M100, M104 i M28 – to nowe metrolinie, które 12 lutego ruszą na ulice Metropolii. M-ki kursować będą przez sześć gmin Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Niezależnie od prac nad systematycznym uruchamianiem kolejnych linii, w lutym zostanie ogłoszony przetarg na firmę, która zapewni obsługę wszystkich pozostałych, zaplanowanych połączeń. Docelowo system metrolinii składać się będzie z 31 linii autobusowych.

Gliwice, Pilchowice i Sośnicowice, przy wsparciu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, zwyciężyły w konkursie Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. Konkurs jest elementem kolejnego etapu wdrażania przez PAŻP systemu koordynacji lotów dronów w polskiej przestrzeni powietrznej. To wyjątkowo nowatorskie przedsięwzięcie, dzięki któremu samorządy z obszaru GZM będą wdrażać cyfrowe rozwiązania dla rynku bezzałogowego lotnictwa w Polsce.

Do konkursu mogły zgłaszać się pojedyncze gminy, jak i konsorcja. W sumie do PAŻP wpłynęło blisko 20 zgłoszeń z całej Polski. Ostatecznie rywalizację wygrały trzy konsorcja: Gliwice wraz z gminami Pilchowice, Sośnicowice i Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolią, a także gminy Lesznowola z Nadarzynem (woj. mazowieckie) oraz gminy Lublin z Jastkowem (woj. lubelskie).

– Wybór nie był łatwy, ponieważ każdy z uczestników charakteryzował się wyjątkowymi możliwościami i zaangażowaniem. Ich determinacja i pomysłowość sprawiły,  że podjęcie decyzji było niezwykle trudne – powiedział Janusz Janiszewski, prezes Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej. Janiszewski podkreślił, że gratuluje wszystkim gminom, a w szczególności tym, które ramię w ramię z PAŻP będą pisać nowe rozdziały dronowej rewolucji.

Głównym celem projektu jest cyfryzacja procesów związanych z rynkiem bezzałogowych statków powietrznych (BSP), tak aby korzystanie z dronów, zarówno prywatne, biznesowe i instytucjonalne było proste, przyjazne i bezpieczne. Rozwiązania dotyczyć będą wszystkich aspektów nowoczesnego używania dronów, począwszy od zdobycia uprawnień do pilotowania dronów, poprzez identyfikację bezzałogowych statków powietrznych, czuwania nad bezpieczeństwem i legalnością ich lotów, umożliwienia wykonywania lotów na masową skalę, skończywszy na cyfryzacji procesów wprowadzania ograniczeń w przestrzeni i działań o charakterze zarządzania kryzysowego. Cyfrowe rozwiązania dla dronów otwierają możliwość budowy nowoczesnego rynku usług dronowych w Polsce.

– Gminy wyłonione w konkursie będą jako pierwsze ściśle współpracować przy tworzeniu systemu zarządzającego przestrzenią nad ich terenem, budować ich strukturę, dostarczać dane, a przede wszystkim wymieniać się doświadczeniami i wnioskami, jak prawidłowo zorganizować w przyszłości usługi w przestrzeni powietrznej, aby były zintegrowane z przestrzenią miejską i były bezpieczne – mówi Marcin Dziekański, kierownik projektu „Drony nad Metropolią”.

Polska Agencja Żeglugi Powietrznej podkreśla, że wygrana w konkursie to także świetna promocja dla samych gmin, które zyskają możliwość realnego wpływu na kształtowanie się ruchu dronowego i rynku usług dronowych, które na całym świecie przeżywają swoistą rewolucję. Rozwój tej branży przekłada się na nowe możliwości i udogodnienia dla mieszkańców gmin – realne w niedalekiej przyszłości są bowiem dostawy paczek i dokumentów, transport medyczny, żywności, precyzyjne agrolotnictwo czy monitoring infrastruktury przy użyciu dronów.

Konkurs odbył się w ramach usługi pn. „Zaawansowane loty bezzałogowych statków powietrznych na szeroką skalę” realizowanej w ramach Projektu „Usługi cyfrowe dla bezzałogowych statków powietrznych” współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa na lata 2014-2020.

GZM angażuje się w rozwój rynku dronowego poprzez udział w inicjatywie Centralnoeuropejskiego Demonstratora Dronów. Przez ponad 3 lata udziału w CEDD, Metropolia nie tylko współpracowała z miastami i gminami członkowskimi, ale zadbała też o rozwój współpracy międzynarodowej w obszarze technologii bezzałogowych, nawiązując kontakt z ponad 50 partnerami europejskimi. Wśród nich można wymienić: projekt HARMONY – realizowany z 20 partnerami z 8 krajów; projekt ASSURED-UAM – współtworzony z obszarami metropolitalnymi Bari i Porto; konsorcjum UIC2 – zrzeszające 40 europejskich miast.

Inicjatywę CEDD współtworzą: Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, Polska Agencja Żeglugi Powietrznej, Urząd Lotnictwa Cywilnego, Sieć Łukasiewicz – Instytut Lotnictwa, Zarząd Morskiego Portu Gdynia. Całość koordynuje Ministerstwo Infrastruktury.

Główny Urząd Nadzoru Budowlanego opublikował ranking gmin dotyczący spisu do CEEB. Pod koniec styczna w bazie znalazło się 1,2 miliona deklaracji o emisyjności. Jak wygląda sytuacja w gminach Metropolii?  Liderem jest Chełm Śląski. 

Baza Emisyjności Budynków (CEEB) została uruchomiona 1 lipca 2021 roku. Jest to elektroniczna baza do gromadzenia i udostępniania informacji o budynkach i lokalach w zakresie źródeł ciepła, źródeł spalania paliw  o nominalnej mocy nie przekraczającej 1 MW. Obowiązkiem złożenia deklaracji są objęci właściciele i zarządcy nieruchomości spełniających kryteria sprawozdawczości.

Na stronach Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego  został opublikowany ranking gmin dotyczący wpisu do CEEB. Dopiero w tym roku można zaobserwować znaczący wzrost składanych deklaracji. W ciągu niecałego miesiąca złożono ich ponad pół miliona. Na dzień 25 stycznia 2022 roku  jest ich w bazie ponad  milion dwieście tysięcy.

Ranking gmin powstał w oparciu o liczbę punktów adresowych przypisanych do obszaru danej gminy.

Na terenie Metropolii gminy, w których udało się zebrać już ponad 20 % ankiet od osób i podmiotów objętych obowiązkiem deklaracji, to: Chełm Śląski, Gierałtowice, Imielin, Radzionków, Łaziska Górne i Wyry. Nieźle wypadają też: Lędziny, Kobiór, Mikołów i Wojkowice. Pozostałe gminy do tej pory nie przekroczyły 15% punktów adresowych.

Zmotywować właścicieli budynków do składania deklaracji można na wiele sposobów. Niektóre gminy zdecydowały się na zatrudnienie profesjonalnych ankieterów, którzy często są też doradcami energetycznymi. Osoby takie same udają się do wszystkich budynków ułatwiając wypełnianie i zbierając ankiety o sposobie ogrzewania i stopniu termomodernizacji budynków.

Są też gminy, które uzależniają wypłatę dofinansowania do wymiany źródła ciepła bądź instalacji OZE od wpisania budynku do CEEB.

No i oczywiście jest mechanizm ustawowy wskazujący na wysokość kary za niewypełnienie w terminie ankiety; kara grzywny w wysokości do 500 zł, jeżeli sprawa trafi do sądu, wielkość grzywny może wzrosnąć do 5000 zł.

Z pełnym rankingiem można zapoznać się tutaj: https://zoneapp.gunb.gov.pl/ranking/

Kogo dotyczy ten obowiązek?

• Każdego właściciela lub zarządcy budynku lub lokalu, który posiada jedno lub więcej źródeł ciepła o mocy do 1 MW.

Kiedy i jak należy złożyć deklarację?

Deklaracje można składać do właściwego miejscowo wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, za pośrednictwem internetowego formularza powiązanego z Profilem Zaufanym umożliwiającego korzystanie z dowodu osobistego z warstwą elektroniczną lub odpowiadającej mu wersji papierowej w terminach:

• 14 dni dla nowo powstałych budynków – należy zgłosić wnioskiem o zakończenie budowy lub uzyskać decyzję o pozwolenie na użytkowanie(co oznacza, że dla nowo powstałych budynków należy złożyć wniosek o zakończenie budowy lub wniosek o wydanie decyzji o pozwolenie na użytkowanie budynku),

– 12 miesięcy od dnia ogłoszenia komunikatu w przypadku właścicieli lub zarządców budynków lub lokali, którzy eksploatowali przed dniem wejścia w życie przepisów źródła ciepła lub źródła spalania paliw.

Gminy GZM z liczbą złożonych deklaracji na dzień 2.02.2022 r.:

Zapraszamy na konferencję online „Metropolitalne perspektywy na lepszą miejską przyszłość – idee, mieszkańcy, instytucje”. Wydarzenie odbędzie się 10 lutego 2022 r. Rejestracja trwa do 8 lutego. Udział jest bezpłatny. 

Wydział Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach oraz Obserwatorium Procesów Miejskich i Metropolitalnych, serdecznie zapraszają na międzynarodową konferencję naukową online pn. „Metropolitalne perspektywy na lepszą miejską przyszłość – idee, mieszkańcy, instytucje„.

Konferencja odbędzie się 10 lutego 2022 r. o godz. 9:00 za pośrednictwem platformy ZOOM, gdzie będzie można zabrać głos w dyskusji w czasie sesji Q&A. Wydarzenie będzie w całości tłumaczone symultanicznie poprzez platformę Zoom na język angielski i polski. Konferencję będzie można ponadto śledzić w czasie rzeczywistym w oryginalnej wersji językowej na kanale YouTube Uniwersytetu Śląskiego.

Zakres tematyczny konferencji metropolitalnej można opisać poprzez 3 x „i”, tj. ideas, inhabitants, institutions, obejmujący następujące zagadnienia szczegółowe:

1. Metropolie w ujęciu teoretycznym: pojęcia, koncepcje, teorie, perspektywy na przyszłość.
2. Metropolie jako złożone systemy społeczne: praktyki, działania (oddolne), partycypacja, innowacje społeczne.
3. Metropolie w ujęciu instytucjonalnym: regulacje, kompetencje, zarządzanie, polityki.

Kierując się przekonaniem, że metropolie stanowią laboratoria, z których wyłania się przyszłość naszych społeczeństw, pragniemy poddać głębszej refleksji wyzwania z tym związane. Odnosi się to zarówno do kwestii klimatycznych, jak i poszukiwania nowych modeli życia, mieszkania, pracy, generowania zasobów, które ograniczałyby negatywne oddziaływanie na środowisko, a jednocześnie pozwalały mieszkańcom zachować wysoką jakość życia, także w sytuacjach kryzysowych, jak ta związana z pandemią COVID-19.

Zachęcamy Państwa serdecznie do uczestnictwa i zabrania głosu w dyskusji.

Zgłoszenia udziału można dokonać do 8 lutego br. włącznie, poprzez formularz.

Link niezbędny do prawidłowego dołączenia do wydarzenia zostanie Państwu przesłany mailem po weryfikacji zgłoszenia, co najmniej dzień przed konferencją.

W razie pytań zapraszamy do kontaktu z Panią Zuzanną Neuve-Église: zuzanna.neuve-eglise@us.edu.pl (tel. 32 359 18 16).

Download PROGRAM

Zmniejszenie zużycia materiałów biurowych, racjonalne użytkowanie energii oraz wody, odpowiednie wykorzystanie sprzętu elektrycznego i elektronicznego, by zmaksymalizować jego żywotność , ograniczenie wytwarzania odpadów oraz ich segregacja to jedne z głównych ekologicznych standardów, których wdrażanie rozpoczyna Urząd Metropolitalny. Otrzymał Certyfikat Green Office za wdrożenie ekologicznych standardów zarządzania biurem.

– Wychodząc naprzeciw  postawionym wyzwaniom środowiskowym będziemy starali się  zachęcać  gminy do podjęcia wyzwań związanych z proekologiczną organizacją pracy urzędów. Zaczęliśmy od siebie i przystąpiliśmy do projektu „Zielony Urząd”- mówi Blanka Romanowska, dyrektor Departamentu Infrastruktury i Środowiska Górnośląsko- Zagłębiowskiej Metropolii.

W ubiegłym roku w Urzędzie Metropolitalnym przeprowadzona została certyfikacja ekologiczna „Green Office”. W audycie środowiskowym przeprowadzonym przez  międzynarodową  Fundację dla Edukacji Ekologicznej, brano pod uwagę m.in. problem wytwarzanych odpadów, zakupu i zużycia materiałów biurowych, zużycia mediów, ale również propagowanie inicjatyw ekologicznych, w tym zaangażowanie pracowników do udziału w nich.

W ramach projektu Zielony Urząd  został wypracowany dokument Polityki Środowiskowej, który wytycza kierunki działań dotyczących racjonalnego wykorzystania zasobów oraz  dostosowania miejsc pracy, by stały się przyjaznymi ekologicznie. Zakłada także propagowanie inicjatyw proekologicznych wśród urzędów miast i gmin członkowskich wraz ze stwarzaniem warunków do wymiany dobrych praktyk pomiędzy nimi.

Zwiększenie ilości zieleni w przestrzeniach biurowych, odpowiednie oświetlenie i ogrzewanie, rozbudowa infrastruktury rowerowej dla pracowników i klientów  to tylko niektóre przykłady rekomendacji zawartych w dokumencie. Ponadto w ramach projektu prowadzony będzie newsletter ekologiczny, który będzie przypominał pracownikom o najważniejszych zasadach zielonego biura.

Przed uzyskaniem certyfikatu Metropolia wprowadzała rozwiązania związane z proekologiczną organizacją pracy biura. Przykładem może być akcja „Metropolia bez plastiku”. Została ona zainicjowana w Urzędzie Metropolitalnym 2019 roku Jej celem jest wyeliminowanie używania plastikowych talerzyków, kubków, sztućców i napojów w plastikowych butelkach.

W praktyce, jeśli podczas różnego rodzaju wydarzeń, organizowanych przez GZM pojawiają się jednorazowe naczynia, mają być one wykonane z materiałów ekologicznych. Dotyczy to także butelek z wodą i napojami – Metropolia zaprzestała kupowania tych, które znajdują się w plastikowych butelkach. Promuje i zachęca także do picia wody z kranu.

Zobacz także:

Metropolia opracowuje nowe oprogramowanie systemu zakupu biletów w transporcie ZTM, który będzie działał online, a więc szybciej niż obecny. Podstawą dla pasażerów będzie aplikacja mobilna, która przejmie funkcjonalność Karty ŚKUP, a także zaoferuje dodatkowe możliwości. Nie oznacza to jednak, że plastikowa karta zostanie całkowicie zastąpiona przez wirtualną, działającą pod postacią aplikacji w smartfonie. Metropolia chce poznać opinie mieszkańców i za pośrednictwem sondy dowiedzieć się, ile osób zdecyduje się przejść na aplikację, a ile chce nadal nosić fizyczną kartę w portfelu. Uruchomienie online’owego systemu płatności w komunikacji miejskiej planowane jest w III kwartale tego roku.

– Wielu z nas trudno wyobrazić sobie codzienne funkcjonowanie bez użycia smartfonu – mówi Jacek Brzezinka, członek zarządu GZM, w którym odpowiada za rozwój systemów informatycznych.

– Za jego pomocą realizujemy przelewy, płacimy w sklepach, a coraz częściej także kupujemy bilety. Statystyki pokazują, że mieszkańcy Metropolii średnio w ciągu dnia kupują ok. 33 tys. biletów we wszystkich pięciu aplikacjach mobilnych, gdzie dostępne są nasze bilety. Rocznie sprzedajmy w ten sposób bilety o wartości ponad 13 mln zł  – dodaje.

Widząc coraz większą popularność aplikacji mobilnych, Metropolia opracowuje nowy system zakupu biletów, którego podstawą będzie właśnie aplikacja.

Aplikacja mobilna stając się wirtualną kartą, w pełni zastąpi funkcjonalność karty plastikowej. Umożliwi pasażerom wykonanie wszystkich operacji, potrzebnych do korzystania z komunikacji miejskiej oraz do obsługi swojego konta i planowania podróży. W aplikacji mobilnej będzie można:

• Kupić bilety jednorazowe w taryfie strefowo-czasowej.
• Nowością będzie możliwość zakupu biletów w taryfie czasowej – wejście i wyjście będzie rejestrowane w aplikacji oraz po szybkim zeskanowaniu QRkodu lub ręcznym wpisaniu kodu pojazdu.
• Kupić bilety średnio i długookresowe (dobowe, tygodniowe, miesięczne, kwartalne, jak również wieloprzejazdowe – te ostatnie będą obsługiwane na tej samej zasadzie, co bilety jednorazowe w taryfie odległościowej).
• Zwrócić bilety.
• Zaplanować podróż – w aplikacji dostępne będą informacje o funkcjonowaniu komunikacji, w tym o rozkładach jazdy oraz rzeczywistym czasie odjazdu.
• Aplikacja przypomni również o zbliżającym się końcu obowiązywania biletu.

Korzystając z opcji zakupu biletów jednorazowych, będzie można skorzystać z możliwości szybkiego zeskanowania QR kodu w pojeździe albo ręcznego wpisania kodu pojazdu.

– Szybkie zeskanowanie kodu lub ręczne wpisanie kodu będzie konieczne ze względu na prowadzenie kontroli biletów w pojazdach – zaznacza Adam Krakowczyk, dyrektor Departamentu Informatyki.

– Kiedy kontroler wejdzie do danego autobusu, tramwaju lub trolejbusu, będzie miał możliwość zablokowania sprzedaży biletów, również w aplikacjach, tylko w tym jednym i konkretnym pojeździe. Bez tej operacji, czyli zeskanowania indywidualnego QR kodu – gdyby wybierał z systemu tylko numer linii, zablokowałby sprzedaż we wszystkich pojazdach, które w tym samym czasie obsługują tę samą relację. A często takich pojazdów jest co najmniej kilka w trasie – wyjaśnia.

Do tych zmian dołączą też zmiany taryfowe – inteligentny system poboru opłat.

– Wraz z wprowadzeniem zmian w obsłudze płatności, będziemy chcieli stworzyć inteligentny system poboru opłat – tzn. pasażer rejestruje tylko swoje przejazdy, system na koniec dnia zlicza ich wartość i jeśli przekroczą np. wartość biletu dziennego, to nie pobierze z naszego konta więcej niż właśnie koszt biletu dziennego – to korzyść dla pasażera – zaznacza Jacek Brzezinka.

Planowane jest również pozostawienie karty w tradycyjnej, plastikowej formie, dla użytkowników, którzy nie posiadają smartfonów lub z innych powodów wybiorą takie rozwiązanie. W związku z planowanymi zmianami, Metropolia chce poznać opinię mieszkańców odnośnie preferowanego przez nich wyboru – karta plastikowa czy karta wirtualna? Ilu mieszkańców preferuje starą kartę (plastikową), a ilu wymieni ją na aplikację w smartfonie?

Zagłosuj w naszej sondzie. Głosowanie trwa do 15 lutego 2022 r.

Przedstawiciele samorządów, uczelni wyższych, spółek paliwowych i energetycznych powołali w poniedziałek (31 stycznia) Śląsko-Małopolską Dolinę Wodorową. Jej głównym celem jest podejmowanie wspólnych działań, zmierzających do upowszechnienia wodoru jako paliwa przyszłości w transporcie zawodowym oraz energetyce. Jednym z członków Śląsko-Małopolskiej Doliny Wodorowej będzie Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia.

 Metropolia GZM od samego początku angażuje się w działania, wspierające rozwój technologii wodorowej w naszym regionie. Podkreśla jego znaczenie nie tylko w kontekście paliwa alternatywnego, które może być wykorzystywane – zwłaszcza – w transporcie zawodowym, a więc i do zasilania autobusów komunikacji miejskiej, ale również w energetyce i ciepłownictwie.

Z badań prowadzonych na świecie wynika, że wodór może być wykorzystywany jako magazyn dla energii wyprodukowanej z odnawialnych źródeł. Jest to szczególnie istotne w kontekście konieczności transformacji energetycznej i systematycznego ograniczania produkcji prądu i ciepła z węgla.

To również podstawowy aspekt działalności powstającej Śląsko-Małopolskiej Doliny Wodorowej.

– Celem stowarzyszenia jest wspieranie rozwoju gospodarki wodorowej oraz dążenie do zbudowania gałęzi śląsko-małopolskiego przemysłu wodorowego, w tym opartego o produkcję wodoru w procesie elektrolizy z wykorzystaniem energii produkowanej z instalacji OZE oraz jego wykorzystanie w energetyce, w tym cieplnej, transporcie i infrastrukturze oraz przemyśle – mówi Mirosław Skibski, dyrektor katowickiego oddziału Agencji Rozwoju Przemysłu, która będzie koordynować prace tej Doliny Wodorowej.

Oddział prowadzi także nowopowstały ogólnopolski portal wodorowy h2poland.eu, na którym będzie można znaleźć informacje na temat m.in. rozwoju dolin wodorowych w kraju.

W wodorze można zmagazynować energię na dni, gdy nie będzie świecić słońce i wiać wiatr

 Takie wykorzystanie wodoru jako magazynu energii z OZE, może przyspieszyć zwiększenie udziału „zielonej energii” w krajowym miksie energetycznym. Będzie to stanowić rozwiązanie problemów dotyczących pewnej niestabilności tego typu źródła energii.

Ta niestabilność wynika ze specyfiki OZE. Oznacza to, że przy sprzyjających warunkach atmosferycznych (gdy występuje duże nasłonecznienie paneli fotowoltaicznych, odpowiednia siła wiatru lub odpowiedni stan poziomu wód, potrzebny do napędzenia turbin) może być produkowana w ilościach zdecydowanie przewyższających zapotrzebowanie, ale gdy pogoda ulegnie zmianie – mogą wystąpić niedobory. Zmagazynowanie energii w wodorze może ustabilizować ten proces i zapewnić stałą dostawę – z bezpośredniej produkcji lub z magazynu wodoru.

Autobusy na wodór wsparciem dla autobusów bateryjnych. Do 2024 roku pierwsze 20 w GZM

 – Technologia wodorowa jest dla nas tym rodzajem innowacji, dzięki której nasz region w dobie transformacji energetycznej, a więc i restrukturyzacji gospodarczej, może rozwinąć się i wyspecjalizować w nowej branży – podkreśla Henryk Borczyk, wiceprzewodniczący zarządu GZM, który reprezentował Metropolię podczas uroczystości powołania Śląsko-Małopolskiej Doliny Wodorowej.

– Dzięki temu, że już teraz uczestniczymy w tych pracach, mamy szansę na to, by stać się liderem w tym obszarze. Metropolia będzie też wkrótce jednym z pierwszych regionów w Polsce, gdzie regularne linie komunikacji miejskiej będą obsługiwane przez autobusy zasilane właśnie wodorem. To szczególne istotne, ponieważ nasz obszar jest bardzo zróżnicowany, co wpływa na charakter linii autobusowych – jedne jeżdżą na bardzo długich trasach, a inne na krótszych w pętli. To powoduje, że na jednych lepiej będą się sprawdzać autobusy bateryjne, a na innych autobusy wodorowe   – wyjaśnia.

Autobusy bateryjne oraz wodorowe łączy jedno – są autobusami elektrycznymi, ale różnią się sposobem zasilania. Autobusy bateryjne posiadają ładowane akumulatory, zaś wodorowe posiadają mini elektrownię na pokładzie – dzięki zachodzącej reakcji chemicznej wodoru, w ogniwie paliwowym produkowany jest prąd zasilający autobus.

Dlatego też mówiąc o liniach kursujących na znacznych odległościach, trzeba mieć na uwadze, że autobusy wodorowe nie wymagają tak rozbudowanej sieci ładowarek, mają też większe zasięgi niż pojazdy na baterie litowo-jonowe.

Szacuje się, że czas tankowania autobusu na wodór jest porównywalny z czasem tankowania zwykłego autobusu i pozwali przejechać od ok. 350 do ok. 400 km. Pełne naładowanie autobusu bateryjnego – w zależności od typu, mocy baterii i rodzaju wykorzystywanej ładowarki – może zająć od ok. godziny do dwóch godzin, a zasięg takiego pojazdu to ok. 200 km.

Polska jest trzecim w Unii Europejskiej, a piątym na świecie producentem wodoru

Powstanie Doliny jest nie tylko realizacją Polskiej Strategii Wodorowej, opublikowanej w grudniu ubiegłego roku, ale także istotnym krokiem w stronę innowacyjności i dekarbonizacji polskiej gospodarki. Warto dodać, że Polska jest jednym z czołowych producentów wodoru na świecie.

Do tej pory Doliny Wodorowe powstały m.in. na Dolnym Śląsku i Podkarpaciu.

Członkami Śląsko-Małopolskiej Doliny Wodorowej stali się reprezentanci m.in. spółek energetycznych i paliwowych, uczelni wyższych i instytutów badawczych, samorządów, organizacji biznesowych.

Agencja Rozwoju Przemysłu: Powstała Śląsko-Małopolska Dolina Wodorowa

Nowoczesne technologie w organizacji transportu zbiorowego to temat, którym Metropolia dzieliła się podczas webinaru „Otwarte dane w mieście – tu i teraz”, organizowanego podczas 21. spotkania Transportowego Obserwatorium Badawczego (TOB).

Podczas spotkania online, które odbyło się w czwartek (27 stycznia) rozmawiano o podstawowych ramach procesu otwierania danych. Pokazano również konkretne przykłady wdrożeń w Rzeszowie i Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

W trakcie wystąpienia Adama Krakowczyka, dyrektora IT w Urzędzie Metropolitalnym, można było usłyszeć m.in. o Systemie Dynamicznej Informacji Pasażerskiej 2. Podawanie czasu rzeczywistego odjazdu autobusów, tramwajów i trolejbusów, to podstawowe narzędzie komunikacji z pasażerami. Dzięki przekazywanym w ten sposób informacjom, pasażerowie w razie konieczności mogą inaczej rozplanować swoją podróż w przypadku niespodziewanych zdarzeń drogowych, utrudniających ruch.

Ostatnie lata to ciągły rozwój SDIP 2. W minionym roku zamontowano 228 dodatkowych tablic z rozkładami, uruchomiono aplikacje M2GOInfo, a także uruchomiono portal pasażera z „wirtualnymi tablicami SDIP” , który znajduje się pod adresem: https://sdip.metropoliaztm.pl/. Ponadto zoptymalizowano wyszukiwarkę połączeń i usprawniono pracę dyspozytorów.

Kolejnym działaniem Metropolii jest wprowadzenie w Mapach Google informacji o rzeczywistym czasie odjazdu autobusów, tramwajów i trolejbusów. Stało się to możliwe dzięki publikacji danych transportowych na portalu GZM Otwarte Dane i nawiązaniu współpracy z Google Polska. Istotnym elementem jest również integracja i optymalizacja danych transportowych m.in. do Google. Wcześniej propozycję zmian lub nowych informacji mogły być przesyłane przez anonimowych użytkowników. Powodowało to, że niektóre dane były nieaktualne lub niespójne. Teraz Metropolia bezpośrednio pracuje z Google Maps, aby utrzymać standard przekazywanych informacji w tym zakresie.

Istotnym elementem dla sprawnego funkcjonowania transportu są także systemy ITS. Nadanie priorytetu przejazdu pojazdom komunikacji miejskiej ma kluczowe znaczenie do zachęcenia mieszkańców do tego, by przesiedli się z indywidualnych samochodów do transportu publicznego. Dzięki wykorzystaniu wypracowanego w GZM wspólnego protokołu komunikacyjnego, możliwym będzie przyspieszenie przejazdu pojazdów ZTM zwłaszcza w godzinach szczytu. W minionym roku system był stale optymalizowany.

Podczas webinaru eksperci i uczestnicy spotkania zaznaczali, że podstawowym problemem w procesie otwierania danych jest ich duże rozproszenie, a także niewystarczająca informacja o tym jakie dane, kto i gdzie umieszcza. Dużą barierą jest wciąż czynnik ludzi – mentalność urzędników, niejednokrotnie mających obawy przed otwieraniem danych. Konieczne jest więc wzmocnienie kompetencji cyfrowych urzędów.

W spotkaniu udział wzięło prawie 130 przedstawicieli administracji państwowej i samorządowej, świata biznesu i nauki oraz beneficjentów funduszy UE w tym Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko.

TOB powstało przy Centrum Unijnych Projektów Transportowych w 2017 r. jako odpowiedź na potrzeby informacyjne. Zgodnie z założeniami, tworzy możliwość rozwijania dobrych praktyk, wymiany wiedzy i doświadczeń pomiędzy różnymi interesariuszami zaangażowanymi w proces przygotowania i realizacji projektów transportowych. Wspomaga budowę systemu analitycznego oraz bieżącego monitoringu procesów rozwojowych zachodzących w kraju i efektów prowadzonej polityki transportowej w ujęciu krajowym i regionalnym.

Gospodarka obiegu zamkniętego, budowanie sieci współpracy z instytucjami publicznymi, środowiskami gospodarczymi i społecznymi to nowe zadania strategiczne Metropolii.

„Program działań strategicznych” jest obowiązującym do końca 2022 roku dokumentem, który wyznacza główne kierunki działań Metropolii. Zgromadzenie GZM podjęło uchwałę o wpisaniu do niego trzech nowych działań.

Teraz po aktualizacji, program obejmuje 32 działania w trakcie realizacji, w ramach 5 priorytetów.

Metropolia zrealizowała już 4 działania. Należą do nich m.in. rozwój linii autobusowych do Międzynarodowego Portu Lotniczego Katowice w Pyrzowicach oraz integracja systemu ŚKUP z infrastrukturą tyską, czy opracowanie strategii promocji oraz marki.

Obecnie trwają prace nad „Strategią rozwoju Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii na lata 2022-2027 z perspektywą do 2035 r.” Ma ona powstać do końca bieżącego roku. Zastąpi ona PDS i będzie wyznaczać nowe kierunki rozwoju Metropolii.

 Gospodarka Obiegu Zamkniętego

Działania Metropolii w tym kierunku mają na celu realizację projektów o skali ponadlokalnej związanych z rozwojem gospodarki obiegu zamkniętego.  Jednym z największych wyzwań jest osiągnięcie do 2035 roku 65% poziomu recyklingu i przygotowania do ponownego użycia odpadów komunalnych oraz ograniczenie masy odpadów komunalnych poddawanych składowaniu do nie więcej niż 10% masy odpadów wytworzonych.

W dniu 30.11.2021 GZM złożyła do KE wniosek o dofinansowanie ze środków programu LIFE projektu ECOWASTE-BIOGZM-LIFE dotyczącego zbiórki i zagospodarowania odpadów kuchennych ulegających biodegradacji z obszaru Związku.

Ponadto Metropolia GZM zamierza utworzyć Regionalne Centrum Kompetencji do spraw gospodarki o obiegu zamkniętym – “Silesian Hub for Circularity (SH4C)”. Jego zadaniem będzie tworzenie sieci współpracy różnych podmiotów rynku gospodarki odpadami. Centrum będzie także wspierać działania gmin członkowskich. Dla nich będzie analizować problemy związane z gospodarką odpadami, wypracowywać rekomendacje i koordynować wymianę doświadczeń.

Przypomnijmy, w wyniku zmian w ustawach o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz o odpadach a także w Prawie ochrony środowiska Metropolia może pełnić rolę organizatora gminnych systemów gospodarowania odpadami komunalnymi.

Do priorytetowych działań związanych z rozwojem gospodarki obiegu zamkniętego został wpisany także realizowany od października 2011 przez Metropolię międzynarodowy projekt CIRCULAR FOAM. Wraz z partnerami z 9 państw unijnych szuka ona odpowiedzi na pytania związane z ponownym wykorzystaniem sztywnych pianek poliuretanowych, stosowanych powszechnie jako materiał izolacyjny w lodówkach i budownictwie.

Więcej informacji o projekcie: Horyzont 2020: Metropolia GZM i partnerzy z UE chcą wykorzystać surowce ze sprzętu AGD – Metropolia GZM

Otwarta Metropolia

Ten priorytet ma na celu wypracowanie mechanizmów oraz standardów współpracy z mieszkańcami, organizacjami pozarządowymi, działaczami społecznymi, środowiskami gospodarczymi, naukowymi oraz instytucjami publicznymi.

W ten sposób Metropolia chce jak najszerzej włączyć mieszkańców i otoczenie instytucjonalne do procesów podejmowania decyzji o jej działaniach. Chce zaaranżować publiczną dyskusję o rozwoju miast.

Metropolia zainicjuje także rozwój miejskich laboratoriów współpracy pomiędzy administracją, nauką, biznesem i społeczeństwem obywatelskim. Działanie realizowane będzie poprzez współpracę z ekspertami, z jednostkami mającymi doświadczenie w organizowaniu i tworzeniu miejskich laboratoriów, wizyty studyjne i aktywne warsztaty.

Obecnie Metropolia GZM realizuje wiele działań z udziałem strony społecznej oraz przedstawicieli instytucji. Wymienić można m.in. Radę ds. nowoczesnej mobilności, Radę Metropolitalnego Transportu Publicznego oraz Metropolitalną Radę Rozwoju. Podczas prac nad najważniejszymi dokumentami przeprowadzane są konsultacje społeczne. Wśród przykładów wymienić można np. Koncepcję Kolei Metropolitalnej czy przygotowywaną obecnie Strategią Rozwoju Metropolii. Mieszkańcy zapraszani są także do udziału w testach nowych rozwiązań dla pasażerów. Wymienić można m.in. prace nad modyfikacją portalu SDIP II, mobilne aplikacje, oceny funkcjonowania metrolinii w formie geoankiet czy ostatnio- nowe kasowniki.

Przydatne linki

Program Działań Strategicznych [KLIKNIJ TUTAJ]

Więcej o pracach nad Strategią Rozwoju: Aktualności – Strategia Rozwoju GZM (metropoliagzm.pl)

Pierwsze autobusy wyposażone w automaty biletowe obsługujące płatności zbliżeniowe, jak również nowe i bardziej czytelne kasowniki, mogą wyjechać na ulice Metropolii już w połowie lutego. Urządzenia były testowane przez mieszkańców podczas konsultacji, które odbyły się w pierwszej połowie stycznia. Przedstawione przez nich wnioski i uwagi zostały uwzględnione w pracach nad udoskonaleniem systemu.

Wszystkie nowe autobusy i tramwaje, kursujące w ramach ZTM, będą systematycznie wyposażane w nowe urządzenia. Pierwsze z nich to automaty z ekranem dotykowym, które będą obsługiwać karty ŚKUP, jak również płatności zbliżeniowe (podobne urządzania funkcjonują od 2019 r. w pojazdach komunikacji miejskiej w Tychach). Drugi typ urządzeń to kasowniki, służące do rejestracji biletów zapisanych na kartach ŚKUP, domyślnie pracujące w taryfie odległościowej, gdzie wystarczy zbliżyć kartę do czytnika, aby zarejestrować wejście (tzw. „Przyłóż i jedź”).

– Mieszkańcy i użytkownicy komunikacji miejskiej mogli osobiście sprawdzić działanie nowych urządzeń podczas przeprowadzonych w pierwszej połowie stycznia konsultacji – mówi Jacek Brzezinka, członek zarządu GZM.

W siedzibie urzędu metropolitalnego ustawiono makietę z automatami i kasownikami, a następnie zaproponowano osobom testujących wykonanie szeregu podstawowych działań, jak np. zakup biletu strefowo-czasowego lub zarejestrowanie wejścia w taryfie odległościowej. W ten sposób każdy mógł przetestować działanie urządzeń, a następnie wyrazić swoje zdanie na temat ich funkcjonowania.

– Dodam, że proces konsultacji nie zostaje zamknięty.  Nawet po zamontowaniu pierwszych automatów i kasowników w autobusach, dalej będzie można zgłaszać swoje uwagi drogą internetową. W miarę możliwości system będziemy ciągle dostosowywać do oczekiwań i potrzeb mieszkańców – zaznacza Jacek Brzezinka.

Uwagi będzie można zgłaszać na adres mailowy: kasowniki@metropoliagzm.pl

System dopasowany do potrzeb podróżnych

Podczas styczniowych konsultacji większość zgłaszanych uwag dotyczyła layoutu, czyli układu graficznego – część użytkowników wskazywała na elementy, których modyfikacja podniesie czytelność poleceń i komunikatów wyświetlanych podczas kupowania biletów. Niektóre postulaty dotyczyły powiększenia wyświetlanych na ekranie napisów i chociaż obecnie rozmiary są maksymalnie dostosowane do wielkości ekranów, to możliwe jest uproszczenie i skrócenie wyświetlanych komunikatów, by w przyszłości proporcje napisów były większe. Proponowano także lepsze oznakowanie urządzeń, aby była jasność, które z nich obsługują płatności zbliżeniowe, a które wyłącznie karty ŚKUP.

Dużo zgłoszonych uwag i wskazówek znajdzie swoje odzwierciedlenie w gotowych urządzeniach, które zostaną oddane do użytku podróżnych. A pierwsze nowe automaty biletowe i kasowniki mogą się pojawić już w połowie lutego. Wtedy na ulice ma wyjechać 20 nowych autobusów PKM Gliwice, wyposażonych w omawiane urządzenia.

Kolejne automaty i kasowniki będą montowane sukcesywnie, mają się pojawiać wraz z nowymi pojazdami. Przewoźnicy będą mieli 12 miesięcy od zawarcia umowy przewozowej, aby zamontować automaty i kasowniki w swoich pojazdach. Ponadto równolegle do tych zmian, wszystkie pojazdy, które obsługują linie ZTM według wcześniej zawartych umów, będą wyposażone w co najmniej jeden automat biletowy, obsługujący płatności kartami zbliżeniowymi.

Systematyczna wymiana kasowników oraz instalacja nowych urządzeń, obsługujących płatności zbliżeniowe, to jedne z elementów prac związanych z usprawnieniem systemu płatności w komunikacji miejskiej. Montaż nowych urządzeń pozwoli każdemu w łatwy i wygodny sposób opłacić swój przejazd, dzięki czemu możliwe będzie odejście od modelu sprzedaży, w którym to kierowcy sprzedawali bilety. To także odpowiedź na oczekiwania samych kierowców, którzy komunikowali już wcześniej potrzebę wprowadzenie takiej zmiany.