Dobre życie w mieście to wiele składowych. Sprawna i rozwinięta infrastruktura, nowoczesne technologie, edukacja, praca, możliwości rozwoju. Czyste powietrze, dostęp do terenów zielonych i bogata oferta spędzania czasu wolnego. Te i wiele innych elementów wpływają na jakość życia mieszkańców. To przestrzeń, w której czujemy się bezpiecznie, mamy dostęp do usług publicznych, łatwo się przemieszczamy, żyjemy w zdrowym środowisku i jesteśmy częścią wspólnoty. To dobra przestrzeń, zarówno publiczna, społeczna, jak i prywatna. Atuty małego i dużego w jednym.

Współczesne miasta stają przed wyzwaniem godzenia wielu potrzeb – ekologicznych, społecznych, ekonomicznych – i odpowiadania na nie w sposób zrównoważony i sprawiedliwy. Dobre życie w mieście to także poczucie wpływu na otaczającą nas rzeczywistość, możliwość współtworzenia przestrzeni, w której żyjemy. To także ogromne wyzwanie dla osób odpowiedzialnych za jego tworzenie.

Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia (GZM) jako wspólnota 41 miast i gmin stawia sobie za cel podnoszenie jakości życia mieszkańców. Realizowane przez nią działania mają charakter systemowy – od rozwoju zrównoważonego transportu, przez walkę z niską emisją, liczne inicjatywy edukacyjne i informacyjne, po zakrojone na szeroką skalę wsparcie nauki i współpracę z uczelniami.

Transport GZM to komunikacja zbiorowa, a także rozwijające się rozwiązania mikromobilności – jak Metrorower i Metrorower elektryczny, które umożliwiają szybkie, tanie i ekologiczne przemieszczanie się po miastach. Metropolia aktywnie działa też na rzecz poprawy jakości powietrza, wdrażając programy ograniczania niskiej emisji oraz wspierając proekologiczne inwestycje i postawy. Dobre życie w GZM to nie tylko wielkoskalowe inwestycje, ale także celebracja tego co mniejsze i lokalne. Nasze wyjątkowe lokalności świętujemy co roku w ramach Kierunku GZM – największego w Polsce festiwalu mikrowypraw.

Temat „dobrego życia w mieście” będzie jednym z wiodących wątków podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach. W ramach cyklu prezentacji „Dobre życie w mieście” usłyszymy o wyzwaniach współczesnej urbanistyki, technologiach dronowych w służbie miastu, przestrzeniach przyjaznych kobietom oraz o roli wspólnot lokalnych w kształtowaniu miejskiego środowiska.

Te tematy pokazują, że przyszłość miasta to przede wszystkim człowiek – jego potrzeby, relacje i codzienne doświadczenia. GZM aktywnie uczestniczy w tych dyskusjach, dzieląc się doświadczeniami i szukając inspiracji do dalszego rozwoju.

Naszymi ekspertkami będą autorytety światowego formatu takie jak Leslie Kern – kanadyjska badaczka i autorka książek o urbanistyce z perspektywy feministycznej, May East – brytyjsko-brazylijska urbanistka i edukatorka uznana przez ONZ za jedną z kluczowych innowatorek w dziedzinie edukacji ekologicznej i zrównoważonego rozwoju, czy Christina Suomi – fińska architektka odpowiedzialna za strategiczne planowanie przestrzenne Helsinek.

Małgorzata Gutowska przestaje pełnić funkcję Dyrektora Zarządu Transportu Metropolitalnego. Zarząd Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii podjął decyzję w tej sprawie za porozumieniem stron.

Nowy dyrektor zostanie wybrany w konkursie, który niebawem zostanie ogłoszony. Tymczasowo pełniącym obowiązki dyrektora będzie dotychczasowy zastępca dyrektora ZTM, Pan Adam Sujkowski.

ZTM jest jednostką organizacyjną Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, wykonującą jej zadania w zakresie planowania, organizowania i zarządzania publicznym transportem zbiorowym.

Pod marką Transport GZM Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia tworzy największą pod wieloma względami sieć transportu publicznego w Polsce. Transport GZM to około 1800 pojazdów umożliwiających podróżowanie po 56 gminach zamieszkałych przez ok. 2,5 miliona mieszkańców. To 500 linii, 7000 przystanków i ponad 109 milionów kilometrów pokonywanych co roku przez autobusy, trolejbusy i tramwaje

Integracja potencjału, nowoczesne zarządzanie, osiąganie efektu synergii, odwaga w sięganiu po innowacyjne rozwiązania – to tylko niektóre z zadań Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Zadania „ustawowe” są sformułowane nieco inaczej. To przede wszystkim transport, rozwój społeczno-gospodarczy, kształtowanie ładu przestrzennego oraz promocja obszaru GZM.

Dawniej samodzielne, odrębne tereny przemysłowo-górnicze, dziś jeden organizm, liczący ponad 2 mln mieszkańców. Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia to związek miast, który pod względem infrastruktury, gospodarki, oferty edukacyjnej i kulturalnej konkuruje z największymi miastami w Polsce i podobnymi ośrodkami w całej Europie.

Jednocześnie, proces modernizacji i usprawniania potężnego, urbanistycznego organizmu, jakim stała się Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, wciąż trwa. Podobnie dyskusja o jej przyszłości. Oprócz dotychczasowych kompetencji, jakimi są organizacja transportu publicznego, kształtowanie ładu przestrzennego czy promocja metropolii i jej potencjału, GZM jest gotowa na aktywność w nowych obszarach, tak by rozwiązywać codzienne problemy mieszkańców oraz samorządów.

Z 41 gmin w jedno duże miasto

Choć Górny Śląsk i Zagłębie Dąbrowskie przez wiele osób spoza tych terenów traktowane były jako jeden spójny organizm, to w rzeczywistości, do 2017 r., górnośląskie i zagłębiowskie gminy oraz miasta funkcjonowały zupełnie odrębnie. Było to duże utrudnienie dla mieszkańców i przedsiębiorców, których życie prywatne i zawodowe nie ogranicza się jedynie do miejsca zamieszkania – pracują, uczą się i spędzają wolny czas także w okolicznych, przylegających do siebie miejscowościach. Obecność granic powodowała szereg nie raz kuriozalnych problemów.

Jednym z pierwszych priorytetowych zadań nowopowstałej Metropolii była integracja i rozwój transportu publicznego. Bez sprawnie działającej i ujednoliconej sieci połączeń, o konurbacji nie byłoby mowy, bo jedność miast i gmin w obrębie GZM zakłada przede wszystkim ich dostępność i łatwość dojazdu dla każdego.

Pierwszym krokiem było połączenie trzech organizatorów transportu publicznego oraz wprowadzenie wspólnej, atrakcyjnej taryfy biletowej. Dzięki stworzeniu sieci Metrolinii, w ciągu 5 lat funkcjonowania Metropolii, praca eksploatacyjna komunikacji miejskiej wzrosła o 27%. GZM konsekwentnie stawia również na kolej – finansując dodatkowe połączenia na swoim terenie oraz wprowadzając do taryfy Transport GZM Metrobilety integrujące kolej oraz pozostałe środki komunikacji. GZM zaangażowała się również w program Kolej+, dzięki czemu na jej terenie znacząco przybędzie linii oraz przystanków kolejowych. Będzie to ważny krok w kierunku stworzenia Metrokolei. Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia tworzy również największy w Polsce i trzeci w Europie system miejskich wypożyczalni rowerów – Metrorower, niedawno uzupełniony o możliwość długoterminowego wynajmu rowerów ze wspomaganiem elektrycznym.

Nie tylko transport. Kultura czasu wolnego

Na przestrzeni ostatnich lat Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia stała się prawdziwym centrum wydarzeń sportowych, kulturalnych i artystycznych. Atrakcyjne oferty muzeów, teatrów czy galerii ściągają rzesze miłośników sztuki nie tylko z Polski, ale także ze świata.

W miastach wchodzących w skład GZM co roku odbywają się takie imprezy kulturalne jak Noc Muzeów, Noc Teatrów GZM czy Śląski Festiwal Nauki. Metropolia organizuje również największy w Polsce festiwal mikrowypraw, Kierunek GZM, wpisując się w rosnący trend, jakim jest mikroturystyka.

Odpowiedź na wyzwania współczesności

Wyzwań, przed którymi stoi GZM, również nie brakuje. Najważniejszym z nich jest depopulacja, rzutująca na wiele obszarów życia i mogąca stać się w przyszłości poważną barierą rozwojową. Stąd starania o wzmocnienie lokalnych potencjałów, tak by GZM pozostawała i była coraz bardziej atrakcyjnym miejscem do życia, nauki czy pracy, nie tylko dla obecnych, ale również przyszłych mieszkańców.

Z całą pewnością już teraz integracja miast i gmin Górnego Śląska oraz Zagłębia Dąbrowskiego pozwoliła na wydobycie drzemiących w nich potencjałów. Pozwala mieszkańcom na budowanie poczucia wspólnoty i rodzących się nieograniczonych możliwości rozwojowych. W tym momencie Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia jest poważnym graczem nie tylko na polskiej scenie, ale także na arenie międzynarodowej.

A dodajmy, że pozycja GZM będzie jeszcze rosła, bo jej władze postawiły sobie na najbliższe lata bardzo ambitne oraz innowacyjne cele, w takich obszarach jak gospodarka odpadami czy ochrona zdrowia. Do tego konieczna będzie jednak nowelizacja ustawy regulującej działalność tej pierwszej i jak na razie jedynej polskiej metropolii.

Metrorower Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, czyli miasta miast, odpowiedzialnego za integrację wymagających tego elementów funkcjonowania miast i gmin Śląska i Zagłębia – to największy w Polsce i trzeci w Europie system wypożyczalni miejskich rowerów. Na ulicach 31 miast i gmin tworzących GZM pojawiło się 7000 rowerów i 924 stacje, dostępnych przez cały rok.

– Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia jest największą metropolią w tej części Europy. Jesteśmy swego rodzaju miastem miast, które z jednej strony pozwala miastom oraz gminom zachowywać swoją tożsamość, a przejmuje i organizuje te obszary życia miejskiego, gdzie granice wydają się zbędne, czyli na przykład transport. Założenia te idealnie realizuje Metrorower, który nie powinien mieć granic. Druga sprawa to pozycjonowanie roweru w systemie transportowym. W naszej koncepcji nowoczesnego miasta miast  jest on traktowany jako równorzędny element tego systemu – mówi Kazimierz Karolczak – przewodniczący zarządu GZM.

O tym, że mieszkańcy GZM chętnie korzystają z Metroroweru, świadczą statystyki. Od końca lutego, kiedy uruchomiono system, aż do końca października rowery wypożyczono 950 tysięcy razy.

Z autobusu na rower

Metrorower jest elementem systemu Transport GZM, co jest jedynym tego typu rozwiązaniem w Polsce. Ma to swój wyraz symboliczny – rowery mają tę samą kolorystykę i oznakowanie, co autobusy. Ma to również swoje odzwierciedlenie w taryfie – każdy pasażer posiadający bilet średniookresowy lub długookresowy, od biletu dziennego do 180-dniowych, może bezpłatnie korzystać z rowerów przez 60 minut dziennie.

– Nie traktujemy Metroroweru jako pojazdu rekreacyjnego, chociaż i w tej roli sprawdzi się doskonale – mówi Marcin Dworak, pełnomocnik ds. nowej mobilności i rozwoju GZM. – To element zrównoważonego transportu miejskiego, obok pociągu, tramwaju, autobusu i trolejbusu. Do pokonania odcinka pięciu kilometrów – biorąc pod uwagę podróż od drzwi do drzwi – nie ma szybszego środka transportu niż rower. A przy korzystaniu z innych środków transportu, rower to świetny sposób na pokonanie „ostatniej mili” – dodaje Dworak.

Możliwość bezpłatnego korzystania z rowerów dotyczy również osób, które mają prawo do bezpłatnego korzystania z sieci Transport GZM, a więc młodzieży do 16 roku życia i seniorów. Aby z nich korzystać, prawo to musi być potwierdzone w systemie Transport GZM.

Pozostali użytkownicy za pierwsze pół godziny jazdy płacą złotówkę, a za godzinę 2,50 zł. Wraz z dłuższym czasem stawka za przejazd wzrasta. Aby nie płacić za przejazdy jednorazowe, możliwy jest zakup abonamentu rocznego, półrocznego lub miesięcznego.

Lekki, zwinny, nowoczesny

W sieci znajdziemy najnowszy model SmartBike 2.0, który jest lżejszy, bardziej zwinny, dynamiczny i wygodny, niż rowery dostępne w ramach dotychczasowych systemów. To pojazdy IV generacji, wyposażone w nadajnik GPS, dzięki czemu nie trzeba przypinać ich do stojaków, a system pozwala na swobodne przemieszczanie się pomiędzy gminami i pozostawienie roweru w innej miejscowości.

Rowery można wypożyczać z poziomu dedykowanej aplikacji Metrorower. Można w niej nie tylko łatwo zlokalizować najbliższą stację czy rower, ale również sprawdzić liczbę spalonych kalorii czy zmniejszony ślad węglowy. W przyszłości rowery będą również dostępne w aplikacji Transport GZM, z której mieszkańcy korzystają kupując bilety na autobus czy tramwaj.

Mapę, szczegółowy instruktaż oraz cennik można znaleźć na stronie Metroroweru: metrorower.transportgzm.pl.

Z biletem miesięcznym aż 5 w 1

Specjalne miejsce w taryfie Transport GZM zajmują bilety 30-dniowe. Każdy ich posiadacz może poruszać się po wybranym obszarze nie tylko autobusem, trolejbusem lub tramwajem. Oprócz tego, że ma do dyspozycji również Metrorower, od 1 marca tego roku może korzystać również z pociągów Kolei Śląskich i POLREGIO.

Nowe Metrobilety to większa elastyczność i duże ułatwienie w podróżowaniu po Metropolii. Teraz wystarczy jeden bilet, z którym możemy wybierać najszybsze dostępne połączenia i dogodne przesiadki. Pasażerowie nie muszą już analizować taryf różnych przewoźników.

Integracja systemu biletowego obejmie również Metrobilet 24 h, który uprawnia do nieograniczonych podróży, w ciągu 24 godzin od skasowania, po całej sieci komunikacji miejskiej Transport GZM oraz na wszystkich liniach kolejowych w obszarze GZM. To wygodna opcja dla osób, które przyjeżdżają do GZM na 1 dzień i chcą poruszać się różnymi środkami transportu, w tym rowerem.

Velostrady

Aby móc szybko, wygodnie i bezpiecznie poruszać się na rowerze, GZM, która ma charakter policentryczny, jest organizmem składającym się z wielu ośrodków miejskich, sąsiadujących ze sobą w odległościach pozwalających na przemieszczanie się rowerem, inwestuje również w Velostrady. To szybkie drogi rowerowe, w większości odseparowane od jezdni i ruchu samochodowego, często mające przebiegać po nieczynnych liniach kolei piaskowej.

– Założenie jest takie, aby Velostrady pełniły przede wszystkim funkcję transportową, a jej dopełnieniem może być rekreacja. Ich zadaniem jest zapewnienie możliwości bezpiecznego przejazdu w drodze do pracy, szkoły, czy na uczelnię. W ramach jednego miasta lub pomiędzy miastami – mówi Marcin Dworak.

Budowa pierwszych fragmentów już trwa, zaawansowane jest projektowanie kolejnych. Łącznie powstanie co najmniej 8 tras o długości ok. 120 km.

W stronę transportu przyszłości

Realizowane przez Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię inwestycje w transport rowerowy, a także transport kolejowy i komunikację miejską, wpisują się w cele planu zrównoważonej mobilności miejskiej, który jest strategicznym dokumentem transportowym w GZM. Plan zakłada realizację działań, które zachęcą mieszkańców do przesiadki z samochodów na bardziej zrównoważone formy transportu. Efektem ma być zmniejszenie ruchu samochodowego w miastach i gminach GZM oraz poprawa jakości życia mieszkańców.

1 Października wejdzie w życie nowa taryfa Transport GZM. Ceny części biletów pozostaną bez zmian. Ceny pozostałych zmienią się od kilku do kilkunastu procent. To zdecydowanie mniej niż inflacja w tym samym okresie. W nowej taryfie znalazł się również zapis łagodzący utrudnienia związane z przebudową linii kolejowej w centrum Katowic.

– Staraliśmy się te ceny utrzymywać tak długo, jak to możliwe – informuje Łukasz Zych, rzecznik prasowy Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. – Teraz musimy je, podobnie jak inne sektory, „urealnić”. Ceny biletów, których w większości dotyczy korekta, były niezmienne od kwietnia 2021 roku, a więc od ponad 3 lat. Inflacja w tym czasie to prawie 32% – dodaje Zych.

Za inflacją stoją znaczące wzrosty cen paliw i energii oraz wzrost kosztów pracy oraz stawek dla przewoźników.

Co pozostaje bez zmian?

Cena części biletów obecnych w taryfie Transport GZM pozostanie bez zmian. Dotyczy to przede wszystkim Metrobiletów, a więc wszystkich biletów 30-dniowych oraz biletu 24-godzinnego, uprawniających do podróżowania również koleją, biletów pakietowych oraz najtańszych jednorazowych biletów papierowych – 20 i 40 minutowych. Ceny biletów jednorazowych w wersji elektronicznej również pozostaną niższe niż papierowych.

Zmiana cen pozostałych biletów nie przekroczy wskaźnika poziomu inflacji i wyniesie od kilku do kilkunastu procent. Mimo zmiany taryfy ceny biletów w sieci Transport GZM, w porównaniu z innymi polskimi miastami, pozostają w średniej krajowej.

Co się zmieni?

Korekcie ulegną ceny biletów 90 i 180 dniowych, które pozostawały niezmienne od ponad 3 lat. Po zmianie taryfy bilet cena biletu Sieć 90 w wersji normalnej wyniesie 460 złotych. Analogiczny bilet na dwa miasta kosztował będzie 380, a na jedno miasto – 300 zł. Bilet Sieć 180 kosztował będzie 600 zł. To oznacza, że pasażerowie mogą korzystać z sieci Transport GZM już za 100 zł miesięcznie.

Spośród biletów jednorazowych, zmianie ulegną ceny biletu 90-minutowego (w wersji papierowej będzie on kosztował 7 zł, w wersji elektronicznej 6,60) oraz grupowego (nowa cena to 13,80 zł). Złotówkę więcej niż dotychczas kosztował będzie bilet dzienny (13 zł).

Nowa taryfa wejdzie w życie 1 października. Bilety długookresowe zakupione przed tą datą zachowują ważność. Dla zakupionych wcześniej jednorazowych biletów papierowych przygotowane zostaną bilety uzupełniające.

Przebudowa węzła kolejowego

Zapisy łagodzące utrudnienia związane z przebudową węzła katowickiego wejdą w życie wcześniej, bo już 1 września. Pasażer podróżujący z biletem jednorazowym w wersji papierowej lub pakietowym, dla którego trasa podróży ulega zmianie z powodu przebudowy (czy to poprzez konieczność dokonania przesiadki, zmianę środka transportu, zmianę lokalizacji przystanku, czy skrócenie linii), może kontynuować podróż w granicach czasu obowiązywania biletu lub na podstawie przejazdu dostępnego w bilecie pakietowym, na tej samej lub innej linii kursującej w tym samym kierunku jak trasa podróży pokonywana przed przebudową. W przypadku biletów jednorazowych czas ważności tych biletów wydłuża się o czas oczekiwania na przesiadkę oraz czas dojścia do przystanku w celu kontynuowania podróży.

Taryfa Transport GZM obowiązująca od 1.10

Kolej ma być głównym środkiem transportu w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, przy jednoczesnym spadku udziału podróży samochodem. To jedne z głównych założeń przyjętego przez zarząd GZM Pakietu Dobrej Mobilności, w którego skład wchodzą: Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej (nazwany „Dobra mobilność 30/50”) oraz dokumenty diagnostyczne. 

– Plan zrównoważonej mobilności, będący częścią szerszego pakietu, to strategiczny dokument transportowy, który uwzględnia szeroki kontekst funkcjonowania miast i ułatwia planowanie działań w tym zakresie – mówi Grzegorz Kwitek, członek zarządu GZM.

– Działając w oparciu o ten dokument, będziemy w stanie efektywnie rozwiązywać problemy transportowe w regionie, a także wpływać na ograniczenie niskiej emisji i poprawę bezpieczeństwa na drogach. Plan mobilności stanowi także podstawę do przyznawania środków unijnych na projekty z zakresu mobilności i transportu – dodaje Kwitek.

Leczenie przyczyn i skutków

Zgodnie z założeniami planu, kolej ma być podstawą do przemieszczania się  po Metropolii. W dokumencie wskazano szkielet sieci komunikacyjnej – podzielony na korytarze kolejowe główne (pociągi kursujące z częstotliwością co 10, 12 lub 15 minut w szczycie) i pomocnicze (20 lub 30 minut w szczycie).

Pozostałe środki transportu będą miały rolę bardziej lokalną, dostosowywaną do miejscowego układu urbanistycznego. Każdą podróż rozpoczynamy i kończymy pieszo, dlatego też wiele elementów planu mobilności skupia się na bezpieczeństwie pieszych, szczególnie w obrębie szkół.

– Plan zakłada realizację konkretnych projektów do 2030 roku, aby w 2050 osiągnąć zamierzone efekty. Stąd nazwa „Dobra mobilność 30/50” – mówi Marcin Domański, zastępca dyrektora Departamentu Komunikacji i Transportu w GZM.

– W dłuższym horyzoncie czasowym mówimy o leczeniu przyczyn poprzez rozwój miast zorientowany na wygodny i sprawny transport kolejowy w czterech głównych korytarzach, natomiast w perspektywie roku 2030 celem jest leczenie skutków poprzez zwiększenie dostępności największych centrów miast przy pomocy kolei oraz uporządkowanie przestrzeni zajmowanej przez samochody w miastach Metropolii – tłumaczy Domański

Strategia nie tylko dla Metropolii

Plan zrównoważonej mobilności został uchwalony w części dotyczącej GZM, choć dokument odnosi się do całego Subregionu Centralnego, a więc znacznie większego obszaru, który liczy 81 miast i gmin woj. śląskiego.

To właśnie Subregion Centralny opracował przed laty studium transportowe, które zostało wykorzystane w pracach nad planem mobilności miejskiej. Dokument został m.in. wzbogacony o poszerzone badania eksploracyjne oraz wiedzę wypracowaną w ramach Metropolitalnych Szkół Prototypowania.

Oprócz planu mobilności miejskiej, Pakiet Dobrej Mobilności zawiera także dokumenty diagnostyczne, jak instrukcja dotycząca kształtowania polityki parkingowej. W przyszłości pakiet będzie uzupełniany o kolejne instrukcje i standardy z zakresu szeroko rozumianej mobilności.

Napisanie dokumentu to tylko jeden z celów. Kolejnymi krokami będzie realizacja idei w nim zawartych. Do tego wymagana będzie intensywna wspólna praca samorządów, zarządców transportu, dróg i nieruchomości, jak i ciągła ewaluacja postępów.

Pakiet dobrej mobilności można pobrać ze strony: https://bip.metropoliagzm.pl/artykul/34552/131214/pakiet-dobrej-mobilnosci

Szereg spotkań z eko-filmem w kinoteatrze Rialto, moderowane spotkania z ekspertami klimatycznymi. Plany Klubu Myśli Ekologicznej na kolejne półrocze prezentują się intrygująco. Ich realizację wspiera Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia.

Klub Myśli Ekologicznej to inicjatywa, za którą stoją naukowcy związani z Uniwersytetem Śląskim i organizacjami zajmującymi się ochroną przyrody. Spotkania Klubu odbywają się nieprzerwanie od ponad 11 lat. Każde spotkanie Klubu jest tłumaczone na język migowy, a w przypadku spotkań z gośćmi angielskojęzycznymi również tłumaczone na język polski.

– Naszym celem jest propagowanie idei ekologicznych, budowanie w społeczeństwie poczucia troski i odpowiedzialności za los ludzi i przyrody. Żyjemy w coraz bardziej mrocznym świecie, doświadczającym skutków kryzysu klimatyczno-środowiskowego, musimy odbudować bezpieczny i szczęśliwy świat dla ludzi oraz milionów gatunków zamieszkujących Ziemię – mówi prof. Piotr Skubała, biolog z Uniwersytetu Śląskiego, jeden z liderów Klubu.

– Gośćmi organizowanych przez nas spotkań są naukowcy, aktywiści ekologiczni, działacze społeczni, aktorzy, dziennikarze, pisarze, muzycy, reżyserzy czy politycy, dla których zmiana świata na lepsze jest ważnym motywem działań. Chcemy inspirować, zachęcać do aktywności, wspierać oddolne inicjatywy oraz budować krąg osób, angażujących się w pracę dla przyrody i człowieka. Aby odwrócić niebezpieczne trendy potrzebujemy nadziei i dobrych przykładów. Nasi goście to osoby, które inspirują i dają nadzieję, że zdołamy stworzyć zrównoważony świat – dodaje profesor Skubała.

Zielona Metropolia

Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia wspiera Klub Myśli Ekologicznej już czwarty rok. – Bez świadomości relacji pomiędzy życiem człowieka a przyrodą i skutków tych zależności, nie przetrwamy we współczesnym świecie jako społeczeństwo – mówi Blanka Romanowska, Dyrektorka Departamentu Infrastruktury i Środowiska GZM.

– Klub Myśli Ekologicznej to możliwość udziału w edukacji ekologicznej na najwyższym poziomie. Wartością jest zróżnicowana oferta, zarówno jeśli chodzi o spotkania z gośćmi, jak i spotkania z filmem. Dobór miejsc, czasu i form przekazu jest odpowiedzią na zróżnicowane potrzeby odbiorców, przede wszystkim mieszkańców Metropolii – dodaje Romanowska.

Na pierwszy ogień – Gil Penalosa

Gościem pierwszego w tym roku spotkania będzie Gil Penalosa – światowy autorytet w dziedzinie tworzenia przyjaznych mieszkańcom przestrzeni miejskich.

Penalosa doradza decydentom i społecznościom na całym świecie, jak tworzyć tętniące życiem miasta i zdrowe społeczności dla wszystkich, niezależnie od wieku, płci, zdolności i pochodzenia społecznego, ekonomicznego lub etnicznego. Skupia się na projektowaniu i wykorzystywaniu parków i ulic jako wspaniałych miejsc publicznych, a także na promowaniu zrównoważonej mobilności: spacerów, jazdy na rowerze, korzystania z transportu publicznego..

Temat spotkania kryje się w pytaniu – „Jak stworzyć szczęśliwe miasto?” Spotkanie odbędzie się 7 lutego o godz. 18.30 i będzie transmitowane w mediach społecznościowych (KME Facebook i KME YouTube).

Spotkania z eko-filmem”

Miejsce: Kinoteatr Rialto w Katowicach, ul. Św. Jana 24. Wstęp wolny.

21 luty 2023 (17.30) – „O uczuciach i pragnieniach naszych starszych braci”

Krowa (reż. Andrea Arnold, Wielka Brytania, 2021, 94 min.)

Bohaterką filmu jest krowa Luma. Obserwujemy cykl jej życia i zanurzamy się w jej emocjach. To pozbawione narracji filmowe studium życia Lumy jest próbą filozoficznego rozważenia losu i praw zwierząt hodowlanych, bezrefleksyjnie przez nas wykorzystywanych.

21 marca 2023 (17.30) – „O nadziei w mrocznym świecie”

Skąd przybywamy (reż. Marc Bauder, Niemcy, 2021, 114 min.)

Film pokazuje dramatyczny obraz świata, o którym opowiadają intelektualiści i naukowcy, postulując konieczne zmiany na naszej planecie. Poznajemy nieograniczone możliwości naszego mózgu, spuściznę kolonializmu i wachlarz uczuć robota.

18 kwietnia 2023 (17.30) – „Nie mamy planety B”

Planeta 2.0 (reż. Matt Wolf, USA, 2020, 115 min.)

Film opowiada historię grupy ekologów i myślicieli, z Johnem Alenem na czele, który doprowadza na początku lat 90. XX do realizacji olbrzymiego przedsięwzięcia badawczego nazwanego „Biosfera 2”. Miała to być swoista Arka Noego, pomagająca ludziom zrozumieć prawa ekologii oraz swoją egzystencję na Ziemi, a także być testem dla wielu dziedzin nauk przed próbą kolonizacji kosmosu.

30 maja 2023 (17.30) – „Czy młodzi uratują nasz świat?”

Jestem Greta (reż. Nathan Grossman, Szwecja, 2021, 97 min.)

Film pokazuje historię Grety Thunberg od pierwszego dnia jej strajku szkolnego aż do dramatycznej morskiej przeprawy do Nowego Jorku na szczyt ONZ w sprawie klimatu. Reżyser, zafascynowany jej szczerością i charyzmą, od początku towarzyszył jej z kamerą, próbując uchwycić moment narodzin pokoleniowej przywódczyni.

27 czerwca 2023 (17.30) – „Czy gdzieś są jeszcze dzikie zwierzęta?”

Safari (reż. Ulrich Seidl, Austria, 2016, 88 min.)

Reżyser portretuje austriackich myśliwych, zażywających „uroków” mordowania zwierząt w rezerwacie. Proceder polowania na zwierzęta jest jak najbardziej legalny i zorganizowany w formie ekskluzywnych wczasów dla Europejczyków, pragnących przeżyć „dziką” przygodę na Czarnym Lądzie.

Spotkania prowadzą prof. Piotr Skubała (Uniwersytet Śląski w Katowicach, ekolog) i dr Ryszard Kulik (Pracownia na Rzecz Wszystkich Istot, psycholog).

Na kolejne „Spotkania z eko-filmem” zapraszamy od września do listopada 2023 r. do kina Roma w Zabrzu. Informacje znajdziesz na stronie KME Facebook.

„Spotkania z gościem”

7 luty 2023 (18.30) – „Jak stworzyć szczęśliwe miasto” (How to create a happy city)

Gil Peñalosa – światowy autorytet w dziedzinie tworzenia demokratycznych i przystępnych mieszkańcom przestrzeni miejskich, współtwórca słynnej rewolucji miejskiej w Bogocie, założyciel i prezes zarządu organizacji 8-80 Cities.

Spotkanie online, transmisja na stronie KME Facebook i KME YouTube.

7 marca 2023 (17.30) – „Czas na zieloną, równościową, obywatelską Europę”

dr Sylwia Spurek – posłanka do Parlamentu Europejskiego, wiceprzewodnicząca Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (FEMM), prawniczka, legislatorka oraz feministka.

Spotkanie online, transmisja na stronie KME Facebook i KME YouTube.

25 kwietnia 2023 (17.30) – „Recepta na lepszy świat”

prof. Piotr Skubała – Ziemianin, reprezentujący jeden z milionów gatunków zamieszkujących wspaniałą Ziemię, który ma ogromne szczęście być profesorem nauk biologicznych zatrudnionym na Uniwersytecie Śląskim, ekolog, akarolog, etyk środowiskowy, edukator ekologiczny, aktywista klimatyczny.

dr Ryszard Kulik – ssak, należący do rodziny człowiekowatych, który ma szczęście być psychologiem i odkrywać znaczenie pięknego życia dzieląc się tym z innymi człowiekowatymi. Aktywista ekologiczny, publicysta i włóczykij, który najwięcej o życiu dowiedział się spędzając setki samotnych nocy w lesie.

Spotkaniu towarzyszy koncert Witolda Roya Zalewskiego „Białe bzy” – Polska poezja ludowa w etno-jazzowych aranżacjach.

To opowieści o miłości, naturze i upływie czasu. W tekstach ludowych poetek i poetów znajdzie się zarówno ciszę poranka, jak zgiełk cywilizacji. Wiersze od XIX w. do współczesności ubrane są w muzykę czerpiącą z tradycji wiejskiej oraz muzycznej awangardy.

Prowadzenie: Blanka Romanowska – dyrektorka Departamentu Infrastruktury i Środowiska w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

Kinoteatr Rialto w Katowicach (ul. Św. Jana 24), transmisja online na stronie KME Facebook i KME YouTube.

16 maja 2023 (17.30) – „Miasta przyjazne życiu”

Joanna Erbel – aktywistka miejska, ekspertka ds. mieszkaniowych, działaczka polityczna, socjolożka, feministka, kandydatka Partii Zieloni na prezydenta m.st. Warszawy w wyborach samorządowych w 2014.

Fabryka Pełna Życia, Dąbrowa Górnicza (ul. Kościuszki 3), transmisja online na stronie KME Facebook i KME YouTube.

13 czerwca 2023 (17.30) – „Dlaczego istnieją bagna i jak wyglądałby świat bez nich?”

dr hab. Wiktor Kotowski, prof. UW – biolog, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, specjalista w zakresie ekologii mokradeł oraz metod ich ochrony i restytucji przyrodniczej.

Śląski Ogród Botaniczny w Mikołowie (ul. Sosnowa 5), transmisja online na stronie KME Facebook i KME YouTube.

Na kolejne „Spotkania z gościem” zapraszamy od września do listopada 2023 r. Informacje znajdziesz na stronie KME Facebook.

W niedzielę 29 stycznia, w dzień 31-ego Finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, wolontariusze biorący udział w zbiórce będą mogli bezpłatnie podróżować autobusami, tramwajami i trolejbusami ZTM.

Aby skorzystać z tej możliwości, wystarczy pobrać ze strony www.metropoliaztm.pl specjalny kupon i okazać go w czasie kontroli w wersji papierowej lub elektronicznej razem z identyfikatorem wydanym przez WOŚP.

– Chcemy w ten sposób wesprzeć wolontariuszy zbierających datki do puszek i włączyć się w działania WOŚP – mówi Kazimierz Karolczak – Przewodniczący Zarządu GZM. – Po raz kolejny przygotowaliśmy również coś wyjątkowego do licytacji. Zwycięzcy aukcji będą mogli zasiąść za kierownicą miejskiego autobusu, oczywiście w bezpiecznym miejscu na specjalnym torze. Zapraszamy do licytacji! – dodaje przewodniczący Karolczak.

Link do aukcji

Licytacje potrwają do soboty. Jazdy autobusem pod okiem profesjonalnego instruktora odbędą się w niedzielę o godzinie 10:00 na torze w Tychach. Aby zasiąść za kierownicą wymagane będzie posiadanie prawa jazdy dowolnej kategorii.

Wojewódzki Finał WOŚP odbędzie się w niedzielę w Parku Sieleckim w Sosnowcu.

Nie 16 stycznia, a prawdopodobnie 28 lutego. Intensywne prace nad aplikacją powodem zmiany terminu wejścia w życie nowej taryfy ZTM.

Nie 16 stycznia, jak pierwotnie planowaliśmy, ale później wejdzie w życie nowa taryfa ZTM, a wraz z nią nowe rozwiązania dostępne w opcji „Podróż Start/Stop”. Taryfa wejdzie w życie wtedy, gdy wykonawca przygotuje ostateczną wersję aplikacji.

– Trwają odbiory nowej aplikacji, która będzie podstawą nowego systemu sprzedaży biletów.  Dopracowujemy produkt, aby w dniu, w którym udostępnimy go pasażerom, był jak najlepszej jakości – mówi Jacek Brzezinka – członek zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

– Komfort pasażerów, nie tylko jazdy, ale również korzystania z oferowanych przez nas rozwiązań, jest dla nas najważniejszy. Dlatego potrzebujemy więcej czasu na przygotowania i testy – dodaje Brzezinka.

W związku z przesunięciem daty wejścia w życie nowej taryfy, zakup biletów za pomocą aplikacji Mobilny ŚKUP będzie możliwy dłużej, do momentu, w którym nowa aplikacja będzie już w pełni gotowa. – Na ten moment, dla pasażerów nic się nie zmienia – mówi Łukasz Zych z biura prasowego GZM – Kupujemy bilety tak jak do tej pory, karty ŚKUP i jej mobilna aplikacja pozostają w użyciu – precyzuje Zych.

Nowa taryfa, nowe rozwiązania

Opcja „Podróż Start/Stop” będzie dostępna wyłączanie w aplikacji mobilnej. Pozostałe ceny biletów oraz możliwości ich zakupu pozostaną bez zmian.

W opcji tej dostępne będą nowe przedziały czasowe biletów: 5-, 10- i 15-minutowe. Najtańszy, 5-minutowy bilet w wersji normalnej będzie kosztował 2 zł, a w ramach promocji obowiązującej przez 3 pierwsze miesiące, jedynie złotówkę.

Wybór opcji „Podróż Start/Stop” sprawi, że pasażer za wszystkie przejazdy w ciągu dnia nie zapłaci więcej, niż wartość biletu „dziennego”. Obecnie wynosi ona 12 zł w opcji normalnej.

Przy wyliczaniu najkorzystniejszej dla pasażera opłaty, w ramach opcji „Podróż Start/Stop” system uwzględni nie tylko czasy poszczególnych przejazdów, ale również ewentualne przesiadki, trwające nie dłużej niż 30 minut. Wówczas system, pod koniec dnia, rozliczy tę kolejną podróż jako kontynuację czasu z poprzedniego pojazdu.

14 stycznia na ulice Metropolii wyjedzie kolejna metrolinia. M103 połączy gminy Bobrowniki i Psary z Dąbrową Górniczą. To pierwsze bezpośrednie połączenie autobusowe tych gmin.  

Linia będzie kursowała przez cały tydzień, z częstotliwością co 60 minut. Będą ją obsługiwały dwa minibusy.

W Dąbrowie Górniczej linia będzie rozpoczynać swoją trasę na nowym przystanku autobusowym „Dąbrowa Górnicza Dworzec PKP”. Na terenie tego miasta linia będzie kursowała nową drogą łączącą ulice: Kościuszki i Robotniczą. Minibusy zatrzymają się w rejonie Parku Zielona oraz obsłużą dzielnicę Marianki.

W gminie Psary minibusy zatrzymywać się będą w Preczowie, Sarnowie, Psarach i Strzyżowicach. W gminie Bobrowniki końcowym przystankiem nowej metrolinii będzie przystanek Dobieszowice Skrzyżowanie.

Więcej informacji o nowej Metrolinii znajdziesz tutaj: https://bit.ly/3GS8GUF

Metrolinie

Metrolinie to uruchamiane regularnie od maja 2021 r. połączenia autobusowe. Ich zadaniem jest zwiększenie dostępności oferty komunikacyjnej i usprawnienie podróży w miastach i gminach, przez które przebiegają.