Do gmin Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii trafi prawie 4 mln zł. Najwięcej, bo ok. 3 mln zł w ramach realizacji programu ELENA, ok. 300 tys. zł w ramach programu STOP SMOG a także ponad 600 tys. zł na realizację innych działań związanych z poprawą efektywności energetycznej.

Wsparcie zostało uchwalone podczas dzisiejszego Zgromadzenia GZM.

Program Elena

Ok 3 mln. zł w ramach realizacji programu Elena trafi łącznie do 11 Gmin członkowskich tj. Będzin, Bytom, Katowice, Piekary Śląskie, Pyskowice, Sośnicowice, Świerklaniec, Radzionków, Rudziniec, Tarnowskie Góry, Zbrosławice. Środki te są przeznaczone na pokrycie dodatkowego wkładu własnego samorządów związanego z przygotowaniem dokumentacji projektowej i technicznej termomodernizacji w budynkach komunalnych wielorodzinnych.

Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia realizuje program „ELENA” od grudnia 2022 roku. Program ELENA realizowany jest z uzyskanego dofinansowania ze środków Europejskiego Banku Inwestycyjnego w wysokości ok. 2 mln euro oraz środków własnych gmin tj. ponad 200 tys. euro. W projekcie uczestniczy 16 gmin.

STOP SMOG

W ramach realizacji programu STOP SMOG w 2025 roku do 10 gmin trafi łącznie ok. 289 tys. zł. Ta dotacja ze strony GZM jest przeznaczona na zabezpieczenie części wkładu własnego w ramach Programu STOP SMOG. Pozostałą część stanowi wkład własny gmin.

Program ten jest wsparciem dla właścicieli budynków jednorodzinnych, którzy mają zbyt niskie dochody, aby dokonać zmian w nieefektywnym i zagrażającym środowisku systemie ogrzewania oraz przeprowadzić prace termomodernizacyjne. Obejmuje on realizację 210 przedsięwzięć niskoemisyjnych w 11 gminach.

W styczniu 2025 r. zmieniły się zasady programu, na czym skorzystają zarówno gminy, jak i beneficjenci. Okres realizacji został wydłużony o rok, tj. do 26 października 2026 r. Zniesiono kryteria majątkowe beneficjentów oraz zwiększono kwotę dofinansowania. Dotychczas maksymalny koszt prac przypadający na jedno przedsięwzięcie niskoemisyjne nie mógł przekroczyć 53 tys. zł, a po zmianach wynosi 106 tys. zł. Zmienił się również procent dofinansowania ze strony Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW), który wzrósł z 70% do 90%, co przyczyni się do zmniejszenia obciążenia gmin.

Całkowita kwota realizacji STOP SMOG na realizację przedsięwzięć niskoemisyjnych od 12 marca 2025 roku wynosi 20, 5 mln zł., z czego 18 ,1 mln zł. to współfinansowanie ze środków Funduszu Termomodernizacji i Remontów. Metropolia jest odpowiedzialna za koordynację projektu z udziałem gmin oraz zlecenie przeprowadzenia robót budowlanych związanych z efektywnością energetyczną.

Pozostałe wsparcie finansowe dla gmin na rzecz poprawy efektywności energetycznej.

Dodatkowo ponad 600 tys. zł trafi z budżetu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii na realizację innych działań związanych z poprawą efektywności energetycznej. Wsparcie zostało uchwalone przez Zgromadzenie GZM.  Finansowanie zostało skierowane do 5 gmin: Bierunia, Chorzowa, Czeladzi, Siewierza oraz Tychów.

Ważne linki: 

Uchwały Zgromadzenia

To już się dzieje! Dla 141 budynków wielorodzinnych z 16 gmin Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii ZM przygotowana zostanie dokumentacja projektowo-techniczna służąca ich kompleksowej termomodernizacji. W budynkach tych nastąpi również wymiana systemów ogrzewania i niezbędnych instalacji. 

22 stycznia Zgromadzenie GZM dokonało zmiany w budżecie Metropolii, która umożliwi przekazanie gminom uczestniczącym w projekcie dotacji na pokrycie wkładu własnego w łącznej wysokości prawie 3 milionów złotych.

– Podejmujemy działania, które mają pomagać samorządom w transformacji energetycznej. W zasobach miejskich ciągle jest wiele „kopciuchów”, a budynki wymagają głębokiej termomodernizacji – mówi Igor Śmietański Wiceprzewodniczący Zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. – Program ELENA pozwala na poprawę i podniesienie komfortu życia mieszkańców w kamienicach objętych inwestycjami, poprzez zwiększenie efektywności energetycznej budynków, która przełoży się na oszczędności dla mieszkańców budynków – dopowiada.

Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia realizuje program „ELENA” od 2024 roku. Uzyskał on dofinansowanie ze środków Europejskiego Banku Inwestycyjnego oraz środków gmin. Istotny wkład stanowi dofinansowanie pochodzące z budżetu GZM.

W tym momencie na mocno zaawansowanym poziomie jest przygotowanie dokumentacji dla pięciu gmin GZM, Bierunia, Chorzowa, Czeladzi, Tychów i Siewierza. W lutym rozpocznie się realizacja umów dla pozostałych 11 gmin.

Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia jako lider projektu wraz z 16 gminami przygotuje dokumentację niezbędną do rozpoczęcia przyszłych inwestycji samorządowych zaplanowanych na rok 2027. Ich realizacja ma się przyczynić do poprawy efektywności energetycznej w budynkach komunalnych wielorodzinnych oraz redukcji emisji dwutlenku węgla co najmniej o 30 procent od stanu wyjściowego.

Gminy otrzymają wsparcie w zakresie doradztwa oraz wykonywania i przygotowania opracowań technicznych oraz pomoc przy przygotowaniu wniosków o środki finansowe ze źródeł zewnętrznych na realizację przyszłych inwestycji.

Uczestnikami projektu są miasta: Będzin, Bieruń, Bytom, Czeladź, Chorzów, Katowice, Piekary Śląskie, Pyskowice, Radzionków, Rudziniec, Siewierz, Świerklaniec, Sośnicowice, Tarnowskie Góry, Tychy oraz Zbrosławice.

Przetarg dotyczy  wykonania dokumentacji technicznej, projektowej, ekonomiczno – finansowej modernizacji wielorodzinnych budynków mieszkalnych w ramach programu ELENA. Realizacja projektu jest szansą na poprawę efektywności energetycznej i estetyki komunalnych budynków wielorodzinnych na terenie GZM.

Realizacja projektu ma się przyczynić do poprawy efektywności energetycznej i estetyki komunalnych budynków wielorodzinnych na terenie GZM. Przewiduje się, iż w wyniku jego realizacji zostanie wykonana dokumentacja dla blisko 160 komunalnych budynków wielorodzinnych.

Przypomnijmy, iż w listopadzie ubiegłego roku Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia podpisała 3-letni kontrakt do programu „ELENA” European Local Assistance Facility  na dotację wynoszącą 2 mln zł. Opiera się on  na umowie pomiędzy Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (EBI) a Komisją Europejską (KE), zarządzanego przez EBI a finansowanego z Programu HORYZONT 2020. Program ten stanowi część szerszych działań Komisji Europejskiej mających na celu realizację zadań Unii Europejskiej w zakresie polityki klimatycznej i energetycznej oraz poprawy jakości powietrza. Projekt poprawy efektywności energetycznej został uruchomiony przez Metropolię 1 grudnia 2022 roku w imieniu 16 gmin.

Do programu przystąpiły: Będzin, Bieruń, Bytom, Czeladź, Chorzów, Katowice, Piekary Śląskie, Pyskowice, Rudziniec, Siewierz, Świerklaniec, Sośnicowice, Tarnowskie Góry, Tychy, Zbrosławice i Radzionków.

W wyniku realizacji projektu doradczego muszą zostać zrealizowane konkretne inwestycje w tkance mieszkaniowej odpowiadające celom programu. To likwidacja niskiej emisji poprzez podnoszenie efektywności energetycznej budynków mieszkalnych i redukcji CO₂ do atmosfery co najmniej o 30% od stanu wyjściowego. W ramach projektu gminy otrzymają wsparcie w zakresie doradztwa oraz wykonywania i przygotowania opracowań technicznych, a następnie pomocy przy przygotowaniu wniosków aplikacyjnych o środki finansowe na realizację inwestycji.

Link do postępowania przetargowego:

https://gzm.ezamawiajacy.pl/pn/GZM/demand/notice/public/110655/details

Metropolia zainaugurowała realizację programu „ELENA” European Local Assistance Facility . Ma on na celu przygotowanie inwestycji związanych z poprawą efektywności energetycznej 174 budynków komunalnych wielorodzinnych.

W listopadzie 2022 r. Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia podpisała 3-letni kontrakt do programu „ELENA” z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym , na ok.2 mln zł dotacji ,są to środki pozyskane z Unii Europejskiej w Programie Horyzont 2020.

Metropolia jako lider projektu wraz z 16 gminami przygotuje dokumentację niezbędną do przygotowania  przyszłych inwestycji samorządowych. Ich realizacja ma się przyczynić do  poprawy efektywności energetycznej w budynkach komunalnych wielorodzinnych oraz redukcji emisji CO₂ co najmniej o 30% od stanu wyjściowego. Warunkiem udziału w projekcie są gwarancje samorządów dotyczące realizacji opracowanych projektów w tkance miejskiej.

Gminy otrzymają wsparcie w zakresie doradztwa oraz wykonywania i przygotowania opracowań technicznych, a potem pomoc przy przygotowaniu wniosków o środki finansowe z źródeł zewnętrznych na realizację przyszłych inwestycji.

Przewiduje się, iż w wyniku realizacji projektu na terenie Metropolii zostanie wykonana dokumentacja o szacowanej wartości ponad 10 mln zł dla około 180 budynków wielorodzinnych. Wkład własny gmin dla budynków wielorodzinnych o metrażu wynoszącym łącznie ok. 10 tys.  m² wyniesie ponad 1 mln zł czyli 10% wartości projektu. Szacowana dotacja EBI dla zakontraktowanego projektu wyniesie ponad 9 mln PLN, czyli 90% wartości projektu.

W projekcie uczestniczą: Będzin, Bieruń, Bytom, Czeladź, Chorzów, Katowice, Piekary Śląskie, Pyskowice, Radzionków, Rudziniec, Siewierz, Świerklaniec, Sośnicowice, Tarnowskie Góry, Tychy oraz Zbrosławice. Spotkanie inaugurujące projekt odbyło się 9.02.2023 r. w siedzibie GZM, kluczową prezentację przedstawił Andreas Piontek – Senior Energy Expert, z Europejskiego Banku Inwestycyjnego, koordynator projektu z ramienia EBI.

Udział w projekcie „ELENA” to nie jedyne działanie Metropolii na rzecz ograniczenia niskiej emisji. Wraz z 11 gminami realizuje program STOP SMOG w GZM. Dzięki wzajemnej współpracy wymiana źródeł ciepła oraz termomodernizacja może objąć około 210 prywatnych domów jednorodzinnych, których właścicieli nie stać na takie zmiany.

Całkowita kwota realizacji wspólnego programu wynosi ok. 11, 1 mln zł, w tym współfinansowanie ze środków Funduszu Termomodernizacji i Remontów w wysokości ok. 7,8 mln zł. Metropolia jest odpowiedzialna za doradztwo techniczne oraz przeprowadzenie prac budowlanych dotyczących realizacji przedsięwzięć niskoemisyjnych. Ponadto GZM udzieli gminom pomocy finansowej na poziomie 15 proc. wartości porozumienia.

Obecnie w gminach trwa nabór wniosków od mieszkańców.

Podczas ostatniej- lutowej sesji Zgromadzenie Metropolii przyjęło uchwałę w sprawie udzielenia pomocy finansowej gminom na realizację programu „Stop Smog”.

W 2023 roku uruchomiono kolejny mechanizm finansowy wsparcia inwestycji rozwojowych w gminach Metropolii. To „Fundusz Odporności”. Łącznie w tym roku do samorządów może trafić ok. 97,2 mln zł.

Szeroki wachlarz wsparcia zakłada między innymi dofinansowanie projektów związanych  z ograniczeniem niskiej emisji. To termomodernizacja budynków, budowa instalacji OZE, energooszczędne oświetlenie oraz modernizacja sieci ciepłowniczych.

Przydatne linki:

Fundusz Odporności: rozdzielono 41 mln zł na wsparcie rozwoju gmin w Metropolii – Metropolia GZM

STOP SMOG. Metropolia zachęca właścicieli domów jednorodzinnych do składania wniosków – Metropolia GZM