Od bijącego serca Szybu Krystyna, czyli artystycznej instalacji, która miała zwrócić uwagę na potrzebę ratowania cennych przykładów architektury postindustrialnej, po prawdziwe wskrzeszenie. Firma Multi Polymers, właściciel obiektu, uzyskała pozwolenia Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytku na prowadzenie prac konserwatorskich oraz robót budowlanych przy zabytku.

Szyb Krystyna to jedna z najbardziej ikonicznych postindustrialnych budowli w naszym regionie. Jej właścicielem od 2023 roku jest firma Multi Polymers, która otrzymała ponad 15,5 mln zł dotacji z Unii Europejskiej na rewitalizację zabytkowego obiektu.

Pozwolenie i co dalej

– Uzyskanie pozwolenia na budowę, to jedno z najważniejszych działań na tym etapie przedsięwzięcia. Obecnie Medusa Group pracuje nad projektem technicznym i wykonawczym. Gdy tylko je otrzymamy, będziemy ruszać z robotami – tłumaczy Daniel Draguła, z działu technicznej obsługi obiektów i zarządzania projektami firmy Multi Polymers Bałdyga Sp. j.

Jak zaznacza Daniel Draguła, rozpoczęcie prac budowlanych planowane jest na czerwiec, a remont prowadzić będą specjalistyczne firmy zajmujące się nie tylko tematyką ogólnobudowlaną, ale także te specjalizujące się w zabezpieczaniu konstrukcji, rozbiórkach oraz zaawansowanych technologiach antykorozyjnych.

W ramach inwestycji planowana jest zmiana sposobu użytkowania oraz rozbudowa obiektu o nowo projektowaną kubaturę w rejonie nadszybia. Zagospodarowane mają zostać także dwa poziomy oraz dach.  Powstanie tam wygodna przestrzeń dla najemców, sala konferencyjna, taras oraz infrastruktura towarzysząca. Użyte materiały i środki estetyczne będą nawiązywać do pierwotnych rozwiązań industrialnych.

Nowi użytkownicy, nowe funkcje

Koncepcję zagospodarowania Szybu Krystyna opracowała Medusa Group, a pracował nad nią cały sztab architektów: Przemo Łukasik, Łukasza Zagała, Piotr Dzidek, Bartosz Jankowiak, Grzegorz Komraus, Piotr Kurzbauer, Dawid Sulima, Radosław Radziecki, Krzysztof Dębowski, Marek Bojda, Sylwia Wawrzyczek, Konrad Karczewicz, Adrianna Skorupka i Seweryn Wróblewski.

– Szyb Krystyna od lat obecny jest w krajobrazie Bytomia. Mijały go lata wojen, Powstań Śląskich, zmieniały się wokół okoliczności ustrojowe, polityczne i ekonomiczne. On stał i stoi nadal. Ogołocony i nie w pełni kompletny, stale stawia czoła wyzwaniom, jakie pisze mu współczesna historia. Wysiłkiem wielu osób, otoczony szacunkiem i zainteresowaniem mieszkańców Bytomia, Szyb Krystyna próbuje pisać dziś nową historię – mówi Przemo Łukasik.

Jak zaznacza Łukasik, nowe przestrzenie zostaną zrealizowane w oparciu o konstrukcję szkieletową, w sposób umożliwiający przyszłą swobodną rozbudowę budynku o kolejne etapy wskazane w koncepcji projektowej.

– Planujemy oszklić wieżę szybową, uszczelnić i uzupełnić brakujące, wyszczerbione fragmenty ceglanej elewacji, tak aby nie pogłębiała się destrukcja tej śląskiej dominanty. U jej podstawy, niejako w jej wnętrzu, stanąć ma nieduży obiekt usługowy, który zaszczepić ma w niej nowe życie. Zagospodarowanie terenu wokoło, uporządkuje przestrzeń i sprzyjać będzie nowym aktywnościom – tłumaczy Przemo Łukasik. 

Całkowity koszt realizacji przedsięwzięcia to 22 mln 762 tys. zł. Kwota dofinansowania wynosi ponad 15,5 mln zł.

Ponad 14 milionów złotych – tyle otrzymała miejska lecznica na rozwój opieki onkologicznej. Pieniądze, które pochodzą z programu „Rozwój i modernizacja infrastruktury centrów opieki wysokospecjalistycznej i innych podmiotów leczniczych” (Krajowy Plan Odbudowy), będą przeznaczone na doposażenie i remont oddziałów. 

Z uwagi na to, ze nasza placówka została zakwalifikowana do Krajowej Sieci Onkologicznej na poziomie SOLO I, projekt będzie koncentrował się właśnie na rozwoju opieki onkologicznej. Inwestycja obejmie zarówno zakup nowoczesnego sprzętu jak i modernizację oddziałów oraz poradni specjalistycznych.

W ramach tego dofinansowania siemianowicki szpital miejski wzbogaci się o kilkadziesiąt sztuk nowoczesnego wyposażenia medycznego, m.in.:

• wysokiej klasy aparaty USG,
• nowoczesne aparaty RTG,
• sprzęt do badań endoskopowych,
• defibrylatory,
• kardiomonitory,
• mammograf,
• łóżka szpitalne wraz z parawanami i stojakami na kroplówki.

Ponadto doposażone zostaną m.in. Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii, Oddział Chirurgii Ogólnej i Onkologicznej, Oddział Ginekologii oraz większość poradni specjalistycznych.

Jak informuje dyrekcja szpitala, inwestycja zostanie zrealizowana w najbliższych miesiącach, a nowoczesny sprzęt trafi do placówki jeszcze w tym roku.

To kolejne dofinansowanie, bowiem na początku marca br. informowaliśmy Państwa o 20 milionach złotych dofinansowania na realizację projektu pn. „Wsparcie w zakresie rozwoju opieki długoterminowej lub geriatrycznej poprzez modernizację infrastruktury podmiotów leczniczych na poziomie powiatowym”. – Szczegóły tutaj

Źródło: UM Siemianowice Śląskie

Nową, 5-kilometrową ścieżką rowerową wzdłuż ul. Toszeckiej szybko pokonamy dystans od osiedli Kopernika czy Obrońców Pokoju do ośrodka wypoczynkowego nad jeziorem Czechowickim. Inwestycja ma być w pełni gotowa w tym roku. Intensywne prace toczą się obecnie na wysokości osiedla Kopernika i kąpieliska Leśnego.

To pierwsze odcinki ścieżki, patrząc od strony centrum Gliwic. Na fragmencie od wysokości restauracji McDonald’s do pawilonu dyskontu Biedronka oraz od początku lasu do miejsca zjazdu na teren kąpieliska Leśnego, wzdłuż wytyczonego traktu układane są oporniki. W najbliższym czasie, przy sprzyjającej pogodzie, na ścieżce wzdłuż osiedla układana będzie warstwa wiążąca nawierzchni.

Po drugiej stronie ulicy Toszeckiej, do ulicy Gajowej, budowana jest sieć elektroenergetyczna nowego oświetlenia ulicznego. W rejonie Gajowej powstaje też nowa zatoka autobusowa. W najbliższym czasie będą przeprowadzone prace związane z przebudową kabli w rejonie stacji paliw Shell i łącznika drogowego ul. Toszeckiej z ulicą Oriona.

Na odcinku od początku lasu do miejsca zjazdu na teren kąpieliska Leśnego została ukończona budowa nasypu. Natomiast na całej  długości ścieżki (łącznie z najbardziej zaawansowanym odcinkiem – od ul. Czołgowej do Wakacyjnej) trwa montaż latarni oświetlenia ulicznego oraz prace związane z wprowadzeniem elementów stałej organizacji ruchu.

Czytaj więcej: Prace przy ścieżce na Czechowice nabrały rytmu – widać postępy przy Koperniku. A jaki efekt w stronę Wakacyjnej!

Przypomnijmy, że rowerowa inwestycja przy ul. Toszeckiej jest jedną z kilku, na które Miasto Gliwice pozyskało pieniądze z Rządowego Funduszu w wysokości 42,75 mln zł. Za wykonawstwo odpowiada wyłonione w przetargu konsorcjum firm: Przedsiębiorstwo Remontów Ulic i Mostów S.A. w Gliwicach oraz EUROVIA POLSKA S.A. W ramach prac, po lewej stronie ul. Toszeckiej (jadąc od centrum Gliwic), od wysokości restauracji McDonald’s powstaje wydzielona droga rowerowa i chodnik, przechodzące od Kąpieliska Leśnego w ciąg pieszo-rowerowy. Budowane są również trzy nowe zatoki autobusowe i tzw. Miejsce Obsługi Rowerzystów oraz wszystkie niezbędne instalacje. Koszt inwestycji sięga ok. 35,5 mln zł brutto.

Źródło: UM Gliwice

Węzeł Bieruń, łącznica, obwodnica, 4 ronda – wre robota na placu budowy drogi ekspresowej S1! Poniżej sporo zdjęć wykonanych z lotu ptaka i z poziomu ziemi na zlecenie Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. Fotki, jak widzicie dotyczą terenu widzianego od ulicy Warszawskiej – w okolicach Zarzyny i Bijasowic. To inwestycja realizowana przez firmę STRABAG Sp. z o.o. z Pruszkowa, która wystartowała w sierpniu 2024 roku, a zakończona ma być do końca 2026 roku.

W ramach inwestycji powstają cztery ronda. Budowana jest łącznica, obwodnica i węzeł.

Do węzla Bieruń „wpięta” zostanie droga ekspresowa S1, budowana w ramach innej inwestycji, która pobiegnie od Mysłowic (Kosztów), przez Imielin i Lędziny. Wykonawca drugiej inwestycji jest firma Budimex S.A. z Warszawy. Inwestycja ta wystartowała w lutym 2025 roku, a zakończona zostanie w drugiej połowie 2027 roku.

Roboty drogowe związane z budową ŁĄCZNICY, OBWODNICY i WĘZŁA w Bieruniu obejmują m.in.:

• budowę drogi ekspresowej S1 długości 2,86 km,
• budowę odcinka drogi krajowej klasy GP w ciągu DK44 długości ok. 2,7 km (obwodnica Bierunia) oraz dodatkowej jezdni klasy Z długości ok. 1,4 km pomiędzy węzłem Bieruń, a układem ulicznym Bierunia,
• budowę węzła Bieruń,
• przebudowę istniejących dróg w zakresie kolizji z drogą ekspresową,
• budowę dróg innych niż droga ekspresowa w tym zmiana przebiegu istniejących dróg, w celu przywrócenia naruszonych połączeń drogowych lub zapewnienia dojazdu do nieruchomości,
• budowę dodatkowych jezdni, zlokalizowanych w pasie drogowym drogi ekspresowej,
• budowę zatok do kontroli pojazdów dla służb Policji i Inspekcji Transportu Drogowego,
• budowę lub/i przebudowę infrastruktury dla pieszych i rowerzystów,
• budowę obiektów inżynierskiich w ciągu drogi ekspresowej i w ciągu dróg krzyżujących się z drogą ekspresową – powstają dwa wiadukty i most.

Przypomnijmy, że wszelkie informacje, mapki, plany i zdjęcia dotyczące obu inwestycji realizowanych w Bieruniu, związanych z powstawaniem drogi ekspresowej S1 znajdziecie w dedykowanej ZAKŁADCE INTERNETOWEJ – KLIKNIJ TUTAJ.

Żródło: UM Bieruń

Kierowcy mogą już korzystać z nowego odcinka trasy N-S – od węzła z Drogową Trasą Średnicową do ul. Magazynowej. Dziś odbyło się oficjalne otwarcie tego fragmentu drogi.

Zakończyła się budowa pierwszego odcinka trasy N-S na północ – od węzła z Drogową Trasą Średnicową do ul. Magazynowej. Inwestycja ta oprócz wykonania blisko 600 m trasy obejmowała budowę ronda turbinowego przy ul. Magazynowej oraz przebudowę tej ulicy na odcinku ok. 350 m. W ramach inwestycji wybudowane zostało 2,5 km kanalizacji, 1 km gazociągu oraz ponad 0,5 km ciepłociągu. Powstały też nowe chodniki, ścieżka rowerowa oraz oświetlenie. Wybudowane zostały ponadto dwa zbiorniki retencyjne.

– To ważny dzień nie tylko dla kierowców – mówi prezydent Michał Pierończyk. –  To ważny dzień dla przyszłości Rudy Śląskiej, gdyż otwarcie naszego najważniejszego szlaku komunikacyjnego  w kierunku północnym otwiera nasze miasto na nowych przedsiębiorców i inwestorów. Tak pokazuje nam doświadczenie z otwarcia poprzednich odcinków trasy, wzdłuż której sprzedane zostały tereny i dziś mamy tam naszą małą strefę przemysłową. Bardzo dobre skomunikowanie  z autostradą A-4 przyciąga do nas nowych inwestorów i nowe firmy – dodaje prezydent Michał Pierończyk.

Koszt robót budowlanych prowadzonych na odcinku od DTŚ do ul. Magazynowej wyniósł ponad 62,7 mln zł. Inwestycja była możliwa dzięki pozyskaniu przez magistrat 57,4 mln zł z Programu Inwestycji Strategicznych w ramach Rządowego Funduszu Polski Ład (edycja druga).

Przypomnijmy, iż niedawno miasto wyłoniło wykonawcę na budowę kolejnego etapu trasy N-S  w kierunku północnym. Jest to firma Eurovia Polska S.A. To ponad 2,2-kilometrowy odcinek  od ul. Magazynowej do ul. Piastowskiej. Jego realizacja pozwoli w praktyce na dojazd trasą N-S do granicy z Bytomiem. Zakres planowanej inwestycji obejmuje budowę drogi od ronda na  ul. Magazynowej do ulicy Piastowskiej w rejonie ulicy Na Łąkach. Całe zadanie podzielone zostało na 2 odcinki: pierwszy od ul. Magazynowej do ul. Orzegowskiej oraz drugi od ul. Orzegowskiej do  ul. Piastowskiej.

Szacunkowa wartość zamówienia to ok. 143 mln zł. Co ważne na jego realizację miasto ma zapewnione finansowanie z budżetu państwa. Całość tej części trasy powinna być gotowa
w 30 miesięcy od momentu rozpoczęcia robót.

Ponadto niedawno ogłoszony został przetarg na budowę ostatniego odcinka trasy N-S na południe – od ul. Bielszowickiej do węzła autostradowego. Ten fragment inwestycji obejmuje budowę odcinka trasy N-S od ul. Bielszowickiej do węzła autostradowego wraz z przebudową fragmentu ul. 1 Maja. Wykonawca na realizację zadania będzie miał 28 miesięcy, nie licząc okresu zimowego (od 15 grudnia do 15 marca). Na inwestycję władze Rudy Śląskiej pozyskały ponad 200 mln zł unijnego dofinansowania. Dzięki budowie tego odcinka w całości domknięte zostanie połączenie pomiędzy Drogową Trasą Średnicową a autostradą A4.

W ramach budowanego połączenia drogowego powstanie dwujezdniowa trasa łącząca istniejący węzeł przy ul. Bielszowickiej z węzłem autostradowym. Wybudowany zostanie wiadukt nad linią kolejową oraz cmentarzem w rejonie ul. 1 Maja o długości ponad 150 m. Tym samym będzie to najdłuższy tego typu obiekt na całej długości budowanej trasy N-S. W rejonie ul. Mostowej powstanie także kładka pieszo-rowerowa. Ponadto przebudowana zostanie  ul. 1 Maja od przejazdu kolejowego do autostrady A4. W sąsiedztwie szkoły podstawowej i cmentarza powstanie także parking na ok. 70 samochodów osobowych.

Źródło: UM Ruda Śląska

Rozpoczynamy realizację długo oczekiwanej inwestycji! Dziś (24.02) podpisaliśmy umowę na zaprojektowanie i budowę nowoczesnej hali sportowo-widowiskowej przy Zespole Szkół Sportowych (ul. Mikołaja 3). Zadanie wykona firma BEN-BUD Sp. z o.o. z Żor.

Hala o powierzchni 1180 m² będzie miała pełnowymiarowe boisko wielofunkcyjne do gry w siatkówkę, koszykówkę, piłkę ręczną, futsal i badmintona oraz zaplecze socjalno-techniczne z szatniami, łazienkami, toaletami i pomieszczeniami gospodarczo-magazynowymi. Obiekt zostanie dostosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnościami i wyposażony w instalację fotowoltaiczną.
Nowa hala umożliwi całoroczne przeprowadzanie zajęć z wychowania fizycznego oraz treningów dla dzieci i młodzieży z siemianowickich klubów sportowych. Będzie idealnym miejscem do organizowania zarówno wydarzeń sportowych, jak i kulturalno-artystycznych. Pomieści do 800 osób, natomiast jednocześnie z zajęć sportowych będzie mogło korzystać do 66 zawodników.
Koszt inwestycji to prawie 7,2 mln zł, z czego 2,45 mln zł pozyskaliśmy z „Programu Olimpia” Ministerstwa Sportu i Turystyki. Termin realizacji to połowa grudnia 2025 r.

Przypomnijmy, że hala sportowa przy ZSS miała powstać w ubiegłym roku. Niestety, z powodu zbyt wysokich cen złożonych ofert postępowanie przetargowe zostało unieważnione. Miasto nie zrezygnowało z tego projektu i zwróciło się do Ministerstwa Sportu i Turystyki o przedłużenie terminu realizacji oraz zachowanie dofinansowania. Dzięki uzyskanemu aneksowi do umowy, inwestycja otrzymała „zielone światło” na kontynuację.

Źródło: UM Siemianowice Śląskie

W dniach 4 i 5 marca 2025 w Muzeum Śląskim w Katowicach odbędzie się Repower World Summit 2025 – międzynarodowa konferencja, dotycząca transformacji energetycznej.  

W ciągu dwóch dni konferencyjnych eksperci będą skupiać się na aspektach technicznych, ekonomicznych, prawnych, jak i społecznych związanych z procesami dekarbonizacyjnymi scentralizowanych systemów wytwórczych energii elektrycznej oraz ciepła. Omówione zostaną również szanse oraz bariery, jakie są identyfikowane dla ścieżek transformacji, takich jak Coal-to-Nuclear, Coal-to-RES.

GZM poprowadzi w dniu 4 marca br. panel dot. transformacji energetycznej w kontekście sprawiedliwej transformacji z udziałem Wiceprzewodniczącego Zarządu GZM Igora Śmietańskiego, Wiceprezydentów: Miasta Zabrze oraz Miasta Konin, Zastępcy Wójta Gminy Zbrosławice, Prezeski Zarządu Funduszu Transformacji Województwa Śląskiego, Prezesa PGG oraz Dyrektora w PNT Eurocentrum  w Katowicach.

Wydarzenie skierowane jest do reprezentantów strony rządowej, samorządowców, przedstawicieli największych spółek energetycznych oraz spółek ciepłowniczych, przedstawicieli przemysłu, jak i przedstawicieli krajowych oraz zagranicznych instytucji naukowo-badawczych, takich jak Korea Advanced Institute of Science & Technology (KAIST), Tsinghua University, Xiamen University, czy Institut Teknologi Bandung.

Organizatorem Wydarzenia jest Politechnika Śląska. Partnerem strategicznym, sprawującym jednocześnie opiekę merytoryczną jest Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia.

Repower World Summit objęte zostało patronatem honorowym Minister Przemysłu  – Marzeny Czarneckiej, Wojewody Śląskiego Marka Wójcika oraz Rektora Politechniki Śląskiej Prof. Marka Pawełczyka.

Opiekę nad wydarzeniem sprawuje Platforma Transformacji Energetyki DEsire.

Informacje na temat konferencji znajdują się na stronie konferencji: https://www.repowerworldsummit.com/

Ponad 39 mln zł z Funduszu Odporności trafi do gmin na realizację 37 projektów inwestycyjnych. Taką decyzję podjęło Zgromadzenie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Do końca roku gminy mogą liczyć na kolejne pieniądze. Łączny poziom wsparcia zapisany w budżecie GZM na ten rok przekracza 201 mln zł.

Fundusz Odporności ma na celu wsparcie rozwoju gmin. Pieniądze są kierowane m.in. na inwestycje związane z ograniczeniem niskiej emisji. To termomodernizacja budynków, budowa instalacji OZE oraz modernizacja sieci ciepłowniczych.

Wsparcie można uzyskać na inwestycje związane z transportem publicznym jak np. budowa lub modernizacja zintegrowanych węzłów przesiadkowych, infrastruktura rowerowa, przystankowa oraz ruchu pieszych. Gminy mogą także pozyskać dotacje na przebudowę dróg czy też inne inwestycje związane z rozwojem infrastruktury gminy.

Wśród projektów, które w ramach I transzy otrzymały największe kwoty dofinansowania można wymienić projekt Bytomia. Miasto otrzyma 2,5 mln zł na prace związane z rewitalizacją terenu zabytkowej kolonii Zgorzelec oraz 2,7 mln. zł na Bytomski Jarmark Staroci.

Gmina Czeladź otrzyma 2,6 mln zł dotacji na adaptację dawnego budynku Straży Pożarnej na potrzeby odwiedzających kompleks byłej kopalni Saturn. Gmina Świętochłowice natomiast otrzyma 2 mln. zł na budowę nowego przedszkola oraz prawie 4,5 mln. zł na przebudowę budynku na potrzeby działalności Ośrodka Pomocy Społecznej.

Budżet Funduszu odporności nie został jeszcze wyczerpany. Gminy, które dotąd nie zgłosiły swoich projektów, będą mogły to zrobić podczas kolejnych rund naboru.

Lista dofinansowanych projektów (druk 588)

Sosnowiecki projekt wykorzystania terenów po kopalni „Kazimierz-Juliusz” otrzymał 70 mln zł dofinansowania! Wieża szybowa, budynek stacji ratowniczej i maszyny wyciągowej to tylko niektóre elementy dawnej kopalni, które w najbliższych latach przejdą metamorfozę.

– Zmiany rozpoczną się szybciej niż wiele osób może się spodziewać, ponieważ mamy już dokumentację przygotowaną przez pracownię PAS Projekt. To pozwoli nam na rozpisanie przetargu już za kilka tygodni – cieszy się Arkadiusz Chęciński.

Żłobek, miejsce dla start-upów

Wiadomo już, że pokopalniane obiekty mają w przyszłości spełniać kilka funkcji. Będzie tutaj żłobek i przedszkole, które zostanie przeniesione z dotychczasowych lokalizacji w Kazimierzu Górniczym, ale również inkubator przedsiębiorczości. Znajdą się tutaj również przestrzenie dla usług gastronomicznych. – Chcemy, żeby było to miejsce, do którego przychodzi się nie raz w roku, ale żeby mieszkańcy mogli tutaj spędzić czas wolny – podkreśla prezydent Sosnowca.

Najwięcej zmian czeka dawny kompleks BHP składający się z cechowni, łaźni, lampowni oraz części biurowej. Tu powstanie Inkubator Zagłębiowskiego Parku Przedsiębiorczości, przedszkole oraz żłobek wraz z placem zabaw. Dawna wieża wyciągowa zamieni się w wieżę widokową, a budynek stacji ratowniczej zostanie przekształcony na pomieszczenia biurowe, w tym na potrzeby organizacji pozarządowych. Z kolei w dawnym budynku maszyny wyciągowej szybu K-1 znajdzie się przestrzeń na małą gastronomię, a w dawnym warsztacie powstaną pomieszczenia usługowe i biurowe. Całość dopełni zagospodarowanie terenu.

– W projekcie bardzo ważnym elementem jest pozostawienie ważnych symboli związanych z górnictwem. Mam na myśli na przykład mozaiki w sali zbornej czy stworzenie punktu widokowego na wieży wyciągowej. To łącznie około 8 tysięcy metrów kwadratowych powierzchni. Mimo, że to przestrzeń poprzemysłowa, to ma się stać bardziej zielona, bardziej ekologiczna i bardziej atrakcyjna dla mieszkańców – mówi Małgorzata Golenko z pracowni PAS Projekt. To właśnie ta pracownia zajmowała się m.in. adaptacją na potrzeby muzealne dawnej kopalni Julia (w czasach PRL-u KWK Thorez) w Wałbrzychu.

Kilkaset działek dla miasta

To nie koniec zmian w tej części Sosnowca. W październiku 2024 roku Spółka Restrukturyzacja Kopalń zadeklarowała przekazanie miastu prawie 338 działek, co daje blisko 40 ha terenu! Celem jest przeprowadzenie transformacji w dzielnicach Kazimierz i Porąbka oraz zagospodarowanie pogórniczych terenów, nadając im nowe funkcje i przeznaczenie. – To przykład wspólnej troski o przyszłość regionu – z poszanowaniem dziedzictwa poprzemysłowego i nowoczesną gospodarką. SRK konsekwentnie pracuje na rzecz efektywnego zagospodarowywania, rekultywacji i rewitalizacji terenów pogórniczych. Właśnie zrobiliśmy kolejny krok w tym kierunku. Powodzenie tych zamierzeń zapewni dalsza współpraca pomiędzy Spółką Restrukturyzacji Kopalń, a Gminą Sosnowiec. Działamy, by jak najlepiej gospodarować majątkiem Skarbu Państwa umożliwiając rozwój pogórniczych gmin – mówi Jarosław Wieszołek, prezes SRK.

Przemysłowa historia Kazimierza Górniczego

Historia kopalni Kazimierz sięga lat 80. XIX wieku, w 1914 roku zaczęło się wydobycie węgla w kopalni Juliusz. Nazwa Kazimierz, która dała nazwę przyzakładowemu osiedlu, które od 1975 roku jest dzielnicą Sosnowca, wzięła się ponoć od imienia pierwszego robotnika, który zgłosił się tutaj do pracy. Faktem jest za to to, że w 1917 roku w katastrofie górniczej zginął tutaj ojciec Edwarda Gierka, późniejszego I sekretarza KC PZPR. Oba zakłady połączono jeszcze przed II wojną światową. Powojenna kopalnia Kazimierz-Juliusz była nie tylko miejscem pracy dla mieszkańców dzisiejszych wschodnich dzielnic Sosnowca, ale również organizatorem życia społeczno-kulturalnego. To górnicy wybudowali Park Leśna dzisiaj noszący imię Jacka Kuronia, to kopalnia utrzymała dom kultury i klub sportowy Górnik Kazimierz z silną sekcją siatkarską. Ostatnia tona dobrej jakości i dobrze sprzedającego się węgla wyjechała z Kazimierza-Juliusz na powierzchnię w maju 2015 roku. W tym momencie sosnowiecka kopalnia była ostatnim czynnym zakładem górniczym w Zagłębiu Dąbrowskim.

Po zamknięciu kopalni część budynków wyburzono. Niektóre – jak kompleks BHP, nadszybie z wieżą szybu Kazimierz I czy maszynownię jednego z szybów – przejęło od Spółki Restrukturyzacji Kopalń miasto.

– Budynki zostały przejęte przez miasto w grudniu 2020 roku. Od razu poczyniliśmy kroki, aby wprowadzić tutaj życie. Były plany projektowe, natomiast sytuacja na Ukrainie spowodowała, że to tutaj znajdowało się miejsce pobytowe dla ponad setki osób. Kilka tygodni temu zostały one relokowane w inne miejsce, co pozwoliło nam na powrót do prac projektowych – tłumaczy Arkadiusz Chęciński, prezydent Sosnowca. – Dokumentacja projektowa otworzy nam też możliwości uzyskania dofinansowania na roboty budowlane – dodaje.

70,1 mln dofinansowania z Funduszy Europejskich dla śląskiego 2021-2027 z działania 10.09. Ponowne wykorzystanie terenów poprzemysłowych, zdewastowanych, zdegradowanych na cele rozwojowe regionu. Koszt całej inwestycji jest szacowany na blisko 100 mln zł.

Źródło: UM Sosnowiec

W przyszłym roku wydatki GZM mają wynieść prawie 2,6 mld zł. Najwięcej środków zostanie przeznaczonych na organizację transportu zbiorowego. Budżet na 2025 rok został przyjęty podczas sesji Zgromadzenia Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii w środę, 18 grudnia.

Dochody w przyszłorocznym budżecie GZM zaplanowano na poziomie prawie 2,573 mld zł.  Podstawowym elementem w tej strukturze jest ustawowy dochód własny, w którym największą część stanowi udział w podatku dochodowym od osób fizycznych zamieszkujących obszar GZM, który obecnie wynosi 0,49 proc. od dochodów podatników. Według prognoz do budżetu Metropolii ma z tego tytułu wpłynąć ok. 614,8 mln zł.

Po stronie dochodów w budżecie Metropolii uwzględniona jest również m.in. wysokość składki zmiennej, czyli środków wpłacanych przez gminy na realizację zadań związanych z obsługą komunikacji miejskiej. Wpływy z tego tytułu mają wynieść ok. 1,17 mld zł. Powiększą je również szacowane wpływy z tytułu świadczenia usług przewozowych, w tym m.in. ze sprzedaży biletów, które prognozowane są na poziomie ok. 268 mln zł.

W budżecie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii na 2025 rok zaplanowano deficyt budżetowy w wysokości ok. 2,17 mln zł. Jest to różnica pomiędzy planowanymi dochodami oraz wydatkami. Deficyt ten planuje się sfinansować w pełnej wysokości z przychodów zaplanowanych jako środki pochodzące z nadwyżki budżetowej z lat ubiegłych.

Zgromadzenie przyjęło także Wieloletnią Prognozę Finansową na lata 2025-2035. Jej podstawowym założeniem jest realne ujęcie strony dochodów, jak i wydatków Metropolii we wszystkich latach objętych prognozą. Zawiera ona 74 zadania na łączną kwotę ok. 20 mld zł.

Najwięcej GZM wyda na transport

Planowane wydatki z budżetu mają wynieść ok. 2,575 mld zł. Największą pozycją w wydatkach Metropolii są koszty związane z funkcjonowaniem komunikacji miejskiej. W przyszłym roku wyniosą one ok. 1,97 mld zł.

Wydatki bieżące są przede wszystkim związane z organizacją komunikacji pasażerskiej. To m.in. przewozy autobusowe, tramwajowe i trolejbusowe oraz linie metropolitalne. Pieniądze z budżetu będą przeznaczone także na utrzymanie infrastruktury przystankowej, obsługę i rozwój systemów obsługujących komunikację pasażerską, a także integrację pasażerską oraz system taryfowo-biletowy.

Wydatki na transport publiczny obejmą również kwotę 29 mln zł, które Metropolia przekaże Województwu Śląskiemu na sfinansowanie kursów pociągów na swoim obszarze, m.in. w relacjach Katowice-Gliwice, Tychy Lodowisko-Katowice, Gliwice-Dąbrowa Górnicza oraz Bytom-Gliwice.

Kolej Plus i wkład własny

W przyszłorocznym budżecie zaplanowano także ponad 36,9 mln zł na sfinansowanie części wkładu własnego dla inwestycji kolejowych, zgłoszonych w ramach rządowego Programu Kolej+. Z sześciu projektów z udziałem Metropolii zakwalifikowanych do realizacji, w pięciu podpisano umowy z wykonawcami dokumentacji projektowej.

W przypadku projektu mającego na celu utworzenie alternatywnego połączenia aglomeracyjnego Gliwice – Ruda Kochłowice – Katowice zawarto umowę na wykonanie dokumentacji projektowej i prac budowlanych.

Przypomnijmy, że Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia jest partnerem we wszystkich tych projektach oraz zapewnia ponad 352 mln zł na sfinansowanie wkładu własnego do realizowanych inwestycji.

Velostardy i Metrorower

W 2025 roku planowane jest udzielenie pomocy finansowej gminom w formie dotacji celowej na kolejne etapy realizacji Metropolitalnej Sieci Tras Rowerowych, a więc budowę velostrad. Wydatki związane z przygotowaniem i budową velotrad zaplanowane na 2025 rok to prawie 50 mln zł.

Środki te pozwolą gminom zarówno na wykup nieruchomości, jak i na zamówienie dokumentacji projektowej oraz sfinansowanie robót budowlanych. W 2025 roku planowana jest kontynuacja realizacji velostrady nr 6 z Katowic do Mysłowic oraz prace nad velostradami nr 3 na terenie Tychów, nr 4 w Świętochłowicach, nr 1 w Katowicach oraz nr 7 na terenie Sosnowca, Czeladzi, Będzina i Dąbrowy Górniczej.

Jeżeli chodzi o zadania programu Metropolitalnej Sieci Tras Rowerowych realizowane bezpośrednio na zamówienie GZM, prowadzone będą prace nad przygotowaniem koncepcji technicznej velostrady nr 3 od Katowic do Tychów, które mają się zakończyć w II połowie 2025 r. Ponadto planowane jest ogłoszenie postępowań na opracowanie koncepcji dla velostrady nr 2 z Katowic do Piekar Śląskich oraz dla velostrady nr 4 z Katowic do Gliwic.

Od sierpnia ub. roku w 31 gminach GZM działa Metrorower, największy w Polsce system miejskich wypożyczalni rowerów. W ramach systemu dostępnych jest 7 tysięcy rowerów. Jego utrzymanie w przyszłym roku kosztować będzie ok. 47 mln zł.

Pozostałe wydatki

W budżecie na 2025 r. zarezerwowano 201 mln zł na wsparcie projektów inwestycyjnych realizowanych przez gminy członkowskie GZM w ramach Funduszu Odporności.

Zarezerwowano również środki na realizację projektów związanych z zakupem 8 autobusów napędzanych wodorem. Te nowoczesne pojazdy pasażerskie mają pojawić się na drogach GZM do końca listopada 2025 roku. Wartość zamówienia wynosi 31,8 mln zł.

Uchwała budżetowa