1,9 mln euro dofinansowania ma otrzymać Metropolia GZM wraz z gminami członkowskimi z funduszy Europejskiego Banku Inwestycyjnego  na przygotowanie inwestycji związanych z poprawą efektywności energetycznej 184 budynków komunalnych wielorodzinnych. Rozpoczyna także prace w międzynarodowym projekcie na rzecz rozwoju nowoczesnej mobilności.

Metropolia wraz z 17 gminami przygotuje dokumentację niezbędną dla przyszłych inwestycji gmin związanych z poprawą efektywności energetycznej w budynkach komunalnych wielorodzinnych. W najbliższym czasie ma otrzymać potwierdzenie dofinansowania projektu, który złożyła w ramach  Programu European Local Energy Assistance (ELENA). Wsparcie ma być na poziomie 1,9 mln euro, co stanowi ok. 90% kosztów realizacji projektu.

W ramach  programu, prowadzonego przez Europejski Bank Inwestycyjny oraz  Komisję Europejską, gminy wchodzące w skład konsorcjum, którego liderem jest Metropolia otrzymają wsparcie w zakresie doradztwa, przygotowania opracowań technicznych oraz pomoc przy przygotowaniu wniosków o dofinansowanie termomodernizacji oraz wymiany źródeł ciepła w budynkach o całkowitej powierzchni ok. 125 tys. m2. Przygotowanie tej dokumentacji ma być podstawą do starań o dofinansowanie inwestycji z różnych źródeł zewnętrznych.

Podjęcie decyzji o realizacji programu poprzedziły działania Metropolii, mające na celu realizację tej ścieżki postępowania. W lipcu 2021 roku EBI pozytywnie ocenił tzw. wniosek preaplikacyjny Metropolii. Dało to zielone światło do złożenia właściwego wniosku o uzyskanie dofinansowania.

Udział w programie ELENA to nie jedyne działanie Metropolii na rzecz ograniczania niskiej emisji, której źródłem są budynki i domy mieszkalne. W ubiegłym roku zainicjowała realizację rządowo- samorządowego programu STOP SMOG. Projektem zainteresowanych jest 16 gmin. Wymiana źródeł ciepła oraz termomodernizacja może objąć ponad 400 prywatnych domów jednorodzinnych, które należą do osób, których nie stać na takie inwestycje. Wartość programu STOP SMOG w GZM, to około 22,5 mln zł.

W stronę nowoczesnej mobilności

Metropolia kontynuuje także współpracę z University College London tym razem przy realizacji kolejnego wspólnego projektu, MOVE2CCAM (Methods and TOols for InnoVative ImlpEmenetation of the CCAM solutions for passengers), który finansowany jest w 100% z unijnego programu Horyzont Europa.

Ma on na celu przygotowanie mechanizmów rozwoju oraz wdrażania nowoczesnych rozwiązań systemu mobilności dla pasażerów. W prace zaangażowani będą organizatorzy transportu pasażerskiego i towarowego, producenci pojazdów, twórcy technologii CCAM, naukowcy oraz organizacje pozarządowe.

Skrót CCAM (connected, cooperative and automated mobility) można rozumieć jako ” mobilność połączona, współpracująca i zautomatyzowana”. Dzięki CCAM pojazdy i pasażerowie są lepiej skomunikowani z systemem mobilności  i transportu. Usługi  dla pasażera oparte na CCAM umożliwiają lepsze korzystanie z transportu publicznego i współdzielonego, w tym przy pomocy aplikacji i platform Mobility-as-a-Service (MaaS). Zakładają one zintegrowanie różnych środków transportu dostępnych na danym obszarze w jednej aplikacji. Za jej pomocą można zaplanować swoją podróż oraz dokonać w niej płatności za przejazd.

Liderem konsorcjum MOVE2CCAM jest University College London, pozostali partnerzy to m.in. Fundación CARTIF (Hiszpania), WorldThinks (Wielka Brytania), Gemeente Helmond (Holandia), Hakisa (Francja), Mobyx (Cypr), BABLE GmbH (Niemcy).

Metropolia w internetowej sondzie poznała opinie mieszkańców na temat gotowości przejścia na aplikację mobilną wraz z uruchomieniem nowego systemu płatności za bilety. Będzie działał w trybie online, a więc szybciej niż obecny. Większość, bo ok. 70,5% głosujących, odpowiedziało, że – po wprowadzeniu tych zmian – korzystaliby z mobilnej aplikacji zamiast z fizycznej wersji karty ŚKUP. Natomiast przy tradycyjnej wersji karty chciałoby pozostać ok. 27,3% wypowiadających się. Tylko 2,2% nie ma zdania. Łącznie w sondzie oddano ok. 2,4 tys. głosów.

Metropolia opracowuje nowe oprogramowanie systemu zakupu biletów w transporcie ZTM, który będzie działał online, a więc szybciej niż obecny. Podstawą dla pasażerów będzie aplikacja mobilna, która będzie miała funkcjonalność karty ŚKUP, a także zaoferuje dodatkowe możliwości. Nie oznacza to, że fizyczna wersja karty zostanie wycofana – wciąż będą mogli z niej korzystać pasażerowie, którzy preferują właśnie ten sposób płatności za bilety komunikacji miejskiej.

Po wprowadzeniu tych zmian w systemie płatności na jesień, pasażerowie będą mieli wybór: będą mogli korzystać z nowej aplikacji mobilnej lub będą mogli pozostać przy tradycyjnej i fizycznej wersji karty.

Aplikacja mobilna stając się wirtualną kartą, będzie posiadała wszystkie funkcjonalności karty plastikowej. Umożliwi pasażerom wykonanie wszystkich operacji, potrzebnych do korzystania z komunikacji miejskiej oraz do obsługi swojego konta i planowania podróży. W aplikacji mobilnej będzie można:

• Kupić bilety jednorazowe w taryfie strefowo-czasowej.
• Nowością będzie możliwość zakupu biletów w taryfie czasowej – wejście i wyjście będzie rejestrowane w aplikacji oraz po szybkim zeskanowaniu QRkodu lub ręcznym wpisaniu kodu pojazdu.
• Kupić bilety średnio i długookresowe (dobowe, tygodniowe, miesięczne, kwartalne, jak również wieloprzejazdowe – te ostatnie będą obsługiwane na tej samej zasadzie, co bilety jednorazowe w taryfie odległościowej).
• Zwrócić bilety.
• Zaplanować podróż – w aplikacji dostępne będą informacje o funkcjonowaniu komunikacji, w tym o rozkładach jazdy oraz rzeczywistym czasie odjazdu.
• Aplikacja przypomni również o zbliżającym się końcu obowiązywania biletu.

Korzystając z opcji zakupu biletów jednorazowych, będzie można skorzystać z możliwości szybkiego zeskanowania QR kodu w pojeździe albo ręcznego wpisania kodu pojazdu.

Do tych zmian dołączą też zmiany taryfowe – inteligentny system poboru opłat.

Pasażer rejestruje tylko swoje przejazdy, system na koniec dnia zlicza ich wartość i jeśli przekroczą np. wartość biletu dziennego, to nie pobierze z konta więcej niż koszt biletu dziennego.

Planowane jest również pozostawienie karty w tradycyjnej, plastikowej formie, dla użytkowników, którzy nie posiadają smartfonów lub z innych powodów wybiorą takie rozwiązanie.

Metropolia wprowadza także możliwość płatności zbliżeniowych w pojazdach komunikacji miejskiej. Pierwsze zestawy nowych urządzeń pojawiły się w 25 autobusach obsługujących Gliwice oraz okoliczne gminy na metroliniach M 100 i 104. Taki system płatności działa także od 2019 roku w pojazdach komunikacji miejskiej w Tychach i sąsiadujących gminach.

Metropolia będzie także wprowadzać system płatności zbliżeniowych we wszystkich pojazdach, które obsługują linie na podstawie wcześniej zawartych umów. Będą one wyposażone w co najmniej jeden automat biletowy do realizacji kartami płatniczymi oraz ŚKUP. W tym celu ogłosiła przetarg na dostawę ponad 1,3 tys. tych nowych urządzeń.

Bez problemu odczytasz informacje, nawet po zmroku. Sprawdzisz rozkład jazdy, dowiesz się za ile minut przyjedzie pojazd oraz dostaniesz aktualną informację o zmianach w organizacji ruchu. To główne zalety e-papierowego rozkładu jazdy. Metropolia w przyszłym roku chce wprowadzić pilotażowo to rozwiązanie. Teraz ogłosiła wstępne konsultacje rynkowe, których celem będzie zweryfikowanie funkcjonujących na rynku możliwości technicznych tego typu systemów informacji.

 – E-papierowy rozkład jazdy może stać się alternatywą dla tradycyjnego, papierowego. Nie męczy oczu, posiada szeroki kąt widzenia i nie odbija światła. Dzięki temu wszystkie treści są bardzo dobrze widoczne o każdej porze – tłumaczy Lucjan Dec, dyrektor Departamentu Komunikacji i Transportu Górnośląsko- Zagłębiowskiej Metropolii.

– Ta technologia pozwala na zdalną aktualizację danych. Na tego typu rozkładach jazdy, oprócz statycznej i dynamicznej informacji o godzinach odjazdów, można wyświetlać dodatkowe treści. Mogą one dotyczyć np. przesiadek, objazdów, zmian tras czy taryf biletowych – dodaje Lucjan Dec.

Tablice e-papierowe nie wymagają podłączenia do stałego źródła prądu, lecz mogą być zasilane z paneli fotowoltaicznych. Mają być zintegrowane z tablicami dynamicznej informacji pasażerskiej. Przypomnijmy, obecnie w Metropolii zainstalowano około pół tysiąca takich elektronicznych tablic. Informują one o rzeczywistym czasie odjazdu autobusów, tramwajów i  trolejbusów. Wyświetlają też dodatkowe informacje związane z funkcjonowaniem transportu miejskiego.

Systemy informacji pasażerskiej oparte na tej technologii są nowością. Obecnie takie rozwiązania wprowadziły Gdynia i Warszawa. Metropolia zmiany w systemie rozpocznie od pilotażu e-papierowych rozkładów jazdy. Pierwszym krokiem jest przeprowadzenie konsultacji rynkowych z udziałem zainteresowanych firm. Na zgłoszenie swego uczestnictwa mają czas do 29 grudnia b.r. Przed ewentualnym ogłoszeniem postępowania przetargowego na realizację pilotażu, Metropolia chce bowiem pozyskać szczegółowe informacje o możliwościach technicznych dostępnych na rynku rozwiązań, a także kosztów i potrzebnego czasu na wprowadzenie takiego rozwiązania.

W przypadku decyzji o przeprowadzaniu pilotażu pierwsze e-papierowe rozkłady jazdy mogą pojawić się na kilku głównych węzłach przesiadkowych na terenie GZM już w 2022 roku. Dokładniejsze dane poznamy po wstępnych konsultacjach rynkowych.

Papier elektroniczny, e-papier, który ma być zastosowany w tablicach informacji pasażerskiej to nazwa, pod którą funkcjonują wyświetlacze. Powszechnie stosowane są one w e-bookach. Wyświetlane treści to efekt naładowania cząstek odpowiednim ładunkiem elektrycznym. Takie rozwiązanie ma wiele zalet. E- papier nie męczy wzroku, gdyż ekran nie posiada podświetlenia. Nawet jeśli czytnik będzie miał diody, to będą oświetlały tekst w odpowiedniej pozycji. Korzyścią jest brak refleksów, a tekst jest czytelny pod różnymi kątami, również przy dużym nasłonecznieniu. Bardzo istotne dla eksploatacji jest niskie zużycie energii – jest ona potrzebna tylko do zmiany prezentowanej treści. Dodatkowy efekt oszczędności i aspekt ekologiczny można uzyskać stosując zasilanie solarne, co planuje zrealizować GZM.

Link: Ogłoszenie konsultacji

Bilet dobowy, w niezmienionej cenie, integrujący całą sieć Zarządu Transportu Metropolitalnego i pociągi Kolei Śląskich na terenie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii oraz możliwość zakupu ulgowego Metrobiletu, dla wszystkich pasażerów, posiadających prawo do ulgowych przejazdów – to nowości we wspólnej ofercie biletowej, które zaczną obowiązywać od 1 września. Dodatkowo rozszerzony zostanie zakres obowiązywania Metrobiletu, który obejmie odcinek Knurów-Gliwice. Zawarte porozumienie otwiera drogę do integracji z pociągami POLREGIO, a więc objęcia wspólną ofertą planowanych odcinków Gliwice-Bytom oraz Katowice-Sławków.  

Superbilet dobowy na całą Metropolię: pociągi, autobusy, tramwaje i trolejbusy 

Pierwszym nowym rozwiązaniem jest wprowadzenie do sprzedaży imiennego biletu „24h+Kolej”, który będzie uprawniać do podróżowania pojazdami ZTM oraz pociągami Kolei Śląskich bez żadnych ograniczeń na terenie całej Metropolii przez 24 godziny.  

Bilet będzie dostępny w sprzedaży w formie elektronicznej na kartę ŚKUP, w aplikacjach mobilnych oraz docelowo – również w formie papierowej w automatach biletowych.  

Bilet, pomimo zwiększonego zakresu obowiązywania, pozostanie w obecnej cenie (15 zł bilet normalny; 7,50 zł bilet ulgowy). Jednocześnie w sieci sprzedaży Kolei Śląskich będzie funkcjonował analogiczny bilet pod nazwą „Superbilet 24 Strefa M”.  

UWAGA! Ze względów technicznych, kupując ten rodzaju biletu od 1 września poprzez doładowanie karty ŚKUP, koniecznym jest jego aktywowanie. Jest to możliwe w kasowniku, znajdującym się w dowolnym autobusie, tramwaju, trolejbusie.  

– Wprowadzenie 24-godzinnego biletu na wszystkie środki transportu jest nowym rozwiązaniem, które w niedalekiej przyszłości będziemy chcieli rozszerzyć na pozostałe rodzaje biletów – zapowiada Grzegorz Kwitek, członek zarządu GZM.  

– Cena biletu dobowego od 1 września nie zmieni się, a mieszkańcy zyskują możliwości przejazdu na jego podstawie także pociągami Kolei Śląskich. Dzięki temu podróżowanie transportem publicznym po Metropolii będzie jeszcze łatwiejsze, a pasażerowie nie będą musieli się już martwić jaki bilet muszą mieć przy sobie, decydując się na dany środek transportu – tłumaczy.  

Nowy odcinek na trasie Metrobiletu. Niebawem również pociągi POLREGIO 

W sprzedaży dostępne będą nadal Metrobilety miesięczne, których ceny również pozostaną bez zmian. 

Zwiększy się natomiast zakres obowiązywania jednego z nich – w ofercie od 1 września pojawi się nowy odcinek Gliwice-Knurów (Metrobilet Zielony/Metrobilet Cała Metropolia).  

Zawarte porozumienie otwiera również drogę do integracji z pociągami POLREGIO. Dzięki temu ze wspólnej oferty będzie można również skorzystać w pociągach na trasach Gliwice-Bytom i Katowice-Sławków, które będą dofinansowywane z budżetu GZM, a których uruchomienie planowane jest na połowę grudnia.   

Jednocześnie w sieci sprzedaży Kolei Śląskich będą funkcjonować analogiczne bilety miesięczne w ofercie „SUPERBILET”. 

Do tej pory tylko studenci do 26 lat, teraz każdy pasażer mający prawo do ulgi 

Porozumienie ułatwi również kwestię honorowania ulg u różnych organizatorów. Zarówno w pociągach Kolei Śląskich jak i pojazdach pod szyldem ZTM będą wzajemnie honorowane ulgowe bilety miesięczne z ofert METROBILET i SUPERBILET. Do tej pory, ze względu na duże różnice w przepisach dotyczących ulgowych przejazdów, które honorowane są na kolei i w komunikacji miejskiej, z możliwości zakupu ulgowego Metrobiletu mogli skorzystać wyłącznie studenci do 26 lat.  

Natomiast dzięki wprowadzonym zmianom od 1 września 2021 roku, każdy pasażer, który kupi jeden z wymienionych biletów (bilet 24h+Kolej, Superbilet 24 Strefa M, Metrobilet,) ulgowych w sieci sprzedaży Kolei Śląskich, będzie mógł podróżować w pojazdach ZTM. Tak samo będzie to działało w drugą stronę, kiedy pasażer kupi wymieniony bilet ulgowy w sieci sprzedaży ZTM, będzie mógł na jego podstawie odbyć podróż pociągiem Kolei Śląskich. 

Po zmianach taki bilet ulgowy będą mogli również zakupić, a następnie podróżować pociągami Kolei Śląskich np. uczniowie, emeryci, którzy ukończyli 60. rok życia lub studenci bez względu na wiek.  

Bilety „24h+Kolej” oraz „Superbilet 24 Strefa M” będą dostępne z ulgą 50 proc. dla uprawnionych zgodnie z taryfą ZTM. 

UWAGA! Zasada wspólnego honorowania ulg nie będzie dotyczyła uprawnień do bezpłatnych przejazdów u poszczególnych organizatorów. To znaczy, że najmłodsi mieszkańcy Metropolii, dzieci i młodzież do 16 lat, którzy z ZTM mogą korzystać bezpłatnie, nie będą mogli skorzystać z tego uprawnienia w pociągach Kolei Śląskich.  

– Ulgi w transporcie kolejowym i komunikacji miejskiej różnią się, a doprowadzenie do ich wzajemnego honorowania było dla nas dużym wyzwaniem. Ostatecznie udało nam się rozwiązać również ten problem, tak aby korzystanie z transportu zbiorowego na terenie Metropolii było dla mieszkańców proste i wygodne. W tym zakresie to zupełnie nowa jakość w rozwiązaniach taryfowanych na obszarze Metropolii – wyjaśnia Grzegorz Kwitek. 

Do wspólnej oferty w najbliższych miesiącach dołączy również spółka POLREGIO. 

Opisane rozwiązania taryfowe wejdą w życie od 1 września 2021 r. 

Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia uruchamia nową funkcjonalność, która pozwoli pasażerom skuteczniej zaplanować swoje codzienne podróże, a osobom odwiedzającym GZM – ułatwi odnalezienie najlepszego połączenia. Rzeczywisty czas odjazdu dla ok. 450 linii Zarządu Transportu Metropolitalnego są dostępne na mapie Google. Do tej pory dostępny tam był tylko czas rozkładowy, który nie uwzględniał niespodziewanych utrudnień i opóźnień. Nowa funkcja na mapach Google wspierana jest przez metropolitalny systemem dynamicznej informacji pasażerskiej i otwarty format danych o rzeczywistym czasie odjazdu komunikacji miejskiej.

Czytaj więcej: Otwarty format danych o czasie odjazdu komunikacji ZTM. Może skorzystać każda aplikacja – Metropolia GZM

– Udostępnienie informacji o rzeczywistym czasie odjazdu na mapach Google, to bardzo ważny krok dla transportowej gałęzi smart city – mówi Paweł Krzyżak, zastępca dyrektora Departamentu Projektów i Inwestycji.

– Jednym z celów Metropolii jest wdrażanie nowych funkcjonalności, które ułatwią korzystanie z komunikacji miejskiej. Mapy Google to najpopularniejsze na rynku narzędzie do planowania podróży. Dlatego też naturalnym dla nas było, aby te informacje były również tam dostępne. Dzięki tej współpracy mieszkańcy oraz osoby odwiedzające GZM będą mogły łatwiej odnaleźć interesujące ich połączenie spośród ok. 450 linii będących w ofercie ZTM i kursujących pomiędzy 56 gminami – dodaje.

Obliczanie opóźnienia pojazdu względem rozkładu jazdy możliwe jest dzięki zamontowanym w autobusach odbiornikom GPS, które regularnie, co kilkanaście sekund, przekazują pozycję pojazdu do centralnego systemu. Dzięki przetłumaczeniu tych danych do otwartego formatu, możliwym jest opublikowanie ich właśnie w aplikacji Google Maps.

Pasażerowie, którzy będą planować swoją podróż właśnie za pomocą tego popularnego narzędzia, po wyznaczeniu proponowanej trasy i kliknięciu w ikonę przystanku komunikacji miejskiej, będą mogli zobaczyć za ile minut dana linie rzeczywiście przyjedzie we wskazane miejsce.

Prezentacja rzeczywistego czasu przyjazdu, to pierwszy etap współpracy Metropolii z Google w tym zakresie udostępnienia danych transportowych.

Kolejny to rozpoczęcie prac związanych z zintegrowaniem danych transportowych w Google, dla których nie było dotychczas systemowego zarządzania. W planie jest m.in. uporządkowanie informacji przystankowych oraz ich lokalizacji, a także renumeracja stanowisk, poprawa linków do rozkładów jazdy i innych, bardziej szczegółowych parametrów. Dzięki temu będzie można odczuć efekt spójności, którego osiągnięcie było wyzwaniem po integracji w ramach Metropolii trzech organizatorów transportu.

Informacje dotyczące liczby pasażerów korzystających z komunikacji miejskiej, to kluczowy element pozwalający lepiej dostosować rozkłady jazdy i wielkość pojazdów do potrzeb pasażerów. Dlatego Metropolia pracuje nad uruchomieniem nowoczesnego systemu liczenia pasażerów, który pozwoli mieć bieżący podgląd do stanu napełnień poszczególnych kursów. Dane te zostaną udostępnione samorządowcom z miast i gmin GZM. Właśnie został rozstrzygnięty przetarg na wybór wykonawcy tego systemu. Oprogramowanie będzie gotowe w rok od podpisania umowy.    

– Nowy system zliczania pasażerów pozwoli na dokładne określenie liczby podróżnych w poszczególnych miastach, na danej linii, a także pomiędzy przystankami. Przełoży się to na lepsze dostosowanie rozkładu jazdy oraz wielkości pojazdów na poszczególnych trasach, aby odpowiadały rzeczywistym potrzebom pasażerów. System ten będzie również głównym elementem mechanizmu doskonalenia linii metropolitalnych, o którym wcześniej informowaliśmy. Pozwoli nam to szybciej i efektywniej reagować, poprzez wprowadzenie koniecznych zmian – tłumaczy Grzegorz Kwitek, członek Zarządu GZM, odpowiedzialny na transport.

Dane pozyskane z systemu zliczania pasażerów zwiększą transparentność podejmowania decyzji, których celem jest usprawnienie i poprawa funkcjonowania komunikacji miejskiej. Dostęp do tych danych będą mieli zarówno pracownicy ZTM jak i włodarze miast oraz gmin. Dane będą udostępniane również do systemów zewnętrznych (np. OpenData GZM), z których będą mogli korzystać wszyscy zainteresowani tego typu informacjami. Całość będzie gotowa w przyszłym roku.

Obecnie w kilkuset pojazdach są zainstalowane bramki rejestrujące wejścia i wyjścia, jednak w zależności od operatora, dane zbierane są w różny sposób. Metropolia w pierwszym etapie wykorzysta istniejącą już infrastrukturę, w tym w ramach integracji z systemem ITS w Tychach, GZM otrzyma informacje o liczbie pasażerów wsiadających i wysiadających na poszczególnych przystankach z pojazdów PKM Tychy i TLT Tychy.

– Informacje o tym, ilu pasażerów korzysta z komunikacji miejskiej, są kluczowe zarówno dla racjonalnego planowania poszczególnych kursów, jak i przebiegu poszczególnych linii – mówi Mariusz Dziesiński, zastępca dyrektora Departamentu Komunikacji i Transportu.

– Pozyskane dane wskażą nam, kiedy pojazdy są niemal puste, a w których godzinach są przepełnione. Pozwoli to nam na podjęcie działań, by kursy które tego wymagają obsługiwać taborem o większej pojemności, żeby wszyscy pasażerowie mogli bezpiecznie dojechać do wybranego celu – dodaje.

W ramach rozstrzygniętego przetargu zakupione zostanie oprogramowanie (wraz z jego instalacją i utrzymaniem), które umożliwi pozyskanie ujednoliconych danych oraz zgrupowanie ich we wspólnej bazie. Dalej na tej podstawie możliwe będzie prowadzenie analiz w oparciu o spójne i rzetelne wyniki w dedykowanym do tego celu oprogramowaniu. W pojazdach zostaną zamontowane także niezbędne urządzenia. W pierwszym etapie do nowego systemu będą trafiać dane z około 300 autobusów i trolejbusów. W drugim etapie planowana jest instalacja systemu w kolejnych pojazdach realizujących przewozy na zlecenie ZTM.

Przypomnijmy, że GZM przeprowadziła wcześniej dialog techniczny z zainteresowanymi firmami. Dzięki temu zweryfikowane zostały możliwości techniczne dostępnych na rynku automatycznych systemów zliczania osób. Urządzenia pozwalają nawet na 99 procentową dokładność pomiarów. Co ważne wszystkie informacje, które pozyskują te systemy, są zanonimizowane, oznacza to, że nie rejestrują i nie rozpoznają wizerunku pasażerów, a jedynie ruch, pozwalający określić liczbę osób wsiadających i wysiadających.

Dane dotyczące liczby pasażerów, korzystających z komunikacji miejskiej są istotne nie tylko z uwagi na lepsze dostosowanie rozkładów jazdy, ale również z punktu widzenia rozliczeń finansowych. Organizacja transportu publicznego to zadanie własne miast i gmin, które zostało przekazane Metropolii. Utrzymywane jest głównie ze składki zmiennej, którą gminy co roku wpłacają na ten cel. Pozyskane dane dotyczące rzeczywistej liczby pasażerów będą mogły zostać wykorzystywane do o wiele bardziej precyzyjnego obliczania składki zmiennej dla poszczególnych gmin.

Po wyposażeniu wszystkich pojazdów w bramki dodatkowym atutem wprowadzenia takiego rozwiązania będzie szybki dostęp do pozyskiwanych danych w trybie online oraz możliwość przekazywania informacji m.in. dla włodarzy miast i gmin. Zapewni to pełną transparentność w obszarze organizacji publicznego transportu.

Link: rozstrzygnięcie przetargu

Innowacyjność, wygoda i bezpieczeństwo. Te hasła przyświecały autorom internetowego Punktu Obsługi Pasażera – specjalnej platformy, która pomoże pasażerom sprawniej korzystać z usług Zarządu Transportu Metropolitalnego. Nowe rozwiązanie, które integruje narzędzia sprzedażowe i kontaktowe, jest już dostępne na stronie internetowej ZTM. 

Impulsem do stworzenia e-POP były najczęściej zgłaszane sprawy przez pasażerów w stacjonarnych Punktach Obsługi Pasażera i poprzez infolinię. Chęć odpowiedzenia na potrzeby pasażerów skłoniła ZTM do zebrania najważniejszych informacji w jednym miejscu. Ogromne znaczenie, wynikające przede wszystkim z troski o bezpieczeństwo klientów w czasie pandemii, miała także chęć ułatwienia i dodatkowego przekonania pasażerów do zdalnego załatwiania spraw. W efekcie tego powstała dedykowana przestrzeń w internecie, w której łatwo można załatwić najważniejsze rzeczy. – E-POP to odpowiedź na zgłaszane do nas sprawy. Chcemy, by pasażerowie poświęcali jak najmniej czasu na szukanie odpowiedniej strony i interesujących ich informacji. W e-POP zrobią to szybciej i sprawniej, i co ważne w bezpieczny sposób– mówi Małgorzata Gutowska, dyrektor ZTM.  

E-POP łączy internautów z Portalem Klienta, dzięki któremu można m.in. sprawnie zarządzać swoją kartą ŚKUP, czy też z wyszukiwarką połączeń i rozkładów jazdy. Istotna jest również funkcja „złóż wniosek lub skargę”, która odsyła pasażerów do właściwego formularza. Internetowy POP ułatwia również pobranie aplikacji „Mobilny ŚKUP” oraz bezpośrednio przekierowuje do Systemu Dynamicznej Informacji Pasażerskiej, gdzie możliwe jest np. sprawdzanie odjazdów w czasie rzeczywistym.  

– Po oddaniu do użytku kolejnych elektronicznych tablic informacyjnych przy przystankach, automatach solarnych, udostępnieniu i rozszerzeniu funkcjonalności aplikacji „Mobilny ŚKUP”, e-POP to kolejne rozwiązanie, które wdrażamy i które jest elementem szeroko pojętej transformacji cyfrowej. Jako jeden z największych organizatorów komunikacji miejskiej w Polsce, aspirujemy do roli lidera w tym zakresie. W ten sposób troszczymy się o komfort milionów pasażerów korzystających z naszych usług – podkreśla Andrzej Stangret, zastępca dyrektora ds. handlowych. 

Pracownicy ZTM podkreślają jednocześnie, że internetowy POP to rozwiązanie odpowiadające na nowe potrzeby związane z bezpieczeństwem pasażerów w czasie pandemii.  

E-POP jest już dostępny na stronie internetowej www.metropoliaztm

Źródło: Zarząd Transportu Metropolitalnego

Zarząd Transportu Metropolitalnego zaprasza od 22 marca pasażerów korzystających z Punktów Obsługi Klienta do załatwiania spraw zdalnie poprzez Portal Klienta i aplikacje mobilne. W dalszym ciągu do dyspozycji podróżnych pozostaje sieć blisko 800 punktów sprzedaży stacjonarnej, ponad 120 automatów biletowych oraz 10 Punktów Obsługi Pasażera.

W dzisiejszych realiach zachowania konsumentów wyraźnie kierują się w stronę używania zdalnych kanałów kontaktu i sprzedaży. 40 Punktów Obsługi Klienta kończy swoje stacjonarne działanie. Sprawy tam kierowane, związane z Kartą ŚKUP, będzie można załatwić bez wychodzenia z domu. – Zauważamy, że pasażerowie wolą i coraz chętniej korzystają z właśnie takich rozwiązań. Nie dziwi nas to, bo tak jest szybciej, wygodniej i bezpieczniej, szczególnie w czasach pandemii – mówi rzecznik prasowy ZTM Michał Wawrzaszek.

Zamówione do 6 marca karty ŚKUP będzie można odbierać w Punktach Obsługi Klienta do 20 marca. 22 marca nieodebrane z Punktów Obsługi Klienta karty zostaną przekazane do Punktów Obsługi Pasażera. Natomiast karty zamawiane po 6 marca będzie można nadal zamawiać z przesyłką do domu przez Portal Klienta lub odbierać w 10 Punktach Obsługi Pasażerów.

– Najważniejsze funkcje POK, czyli m.in. doładowanie karty, złożenie wniosku czy reklamacji, będzie można załatwić przez Portal Klienta, aplikację „Mobilny ŚKUP” lub w automatach biletowych. Zdajemy sobie sprawę, że choć trendy digitalizacji są powszechne i większość pasażerów przestawi się na kanały zdalne, to część użytkowników preferuje kontakt z żywym człowiekiem. Dla nich pozostaje do dyspozycji sieć stacjonarnej sprzedaży biletów elektronicznych składająca się blisko z 800 punktów. Ponadto cały czas funkcjonuje 10 Punktów Obsługi Pasażera – wskazuje Wawrzaszek.

Przygotowania do przeniesienia zadań Punktów Obsługi Klienta zaczęły się kilkanaście miesięcy wcześniej i były wdrażane stopniowo. W ubiegłym roku m.in. wprowadzono możliwość zamówienia karty ŚKUP do domu, zwiększono zakres uprawnień Punktów Obsługi Pasażera i wydłużono ich godziny otwarcia. Coraz większą rolę odgrywa uruchomiona w zeszłym roku aplikacja mobilna „Mobilny ŚKUP”, która od dwóch miesięcy ma znacznie rozszerzone funkcjonalności. W tej chwili aplikacja oferuje pełną ofertę produktową – łącznie z kupowaniem biletów okresowych. – Będziemy analizować zachowania oraz oczekiwania pasażerów. Bierzemy pod uwagę możliwość zwiększenia liczby Punktów Obsługi Pasażera – mówi rzecznik prasowy GZM Kamila Rożnowska.

Przydatne linki: Na stronie internetowej ZTM można znaleźć wszystkie niezbędne informacje dot. zaplanowanej zmiany, w tym m.in.:

• Informacje o możliwościach skorzystania z aplikacji „Mobilny ŚKUP”
• Informacje o tym jak zamawiać spersonalizowaną kartę na adres domowy
• Mapę stacjonarnych punktów sprzedaży
• Listę Punktów Obsługi Pasażera, która cały czas pozostaje do dyspozycji pasażerów

Listę Punktów Obsługi Pasażera, które geograficznie przejmą działania POK

Źródło: Zarząd Transportu Metropolitalnego

Nowe urządzenia trafią do gmin tworzących Metropolię. Dzięki temu bilety na komunikację miejską staną się jeszcze bardziej dostępne. Ponadto automaty będą pełnić nie tylko funkcję sprzedażową, ale również informacyjną. Nową funkcjonalnością będzie wyświetlanie na ich ekranach komunikatów o bieżącym ruchu autobusów i tramwajów.

• ZTM systematycznie zwiększa dostępność biletów i rozwija nowoczesne kanały sprzedaży. Zakup nowych urządzeń to kolejny element tego planu i odpowiedź na oczekiwania pasażerów.
• Plan uwzględnia montaż zamawianych biletomatów w gminach tworzących Metropolię.
• Automaty biletowe pełnią dwie ważne funkcje – sprzedażową oraz informacyjną. W zakresie tej drugiej pasażerowie mogą spodziewać się niestosowanych dotychczas rozwiązań.
• Liczba zamawianych urządzeń może zostać zwiększona nawet do 72.

Inwestycja to oczekiwany przez pasażerów rozwój stacjonarnego kanału sprzedaży

Nowe urządzenia będą istotnym rozwinięciem funkcjonującego już od 2014 roku systemu automatów biletowych. Dziś pasażerom służą 123 biletomaty zlokalizowane w 24 gminach. Zgodnie z planem, za około rok ma ich być już w sumie 171 w ok. 40 gminach. ZTM właśnie ogłosił przetarg na dostawę, montaż i serwis urządzeń. – Dostępność komunikacji miejskiej to nie tylko bliskość przystanków oraz częstotliwość połączeń. To także rozwinięty system sprzedaży biletów. Wiemy, jak ważne dla naszych pasażerów są zróżnicowane możliwości zakupu biletów – wskazuje zastępca dyrektora ds. handlowych ZTM Andrzej Stangret. – Automaty biletowe będziemy instalować w miejscach o dużej frekwencji podróżnych, np. w centrach miast lub na dużych osiedlach mieszkaniowych oraz centrach przesiadkowych. Obszar, na jakim świadczymy usługi jest ogromny. To ok. 2,5 tys. km kw. Zdajemy sobie sprawę z potrzeb, stąd stale rozwijamy system dystrybucji biletów, a blisko 50 nowych biletomatów przybliża nas do realizacji oczekiwań pasażerów – dodaje Stangret.

Do niektórych gmin trafi więcej niż jeden biletomat

Ogłoszony na 48 automatów biletowych przetarg rozstrzygnie się w grudniu. Następnie, w ciągu 10 miesięcy urządzenia mają zostać zainstalowane na obszarze Metropolii. Do co najmniej trzech gmin trafi więcej niż jedno urządzenie. Chodzi o Łaziska Górne, Siewierz i Sosnowiec. W pierwszych dwóch wymienionych miejscowościach zlokalizowane zostaną 2 urządzenia, a w stolicy Zagłębia aż 4. Jest to efekt porozumienia zawartego z włodarzami tych miast, którzy zdecydowali się na zakup dodatkowych biletomatów. Satysfakcję z inwestycji z pewnością odczują mieszkańcy Tarnowskich Gór, którzy niejednokrotnie wskazywali, że na miejscowym dworcu autobusowym takie urządzenie powinno się znaleźć. ZTM dziś potwierdza, że ta lokalizacja została uwzględniona.

Funkcje sprzedażowe i informacyjne

Podstawowymi funkcjonalnościami automatów biletowych pozostają sprzedaż biletów papierowych i elektronicznych oraz wydawanie kart ŚKUP i ich zasilanie pieniądzem elektronicznym. – Urządzenia te to też jeden z naszych kanałów komunikacji z pasażerem. Po pierwsze podróżni będą mogli na nich odczytać komunikaty dotyczące zaplanowanych zmian w organizacji ruchu. Podobnie jak na wcześniej kupowanych automatach. Po drugie będziemy mogli je wykorzystywać do wyświetlania w czasie rzeczywistym informacji o bieżącym funkcjonowaniu komunikacji miejskiej, a to już jest nowość – wskazuje rzecznik prasowy ZTM Michał Wawrzaszek. – Chodzi m.in. o wyświetlanie na ekranach urządzeń informacji, za ile minut przyjedzie dany autobus lub tramwaj – dodaje.

Nowych automatów biletowych może być więcej. Nawet 72.

Na 48 nowych automatach biletowych może się nie skończyć. ZTM w ogłoszonym przetargu uwzględnił tzw. prawo opcji. Daje ono organizatorowi transportu prawo do złożenia dodatkowego zamówienia. Na zakup kolejnych 24 urządzeń ZTM będzie mógł się zdecydować do końca 2023 r.

Sprzedaż w nowych automatach ruszy w III kwartale 2021 r.

Pierwsze, nowe automaty biletowe zaczną służyć pasażerom prawdopodobnie w III kwartale przyszłego roku. Biorąc pod uwagę konieczność przeprowadzenia przetargu na złożone zamówienie (nie tylko dostawa sprzętu, ale również jego montaż i serwis) oraz nieodzowność zapewnienia kompatybilności urządzeń z obecnie funkcjonującym systemem informatycznym termin ten nie jest odległy. W szczegółowo rozpisanej Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia uwzględniono termin dostawy i montaż automatów jako kryterium brane pod uwagę przy wyborze Wykonawcy – obok ceny, pracochłonności zmian w oprogramowaniu automatów i jasności głównego ekranu automatu.

Solarne automaty uzupełnieniem systemu. Trzy urządzenia już służą pasażerom.

Pod koniec października ZTM testowo uruchomił pierwsze, nowe, solarne automaty biletowe. Urządzenia stanęły w trzech miejscach – przy przystanku Tarnowskie Góry Bytomska, w Mikołowie przy przystanku Plac 750-lecia oraz przy przystanku Bieruń Plac Autobusowy. Docelowo automaty te znajdą się także w 7 innych gminach, w których dotychczas nie było tego rodzaju kanału dystrybucji biletów. W planie ujęto takie miejscowości jak Gierałtowice, Lędziny, Łaziska Górne, Psary, Sośnicowice, Świerklaniec i Zbrosławice. – Tego rodzaju automaty biletowe umożliwiają zakup 10 rodzajów jednorazowych biletów papierowych. Ich zdecydowaną zaletą jest ekologiczność – wskazuje Wawrzaszek. – Urządzenia te pokazują nam, jak duży jest potencjał sprzedażowy miejsc, w których zostały zainstalowane. Jeśli będzie wysoki to planujemy w tych lokalizacjach dalsze rozwijanie sieci dystrybucji biletów – dodaje.

Źródło: ZTM

To jedne z najbardziej przyjaznych zmian w systemie ŚKUP od czasu jego wdrożenia. Pasażerowie mogą już korzystać z możliwości wysyłki kart ŚKUP pod wskazany adres. Koszt tej dodatkowej usługi wynosi 10 zł. Zwiększa się także zakres spraw, które można załatwić w Punktach Obsługi Pasażera. Od teraz można w nich m.in. odebrać kartę spersonalizowaną albo odblokować, zastrzec lub zwrócić kartę. Takich punktów w Metropolii jest 10: po jednym w Bytomiu, Chorzowie, Gliwicach, Piekarach Śląskich, Sosnowcu, Tychach i Tarnowskich Górach oraz trzy w Katowicach. 

• Kartę ŚKUP można otrzymać bez wychodzenia z domu. Zostanie ona wysłana pod wskazany adres listem poleconym. Koszt tej usługi to 10 zł 
• Zwiększa się funkcjonaloność Punktów Obsługi Pasażera. Zyskują one liczne uprawnienia dotyczące karty ŚKUP, które do tej pory były zadaniem Punktów Obsługi Klienta 

Zarząd Transportu Metropolitalnego uruchamia wysyłkę kart ŚKUP pod wskazany adres w odpowiedzi na pytania i prośby pasażerów. Do ZTM, zwłaszcza od czasu pandemii, zaczęły wpływać wnioski o ułatwienia odbioru kart bez wychodzenia z domu. Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia zorganizowała dodatkowo sondę internetową, w której 63 proc. głosujących przyznało, że skorzystaliby z opcji wysyłki karty do domu w sytuacji, gdyby koszt usługi wyniósł 10 zł.  

– Jesteśmy otwartą i przyjazną firmą dla naszych podróżnych. Cieszy nas fakt, że wprowadziliśmy zmiany, które będą udogodnieniem dla pasażerów. To wdrożenie szczególnie istotne, bowiem wynika wprost z dialogu, który prowadzimy z podróżnymi – mówi rzecznik prasowy ZTM Michał Wawrzaszek. 

Podstawowa forma zamawiania i odbioru nowych kart z punktów stacjonarnych pozostaje dla pasażerów bezpłatna. Nowością jest możliwość odbioru kart w Punktach Obsługi Pasażera ZTM. Tym samym liczba lokalizacji, z których kartę ŚKUP można odebrać wzrasta z 42 do 52. Lista POP i POK oraz informacje o godzinach ich otwarcia znajdują się na stronie internetowej Zarządu Transportu Metropolitalnego. 

Na tym nie koniec zmian. Zwiększa się bowiem zakres uprawnień Punktów Obsługi Pasażera. Od teraz możliwe w nich jest to, co do tej pory było zadaniem Punktów Obsługi Klienta. Chodzi m.in. o wydawanie kart spersonalizowanych, zmianę danych osobowych, czy też wydawanie duplikatu, odblokowanie, zastrzeżenie i zwrot karty. 

– To jedne z najbardziej przyjaznych i praktycznych zmian w systemie ŚKUP od czasu jego wdrożenia – podsumowuje naczelnik Wydziału Punktów Obsługi Pasażera ZTM Justyna Czardybon. – Nasi pasażerowie mogą teraz otrzymać swoją kartę ŚKUP bez wychodzenia z domu. A gdy już się na to zdecydują to dużo więcej spraw będą mogli załatwić podczas jednej wizyty w naszym Punkcie Obsługi Pasażera. Chodzi m.in. o wydanie karty spersonalizowanej lub jej duplikatu, zmianę danych osobowych, albo odblokowanie, zastrzeżenie lub zwrot karty – dodaje Czardybon. 

O czym należy pamiętać, zamawiając kartę ŚKUP z wysyłką pod wskazany adres:  

• Karty będą wysyłane listem poleconym. Koszt wysyłki wynosi 10 zł. 
• Zamawiając kartę ŚKUP przez Portal Klienta należy dokonać wpłaty na kartę w wysokości 20 zł. Kwota ta zostanie na niej zapisana i będzie można ją później wykorzystać m.in. do zakupu biletów lub dokonania opłaty za parking. 
• Jeśli nie odbierzemy przesyłki z kartą po jej dwukrotnym awizowaniu, wówczas wróci do Punktu Obsługi Pasażera, znajdującego się w siedzibie Zarządu Transportu Metropolitalnego (ul. Barbary 21A, Katowice). Czas na jej odbiór to 30 dni. Po tym czasie karta zostanie zablokowana, a pasażer będzie mógł zwrócić się do mBanku o wypłatę 20 zł zapisanych na karcie podczas składania wniosku o jej wydanie. 
• Podczas wypełniania wniosku na Portalu Klienta, należy podać kod PIN naszej nowej karty, hasło oraz adres e-mail. Po odebraniu przesyłki, odbiór karty należy potwierdzić pierwszym logowaniem za pomocą podanych haseł. 
• Dotychczas wykorzystywana karta ŚKUP zostaje zablokowana w momencie aktywacji nowej. 
• W przypadku, gdy nie otrzymamy przesyłki z kartą w ciągu 5 dni roboczych od potwierdzenia mailowego o jej wysyłce, pasażerowie proszeni są wówczas o kontakt z infolinią Zarządu Transportu Metropolitalnego. Infolinia pracuje przez całą dobą, siedem dni w tygodniu (również w weekendy i święta). Bezpłatny numer to 800 16 30 30. 

Kartą ŚKUP możemy zapłacić za przejazdy komunikacją miejską Zarządu Transportu Metropolitalnego. Jest ona potrzebna szczególnie tym osobom, które korzystają m.in. z biletów okresowych np. 30-dniowych, wieloprzejazdowych. Każda karta posiada określony termin ważności, który w przypadku kart spersonalizowanych upływa po 4 latach. Informacja o tym, do kiedy karta jest ważna, znajduje się w jej prawym dolnym rogu. Wniosek o wydanie nowej karty można złożyć 3 miesiące przed upływem terminu jej ważności.

Źródło: Zarząd Transportu Metropolitalnego