„Znaczenie, dane oraz psyche we współczesnych przestrzeniach” – to temat otwartego wykładu, który prof. Thomas Mical z Auckland Univerisity of Technology poprowadzi na Uniwersytecie Śląskim w piątek (11 grudnia). Cykl zajęć dla studentów Instytutu Nauk o Kulturze UŚ oraz Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej odbywa się w ramach Metropolitalnego Fundusz Wspierania Nauki. To program wsparcia dla uczelni, umożliwiający zaproszenie światowej klasy naukowców do poprowadzenia wykładów dla studentów oraz konsultacji dla pracowników naukowych, kształcących się w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

Zagadnienia w zakresie szeroko rozumianego designu i teorii architektury, dziedzictwa architektonicznego oraz oddziaływania nauk o kulturze i nowych mediów na procesy projektowania i realizacji obiektów architektonicznych są przedmiotem zajęć z prowadzonych przez prof. Thomasem Micalem dla studentów Uniwersytetu Śląskiego i Politechniki Śląskiej. Naukowiec jest profesorem w Auckland University of Technology, profesorem nadzwyczajnym w University of Southern Australia, Rensselaer Polytechnic Institute [USA] oraz Carleton University w Kanadzie. Jest również laureatem szeregu nagród z zakresu architektury i urbanistyki.

Ze względu na trwającą pandemię koronawirusa, zajęcia odbywają się zdalnie. W trakcie zaplanowanego cyklu aktywności dla studentów oraz doktorantów kierunków kulturoznawstwa i kultury mediów, a także architektury, odbędą się również dwa wykłady otwarte, które transmitowane będą na platformie YouTube. Piątkowe wydarzenie będzie dostępne tutaj: LINK. W wykładach może wziąć udział każdy zainteresowany.

Harmonogram otwartych wykładów, współorganizowanych z katowickim oddziałem Stowarzyszenia Architektów Polskich (SARP):   

11 grudnia 2020, godz. 13:30 – 15:00 „Znaczenie, dane oraz psyche we współczesnych przestrzeniach”

18 grudnia 2020, godz. 13:30 – 15:00 „Architektoniczna inteligencja i zwielokrotnione ekologie”

W ramach współpracy Uniwersytetu Śląskiego i Politechniki Śląskiej z prof. Thomasem Micalem do końca grudnia odbędzie się prawie 20 wykładów dla studentów oraz prawie 20 spotkań konsultacyjnych dla pracowników naukowych i doktorantów. 

Metropolitalny Fundusz Wspierania Nauki, o którym w skrócie mówimy „fundusz noblowski”, to program dotacji dla uczelni wyższych, działających na terenie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Jego celem jest zaproszenie światowej klasy naukowców do poprowadzenia zajęć dla studentów w Metropolii, a co za tym idzie – podnoszenie oferty edukacyjnej uczelni wyższych w GZM. Jednym z podstawowych kryteriów przyznania dofinansowania jest to, aby zaproszony naukowiec reprezentował uczelnię, która znajduje się w pierwszej 20. światowych rankingów lub mógł poszczycić się bogatym dorobkiem naukowym.

Metropolitalny Fundusz Wspierania Nauki, poprzez podnoszenie atrakcyjności oferty miejscowych uczelni, ma zachęcać młodych ludzi do studiowania w Metropolii i związania z nią swojej przyszłości. Budżet funduszu wynosi 8 mln zł na lata 2019-2022. Realizacja programu wpisuje się w działania strategiczne Metropolii, związane z rozwojem społecznym i gospodarczym.

W DPS Kombatant w Bytomiu-Miechowicach zakończył się montaż bramy dekontaminacyjnej, która pomoże personelowi w dezynfekcji, a tym samym zmniejszy ryzyko rozprzestrzeniania się koronawirusa. Podobne bramy staną także w dwóch innych bytomskich domach pomocy społecznej, noclegowni i Bytomskim Centrum Wsparcia. Wszystko dzięki współpracy miasta Bytom z Politechniką Śląską i Fundacją NOVIS PLUS.

Dzięki porozumieniu zawartemu przez miasto z krakowską Fundacją NOVIS PLUS, antywirusowe bramy staną w DPS Kombatant i DPS Wędrowiec. Koszty zakupu bram, a także ich montaż w dwóch bytomskich ośrodkach pokryje fundacja, która na ten cel przeznaczyła 50 tys. zł.

Specjalne bramy zainstalujemy także w DPS dla Dorosłych przy ul. Dworcowej, w Bytomskim Centrum Wsparcia przy pl. Szpitalnym oraz w prowadzonej przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie noclegowni dla osób bezdomnych przy ul. Kosynierów w Szombierkach. Koszt jednej takiej bramy to ok. 25 tys. zł. Na ten cel zabezpieczyliśmy już niezbędne środki – mówi prezydent Mariusz Wołosz.

Łącznie we wszystkich placówkach, w których instalowane są nowoczesne bramy pracuje prawie 300 osób, a jednostki dysponują pół tysiącem miejsc dla podopiecznych i osób potrzebujących wsparcia, w tym osób z największej grupy ryzyka zakażeniem.

Nie pierwszy raz Fundacja NOVIS PLUS zakupiła bramy odkażające – w ramach akcji o nazwie #zostańwdomuipomagaj, Fundacja NOVIS PLUS razem z Towarzystwem Warta zakupiła 5 bram odkażających i przekazała je na potrzeby ratowników medycznych

Na czym polega działanie bramy dekontaminacyjnej?

Dekontaminacja, to mówiąc krótko proces polegający na unieszkodliwieniu i usunięciu substancji niekorzystnych dla człowieka. Instalacja znajdująca się w bramach stworzonych przez naukowców z Politechniki Śląskiej oraz inżynierów startupu absolwentów uczelni WAAM wyposażona jest w specjalne dysze, z których wydobywa się środek dezynfekujący w postaci pary. Dezynfekcja dokonuje się przy użyciu dysz o zasięgu 360 stopni. Poddając się procesowi dekontaminacji, personel minimalizuje ryzyko zakażenia czy przeniesienia wirusa. Brama jest zautomatyzowana i wyposażona w systemy regulacji.

Bramy zostały stworzone przez naukowców z Politechniki Śląskiej oraz inżynierów startupu technologicznego WAAM, z myślą o personelu medycznym, który działa na pierwszej linii frontu w walce z pandemią.

Jako uczelnia badawcza, zarówno temu projektowi, jaki i pozostałym wynalazkom i rozwiązaniom powstającym na Politechnice Śląskiej, których celem jest zwalczanie skutków epidemii, bardzo kibicujemy i pomagamy. Uruchomiliśmy na cel walki z epidemią koronawirusa kilka możliwości wsparcia prowadzonych badań, jak np. konkursy projakościowe Politechniki Śląskiej, czy specjalny program „Politechnika przeciw epidemii”. Sytuacja wymaga od nas pełnego społecznego zaangażowania. Politechnika daje swój naukowy potencjał – wiedzę, aparaturę badawczą i ludzi. Zapraszam do współpracy przedstawicieli biznesu, przemysłu i tych, którzy chcieliby wspólnie z nami podjąć walkę z epidemią – dodaje prof. Arkadiusz Mężyk, rektor Politechniki Śląskiej.

Teraz naukowcy i inżynierowie zaprojektowali specjalną wersję urządzenia z pionierskim systemem podświetlanych komend. Piktogramy prowadzą przez proces dezynfekcji, dodatkowo zwiększając stopień efektywności odkażania całego ciała. Montowane w DPS bramy mają dwa ustawienia automatycznych programów: „Cywil” oraz „Medyk”, z których może skorzystać zarówno personel medyczny, jak i osoby cywilne, w tym seniorzy. Skonstruowane urządzenie pozwala zabezpieczyć obiekt i pensjonariuszy, a także pracowników. To gwarantuje zminimalizowanie zarażenia wirusem SARS-CoV-2 wśród tak potrzebnego w obecnej sytuacji personelu obiektu.

Brama w Szpitalu Specjalistycznym nr 1

Przypomnijmy, że podobna brama już wiosną stanęła w Szpitalu Specjalistycznym nr 1, dzięki czemu personel medyczny może odkażać swoje kombinezony ochronne. Jak zaznaczają specjaliści to właśnie podczas ściągania odzieży ochronnej najczęściej dochodzi do zakażenia lub przenoszenia koronawirusa, dlatego należy to robić zachowując określone procedury.

Warto dodać, że pierwszy prototyp takiej bramy skonstruowali pracownicy i absolwenci Wydziału Inżynierii Środowiska i Energetyki Politechniki Śląskiej oraz technologiczny start- up WAAM. Wynalazek śląskich naukowców znalazł się w finale konkursu Healing Solutions For Tourism Challenge, wyprzedzając ponad tysiąc zespołów ze 100 krajów świata.

Mądra pomoc dla seniorów

Fundacja NOVIS PLUS to hub informacji o potrzebujących i darczyńcach. Podpowiada firmom, przedsiębiorcom i osobom prywatnym, w jaki sposób optymalnie wykorzystać dobrą energię i gesty hojności. Sprawna współpraca z przedsiębiorcami umożliwia realizację pomocy potrzebującym m.in. dzieciom z domów dziecka, utalentowanym sportowcom czy też seniorom.

W ramach poprzedniej akcji o nazwie #zostańwdomuipomagaj Fundacja NOVIS PLUS razem z Towarzystwem Warta zakupiła 5 bram odkażających i przekazała je na potrzeby ratowników medycznych. Powstał również film o całej akcji: https://youtu.be/J1LTXiOOSwE

Naturalną kontynuacją tych działań jest również wsparcie domów pomocy społecznej, których podopieczni są szczególnie narażeni na groźne skutki zarażenia COVID-19. 

Źródło: UM Bytom

Na terenie kampusu Politechniki Śląskiej, tuż przy placu Krakowskim, powstały murale z fotografiami prezentującymi uczelnię w dwóch ujęciach czasowych. Przeszłość przeplata się z teraźniejszością, pozwalając przechodniom poznać wybrane momenty z jej ponad 75-letniej historii.

Tradycja i potencjał dwóch odmiennych kulturowo, ale bogatych w doświadczenia, wartościowe wzorce i dorobek kulturowy regionów – Kresów Wschodnich i Górnego Śląska – łączą się w murach Politechniki Śląskiej. To tutaj swoją dydaktyczną i badawczą misję kontynuowali profesorowie przedwojennej Politechniki Lwowskiej. To na Politechnice Śląskiej wiedzę i kompetencje od pokoleń zdobywa wielu młodych ludzi. To tutaj trwają prace badawcze nad najbardziej naglącymi zagadnieniami z otoczenia społeczno-gospodarczego lub obserwowanymi w społeczeństwie, tak jak w przypadku wirusa SARS-CoV-2.

Od 8 listopada Politechnikę Śląską można poznawać dzięki muralom przy ul. Akademickiej w Gliwicach. Galeria wielkoformatowych zdjęć ukazuje początki, rozwój i współczesność jedynej uczelni badawczej na Śląsku. Pomysłodawcą przedsięwzięcia jest rektor Politechniki Śląskiej prof. Arkadiusz Mężyk.

– Murale to jeden z elementów refleksji na 75-lecie Politechniki Śląskiej, które świętujemy. Epidemia SARS-CoV-2 spowodowała, że nie mogliśmy przeprowadzić uroczystości tak, jak to sobie zaplanowaliśmy. Zależało nam, by mimo utrudnień pokazać społeczeństwu, jak Politechnika rozwijała się na przestrzeni lat. Mieszczące się przy ul. Akademickiej murale, stanowią symbol otwarcia Uczelni na społeczeństwo. Mają przyciągnąć uwagę przechodniów. Zapraszamy wszystkich do odwiedzenia murali i zapoznania się z prezentowanymi na nich scenami z życia Uczelni. Zobaczyć można zarówno te pierwsze kroki, które czynili profesorowie lwowscy, wkraczając na teren przyszłej Politechniki, jak i samolot, który symbolizuje ostatnie osiągnięcia Uczelni w zakresie rozwoju kształcenia i technologii – wyjaśnia prof. Mężyk.

Kompozycja każdego z murali składa się z warstwy wizualnej i tekstowej. Krótkie opisy towarzyszące poszczególnym obrazom pomagają w rozpoznaniu przedstawianych scen, osadzając fotografię na osi czasu. Murale zaprojektował prof. Klaudiusz Fross, dziekan Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej. (Pol.Sl.)

Źródło: UM Gliwice

Pozyskiwanie czystej energii, sprawdzanie prawidłowości warunków transportu towarów wrażliwych na drgania oraz zbadanie przeszłości ziemi to przykładowe zastosowania wynalazków opracowanych przez naukowców z Politechniki Śląskiej. Wynalazki i patenty zdobyły platynowe, złote i srebrne medale w ramach międzynarodowego konkursu wynalazków INTARG 2020. Na konkurs zgłoszono około 160 projektów z 9 krajów Europy, Ameryk, Afryki i Azji.

Punktem wyjścia dla zwycięskich pomysłów przedstawionych przez naukowców z Politechniki Śląskiej były zaawansowane badania naukowe. Odbiorcami zaproponowanych rozwiązań będą przedstawiciele różnych branż i środowisk społecznych. W końcu jak głosi hasło przewodnie Międzynarodowych Targów Wynalazków i Innowacji INTARG 2020: „innowacje motorem gospodarki”. W tegorocznej, 13. edycji wydarzenia miejsca na podium zajęło aż 7 wynalazków z Politechniki Śląskiej.

– Politechnika Śląska jest uczelnią badawczą, jedną z 10 uczelni wyłonionych w konkursie „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza”. To stało się dla naukowców impulsem do wielu działań i między innymi stąd także tak dużo wynalazków. Staramy się być jak najbliżej przemysłu i społeczeństwa oraz współpracować z korzyścią dla wszystkich stron – powiedział prof. Janusz Kotowicz, prorektor ds. Współpracy z Otoczeniem Społeczno-Gospodarczym, podczas briefingu, który odbył się we wtorek 21 lipca.

Wśród uczestników obecna była również Barbara Haller de Hallenburg-Illg, Prezes Eurobusiness-Haller, Organizator Targów INTARG.

– Oceniając rozwiązania zgłoszone do konkursu, jury kierowało się takimi kryteriami, jak poziom innowacyjności, ochrona patentowa, możliwości wdrożenia i komercjalizacji, poziom gotowości technologicznej i efekt, jaki dane rozwiązanie może przynieść przemysłowi i nam wszystkim – zaznaczyła Barbara Haller de Hallenburg-Illg. – Politechnika Śląska to bardzo mocny zawodnik. Te rozwiązania w wysokim stopniu spełniły kryteria, co świadczy o tym, że mają bardzo wysoki poziom. Mamy nadzieje, że zostaną wdrożone i będą nam wszystkim służyły – dodała.

Bezpieczne przemieszczanie

Cechą charakterystyczną „Modułowego systemu pomiarowego” jest wielowymiarowość zastosowania. Urządzenie w postaci analizatora zbierającego i analizującego dane dotyczące przyspieszeń oddziałujących na człowieka lub inny badany obiekt zostało opracowane przez zespół w składzie: JM Rektor prof. dr hab. inż. Arkadiusz Mężyk, dr hab. inż. Sławomir Kciuk, prof. PŚ, dr inż. Edyta Krzystała, mgr inż. Paweł Schmidt.

– Rozwiązanie może być wsparciem m.in. dla firm z branży ubezpieczeniowych, których działalność obejmuje kontrolowanie transportu materiałów wrażliwych na drgania mechaniczne. Jednym z zastosowań systemu jest wykorzystanie go wraz z zestawem czujników do monitorowania poziomu drgań, które towarzyszą transportowi np. transformatora olejowego. Zamawiający może prześledzić, jakim oddziaływaniom był poddany transportowany obiekt i uznać ten transport za właściwy lub niewłaściwy czy też niezgodny z warunkami narzuconymi przez producenta – wyjaśnia dr hab. inż. Sławomir Kciuk, prof. PŚ.

System znajdzie użytek także w energetyce, przemyśle motoryzacyjnym, elektronice, górnictwie czy edukacji. Początkowo był przeznaczony do weryfikacji elementów wyposażenia pojazdu wojskowego M-ATV, który powstał w ramach projektu celowego realizowanego w interdyscyplinarnym zespole skupiającym pracowników naukowych, przedstawicieli jednostek wojskowych oraz firmę produkującą kołowe pojazdy specjalne.

– Jednym z tematów prac badawczych realizowanych w Katedrze Mechaniki Teoretycznej i Stosowanej jest identyfikacja wpływu obciążenia fali uderzeniowej wybuchu na organizm człowieka. Zespół Katedry uczestniczył w interdyscyplinarnych badaniach sprawdzających minoodporność pojazdu wojskowego – opowiada dr inż. Edyta Krzystała – Prace badawcze, których celem była weryfikacja konstrukcji pojazdu oraz innych elementów jego wyposażenia zwiększających bezpieczeństwo żołnierzy, odbywały się dwutorowo. W pierwszej serii bez środków ochronnych, a w drugiej serii zastosowano fotel przeciwwybuchowy oraz dodatkowe elementy, takie jak maty energochłonne pod kończyny dolne. Aby zaobserwować różnice tych dwóch podejść, zostały zamontowane czujniki przyspieszenia na miednicy i kończynach dolnych oraz czujnik ciśnienia na klatce piersiowej manekina oraz w jego uchu – dodaje badaczka. Dzięki wykonanym pomiarom można wyznaczyć wskaźniki zgodne z obowiązującymi normami, które określają poziom zagrożenia żołnierza.

System pomiarowy został zaprojektowany na możliwość rejestracji z częstotliwością 500 kHz w każdym kanale. Wartości te można zmieniać, poszerzając w ten sposób krąg zastosowań. – Możliwość zapisu wyników pomiaru w pamięci wewnętrznej tego systemu powoduje, że możemy go potraktować jako autonomiczny. Możemy go pozostawić na czas wykonywania pomiarów, a po ich zakończeniu dokonać importu tych danych do systemu nadrzędnego za pomocą połączenia przewodowego lub bezprzewodowego. Ta funkcjonalność daje możliwość zastosowania go do monitorowania stanu obiektu znajdującego się w trudnym środowisku: zapylonym, o podwyższonej temperaturze i tym podobnym – mówi prof. S. Kciuk.

 Projekt otrzymał Platynowy Medal Targów, nagrodę specjalną Przewodniczącego Jury oraz Dyplom Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej.

Historia zapisana w minerałach

Badania prowadzone przez naukowców z Politechniki Śląskiej umożliwiają wgląd w historię Ziemi. Dzięki temu nasza wiedza o kształtowaniu się środowiska naturalnego może być weryfikowana i uzupełniana o nowe fakty. – Ze względu na zmianę klimatu bardzo ważne są obecnie badania środowiska, a jednym ze sposobów na ich wykonanie jest sprawdzenie, jak zmieniało się ono w przeszłości. Przy pomocy systemu μDOSE możemy dopisać skalę czasu do różnych zjawisk, na przykład powodzi, susz. Do tych rzeczy, które są zapisane w osadach geologicznych – wskazuje dr inż. Konrad Tudyka.

μDOSE pozwala na określenie daty wytworzenia przedmiotów archeologicznych. Badanie przeprowadzane jest na próbce osadu lub ceramiki. – Metoda datowania dozymetrycznego polega na określeniu dawki pochłoniętej przez naturalny dozymetr, taki jak np. kwarc lub skaleń, i określeniu dawki rocznej promieniowania jonizującego, które w naturalny sposób występuje w środowisku. Pochodzi ono z promieniowania kosmicznego oraz od szeregów promieniotwórczych uranu, toru, potasu –  wyjaśnia dr inż. K. Tudyka.

Z systemu mogą korzystać nie tylko naukowcy zajmujący się geologią, geografią, historią człowieka czy specjalistyczne firmy zajmujące się badaniem wieku, ale także… miłośnicy starej ceramiki. – W przypadku, gdy kolekcjoner nie jest pewny wieku czy autentyczności tego, co zakupił, może wysłać ceramikę firmie, która się tym zajmuje – wskazuje dr inż. Konrad Tudyka i dodaje, że fragment do analizy pobiera się z podstawki. Dzięki badaniu można stwierdzić, czy dane naczynie zostało wypalone parę tysięcy lat temu, czy zaledwie kilka tygodni wcześniej. Takie badanie w zależności od rozmiaru próbki i od celu może trwać od 1 dnia do 7 dni dla takich małych próbek, które są używane w archeologii.

W opracowaniu μDOSE wzięli udział dr inż. Konrad Tudyka, mgr inż. Sebastian Miłosz, mgr inż. Aleksander Kolarczyk, prof. dr hab. inż. Andrzej Bluszcz, dr hab. inż. Grzegorz Adamiec, dr hab. inż. Piotr Moska, dr hab. inż. Grzegorz Poręba, mgr inż. Agnieszka Szymak. Komercjalizację prowadzi start-up miDose Solutions. Ponadto do autorów μDOSE powędrował Złoty Medal oraz Nagroda Prezesa Urzędu Patentowego RP.

Czysta energia

– Obecnie na świecie żyje ok. 1,3 mld ludzi bez dostępu do źródeł prądu. Rozwiązania zbliżające nas do pozyskiwania czystej energii, którą możemy dla własnej potrzeby wytworzyć, są stumilowym krokiem do tego, by ułatwić życie ludziom – mówi dr hab. inż. Tomasz Tański, prof. PŚ.

Naprzeciw temu problemowi wychodzi nanotechnologia – nauka, która koncentruje się na tworzeniu i badaniu różnorodnych materiałów o rozmiarach tak niewielkich, że są porównywalne do wielkości atomów i cząsteczek. Jej rozwój przypadł na XXI wiek, a w szczególności ostatnie 10-lecie. Prace związane z tą dziedziną podejmują dr hab. inż. Tomasz Tański, prof. PŚ, prof. dr hab. Marian Nowak, dr inż. Wiktor Matysiak, dr inż. Piotr Szperlich oraz dr inż. Bartłomiej Toroń.

Dzięki rozwiązaniu opracowanemu na Politechnice Śląskiej możliwe będzie wykorzystanie własnej aktywności (np. spacer, przejazd samochodem) do wyprodukowania elektryczności. System działa już w Katowicach.

– Za zgodą Miejskiego Zarządu Dróg i Mostów w Katowicach oraz Wydziału Ruchu Drogowego Komendy Miejskiej Policji w Katowicach na jezdni jednej z katowickich ulic umieściliśmy układ wytworzonych przez nas nanogeneratorów – mówi dr inż. Wiktor Matysiak.

Przejazd samochodu lub ciężarówki po zamieszczonym w drodze włóknie pozwala na generowanie prądu, a powstająca w ten sposób ilość energii elektrycznej jest zależna od wagi pojazdu: im większy nacisk, tym więcej jej powstaje. Ponadto osadzony w podłożu materiał może zostać wykorzystany jako czujnik.

– Okazało się, że nasze włókna kompozytowe mogą z powodzeniem służyć jako sensor: urządzenie, które monitoruje natężenie ruchu drogowego. W wyniku działania układu generatorów jesteśmy w stanie sprawdzić, z jaką prędkością poruszał się samochód i czy kierowca przestrzegał przepisów ruchu drogowego i ograniczenia stosowania prędkości czy nie – dodaje dr inż. W. Matysiak.

Przygotowany wynalazek: „Nanostrukturalny włóknisty materiał kompozytowy o osnowie polimerowej z fazą wzmacniającą oraz sposób jego wytwarzania” został już dwukrotnie wyróżniony w ramach Targów. W 2019 roku otrzymał złoty medal, a w tegorocznej edycji – srebrny. Kluczem do sukcesu jest dalekowzroczność rozwiązania.

– W dniu dzisiejszym ok. 80% zapotrzebowania na energię jest pokrywane na skutek spalania paliw kopalnych, natomiast pozostałe 20% stanowią odnawialne źródła energii. I to właśnie w tym obszarze nanogeneratory pokazują swoją przydatność, ponieważ możemy zastosować ruch powietrza w postaci wiatru lub ruch wody w postaci nurtu rzeki czy fal morskich, tak żeby tę energię mechaniczną zamienić w energię elektryczną i wytwarzać prąd – wyjaśnia dr inż. Wiktor Matysiak.

Przekształcanie energii kinetycznej pobranej z ruchu ciała, przepływu powietrza czy wibracji w celu wytworzenia prądu to główna zasada działania nanogeneratorów. Dzięki posiadaniu własnego systemu zasilania nie ma konieczności korzystania z zewnętrznych źródeł, na przykład baterii. Naukowcy z Politechniki Śląskiej pracują nad ulepszeniem materiałów stanowiących komponenty do produkcji nanogeneratorów.

– Sam wynalazek przypomina w wyglądzie kawałek tkaniny bawełnianej lub kartkę papieru. Jest to dosyć cienki plaster materiału, który możemy umieścić wszędzie, na przykład wpleść w ubranie – wyjaśnia dr inż. W. Matysiak.

 – Jesteśmy pierwszym zespołem na świecie, który przełamał trend mówiący, że można umieścić tylko 10% masowo takich struktur w nanowłóknach polimerowych, czyli włóknach, które są 500 razy cieńsze niż ludzki włos. Produkcja generatorów z włókien kompozytowych posiadających w swojej objętości nanodruty piezoelektryczne to autorski pomysł prof. Mariana Nowaka. Okazało się, że nie musimy wytwarzać nanogeneratorów, które są sztywne i stanowi je kilka czy kilkanaście nanodrutów. W naszym rozwiązaniu mamy elastyczny materiał składający się z równoległych względem siebie nanowłókien, wewnątrz których znajdują się setki tysięcy takich nanodrutów – podkreśla dr inż. W. Matysiak.

Jedne z pierwszych doświadczeń dotyczących wplecenia włókien w odzież zostały przeprowadzone na butach. – Przeprowadzaliśmy próby, by umieścić 3 generatory w newralgicznych punktach podeszwy buta, tam, gdzie najmocniej naciska się podczas chodzenia. W ten sposób był generowany prąd elektryczny, który może być zbierany do pewnego rodzaju powerbanka umieszczonego w podeszwie. Dopiero później możemy wyciągnąć to urządzenie, podpiąć do smartfona jak klasyczny powerbank i czerpać energię elektryczną, która ten telefon będzie zasilać – opisuje dr W. Matysiak.

Wynalazek może znaleźć zastosowanie również w medycynie. – Badania wskazują także na potencjalną możliwość wykorzystania go do produkcji rozrusznika serca, tak by wykorzystując jego bicie, generować prąd, który dodatkowo będzie je zasilał – podkreśla.

Innowacyjność wynalazku została doceniona również podczas innych branżowych wydarzeń: iENA – International Trade Fair „Ideas–Inventions–New Products” w Norymberdze (2019 rok, brązowy medal), na Międzynarodowej Wystawie Wynalazków na Tajwanie „INST 2017” (2017 rok, brązowy medal) oraz trzykrotnie podczas Międzynarodowej Wystawy Wynalazków w Warszawie „IWIS” (dwa razy srebro – w 2018 i 2017, raz brąz – w 2019 roku).

Pozostałe wynalazki

Międzynarodowe i interdyscyplinarne jury doceniło innowacyjność aż 7 przedsięwzięć przygotowanych na Politechnice Śląskiej. Oprócz wyżej opisanych przyznano kolejne cztery nagrody.

Złotym Medalem Targów, także Dyplomem Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej za innowacyjne rozwiązanie o wysokim poziomie TRL uhonorowano γBEAKER. To wynalazek autorstwa dr. hab. inż. Grzegorza Poręby, mgr. inż. Aleksandra Kolarczyka, dr. inż. Konrada Tudyki, dr. hab. inż. Piotra Moski, mgr inż. Agnieszki Szymak.

Srebrny Medal Targów powędrował do międzywydziałowej (wydziały: Mechaniczny Technologiczny, Chemiczny, Organizacji i Zarządzania) „Predykcji własności produktów wytwarzanych z niehomogenicznego strumienia surowców odpadowych na bazie poliolefin”. Projekt został opracowany w składzie: dr inż. Piotr Sakiewicz, dr hab. inż. Krzysztof Piotrowski, dr hab. inż. Klaudiusz Gołombek, prof. PŚ, dr inż. Józef Ober, mgr inż. Mateusz Lis, mgr inż. Joanna Mścichecka.

Srebrnym Medalem nagrodzono również „Tłok do silnika spalinowego wzmocniony lokalnie kompozytowym insertem typu Al/SiCp kształtowanym w procesie odlewania odśrodkowego”. Wynalazek powstał na Wydziale Inżynierii Materiałowej w zespole, który reprezentują dr hab. inż. Anna Janina Dolata, prof. PŚ, oraz dr hab. inż. Maciej Dyzia.

Komisja sędziów INTARG 2020 dostrzegła także unikatowość i potencjał „Bramy odkażającej WAAM Gate Med 1.0”. Niejako w ślad za opinią jurorów międzynarodowego konkursu Healing Solutions for Tourism Challenge (brama znalazła się w gronie nagrodzonych finalistów) zdecydowano o uhonorowaniu przedsięwzięcia Złotym Medalem Targów. Wynalazek został przygotowany na Wydziale Inżynierii Środowiska i Energetyki i zgłoszony przez dr inż. Magdalenę Bogacką oraz absolwenta Uczelni dr. inż. Artura Czachora.

Innowacje i opracowane technologie wpisują się w zagadnienia związane z priorytetowymi obszarami badawczymi Politechniki Śląskiej: onkologią obliczeniową i spersonalizowaną medycyną, sztuczną inteligencją i przetwarzaniem danych, materiałami przyszłości, inteligentnymi miastami i mobilnością przyszłości, automatyzacją procesów i Przemysłem 4.0, a także ochroną klimatu i środowiska, nowoczesną energetyką. Przygotowane przez naukowców Politechniki Śląskiej projekty często są wdrażane w przemyśle lub biznesie. Współpraca z otoczeniem społeczno-gospodarczym daje możliwość poznania potrzeb współczesnych przedsiębiorców i reagowania na bieżące problemy technologiczne.

Politechnika Śląska we współpracy z otoczeniem społeczno-gospodarczym

Większość opisanych i nagrodzonych podczas Międzynarodowych Targów Wynalazków i Innowacji INTARG 2020 rozwiązań była realizowana w ramach projektu Inkubator Innowacyjności 2.0 oraz Tango 2 w Centrum Inkubacji i Transferu Technologii Politechniki Śląskiej. CITT to pośrednik między reprezentantami przedsiębiorstw a naukowcami. Przedstawiciele obu środowisk mogą uzyskać w nim wsparcie w zakresie transferu osiągnięć naukowych i technologicznych z poziomu własności intelektualnej na poziom wdrożeniowy w przemyśle, gospodarce i biznesie. Taki pomost między nauką a otoczeniem społeczno-gospodarczym pozwala na efektywną współpracę badawczo-rozwojową. Z jednej strony CITT intensyfikuje promocję potencjału Uczelni, dostarczając naukowcom praktyczne know-how w zakresie ochrony własności intelektualnej i jej komercjalizacji, a z drugiej zapewnia firmom dostęp do eksperckiej wiedzy i doświadczenia w zakresie realizacji konkretnych zleceń.

Taki profil działalności CITT pokrywa się z misją targów INTARG. Jako forum prezentacji wynalazków mają one bowiem ułatwić transfer poszczególnych rozwiązań do przemysłu, w ten sposób integrując różne środowiska w jednym celu: rozwoju, który służy nam wszystkim. (Pol.Sl.)

Źródło: UM Gliwice

Jak co roku, wraz z latem na terenie kampusu Politechniki Śląskiej pojawiły się palmy. Rośliny udostępnione przez Palmiarnię Miejską w Gliwicach stanęły przy dwóch głównych arteriach miasteczka akademickiego.

Są sygnałem zbliżających się wakacji. Wszystkim studentom życzymy udanego wypoczynku.

Źródło: UM Gliwice

W czwartek, 30 kwietnia o godz. 11.00 rozpocznie się Dzień Otwarty Politechniki Śląskiej online.  Będzie transmitowany na żywo, na kanale YouTube Politechniki Śląskiej.

Wydarzenie dedykowane jest maturzystom oraz wszystkim zainteresowanym studiami na jednej z nielicznych uczelni badawczej w Polsce.

  
W ramach wydarzenia zaplanowano spotkanie z rektorem Politechniki Śląskiej prof. Arkadiuszem Mężykiem, prezentację uczelni, kierunków studiów, i zasad rekrutacji.

Podczas Dnia Otwartego online studenci opowiedzą jak się studiuje na Politechnice Śląskiej. Pytania będzie można zadawać na czacie przez kanał YouTube Politechniki Śląskiej, od 12.00 do 13.00.

Program:

BLOK I

Godz. 11.00 – rozpoczęcie Dnia Otwartego PŚ Online, spotkanie z rektorem Politechniki Śląskiej

Godz. 11.10 – Politechnika Śląska w liczbach – prezentacja Biura Promocji

Godz. 11.15   – Zasady rekrutacji na studia I i II stopnia oraz studia jednolite magisterskie (Centrum Obsługi Studiów) Prezentacja zasad rekrutacyjnych

Godz. 11.30   – Filmowy spacer po kampusie PŚ w Gliwicach

Godz. 11.32  – Zasady rekrutacji na studia w PŚ dla obcokrajowców – część prowadzona w j. angielskim (Admission Office – Centrum Obsługi Studiów)

Godz. 11.47 – Jak aplikować po angielsku? SUT- so easy to enroll

Godz. 11.50  – Studiuj na PŚ. Wszystko, co musisz wiedzieć jako przyszły student  (Samorząd Studencki PŚ)

BLOK II

Studenci PŚ zapraszają na studia

BLOK III

Czat ze studentami na kanale YouTube Politechniki Śląskiej (godz. 12.00 – 13.00)

Źródło: UM Gliwice

Do walki z pandemią koronawirusa dołączyli kolejni pracownicy Politechniki Śląskiej, opracowując i wykonując kompaktową komorę do sterylizacji filtrów polimerowych HEPA. Filtry te, wykorzystywane obecnie w maskach ochronnych stosowanych przez personel medyczny w szpitalach, mogą być dzięki temu wielokrotnie używane i tym samym rzadziej wymieniane na nowe.

Powołany przez dr. hab. inż. Wojciecha Kierata zespół, w którego skład weszli pracownicy Katedry Systemów Cyfrowych Wydziału Automatyki, Elektroniki i Informatyki oraz Katedry Ogrzewnictwa, Wentylacji i Techniki Odpylania Wydziału Inżynierii Środowiska i Energetyki, podjął się opracowania i wykonania kompaktowej, przenośnej komory sterylizacyjnej dla filtrów polimerowych HEPA z ogólnodostępnych podzespołów dostępnych na rynku. Za projekt mechaniczny odpowiedzialny był dr inż. Piotr Koper.

W ramach zadania wykonano obliczenia, na podstawie których wyznaczono teoretyczny rozkład przestrzenny natężenia promieniowania UVC w urządzeniu.  – Ekspozycja na promieniowanie ultrafioletowe UV o długości fali w zakresie od 100 do 280 nm (pasmo UVC) pozwala na skuteczną inaktywację patogenu wywołującego ciężką niewydolność układu oddechowego (SARS-CoV i MERS-CoV). Biorąc pod uwagę raportowane w badaniach podobieństwo poprzednich komórek koronawirusa z koronawirusem SARS-CoV-2, można założyć, że promieniowanie UVC jest również skuteczne w dezaktywacji wirusa SARS-CoV-2, tak jak w przypadku SARS-CoV i MERS-CoV – mówi prof. Wojciech Kierat.
 
Po zmontowaniu sterylizatora wykonano pomiary natężenia promieniowania, w ten sposób weryfikując wyniki obliczeń. Znajomość intensywności promieniowania pozwoliła z jednej strony na określenie wymaganego minimalnego czasu ekspozycji filtrów HEPA na fale, tak aby skutecznie dezaktywować cząstki zawierające patogen, z drugiej zaś na ograniczenie maksymalnego czasu ekspozycji, którego przekroczenie mogłoby spowodować trwałą degradację filtrów.
 
Działanie sterylizatora jest obecnie weryfikowane przez prof. Mirosławę Pawlytę z Wydziału Mechanicznego Technologicznego. Celem badań Pani Profesor jest sprawdzenie ewentualnych zmian w strukturze filtru oraz degradacji polimeru na skutek oddziaływania promieniowania UVC. 

Komora sterylizacyjna filtrów HEPA została przekazana na Oddział Obserwacyjno-Zakaźny i Hepatologii Szpitala Specjalistycznego nr 1 w Bytomiu, gdzie przejdzie testy.  Dokumentacja sterylizatora została również opisana i zgłoszona do publikacji w czasopiśmie „Applied Sciences” w celu zweryfikowania przejętych w rozwiązaniu założeń z opinią innych naukowców.

Koordynatorem współpracy zespołu z Politechniki Śląskiej i służb medycznych, a także inicjatorem pomysłu jest prof. Joanna Polańska, Dziekan Wydziału Automatyki, Elektroniki i Informatyki.

Przypomnijmy, że wcześniej Politechnika Śląska zaprojektowała i wykonała modele przejściówek łączących maski do nurkowania z filtrami HEPA, dzięki czemu jest możliwe wykorzystanie ich jako masek ochronnych dla personelu medycznego. Uczelnia opracowała także we współpracy z firmą WAAM komorę odkażającą kombinezony ochronne personelu medycznego. Pierwsza komora pracuje już w Szpitalu Specjalistycznym nr 1w Bytomiu, a na sfinansowanie kolejnych trwa zbiórka. (PolSl)
 

Przenośna komora sterylizacyjna filtrów HEPA stworzona na Politechnice Śląskiej. Fot. Pol. Śl.

Źródło: UM Gliwice

Eksperci z Politechniki Śląskiej przygotowali innowacyjne wersje przyłbic i masek ochronnych. Pierwsze egzemplarze są już m.in. w Szpitalu Miejskim nr 4 w Gliwicach.

 
Naukowcy z Politechniki Śląskiej specjalnie na potrzeby personelu medycznego zaprojektowali elementy, dzięki którym udało się połączyć maskę do nurkowania z filtrem hepa. Uzyskali tym samym maskę ochronną. 60 takich masek, powstałych dzięki innowacyjnemu podejściu ekspertów Politechniki Śląskiej, a także 100 przyłbic chroniących personel medyczny w czasie codziennej pracy przekazano Szpitalowi Miejskiemu nr 4 w Gliwicach. – Dla placówki stanowi to nieocenione wsparcie w bardzo trudnej sytuacji epidemiologicznej, która panuje obecnie w naszym kraju. To już kolejny projekt, dzięki któremu niecodzienne, techniczne rozwiązania mogą służyć lepszej opiece nad pacjentem, co ma tej chwili fundamentalne znaczenie – podkreśla Przemysław Gliklich, prezes zarządu Szpitala Miejskiego nr 4 w Gliwicach.

– Od początku włączyliśmy się, tak jak cała nasza uczelnia, w wykonywanie elementów przyłbicy ochronnej metodą druku 3D. Jednak ze względu na długi czas wydruków postanowiliśmy opracować prostszą metodę, stawiając sobie za cel czas wykonania przyłbicy i minimalizację kosztów przy jednoczesnym zachowaniu funkcjonalności. Opracowaliśmy także projekt, modele i prototyp przyłbicy ochronnej, która będzie wykonywana technologią wtrysku, co pozwoli na znaczne przyspieszenie produkcji – wyjaśnia prof. Anna Timofiejczuk, dziekan Wydziału Mechanicznego Technologicznego Politechniki Śląskiej, gdzie powstał model. – Poza tym, we współpracy z lekarzami, opracowaliśmy przejściówkę łączącą maskę  nurkowania z filtrem HEPA. Maski do nurkowania przekazane zostały szpitalowi przez firmę Decathlon. Opracowaliśmy model, wykonaliśmy wydruk prototypu oraz wydrukowaliśmy pierwszą serię przejściówek (60 sztuk). Obecnie jest przygotowywany wydruk kilku tysięcy sztuk przejściówek. W tym zakresie także opracowaliśmy model, który może posłużyć do produkcji przejściówek wykonywanych technologią wtrysku – dodaje prof. Timofiejczuk.
 
Politechnika Śląska, włączając się w działania na rzecz zwalczania skutków epidemii, pracuje nad różnymi formami środków ochronnych. Jako uczelnia badawcza poszukuje naukowych, skutecznych rozwiązań powstrzymania pandemii koronawirusa. Aby efektywnie wspomóc zaangażowanie naukowców w tym zakresie, został ogłoszony na Politechnice Śląskiej konkurs projakościowy na dofinansowanie badań związanych ze zwalczaniem COVID-19. Rozwiązanie to ułatwi realizację badań już rozpoczętych i umożliwi poszukiwanie nowych, skutecznych rozwiązań w walce z pandemią koronawirusa.

Źródło: UM Gliwice/ (PolSl)

Samorząd Studencki wraz z Politechniką Śląską organizują Ogólnoakademicki Dzień Świadomości, podczas którego prowadzone będą prelekcje m.in. z prawem pracy, molestowaniem, mobbingiem, cyberbezpieczeństwem.

Wydarzenie jest otwarte dla wszystkich zainteresowanych osób. Celem jest uświadomienie społeczeństwa studenckiego o problemach współczesnego świata. Dodatkowo przez cały czas trwania na korytarzach będą wystawione standy, przy których można będzie uzyskać porady oraz odpowiedzi na nurtujące pytania.

Więcej informacji na stronie wydarzenia: https://facebook.com/events/s/ogolnoakademicki-dzien-swiadom/208165103658960/?ti=cl

Źródło: Politechnika Śląska

Studia dualne to nowoczesny model kształcenia łączący tradycyjne zajęcia akademickie z pracą zawodową, dzięki czemu ich absolwenci lepiej radzą sobie na rynku pracy. Politechnika Śląska, pionier kształcenia dualnego w Polsce, cyklicznie dzieli się swoimi doświadczeniami z innymi ośrodkami akademickimi, w ramach kolejnych edycji konferencji Edukacja Dualna – EDUAL „Studia dualne odpowiedzią na potrzeby Przemysłu 4.0”. Miasto Gliwice po raz kolejny było partnerem tego wydarzenia.

2 marca przedstawiciele środowisk akademickich, biznesu, władz samorządowych i centralnych dyskutowali na Politechnice Śląskiej o najbardziej optymalnym modelu i formach kształcenia studentów. Swoje spostrzeżenia przedstawiali również młodzi adepci kształcenia dualnego – w bieżącym roku akademickim taki program kształcenia jest prowadzony na pięciu kierunkach PŚ (mechanika i budowa maszyn, inżynieria materiałowa, logistyka, transport kolejowy, mechatronika).

W uroczystej inauguracji IV edycji konferencji EDUAL udział wzięli m.in.: Ewa Weber, zastępca prezydenta Gliwic, prof. Arkadiusz Mężyk, rektor Politechniki Śląskiej, dr Janusz Michałek, prezes zarządu Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej oraz Anna Budzanowska z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Wykład specjalny wygłosił Sebastian Kawa, piętnastokrotny mistrz świata w konkurencjach szybowcowych.

– Poprzednie trzy edycje konferencji dotyczyły modeli kształcenia dualnego, dyskutowaliśmy w gronie specjalistów z różnych krajów i różnych uczelni, jak to kształcenie zorganizować. Ta edycja poświęcona jest już wnioskom płynącym z czterech lat prowadzenia programu na Politechnice Śląskiej. Przygotowujemy się do wypuszczenia pierwszych absolwentów studiów dualnych – mówił JM Rektor prof. Arkadiusz Mężyk podczas uroczystej inauguracji konferencji.

Dr Janusz Michałek, Prezes Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, przypomniał o współpracy Strefy z uczelnią w zakresie kształcenia dualnego. – Pierwsze studia dualne zorganizowano kilka lat temu na Politechnice Śląskiej wspólnie z KSSE. Dzisiaj to jest standard, mamy m.in. Śląskie Centrum Kompetencji Przemysłu 4.0, Polsko-Niemieckie Centrum Hybrydowych Konstrukcji Lekkich. Od tego roku startujemy również z prestiżowym projektem MBA wspólnie z Politechniką Śląską. Zdajemy sobie sprawę, jak dzisiaj bardzo ważna jest wykwalifikowana kadra.

Miasto również kładzie nacisk na kształcenie zawodowe, wspiera system dualny poprzez klasy patronackie w szkołach średnich, realizuje również wspólnie z Politechniką Śląską projekty edukacyjne, pozwalające uczniom rozwijać zainteresowania, uczestniczyć w pokazach naukowych czy laboratoryjnych. – Zależy nam, by nasi uczniowie i absolwenci byli wyposażeni w wiedzę teoretyczną, ale też byli przygotowani do praktycznego wykonywania zawodu. Nasze działania skupione są na współpracy samorządu, biznesu i nauki, która jest kluczowa dla rozwoju gospodarki i dla samorządu – mówiła podczas konferencji Ewa Weber, zastępca prezydenta Gliwic.

Konferencja Edukacja Dualna – EDUAL. „Studia dualne odpowiedzią na potrzeby Przemysłu 4.0” została zorganizowana przez Politechnikę Śląską wraz z Katowicką Specjalną Strefą Ekonomiczną S.A. pod patronatem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Wydarzeniu towarzyszyły Inżynierskie Targi Pracy i Przedsiębiorczości. Dwudziesta druga odsłona wydarzenia przyciągnęła tłumy studentów, absolwentów i pracowników naukowych Politechniki Śląskiej oraz innych uczelni wyższych, a także uczniów szkół średnich podejmujących decyzje o wyborze ścieżki edukacyjnej i zawodowej. (mf)