Wyścigi dronowe to młoda i bardzo dynamicznie rozwijającą się dyscypliną sportu. O tym, jak wielu emocji potrafi dostarczać, będzie można się przekonać podczas Mistrzostw Polski Wyścigów Dronowych 2022, które odbędą się w niedzielę (5 czerwca) w Gliwicach.

Wyścigi dronowe (ang. drone racing) z roku na rok zyskują na popularności. Federacja Lotnicza uznaje tę dyscyplinę za najszybciej rozwijającą się na świecie.

Szczególną i bardzo atrakcyjną odmianą tego sportu  są wyścigi FPV, w którym pilot drona zakłada gogle i dzięki zamontowanej na statku powietrznym kamerze obserwuje lot swojej maszyny z perspektywy pierwszej osoby (ang. first person view).

Ze względu na niewielką wagę i silniki elektryczne o dużym momencie obrotowym, drony mogą przyspieszać i manewrować z dużą prędkością i zwinnością, osiągając prędkość ok. 160 km/h.

Drony przemieszczają się między przeszkodami (bramkami), a obraz z kamery trafia dodatkowo na ekrany, dostarczając widzom niezwykłych przeżyć i gwarantując znaczną dawkę adrenaliny. Statki powietrzne poruszają się w zabezpieczonym obszarze, co gwarantuje widzom pełne bezpieczeństwo.  Dyscyplina sportu szczególnie ceniona jest przez młodych widzów oraz ich rodziny.

Polska może poszczycić się kilkoma światowej klasy zawodnikami, którzy odnoszą sukcesy na arenie międzynarodowej. W eliminacjach, podczas zawodów krajowych, wyłaniana jest polska Kadra Narodowa.

Organizowane w Gliwicach Mistrzostwa Polski Wyścigów Dronowych 2022 stanowić będą finał rywalizacji pilotów za rok 2022. Po zakończeniu zawodów i podliczeniu punktacji z całego roku wyłoniona zostanie Kadra Narodowa na rok 2023, która reprezentować będzie nasz kraj na arenach międzynarodowych w kolejnym roku.

Wydarzenie odbędzie się 5 czerwca (niedziela), w godzinach 10-18, na terenie kompleksu Nowe Gliwice, przy budynku Cechowni (ul. Bojkowska 35a). Do miejsca dojechać można liniami autobusowymi nr 8 i 58.

Wstęp bezpłatny.

Metropolia GZM jest Partnerem Strategicznym wydarzenia.

Na świecie trwają przygotowania do budowy trzeciego wymiaru miasta, czyli zagospodarowania przestrzeni do wysokości 120 metrów nad ziemią. Ma ona być miejscem dla nowych usług dronowych, które będą świadczone w sposób zorganizowany i bezpieczny. W tym celu Metropolia utworzyła Dronową Szkołę Prototypowania, do której zgłosiło się kilkudziesięciu urzędników z miast i gmin GZM. Pierwsze spotkanie szkoły odbyło się w czwartek, 28 kwietnia.

Rośnie świadomość zastosowania bezzałogowych statków powietrznych (BSP) do realizacji usług nad miastami. Coraz większa rola nowej technologii wymaga także wiedzy o niej. Dlatego w Metropolii powstała Dronowa Szkoła Prototypowania. W pierwszym spotkaniu udział wzięło ponad 40 uczestników.

– Samorządy borykają się dzisiaj z wieloma problemami, ale to nie znaczy, że muszą stać w miejscu i patrzeć, jak świat im ucieka – powiedział podczas inaugurującego spotkania Henryk Borczyk, wiceprzewodniczący zarządu GZM. – Widząc co się dzieje w świecie nowych technologii, projektowania miast, a w tym także technologii dronowych, nie możemy stać z boku i jedynie się przyglądać. Nowe usługi dronowe będą wymagały przyjaznego miasta oraz świadomych urzędników, którzy będą wiedzieli jak te usługi wprowadzać i koordynować u siebie. Obecność tak szerokiego grona uczestników na dzisiejszym spotkaniu to dowód na otwartość umysłów i chęć wprowadzania pozytywnych zmian – dodał.

Budowa „trzeciego wymiaru miasta” wpisuje się w europejską koncepcję U-Space. Przestrzeń, w której poruszać się będą drony na szerszą skalę, dotychczas była mało zagospodarowana, ale wkrótce może się to zmienić. Aktualnie trwają prace w grupach roboczych Komisji Europejskiej nad określeniem roli miast w zakresie organizowania i zarządzania swoją przestrzenią powietrzną. W związku z tym Metropolia prowadzi działania mające przygotować urzędy na nadchodzące zmiany.

– Dronowa Szkoła Prototypowania to pakiet najważniejszych informacji o obszarze BSP, z głównym naciskiem na aspekty prawne, zarówno krajowe jak i unijne – mówi Marcin Dziekański, kierownik projektu „Drony nad Metropolią”. – Najważniejszym elementem szkoły jest proces identyfikacji kluczowych elementów miasta, mających wpływ na działania w powietrzu, które zostaną poddane analizom pod względem ryzyk i posłużą do wytworzenia prototypu mapy w przestrzeni powietrznej dla lotów BSP, ze wskazaniem tzw. dronostrad, czyli korytarzy powietrznych – tłumaczy.

W ramach Szkoły powstanie pierwsza mapa wybranego obszaru w przestrzeni powietrznej, wyznaczająca testowo korytarze powietrzne z uwzględnieniem tego, co znajduje się na lądzie. Urzędnicy będą pracować pod okiem specjalistów z danych obszarów tematycznych. Zdobyta wiedza pozwoli im także na sprawniejsze poruszanie się w obszarze zamówień publicznych, dotyczących technologii dronowych. To również duży krok dla efektywniejszej realizacji działań przez GZM we wdrożeniu usługi „Zaawansowane loty bezzałogowych statków powietrznych na szeroką skalę” w ramach projektu „Usługi cyfrowe dla BSP” realizowanego przez Polską Agencję Żeglugi Powietrznej, Urząd Lotnictwa Cywilnego i Ministerstwo Infrastruktury w ramach funduszu Program Operacyjny Polska Cyfrowa.

Ponadto świadomość wykorzystania, budowania i ewentualnego zarządzania przestrzenią nad miastem, jest także szansą przyciągania nowych usług, inwestorów i budowania wizerunku miasta otwartego na zmieniające się technologie. Samorządy zyskają w swoich szeregach „ambasadorów wiedzy o BSP”, którzy mogą stanowić pierwszy kontakt dla osób i podmiotów chcących wdrażać profesjonalne usługi z wykorzystaniem dronów nad miastami.

Dronowa Szkoła Prototypowania realizowana jest pod patronatem Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego. Spotkania w ramach tej inicjatywy potrwają do czerwca.

To kolejna inicjatywa Metropolii w zakresie działań związanych z budowaniem świadomości i akceptacji społecznej dla technologii bezzałogowych. Przypomnijmy, że Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia jest członkiem grupy roboczej pracującej nad Strategią Dronową 2.0 dla Komisji Europejskiej. Komisja szacuje, że kompleksowy ekosystem dla ruchu bezzałogowych statków powietrznych będzie gotowy do 2030 roku.

Rusza kolejna edycja Amsterdam Drone Week, podczas której Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia wraz z partnerami CEDD zaprezentuje dotychczasowe dokonania w zakresie miejskiej mobilności powietrznej. Amsterdam Drone Week to jedno z najważniejszych wydarzeń dla branży dronowej w Europie. Tegoroczna konferencja odbywa się w dniach 29-31 marca 2022 r.

Metropolia GZM. Synergia doświadczeń dla U-Space  – pod tym hasłem Metropolia promuje swoje zadania w obszarze Urban Air Mobility (UAM) na tegorocznym Amsterdam Drone Week – zarówno na własnym stoisku, jak i poprzez wystąpienia.

GZM prezentuje swój potencjał w oparciu o mechanizmy wypracowane z partnerami CEDD, w ścisłej koordynacji z Urzędem Lotnictwa Cywilnego i Polską Agencją Żeglugi Powietrznej, oraz we współpracy z Łukasiewiczem – Instytutem Lotnictwa oraz Portem Gdynia.

Metropolia promuje się również jako partner projektów Horyzontu 2020: ASSURED-UAM (assured-uam.eu) oraz HARMONY (harmony-h2020.eu), a także jako partner Urban Air Mobility Initiative Cities Community Urban Air Mobility (europa.eu).

Amsterdam Drone Week to globalna platforma wymiany wiedzy na temat aktualnych rozwiązań lotniczych, potencjalnych innowacji i istotnych regulacji prawnych. Jest to miejsce spotkań na najwyższym szczeblu, skupiające wszystkich kluczowych graczy działający w branży bezzałogowych statków powietrznych.

Panele z udziałem Metropolii:

29.03.2022, 12.30 – 13.30 | UIC2 Panel – Sustainable Urban (Air) Mobility Plan

30.03.2022, 13.00 – 14.00 | UIC2 Panel: Safe UAM in the Metropolis Region (Metropolis GZM)

31.03.2022, 10.00 – 14.00 | UIC2 Annual Workshop and Planning

Strona wydarzenia – amsterdamdroneweek.com 

Flagi Polski i Ukrainy, symbole pokoju, a także hasło „Nie dla wojny”, które w świetle ostatnich, bardzo dramatycznych wydarzeń, znów stało się aktualne na całym świecie. Takie obrazy ukazały się na niebie w piątkowy wieczór nad Chorzowem. To część wspieranej przez Metropolię inicjatywy, promującej zbiórkę Polskiej Akcji Humanitarnej na rzecz Ukrainy.

W pomoc ofiarom konfliktu włączyła się polska firma Astranate, realizująca świetlne pokazy plenerowe przy użyciu dronów. W partnerstwie z markami takimi jak InPost, wspólnie z Polską Akcją Humanitarną,  podziękowali Polakom za fantastyczną postawę i solidarność w niesieniu pomocy dla Ukrainy.

Zbiórka Polskiej Akcji Humanitarnej na rzecz Ukrainy – LINK

– Niebo powinno kojarzyć się z pokojem, z marzeniami, z nadzieję, a nie wywoływać poczucia strachu czy zagrożenia w związku ze spadającymi rakietami – mówi Szymon Łukasik z Astranate.

– Chcieliśmy w ten sposób również przyłączyć się do podziękowań wszystkim mieszkańcom Polski i naszej Metropolii, którzy dosłownie otworzyli swoje domy dla osób, które szukają schronienia w naszych miastach – podkreśla Jacek Woźnikowski z Metropolii.

Widowisko na niebie zostało wykonane przy pomocy roju dronów pokazowych. Celem akcji było także zwrócenie uwagi na potrzebę koordynacji działań pomocowych, aby mogły stać się długofalowym wsparciem. Patronat nad wydarzeniem objęła Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia. 

Gliwice, Pilchowice i Sośnicowice, przy wsparciu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, zwyciężyły w konkursie Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. Konkurs jest elementem kolejnego etapu wdrażania przez PAŻP systemu koordynacji lotów dronów w polskiej przestrzeni powietrznej. To wyjątkowo nowatorskie przedsięwzięcie, dzięki któremu samorządy z obszaru GZM będą wdrażać cyfrowe rozwiązania dla rynku bezzałogowego lotnictwa w Polsce.

Do konkursu mogły zgłaszać się pojedyncze gminy, jak i konsorcja. W sumie do PAŻP wpłynęło blisko 20 zgłoszeń z całej Polski. Ostatecznie rywalizację wygrały trzy konsorcja: Gliwice wraz z gminami Pilchowice, Sośnicowice i Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolią, a także gminy Lesznowola z Nadarzynem (woj. mazowieckie) oraz gminy Lublin z Jastkowem (woj. lubelskie).

– Wybór nie był łatwy, ponieważ każdy z uczestników charakteryzował się wyjątkowymi możliwościami i zaangażowaniem. Ich determinacja i pomysłowość sprawiły,  że podjęcie decyzji było niezwykle trudne – powiedział Janusz Janiszewski, prezes Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. Janiszewski podkreślił, że gratuluje wszystkim gminom, a w szczególności tym, które ramię w ramię z PAŻP będą pisać nowe rozdziały dronowej rewolucji.

Głównym celem projektu jest cyfryzacja procesów związanych z rynkiem bezzałogowych statków powietrznych (BSP), tak aby korzystanie z dronów, zarówno prywatne, biznesowe i instytucjonalne było proste, przyjazne i bezpieczne. Rozwiązania dotyczyć będą wszystkich aspektów nowoczesnego używania dronów, począwszy od zdobycia uprawnień do pilotowania dronów, poprzez identyfikację bezzałogowych statków powietrznych, czuwania nad bezpieczeństwem i legalnością ich lotów, umożliwienia wykonywania lotów na masową skalę, skończywszy na cyfryzacji procesów wprowadzania ograniczeń w przestrzeni i działań o charakterze zarządzania kryzysowego. Cyfrowe rozwiązania dla dronów otwierają możliwość budowy nowoczesnego rynku usług dronowych w Polsce.

– Gminy wyłonione w konkursie będą jako pierwsze ściśle współpracować przy tworzeniu systemu zarządzającego przestrzenią nad ich terenem, budować ich strukturę, dostarczać dane, a przede wszystkim wymieniać się doświadczeniami i wnioskami, jak prawidłowo zorganizować w przyszłości usługi w przestrzeni powietrznej, aby były zintegrowane z przestrzenią miejską i były bezpieczne – mówi Marcin Dziekański, kierownik projektu „Drony nad Metropolią”.

Polska Agencja Żeglugi Powietrznej podkreśla, że wygrana w konkursie to także świetna promocja dla samych gmin, które zyskają możliwość realnego wpływu na kształtowanie się ruchu dronowego i rynku usług dronowych, które na całym świecie przeżywają swoistą rewolucję. Rozwój tej branży przekłada się na nowe możliwości i udogodnienia dla mieszkańców gmin – realne w niedalekiej przyszłości są bowiem dostawy paczek i dokumentów, transport medyczny, żywności, precyzyjne agrolotnictwo czy monitoring infrastruktury przy użyciu dronów.

Konkurs odbył się w ramach usługi pn. „Zaawansowane loty bezzałogowych statków powietrznych na szeroką skalę” realizowanej w ramach Projektu „Usługi cyfrowe dla bezzałogowych statków powietrznych” współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa na lata 2014-2020.

GZM angażuje się w rozwój rynku dronowego poprzez udział w inicjatywie Centralnoeuropejskiego Demonstratora Dronów. Przez ponad 3 lata udziału w CEDD, Metropolia nie tylko współpracowała z miastami i gminami członkowskimi, ale zadbała też o rozwój współpracy międzynarodowej w obszarze technologii bezzałogowych, nawiązując kontakt z ponad 50 partnerami europejskimi. Wśród nich można wymienić: projekt HARMONY – realizowany z 20 partnerami z 8 krajów; projekt ASSURED-UAM – współtworzony z obszarami metropolitalnymi Bari i Porto; konsorcjum UIC2 – zrzeszające 40 europejskich miast.

Inicjatywę CEDD współtworzą: Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, Polska Agencja Żeglugi Powietrznej, Urząd Lotnictwa Cywilnego, Sieć Łukasiewicz – Instytut Lotnictwa, Zarząd Morskiego Portu Gdynia. Całość koordynuje Ministerstwo Infrastruktury.

Od 1 stycznia 2022 r. zaczęło obowiązywać kolejne ważne obostrzenie wynikające ze śląskiej uchwały antysmogowej. Tym samym samorządy zyskały nowe możliwości w kontrolowaniu „kopciuchów”. Obecnie używanie kotłów starszych niż 10 lat jest wykroczeniem.

Egzekwowanie przepisów uchwały antysmogowej jest obowiązkiem władz samorządowych.

Ci co nie wymienili kotłów na czas mają się czego obawiać. Strażnicy miejscy będą mogli między innymi:

– nałożyć mandat karny do 500 zł,

– złożyć wniosek do sądu o ukaranie grzywną,

– nakazać natychmiastowego zaprzestania użytkowania kotła.

Gdy do tego dojdzie jeszcze spalanie niewłaściwych paliw czy śmieci kara może być wyższa. Kary mogą uniknąć osoby, które podjęły już kroki zmierzające do wymiany kopciuchów, ale nie z ich winy wystąpiły opóźnienia (np. czekają na podłączenie do sieci gazowej, czekają na kocioł lub złożyli już wniosek).

Aby przepisy były skuteczne muszą być faktycznie egzekwowane. W Mysłowicach zajmuje się tym Straż Miejska. Specjalne drony mogą takie kontrole znacznie usprawnić. Niestety jeszcze nie ma ich na stałym wyposażeniu mysłowickich strażników, ale dzięki aktywistom z Mysłowickiego Alarmu Smogowego takie kontrole niebawem będą wykonywane. Na loty dronem badawczym grupa pozyskała środki finansowe z programu grantowego „Nasze powietrze” finansowanego przez Clean Air Fund. Pieniędzy nie wystarczy aby zrobić kontrole we wszystkich dzielnicach, dlatego niebawem na profilu facebookowym Mysłowickiego Alarmu Smogowego ogłoszony zostanie konkurs, w którym to sami mieszkańcy będą decydować gdzie powinien polecieć smogowy dron. Pomiary przeprowadzi specjalistyczna firma z udziałem patrolu Straży Miejskiej, która będzie na bieżąco kontrolować wskazane nieruchomości.

Kontrola za pomocą dronów jest bardzo wydajna. W jeden wieczór można skontrolować nawet 500 nieruchomości i prawie bezbłędnie wytypować te, w których palą śmieci. W pomiarach jednocześnie biorą udział dwa drony. Pierwszy wyposażony w specjalne kamery, w nocy widzi dymiące kominy szczególnie wyraźnie. A to właśnie wieczorami mieszkańcy najczęściej zgłaszają do straży miejskiej uciążliwe zadymienie. W te miejsca podlatuje drugi dron badawczy wyposażony w mobilne laboratorium. Sensory w kilkanaście sekund badają zawarte w dymie zanieczyszczenia. Spalanie niedozwolonych substancji takich jak meble, plastiki itp. powoduje emisję charakterystycznych związków chemicznych. Podobnie dym z niskosprawnego kotła zawiera dziesiątki razy więcej zanieczyszczeń. Operator może praktycznie bezbłędnie wytypować nieruchomości do kontroli. Następnie patrol straży miejskiej przeprowadza kontrolę pod wskazanym adresem, aby potwierdzić podejrzenie i wystawić mandat.

Jeśli akcja się sprawdzi planowane jest powtórzenie jej w przyszłości. Środki finansowe na ten cel mogą przeznaczyć także rady dzielnic. Koszt jednej 3 godzinnej sesji pomiarowej to ok. 3000 zł. Jedna z mysłowickich rad dzielnic już podjęła taką decyzję. Rady Dzielnic w swoich celach statutowych mają wpisane działania zmierzające poprawie jakości powietrza, dlatego mieszkańcy powinni zgłaszać takie propozycje działań.

Strategii odejścia od węgla nie da się już zatrzymać. Polityka Energetyczna Polski którą przyjął rząd zakłada palenie węglem do 2030 r. Z kolei marszałek województwa prognozuje, że w maksymalnie w 2029 roku skończy się ogrzewanie węglem. Mieszkańcy Mysłowic już o tym wiedzą, gdyż w przeciągu ostatnich 2 lat tylko z miejską dotacją wymienili ok. 900 kopciuchów. W wielu miejscach poprawa jakości powietrza jest już odczuwalna. Wreszcie zaczyna być widać, że ekstremalnie kopcących domów jest mniej. Jednak prawdziwy przełom nastąpi dopiero od 1 stycznia 2023r. kiedy praktycznie nie będzie można użytkować żadnych urządzeń grzewczych, które potencjalnie mogą powodować intensywne zadymienie. Zakaz obejmie bowiem piece kaflowe, kuchnie, kominki, piecyki typu koza i kolejną grupę kotłów.

Zrealizowano ze środków Clean Air Fund

Jerzy Bryk

Mysłowicki Alarm Smogowy

Źródło: UM Mysłowice

Konkurs technologiczny Droniada ponownie zawita na lotnisko Katowice-Muchowiec. Wydarzenie skierowane jest do uczelni, instytucji badawczo-rozwojowych, firm z kręgu technologii przemysłu 4.0, jak również do samych innowatorów. W tym roku organizatorzy stawiają na latające roboty, teleinformatykę i systemy analizy informacji. Będzie to dziewiąta edycja konkursu, a także trzecia organizowana w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Wydarzenie odbędzie się w dniach 25 – 30 czerwca 2022 r.

Konkurs Droniada 2022 organizowany będzie w formule multidyscyplinarnych zawodów sportowych. Trwa nabór chętnych do udziału w pięciu konkurencjach, ukierunkowanych na praktyczny pokaz możliwości systemów autonomicznych.

Pierwsza konkurencja, Demo systemu Bezzałogowego Statku Powietrznego, jako jedyna jest obowiązkowa dla wszystkich. Polega ona na zaprezentowaniu krótkiego filmu, przedstawiającego zespół i jego predyspozycje do udziału w konkursie. Druga konkurencja – Sztafeta – pokazuje możliwości wsparcia przez drony akcji poszukiwawczo-ratowniczych i akcji gaśniczych. Trzecia – Drzewo życia – sprawdza umiejętności uczestników w zakresie teledetekcji z wykorzystaniem uczenia maszynowego i systemów automatycznego wyboru. W czwartej konkurencji – Intruz – chodzi o wykrycie nieupoważnionej osoby na lotnisku i jej torby pod kątem potrzeb służb ochrony i organizacji poszukiwawczo-ratowniczych. Piąta konkurencja – Budowa – sprawdza umiejętności uczestników w zakresie fotogrametrii i teledetekcji z wykorzystaniem uczenia maszynowego w symulowanych warunkach placu budowy hali magazynowej.

W konkursie Droniada najlepsze zespoły zdobywają nagrody finansowe. Dodatkowo jest to okazja do zdobycia cennego doświadczenia w zakresie technologii 4.0. Uczestnicy konkursu mają w przyszłości szansę zasilić kadry uznanych firm technologicznych albo rozwijać z powodzeniem własne startupy.

Zgłoszenia do konkursu będą przyjmowane do 31 stycznia 2022 r. Zawody odbędą się na lotnisku Muchowiec w Katowicach podczas World Urban Forum Organizacji Narodów Zjednoczonych (25 czerwca – 30 czerwca 2022 r.).

Szczegóły na stronie organizatora – KLIKNIJ TUTAJ.

Poniżej relacja z Droniady 2020:

Drony, a przede wszystkim wykonywane z ich pomocą usługi, przyciągają coraz częściej uwagę miast, jawiąc się jako użyteczne narzędzie równoważenia mobilności miejskiej. Wykorzystując ten trend, Metropolia GZM wraz z innymi europejskimi pionierami miejskiej mobilności powietrznej, opracowała „Practitioner Briefing Urban Air Mobility and Sustainable Urban Mobility Planning”.  Materiał stanowi praktyczny poradnik na temat wykorzystania dronów w miastach.

Poradnik „Practitioner Briefing…” w wersji polskiej można pobrać TUTAJ

Poradnik prowadzi czytelnika poprzez osiem zasad kluczowych dla efektywnego wdrażania planów zrównoważonej mobilności miejskiej (SUMP). Materiał przedstawia powyższy proces odnosząc go bezpośrednio do miejskiej mobilności powietrznej i prezentując szereg wyzwań i osiągnięć miast i regionów Europy w obszarze wprowadzania usług z użyciem dronów. Przykłady budowy ekosystemu miejskiej mobilności powietrznej z interesariuszami krajowymi i międzynarodowymi, działania angażujące społeczność, koncepcje miasta 15-minutowego czy efekty pracy w działaniach finansowanych w ramach projektów HORYZONTU 2020 prezentuje również Metropolia GZM.

„Practitioner Briefing…” to materiał wart przeczytania przez wszystkie miasta mierzące się z wyzwaniem wprowadzania nowych technologii. Zawiera opis scenariuszy rozwoju i koncepcje wykorzystania bezzałogowych statków powietrznych w miastach, a także obecny stan ich wdrażania i dostępne zastosowania.

Dokument jest częścią kompendium przewodników i instruktaży, które uzupełniają nowo zaktualizowane drugie wydanie Wytycznych Europejskiej Platformy Planowania Zrównoważonej Mobilności z 2019.

Międzynarodowa współpraca

Roczna praca Metropolii GZM nad poradnikiem – we współpracy z takimi metropoliami jak Hamburg (Niemcy), Tuluza (Francja), Trikala (Grecja), Oulu (Finlandia), Akwizgran (Niemcy) czy Turyn (Włochy) – zaowocowała powstaniem kompendium wiedzy, wynikającej z odmiennych doświadczeń włączania operacji dronów w równoważenie i integrowanie mobilności miejskiej. Z punktu widzenia Metropolii Practitioner Briefing to narzędzie do budowy w GZM projektu U-Space, czyli infrastruktury dla dronów,  umożliwiającej im bezkolizyjne, zintegrowane operacje, w szczególności o charakterze komercyjnym, gospodarczym oraz państwowym.

Opracowanie miast i regionów stworzone zostało w ramach partnerstwa GZM w inicjatywie UIC2, Urban-Air-Mobility Initiative Cities Community, w ramach platformy Unii Europejskiej Smart Cities Marketplace.

UIC2 została założona w październiku 2017 r. i jest społecznością, która wnosi głos europejskich miast i regionów w powstającym sektorze miejskiej mobilności powietrznej. Jej misją jest działanie na rzecz zrównoważonego i odpowiedzialnego przejścia mobilności miejskiej do trzeciego (pionowego) wymiaru.

Potencjał rynku dronów 

Metropolia GZM pracuje nad tym, aby stać się miejscem pierwszego wyboru do rozwoju potencjału technologii i usług bezzałogowych statków powietrznych. Ich potencjał to między innymi odciążanie ruchu ulicznego, minimalizacja zanieczyszczeń i zagrożeń dla środowiska, wsparcie monitorowania bezpieczeństwa, a nawet wsparcie misji ratowania życia i zdrowia ludzkiego.

Wartość rynku dronów – jak wynika z szacunków Polskiego Instytutu Ekonomicznego – wyniesie do 2026 roku 3,26 mld złotych, ale efekt dla całej gospodarki może wynieść nawet 576 mld złotych. Można również zauważyć, że epidemia COVID-19 dała wyraźny impuls do dalszego rozwoju tej branży, a drony znalazły wiele nowych zastosowań.

Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia wspólnie z samorządem Sosnowca, Łukasiewicz – Instytutem Lotnictwa i firmami z branży technologicznej przygotowuje się do serii testów z wykorzystaniem automatycznego drona. Bezzałogowy statek powietrzny, poruszający się pomiędzy specjalnymi stacjami dokującymi, będzie transportował pilny ładunek medyczny na odległości 3 km. Aby jednak dopełnić wszystkich niezbędnych procedur bezpieczeństwa, przeloty, które miały się odbyć tej jesieni, zostaną przesunięte na wiosnę 2022 roku.

– Przeloty nad Sosnowcem przeprowadzimy w trybie automatycznym, czyli przy minimalnej ingerencji operatora. Bezzałogowy statek powietrzny będzie się poruszał po wcześniej zaprogramowanej trasie, z wykorzystaniem mechanizmu samonaprowadzania. Mówimy o bardzo zaawansowanej technologii, a więc musimy dopełnić wszelkich starań, by minimalizować potencjalne ryzyko – mówi Marcin Dziekański, kierownik projektu „Drony nad Metropolią”.

– Wspólnie ze stronami zaangażowanymi w projekt podjęliśmy decyzję o dopracowaniu szczegółowych elementów systemu transportowego w taki sposób, by zapewniały one najwyższy poziom bezpieczeństwa. Oczekiwania wszystkich stron projektu są bowiem takie, aby poziom bezpieczeństwa systemu był nawet wyższy od tego, który wymagany jest przepisami. Dajemy sobie dodatkowy czas i przesuwamy testy na wiosnę przyszłego roku, aby dopracować każdy element operacji w najdrobniejszym detalu – dodaje Marcin Dziekański.

Bezpieczeństwo to także jeden a najważniejszych aspektów wskazywanych przez mieszkańców Sosnowca, którzy brali udział w dedykowanych warsztatach, poświęconych pilotażowym lotom automatycznego drona. Spotkanie odbyło się w październiku w sosnowieckiej Mediatece, a sam pomysł testowania technologii bezzałogowych spotkał się z entuzjastycznym przyjęciem ze strony mieszkańców.

Przygotowania do lotów nad Sosnowcem toczą się intensywnie. Autorzy projektu zgromadzili już pełną dokumentację techniczną, która zawiera szczegółowe informacje wymagane przepisami. Testy będą jednymi z pierwszych lotów w naszym kraju, które operatorzy poprzedzą analizą ryzyka zgodną z metodyką SORA (Specific Operations Risk Assessment) według najnowszych wytycznych i standardów, obowiązujących tego typu operacje w Europie. Z tego też względu zdecydowano o przesunięciu pilotażu na wiosnę 2022 r.

W projekt zaangażowana jest Metropolia GZM, miasto Sosnowiec, firmy Dronehub i Pentacomp, a także Łukasiewicz – Instytut Lotnictwa. Celem projektu jest zebranie doświadczeń dotyczących wykorzystania technologii dronowej w efektywnym zaspakajaniu potrzeb miasta i jego mieszkańców oraz wymiana doświadczeń z partnerami międzynarodowymi realizującymi podobne projekty.

W związku z rozpoczętym sezonem grzewczym katowicka Straż Miejska rozpoczęła kontrole kotłów, w tym również przy użyciu dronów. Pierwszy patrol z użyciem drona odbył się w tym tygodniu, kolejnych siedem zostanie zrealizowanych do końca roku. To nie jedyne działania Straży Miejskiej w walce o czyste powietrze.

– Katowice w ostatnich latach zintensyfikowały działania na rzecz walki o czyste powietrze. W latach 2015-2020 dzięki miejskiemu programowi dofinansowano wymianę 4865 źródeł ciepła kosztem 42,1 mln zł. Dotacje mogą otrzymać osoby fizyczne, wspólnoty mieszkaniowe, osoby prawne i przedsiębiorcy. Wsparcie miasta sięga do 10 tys. zł co nie powinno przekraczać 80% wartości kosztów, a w przypadku OZE do 6 tys. zł oraz do 50% kosztów. Ze smogiem walczymy na wielu frontach. Poza wymianą kotłów realizujemy projekty termomodernizacji, Straż Miejska wykonuje kontrole, inwestujemy także setki milionów złotych w komunikację publiczną. Powietrze z roku na rok jest coraz lepsze, ale do ideału wciąż daleko – mówi prezydent Marcin Krupa.

Dlatego katowicka Straż Miejska będzie sprawdzać, czym mieszkańcy palą w piecach. Podczas jednego lotu (4 godziny) strażnicy są w stanie sprawdzić zawartość dymu w kilkunastu, a czasami w kilkudziesięciu budynkach. – Priorytetowym stałym zadaniem zespołu ds. Ochrony Środowiska Straży Miejskiej w Katowicach jest eliminowanie zagrożeń dla środowiska naturalnego powodowanych spalaniem odpadów i paliw zabronionych w paleniskach pieców grzewczych. Zadania stałe z zakresu ochrony środowiska wykonuje w tym roku 32 strażników upoważnionych do przeprowadzania kontroli i stosowania przepisów o ochronie środowiska. Docelowo, w przypadku wystąpienia stanów alarmowych istnieje możliwość zintensyfikowania działań kontrolnych poprzez oddelegowanie pozostałych, posiadających upoważnienia  strażników. Ich działaniach często wspierane są przez nowoczesne technologie – mówi Dariusz Sierszeń, zastępca komendanta ds. komunalnych Straży Miejskiej w Katowicach.

Podczas pierwszego patrolu z wykorzystaniem drona, który odbył się w tym tygodniu, skontrolowano kilkadziesiąt budynków w Ligocie, Piotrowicach, Giszowcu, Szopienicach, Załężu i Załęskiej Hałdzie. W ramach kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości. Do 31 grudnia 2021 r. zaplanowanych jest jeszcze siedem kontroli z wykorzystaniem drona. Specjalne czujniki pozwalają na analizę zawartości: etanolu amoniaku, chlorku wodoru, formaldehydu oraz PM10, PM2,5, PM1 z wykorzystaniem laserowego licznika rozsianych cząstek stałych. W przypadku podejrzenia spalania odpadów, np. plastikowych butelek czy lakierowanego drewna, dyspozytor będzie podejmował decyzję o wysłaniu funkcjonariuszy pod wskazany adres w celu potwierdzenia podejrzenia i wystawienia mandatu.

W latach 2011 – 2020 wykonano ponad 20 tys. kontroli. Od 1 stycznia do 21 września 2021 r. przeprowadzono łącznie 141 kontroli palenisk pieców grzewczych. Kontrole były przeprowadzane na pisemne, mailowe oraz telefoniczne zgłoszenia mieszkańców. W wyniku tych kontroli mandatem karnym ukarano 10 osób za spalanie odpadów, głównie płyt wiórowych i lakierowanego drewna. W jednym przypadku, strażnicy egzekwując przepisy prawa miejscowego w tym zapisy tzw. uchwały antysmogowej dla województwa śląskiego, nałożyli grzywnę, powołując się na ustawę o ochronie środowiska.

Kontrole klientów MOPS

Katowice jako jedno z pierwszych miast wprowadziły zmiany w polityce wsparcia osób gorzej sytuowanych w związku ze wzrostem kosztów ogrzewania.  Podopieczni MOPS mogą otrzymać nawet 900 zł na zakupu opału i wyższe dodatki mieszkaniowe. – Wszyscy podopieczni MOPS-u korzystający z zasiłku na zakup opału są szczegółowo instruowani, które rodzaje węgla czy drewna są właściwe. W sytuacji, gdy zachodzi duże podejrzenie, że mimo to wybrany zostanie niewłaściwy typ opału, pracownicy socjalni osobiście towarzyszą w jego zakupach – mówi Małgorzata Moryń-Trzęsimiech, naczelnik Wydziału Polityki Społecznej Urzędu Miasta Katowice.

Dodatkowo Straż Miejska przeprowadza kontrole podopiecznych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Katowicach pod kątem wykorzystywania przez nich zgodnie z przeznaczeniem przyznanego przez ośrodek materiału opałowego. Z zasiłku celowego na zakup opału skorzystało w ostatnich czterech latach 1 961 rodzin, wydatkowano na ten cel 4 094 096,30 zł.  Z zasiłku na pokrycie kosztów ogrzewania elektrycznego lub gazowego skorzystały w 2020 roku 44 rodziny, a w 2021 r. – 48 rodzin (do dnia 21.10.2021 r. wydatkowano kwotę 39 988,48 zł).

Czas na wymianę kotłów

W większości przypadków za silne zadymienie a co się z tym wiąże złą jakość powietrza, odpowiadają stare piece grzewcze tzw. „kopciuchy”. Zgodnie z Uchwałą antysmogową kotły bez tabliczki znamionowej i kotły eksploatowane w okresie powyżej 10 lat od daty ich produkcji mogą być użytkowane jedynie do końca 2021 r.
Docelowo dopuszczone będą w województwie śląskim wyłącznie kotły spełniające standard emisyjny co najmniej klasy 5. normy PN-EN 303-5:2012.

• Od 1 września 2017 nie można w nowych budynkach montować ogrzewania niezgodnego z uchwałą (niespełniających normy PN-EN 303-5:2012),
• Do 1 stycznia 2022 mieszkańcy województwa śląskiego będą musieli pozbyć się kotłów eksploatowanych ponad 10 lat od daty produkcji lub nieposiadających tabliczki znamionowej (niespełniających norm emisji żadnej z klas PN-EN 303-5:2012),
• Do 1 stycznia 2024 wymiana kotłów eksploatowanych od 5 do 10 lat od daty produkcji (niespełniających norm emisji żadnej z klas PN-EN 303-5:2012),
• Do 1 stycznia 2026 wymiana kotłów eksploatowanych do 5 lat od daty produkcji (niespełniających norm emisji żadnej z klas PN-EN 303-5:2012),
• Dopiero od 1 stycznia 2028 nie będzie można użytkować kotłów spełniających wymogi emisyjne klas 3. i 4. normy PN-EN 303-5:2012.

Będą kontrole Straży Miejskiej

Od 1 stycznia 2022 r. Straż Miejska będzie sprawdzać czy domowe instalacje do ogrzewania są zgodne z wymogami ustawy antysmogowej. Wysokość mandatu karnego może wynieść od 20 do 500 zł, a nawet do 1000 zł przy zbiegu wykroczeń np. spalanie odpadów i eksploatacja niedopuszczonego do użytku urządzenia grzewczego. W przypadku gdy sprawa trafi do sądu, ten może wyznaczyć grzywnę nawet w wysokości 5000 zł.

Źródło: UM Katowice