GZM. Pierwsza metropolia w Polsce

Integracja potencjału, nowoczesne zarządzanie, osiąganie efektu synergii, odwaga w sięganiu po innowacyjne rozwiązania – to tylko niektóre z zadań Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Zadania „ustawowe” są sformułowane nieco inaczej. To przede wszystkim transport, rozwój społeczno-gospodarczy, kształtowanie ładu przestrzennego oraz promocja obszaru GZM.

Dawniej samodzielne, odrębne tereny przemysłowo-górnicze, dziś jeden organizm, liczący ponad 2 mln mieszkańców. Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia to związek miast, który pod względem infrastruktury, gospodarki, oferty edukacyjnej i kulturalnej konkuruje z największymi miastami w Polsce i podobnymi ośrodkami w całej Europie.

Jednocześnie, proces modernizacji i usprawniania potężnego, urbanistycznego organizmu, jakim stała się Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, wciąż trwa. Podobnie dyskusja o jej przyszłości. Oprócz dotychczasowych kompetencji, jakimi są organizacja transportu publicznego, kształtowanie ładu przestrzennego czy promocja metropolii i jej potencjału, GZM jest gotowa na aktywność w nowych obszarach, tak by rozwiązywać codzienne problemy mieszkańców oraz samorządów.

Z 41 gmin w jedno duże miasto

Choć Górny Śląsk i Zagłębie Dąbrowskie przez wiele osób spoza tych terenów traktowane były jako jeden spójny organizm, to w rzeczywistości, do 2017 r., górnośląskie i zagłębiowskie gminy oraz miasta funkcjonowały zupełnie odrębnie. Było to duże utrudnienie dla mieszkańców i przedsiębiorców, których życie prywatne i zawodowe nie ogranicza się jedynie do miejsca zamieszkania – pracują, uczą się i spędzają wolny czas także w okolicznych, przylegających do siebie miejscowościach. Obecność granic powodowała szereg nie raz kuriozalnych problemów.

Jednym z pierwszych priorytetowych zadań nowopowstałej Metropolii była integracja i rozwój transportu publicznego. Bez sprawnie działającej i ujednoliconej sieci połączeń, o konurbacji nie byłoby mowy, bo jedność miast i gmin w obrębie GZM zakłada przede wszystkim ich dostępność i łatwość dojazdu dla każdego.

Pierwszym krokiem było połączenie trzech organizatorów transportu publicznego oraz wprowadzenie wspólnej, atrakcyjnej taryfy biletowej. Dzięki stworzeniu sieci Metrolinii, w ciągu 5 lat funkcjonowania Metropolii, praca eksploatacyjna komunikacji miejskiej wzrosła o 27%. GZM konsekwentnie stawia również na kolej – finansując dodatkowe połączenia na swoim terenie oraz wprowadzając do taryfy Transport GZM Metrobilety integrujące kolej oraz pozostałe środki komunikacji. GZM zaangażowała się również w program Kolej+, dzięki czemu na jej terenie znacząco przybędzie linii oraz przystanków kolejowych. Będzie to ważny krok w kierunku stworzenia Metrokolei. Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia tworzy również największy w Polsce i trzeci w Europie system miejskich wypożyczalni rowerów – Metrorower, niedawno uzupełniony o możliwość długoterminowego wynajmu rowerów ze wspomaganiem elektrycznym.

Nie tylko transport. Kultura czasu wolnego

Na przestrzeni ostatnich lat Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia stała się prawdziwym centrum wydarzeń sportowych, kulturalnych i artystycznych. Atrakcyjne oferty muzeów, teatrów czy galerii ściągają rzesze miłośników sztuki nie tylko z Polski, ale także ze świata.

W miastach wchodzących w skład GZM co roku odbywają się takie imprezy kulturalne jak Noc Muzeów, Noc Teatrów GZM czy Śląski Festiwal Nauki. Metropolia organizuje również największy w Polsce festiwal mikrowypraw, Kierunek GZM, wpisując się w rosnący trend, jakim jest mikroturystyka.

Odpowiedź na wyzwania współczesności

Wyzwań, przed którymi stoi GZM, również nie brakuje. Najważniejszym z nich jest depopulacja, rzutująca na wiele obszarów życia i mogąca stać się w przyszłości poważną barierą rozwojową. Stąd starania o wzmocnienie lokalnych potencjałów, tak by GZM pozostawała i była coraz bardziej atrakcyjnym miejscem do życia, nauki czy pracy, nie tylko dla obecnych, ale również przyszłych mieszkańców.

Z całą pewnością już teraz integracja miast i gmin Górnego Śląska oraz Zagłębia Dąbrowskiego pozwoliła na wydobycie drzemiących w nich potencjałów. Pozwala mieszkańcom na budowanie poczucia wspólnoty i rodzących się nieograniczonych możliwości rozwojowych. W tym momencie Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia jest poważnym graczem nie tylko na polskiej scenie, ale także na arenie międzynarodowej.

A dodajmy, że pozycja GZM będzie jeszcze rosła, bo jej władze postawiły sobie na najbliższe lata bardzo ambitne oraz innowacyjne cele, w takich obszarach jak gospodarka odpadami czy ochrona zdrowia. Do tego konieczna będzie jednak nowelizacja ustawy regulującej działalność tej pierwszej i jak na razie jedynej polskiej metropolii.