianie wysokiej jakości danych jest kluczowym elementem budowania oferty dla inwestorów i mieszkańców. Wykorzystanie gotowych analiz, a także ustrukturyzowanych danych może być pomocne w oszacowaniu ryzyka inwestycji. Zgromadzone dane mogą posłużyć do tworzenia aplikacji webowych w chmurze. Mogą one prezentować np. tereny inwestycyjne, magazyny, biura, zaplecze badawczo-rozwojowe. Otwarte dane to także podstaw do tworzenia aplikacji dla mieszkańców. Może ona pomóc w  przemieszczaniu się  po Metropolii oraz korzystaniu z różnego rodzaju usług publicznych, jak edukacja, zdrowie, kultura czy rozrywka.

W sierpniu 2021 roku, w oparciu o udostępnione przez Metropolię otwarte dane, firma Vooom, z którą GZM współpracuje, opracowała usługę prezentującą informacje o rzeczywistych czasach odjazdów autobusów, trolejbusów i tramwajów. Ta usługa została uzupełniona o dane lokalizacji pojazdów transportu publicznego, które służą aplikacji Google Maps.

Przydatne informacje:

Platforma Otwarte Dane

Jeden autobus i gigabajty informacji. Inwentaryzacja danych w gminach Metropolii – Metropolia GZM

57 projektów z gmin Metropolii otrzymało dotacje z Funduszu Polski Ład – Metropolia GZM

Metropolia rozpoczyna projekt rozwoju platformy otwartych danych – Metropolia GZM

Rzeczywisty czas odjazdu autobusów na mapach Google. Usprawni planowanie podróży – Metropolia GZM

Zgodnie z zasadą, że sprawdzone realizacje należy kontynuować, w ostatnich dniach maja Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia zorganizowała już po raz drugi spotkanie naczelniczek i naczelników ds. ochrony środowiska i gospodarki komunalnej miast i gmin GZM. Tym razem wydarzenie odbyło się
w Krakowie, który bardzo efektywnie stawia czoło trudnym wyzwaniom klimatycznym.  

W Krakowskim Centrum Edukacji Klimatycznej urzędnicy mogli dowiedzieć się jak prowadzić edukację klimatyczną dla mieszkańców. Podczas wizyty studyjnej wraz z pracownikami Zarządu Zieleni Miejskiej z Krakowa odwiedzili Park Lotników Polskich oraz ulicę Krupniczą, gdzie mieli okazję zobaczyć przykłady zielonej i niebieskiej infrastruktury w Krakowie. Druga wizyta odbyła się w Zakładzie Termicznego Przekształcania Odpadów Komunalnych Krakowskiego Holdingu Komunalnego S.A.

Bardzo ciekawe rozwiązania przyniosły warsztaty z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi, efektywności energetycznej oraz niebieskiej i zielonej infrastruktury. Warsztaty prowadzone były przez ekspertów z różnych instytucji, którzy wraz z uczestnikami wypracowali propozycje konkretnych obszarów projektowych.

Ważnym elementem było zapoznanie urzędników z nowymi możliwościami finansowania inwestycji
w ochronie środowiska w nowej perspektywie finansowej UE, które przedstawiły przedstawiciele Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego oraz Związku Gmin i Powiatów Subregionu Centralnego Województwa Śląskiego.

W tegorocznym konwencie uczestniczyli przedstawiciele z gmin: Będzin, Bytom, Chorzów, Dąbrowa Górnicza, Gliwice, Katowice, Knurów, Lędziny, Łaziska Górne, Mikołów, Mysłowice, Pilchowice, Pyskowice, Radzionków, Ruda Śląska, Siemianowice Śląskie, Świętochłowice, Tarnowskie Góry, Tychy, Wojkowice i Zabrze.

Instytut Rozwoju Miast i Regionów wysoko ocenił funkcjonowanie transportu publicznego na obszarze Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. W raporcie „Transport publiczny w miastach i miejskich obszarach funkcjonalnych” konurbacja GZM wspólnie z Poznaniem zajęła drugie miejsce w kraju pod względem integracji systemu transportowego.

Raport opracowany przez badaczy Obserwatorium Polityki Miejskiej IRMiR bierze pod uwagę 22 obszary miejskie w Polsce. Uwzględnia wiele elementów funkcjonowania komunikacji miejskiej, biorąc pod uwagę m.in. integrację systemu, analizę dostępności oraz formy organizacji transportu zbiorowego w miastach.

System dobrze zintegrowany

Konurbacji katowickiej przyznano ocenę na poziomie 88 proc. za integrację systemu transportu publicznego. Na wysoki wynik wpłynęła maksymalna liczba punktów przyznanych w kategoriach: integracja taryfowo-biletowa, system informacji pasażerskiej, możliwość zakupu biletu w aplikacji oraz park & ride.

Przypomnijmy, że wprowadzenie zintegrowanego systemu taryfowego było jednym z pierwszych działań podjętych przez Metropolię. Trzech dotychczasowych organizatorów transportu (KZK GOP, MZK Tychy i MZKP Tarnowskie Góry) połączono w jeden podmiot, czyli Zarząd Transportu Metropolitalnego (ZTM), dzięki czemu wprowadzono wspólne bilety dla wszystkich mieszkańców GZM. Kolejnym krokiem było wprowadzenie bardziej elastycznej taryfy oraz integracja z koleją.

W Metropolii funkcjonuje także rozbudowany system informacji pasażerskiej – przy przystankach znajduje się ok. 550 elektronicznych tablic SDIP, które podają czas przyjazdu autobusów, tramwajów i trolejbusów, a informacje o lokalizacji pojazdów ZTM można śledzić także na żywo w Mapach Google i aplikacji M2GO Info. Z kolei bilety ZTM dostępne są do kupienia w sześciu aplikacjach mobilnych.

W ocenie IRMiR wynikiem na poziomie 88 proc. może pochwalić się także Poznań, natomiast pierwsze miejsce z maksymalną liczbą punktów zdobył Rzeszów.

Wysoka dostępność transportu

Ponadto transport w Metropolii został wysoko oceniony pod względem dostępności do przystanków – zarówno pod względem średnich odległości, jak i czasu potrzebnego na dojście na przystanek. Co ważne, niewielkie są także dysproporcje w dostępności do transportu zbiorowego pomiędzy rdzeniem a strefą zewnętrzną konurbacji.

Warto w tym miejscu przypomnieć, że ZTM obsługuje teren ponad 50 miast i gmin. Łącznie każdego dnia pod jego szyldem kursuje około 1700 autobusów, tramwajów i trolejbusów, które obsługują prawie 7 tys. przystanków. Pod wieloma względami ZTM jest największym organizatorem transportu w Polsce.

Raport „Transport publiczny w miastach i miejskich obszarach funkcjonalnych” dostępny jest TUTAJ.

Do GZM trafiły właśnie pierwsze sztuki autobusów elektrycznych, zakupionych w ramach Programu GEPARD II. Łącznie Metropolia kupiła 32 pojazdy, które będą dostarczane do końca czerwca tego roku. Równolegle trwa montaż infrastruktury do ładowania autobusów elektrycznych. Zakup został dofinansowany ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020 oraz NFOŚiGW.

Pierwsze sztuki nowoczesnych autobusów elektrycznych trafiają już do czterech metropolitalnych PKM: Katowice, Sosnowiec, Gliwice i Świerklaniec. To efekt umowy z firmą Solaris Bus & Coach na zakup 27 autobusów 12-metrowych oraz pięciu przegubowych o długości 18 metrów. Pojazdy są klimatyzowane, wyposażone w Wi-Fi, ładowarki USB i przystosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Umowa przewiduje realizację całego zamówienia do 30 czerwca 2023 roku.

Nowe autobusy to pierwsze pojazdy sygnowane jako Transport GZM, który docelowo skupi wszystkie formy mobilności realizowane przez Metropolię. Transport GZM sukcesywnie będzie pojawiać się na wszystkich elementach infrastruktury transportu publicznego organizowanego przez Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię, a docelowo połączy i ujednolici wizerunek wielu podmiotów budujących system komunikacji w naszym regionie.

Ponadto w ramach projektu zostanie uruchomionych 16 mobilnych ładowarek, z których będą mogły korzystać jednocześnie po dwa autobusy, a także 11 szybkich stacjonarnych ładowarek pantografowych, które pojawiają się w sześciu miastach Metropolii: Będzinie, Gliwicach, Katowicach, Mikołowie, Sosnowcu i Tarnowskich Górach.

Zakup autobusów i infrastruktury ładowania realizowany jest w ramach Programu GEPARD II. Całkowity koszt przedsięwzięcia to ponad 107 mln zł, przy czym prawie 75 mln zł pochodzi z dotacji Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020 oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Dzięki powyższej inwestycji zwiększy się flota ekologicznych, niskoemisyjnych autobusów w GZM. Przypomnijmy, że Metropolia planuje także zakup do 30 autobusów napędzanych wodorem (20 w ramach zamówienia podstawowego oraz kolejnych maksymalnie 10 w ramach prawa opcji). Pojazdy trafią do PKM-ów w Tychach, Katowicach i Świerklańcu. Aktualnie trwa badanie ofert złożonych w przetargu. Docelowo autobusy napędzane wodorem powinny pojawić się w Metropolii w pierwszej połowie 2024 roku.

Rozpoczął się nowy nabór wniosków do Metropolitalnego Funduszu Wspierania Nauki w trzech obszarach: światowej klasy naukowcy, nowatorskie metody kształcenia i „Studiuj w Metropolii”. Nabór trwa od 1 do 30 czerwca 2023 r.

Światowej klasy naukowcy to obszar Funduszu, który daje możliwość zapraszania do siebie zarówno naukowców reprezentujących czołowe uniwersytety na świecie, jak i laureatów znaczących nagród w skali globalnej.

Wsparcie nowatorskich metod kształcenia to obszar, w którym szczególnie punktowane są programy skupione na aktywnym włączaniu partnerów oraz realizowane we współpracy z otoczeniem społeczno-gospodarczym.

Z kolei „Studiuj w Metropolii” skierowany jest do uczniów szkół ponadpodstawowych oraz studentów pierwszego roku. Chodzi o organizację inicjatyw naukowych, mających zachęcić do studiowania w GZM, a także indywidualnych programów kształcenia dla szczególnie uzdolnionych studentów.

Wnioski o przyznanie dotacji na realizację projektów w ramach Metropolitalnego Funduszu Wspierania Nauki można składać w terminie od 1 do 30 czerwca 2023 r. Środki finansowe przeznaczone na dotacje dla uczelni w roku 2023 wynoszą 700 tys. złotych.

Szczegółowe informacje dotyczące miejsca składania wniosków, sposobu ich wypełnienia oraz Regulamin udzielania dotacji wraz z załącznikami znajduje się na stronie BIP – LINK

Celem Programu „Metropolitalny Fundusz Wspierania Nauki” jest wspieranie uczelni z obszaru GZM w podnoszeniu atrakcyjności ich oferty naukowej i edukacyjnej, a w dalszej perspektywie – zachęcanie młodych ludzi do studiowania w Metropolii i związania z nią swojej przyszłości.

Do tej pory po dotację z Funduszu sięgnęły m.in. Uniwersytet Śląski, Uniwersytet Ekonomiczny, Śląski Uniwersytet Medyczny czy Akademia WSB. Dzięki temu studenci z GZM mieli możliwość uczestnictwa w wykładach z naukowcami reprezentującymi takie uczelnie jak Oxford, Harvard czy Stanford.

Pięciokrotne przekroczenia normy dwutlenku węgla w trakcie lekcji, grzyb na ścianach czy “szkolne” ubrania przebierane w domu, aby pozbyć się niechcianego zapachu – to rzeczywistość wielu szkół na Śląsku i w Zagłębiu. Od początku roku szkolnego eksperci Fundacji Napraw Sobie Miasto wspólnie z uczniami i nauczycielami starali się znaleźć rozwiązanie dla tych problemów. Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia jest partnerem tego projektu. Wkrótce ukaże się poradnik podsumowujący dwuletnie doświadczenia, ale wcześniej – 2 czerwca – odbędą się bezpłatne warsztaty, jak dbać o stan powietrza podczas nauki. Aby wziąć w nich udział, konieczna jest rejestracja. 

Jakość powietrza w pomieszczeniach może być nawet 100-razy niższa niż ta na zewnątrz. W większości przypadków smog wpływa na nią tylko w niewielkim zakresie. Częściej oddziałują na stan powietrza niedrożna wentylacja czy brak regularnego wietrzenia klas. Wzrost poziomu dwutlenku węgla wpływa bezpośrednio na zdolność do koncentracji czy przyswajanie nowej wiedzy, a także liczbę absencji w szkole.

– Wszyscy już wiemy, że zimą smog truje. Jesteśmy przekonani, że wiosną i latem oddychamy czystym powietrzem – mówi Paweł Wyszomirski, prezes Fundacji Napraw Sobie Miasto. – W drodze do szkoły i owszem. W szkole mamy już całoroczny dramat. Nasze szkoły nie tylko śmierdzą, ale i po prostu trują – dodaje.

Przez ostatnie dwa lata szkolne, eksperci i ponad 500 uczniów badało stan powietrza w 12 szkołach i wokół nich na obszarze Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Sprawdzali temperaturę, wilgotność, poziomy pyłów PM, dwutlenku węgla czy lotnych związków organicznych oraz główne zanieczyszczenie komunikacyjne, czyli dwutlenek azotu. Niestety wszędzie sytuacja odbiegała od zalecanych norm.

Na podstawie pomiarów opracowano modelowe rozwiązania poprawy sytuacji. Kluczem jest odpowiednie i regularne wietrzenie klasy. Dodatkowo opracowano dwa scenariusze działań.  Pierwszy polega na umieszczeniu w klasie kilkudziesięciu roślin, które mają pozytywny wpływ na jakość powietrza. W drugim pracownie były wyposażane w sprzęt np. osuszacze lub oczyszczacze powietrza, aby walczyć z rozwojem pleśni.

2 czerwca o godz. 9:00 w Parku Naukowo-Technologicznym Euro-Centrum w Katowicach odbędą się warsztaty, pokazujące jak dbać o stan powietrza podczas nauki. Zapisywać można się na stronie: szkolneklimaty.pl/dolacz.

Podczas warsztatów przedstawiony zostanie podręcznik dla uczniów, rodziców i nauczycieli o tym, jak dbać o jakość powietrza w szkołach. Każdy będzie mógł go bezpłatnie pobrać na stronie szkolneklimaty.pl. We wrześniu ruszy kampania, mająca zachęcić do poprawy stanu powietrza w nowym roku szkolnym.

“OpenAir – zdrowe powietrze w klasie”, to pierwszy w Polsce program kompleksowej poprawy jakości powietrza w szkołach. Projekt jest realizowany przez Fundację Napraw Sobie Miasto we współpracy z Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolią.

Projekt realizowany z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy finansowanego przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszy EOG.

***

Inicjatywa Napraw Sobie Miasto działa od kwietnia 2010 r. Zaczęła się od umycia dworca Katowice Ligota. Akcja zainspirowała innych ludzi do realizacji podobnych pomysłów. Z pierwszych doświadczeń związanych z zaangażowaniem w sprawy publiczne zrodziła się idea powołania fundacji. Działa ona od 2012 r. Od tego czasu Napraw Sobie Miasto jest aktywna w całej Polsce, m.in. prowadzi procesy partycypacyjne w Mysłowicach, Myszkowie czy projekty modernizacji ul. Miarki w Bytomiu, ul. Ząbkowskiej w Warszawie, Placu Nowego w Krakowie czy zielonych przystanków we Wrocławiu.

Zbliża się dziesiąta edycja Droniady, która w tym roku odbędzie się w dwóch lokalizacjach: Parku Śląskim oraz na lotnisku Katowice – Muchowiec. Całość zostanie podzielona na trzy segmenty: Droniada Challenge by Łukasiewicz – Instytut Lotnictwa  (konkurs technologiczny); Droniada Tech by Politechnika Śląska (konferencja o AI w dronach i robotyce); Droniada Expo & Kids by Metropolia GZM (pokazy i warsztaty dronowe). Wydarzenie odbędzie się w dniach 1-4 czerwca 2023 r.

Droniada jest wydarzeniem organizowanym z myślą o uczelniach wyższych, ośrodkach badawczo-rozwojowych, samorządach oraz firmach zajmujących się technologiami bezzałogowymi. Jubileuszowa edycja Droniady będzie podzielona na trzy części, skierowane do szerokiego grona odbiorców.

Droniada Challenge by Łukasiewicz – Instytut Lotnictwa

W tym roku części konkursowej patronuje Łukasiewicz – Instytut Lotnictwa, a rywalizacja będzie się odbywać na Polach Marsowych i lotnisku Katowice-Muchowiec, przez cały czas trwania Droniady.

Zadaniem zespołów, które staną w walce o nagrody, będzie rywalizacja w szeregu konkurencji, jak np. „Drzewo życia”, gdzie celem będzie sprawdzenie jak w sposób zautomatyzowany wykrywać ogniska patogenów chorób roślin w sadzie jabłkowym i następnie precyzyjnie je likwidować. Z kolei w konkurencji „Intruz” uczestnicy pokażą, jak działa ich system inteligentny z użyciem drona do monitorowania obiektu infrastruktury krytycznej. Natomiast w nocnej konkurencji „Sztafeta” trzeba będzie zbudować ścieżkę ewakuacji, zrzucając precyzyjnie świetlne bikony.

Konkurs technologiczny łączy w sobie informatykę, mechatronikę i robotykę z lotnictwem. Zadania, które są stawiane przed uczestnikami, w niedalekiej przyszłości będą mogły być stosowane w rolnictwie, energetyce, zarządzaniu kryzysowym czy też bezpieczeństwie pozamilitarnym.

Droniada tech by Politechnika Śląska

Kiedy samorządy zaczną wprowadzać transport autonomiczny? Czy AI potrafi zinwentaryzować słupy energetyczne i towar na półkach? Kim są „cyfrowi bliźniacy”? Tego będzie można się dowiedzieć na konferencji Droniada Tech by Politechnika Śląska w Planetarium Śląskim, w dniach 1-2 czerwca.

Wiedzę podczas tego wydarzenia przekazywać będą naukowcy, pracownicy ośrodków badawczych i przedstawiciele branży dronowej. Będzie można posłuchać o tym, co już potrafią drony i co mogłyby pokazać, gdyby prawo nadążało za rozwojem techniki. Nie zabraknie też informacji o innowacyjnych rozwiązaniach z woj. śląskiego – od dronów do autonomicznych busów.

Droniada Expo & Kids by Metropolia GZM

Finałem X Droniady będzie wystawa i pokazy Droniada Expo & Kids, które odbędą się w niedzielę (4 czerwca) na Polach Marsowych w Parku Śląskim.

Wojna w Ukrainie znacząco zmniejszyła akceptację społeczną dla dronów. Okazało się, że latające aparaty fotograficzne, jak dotąd postrzegano drony, są również bardzo cenną bronią. To niepokoi społeczeństwa krajów należących do Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA) i jest istotną barierą rozwoju usług opartych na robotyce powietrznej.

Wystawa i pokazy organizowane przez Metropolię mają na celu przedstawienie pozytywnych aspektów wykorzystania dronów, np. w ochronie środowiska czy energetyce. Wydarzenie kierowane jest przede wszystkim do dzieci i młodzieży, ale z pewnością zainteresuje również osoby dorosłe.

PROGRAM DNIA: https://droniada.eu/droniada-expo-kids-program/

Głównym organizatorem X Droniady jest Fundacja Instytut Mikromakro. Współorganizatorami są Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Lotnictwa, Politechnika Śląska, Park Śląski i Planetarium Śląskie oraz Aeroklub Śląski, zarządzający lotniskiem Katowice – Muchowiec.