Unowocześnienie, usprawnienie i usunięcie wad, wynikających ze starzejącej się technologii. To główne założenia modernizacji systemu poboru opłat w komunikacji miejskiej ZTM, który obsługiwany jest teraz przez system ŚKUP. Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia ogłosiła przetarg na wykonanie tych prac, a oferty można składać do 16 lutego. Do czasu przeprowadzenia tej modernizacji, która ze względu na swój zakres może potrwać nawet do końca 2022 roku, obecna wersja systemu ŚKUP zostanie utrzymana i na bieżąco aktualizowana. Ważność wszystkich biletów i kart będzie zachowana. Unowocześniony system będzie otwarty, co w przyszłości pozwoli zintegrować go z innymi środkami transportu (np. rowerami miejskimi), co wpisuje się w ideę budowy systemu zrównoważonej mobilności miejskiej w GZM.  

• Zmodernizowany system będzie działał online, a to przyspieszy zapisywanie transakcji w systemie. Teraz ŚKUP działa offline, co powoduje, że przeniesienie biletu kupionego przez internet na kartę może trwać nawet kilka godzin. 
• Karta będzie jednym z identyfikatorów danych, a nie ich nośnikiem. Dzięki tej zmianie będzie można korzystać z systemu bez potrzeby używania karty.  
• Podstawą unowocześnionego systemu będzie mobilna aplikacja. 
• Bilety kupione online będą aktywowane automatycznie. Nie będzie już potrzeby przykładania karty do kasownika w pojeździe, aby zaktualizować jej stan. 
• Karty nie znikną z obiegu – dalej będą dostępne dla pasażerów, którzy preferują korzystanie z takiej formy płatności.  
• Nowi użytkownicy będą mogli samodzielnie założyć swoje konto poprzez Portal Klienta lub aplikację mobilną. Nie będzie konieczności osobistej wizyty w Punkcie Obsługi Pasażera. Oczywiście opcja stacjonarnej rejestracji zostanie utrzymana. 

– Unowocześnienie systemu pobierania opłat poprzez wdrożenie nowego, otwartego oprogramowania centralnego oraz modernizację infrastruktury systemu ŚKUP, usprawni i poprawi płynność jego działania oraz umożliwi wprowadzenie dodatkowych funkcjonalności. Ponadto dzięki temu, że zmodernizowany system wykorzysta w dużym stopniu używane obecnie urządzenia – kasowniki, komputery pokładowe, automaty biletowe, zaoszczędzimy kilkadziesiąt milionów złotych, które potrzebne byłyby na ich wymianę – zapowiada Jacek Brzezinka, członek zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, który odpowiada za zadania związane z rozwojem systemów informatycznych.  

– Prace możemy rozpocząć, ponieważ dobiega końca okres trwałość projektu ŚKUP, który współfinansowany był z dotacji Unii Europejskiej. Szacujemy, że po pozytywnie zakończonym przetargu, prace nad modernizacją systemu potrwają około półtora roku. Przez ten czas system zostanie utrzymany, a po uruchomieniu zmodernizowanej wersji i wyrażeniu wymaganych zgód przez dotychczasowych użytkowników – ich konta zostaną automatycznie przeniesione do nowej wersji systemu. Wszystkie posiadane bilety zachowają swoją ciągłość, a dotychczas wydane karty – ważność – wyjaśnia Jacek Brzezinka. 

Oto najważniejsze zmiany, które zostaną przeprowadzone podczas modernizacji systemu:  

 Z offline do online 

To najważniejszy element modyfikacji, który przyspieszy funkcjonowanie systemu. Przejście z trybu offline na online oznacza, że wszystkie dokonywane w nim transakcje będą odbywać się w czasie zbliżonym do rzeczywistego. Dzięki temu kupując przez internet np. bilet 30-dniowy, będzie on natychmiast dostępny dla pasażera.  

Zamiast karty, wielofunkcyjna aplikacja mobilna 

Ponadto w zmodyfikowanym systemie karta stanie się identyfikatorem, a nie jedynym nośnikiem danych. Dzięki temu pasażerowie, którzy nie będą odczuwali takiej potrzeby, nie będą musieli z niej korzystać, ponieważ wszystkie potrzebne dane, będzie można odczytać w mobilnej aplikacji. Aplikacja będzie podstawowym elementem funkcjonowania unowocześnionego systemu.  

Transakcje realizowane w czasie rzeczywistym bez potrzeby aktualizacji karty w kasowniku 

Nie będzie też konieczności kilkukrotnego „odbijania” karty w kasowniku po zakupie biletów przez Portal Klienta. Teraz jest to konieczne właśnie ze względu na to, że karta jest nośnikiem danych, a więc żeby ta wirtualna transakcja została na kartę „ściągnięta” i zakodowana na niej, trzeba ją przyłożyć do kasownika lub – co jest możliwe od kwietnia 2020 roku, jeśli posiadamy smartfon obsługujący moduł NFC – do naszego telefonu komórkowego i włączenie aplikacji Mobilny ŚKUP. Gdy karta stanie się identyfikatorem, wszystkie tego typu transakcje będą automatycznie realizowane w systemie centralnym bez konieczności dodatkowego angażowania użytkownika.  

Karty nie znikną, aby z systemu mógł korzystać każdy 

Niemniej karty nie znikną z obiegu, aby z systemu mógł korzystać każdy pasażer. Karty będzie można odebrać w ponad 100 automatach biletowych, 10 Punktach Obsługi Pasażera oraz około 800 punktach doładowań (m.in. kioski Ruch). Jednak i one się zmienią – wizualnie i technologicznie. Nowe karty będą wykonane z trwalszych materiałów, będą miały nową szatę graficzną, nie będą na nich nadrukowane zdjęcia i dane osobowe użytkownika (dane osobowe będą potrzebne do założenia konta imiennego i będą wyświetlane podczas kontroli biletów na terminalu kontrolera). W zmodernizowanym systemie wykorzystany zostanie najnowszy typ kart NFC, czyli będzie podobny do technologii wykorzystywanej w zbliżeniowych kartach płatniczych (EMV). 

Szybsza i samodzielna rejestracja nowych użytkowników 

Wygodniejszy będzie również sposób zarejestrowania się nowych użytkowników. Nie będzie już potrzeby osobistego złożenia wniosku i odbioru karty w Punkcie Obsługi Pasażera. Opcja stacjonarnego założenia konta oczywiście zostanie utrzymana. Po modernizacji systemu będzie można to zrobić samodzielnie w sposób prosty i intuicyjny poprzez Portal Klienta lub aplikację mobilną.  

System będzie otwarty i będzie rozwijany o nowe funkcje  

W ramach utrzymania zmodernizowanego systemu, możliwe będzie szybkie wprowadzania nowych funkcjonalności, co pozwoli utrzymywać system zawsze na najwyższym poziomie, realizując oczekiwania pasażerów. System będzie otwarty i możliwym będzie przyłączanie nowych urządzeń, a w przyszłości również integracja różnych środków transportu (np. systemów rowerowych). Wpisuje się to w rozwój idei systemu zrównoważonej mobilności miejskiej w GZM.  

Pandemia koronawirusa nie zniechęciła mieszkańców Metropolii do korzystania z systemu zintegrowanych wypożyczalni rowerów miejskich. W tegorocznym sezonie wypożyczalnie funkcjonowały w pięciu miastach. W okresie od maja do końca listopada 2020 r. dokonano w sumie 307 tys. wypożyczeń rowerów Nextbike, z czego ponad 20 tys. podróży odbyło się w granicach więcej niż jednego miasta. Pomimo wyjątkowo niesprzyjających warunków liczba użytkowników wzrosła o ponad 21 proc. względem ubiegłego roku.

Start sezonu rowerów miejskich opóźniła w tym roku pandemia koronawirusa i związane z tym rządowe obostrzenia. Po pierwszej fali zakażeń restrykcje zostały złagodzone i od 6 maja miasta zaczęły uruchamiać swoje wypożyczalnie – najpierw Katowice i Siemianowice Śląskie, a niedługo potem Chorzów, Tychy i Sosnowiec. W przeciwieństwie do poprzedniego sezonu, w tym roku wypożyczalni rowerów miejskich nie uruchomiły Gliwice i Zabrze.

– Choć tegoroczny system liczył mniej miast, nie ucierpiała na tym liczba użytkowników, a wręcz przeciwnie, zaobserwowaliśmy ich przyrost. Można nawet powiedzieć, że po złagodzeniu obostrzeń związanych z pierwszą falą zakażeń koronawirusem, sklepy rowerowe i wypożyczalnie rowerów przeżywały prawdziwe oblężenie. Jeśli dodamy do tego fakt, że Światowa Organizacja Zdrowia zaleciła w tym czasie podróżowanie rowerami, jako bezpiecznym i zdrowym środkiem transportu, to jest to wyraźny sygnał, że wszelkie projekty rowerowe powinny być nadal przez nas rozwijane – mówi Marcin Dworak, pełnomocnik zarządu GZM ds. nowej mobilności.

W tym roku z wypożyczalni rowerów Nextbike na terenie Metropolii korzystało blisko 140 tys. mieszkańców – to wzrost o ponad 21 proc. w stosunku do roku ubiegłego. Spadła za to liczba wypożyczeń. Tego roku było ich łącznie ponad 307 tysięcy, zaś rok wcześniej – blisko 730 tysięcy. Rekordowym miesiącem 2020 roku był lipiec, w którym odnotowano blisko 72 tysiące wypożyczeń. W sumie w minionym sezonie dokonano 20,7 tys. przejazdów między miastami.

Standardowo najczęściej pokonywaną trasą między miastami były odcinki: Katowice-Chorzów (7626 przejazdów) i Chorzów-Katowice (7444). Najdłuższy przejechany dystans wyniósł 27 km i odnotowano go na odcinku Sosnowiec-Tychy. Z kolei najchętniej wybieraną stacją, w której parkowano rowery z innych miast, były sosnowieckie Stawiki (137 relokacji).

Zintegrowany system rowerów miejskich Nextbike pozwala na wypożyczenie roweru w jednym mieście, a oddanie go w innym, oczywiście pod warunkiem udziału obu miast w zintegrowanym systemie. Metropolia jest odpowiedzialna za finansowanie relokacji rowerów, co znaczy, że taki zabieg nie wiąże się z żadnymi wydatkami po stronie samorządów, czy samych rowerzystów. To Metropolia jest odpowiedzialna za finansowanie relokacji rowerów. W tym roku łącznie dokonano 3038 takich relokacji.

Należy przy tym pamiętać, że zintegrowany system wypożyczalni obejmuje rowery standardowe. Inne typy – rowery familijne, cargo, dziecięce czy wyposażone w fotelik do przewożenia dzieci, należy nadal zwracać w obrębie tego samego miasta.

Wydatki mają wynieść ok 1.4 mld zł. Planowane dochody określono na poziomie 1,3 mld zł. Najwięcej pieniędzy – ok. 1,2 mld zł zostanie przeznaczone na organizację transportu zbiorowego. Budżet został przyjęty przez Zgromadzenie Górnośląsko- Zagłębiowskiej Metropolii w piątek, 18 grudnia 2020 roku.

W 2021 roku dochody Metropolii GZM zaplanowano na poziomie 1,3 mld zł. W tej kwocie około 504 mln zł ma stanowić część zmienna składki rocznej gmin. Jest ona przeznaczona na finansowanie zadań związanych z organizacją przewozów gminnych na rzecz członków Metropolii. Pozostałe dochody pochodzić będą z 5-procentowego udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych – ok. 375 mln zł. Wpływy z usług przewozowych, jak sprzedaż biletów, zostały zaplanowane na kwotę ok. 263 mln zł. Część stała składki gmin członkowskich ma wynieść ok. 37,5 mln zł.

Planowane wydatki z budżetu Metropolii mają wynieść ok. 1,4 mld zł. W 2021 roku na transport ma zostać wydane łącznie ok. 1,3 mld zł. To największa pozycja w budżecie. W tej kwocie ok. 1,2 mld zł zostanie przeznaczone na organizację komunikacji miejskiej. Przypomnijmy, Metropolia organizuje transport w 52 gminach – 40 metropolitalnych oraz 12 z nią sąsiadujących. Wydatki zostaną przeznaczone na przewozy autobusowe, tramwajowe i trolejbusowe. Pieniądze zostaną też wydatkowane na organizację przewozów metropolitalnych do Międzynarodowego Portu Lotniczego „Katowice” w Pyrzowicach. W budżecie zapisano także 10 mln zł na dofinansowanie połączeń kolejowych na obszarze Metropolii.

W budżecie na transport pasażerski przewidziano także wydatki na rozwój i integrację systemów utrzymujących komunikację pasażerską, a także na integrację przewozów. Metropolia planuje wdrożenie ewolucyjnych rozwiązań w systemie ŚKUP, które wyeliminują największe wady systemu. To także utrzymanie solarnych automatów biletowych czy wdrożenie systemu automatycznego zliczania pasażerów.

W budżecie zapisano 24 mln zł na pomoc finansową w formie dotacji celowych dla gmin- liderów w Programie „Kolej+”. Przypomnijmy, że w listopadzie do drugiego etapu programu, który potrwa 12 miesięcy, zakwalifikowano wszystkie 15 wniosków opracowanych i złożonych przy udziale Metropolii. Ma ona sfinansować wymagany 15-procentowy wkład własny projektów, które zostaną zakwalifikowane do realizacji.

W przyszłym roku 16 mln zł ma trafić do Dąbrowy Górniczej. To kontynuacja dwuletniej dotacji na realizację projektu przebudowy infrastruktury kolejowej i drogowej w obszarze stacji Dąbrowa Górnicza. Zadanie to ma sprzyjać rozwojowi ruchu aglomeracyjnego i wpisuje się w rozwój Kolei Metropolitalnej. Na realizację tego projektu na lata 2020-2021 w wieloletniej Prognozie Finansowej zapisano łącznie 26 mln zł.

W strukturze wydatków uwzględniono również 10 mln zł, które zostaną przekazane w ramach Metropolitalnego Funduszu Solidarności w 2021 roku. Kwota ta będzie dodatkowo powiększona o ok. 1,9 mln zł, które nie zostały wykorzystane przez gminy w roku 2020. Oznacza to, że od stycznia do gmin może trafić łącznie ok. 11, 9 mln zł finansowego wsparcia, aby niwelować różnice w rozwoju społeczno-gospodarczym.

W przyszłorocznym budżecie zarezerwowano również ok. 14,6 mln zł na wsparcie działalności gmin członkowskich GZM w ramach Programu Ograniczania Niskiej Emisji (PONE). Do budżetu programu dodatkowo trafi ok. 13,5  mln zł, których nie zdążono wykorzystać przez gminy w PONE tym roku. Finalnie budżet na ten cel zwiększy się do 28,1 mln zł.

Zgromadzenie przyjęło także Wieloletnią Prognozę Finansową na lata 2021-2030. Jej podstawowym założeniem jest realne ujęcie strony dochodów, jak i wydatków Metropolii we wszystkich latach objętych prognozą. Zawiera ona 56 zadań na łączną kwotę ponad 16 mld zł.

W budżecie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii na 2021 rok zaplanowano deficyt budżetowy w wysokości ok. 150 mln zł.  Jest to różnica pomiędzy planowanymi dochodami oraz wydatkami. Deficyt ten planuje się sfinansować w pełnej wysokości z przychodów zaplanowanych jako środki pochodzące z nadwyżki budżetowej z lat ubiegłych.

Katowice podchodzą kompleksowo do kwestii budowy systemy transportu zrównoważonego – czyli takiego, który jest przyjazny dla kierowców, pasażerów komunikacji publicznej, rowerzystów i pieszych. W tych obszarach realizowany jest szereg inwestycji – m.in. budowa nowych dróg rowerowych, przebudowa dwóch węzłów drogowych w ciągu DK81, a także utworzenie czterech centrów przesiadkowych.

Przypomnijmy, że pod koniec 2018 roku w Katowicach otwarto pierwszy park and ride w Ligocie. We wrześniu tego roku działalność rozpoczęło Centrum Przesiadkowe „Sądowa”, pełniące jednocześnie funkcję Międzynarodowego Dworca Autobusowego. Z kolei w ostatnich dniach zakończyły się odbiory prac budowlanych park and ridów „Zawodzie” i „Brynów”. Koszty rozpoczętych w 2017 roku inwestycji wyniosły odpowiednio 95,2 mln zł i 89,4 mln zł. Dzisiaj pierwsi pasażerowie skorzystali z CP „Zawodzie”, a jutro funkcjonowanie rozpocznie CP „Brynów”.

– Budowa centrów przesiadkowych oznacza szereg korzyści dla mieszkańców. Najważniejsza z nich to możliwość szybkiego dojazdu do centrum miasta i zaoszczędzenia czasu oraz mniejsze koszty paliwa. Doświadczenia wielu miast pokazują, że węzły przesiadkowe stają się zachętą do korzystania z komunikacji publicznej, przez co przyczyniają się do ograniczenia liczby pojazdów na drogach. Tym samym zmniejsza się emisja hałasu i spalin – podkreśla Marcin Krupa, prezydent Katowic. – Aby zachęcić do korzystania z transportu publicznego musimy stwarzać komfortowe warunki. Takie dają nam właśnie centra przesiadkowe, które umożliwia transport łączony, najczęściej dojazd samochodem na parking i dojazd do centrum miasta komunikacją miejską. Niestety pandemia koronawirusa dotknęła m.in. komunikację publiczną. Wynalezienie szczepionki daje jednak nadzieję, że sytuacja szybko wróci do normy. Nie chcemy jednak czekać kilku miesięcy, tylko już dziś zachęcać kierowców do testowania centrów przesiadkowych. Na czas pandemii będzie można parkować na ich terenie bez konieczności posiadania biletów. Gdy obostrzenia zostaną zniesione – parkowania pozostanie bezpłatne – na podstawie dowolnego biletu zakodowanego na karcie ŚKUP – zapowiada Marcin Krupa, prezydent Katowic.

Podczas pandemii, w okresie testowym, kierowcy wjeżdżający na parking centrum przesiadkowego nie będą musieli nic robić. Szlaban podniesie się automatycznie przy wjeździe i wyjeździe. Po zaparkowaniu kierowcy będą mogli kontynuować podróż do centrum tramwajem. Parkingi przy centrum przesiadkowym będą funkcjonować w godzinach od 4.00 do 24.00, co jest powiązane z kursami komunikacji publicznej.

Na terenie centrum przesiadkowego znajduje się także zadaszony parking dla rowerów, a wiosną pojawi się tam stacja rowerów miejskich. Dla pasażerów komunikacji miejskiej ważne jest, że autobusy zatrzymują się na nowych przystankach i z nich na zasadzie „door to door” można przesiąść się na tramwaj. Nie bez przyczyny węzły w Katowicach zlokalizowane zostały w rejonach pętli tramwajowych, gdyż zarówno układy torowe pętli, jak i linie tramwajowe łączące pętle z obszarem centralnym Katowic zostały gruntownie zmodernizowane i przebudowane, umożliwiając sprawne prowadzenie ruchu tramwajów w sposób niezależny od warunków ruchu samochodowego. Zakłada się, że powiązanie wysokiej jakości infrastruktury węzłów i taboru tramwajowego, szybki przejazd tramwajem, wysoka częstotliwości kursowania tramwajów oraz brak opłat za postój na parkingach, stanowić będą realną alternatywę dla dojazdu samochodem do Centrum Katowic, zarówno pod względem czasu podróży i łatwości zaparkowania samochodu, a także kosztów podróży.

Centrum przesiadkowe w Zawodziu zrealizowała firma ZUE SA, która podpisała jako lider konsorcjum, wspólnie ze spółką Unibep umowę o wartości 95,2 mln zł. Inwestycja centrum przesiadkowego obejmuje: budynek dworca o powierzchni 365 m2 (m.in. zaplecze socjalne dla kierowców i motorniczych, kiosk, punkt sprzedaży biletów i toalety), parking dla 405 samochodów, wiaty dla 36 rowerów, wiaty peronowej, miejsc postojowych dla autobusów i punkty Kiss&Ride.

– Trasy linii komunikacji miejskiej pozostają na chwilę obecną bez większych zmian, dostosowane zostają jedynie do nowej infrastruktury, jednak pasażerowie nie muszą już czekać na tymczasowych przystankach, oddalonych kilkaset metrów od siebie, co jest istotne w warunkach jesienno-zimowych. Docelowo jednak rozkłady ulegną zmianom, tak aby zwiększyć wykorzystanie potencjału tramwajowego na połączeniu do Centrum. Ponadto wiosną przy obu centrach przesiadkowych zamontowane zostaną stacje z rowerami miejskimi – mówi Bogusław Lowak, naczelnik wydziału transportu.

Aktualne rozkłady dla pasażerów znajdują się na stronach ZTM, a o uruchomieniu kolejnych funkcjonalności centrów przesiadkowych i zmianach będziemy informować oczywiście z wyprzedzeniem.

– Centra przesiadkowe sprawdziły się w innych europejskich miastach. Ich powstanie jest ważne z punktu widzenia budowy systemu zrównoważonej mobilności miejskiej, a jest to jedno z największych wyzwań przed którym stoi cała nasza Metropolia. Celem jest to, by odkorkować ulice naszych miast z ruchu kołowego, a to przyczyni się również do poprawy jakości powietrza. Miasto Katowice jest pierwszym miastem GZM, gdzie powstaje cała sieć centrów przesiadkowych. Wiemy już, że kolejne tego typu inwestycje będą realizowane również w Gliwicach i Zabrzu – mówi Kazimierz Karolczak, przewdniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropoli.

Źródło: UM Katowice

Foto: Metropolia GZM/ Witold Trólka

Jeszcze w tym roku na ulicach naszego miasta pojawi się 10 nowych Solarisów Urbino. Dobrze znane gliwiczanom dwunastometrowe autobusy obsługiwać będą linie A4, 8, 58, 59, 60, 71, 178, 186, 259, 692, 702.

To efekt wartego ponad 11,4 mln zł, rozstrzygniętego w tym roku przetargu zorganizowanego przez PKM Gliwice. W postępowaniu przetargowym najkorzystniejsze warunki zaproponowała firma Solaris Bus&Coach z Bolechowa. Wykonane w najnowszej technologii pojazdy, wyposażone są w nowoczesne systemy oczyszczania spalin oraz spełniają rygorystyczne normy środowiskowe. Każdy jest wyposażony w 32 miejsca siedzące i 64 stojące, jest w pełni klimatyzowany i posiada sieć Wi-Fi oraz ładowarki USB. Komora silnika i agregatu grzewczego wyposażona została w automatyczny system detekcji i gaszenia pożaru. Każdy z autobusów posiada system monitoringu pozwalający na zapis obrazu zainstalowanych kamer z ostatnich 7 dni.

Źródło: UM Gliwice

Projekt rewitalizacji połączenia kolejowego Pyskowice – Pyskowice Miasto, podobnie jak wszystkie wnioski Górnośląsko – Zaglębiowskiej Metropolii (GZM) w ramach budowy Kolei Metropolitalnej, przeszedł do drugiego etapu Programu „Kolej +”.  Dla naszego miasta oznacza to, że przybliżyła się szansa na uruchomienie szybkiego pociągu na trasie Pyskowice Miasto – Gliwice. Co więcej, są spore możliwości, że inwestycja powstanie bez  finansowego wkładu gminy, albo przy minimalnym udziale jej środków.   

Odbudowa linii kolejowej Pyskowice – Pyskowice miasto jest jednym z dziewięciu tzw. projektów punktowych zakwalifikowanych do dalszych prac w ramach Programu „Kolej +”. Oprócz tego Metropolia zgłosiła również sześć projektów liniowych, których zadaniem jest usprawnienie połączeń na trasie kilku gmin z miastem wojewódzkim, czyli Katowicami.

Zgłoszone projekty to efekt intensywnych prac i uzgodnień prowadzonych przez Metropolię z miastami i gminami, które ją tworzą oraz z Urzędem Marszałkowskim Województwa Śląskiego, z którym został zgłoszony wspólny wniosek.  

W drugim etapie do każdego wniosku konieczne jest opracowanie wstępnego studium planistyczno-prognostycznego lub dokumentu równoważnego. Wnioskodawcy muszą również m.in. złożyć dokumenty potwierdzające zabezpieczenie finansowe na wkład własny.

– Wymagane wstępne studium planistyczno-prognostyczne planujemy zrealizować w ramach opracowywanego obecnie Wstępnego Studium Wykonalności Kolei Metropolitalnej. Zatem gminy nie będą musiały ponosić żadnych dodatkowych kosztów na opracowanie tego dokumentu – mówi cytowany w informacji prasowej Grzegorz Kwitek, członek zarządu GZM.

Jak podkreśla G.Kwitek, Metropolia sfinansuje także wymagany w programie 15-procentowy wkład własny kosztów kwalifikowalnych każdego z projektów.

Program „Kolej Plus” jest szansą na szybszą realizację kluczowych inwestycji pod kątem budowy Kolei Metropolitalnej, która w przyszłości ma być kręgosłupem systemu transportowego regionu. Udział Pyskowic w przedsięwzięciu, to zaś  wyjątkowa okazja na ożywienie inwestycyjne i pobudzenie rozwoju miasta.

Plany spotkały się z pozytywnym przyjęciem przez mieszkańców Pyskowic. W internetowej sondzie, w której pytaliśmy o preferencje komunikacyjne w sytuacji uruchomienia nowego połączenia kolejowego, aż 72 proc. uczestników (3079 głosów) zadeklarowało wybór pociągu zamiast samochodu na trasie Pyskowice Gliwice.

Realizacja całości inwestycji ma potrwać do 2028 roku. Całkowita kwota dofinansowania w Programie „Kolej Plus” wyniesie 5,6 mld zł. Łącznie z wkładem własnym jednostek samorządu terytorialnego wartość to 6,5 mld zł.

Źródło: UM Pyskowice

Wszystkie 15 projektów, zgłoszonych z terenu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii zostało zakwalifikowanych do drugiego etapu Programu „Kolej Plus”. Wśród nich znalazło się sześć projektów liniowych, których zadaniem jest usprawnienie połączeń na trasie kilku gmin z miastem wojewódzkim, czyli Katowicami oraz dziewięć punktowych, które mają poprawić funkcjonowanie kolei w ramach jednej gminy. Każdy wyremontowany, zrewitalizowany czy wybudowany kilometr torów lub nowo powstały przystanek w ramach Programu „Kolej Plus”, będzie elementem Kolei Metropolitalnej.

Zgłoszone projekty to efekt intensywnych prac i uzgodnień prowadzonych przez Metropolię z miastami i gminami, które ją tworzą oraz z Urzędem Marszałkowskim Województwa Śląskiego, z którym został zgłoszony wspólny wniosek, wykraczający poza granice GZM i dojeżdżający do Orzesza.

– To nasz wspólny sukces. Cieszy nas bardzo, że wszystkie projekty, w których uczestniczymy znalazły się w drugim etapie Programu „Kolej Plus”. To dowód, że zostały one odpowiednio wyselekcjonowane i profesjonalnie przygotowane – tłumaczy Grzegorz Kwitek, członek zarządu GZM.

Jakie projekty zostały zgłoszone? Czytaj WIĘCEJ

W drugim etapie do każdego wniosku konieczne jest opracowanie wstępnego studium planistyczno-prognostycznego lub dokumentu równoważnego. Ponadto niezbędne jest m.in. złożenie deklaracji, że po zakończeniu inwestycji przez minimum pięć lat na odcinkach objętych inwestycjami będą kursować co najmniej cztery pary pociągów. Oprócz tego wnioskodawcy muszą złożyć dokumenty potwierdzające zabezpieczenie finansowe na wkład własny.

– Jesteśmy w pełni gotowi do drugiego etapu, mamy zabezpieczone na ten cel fundusze. Wymagane wstępne studium planistyczno-prognostyczne planujemy zrealizować w ramach opracowywanego obecnie Wstępnego Studium Wykonalności Kolei Metropolitalnej. Zatem gminy nie będą musiały ponosić żadnych dodatkowych kosztów na opracowanie tego dokumentu – mówi Grzegorz Kwitek.

– Ponadto Metropolia sfinansuje także wymagany w Programie 15-procentowy wkład własny kosztów kwalifikowalnych każdego z projektów – dodaje członek Zarządu GZM.

Program „Kolej Plus” jest szansą na szybszą realizację kluczowych inwestycji pod kątem budowy Kolei Metropolitalnej, która w przyszłości ma być kręgosłupem systemu transportowego dla mieszkańców Metropolii.

– Od początku jesteśmy mocno zaangażowani w Program „Kolej Plus”. Nasze działania rozpoczęliśmy w czerwcu od spotkania z przedstawicielami gmin. Później przez dwa kolejne miesiące intensywnie pracowaliśmy nad przygotowaniem wniosków od strony merytorycznej i formalno-prawnej. Wszystkie z nich znalazły się w drugim etapie, co potwierdza, że nasza praca okazała się skuteczna – podkreśla Lucjan Dec, Dyrektor Departamentu Komunikacji i Transportu GZM.

Do drugiego etapu, który potrwa 12 miesięcy, zakwalifikowano łącznie 79 projektów, z czego 18 z województwa śląskiego, w tym 15 z terenu Metropolii.

Po przygotowaniu niezbędnej dokumentacji, projekty będą podlegały ocenie wielokryterialnej, której wynikiem będzie utworzenie listy rankingowej projektów i kwalifikacja ich do Programu „Kolej Plus”.

Realizacja inwestycji potrwa do 2028 roku. Całkowita kwota dofinansowania w Programie „Kolej Plus” wyniesie 5,6 mld zł. Łącznie z wkładem własnym jednostek samorządu terytorialnego wartość to 6,5 mld zł.

Na początku przyszłego roku Metropolia przedstawi podsumowanie dotychczasowych prac nad „Planem zrównoważonej mobilności miejskiej”. Dokument ten powstaje przy wsparciu Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej oraz zgodnie z wytycznymi Komisji Europejskiej. Będzie receptą na to, co zrobić, aby mieszkańcy mogli szybko, wygodnie i bezpiecznie podróżować po Metropolii. Jednym z elementów zbliżających do jego wypracowania jest „Plan Transportowy”. Dokument właśnie został opublikowany i oddany pod konsultacje społeczne, które potrwają do 11 grudnia. – Plan transportowy jest dla nas bazą i punktem wyjścia do rozmowy z mieszkańcami. Chcemy poszczególne zagadnienia rozwinąć razem z pasażerami – zapowiada Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

Średnio co trzeci zatrudniony mieszkaniec Metropolii każdego dnia wyjeżdża do pracy poza teren swojego miasta i gminy. W ciągu roku pasażerowie Zarządu Transportu Metropolitalnego dokonują ponad 250 mln przejazdów, pokonując autobusami, tramwajami i trolejbusami ponad 100 mln kilometrów.

–  To pokazuje skalę i liczbę codziennych podróży, które każdego dnia odbywają się na drogach GZM. Ale wiemy też, że wystarczy też jedna, czasem nawet drobna, kolizja w centrum konurbacji, żeby Metropolia stanęła w gigantycznym korku. W centrach miast też nie sposób pomieścić już wszystkich samochodów – zauważa Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

– Żeby temu przeciwdziałać, musimy mieć szeroki plan na rozwój mobilności i nie możemy oceniać jej tylko przez pryzmat komunikacji autobusowej. To tylko jeden z elementów całej układanki, w której największą wagę ma dla nas rozwój Kolei Metropolitalnej jako najszybszego i najbardziej ekologicznego środka transportu. Metropolia powstała po to, aby wprowadzić nową jakość, koordynować współpracę, żeby przestrzeń w naszych miastach i gminach była coraz bardziej przyjazna mieszkańcom. Dlatego właśnie rozwój transportu jest tak ważnym aspektem naszej działalności. Dostępność, wygoda i szybkość przemieszczania się są jednymi z kluczowych elementów, przesądzającymi o tym, czy w naszej ocenie w danym mieście również dobrze się żyje, pracuje, uczy i spędza wolny czas – zaznacza.

W stronę przyjaznych i dostępnych przestrzeni w miastach i gminach

Metropolia już teraz podejmuje szereg działań, które mają sprawić, że nowopowstające inwestycje będą spełniać najwyższe standardy dostępności dla mieszkańców, wpisując się tym samym w ideę zrównoważonej mobilności miejskiej.

Dlatego też podczas ostatniego posiedzenia Zarządu GZM zmieniony został regulamin „Programu na rzecz ograniczania niskiej emisji”, w którym podkreślono konieczność, by realizowane inwestycje w ramach tych dotacji, a które związane są m.in. z modernizacją chodników, spełniały metropolitalne standardy ruchu pieszych. Oznacza to, że powstające chodniki muszą być np. odpowiedniej szerokości, aby rzeczywiście podnosić komfort korzystania z nich.

Podobne zapisy już funkcjonują w odniesieniu do powstających dróg rowerowych, które współfinansowane są z dotacji GZM.

Metropolia chce wspierać gminy na każdym etapie realizacji tego typu projektów. Już działa „pogotowie eksperckie” ds. dróg rowerowych. Na każdym etapie realizowania tego typu inwestycji, bez względu na to, czy posiadają metropolitalną dotację czy powstają z budżetów miejskich, samorządowcy mogą zwrócić się z prośbą o konsultacje czy wszystkie zastosowane przez wykonawców elementy wpisują się w metropolitalne zalecenia. Podobnie będzie w przypadku standardów ruchu pieszych.

Zrównoważona mobilność, czyli jak tracić mniej czasu na dojazdy

Aby na zagadnienia transportowe spojrzeć całościowo, Metropolia pracuje nad „Planem zrównoważonej mobilności miejskiej”. To dokument, którego celem jest przedstawienie propozycji działań, inwestycji i modyfikacji, które mogą poprawić mobilność, żeby mieszkańcy tracili mniej czasu na dojazdy.

Proces jego przygotowywania to w pierwszej kolejności dogłębne poznanie powodów, które zakorzenione są w świadomości mieszkańców, a które kształtują nasze nawyki i przyzwyczajenia związane z przemieszczaniem się. Zebranie tych informacji w całość da pełniejszy obraz obszarów, które wymagają poprawy, a dzięki temu mają potencjał do zmiany.

Pierwsze, wstępne badania w tym zakresie zostały przeprowadzone w połowie września podczas Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu, kiedy przedstawiciele GZM spotkali się z mieszkańcami siedmiu miast w punktach informacyjnych i rozmawiali o ich przyzwyczajeniach związanych z mobilnością. Wśród ciekawszych spostrzeżeń jest m.in. to, że kobiety częściej i chętniej korzystają z komunikacji miejskiej, a także są lepiej zorientowane w jej funkcjonowaniu.

Konsultacje Planu Transportowego nie kończą rozmów nad mobilnością w Metropolii

Kolejnym z elementów, zbliżających do budowy systemu zrównoważonej mobilności miejskiej, jest opublikowany właśnie „Plan Transportowy”. To ogólny dokument, którego zadaniem jest wyznaczanie najważniejszych kierunków i celów związanych z rozwojem komunikacji miejskiej na danym obszarze. Jego opracowanie jest niezwykle potrzebne podczas ubiegania się o dofinansowanie nowych projektów i inwestycji m.in. z funduszy unijnych. Porusza wiele, różnych aspektów jego funkcjonowania – nie tylko tych „oczywistych” związanych np. ze standardem, jeśli chodzi o wyposażenie autobusów, ale również tych związanych z ekologią.

Zgodnie z ustawowymi wymogami, dokument został oddany pod konsultacje społeczne, które potrwają od 21 listopada do 11 grudnia. Wszyscy zainteresowani swoje uwagi mogą przysyłać pocztą tradycyjną na adres ZTM (ul. Barbary 21 A, 40-053 Katowice) oraz mailowo (plantransportowy@metropoliaztm.pl). Można je również złożyć osobiście do skrzynki podawczej, znajdującej się w holu Urzędu Metropolitalnego od poniedziałku do piątku w godz. 7:00-15:00. Wybór tej formy złożenia korespondencji wyklucza potwierdzenie wpływu korespondencji do Urzędu.

Istnieje również możliwość osobistego wglądu do dokumentu w siedzibie ZTM po wcześniejszym umówieniu spotkania z pracownikami Wydziału Planowania Rozwoju Transportu (tel. 32 74 38 416), jednak ze względu na trwającą epidemię koronawirusa, mieszkańcy proszeni są o to, by w pierwszej kolejności spróbować zapoznać się z nim w wersji cyfrowej. Dokument dostępny jest w Biuletynie Informacji Publicznej Metropolii LINK.

Konsultacje społeczne Planu Transportowego nie zakończą jednak rozmów z mieszkańcami w bardziej szczegółowych obszarach związanych z funkcjonowaniem komunikacji miejskiej i szeroko pojętej mobilności.

Najważniejszymi osiami tej dyskusji mają być zagadnienia związane m.in. z optymalizacją siatki połączeń, w tym również dalszy rozwój linii metropolitalnych.

Metrolinie to jeden ze szczegółowych aspektów, który zostanie oceniony z mieszkańcami

Linie metropolitalne to nowe, przyspieszone połączenia autobusowe, których zadaniem będzie usprawnienie przemieszczania się po GZM do czasu budowy Kolei Metropolitalnej. A ta dla Metropolii wciąż jest priorytetem – to transport szynowy ma stać się kręgosłupem całego transportu publicznego w GZM, zaś komunikacja tramwajowa, autobusowa i trolejbusowa – jego uzupełnieniem.

Jednak budowa kolei to inwestycje, których realizacja potrzebuje znacznie więcej czasu. Dlatego też, aby już teraz usprawnić komunikację, GZM chce uruchomić metrolinie.

Metrolinie będą systemem połączeń autobusowych, które będą miały zapewnić maksymalnie jak najszybszy przejazd pomiędzy węzłowymi punktami w Metropolii. Ważnym elementem tego projektu są również linie o charakterze dowozowo-odwozowym – ich zadaniem będzie umożliwienie dojazdu mieszkańcom na te przystanki, gdzie będą mogli przesiąść się do linii przyspieszonych.

Trasy metrolinii zostały już praktycznie uzgodnione z miastami i gminami Metropolii, dopracowywane są jeszcze pewne szczegóły. Niemniej i w tym przypadku możliwość ewentualnej modyfikacji tras przejazdu nie będzie zamknięta wraz z ich uruchomieniem.

– Transport publiczny to organizm, który żyje i który odczuwa bardzo mocno zmianę nawyków i przyzwyczajeń jego użytkowników, czyli mieszkańców – mówi Marcin Domański, kierownik projektu „Mobilna Metropolia”, który zajmuje się zagadnieniami związanymi z rozwojem zrównoważonej mobilności miejskiej.

– Dlatego wraz z uruchomieniem metrolinii będziemy chcieli zaprosić mieszkańców do wspólnego oceniania jak funkcjonują, czy spełniają ich oczekiwania i gdzie ewentualnie wymagają modyfikacji, aby ich trasy i rozkład jazdy zachęcał jak najwięcej osób do skorzystania z nich – dodaje Domański.

Pozostałymi obszarami, które będą rozwijane z mieszkańcami GZM to m.in. przejrzystość i czytelność informacji pasażerskiej, zakres standardowego wyposażenia pojazdów oraz kwestie związane z infrastrukturą przystankową.

19 listopada zmieniły się trasy i rozkłady jazdy autobusów nr 604, 644 i 903N, które ponownie obsługują rejon ul. Łączącej. Zmiany mają związek z zamknięciem ul. Kolejowej i fragmentu ul. Kościuszki.

Pierwsze zmiany dla tych linii wprowadzono 2 listopada. Wtedy autobusy kursowały m.in. ul. Morcinka, Folwarczną i Wróblewskiego, omijając ul. Łączącą. W odpowiedzi na sugestie mieszkańców, dotyczące poprawy obsługi tej ulicy, od 19 listopada autobusy nr 604, 644 i 903N jeżdżą wiaduktem i ponownie zatrzymują się na przystankach w rejonie ul. Łączącej.

Linie nr 604, 644 i 903N –  po obsłudze przystanku „Górnicza” jadą ulicami: Kościuszki, Królowej Jadwigi, Piłsudskiego, Graniczną i Cupiała do włączenia się na stałe trasy na ulicy Łączącej. Trasy powrotne przebiegają analogicznie. Do obsługi włączono stałe przystanki tych linii: „Łącząca” i „Dziewiąty”. Obsługa przystanku „Trzydziesty” – stanowisko w kierunku os. Łęknice odbywa się na ulicy Wróblewskiego, w stałej lokalizacji. Szczegółowej informacje i rozkłady jazdy na stronie rj.metropoliaztm.pl.

2 listopada ruszyły prace na ul. Kościuszki – na odcinku od zjazdu do Fabryki Pełnej Życia do skrzyżowania z ul. Kolejową, gdzie wybudowane będzie rondo. Roboty objęły też całą ul. Kolejową. W pierwszym etapie, do marca 2021 r., wykonywane będzie tam uzbrojenie podziemne i kanalizacja. Modernizowane jest także torowisko w rejonie stacji kolejowej. W trakcie budowy zmieniła się organizacja ruchu, utrudnienia dotyczą też pasażerów autobusów. Dla linii 16, 79, 242, 604, 644, 716 i 903N zmodyfikowano rozkłady jazdy, a autobusy kursują po zmienionych trasach. Dodatkowo na początek grudnia zaplanowano zamknięcie przejazdu kolejowego przy ul. Konopnickiej.

Prowadzone prace, które wymuszają zmiany w organizacji ruchu i funkcjonowaniu komunikacji, są częścią dużej inwestycji – budowy centrum przesiadkowego i przebudowy układu drogowego w śródmieściu. Więcej informacji o tym przedsięwzięciu na stronie www.dabrowa-gornicza.pl/aktualnosci/komunikacyjna-metamorfoza-w-toku/

Źródło: UM Dąbrowa Górnicza

Trwają ostatnie szlify na Centrum Przesiadkowym FOCH przy ul. Szpitalnej. Planowany termin uruchomienia Centrum wyznaczono na 23 listopada br.

Przebudowa przystanku autobusowego FOCH w Knurowie jest jedną z ważniejszych inwestycji realizowanych przez Gminę w bieżącym roku. Choć prace budowlane rozpoczęto już w zeszłym roku, wykonując nową zatoczkę autobusową wraz z ciągiem pieszym i ścieżką rowerową w pasie drogowym ulicy Szpitalnej dla pasażerów jadących w kierunku osiedla Wojska Polskiego I i II oraz Gliwic, to jednak najważniejsza część robót związana jest z gruntowną modernizacją dotychczasowego przystanku, który zlokalizowany jest nieopodal targowiska miejskiego.

Przypomnijmy, że projekt, na który Gmina Knurów pozyskała dofinansowanie unijne w wysokości 3 502 923,05 zł przewidywał wykonanie nowego placu manewrowego dla autobusów wraz z budową zadaszonych peronów dla pasażerów, budową systemu dynamicznej informacji pasażerskiej (tablice z orientacyjnym czasem przyjazdu autobusów), wykonanie kanalizacji sanitarnej, oświetlenia i elementów małej architektury oraz przebudową wjazdów i zjazdów w ciągu ulicy Szpitalnej na wysokości Centrum. Modernizacji infrastruktury pasażerskiej towarzyszył remont kapitalny wraz z termomodernizacją budynku poczekalni, w której mieszczą się także lokale użytkowe

Łączny koszt inwestycji to kwota 7 303 721 zł

Aktualnie, wykonawca robót tj. firma DROGOMAX SP. Z O. O. prowadzi ostatnie prace wykończeniowe, a równolegle Zarząd Transportu Metropolitalnego testuje nową infrastrukturę pasażerską pod kątem dostosowania do autobusów przegubowych, przygotowując nowy rozkład jazdy komunikacji miejskiej.

Jeżeli aura nie pokrzyżuje planów, to nowe Centrum Przesiadkowe powinno zostać uruchomione dla pasażerów począwszy od poniedziałku 23 listopada bieżącego roku. Uruchomienie Centrum nie oznaczać będzie jednak końca prac, gdyż wykonawca robót w terminie do 18 grudnia br. będzie musiał jeszcze rozebrać tymczasowy przystanek zlokalizowany na parkingu przy targowisku oraz uporządkować teren i przywrócić do stanu pierwotnego.

Co ważne podkreślenia, modernizacja układu drogowego w tej części miasta nie ogranicza się tylko do budowy samego Centrum, gdyż już w najbliższym czasie rozpocznie się nie mniej ważna dla mieszkańców Knurowa inwestycja związana z budową ronda na skrzyżowaniu ulic Szpitalnej i Kosmonautów.

Źródło: UM Knurów