Fundusz Odporności: rozdzielono 41 mln zł na wsparcie rozwoju gmin w Metropolii
|
27 projektów inwestycyjnych gmin uzyskało łącznie ok. 41,2 mln zł dotacji. Taką decyzję podjęło dzisiejsze Zgromadzenie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Wsparcie zostało przyznane w ramach I edycji Funduszu Odporności. Łącznie w tym roku do samorządów może trafić ok. 97,2 mln zł.
Pierwsza lista dotacji z Funduszu Odporności
Fundusz Odporności to nowy mechanizm wsparcia rozwoju gmin. Dotacje z budżetu Metropolii są przeznaczone na realizację projektów gmin. Pieniądze mają być skierowane na m.in. inwestycje związane z ograniczeniem niskiej emisji. To termomodernizacja budynków, budowa instalacji OZE, energooszczędne oświetlenie oraz modernizacja sieci ciepłowniczych.
Wsparcie można uzyskać na inwestycje związane z transportem publicznym jak np. budowa lub modernizacja zintegrowanych węzłów przesiadkowych, infrastruktura rowerowa, przystankowa oraz ruchu pieszych. Gminy mogą także pozyskać dotacje na przebudowę dróg czy też inwestycje budowlane związane z rozwojem infrastruktury m.in. szkolnictwa, służby zdrowia czy kultury.
Na liście dofinansowania znalazło się 27 projektów z 24 gmin. Wśród nich można wymienić projekt Bytomia. Miasto otrzymało ok. 8,6 mln zł na przebudowę ulicy Piekarskiej pod planowaną przez Tramwaje Śląskie S.A. modernizację torowiska tramwajowego. Dla Chorzowa uruchomiono ok. 5,2 mln zł na przebudowę ul. Władysława Truchana. Dąbrowa Górnicza pozyskała 5,8 mln zł na termomodernizację i modernizację przedszkola nr 32.
Gminy, które na początku roku nie zgłosiły swoich projektów, będą mogły to zrobić podczas kolejnych rund naboru. Łączna pula dotacji w tegorocznym Funduszu wynosi ok. 97,2 mln zł.
Jednymi z decydujących kryteriów formalnych przyznania dofinansowania jest komplementarność z zapisami Strategii Rozwoju Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii na lata 2022-2027 z perspektywą do 2035 r., a także standardami wyznaczonymi przez Metropolię. Należą do nich: „Standardy i wytyczne kształtowania infrastruktury rowerowej”, „Standardy dostępności ruchu pieszych dla miast i gmin Górnośląsko Zagłębiowskiej Metropolii” oraz „Wytyczne dotyczące infrastruktury publicznego transportu zbiorowego”.
Wiemy, kto otrzyma wsparcie z Funduszu Solidarności oraz PONE
Zgromadzenie przyznało także dotacje w ramach Metropolitalnego Funduszu Solidarności (MFS) oraz Programu Ograniczania Niskiej Emisji (PONE). Udzielane dotychczas wsparcie w ramach tych mechanizmów finansowych ogranicza się w 2023 r. do poziomu niewykorzystanych przez gminy środków przyznanych w 2022 r. (odpowiednio MFS – 2,1 mln zł; PONE – 7,6 mln zł).
Podczas posiedzenia prezydenci, burmistrzowie oraz wójtowie podjęli decyzję o podziale ok. 1,9 mln zł z Funduszu Solidarności na realizację 5 projektów rozwojowych gmin oraz 4,6 mln zł dla 4 inwestycji w ramach PONE.
W przypadku obu tych funduszy nabory będą jeszcze kontynuowane.
Dotacje celowe z funduszy Odporności, Solidarności oraz PONE przyznawane są na konkretne zadania inwestycyjne, które gminy zgłaszają za pośrednictwem liderów swoich podregionów: Katowic, Sosnowca, Bytomia, Gliwic i Tychów. Następnie projekty podlegają ocenie pod kątem formalno-prawnym i te, które uzyskają pozytywną ocenę, zatwierdzane są przez Zarząd GZM. W dalszej kolejności lista ocenionych pozytywnie projektów przedstawiana jest Zgromadzeniu GZM, które podejmuje uchwałę w sprawie udzielenia pomocy finansowej.
STOP SMOG. Metropolia zachęca właścicieli domów jednorodzinnych do składania wniosków
|
Metropolia wraz z 11 gminami realizuje program STOP SMOG. Dzięki wzajemnej współpracy wymiana źródeł ciepła oraz termomodernizacja może objąć około 210 prywatnych domów jednorodzinnych, których właścicieli nie stać na takie zmiany. Do końca marca mogą oni składać wnioski.
Poprawa jakości powietrza to jedno z głównych wyzwań Metropolii. Problemem jest wysokie, maksymalne stężenia pyłów zawieszonych, tak szkodliwych dla zdrowia. Głównym źródłem emisji jest spalanie węgla w piecach i przestarzałych kotłach węglowych. Program Stop Smog, który realizuje Metropolia jest wsparciem właścicieli domów jednorodzinnych, które mają zbyt niskie dochody, by dokonać zmian w nieefektywnym i zagrażającym środowisku systemie ogrzewania.
Całkowita kwota realizacji wspólnego programu wynosi ok. 11, 1 mln zł, w tym współfinansowanie ze środków Funduszu Termomodernizacji i Remontów w wysokości ok. 7,8 mln zł. Metropolia jest odpowiedzialna za doradztwo techniczne oraz przeprowadzenie prac budowlanych dotyczących realizacji przedsięwzięć niskoemisyjnych. Ponadto GZM udzieli gminom pomocy finansowej na poziomie 15 proc. wartości porozumienia.
Obecnie nabór trwa w 10 gminach: Będzinie, Bieruniu, Bobrownikach, Bytomiu, Dąbrowie Górniczej, Gierałtowicach, Mysłowicach, Sośnicowicach, Tychach i Zabrzu trwa nabór wniosków. Można je składać do 31 marca b.r.
Katowice, kolejne miasto uczestniczące w projekcie przygotowuje się do realizacji programu. Ogłoszenie o naborze oraz terminy zostaną podane przez Urząd Miasta do publicznej wiadomości.
W ramach programu zostaną przeprowadzone prace remontowe, które zmniejszą zapotrzebowanie budynków jednorodzinnych na energię do ich ogrzewania i podgrzewania wody. Pierwszym krokiem jest audyt energetyczny. Pozwoli on określić skalę prac remontowych, materiały, które należy zastosować oraz zmiany w instalacjach. Zakres prac zostanie określony w taki sposób, by po ich przeprowadzeniu koszty ogrzania domu były niższe lub przynajmniej porównywalne do kosztów przed remontem.
Metropolia i gminy uczestniczące wspólnie w programie STOP SMOG zachęcają mieszkańców domów jednorodzinnych do zapoznania się z regulaminem programu i złożenia wniosku.
By przystąpić do programu należy:
Zapoznać się z regulaminem programu STOP SMOG w urzędzie gminy i pobrać wniosek.
Złożyć wypełniony wniosek w urzędzie gminy.
Jeśli Urząd Gminy pozytywnie zweryfikuje wniosek:
Przeprowadzi audyt energetyczny, który oceni stan techniczny domu jednorodzinnego
Podpisze z wnioskodawcą umowę na realizację przedsięwzięcia niskoemisyjnego.
Wyśle ekipę remontowo- budowlaną
By stać się beneficjentem programu należy spełniać następujące kryteria:
posiadać tytuł prawny do budynku,
mieszkać w tym budynku,
powierzchnia użytkowa budynku nie może przekroczyć 200 m2,
dochód na 1 członka rodziny nie może przekroczyć
dla gospodarstw jednoosobowych –175% kwoty najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym (1 673,05 zł)
nie można posiadać łącznych środków własnych oraz zasobów majątkowych, które przekraczają 53 000 zł (nie dotyczy wartości budynku i gruntu związanego z budynkiem, którego wniosek dotyczy).
Metropolia i jej gminy wspierają Ukrainę. Przekazały agregaty dla Lwowa
|
7 agregatów prądotwórczych wyruszyło do Lwowa. To efekt kolejnej inicjatywy pomocy Ukrainie jaka płynie z Metropolii oraz z jej gmin członkowskich. Sprzęt przekazała Metropolia, Katowice, Tarnowskie Góry oraz Imielin.
Łącznie do Lwowa trafi siedem agregatów- trzy z Katowic, dwa z Metropolii oraz po jednym z Tarnowskich Gór oraz Imielina.
„Jesteśmy z wami, kibicujemy i wspomagamy jak tylko możemy. Wierzymy, że ten nowy rok przyniesie odmianę, że wreszcie nastanie spokój”, powiedziała podczas przekazania sprzętu Danuta Kamińska, wiceprzewodnicząca Zarządu Górnośląsko- Zagłębiowskiej Metropolii.
Sprzęt w imieniu miasta Lwów odebrali przedstawiciele Politechniki Lwowskiej. Jak podkreślił prof. Jurij Malinowski, Dziekan Wydziału Ekonomii tej uczelni, obecnie duże znaczenie ma zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego. Uczelnia chce zagwarantować studentom ciągłość nauki, wiele zajęć odbywa się on line.
Ponadto Lwów jest miastem, które zorganizowało w swoich instytucjach publicznych pomoc dla tysięcy uchodźców. Bardzo ważne dla władz Lwowa jest zapewnienie ich sprawnego funkcjonowania.
Jak Metropolia wspierała Ukrainę w 2022 roku?
Od początku wojny w Ukrainie Metropolia oraz jej gminy są zaangażowane w niesienie pomocy. Ukraińcy znaleźli tutaj dom, pracę, szkołę. Według raportu Unii Metropolii Polskich, opublikowanego na początku kwietnia, w GZM przebywało wówczas ponad 300 tys. Ukraińców. Ta liczba się wprawdzie obecnie nieco zmniejszyła, ale nadal mówimy o ogromnej skali migracji.
W pierwszej fazie wojny przez kilka miesięcy obywatele z Ukrainy, którzy przybyli do Polski od dnia 24 lutego 2022 mogli korzystać z bezpłatnego transportu miejskiego organizowanego przez ZTM. Metropolia przeznaczyła z własnego budżetu 10 mln zł wsparcia. Pieniądze trafiły do gmin, które organizują pomoc dla Ukrainy. Mogły one zostać przeznaczone na m.in. na zakup pożywienia i podstawowych środków higieny, artykułów medycznych, podręczników, łóżek polowych, pościeli jednorazowej. Pomoc obejmowała także organizację kursów językowych i zajęć integracyjnych.
Metropolia przeznaczyła także dofinansowanie dla Uniwersytetu Śląskiego na organizację bezpłatnych kursów języka polskiego dla Ukraińców.
W marcu ubiegłego roku Metropolia i gminy przekazały dla Lwowa kilkanaście autobusów komunikacji miejskiej wraz z pomocą humanitarną.
Materiały raz użyte do budowy lodówki mogą być wykorzystane ponownie
|
Wiedzą o tym uczestnicy międzynarodowego projektu CIRCULAR FOAM dotyczącego gospodarki obiegu zamkniętego dla pianki poliuretanowej (PU) z wycofanych z eksploatacji lodówek oraz budownictwa.
Na własne oczy mogli się o tym przekonać w czasie wizyty studyjnej w zakładzie przetwarzania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego spółki BIOSYSTEM SA w Bolęcinie k. Chrzanowa. Można tu zobaczyć, jak wygląda przygotowanie i przetworzenie zużytych lodówek na jednej z najnowocześniejszych linii technologicznych.
Recykling starych lodówek jest bardzo istotny. Niepotrzebny sprzęt, który nie trafi do zakładów przetwarzania stanowi duże zagrożenie dla ludzi i środowiska ze względu na zawarte w nim substancje niebezpieczne, w tym gazy. Na linii technologicznej są one w bezpieczny sposób utylizowane.
Jak wygląda rozbiórka lodówki?
Przetwarzanie starych lodówek i odzyskanie z nich cennych surowców, takich jak miedź, stal i tworzywa sztuczne, nie jest łatwe. Aby było to możliwe, zakłady przetwarzania muszą spełniać najwyższe standardy, zarówno środowiskowe, jak i bezpieczeństwa pracy.
Proces „rozbiórki” lodówki zachodzi w ściśle określonym trybie. Zanim lodówka trafi do „rozdrobnienia” i nastąpi odzysk surowców należy również ręcznie lub mechanicznie pozbawić ją niektórych części, które mogą uniemożliwić lub zanieczyścić proces technologiczny (są to między innymi kabel zasilający, zawartość lodówki oraz kompresor).
Odzysk pianki poliuteranowej
W zakładzie w Bolęcinie odzyskiwana jest również pianka poliuretanowa (PU), używana w lodówkach jako materiał izolacyjny. Po usunięciu z lodówki, z pianki usuwane są gazy, a następnie rozdrobniony materiał zostaje poddany sprasowaniu, aby na końcu trafić do spalarni jako paliwo RDF. Obecnie sposób przetwarzania i zagospodarowywania pianki uniemożliwia jej ponowne użycie.
Aktualnie zakład w Bolęcinie jest jednym z sześciu zakładów w Polsce, które przetwarzają zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny w postaci lodówek.
O projekcie
Celem projektu CIRCULAR FOAM jest wypracowanie rozwiązań, które pozwolą na ponowne wykorzystanie tworzyw sztucznych, jakimi są pianki poliuretanowe, bez szkody dla środowiska.
W skład realizującego projekt konsorcjum wchodzą podmioty zaangażowane w ten proces na wszystkich jego etapach.
Sprawdzane w projekcie rozwiązania zostaną zastosowane w trzech regionach pilotażowych: w Nadrenii Północnej-Westfalii, w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii i w regionie Wielkiego Amsterdamu. Ich wyniki będą zawierały zalecenia dla dalszego powielania w Europie.
MIPIM 2023: Metropolia i Województwo Śląskie zapraszają na wspólne stoisko
|
Województwo Śląskie i Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia organizują wspólne stoisko na Międzynarodowych Targach Nieruchomości i Inwestycji MIPIM 2023, z którego będą mogli skorzystać przedstawiciele jednostek samorządu terytorialnego oraz firmy z branży nieruchomości. Wydarzenie odbędzie się w dniach 14-17 marca 2023 r.
W ramach stoiska będzie możliwość promocji swojej oferty inwestycyjnej oraz skorzystania ze wspólnej przestrzeni wystawienniczej o łącznej powierzchni 126 m kw. Zgłoszenia do udziału w targach należy nadsyłać do 11 stycznia br. na adres: gospodarka@slaskie.pl
Szczegółowe informacje dot. naboru i warunków uczestnictwa znajdują się w załącznikach na stronie Invest in Silesia – TUTAJ.
To już kolejny raz, kiedy Metropolia zaprezentuje swoje atuty na wspólnym stoisku z Województwem Śląskim. Targi MIPIM to największa w Europie impreza wystawiennicza, na której spotykają się decydenci i uczestnicy międzynarodowego rynku inwestycji i nieruchomości. To znakomita okazja by w jednym miejscu spotkać liczących się inwestorów i przedstawicieli wszystkich obszarów tematycznych związanych z nieruchomościami.
Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia aktywnie uczestniczy w wydarzeniach społecznych, gospodarczych, naukowych i kulturalnych, aby promować potencjał całego swojego obszaru. Efektem tych działań są m.in. rankingi czy analizy gospodarcze, w których coraz częściej pod uwagę brany jest całościowy obszar GZM, nawet jeśli publikacja dotyczy tylko jednego z miast związku metropolitalnego. Przykładem takiej publikacji jest raport ABSL, który dotyczył sektora nowoczesnych usług w Katowicach z uwzględnianiem ich kontekstu metropolitalnego.
Metropolia rozpoczyna realizację budowy velostrad. Ogłoszono pierwszy przetarg
|
Metropolia ogłosiła przetarg na opracowanie szczegółowej dokumentacji technicznej dla velostrad, planowanych w ramach Metropolitalnej Sieci Tras Rowerowych. To efekt porozumienia, które w 2022 roku Metropolia zawarła z miastami w sprawie realizacji tej inwestycji rowerowej.
Budowa Velostrad GZM jest jednym ze strategicznych działań podejmowanych we współpracy z miastami Metropolii. Mają one pełnić głownie funkcje transportową zapewniając bezpieczny przejazd do pracy, szkoły, instytucji w ramach jednego miasta lub pomiędzy miastami.
Planowane przebiegi velostrad zostały wytyczone przez Metropolię we współpracy z miastami członkowskimi. Łącznie powstanie 8 velostrad o długości ok. 120 km. Ten katalog nie jest zamknięty. Trwają ustalenia dotyczące kolejnych przebiegów.
Przetarg zakłada przygotowanie koncepcji dla czterech velostrad
KATOWICE – SOSNOWIEC
Długość: 9,7 km
Trasa tej velostrady ma przebiegać od katowickich Bulwarów Rawy, w okolicy ul. Bankowej, przez tereny na wschód od drogi ekspresowej S86, aż po centrum Sosnowca. Koniec trasy został przewidziany przy parku Dietla, nieopodal ul. Żeromskiego.
KATOWICE – TYCHY
Długość: 14 km
Koncepcja tego odcinka zakłada przebieg trasy z Giszowca, przez Murcki, do tyskiego Czułowa wzdłuż drogi krajowej nr 86. Planowane jest obejście Murcek od strony wschodniej i ominięcie gęstej zabudowy Czułowa poprzez rowerową obwodnicę, w pewnym oddaleniu od zabudowań. Od strony zakończenia velostrady w Tychach w planie jest stworzenie bezkolizyjnego przejścia nad DK44 i połączenie z siecią miejskich dróg rowerowych, w tym powiązanie z tyskim Rynkiem. Od strony katowickiego Giszowca wariantowo przewidziano połączenie z Velostradą nr 6 relacji Katowice (Brynów – Giszowiec) – Mysłowice.
KATOWICE – MYSŁOWICE
Długość: 9,1 km
Droga rowerowa rozpocznie się w Katowicach-Brynowie, będzie biegła wzdłuż nieczynnej linii kolejowej nieopodal doliny Trzech Stawów i w dalszym biegu przez dzielnicę Giszowiec. Następnie w kierunku miasta Mysłowice będzie przebiegać wzdłuż ulicy Mysłowickiej, docierając do granicy z Mysłowicami i dalej wzdłuż ul. Mikołowskiej, aż do rejonu ronda Rotmistrza Pileckiego (os. Ćmok). Rozpoczęcie prac budowlanych na terenie Katowic jest planowane na II kwartał 2023 r.
Przypomnijmy, 20 grudnia GZM podpisała dwie pierwsze umowy dotyczące dofinansowania budowy velostrady w przebiegu Katowice – Mysłowice, realizowanej w ramach dużego projektu o nazwie Metropolitalna Sieć Tras Rowerowych. Trasa, o której mowa, w pierwszej kolejności połączy dwie katowickie dzielnice, Brynów z Giszowcem.
SOSNOWIEC – CZELADŹ – BĘDZIN – DĄBROWA GÓRNICZA
Długość: 16,9 km
Kontynuacją trasy z Katowic mają być odgałęzienia do kolejnych miast Zagłębia Dąbrowskiego. Koncepcja zakłada wykorzystanie terenu po kolei piaskowej w Sosnowcu i Czeladzi, a następnie Będzinie i Dąbrowie Górniczej. Pod uwagę brane jest też poprowadzenie jej wzdłuż S86, a później DK94. Tak czy inaczej – dojedziemy nią do Dąbrowy Górniczej.
Co należy uwzględnić w koncepcji?
Rozwiązania, które znajdą się w koncepcji technicznej velostrad, mają stanowić plan dla przyszłych projektów m.in. architektoniczno-budowlanych, zagospodarowania terenu, technicznych.
Realizacja koncepcji technicznych dla czterech velostrad zakłada również wykonanie wszelkich uzgodnień własnościowych oraz z zarządcami sieci naziemnych, nadziemnych i podziemnych. Wykonawca dokumentacji będzie także musiał przedstawić rozwiązania przejścia tras w punktach newralgicznych i kolizyjnych, takich jak skrzyżowania z drogami publicznymi, przejścia przez rzeki czy linie kolejowe. Do zadań wykonawcy będzie też należało przedstawienie rozwiązań występujących ryzyk w zakresie geodezyjnym i dysponowania nieruchomościami, urbanistyki oraz planowania przestrzennego.
Koncepcja powinna uwzględniać kwestie bezpieczeństwa i wyposażenia, związane z infrastrukturą towarzyszącą, jak np. barierki ochronne, miejsca obsługi rowerzystów, preferowane rozwiązania ochrony rowerzysty przez zastosowanie „zielonej bariery” czy też wymagane oświetlenie drogi rowerowej. Przy projektowaniu należy unikać rozwiązań, które mogą stanowić bariery dla osób z niepełnosprawnościami. Rozwiązania w tym zakresie mają podlegać uzgodnieniom z Powiatową Radą ds. Osób Niepełnosprawnych.
W ramach prac nad dokumentem przewidziane są również konsultacje społeczne.
Termin składania ofert w przetargu mija 30 stycznia 2023 roku. Po rozstrzygnięciu przetargu i podpisaniu umowy wyłoniony oferent będzie miał 10 miesięcy na przygotowanie koncepcji.
W przyszłym roku kolejny przetarg
W I kwartale 2023 planowana jest organizacja przetargu na wykonanie koncepcji technicznych kolejnych velostrad:
„Ramowy program realizacji metropolitalnych dróg rowerowych w obszarze GZM” jest podstawowym dokumentem, który określa zasady i tryb realizacji dróg rowerowych o funkcji transportowej i o znaczeniu ponadlokalnym. Przedstawia kierunki rozbudowy dróg, których zadaniem jest stworzenie sieci połączeń o charakterze transportowym.
Dokument wyznacza także podział zadań przy realizacji tych inwestycji pomiędzy GZM a gminami na trasie ich przebiegu. Bardzo ważnym elementem jest wzmocnienie roli społecznej na etapie przygotowania inwestycji. Gminy, które przyjęły program realizacji metropolitalnych dróg rowerowych, zobowiązują się do konsultowania rozwiązań projektowych z organizacjami pozarządowymi. Mają też obowiązek stosowania opracowanych przez Metropolię standardów i wytycznych kształtowania infrastruktury rowerowej.
Metropolia angażuje się finansowo w budowę nowych dróg rowerowych o znaczeniu transportowym.
Pierwszym elementem jest budowa velostrad, ale ramowy program jest znacznie szerszy. Jego celem jest wdrożenie wspólnego programu rozbudowy dróg rowerowych, dzięki czemu powstanie spójna sieć.
Umożliwi to maksymalne wykorzystanie potencjału transportowego prowadzonych inwestycji rowerowych w poszczególnych gminach.
„W Metropolii. Biznes” – ostatni numer biuletynu w 2022 roku
|
Pojawił się ostatni w tym roku numer kwartalnika „W Metropolii. Biznes”. Zapraszamy do lektury informacji o tym, co działo się w gospodarce GZM w IV kwartale 2022 roku.
W tym numerze przeczytacie m.in. o projektach wspierających atrakcyjność inwestycyjną Metropolii czy funduszach europejskich dla regionu na najbliższe lata.
Magazyn w wersji polskiej i angielskiej dostępny jest poniżej:
Biuletyn „W Metropolii. Biznes” to kwartalnik prezentujący informacje o gospodarce, rynku pracy, edukacji i nauce, oraz o jakości życia w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.
Jest to projekt Departamentu Rozwoju Społeczno-Gospodarczego i Współpracy GZM, realizowany wspólnie z Departamentem Marki i Komunikacji Marketingowej.
Budżet Metropolii na 2023 rok przyjęty. Wiemy, na co pójdą wydatki
|
W 2023 roku wydatki Metropolii mają wynieść ok. 2,1 mld zł. Planowane dochody określono na poziomie 1,76 mld zł. Najwięcej pieniędzy – ok. 1,8 mld zł zostanie przeznaczone na organizację transportu zbiorowego. Budżet na przyszły rok został przyjęty przez Zgromadzenie Górnośląsko- Zagłębiowskiej Metropolii.
Dochody Metropolii wyniosą 1,76 mld zł
W 2023 roku dochody w budżecie Metropolii GZM zaplanowano na poziomie 1,76 mld zł.
Podstawowym elementem w tej strukturze jest ustawowy dochód własny, w którym największą część stanowi udział w podatku dochodowym od osób fizycznych zamieszkujących obszar GZM, który obecnie wynosi 5,75%. Łącznie w ramach ustawowych dochodów własnych, wraz ze stałą składką wpłaconą przez gminy, dochody w 2023 roku wyniosą ponad 390 mln zł.
Po stronie dochodów w budżecie Metropolii uwzględniona jest również wysokość składki zmiennej, czyli pieniędzy wpłacanych przez gminy na realizację zadań związanych z obsługą komunikacji miejskiej. Wpływy z tego tytułu wyniosą ok. 710 mln zł. Powiększą je również szacowane wpływy z tytułu świadczenia usług przewozowych, w tym m.in. ze sprzedaży biletów, które prognozowane są na poziomie ok. 286 mln zł.
Najwięcej Metropolia wyda na transport
Planowane wydatki z budżetu mają wynieść ok. 2,1 mld zł.
Znaczący wpływ na budżet Metropolii, w szczególności na jej wydatki w 2023 roku, ma konflikt zbrojny na terytorium Ukrainy.
Odbija się on negatywnie na rynku i ma wpływ na wysokie ceny surowców, a co za tym idzie- paliw oraz różnych towarów i usług. Przyczynia się do wzrostu zaangażowania finansowego Metropolii w transporcie zbiorowym.
Największą pozycją w wydatkach Metropolii są koszty w związane z funkcjonowaniem komunikacji miejskiej. W przyszłym roku wyniosą ok. 1,8 mld zł. W budżecie na ten cel na wydatki bieżące ma zostać przeznaczone ok. 1,6 mld zł a majątkowe ponad 200 mln zł.
Wydatki bieżące są przede wszystkim związane z organizacją komunikacji pasażerskiej. To m.in. na przewozy autobusowe, tramwajowe i trolejbusowe oraz linie metropolitalne. Pieniądze z budżetu będą przeznaczone także na utrzymanie infrastruktury przystankowej, obsługę i rozwój systemów obsługujących komunikację pasażerską a także integrację pasażerską oraz system taryfowo biletowy.
Dodatkowo zaplanowano środki na pomoc finansową dla Województwa Śląskiego na realizację kolejowych przewozów pasażerskich w Metropolii.
Wydatki majątkowe mają wynieść ponad 200 mln zł. Dotyczą one m.in. zakupu autobusów wodorowych w ramach projektu HYDROGEN GZM, unowocześnienia i rozwoju systemów informatycznych w transporcie – w szczególności ŚKUP oraz Systemu Dynamicznej Informacji Pasażerskiej. To także pieniądze na zakup oprogramowania oraz urządzeń do automatycznego zliczania pasażerów. Zarezerwowano także pieniądze na zakup atobusów elektrycznych i budowę infrastruktury ładowania w ramach projektu „Jedziemy na prąd – zakup autobusów elektrycznych i budowa infrastruktury ładowania na obszarze Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii”.
– Organizacja komunikacji miejskiej
Przypomnijmy, Metropolia organizuje transport w 55 gminach – 40 metropolitalnych oraz 15 z nią sąsiadujących. Wydatki zostaną przeznaczone na przewozy autobusowe, tramwajowe i trolejbusowe. Pieniądze zostaną też wydatkowane na organizację linii metropolitalnych i przewozów do Międzynarodowego Portu Lotniczego „Katowice” w Pyrzowicach.
Wydatki na transport publiczny obejmą również ponad 21 mln zł, które Metropolia przekaże Kolejom Śląskim na dofinansowanie ponad 70 dodatkowych kursów pociągów na swoim obszarze, m.in. w relacji Bytom-Gliwice, Katowice-Gliwice, czy Tychy Lodowisko-Katowice.
– Kolej Plus i wkład własny
W budżecie zaplanowano także 3 mln zł, czyli pierwszą transzę, z której sfinansowane zostaną wkłady własne dla inwestycji kolejowych, zgłoszonych w ramach rządowego programu Kolej Plus.
Przypomnijmy, że na początku grudnia b.r. przedstawiciele sześciu samorządów podpisali ze spółką PKP PLK umowy na realizację projektów dofinansowanych w ramach rządowego programu Kolej Plus. Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia jest partnerem we wszystkich tych projektach oraz zapewniła tym samorządom 317 mln zł jako sfinansowanie wkładu własnego do realizowanych inwestycji.
– Modernizacja systemu ŚKUP
Metropolia pracuje nad uruchomieniem zmodernizowanej wersji systemu ŚKUP, czyli systemu płatności online za bilety komunikacji miejskiej. Celem tych prac jest wyeliminowanie największych wad systemu, wynikających ze starzejącej się technologii.
Wśród wydatków związanych z informatyzacją systemu transportu wymienić można m.in. utrzymanie i rozwój Systemu Dynamicznej Informacji Pasażerskiej, solarnych automatów biletowych, wdrożenie systemu automatycznego zliczania pasażerów.
– Zakup autobusów wodorowych
W przyszłorocznym budżecie zarezerwowano środki na zakup autobusów napędzanych wodorem. Do końca tego roku ma być ogłoszony przetarg, a jego rozstrzygnięcie zaplanowano na I kwartał 2023 roku. Zakłada on zakup 20 autobusów z opcją na dodatkowe 10. Mają one trafić do Metropolii do drugiej połowy 2024 roku.
Koszt realizacji inwestycji wynosi 110,7 mln zł. W tej kwocie 81 mln zł stanowi dotacja z NFOŚiGW
Przypomnijmy, Metropolia realizuje projekt „Hydrogen GZM”. To pierwszy, pilotażowy etap upowszechniana wodoru jako paliwa dla komunikacji miejskiej i zarazem element wdrażania strategii bezemisyjnego transportu publicznego na terenie GZM.
– Rower Metropolitalny
Wśród inwestycji związanych z rozwojem systemu zrównoważonej mobilności miejskiej w 2023 roku, uwzględnione zostały wydatki związane z pierwszym etapem uruchomienia Roweru Metropolitalnego na poziomie 35,7 mln zł. Wykonawcy, dotychczas biorący udział w procedurze, zostaną jeszcze w grudniu 2022 r. zaproszeni do składania ofert.
System Roweru Metropolitalnego będzie się składać z ponad 1000 stacji oraz ok. 8000 rowerów IV generacji tzw. smart bike. Przewiduje się, iż w 2023 r., w ramach realizacji I etapu projektu, do dyspozycji użytkowników ma zostać oddanych ponad 750 stacji oraz ok. 7000 rowerów.
Do najważniejszych elementów charakterystycznych planowanego Roweru Metropolitalnego należeć będzie również m.in. wspólna aplikacja na urządzenia mobilne, lokalizacje kluczowych stacji w węzłach przesiadkowych systemu transportu metropolitalnego oraz integracja z systemem ŚKUP – w pierwszej kolejności na poziomie taryfowym (umożliwiająca bezkosztowe korzystanie z roweru posiadaczom biletów metropolitalnych), a docelowo także na innych płaszczyznach.
Powstanie Fundusz Odporności
W budżecie na 2023 r. zarezerwowano środki w wysokości 97,2 mln zł na wsparcie projektów inwestycyjnych realizowanych przez gminy członkowskie GZM w ramach tworzonego obecnie Funduszu Odporności. Będzie on miał na celu finansowe wsparcie dla projektów gmin o charakterze metropolitalnym.
Udzielana dotychczas pomoc finansowa w ramach realizowanych: Metropolitalnego Funduszu Solidarności (MFS) oraz Programu Ograniczania Niskiej Emisji (PONE) ograniczy się w 2023 r. do poziomu niewykorzystanych przez gminy środków przyznanych w 2022 r. (odpowiednio MFS – 2,1 mln zł; PONE – 7,6 mln zł).
Metropolia na rzecz ograniczania niskiej emisji
W budżecie zarezerwowano środki na realizację działań związanych z ograniczaniem niskiej emisji. Metropolia realizuje dwa programy w tym zakresie. Pierwszy o nazwie „ELENA” jest związany z przygotowaniem wraz z 17 gminami dokumentacji pod inwestycje związane z poprawą efektywności energetycznej 184 budynków komunalnych wielorodzinnych.
Drugi program to STOP SMOG. Dzięki współpracy z 11 gminami, wymiana źródeł ciepła oraz termomodernizacja może objąć ponad 210 prywatnych domów jednorodzinnych, które należą do osób, których nie stać na takie inwestycje.
W budżecie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii na 2023 rok zaplanowano deficyt budżetowy w wysokości ok. 360 mln zł. Jest to różnica pomiędzy planowanymi dochodami oraz wydatkami. Deficyt ten planuje się sfinansować w pełnej wysokości z przychodów zaplanowanych jako środki pochodzące z nadwyżki budżetowej z lat ubiegłych.
Zgromadzenie przyjęło także Wieloletnią Prognozę Finansową na lata 2023-2032. Jej podstawowym założeniem jest realne ujęcie strony dochodów, jak i wydatków Metropolii we wszystkich latach objętych prognozą. Zawiera ona 70 zadań na łączną kwotę ponad 23 mld zł.
Powtórzenie przetargu dało efekt – gaz na przyszły rok będzie tańszy
|
Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia rozstrzygnęła powtórzony przetarg na grupowy zakup gazu dla części swoich gmin w 2023 r. W ramach postępowania wpłynęła jedna oferta od PGNiG Obrót Detaliczny na łączną kwotę 53,9 mln zł, która jest niższa od kwoty zaproponowanej w poprzednim, unieważnionym postępowaniu.
Był to drugi przetarg przeprowadzony dla gmin, które w ubiegłym roku zdecydowały się na zakup gazu jedynie na 2022 r. Przedmiotem zamówienia był zakup paliwa o łącznym wolumenie 110,5 GWh na 2023 r. w podziale na dwa zadania.
W ofercie złożonej przez PGNiG Obrót Detaliczny zadanie pierwsze wyceniono na 25,4 mln zł, a zadanie drugie na 28,5 mln zł. Łącznie daje to kwotę 53,9 mln zł przy budżecie zamawiających na poziomie 58,9 mln zł.
– Nie tylko otrzymaliśmy oferty na obie części postępowania ale również są one niższe o 34,7 proc. od kwoty w pierwszym przetargu, który unieważniliśmy pod koniec października tego roku. Decyzję, aby powtórzyć postępowanie, podjęliśmy właśnie ze względu na zbyt wysokie ceny paliwa gazowego. Dzisiaj widzimy, że był to dobry ruch – mówi Karolina Mucha-Kuś, dyrektor Departamentu Projektów i Inwestycji w GZM. Dodaje, że niższa cena gazu w obecnym przetargu wynika wprost z sytuacji na rynku energii.
W przetargu na grupowy zakup gazu na 2023 r. uczestniczyły miasta i gminy: Bobrowniki, Chorzów, Czeladź, Dąbrowa Górnicza, Gliwice, Katowice, Knurów, Kobiór, Mierzęcice, Psary, Ruda Śląska, Siewierz, Sławków, Świętochłowice, Wyry i Zabrze, a także samorządowe jednostki organizacyjne, m.in. Planetarium Śląskie, Muzeum Hutnictwa w Chorzowie, Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu, Teatr Miejski w Gliwicach, Pałac Kultury Zagłębia, gminne domy kultury, biblioteki miejskie czy zakłady opieki zdrowotnej.
Przypomnijmy, że w grudniu ubiegłego roku rozstrzygnięto przetarg na grupowy zakup gazu dla 32 miast i gmin, przy czym część samorządów zdecydowała się na zakup paliwa na dwa lata (2022-2023), a część tylko na rok. Jedyną ofertę złożyło wtedy PGNiG Obrót Detaliczny na kwotę 84,3 mln zł, a łączny wolumen zamówienia wynosił 198,7 GWh.
Obok metropolitalnej grupy zakupowej gazu, która powstała w 2019 r., funkcjonuje także grupa zakupowa energii elektrycznej – ostatni jej przetarg obejmował 115 zamawiających, którzy zakupili prąd na lata 2022-2023, uzyskując średnią cenę na poziomie 505,35 zł/MWh. Utworzone przez GZM grupy zakupowe są największymi tego typu podmiotami w kraju.
Modelowy bohomaz. „Warto wyjść ze strefy komfortu”
|
Rozbudowa istniejącej kawiarni i sali zabaw „Bohomaz” o miejsce do prowadzenia zajęć integracji sensorycznej dla dzieci. To propozycja, która zwyciężyła w trzeciej edycji konkursu „Model biznesowy dla Dąbrowy”.
Finałowa gala konkursu odbyła się 5 grudnia w Pałacu Kultury Zagłębia. W jej trakcie zaprezentowali się autorzy pięciu koncepcji biznesowych, które jury wybrało spośród dwunastu zgłoszeń.
– Obrady były burzliwe. Mamy różne doświadczenia i spojrzenia na inicjatywy biznesowe. Przy ocenie braliśmy pod uwagę m.in. opłacalność przedstawionych pomysłów czy ich odniesienie do podobnych, realizowanych już przedsięwzięć – mówi dr hab. Marcin Lis, prorektor Akademii WSB.
– Zwracaliśmy także uwagę, jak zaproponowane biznesy wpłyną na społeczeństwo, na to, jak przysłużą się mieszkańcom. Są to rzeczy ciekawe, innowacyjne i rozwojowe. W jury znaleźli się przedstawiciele miasta, biznesu i środowiska akademickiego, co dało nam szerokie spojrzenie na prezentowane pomysły – wyjaśnia Marcin Bazylak, prezydent miasta.
W ocenie jurorów najlepiej wypadła propozycja Pauliny i Katarzyny Grandy, które w kawiarni i sali zabaw „Bohomaz” zamierzają utworzyć specjalną przestrzeń do prowadzenia zajęć integracji sensorycznej.
– Obserwujemybardzo duże zainteresowanie warsztatami z elementami integracji sensorycznej, które czasami organizujemy. Chętnych jest zawsze więcej niż miejsc. Wpływ na to miała m.in. pandemia i ograniczenia kontaktów dzieci z rówieśnikami, co rozchwiało ich emocjami. Rodzice mówią nam, że szukają wsparcia w tym zakresie – tłumaczą zwyciężczynie.
– Remont i wyposażenie sali umożliwi organizację cyklicznych zajęć, z których skorzysta większa grupa dzieci. Udział w nich, w zależności od potrzeb, pozwoli nawyciszenie albo pobudzenie, rozwój zmysłów i prawidłowe reagowanie na bodźce – podkreślają Paulina i Katarzyna Granda.
Sala będzie wyposażona m.in. w edukacyjne zabawki o różnych fakturach, poduchy, materace, deski do balansowania czy różnorodne podłoża. Znajdą się w niej elementy o różnych barwach, emitujące światło i dźwięki. Dzięki temu będzie można stymulować zmysł wzroku, słuchu, dotyku czy równowagi.
Na wdrożenie w życie swojej koncepcji, zwyciężczynie otrzymają 15 tys. zł i pakiet dodatkowych nagród.
Drugie miejsce zajęła Agnieszka Piskorz, która w gabinecie fizjoterapeutycznym chce stosować autorską technikę modelowania i odmładzania twarzy Facemodeling Program. Na trzecim miejscu uplasowała się Angelika Paszcza, która zaproponowała stworzenie centrum kształcenia obejmującego zajęcia artystyczne, naukowe, społeczne oraz językowe.
Nagroda publiczności trafiła do Krystiana Zagródki z pracowni PRAZA architekci. Jego pomysł to tworzenie makiet architektonicznych 3D. W finale znalazł się także Paweł Barwiński, którego firma PB CAD świadczy usługi ogrodnicze i sprzątające.
Wszyscy uczestnicy najpierw opisali swoje biznesowe pomysły, skalkulowali koszty związane z ich prowadzeniem, wskazali potencjalnych klientów, przewagi rynkowe czy sposoby promocji. Finaliści na scenie PKZ w ciągu pięciu minut prezentowali swoje pomysły, a następnie przez osiem minut odpowiadali na pytania jury i publiczności.
– Udział w konkursie i finałowa prezentacja to była dla nas spora dawka stresu. Czasami jednak warto wyjść ze swojej strefy komfortu, podjąć wyzwanie i zrobić krok naprzód – podkreślają zwyciężczynie.
Konkurs to propozycja dla tych, którzy mają dobrze przemyślany pomysł na biznes i zaplanowane działania, jak wprowadzić go w życie. Jego celem jest rozwój przedsiębiorczości w mieście. Chodzi w nim o wyłonienie oryginalnego, najbardziej innowacyjnego, spójnego merytorycznie oraz finansowo przedsięwzięcia biznesowego, które będzie realizowane w Dąbrowie Górniczej. Zgłaszać mogli się ci, którzy myślą o rozkręceniu działalności gospodarczej, a także osoby które prowadzą ją nie dłużej niż 5 lat.
Głównym organizatorem konkursu jest miasto. W jury, któremu przewodniczył Marcin Bazylak, prezydent Dąbrowy Górniczej, zasiadali przedstawiciele środowisk gospodarczych i akademickich, organizacji zrzeszających przedsiębiorców i instytucji wspierających biznes.
„Model biznesowy dla Dąbrowy” pierwszą odsłonę miał w 2019 r. Zwyciężczynią została Marta Holi, która zaproponowała stworzenie centrum zdrowia i relaksu „Holisfera”. To miejsce, gdzie świadczone są usługi fizjoterapeutyczne, prowadzone zajęcia jogi i relaksacyjne, a także szkolenia dotyczące naturalnych sposobów ochrony zdrowia. W zeszłym roku odbyła się jego druga edycja. Wygrał ją Igor Woźnica, który pod nazwą „Nieźle pogięte” produkuje meble oraz akcesoria dekoracyjne, zgodne z obecnymi trendami w europejskim designie. Kwietniki, stoły, stoliki i konsole wychodzące spod jego ręki sam określa jako loftowe i industrialne.
