W Muzeum Śląskim podczas gali konkursów na Najlepszą Przestrzeń Publiczną Województwa Śląskiego 2023 i Architekturę Roku Województwa Śląskiego wręczono również nagrody przyznane w ramach Międzyuczelnianego Konkursu o Nagrody Śląskiego Oddziału Towarzystwa Urbanistów Polskich za prace magisterskie licencjackie / inżynierskie oraz kursowe z zakresu urbanistyki, gospodarki przestrzennej i zrównoważonego rozwoju.

W Muzeum Śląskim ogłoszono wyniki czterech konkursów dotyczących architektury i gospodarki przestrzennej. W ich organizację zaangażowane są środowiska branżowe oddziałów śląskich jak: Stowarzyszenie Architektów Polskich (SARP), Śląska Okręgowa Izba Architektów RP, Towarzystwo Urbanistów Polskich (TUP) a także Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego, Śląski Związek Gmin i Powiatów oraz Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia.

Jeden z konkursów, już po raz kolejny, objęty został patronatem Przewodniczącego Zarządu GZM Kazimierza Karolczaka. Nagradzane są w nim prace magisterskie, inżynierskie, licencjackie i kursowe realizowane w ramach programu studiów.

Dyplom Roku przypadł w udziale Wiktorii Anczykowskiej, absolwentce Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej, za pracę magisterską dotyczącą Gliwic „System wysp chłodu jako sposób na zmniejszenie skutków miejskiej wyspy ciepła w okresie letnim na przykładzie dzielnic Śródmiejskie i Politechniki Śląskiej w Gliwicach.

Z kolei wyróżniona praca inżynierska dotyczyła Raciborza i powstała w Akademii Nauk Stosowanych w Raciborzu. To projekt zagospodarowania  terenu byłej stacji kolei wąskotorowej w Nieborowicach koło Gliwic.

W imieniu GZM udział brała Danuta Kamińska, wiceprzewodnicząca zarządu.

– Cieszę się, że GZM jest włączona w tą szeroką dyskusję o przestrzeni. Wśród zadań ustawowych mamy kształtowanie ładu przestrzennego. I choć sama Metropolia nie może wprost realizować inwestycji w tym zakresie, ale właśnie poprzez udział i zaangażowanie w różne wydarzenia związane z architekturą i urbanistyką, może działać na rzecz tego tak ważnego wymiaru, jak przestrzeń – czyli to co nas bezpośrednio otacza i dotyka, wpływa na atrakcyjność naszych miast – podkreśliła Danuta Kamińska.

Wyróżnienie specjalne 2023 oddziału śląskiego Towarzystwa Urbanistów Polskich zostało przyznane zespołowi studentów Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej za pracę konkursową pt. „Modele Struktury Metropolii GZM”. Uzasadnieniem decyzji jury był zakres pracy – nieporównywalny do innych ocenianych, a równie wartościowych projektów i opracowań. Doceniono szczególnie podjęcie tematu w skali metropolitalnej, tym samym obejmującej obszar aż 41 gmin oraz złożoność i kompleksowość zakresu (publikacja i modele 2D i 3D).

– Szczególnie cenna była próba przedstawienie ustalań strategicznych w wymiarze 3D. Z mojej perspektywy jednak to znakomita okazja do upowszechniania informacji o Metropolii w młodym pokoleniu – wśród studentów, a tym samym do budowania przywiązania do obszaru. To właśnie znajomość i kontekst miejsca są przecież tak ważne w pracy architekta i urbanisty, wyjaśnia Danuta Kamińska.

Wręczono też nagrody Marszałka Województwa Śląskiego w corocznym konkursie na Najlepszą Przestrzeń Publiczną. Przedstawiciel GZM jest członkiem Wojewódzkiej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej, która jest jednoczenie sądem konkursowym.

Na tegoroczną 24 edycję konkursu wpłynęło 36 zgłoszeń z 25 gmin, po ocenie formalnej 35 realizacji zostało zakwalifikowanych do dalszej oceny.

W tym roku wśród nagrodzonych z gmin Metropolii znalazły się projekty:

Rozbudowa, przebudowa, remont oraz zmiana sposobu użytkowania Budynku Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu

Rewitalizacja – stworzenie przestrzeni publicznej Plac Niepodległości w Rudzie Śląskiej.

Kino plenerowe w Suszu

Z kolei nagrodę specjalną dostało Planetarium Śląskie za przeprowadzoną modernizację jako przedsięwzięcie bardzo udane, kompleksowe, ale też odbiegające skalą o działań podejmowanych lokalnie.

Zwiększanie kompetencji urzędników oraz budowanie akceptacji społecznej dla ruchu dronów w miastach – to założenia Metropolitalnej Szkoły Dronowej, organizowanej przez Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię. W drugiej edycji wydarzenia, które rozpocznie się 17 października br., weźmie udział ok. 30 pracowników reprezentujących 10 urzędów miast i gmin GZM. Partnerem strategicznym projektu jest Politechnika Śląska.

Celem Metropolitalnej Szkoły Dronowej jest rozwój na obszarze GZM grupy specjalistów dysponujących profesjonalną wiedzą o bezzałogowych statkach powietrznych (dronach), a w szczególności wykorzystaniu tych technologii do realizacji zadań samorządów. Sukces pierwszej edycji skłonił Metropolię do rozwinięcia koncepcji Szkoły i wzmocnienia jej o nowego, strategicznego partnera – Politechnikę Śląską.

Wiedza ekspercka

Uczestnicy kolejnej edycji Szkoły wezmą udział w zajęciach opracowanych we współpracy ze specjalistami z wydziału Transportu i Inżynierii Lotniczej Politechniki Śląskiej, poznając koncepcję U-Space, szczegółowe przepisy lotnicze regulujące ruch powietrzny, a także nauczą się zasad przygotowywania operacji dronowych w taki sposób, by spełniały najwyższe wymogi bezpieczeństwa.

Dzięki współpracy z Centrum Kształcenia Kadr Lotnictwa Cywilnego Europy Środkowo-Wschodniej i Ośrodkiem Szkolenia Personelu Obsługi Systemów Bezzałogowych Statków Powietrznych uczestnicy uzyskają praktyczną wiedzę i umiejętności potrzebne do pełnienia funkcji pilotów BSP. Poznanie perspektywy użytkownika pozwoli im stać się ambasadorami technologii dronowych w miastach.

Projekt realizowany przez GZM kierowany jest do pracowników urzędów, jednostek miejskich oraz spółek komunalnych i w całości finansowany jest ze środków Metropolii.

W pierwszej edycji projektu, która odbyła się w ubiegłym roku, wzięło udział 48 urzędników reprezentujących 16 gmin Metropolii.  Uzyskali oni wiedzę m.in. z zakresu roli miast i perspektyw rozwoju U-Space, podstaw prawnych lotów i użytkowania BSP, ochrony prywatności i ochrony danych osobowych w operacjach lotniczych BSP oraz planowania i zarządzania ryzykiem operacji dronowych w miastach. Uczestnicy przeszli także szkolenie praktyczne z pilotowania dronów.

Koncepcja U-Space

U-Space to to europejska koncepcja stworzenia ekosystemu rozwiązań dla zapewnienia bezpieczeństwa przestrzeni powietrznej nad miastami, dzięki której drony będą mogły wykonywać operacje lotnicze wspierające naukę, sektor publiczny i biznes.

Nowe regulacje U-Space dotyczące ruchu bezzałogowego we wspólnej europejskiej przestrzeni powietrznej weszły w życie w styczniu tego roku. Rozporządzenie Komisji Europejskiej to ważny krok w tworzeniu ram regulacyjnych, które wpłyną na stworzenie nowego wymiaru miast. Wszystkie opisane zmiany związane z ruchem dronów będą wprowadzane stopniowo. Komisja szacuje, że kompleksowy ekosystem dla ruchu bezzałogowych statków powietrznych będzie gotowy do 2030 roku.

Relacja wideo z pierwszej edycji projektu:

Od października częściej niż zwykle będzie można zobaczyć nad Gliwicami drony, czyli bezzałogowe statki powietrzne (BSP). To element unijnego projektu zwiększającego bezpieczeństwo mieszkańców, realizowanego na podstawie umowy między Polską Agencją Żeglugi Powietrznej a Miastem Gliwice i gminami Pilchowice i Sośnicowice oraz Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolią. Bezzałogowce, sterowane przez doświadczonych pilotów działających na zlecenie PAŻP, będą widoczne zwłaszcza nad Starymi Gliwicami, Ostropą, Wójtową Wsią, Trynkiem i Bojkowem. 

Drony stworzą przestrzenną mapę terenu, która w przyszłości pomoże w bezpiecznym poruszaniu się tego typu urządzeń nad Gliwicami i pozostałymi gminami objętymi unijnym projektem. Specjaliści zmierzą sygnały wysyłane przez bezzałogowce, by lepiej określić ich położenie w przestrzeni oraz wskażą obiekty przekraczające wysokość 25 m, np. budynki, maszty, słupy i drzewa.

Loty dronów mają być realizowane nie dłużej niż do końca listopada. Projekt „Usługi cyfrowe dla Bezzałogowych Statków Powietrznych” współfinansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa na lata 2014-2020.

Źródło: UM Gliwice

Europejskie metropolie zrzeszone w sieci European Metropolitan Authorities (EMA) podpisały doroczną deklarację o współpracy na rzecz rozwoju obszarów metropolitalnych. W piątek (29 września) podczas kolejnego Forum sieci, które w tym roku odbywa się w Helsinkach, obszary metropolitalne m.in. GZM, Helsinek, Barcelony, Turynu, Neapolu i Marmary, wzięły udział w debatach i warsztatach na temat wspólnego kierunku względem polityki UE i dostrzeżenia w niej istoty obszarów metropolitalnych.

Tegoroczna deklaracja oraz rozmowy podczas Forum, skupiają się na takich zagadnieniach jak wspieranie gospodarki obiegu zamkniętego, działania w dziedzinie klimatu, rozwój umiejętności na rzecz transformacji ekologicznej i cyfrowej, podnoszenie strategicznej konkurencyjności Europy, tworzenie godnego zaufania krajobrazu cyfrowego, czy wreszcie wzmocnienie pozycji obszarów metropolitalnych w politykach europejskich. W ubiegłym roku deklarację o współpracy w ramach sieci podpisywano w Katowicach, podczas 11. Światowego Forum Miejskiego.

Współpraca GZM z siecią  European Metropolitan Authorities (EMA), którą tworzy ponad
20 europejskich metropolii, istnieje już od 2018 roku. Głównym celem EMA jest stworzenie przestrzeni do dyskusji nad wyzwaniami europejskiego zarządzania metropolią i zdefiniowanie podstaw współpracy między głównymi metropoliami Europy.

Fot. EMA

Powietrze w budynkach szkolnych może być nawet kilkunastokrotnie gorsze niż to na zewnątrz – takie są wnioski z badań Fundacji Napraw Sobie Miasto w partnerstwie z Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolią, które od września 2021 r. realizowały projekt #szkolneklimaty. W ramach projektu powstał poradnik na temat zdania o stan powietrza w klasach, a już 27 września o godz. 17:00 odbędzie się bezpłatny webinar dla wszystkich zainteresowanych.

Badania prowadzone w ramach projektu #szkolneklimaty pokazały, że stan powietrza w budynkach szkolnych w okresie zimowo-jesiennym może być nawet kilkunastokrotnie gorszy niż tego na zewnątrz.

Zła jakość powietrza, to nie tylko wynik smogu, ale także zanieczyszczeń generowanych w samych pomieszczeniach, m.in. zbyt wysokiego stężenia dwutlenku węgla i lotnych związków organicznych. Przekładają się one nie tylko na problemy z koncentracją, ale według raportu Narodowego Centrum Badań i Rozwoju także na wyższą absencję uczniów.

Zapraszamy do zapoznania się z bezpłatnym poradnikiem i raportem, który jest dostępny do pobrania na stronie https://www.szkolneklimaty.pl/wiedza/poradnik. Jest on skierowany do dyrektorów i nauczycieli oraz osób odpowiedzialnych za administrowanie szkolnymi budynkami.

27 września o godz. 17:00 odbędzie się także bezpłatne webinarum „Jak powietrze w klasie wpływa na efektywną naukę”. Szczegóły znajdują się pod adresem https://www.szkolneklimaty.pl/webinar.

Projekt został zrealizowany z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy finansowanego przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszy EOG.

Kato Science Corner to przestrzeń znajdująca się u zbiegu ulic Pocztowej i Młyńskiej, służąca rozpowszechnianiu idei Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024 oraz Metrolabu GZM. Znajduje się tu punkt informacyjny, przestrzeń do wspólnych spotkań, realizacji eventów, przedsięwzięć, badań i innych działań realizowanych w ramach przyznanego Katowicom tytułu Europejskiego Miasta Nauki 2024.

– Katowice to Europejskie Miasto Nauki 2024 i chcemy, aby o tym wiedzieli wszyscy, a nie tylko środowisko naukowe. Stąd uruchomienie miejsca, w którym naukę będzie można zobaczyć z zupełnie innej perspektywy. Już dziś zachęcam do wizyty w Kato Science Corner. Program przewiduje wiele spotkań, warsztatów oraz prelekcji. Jestem przekonany, że każdy znajdzie tu coś, co go zainteresuje – mówi Marcin Krupa, prezydent Katowic.

Projekt to wspólna inicjatywa miasta i Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Zakłada przygotowanie kalendarza spotkań, wykładów, warsztatów, prezentacji przybliżających nie tylko tematykę Miasta Nauki, ale także nauki w szerokiej perspektywie, także w oparciu o założenia programowe Europejskiego Miasta Nauki 2024 oraz MetroLabu GZM. Wszystko ma się odbywać specjalnie stworzonej do tego celu przestrzeni.

 – MetroLab GZM w przestrzeni Kato Science Corner to miejsce, w którym mieszkańcy mogą mieć wpływ i współtworzyć przestrzeń, miasto i metropolię, w której mieszkają – mówi Henryk Borczyk, wiceprzewodniczący zarządu GZM. – Sama idee powstania MetroLabu wzięła się z prostych obserwacji: mieszkańcy są nie tylko użytkownikami i konsumentami miasta. Można powiedzieć, że są niejako prosumentami – są kreatywni, mają pomysły na to, jak miasta powinny się rozwijać, chcą się tymi pomysłami dzielić i chcą współtworzyć rozwiązania, z których będą później korzystać. Dlatego też budowanie smart city, to nie tylko naszpikowanie miasta w elektronikę i technologie cyfrowe. To przede wszystkim mądre zarządzanie miastami poprzez włączanie mieszkańców w procesy twórcze w mieście oraz szukanie nowych rozwiązań starych problemów – dodaje.

– Kilka miesięcy temu otrzymaliśmy raport z badań, które przeprowadziły wszystkich naszych siedem uczelni. W tym raporcie jako pożądane działanie wskazano wyjście nauki poza mury uczelni i laboratoriów – do mieszkańca. Już wtedy narodziła się idea stworzenia takiego miejsca w centrum miasta, jesteśmy przecież tuż przy katowickim rynku, w którym możliwa będzie rozmowa o nauce, prezentacja nauki i inspirowanie nauki przez to, czego potrzebują mieszkańcy. Ta energia społeczna jest niezwykle istotnym elementem nie tylko rozwoju miasta, ale również napędza nas wszystkich, tych którzy wspólnie tutaj stoimy za pomysłem Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024 – mówił w trakcie otwarcie wiceprezydent Katowic Waldemar Bojarun.

Przestrzeń została zaprojektowana tak, by umożliwić przeprowadzanie różnych aktywności. Unikalną grafikę na jednej ze ścian przygotowała Gosia Kulik – znana graficzka i malarka, twórczyni ilustracji, opowieści graficznych, komiksów, plakatów, absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach. We wnętrzach Kato Science Corner skorzystać można między innymi z mini biblioteczki, w której znalazły się książki poświęcone rozwojowi miasta, czy wziąć udział w autorskich spotkaniach i warsztatach. Nie zabrakło też zielonej ściany, pełnej roślin. Odwiedzający Kato Science Corner będą mogli spróbować swoich sił i wykazać się kreatywnością. Dziś (14.09.) w tej przestrzeni oprócz warsztatów dla odwiedzających „Laboratorium Pana Korka” odbędzie się zderzenie umysłów, w ramach którego Tomasz Rożek z „Nauka. To lubię” porozmawia ze sztuczną inteligencją. W kolejnych dniach na odwiedzających będą czekać warsztaty w budowaniu instrumentów muzycznych z odpadów i tworzeniu w glinie czy ekspetymenty na praktycznych spotkaniach z dźwiękiem. To plan na najbliższe tygodnie, ale swój pomysł na to, co mogłoby się odbyć w tej wyjątkowej przestrzeni może zgłosić każdy. Funkcjonalnie zaaranżowany Kato Science Corner czeka na pomysły od przedstawicieli uczelni, szkół oraz mieszkańców.

Od października w organizację wydarzeń organizowanych w Kato Science Corner i MetroLabie GZM włączą się wszystkie uczelnie wchodzące w skład Konsorcjum Akademickiego „Katowice-Miasto Nauki”. Za koordynację tych działań odpowiedzialny będzie Uniwersytet Ekonomiczny.

– Nie ma dzisiaj innego sposobu na budowanie innowacyjnej, przedsiębiorczej gospodarki, wzrost bezpieczeństwa, poprawę ochrony zdrowia, jakości życia ludzi, a także budowanie obywatelskiego społeczeństwa niż inwestowanie w naukę. Inwestycja w naukę to inwestycja strategiczna. Głosząc ideę Europejskiego Miasta Nauki podkreślamy, że to nie jest koszt, to jest właśnie inwestycja, która się opłaca, i która w najbliższym czasie zadecyduje o rozwoju naszego miasta, ale także rozwoju naszego całego regionu. Dlatego z wielkim zaangażowaniem, u progu nowego roku akademickiego, chcemy kształcić naszych studentów, przyszłych ekspertów, liderów dla gospodarki i społeczeństwa, ale także chcemy efektywnie wdrażać owoce naszych badań do praktyki – mówi prof. dr hab. inż. Celina M. Olszak, rektor Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach.

Przestrzeń Kato Science Corner będzie otwarta od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00-17.00, szczegółowy program działań dostępny jest na stronie internetowej  https://www.katowice.eu/kato-science-corner. Uczestnictwo w części aktywności wymaga wcześniejszego zapisania się. Będzie można to zrobić dzwoniąc pod numerem telefonu: 453 675 880 bądź pisząc na adres email: ksc@katowice.eu

Przez 9 dni do 19 sierpnia w Planetarium- Śląskim Parku Nauki młodzi entuzjaści astronomii będą prowadzić obserwacje nieba oraz rozwiązywać testy i zadania. To nieprzeciętne umysły, 250 uczestników z blisko 50 krajów nim trafiło do Planetarium musiało najpierw zwyciężyć w olimpiadach i zawodach krajowych.

Zawodnicy będą rywalizować podczas zmagań teoretycznych, analizować dane astronomiczne oraz prowadzić obserwacje astronomiczne.

Międzynarodowa Olimpiada z Astronomii i Astrofizyki to prestiżowe wydarzenie. Promuje zainteresowania astronomią, badaniami kosmicznymi i naukami ścisłymi wśród uczniów szkół średnich.

Po zmaganiach uczestnicy olimpiady będą mieli okazję poznać województwo śląskie oraz Metropolię.

– Mamy wiele wspólnego. Wy szukacie gwiazd na niebie. My też jesteśmy swego rodzaju gwiazdozbiorem, złożonym z aż 41 gwiazd – miast i gmin tworzących Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię. Mamy ponad 2 miliony mieszkańców. Gdybyśmy byli jedną gwiazdą – byliśmy najjaśniejszą gwiazdą na polskim niebie – największym polskim miastem. Dołączam się do życzeń i gratulacji. Życzę Wam satysfakcji z naukowych zmagań. Mam nadzieję, że po nich znajdziecie również czas by poznać naszą Metropolię.- powiedział Kazimierz Karolczak, przewodniczący Metropolii podczas otwarcia wydarzenia.

Planetarium Śląskie w swojej historii organizuje takie współzawodnictwo po raz drugi. Ostatnim razem takie wydarzenie miało miejsce w 2011 roku.

Górnośląsko- Zagłębiowska Metropolia jest partnerem tegorocznej edycji Olimpiady.

Więcej informacji: IOAA 2023

Foto: GZM

W geoportalu miasta Siemianowice Śląskie (http://siemianowice.geoportal2.pl/map/www/mapa.php?CFGF=wms&mylayers=+granice+) opublikowano najnowszą ortofotomapę (wyświetli się ona po zaznaczeniu opcji Ortofotomapa 2023).

Została ona wykonana w technologii Trueorto czyli prawdziwej ortofotomapy, charakteryzuje się ona tym, że budynki nie są pochylone. Zlecenie wykonała firma MGGP Aero S.A z Tarnowa. W ramach opracowania w dniu 1.05.2023 wykonano 799 zdjęć o pokryciu terenu 80% (podłużne) i 60% (poprzeczne), tak aby każdy fragment był sfotografowany na kilku zdjęciach. Na ich podstawie i po przetworzeniu wykonano prawdziwą ortofotomapę o wielkości piksela terenowego 5 cm. Podczas wykonywania zdjęć samolot leciał na wysokości ok.1100 m, wykonał 15 szeregów zdjęć w kierunku północ-południe.

Ortofotomapy mają szerokie zastosowanie tam gdzie niezbędne jest dokładne i precyzyjne odwzorowanie terenu, służą geodetom, czynnościom przy planowaniu przestrzennym, analizom środowiskowym, mieszkańcom i inwestorom oraz szeregu innym zastosowaniom.

Źródło: UM Siemianowice Śląskie

Choć dla naszych uczniów wakacje w pełni, kadra „Meritum” pracuje na pełnych obrotach. Właśnie rozpoczynamy wdrożenie nowego rozwiązania, które zdecydowanie pomoże naszym nauczycielom rozwijać swoje kompetencje, a w związku z tym podnosić poziom kształcenia w naszej szkole.

Platforma MODEL inspirowana potrzebą rozwijania kompetencji cyfrowych nauczycieli niezbędnych w edukacji zdalnej, bez których nie możemy obejść się również w pracy stacjonarnej, została stworzona w ramach projektu „MODEL kompetencji nauczania zdalnego” finansowanego z funduszy Erasmus+. Organizatorem projektu jest Fundacja Wspierania Edukacji i Rozwoju Innowatorium we współpracy z Anthropolis i Cultura e Dintorni – Training and Mobility.

Zeszłotygodniowe szkolenie w Martina Franca pozwoliło nam dokładnie poznać możliwości jakie daje nauczycielom platforma MODEL. Dziękujemy Fundacji Wspierania Edukacji i Rozwoju Innowatorium za możliwość udziału w szkoleniu. Dzięki niemu zyskaliśmy pewność, że to rozwiązanie będzie dla nas ogromnym wsparciem w codziennej pracy.

Darmowa rejestracja na platformie pozwala na dokładne zdiagnozowanie kompetencji cyfrowych nauczyciela w następujących obszarach: praca z wykorzystaniem narzędzi cyfrowych, programy i materiały edukacyjne online, lekcje, zadania domowe i ocenianie w formie zdalnej, komunikacja z uczniami i ich rodzicami, czy podnoszenie kwalifikacji. Ponadto dzięki zamieszczonym na platformie materiałom można z łatwością rozwinąć swoje umiejętności i wiedzę w tych właśnie dziedzinach. Korzystanie z platformy niesie ze sobą wiele korzyści, w związku z czym polecamy je wszystkim nauczycielom.

Źródło: UM Siemianowice Śląskie