W poniedziałek, 10 marca, o godz. 12:00 przed repliką obelisku upamiętniającego żołnierzy poległych w potyczce z Niemcami pod kopalnią „Saturn” 10 marca 1919 roku uczcimy to historyczne wydarzenie.
Serdecznie zapraszamy wszystkich mieszkańców na skwer przy ulicy Katowickiej.
Źródło: UM Czeladź
W samym sercu Dąbrowy Górniczej wznosi się monumentalny budynek, którego fasady zdobią bogato ornamentowane piaskowce, a przestronne hole wyłożone są najlepszymi marmurami. Ponadto wypełniają go sale z majolikowymi pokryciami ścian, boazeriami i zachwycającą sztukaterią. Tak, z pewnością ten obiekt zasługuje na miano pałacu.
Wpisany do rejestru zabytków Pałac Kultury Zagłębia w Dąbrowie Górniczej to budynek wyjątkowy na architektonicznej mapie Polski i niezwykle ważny w życiu kulturalnym, edukacyjnym i społecznym mieszkańców Zagłębia Dąbrowskiego. Pałac Kultury Zagłębia wspólnie z Muzeum Miejskim „Sztygarka” zapoczątkowały tworzenie wystaw, w kilku odsłonach, upamiętniających powstanie PKZ oraz ludzi związanych z tą instytucją zarówno na etapie budowy, jak i podczas jego funkcjonowania. Kuratorką, a zarazem autorką opracowania plastycznego jest Kamila Świerad z Galerii Sztuki Pałacu Kultury Zagłębia.
Tegoroczna wystawa wielkoformatowa eksponowana w holu głównym przy Sali Teatralnej PKZ nosi tytuł „Pałac w detalu”, a jej otwarcie miało miejsce 7 lutego 2025. Wystawie towarzyszy okolicznościowa publikacja, a jej autorzy – Magdalena Cyankiewicz i Zbigniew Mirkowski z Muzeum Miejskiego „Sztygarka” oraz Irena Kontny i Ewa Caban z Instytutu im. Wojciecha Korfantego – przekonują, że ogólne i wzbudzające zachwyt wrażenie wizualne Pałacu Kultury Zagłębia osiągnięto poprzez przemyślany dobór wysokiej jakości detali.
Wnętrze Pałacu Kultury Zagłębia Fot. Justyna Staworzyńska-Lichosik
Wchodząc do wnętrza pałacu uderza nas oszałamiający widok wielobarwnych, mozaikowych, marmurowych posadzek, ścian, kolumn i schodów. Z pewnością użyto tu najpiękniejszych, dostępnych w ówczesnej Polsce materiałów kamiennych. Na posadzkach i schodach dominują tzw. marmury kieleckie, czyli wapienie z Bolechowic i Morawicy, których piękno podkreśla obecność licznych skamieniałości fauny morskiej.
Pojawia się także bardzo charakterystyczna zygmuntówka, określana potocznie „salcesonem” ze względu na podobieństwo do tego wyrobu, oraz stosowany już od średniowiecza czarny marmur dębnicki. W wielu miejscach, szczególnie na ścianach, występują najbardziej szlachetne, polskie marmury: Biała Marianna i – niezwykle fantazyjna – Zielona Marianna. Wszystkie te skalne materiały dekoracyjne możemy odnaleźć w wielu zamkach, pałacach i obiektach użytkowych, jednak tak duże i różnorodne ich nagromadzenie w jednym obiekcie sprawia, że Pałac Kultury Zagłębia pod tym względem jest unikatowy.
Widok na klatkę schodową z holu pierwszego piętra Fot. Marek Wesołowski
Autorem pałacu był niezwykle ważny dla śląskiej i zagłębiowskiej architektury twórca, wywodzący się spośród przedwojennych absolwentów Wydziału Architektury Politechniki Lwowskiej. Zbigniew Rzepecki, bo o nim mowa, stworzył zarówno sam obiekt architektoniczny, jak i projekt bogatej materii wystroju wnętrza PKZ. Rzepecki był bowiem nie tylko architektem budowlanym, ale również architektem wnętrz, a także malarzem i grafikiem.
Zbigniew Rzepecki
Pałac Kultury Zagłębia jego autorstwa, wybudowany w Dąbrowie Górniczej w latach 1951–1958, postrzegany jest jako najwybitniejszy przykład materialnej i duchowej architektury socrealistycznej w regionie. Niemniej, będąc np. w Katowicach, z którymi architekt był związany od lat 30. XX wieku, podziwiać możemy jego wyróżniające się modernistyczną formą realizacje: Dom Powstańca Śląskiego z kinem „Zorza” przy ul. Matejki 3 (1936-37), Instytut Kształcenia Handlowego przy ul. Raciborskiej (1937) oraz Wojewódzkie Biuro Funduszu Pracy przy ul. Plebiscytowej 36 (1936–1938).
W okresie międzywojennym na terenie Zagłębia Zbigniew Rzepecki zaprojektował jedną z zawierciańskich szkół oraz budynek urzędu poczty – telegrafu, znajdującego się w Sosnowcu przy ul. 3 Maja. W okresie powojennym, który poprzedzał realizację socrealistycznego dąbrowskiego pałacu, pochodzi niezwykle ciekawy budynek dzisiejszego Energetycznego Centrum Kultury – Miejskiego Klubu im. Jana Kiepury w Sosnowcu przy ulicy Będzińskiej 65. Ów budynek Zbigniewa Rzepeckiego z lat 1947–1949 był gimnazjum i liceum energetycznym, a następnie Technikum Energetycznym. Wnętrze tego obiektu również zdobi szereg interesujących wykończeni i detali architektonicznych właściwych dla tzw. stylu Expo 1937.
Budynek poczty telegraficznej w Sosnowcu, ok. 1939, zdjęcie z kolekcji Andrzeja Kotuleckiego
Pałac Kultury Zagłębia oraz wystawa poświęcona detalom prezentuje całą mozaikę niezwykłego bogactwa wystroju, które wydaje się bardziej charakterystyczne właśnie dla pałacu, a nie dla obiektu, który miał pełnić funkcję domu kultury, jakim przecież jest PKZ.
Wystawę „Pałac w detalu” można oglądać w Pałacu Kultury Zagłębia (hol parter) do 16 marca 2025.
Źródło: UM Dąbrowa Górnicza
Zauważyłeś dzikie wysypisko, miejsce wymagające posprzątania? W Urzędzie Miejski w Sosnowcu działa specjalny numer telefonu oraz mail, pod który można zgłaszać nieposprzątane tereny.
Aby przyspieszyć reakcję, zgłoszenie powinno zawierać nazwę numer działki, ulicy oraz numer nieruchomości. Numer działki można znaleźć za pomocą Sosnowieckiego Systemu Informacji Przestrzennej. W przypadku kiedy podanie numeru posesji lub działki nie jest możliwe, prosimy o określenie charakterystycznego punktu, dzięki któremu możliwe będzie ustalenie lokalizacji dzikiego wysypiska śmieci.
W przypadku prywatnych terenów postępowanie w zakresie wyegzekwowania uporządkowania przez właściciela prowadzone będzie przez funkcjonariuszy Straży Miejskiej.
Zgłoszenia prosimy kierować:
Źródło: UM Sosnowiec
Prezydent Będzina, Łukasz Komoniewski, zaprasza na Miesiąc Kobiet w Będzinie. To niezwykły czas, który ma zmotywować nasze mieszkanki do troski o siebie, swoje zdrowie oraz rozwój osobisty.
W ramach edukacji zdrowotnej Miesiąca Kobiet już 2 marca (niedziela) o godz. 16.00 w sali konferencyjnej będzińskiej Areny odbędzie się wykład dr n. med. Beaty Wróbel pt. „Wieża Babel seksualności”. To wyjątkowa okazja do zdobycia wiedzy na temat zdrowego życia seksualnego i samoakceptacji. Wykład będzie interaktywną formą edukacji, przełamującą tabu i skierowaną do kobiet w każdym wieku.
Dr n. med. Beata Wróbel – to uznana seksuolożka i ginekolożka, pionierka seksuologii ginekologicznej w Polsce. Jest prekursorką holistycznego podejścia do diagnozowania i leczenia ginekologicznego, autorką licznych publikacji, książki „Sztuka kobiecości” oraz rozdziału w najnowszym wydaniu „Sztuki kochania” Michaliny Wisłockiej. Wkrótce ukaże się jej najnowsza książka pod intrygującym tytułem „Wieża Babel seksualności”.
Zapisy na wykład pod numerem telefonu: 32 775 83 01
Oprócz wykładu w programie przewidziano także:
Zapraszamy!
Źródło: UM Będzin
Sosnowiecki Szpital Miejski otrzymał prawie 20 milionów złotych wsparcia z Krajowego Planu Odbudowy w ramach puli środków z Ministerstwa Zdrowia. Dzięki temu zrealizowany zostanie projekt modernizacji Zakładu Opiekuńczo-Leczniczego zlokalizowanego przy ul. Szpitalnej w Sosnowcu – zwiększy się liczba łóżek, a cały oddział zostanie dostosowany do rosnących potrzeb demograficznych i oczekiwań zarówno pacjentów, jak i personelu medycznego. Całkowity koszt inwestycji to prawie 24 mln złotych.
Ten wielomilionowy projekt zakłada kompleksową modernizację i rozbudowę Zakładu Opiekuńczo-Leczniczego, którego celem jest dostosowanie obecnej infrastruktury do rosnących potrzeb demograficznych i obowiązujących standardów opieki długoterminowej. Zwiększona zostanie także liczba miejsc w placówce z 77 do 102, co znacząco skróci czas oczekiwania na przyjęcie i poprawi jakość świadczeń medycznych. Inwestycja obejmie także gruntowną przebudowę pawilonów A, B, C i D, dostosowanie powierzchni użytkowej do współczesnych standardów oraz wdrożenie nowoczesnych rozwiązań zwiększających komfort pacjentów i poprawiających ergonomię pracy personelu medycznego. Powstaną przestrzenie rekreacyjne, nowoczesne jadalnie oraz pomieszczenia terapeutyczne. Zakup nowoczesnego wyposażenia, w tym wysokiej klasy sprzętu medycznego, dodatkowo podniesie jakość opieki i usprawni codzienną pracę kadry medycznej.
– Cieszymy się, że nasz wniosek, który przygotowaliśmy z dużym zaangażowaniem, został tak wysoko oceniony, bo konkurencja była bardzo duża. Pozyskane dofinansowanie jest bardzo wysokie – można powiedzieć, że jest jednym z najwyższych dofinansowań w grupie w skali kraju. Dzięki tym środkom możemy zrealizować kolejną kluczową dla szpitala inwestycję, która znacząco poprawi warunki opieki długoterminowej. Starzejące się społeczeństwo i wzrastająca liczba pacjentów wymagających specjalistycznej opieki sprawiają, że ten projekt to krok w stronę zapewnienia im lepszej jakości życia i komfortu leczenia tutaj, w naszym regionie – zaznacza Aneta Kawka, prezes Sosnowieckiego Szpitala Miejskiego.
Nowa infrastruktura Zakładu Opiekuńczo-Leczniczego składać się będzie z dwóch pięter i dwóch odcinków pielęgnacyjnych. Na parterze zostaną ulokowani bardziej samodzielni pacjenci, a na pierwszym piętrze znajdą się podopieczni wymagający pełnej opieki pielęgnacyjnej.
– Dzięki środkom pozyskanym z Krajowego Planu Odbudowy możemy zrealizować niezwykle potrzebną inwestycję, która poprawi jakość opieki długoterminowej w naszym mieście. Modernizacja i rozbudowa Zakładu Opiekuńczo-Leczniczego w Sosnowieckim Szpitalu Miejskim to odpowiedź na realne potrzeby mieszkańców, zwłaszcza w kontekście starzejącego się społeczeństwa. To nie tylko większa liczba miejsc, ale także nowoczesne, komfortowe warunki zarówno dla pacjentów, jak i personelu medycznego. Naszym celem jest zapewnienie seniorom i osobom wymagającym stałej opieki godnych i bezpiecznych warunków – ta inwestycja jest tego potwierdzeniem – mówi Arkadiusz Chęciński, prezydent Sosnowca.
Spośród 189 wniosków, które zostały złożone w konkursie, pozytywnie ocenionych zostało 149 wniosków, a łączna kwota wsparcia dla tych placówek wyniesie prawie 1,3 mld zł.
Nowoczesna opieka długoterminowa w Sosnowcu
Zakład Opiekuńczo-Leczniczy Sosnowieckiego Szpitala Miejskiego, jako jeden z najlepszych w województwie, cieszy się ogromnym zainteresowaniem i już teraz zapewnia kompleksową opiekę oraz pielęgnację osób niepełnosprawnych, starszych i schorowanych. Priorytetem placówki jest także rehabilitacja (zakład posiada w pełni wyposażoną salę do ćwiczeń) i usprawnienie pacjentów oraz zapewnienie warunków zbliżonych do domowych. Pacjenci uczestniczą także w różnego rodzaju terapiach zajęciowych np. muzykoterapii. Poprzez długotrwały pobyt personel zakładu staje się ich najbliższą rodziną, z którą wspólnie świętują swoje urodziny, czy inne uroczystości. Wszyscy podopieczni mają zapewnioną całodobową opiekę specjalistów, pielęgniarek i opiekunów medycznych. Do Zakładu przyjmowani są pacjenci głównie z kontraktów z NFZ. Są to osoby z przewlekłymi schorzeniami np. miażdżycą uogólnioną, zespołami otępienia, stanami po udarach mózgu i innymi schorzeniami powodującymi przewlekłe unieruchomienie. Placówka posiada także 10 miejsc komercyjnych.
To nie jedyna inwestycja, którą ma w planach Sosnowiecki Szpital Miejski. Placówka przygotowuje się do realizacji nowatorskiego w skali kraju projektu powstania Szpitalnego Oddziału Ratunkowego (SOR) wraz z lądowiskiem dla helikopterów oraz nowoczesnym schronem. Inwestycja ta, opracowywana z udziałem ekspertów ds. bezpieczeństwa będzie po Warszawie (szpital MSWiA) i Łodzi trzecią w kraju. Ma stanowić odpowiedź nie tylko na potrzeby zdrowotne, ale również wymogi bezpieczeństwa wobec obecnych i przyszłych globalnych zagrożeń i kryzysów.
Źródło: UM Sosnowiec
Zagłębiowskie Centrum Onkologii w Dąbrowie Górniczej pozyskało kolejne środki na inwestycje. Tym razem to 9 milionów złotych z Krajowego Planu Odbudowy na wsparcie opieki długoterminowej. Fundusze te pozwolą nie tylko na zakup nowoczesnych łóżek i wyposażenia, stanowisk do tlenoterapii, poprawę możliwości w zakresie prowadzenia rehabilitacji, ale przede wszystkim zwiększenie liczby miejsc dostępnych dla pacjentów z 30 do 45.
Jak ogłosiło Ministerstwo Zdrowia, pozytywnie ocenionych zostało 149 wniosków placówek z całej Polski, a do objęcia wsparciem rekomendowano 83 przedsięwzięcia, w tym projekt „Poprawa jakości oraz dostępności opieki długoterminowej poprzez modernizację infrastruktury Zakładu Opiekuńczo Leczniczego Zagłębiowskiego Centrum Onkologii w Dąbrowie Górniczej”.
– Oznacza to przede wszystkim większy komfort dla naszych podopiecznych wymagających kompleksowej opieki: nowoczesne łóżka, szafki przyłóżkowe, stanowiska do tlenoterapii, znacznie bardziej funkcjonalne wnętrza oraz większe możliwości np. zakresie prowadzenia rehabilitacji. Projekt przewiduje również nowoczesne zaplecze socjalne dla personelu medycznego – podkreślił Robert Szczęśniak, kierownik Zakładu Opiekuńczo-Leczniczego w Zagłębiowskim Centrum Onkologii.
Zakład Opiekuńczo-Leczniczy to oddział mieszczący się przy ul. Krasińskiego, który obejmuje całodobową opieką osoby przewlekłe chore oraz pacjentów, którzy przebyli leczenie szpitalne, jednak ze względu na stan zdrowia i niesprawność fizyczną brak samodzielności wymagają kontroli lekarskiej oraz stałej pielęgnacji i rehabilitacji. Zakład Opiekuńczo-Leczniczy w Dąbrowie Górniczej funkcjonuje w strukturach Zagłębiowskiego Centrum Onkologii od 2013 roku. Aktualnie w placówce przebywa 30 podopiecznych.
Co warte podkreślenia, to nie jedyne inwestycje realizowane obecnie w dąbrowskim szpitalu. Prace trwają w nowym budynku ZCO od strony ul. Struga, gdzie przy wsparciu z Ministerstwa Zdrowia w wysokości 15 mln zł powstaje nowoczesny Szpitalny Oddział Ratunkowy, a także nowy Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii.
Zmiana lokalizacji SOR-u pozwoli na rozdział tzw. części otwartej, gdzie pacjenci są przyjmowani oraz części zamkniętej, na której wykonywane są badania i czynności ratujące życie. Zaletą takiej lokalizacji będzie bliskość zespołu diagnostyki obrazowej i laboratorium analitycznego, które już mieszczą się w nowym budynku. Dodatkowo w nowej lokalizacji utworzone zostaną trzy stanowiska wstępnej intensywnej terapii, sala zabiegowa i gipsownia. Projekt przewiduje również stworzenie poczekalni dla osób towarzyszących pacjentowi, przygotowanie nowoczesnej i funkcjonalnej przestrzeni dla pracowników szpitala i ratowników medycznych. Całość powinna być gotowa pod koniec roku.
Źródło: UM Dąbrowa Górnicza
Czeladzka biblioteka startuje z nowym projektem skierowanym przede wszystkim do kobiet. Będziemy rozmawiać o kobiecych sprawach, poruszać tematy istotne dla kobiet, pokazywać i promować kobiety – ich pasje i zainteresowania.
Pierwsze spotkanie odbędzie się już 7 marca o godz. 17.00 w centrali Miejskiej Biblioteki Publicznej przy ul. 1 Maja 24 w Czeladzi.
We współpracy ze Studiem Rozwoju Emocji z Sosnowca zapraszamy na wernisaż wystawy „Ten Moment. W kobiecym świecie fantazji”. Bohaterkami będą dwie fantastyczne kobiety – Ewa Kurzej i Marta Fajfer.
Ewa Kurzej – malarka, kobieta twórcza, przedsiębiorczyni, matka, żona, przyjaciółka. Kobieta, jak każda z nas, która inspiruje do tego , aby teraz, w tym momencie pokazać siebie w sztuce. Jej podróż, to podróż do świata fantazji pełnego barw, symboli, odczuć i ukrytych znaczeń kobiecości.
Marty Fajfer – akwarelami obrazuje afirmacyjne, autoterapeutyczne treści. Swój autorski projekt twórczo nazwała Możliwostki na Codzienność. Z nimi każda podróż kobiety w głąb siebie jest „podróżą z mapą”.
W programie przewidujemy prezentacje, ciekawe dyskusje, ćwiczenia arteterapeutyczne i… plany na kolejne spotkania.
Kobieto! To jest „Ten Moment”, żeby się poznać i pokazać! Jeżeli i ty malujesz, szydełkujesz, a może gotujesz, pieczesz artystyczne torty, tworzysz do tzw. szuflady. Jeżeli wciąż sobie powtarzasz „potem, może kiedyś, nie teraz”.
Serdecznie zapraszamy, pokaż co tworzysz, zainspirujmy się w kobiecym świecie fantazji, doświadczając mocy przyjaźni i wsparcia kobiet.
Źródło: MBP Czeladź
Po sukcesie żółtego Metroroweru Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia jedzie dalej w kierunku rozwijania alternatywnych form mobilności. Wypożyczalnia Metrorowerów elektrycznych to nowy pomysł na miejskie podróże, ale też możliwość sprawdzenia tego rozwiązania bez dużej inwestycji.
Rowery ze wspomaganiem elektrycznym są coraz popularniejsze, jednak ich ceny często stanowią barierę trudną do przeskoczenia – mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu GZM. Aby się przekonać, czy to dla nas odpowiednie rozwiązanie, nie musimy go jednak od razu kupować. Dzięki naszej wypożyczalni można go teraz wypożyczyć na bardzo atrakcyjnych warunkach – dodaje Karolczak.
Do dyspozycji mieszkańców oddajemy 250 rowerów, które można wypożyczyć na 30 dni. Koszt takiego wypożyczenia to 99 zł.
Zależy nam na tym, aby jak najwięcej osób mogło z Metroroweru elektrycznego skorzystać. Jesteśmy jednak elastyczni. Jeśli tak nam pokaże zapotrzebowanie, z czasem liczba rowerów oraz możliwych opcji wypożyczenia ulegnie zmianie. Oczywiście na plus – deklaruje Karolczak.
Jak wypożyczyć?
Wypożyczalnia startuje 1 marca, w pierwszy dzień sezonu letniego w systemie Metrorower. Od tego dnia od godziny 12:00 na stronie internetowej aktywny będzie formularz zgłoszeniowy. Na zgłoszenia osób, które chcą wypożyczyć rower w pierwszym możliwym terminie, czekamy do 6 marca. Jeśli okaże się to konieczne, dzień później przeprowadzone zostanie losowanie kolejności wypożyczenia. Tego dnia do pierwszych 250 wypożyczających trafi mail z informacją o konieczności wpłacenia kaucji, która wynosi 1000 zł. Zgłoszenia, które zostaną dokonane po 6 marca zostaną wpisane na listę zgodnie z kolejnością.
Warunkiem finalizacji wypożyczenia będzie podpisanie umowy. Przez cały okres wynajmu roweru możliwe będzie korzystanie z serwisu. Po zakończeniu okresu wypożyczenia należy oddać rower w uzgodnionym punkcie zwrotu.
Wypożyczalnię Metrorowerów elektrycznych obsługuje spółka Serwis GZM. Formularz rejestracyjny będzie dostępny na stronie internetowej: metrorowerelektryczny.transportgzm.pl
Szybka, wygodna i ekologiczna alternatywa w codziennych podróżach
Metrorower elektryczny jest wyposażony w baterię o pojemności 556,8 Wh, dzięki której jegomaksymalny zasięg to 120 km.
Metrorower elektryczny to propozycja dla tych, którzy chcą się przekonać, jakie zalety ma poruszanie się na takim rowerze. A jest ich sporo! – przekonuje Marcin Dworak, pełnomocnik GZM ds. nowej mobilności i rozwoju. – Oprócz szybkiego i wygodnego dojazdu w określone miejsce, regularna jazda na rowerze to doskonała forma aktywności fizycznej, która korzystnie wpływa na zdrowie i samopoczucie – dodaje Dworak.
Niezależnie od tego, czy dojeżdżasz do pracy, na uczelnię, spotkanie ze znajomymi czy po prostu chcesz aktywnie spędzić czas – rower to idealne rozwiązanie. Zyskujesz wygodę, niezależność i pełną mobilność, a także przyczyniasz się do rozwoju zrównoważonego transportu. Dołącz do zmiany i przesiądź się na Metrorower elektryczny! – zachęca Dworak.
Początek sezonu wiosenno-letniego
Start wypożyczalni 250-ciu rowerów elektrycznych zbiega się z początkiem sezonu wiosenno- letniego w systemie Metrorower, starszego i większego brata Metroroweru elektrycznego. Od 1marca na ulicach GZM dostępnych będzie 7000 żółtych jednośladów. Metrorower to największy w Polsce i trzeci w Europie system miejskich wypożyczalni rowerów, obejmujący 31 gmin i 924 stacje wypożyczania.
Po raz pierwszy w historii mieszkańcy GZM mogli korzystać z rowerów również zimą. Przez trzy miesiące (grudzień, styczeń i luty) dokonano ok. 80 tys. wypożyczeń. W miesiącach zimowych w systemie Metrorower połowa rowerów pozostaje na ulicach i służy użytkownikom, pozostałe znajdują się w magazynie, gdzie są serwisowane.
Blisko 2,5 mln zł trafi do uczelni z obszaru GZM na realizację ponad 60 projektów w ramach pierwszego w tym roku rozdania Metropolitalnego Funduszu Wspierania Nauki. To rekordowa liczba projektów w historii programu.
W ramach Funduszu doktoranci oraz młodzi naukowcy otrzymują wsparcie na realizację swoich badań, szkoły wyższe zapraszają na zajęcia najlepszych naukowców na świecie, rozwijają nowatorskie metody kształcenia oraz organizują wydarzenia naukowe.
– Fundusz Wspierania Nauki jest naszym strategicznym programem. W ten sposób Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia wspiera uczelnie w podnoszeniu atrakcyjności ich oferty naukowej i edukacyjnej – mówi Stanisław Korman, członek zarządu GZM.
– To także zachęta dla młodych ludzi do studiowania w naszej Metropolii. Dla sukcesu naszej inicjatywy kluczowe jest zaangażowanie uczelni od przygotowania po realizację ambitnych przedsięwzięć. Z roku na rok wzrasta liczba projektów, jakie wspieramy. To wzmacnia rolę GZM jako ośrodka akademickiego oraz badawczo-rozwojowego – dodaje Korman.
Rekordowe wsparcie
22 stycznia Zgromadzenie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii dokonało zmian w budżecie GZM, które umożliwią przekazanie uczelniom ok. 2,5 mln zł na realizację 64 projektów.
– Już teraz wiadomo, że w tym roku zostanie dofinansowana najwyższa liczba wniosków w historii Funduszu. Dla porównania, w ubiegłym roku wsparcie przeznaczono dla realizacji 57 projektów. Tymczasem w tym roku zostanie ogłoszony jeszcze drugi nabór – mówi Jacek Woźnikowski, dyrektor Departamentu Rozwoju Społeczno-Gospodarczego i Współpracy w GZM.
Fundusz Wspierania Nauki, który powstał w 2019 roku, jest jedynym w skali kraju programem wspierania nauki przez lokalny samorząd. Mogą z niego korzystać wszystkie uczelnie Metropolii – publiczne i prywatne. Od początku powstania programu do końca 2024 roku GZM przekazała na ten cel blisko 7 milionów złotych.
Jedyny tego typu program w Polsce
Początkowo dofinansowanie było przeznaczone na organizację zajęć ze światowej klasy naukowcami. W 2022 roku GZM zwiększyła zakres wsparcia do 5 obszarów tematycznych.
Uczelnie mogą zapraszać laureatów nagród lub naukowców z czołowych uniwersytetów w ramach pierwszego obszaru. W ramach tego działania promowane są zajęcia angażujące studentów. W obszarze artystycznym przewidziano możliwość zatrudniania uznanych twórców.
Drugi obszar to wsparcie badań naukowych, zarówno doktorantów, jak i młodych doktorów.
Trzeci obszar dotyczy nowatorskich metod kształcenia, szczególnie tych realizowanych we współpracy z otoczeniem społeczno-gospodarczym.
Czwarty obszar obejmuje dofinansowanie konkursów i wydarzeń naukowych w GZM, z zaangażowaniem studentów i kół naukowych.
Piąty obszar „Studiuj w Metropolii” to inicjatywy dla uczniów szkół ponadpodstawowych oraz studentów pierwszego roku, mające zachęcić do studiowania w GZM.
Metropolis of Science
Fundusz Wspierania Nauki jest realizowany w ramach Programu „Metropolia Nauki”, który działa w GZM od 2019 roku. Jest to pakiet narzędzi finansowych i organizacyjnych, wspierających uczelnie w podnoszeniu swojej oferty edukacyjnej.
Program „Metropolia Nauki” obejmuje także zaangażowanie we wsparcie Programu Naukowego dla Śląska. To fundusz badawczy, który jest efektem współpracy samorządu, w tym również GZM, a także uczelni wyższych i biznesu. To rodzaj funduszu badawczego, z którego finansowane będą interdyscyplinarne projekty wdrożeniowe, które będą ukierunkowane na rzecz transformacji regionu.
W 2025 roku Metropolia zapisała w budżecie ok. 4,7 mln zł na Program Naukowy dla Śląska i dotacje w ramach Funduszu Wspierania Nauki.
Stałym elementem wsparcia szkolnictwa wyższego jest też konkurs na najlepsze prace dyplomowe. Nagrody finansowe są przeznaczone dla studentów za obronione prace licencjackie, inżynierskie i magisterskie. Zakres prac dotyczy tematyki związanej z zadaniami realizowanymi przez GZM.
Ponad 39 mln zł z Funduszu Odporności trafi do gmin na realizację 37 projektów inwestycyjnych. Taką decyzję podjęło Zgromadzenie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Do końca roku gminy mogą liczyć na kolejne pieniądze. Łączny poziom wsparcia zapisany w budżecie GZM na ten rok przekracza 201 mln zł.
Fundusz Odporności ma na celu wsparcie rozwoju gmin. Pieniądze są kierowane m.in. na inwestycje związane z ograniczeniem niskiej emisji. To termomodernizacja budynków, budowa instalacji OZE oraz modernizacja sieci ciepłowniczych.
Wsparcie można uzyskać na inwestycje związane z transportem publicznym jak np. budowa lub modernizacja zintegrowanych węzłów przesiadkowych, infrastruktura rowerowa, przystankowa oraz ruchu pieszych. Gminy mogą także pozyskać dotacje na przebudowę dróg czy też inne inwestycje związane z rozwojem infrastruktury gminy.
Wśród projektów, które w ramach I transzy otrzymały największe kwoty dofinansowania można wymienić projekt Bytomia. Miasto otrzyma 2,5 mln zł na prace związane z rewitalizacją terenu zabytkowej kolonii Zgorzelec oraz 2,7 mln. zł na Bytomski Jarmark Staroci.
Gmina Czeladź otrzyma 2,6 mln zł dotacji na adaptację dawnego budynku Straży Pożarnej na potrzeby odwiedzających kompleks byłej kopalni Saturn. Gmina Świętochłowice natomiast otrzyma 2 mln. zł na budowę nowego przedszkola oraz prawie 4,5 mln. zł na przebudowę budynku na potrzeby działalności Ośrodka Pomocy Społecznej.
Budżet Funduszu odporności nie został jeszcze wyczerpany. Gminy, które dotąd nie zgłosiły swoich projektów, będą mogły to zrobić podczas kolejnych rund naboru.