25 burmistrzów, prezydentów, wiceprezydentów i przedstawicieli największych europejskich metropolii spotyka się, by omówić kwestie rozwoju metropolitalnego oraz by promować perspektywę metropolitalną na poziomie UE. Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia również bierze udział w dziewiątej edycji Forum politycznego Europejskich Władz Metropolitalnych (ang. European Metropolitan Authorithies), które odbywa się w dniach 20-21 listopada w Amsterdamie. 

Temat przewodni spotkania to „Metropolitalna perspektywa na rzecz dobrobytu”. Uczestnicy podejmą próbę znalezienia równowagi, z perspektywy metropolitalnej, pomiędzy rozwojem gospodarczym, dobrostanem społecznym a ekologią. Koncepcja dobrobytu wspomoże Unię Europejską oraz metropolie, miasta i regiony w ustalaniu priorytetów oraz w podejmowaniu zrównoważonych decyzji, które znaczenie mają już dziś i będą je miały także w przyszłości.

Przedstawiciele sieci EMA spotykają się co roku w innym europejskim mieście lub regionie metropolitalnym. W dyskusjach udział biorą również członkowie Parlamentu Europejskiego, Komisji Europejskiej oraz Komitetu Regionów. Gospodarzem tegorocznego forum jest Region Metropolitalny Amsterdamu (MRA). Warto dodać, że Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia gościła sieć EMA w 2022 roku, podczas Światowego Szczytu Miejskiego (WUF11).

Sieć European Metropolitan Authorities (EMA) założona została w 2015 roku przez Obszar Metropolitalny Barcelony. Od tego czasu EMA stała się platformą dialogu politycznego pomiędzy obszarami metropolitalnymi, miastami, instytucjami europejskimi i rządami krajowymi. Obecnie zrzesza 58 metropolii z 21 krajów europejskich i Turcji, reprezentując łącznie 122 miliony mieszkańców.

W środę 20 listopada podczas Zgromadzenia Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii została podjęta uchwała w sprawie wyboru nowego wiceprzewodniczącego zarządu GZM. Tą funkcję będzie pełnić Igor Śmietański – doświadczony samorządowiec i urzędnik. W latach 2014 -2024 pełnił funkcję zastępcy prezydenta miasta Tychy.

Wiceprzewodniczący Śmietański jest z wykształcenia prawnikiem, absolwentem Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, ukończył również studia podyplomowe z zarządzania na Uniwersytecie Warszawskim.

W swojej karierze zawodowej pracował w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim, gdzie od 2006 roku pełnił funkcję dyrektora Wydziału Rozwoju Regionalnego, a później Wydziału Infrastruktury. Pełniąc funkcję wiceprezydenta Tychów był odpowiedzialny m. in. za gospodarkę przestrzenną. W tym czasie nadzorował ważne inwestycje miejskie oraz działania związane z ochroną środowiska, w tym projekty na rzecz poprawy jakości powietrza.

Konkurs będzie sprawdzać wiedzę merytoryczną i praktyczną z zakresu techniki, fizyki i pojęć związanych z energią. Wydarzenie jest organizowane przez Politechnikę Śląską w ramach Dni Energii GZM oraz Tygodnia Energii Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024.

Podczas rozwiązywania zadań należy wykazać się pomysłowością, zdolnościami manualnymi oraz intuicją inżynierską. Jedną z konkurencji będzie wykonanie grafiki/plakatu pn. Jak wyobrażacie sobie źródła energii za 50 lat…?  Praca ma przedstawiać wyobrażenie Uczniów dotyczące źródeł zaopatrzenia Polski w energię elektryczną, ciepło oraz chłód.

Wydarzenie odbędzie się 28 listopada 2024 r. o godzinie 10:00 w budynku C Wydziału Inżynierii Środowiska i Energetyki, przy ul. Konarskiego 22 w Gliwicach, sala 302.

Do udziału w konkursie zapraszamy 3 osobowe zespoły uczniów. Na zwycięzców czekają nagrody rzeczowe indywidualne oraz nagrody dla szkół!

Na zgłoszenia zespołów czekamy do 22 listopada 2024 (wypełnione zgłoszenie stanowiące załącznik edytowalny należy przesłać na adres mailowy: zapisyEMN@polsl.pl).

Wszelkie szczegóły znajdują się w regulaminie konkursu.

Partnerami konkursu są Dalkia Polska Energia S.A. oraz PNT Euro-Centrum.

Przydatne materiały: 

Formularz_zgloszeniowy

Regulamin konkursu

Tematy prac, które można zgłaszać do konkursu, powinny obejmować zagadnienia istotne dla funkcjonowania związku metropolitalnego oraz rozwoju obszaru GZM, a w szczególności odnosić się do ustawy o związku metropolitalnym w woj. śląskim lub Strategii Rozwoju GZM.

Zgłaszane mogą być prace licencjackie, inżynierskie i magisterskie, obronione po utworzeniu związku metropolitalnego w województwie śląskim, tj. od 1 lipca 2017 r. Uczestnikami konkursu mogą być absolwenci uczelni wyższych z obszaru całej Polski.

Autorzy nagrodzonych prac otrzymują nagrody finansowe w wysokości od 2000 zł do 3500 zł oraz okolicznościowe dyplomy.

Konkurs na najlepsze prace dyplomowe to część szerszego projektu pn. Metropolia Nauki, stanowiącego pakiet narzędzi finansowych i organizacyjnych, wspierających uczelnie w podnoszeniu swojej oferty edukacyjnej, a przez to wzmacniających rolę GZM jako ośrodka akademickiego i badawczo-rozwojowego.

Regulamin i wzór zgłoszenia do konkursu znajdują się na stronie bip.metropoliagzm.pl

„Zieleń w Mieście” to temat tegorocznej metropolitalnej edycji Climathonu. W listopadzie uczestnicy będą nieprzerwanie przez dobę pracowali nad propozycjami, jak w trosce o klimat zadbać o zieleń w mieście.  

Rywalizacja odbędzie się 13 i 14 listopada w murach Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach. Już teraz każdy chętny student w Polsce może zarejestrować swój udział. Ilość miejsc ograniczona. Nie trzeba studiować na żadnym z kierunków specjalistycznych, wystarczy mieć otwartą głowę i być kreatywnym.

CLIMATHON GZM organizowany jest przez Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię pod auspicjami EIT Climate-KIC. Pierwsze tego typu wydarzenie miało miejsce w 2020 roku.

Uczestnicy wydarzenia będą rywalizować ze sobą przez 24 godziny. Przy inspiracji ekspertów i współpracy z zaproszonymi mentorami wypracują propozycje dla rozwiązań problemów, które są wiodącym tematem Climathon GZM.

– Metropolia aktywnie zachęca samorządy, firmy oraz instytucje a także mieszkańców i ich organizacje społeczne do ekologicznego zazieleniania swojego otoczenia – mówi Blanka Romanowska, dyrektorka Departamentu Infrastruktury i Środowiska w Urzędzie Metropolitalnym GZM.

– Roślinność obniża skutecznie temperaturę i poprawia jakość powietrza. Ma to szczególne znaczenie w zabudowanych przestrzeniach, jest również ostoją roślin i zwierząt. W czasach coraz większych upałów dobrze zaprojektowana zieleń jest niezbędną częścią każdego miasta – tłumaczy Blanka Romanowska.

Szansę na wygraną ma każdy kreatywny pomysł, który zaproponuje ciekawe i nowoczesne podejście do rozwiązywanych problemów. Na zwycięzców czekają nagrody pieniężne (pula nagród wynosi 24 tys. zł) oraz nagrody rzeczowe.

Useful links: 

Więcej informacji oraz zasady rejestracji: Climathon GZM 2024 – Metropolia GZM

Podczas obrad Zarządu i Local Trends w Poznaniu podpisano porozumienie  o współpracy między Związkiem Miast Polskich a Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolią. Sygnatariuszami byli Jacek Sutryk, prezes ZMP i Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu GZM. 

Komunikat prasowy ZMP

Podczas obrad Zarządu i Local Trends w Poznaniu 14 października br. doszło do uroczystego podpisania porozumienia o współpracy między ZMP i GZM przez Jacka Sutryka, prezesa ZMP i Kazimierza Karolczaka, przewodniczącego zarządu GZM.

Współpraca międzygminna staje się coraz powszechniejszym sposobem organizacji dostarczania usług publicznych, zwiększania lokalnej konkurencyjności i tempa rozwoju gospodarczego. Współpraca jest alternatywą dla konsolidacji terytorialnej. Liczne doświadczenia potwierdzają, że współpraca międzygminna jest korzystnym narzędziem do racjonalnego prowadzenia polityki rozwoju lokalnego oraz efektywnego świadczenia lokalnych usług dla mieszkańców. Pozwala ona działać w obszarach powiązań funkcjonalnych ponad granicami administracyjnymi.

Najważniejszym motywem współpracy jest wspólny interes, który jest sumą interesów wynikających z różnie rozłożonych potencjałów w każdym z tych obszarów. Najwyżej połowa wspólnych zasobów, zarówno w ujęciu społecznym jak i gospodarczym, jest zlokalizowana w umownym centrum obszaru funkcjonalnego.

Polskie doświadczenia współpracy międzygminnej zaczęły się zaraz po reformie samorządowej z 1990 roku, wykorzystując stworzone wówczas formy współpracy: związki   porozumienia komunalne. Zostały one pomyślane jako formy świadczenia usług komunalnych przez grupy gmin powiązanych funkcjonalnie, np. siecią wodociągowo-kanalizacyjną. Coraz częściej jednak współpraca obejmowała także współdziałanie na rzecz koordynacji rozwoju lokalnego. Najczęściej wiązała się ona z realizacją wspólnych projektów, finansowanych z różnych źródeł. Szybko okazało się, że pierwotne formy współpracy są niedostosowane dla koordynacji działań prorozwojowych. Dlatego wykorzystuje się dodatkowo formę prawną stowarzyszenia JST, która jednak jest niewystarczająca do trwałej koordynacji rozwoju w obszarze funkcjonalnym.

Po różnych próbach, obejmujących wspólne projekty oraz formułę związku komunalnego miasta i gminy aglomeracji katowickiej doprowadziły do utworzenia związku metropolitalnego, mającego umocowanie ustawowe. Niestety poprzedni rząd zlikwidował możliwość utworzenia kolejnych związków metropolitalnych. Mniejsze aglomeracje, w tym współpracujące w stowarzyszeniach ZIT, również nie dysponują potrzebnym rozwiązaniem instytucjonalnym.

Z doświadczeń GZM płyną konkretne wnioski dla obecnych i przyszłych rozwiązań prawnych, ale także dla zarządzania rozwojem miast i miejskich obszarów funkcjonalnych. Dlatego GZM i ZMP postanawiają nawiązać stałą współpracę dla wymiany doświadczeń w tym zakresie. Trzeba podkreślić, że istnieje niezwykle solidna baza dla naszej współpracy: spośród 41 miast i gmin tworzących Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię aż 21 to członkowie ZMP.

Związek też wnosi do tej współpracy konkretne doświadczenia i narzędzia, wypracowane w ramach projektów realizowanych w kilkudziesięciu miejskich obszarach funkcjonalnych w całej Polsce. Mamy nadzieję, że wspólnie doprowadzimy do niezbędnych zmian prawnych i umożliwimy skuteczną wymianę dobrych praktyk w zarządzaniu obszarami miejskimi.

Więcej:https://www.youtube.com/watch?v=TWr1HReg1wE; https://www.facebook.com/ZwiazekMiastPolskich/videos

Wydawnictwo Politechniki Śląskiej w Gliwicach opublikowało monografię pt. Modele struktury Metropolii GZM – gra w Metropolię. 

Praca ta kompleksowo opisuje autorką metodę prowadzenia zajęć dydaktycznych na Politechnice Śląskiej, Wydziale Architektury, na których studenci w ramach przedmiotu o profilu – projektowanie urbanistyczne, wykorzystując dane o miastach   z użyciem GIS-u, opracowali modele przestrzenne 3D z zastosowaniem technologii rzeczywistości rozszerzonej oraz specjalne karty do gry w Metropolię. Zasady gry karcianej zostały szczegółowo opisane w monografii.

Głównym celem projektu było ujednolicenie i skatalogowanie wiedzy poświęconej miastom
i gminom Metropolii. Przygotowane w ramach projektu specjalne karty do gry wraz z modelami 3D, reprezentują poszczególne gminy metropolii, ukazując ich cechy szczególne oraz indywidualny charakter. Karty zostały zaprojektowane tak, aby w najlepszy sposób prezentowały informacje, dane liczbowe, graficzne oraz mapowe. Razem wszystkie elementy powstałe w ramach projektu tworzą obraz Metropolii ukazując jej złożony oraz unikatowy charakter.

Modele 3D są dostępne przy użyciu aplikacji Augment, za pomocą której można je wyświetlić zarówno na telefonie jak i w przeglądarce internetowej.

Praca jest dostępna pod linkiem: https://repolis.bg.polsl.pl/dlibra/publication/88552/edition/78699/content

Suwerenność energetyczna gminy – to główny wątek tegorocznego „Dnia Energii GZM”. Z tej okazji zapraszamy 3 października b.r. na „Dzień Energii Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii”.  Jest on organizowany w ramach „Energy Days” w Międzynarodowym Centrum Kongresowym w Katowicach.

Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia organizuje „Dni Energii” od 2021 roku. W minionych dwóch latach uwaga była skupiona na roli energetyki jądrowej w miksie energetycznym Polski i współpracy z gminami w tym obszarze. W tym roku głównym tematem jest samowystarczalność energetyczna jako kierunek transformacji Górnego Śląska i i Zagłębia.

Podczas wydarzenia zostaną poruszone zagadnienia:

• Transformacja Energetyczna Śląska i Zagłębia,
• Energia dla Miast i Gmin,
• Samorządy Samowystarczalne Energetycznie.

W programie oprócz debat przewidziano wystąpienia:

• Czy sprawiedliwa transformacja regionów górniczych jest możliwa?

• Aspekty prawne transformacji energetycznej

• Atom dla samorządów – co z dużym i małym atomem? 

• Rola planowania energetycznego w samorządzie.

Podczas „Dnia Energii GZM” wystąpienie będzie miał również Matti Pentti, fiński twórca technologii SMR dekarbonizującej system lokalnego ogrzewania.

Szczegółowy program Dnia Energii GZM wpisany jest w agendę „Energy Days”-  https://www.energydays.pl/2024/pl/sesje/03.html. W szczegółowym opisie bloków tematycznych znajduje się oznaczenie „Dzień Energii Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii”.

Konferencja ma charakter otwarty i jest bezpłatna dla wszystkich zainteresowanych. Wystarczy się zarejestrować:  https://konferencje.ptwp.pl/pl/zapis,552

W tym roku po raz pierwszy „Dzień Energii” odbywa się w ramach większego wydarzenia-„Energy Days”. GZM jako Partner nie tylko organizuje swoją konferencję, a także jest partnerem panelu Kadry i kompetencje dla nowej energetyki, który odbędzie się również 3 października 2024 o godzinie 13:30-15:00.

Agenda Dnia Energii GZM – POBIERZ

Zasady uczestnictwa: https://www.energydays.pl/2024/pl/sesje/03.html

Rejestracja: https://konferencje.ptwp.pl/pl/zapis,552

– To będzie szpital na miarę następnego wieku, zapewniający leczenie na światowym poziomie – mówiła dziś w Katowicach prezydent Gliwic Katarzyna Kuczyńska-Budka. 20 września w Sali Marmurowej Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego podpisany został list intencyjny w sprawie budowy w naszym mieście Szpitala Uniwersyteckiego – Centrum Chorób Cywilizacyjnych.

Wraz z prezydent Gliwic list intencyjny podpisali: wojewoda śląski Marek Wójcik, marszałek województwa śląskiego Wojciech Saługa, wicemarszałek województwa Bartłomiej Sabat oraz  prorektor Śląskiego Uniwersytetu Medycznego ds. rozwoju i transferu technologii, prof. dr hab. n. med. Edward Wylęgała. To bardzo ważny krok w kierunku zapewnienia mieszkańcom jak najlepszej opieki i bezpieczeństwa zdrowotnego.

Jak podkreślała prezydent Gliwic, po wybudowaniu nowej placówki gliwiczanie będą mieli to wszystko, co do tej pory w szpitalu miejskim, a dodatkowo dostęp do wielu specjalistycznych usług zdrowotnych. – Powstanie nowoczesny szpital, którego potrzebuje miasto i region. W naszej części województwa takiego obiektu nie ma. Jestem przekonana, że Szpital Uniwersytecki – Centrum Chorób Cywilizacyjnych wykorzystujący także potencjał Szpitala Miejskiego nr 4, zapewni naszym mieszkankom i mieszkańcom zdecydowanie lepszą opiekę, dostęp do najlepszych specjalistów oraz szerokie możliwości diagnostyki – mówiła Katarzyna Kuczyńska-Budka.

Szpital powstanie przy ul. Kujawskiej w Gliwicach i będzie dysponować ponad 800 łóżkami. Jego inwestorem ma być Śląski Uniwersytet Medyczny, a głównym źródłem finansowania budżet państwa.

– Mocno się w ten proces włączymy, żeby placówka, która powstanie była z najwyższej medycznej półki. Chcemy, aby jakość leczenia w tym szpitalu była na jak najlepszym, światowym poziomie – mówił marszałek województwa śląskiego Wojciech Saługa.

– Współpraca z miastem Gliwice spowoduje, że zaspokojone zostaną dwie potrzeby: ewidentna potrzeba miasta dotycząca nowego szpitala i potrzeba rozwojowa uczelni. Śląski Uniwersytet Medyczny jest wyjątkowo ważną instytucją, a połączenie takiego potencjału pozwoli zwiększyć bezpieczeństwo zdrowotne w województwie  – podkreślał wojewoda śląski Marek Wójcik.

Z punktu widzenia Śląskiego Uniwersytetu Medycznego powstanie nowej jednostki klinicznej w Gliwicach otworzy z kolei perspektywy dalszego rozwoju kadry naukowej i studentów oraz zaplecza medycznego przygotowanego dla chorych. – Cieszymy się, że dzięki pani prezydent Gliwic będziemy mogli postawić dźwig – i to niejeden – który zbuduje nam bardzo potrzebną infrastrukturę kliniczną, pełnospecjalistyczny szpital ze wszystkimi oddziałami. Korzyści będą przede wszystkim dla pacjentów, których będziemy mogli leczyć nowoczesnymi technikami diagnostycznymi. To będzie MIS – medyczna inwestycja stulecia w regionie – mówił prorektor ŚUM prof. dr hab. n. med. Edward Wylęgała.

Koncepcja budowy Szpitala Uniwersyteckiego – Centrum Chorób Cywilizacyjnych w Gliwicach wpisuje się w założenia Strategii Rozwoju Województwa Śląskiego „Śląskie 2030”, Regionalnej Polityki Zdrowia Województwa Śląskiego oraz Wojewódzkiego Planu Transformacji.

Źródło: UM Gliwice

Rozpoczął się nabór wniosków o przyznanie dotacji w ramach „Metropolitalnego Funduszu Wspierania Nauki” na 2025 rok. W naborze mogą uczestniczyć wszystkie uczelnie publiczne i prywatne z obszaru Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Do tej pory GZM wsparła uczelnie łączną kwotą 7 mln zł.

Dotacje  w ramach Funduszu przyznawane są w pięciu obszarach tematycznych:

1. Światowej klasy naukowcy i twórcy w Metropolii. Mają możliwość zapraszać do siebie zarówno naukowców reprezentujących czołowe uniwersytety na świecie, jak i laureatów znaczących nagród w skali globalnej. W ramach tego działania od 2019 r. w Metropolii odbywają się zajęcia z przedstawicielami takich uniwersytetów jak Stanford, Cambridge, Harvard czy Oxford.
2. Wsparcie badań. Zarówno niezbędnych w procesie uzyskania stopnia naukowego doktora, jak i dla doktorów, którzy prowadzą projekty naukowo-badawcze.
3. Nowatorskie metody kształcenia. Szczególnie punktowane są programy skupione na aktywnym włączaniu partnerów oraz realizowane we współpracy z otoczeniem społeczno-gospodarczym.
4. Konkursy i wydarzenia naukowe. Głównym elementem powinno być różnego rodzaju współzawodnictwo naukowe. Wydarzenia powinny być realizowane na obszarze GZM, przy zaangażowaniu studentów i kół naukowych.
5. Studiuj w Metropolii. Skierowany jest do uczniów szkół ponadpodstawowych oraz studentów pierwszego roku. Chodzi o organizację inicjatyw naukowych, mających zachęcić do studiowania w GZM, a także indywidualnych programów kształcenia dla szczególnie uzdolnionych studentów.

Nabór dla obszarów od 2 do 5 potrwa do 16 października 2024 r. Z kolei nabór dla obszaru 1 ma charakter ciągły.

W ramach Funduszu uczelnie z terenu GZM mogą uzyskać nawet 99 proc. dofinansowania na realizację projektów naukowych.

Fundusz wspierania nauki to narzędzie pomagające uczelniom w podnoszeniu swojej oferty edukacyjnej, aby wzmacniać rolę GZM jako ośrodka akademickiego i badawczo-rozwojowego. Od momentu uruchomienia Programu, GZM wsparła uczelnie łączną kwotą 7 mln zł.

Do tej pory z dofinansowań w ramach Funduszu korzystały: Akademia Górnośląska, Akademia Humanitas, ASP, Akademia Śląska, Akademia WSB, Akademia Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki, Górnośląska Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości im. Karola Goduli, Politechnika Śląska, Śląski Uniwersytet Medyczny, Uniwersytet Śląski, Uniwersytet Ekonomiczny, Uniwersytet SWPS, Uniwersytet WSB Merito, Wyższa Szkoła Planowania Strategicznego w Dąbrowie Górniczej oraz Wyższa Szkoła Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach.

Regulamin udzielania dotacji dostępny jest TUTAJ.