Gotowa koncepcja rewitalizacji Doliny 5 Stawów w Katowicach

• Warta około 50 milionów złotych
  rewitalizacja Doliny 5 Stawów będzie największym zielonym projektem we
  współczesnej historii Katowic
• Stawy Morawa i Borki zyskają
  połączenie wodne, a nad brzegiem pierwszego z nich powstanie nowa stanica
  żeglarska, co umożliwi uprawianie sportów wodnych na 47 ha powierzchni.
• W ramach rewitalizacji zostanie
  zachowany zielony charakter obszaru, a powstaną m.in.: drogi rowerowe,
  kąpieliska wraz z zapleczem, 500-metrowa promenada, kręgi grillowe czy łąka
  kwietna

Inżynierzy z firmy „AMAYA ARCHITEKCI Agnieszka Majewska” przekazali miastu dokument „Koncepcja architektoniczno-urbanistyczna zagospodarowania terenów w okolicy stawów Morawa, Borki i Hubertusy”. – Otrzymany przez miasto materiał jest zwieńczeniem wielomiesięcznych prac grupy architektów, którzy opracowali go na podstawie wytycznych wskazanych przez mieszkańców Katowic w ramach przeprowadzonych wcześniej konsultacji społecznych – mówi Waldemar Bojarun, wiceprezydent Katowic, który z ramienia prezydenta nadzoruje rewitalizację Doliny 5 Stawów. Wiceprezydent podkreśla, że we wspomnianych konsultacjach katowiczanie podkreślali, że największymi atutami tego obszaru są natura, czysta woda w stawach, cisza, zieleń, możliwość kąpieli oraz istnienie harcerskiej stanicy żeglarskiej.

Przypomnijmy,
że okolice stawów Morawa, Borki oraz trzech Hubertusów znajdujących się na
terenie katowickich dzielnic Szopienic i Burowca tworzą urokliwy, zajmujący 157
hektarów kompleks przyrodniczo-krajobrazowy „Szopienice-Borki”. Stawy powstały
w XX wieku w miejscach, z których wydobywano piasek na potrzeby górnictwa.
Łączna powierzchnia wspomnianych zbiorników wodnych wynosi 91 hektarów – co
oznacza, że jest aż 10 razy większa niż powierzchnia zbiorników w Dolinie
Trzech Stawów, które liczą łącznie 9 hektarów.

– Dolina 5 Stawów jest dziś zaniedbana. Ma jednak olbrzymi potencjał, by stać się miejscem na miarę cieszącej się wielką popularnością Doliny Trzech Stawów. Dlatego w zeszłym roku zobowiązałem się, że kompleksowo zrewitalizujemy to miejsce – mówi prezydent Marcin Krupa. – Całkowicie zgadzam się z mieszkańcami, którzy uznali, że obszar pięciu stawów wymaga dużej interwencji, wysprzątania, uporządkowania, stworzenia dróg rowerowych, miejsc parkingowych. Zdecydowana większość katowiczan uznała, że stawy w przyszłości powinny mieć funkcję wypoczynkową, rekreacyjno-sportową i ekologiczną. I tak też się stanie – dodaje prezydent Marcin Krupa.

Jakie zmiany w Dolinie 5 Stawów?

W
koncepcji architektoniczno-urbanistycznej w sposób szczegółowy przedstawione
zostały informacje dotyczące tego, jak zmieni się Dolina 5 Stawów. Ma ona
umożliwiać rodzinny, aktywny  wypoczynek
– z zachowaniem jej zielonego charakteru. Zgodnie z koncepcją przy stawie Borki
powstaną dwie plaże rekreacyjne i molo prowadzące do wyspy w zachodniej części
stawu. W strefie przybrzeżnej powstaną m.in. toalety, przebieralnie, natryski,
boisko do siatkówki plażowej czy krąg grillowy. W strefie wypoczynku powstanie
monitoring, nowe oświetlenie, zostaną zamontowane ławki, kosze na śmieci. Staw
zostanie wyczyszczony z szuwarów.

Największe
zmiany będą dotyczyć stawu Morawa wraz z nadbrzeżem. Morawa zostanie połączona
z Borkami kanałem, który znacząco zwiększy możliwości w zakresie rekreacyjnego
korzystania z kajaków i łódek. Na północnym brzegu Morawy powstanie plaża rekreacyjna,
boisko do siatkówki plażowej, toalety, przebieralnie i natryski. Wzdłuż całego
wschodniego brzegu, a więc równolegle do torów tramwajowych, powstanie
drewniana promenada spacerowa, która połączy północną część stawu z południową.
Na południowym brzegu – tj. przy stanicy harcerskiej, powstanie kolejna plaża z
pełnym zapleczem. Przewidziano również w tym obszarze miejsce na punkt
gastronomiczny. Na północno-zachodnim brzegu Morawy powstanie krąg grillowy
oraz miejsce do przeprowadzania lekcji w terenie.

Z
kolei trzy stawy Hubertus będą miały bardziej „dziki” charakter. Hubertusy
zostaną oczyszczone z szuwarów i połączone wąskimi kanałami. Nad Hubertusem II
pojawią się pomosty wędkarskie dla osób niepełnosprawnych. Na północnym brzegu
Hubertusa III zostanie utworzona ścieżka edukacyjna wraz z miejscem do lekcji
terenowych.

Udogodnienia dla rowerzystów i
kajakarzy

Dolina
5 Stawów będzie przyjazna dla rowerzystów. Cały obszar zostanie połączony
nowymi drogami rowerowymi, wraz z kilkunastoma wiatami rowerowymi i punktami
wypoczynkowymi. Drogi rowerowe zostaną połączone z tymi już istniejącymi –
wzdłuż ul. Sosnowieckiej w Katowicach oraz po stronie Sosnowca – z drogą
rowerową okalającą Stawiki – co pozwoli włączyć się w Szlak Rowerowy Dawnego
Pogranicza. Dodatkowo na całym obszarze powstaną również parkingi, m.in. przy
zachodniej stronie stawu Borki oraz przy torach kolejowych pomiędzy Morawą a
Hubertusami. 

– Dużą zmianą oczekiwaną, szczególnie przez amatorów sportów wodnych, będzie kompleksowa przebudowa stanicy żeglarskiej na południowym brzegu Morawy. Tę inwestycję zrealizujemy szybciej niż rewitalizację całego obszaru stawów. Aktualnie zlecono opracowanie dokumentacji projektowej, która ma być gotowa w II kwartale przyszłego roku – podkreśla wiceprezydent Waldemar Bojarun.

Ważnym
elementem rewitalizacji będzie dbałość o zieleń. Przebieg dróg rowerowych i
deptaków zaprojektowano tak, by ominąć systemy korzeniowe drzew. Dodatkowo
przewiduje się wykonanie szeregu nasadzeń drzew i krzewów na całym terenie
objętym koncepcją. Pojawią się m.in. rośliny miododajne, które będą zapewniać
pożywienie m.in. dla pszczół i motyli, które występują w tym rejonie. Z kolei
nasadzenie takich gatunków, jak pigwowca okazałego, ligustra, berberysu, głogu
pośredniego zapewni pożywienie dla ptaków i małych ssaków. W Dolinie 5 Stawów
pojawią się także obszary o charakterze łąk – z budkami dla owadów.

Wartość kompleksowej rewitalizacji Doliny 5 Stawów szacowany jest na 50 mln zł. – Zakres prac będzie olbrzymi. Jednak środki, które wydamy, traktujemy nie jako koszt, ale inwestycję w wysoką jakość życia katowiczan. Dzięki temu ten obszar stanie się miejscem, w którym tysiące mieszkańców będą spędzać swój czas – tak, jak ma to miejsce w innych, popularnych zielonych częściach Katowic – podkreśla prezydent Marcin Krupa i dodaje, że będzie to największy, kompleksowy zielony projekt realizowany w Katowicach w ostatnich latach.

Jak
wygląda harmonogram dalszych działań? Kolejnym krokiem jest ogłoszenie w I
kwartale przyszłego roku przetargu na projekt. Po powstaniu projektu będzie
możliwy wybór wykonawcy prac w terenie, które zgodnie z harmonogramem powinny
się rozpocząć w II kwartale 2021 roku. Ze względu na duży zasięg terytorialny
inwestycji, prace będą realizowane w etapach, tak by mieszkańcy możliwie szybko
mogli zacząć korzystać z kolejnych zrewitalizowanych przestrzeni.