Dama z bombą i europejski dyplomata, czyli Wanda Krahelska i Tytus Filipowicz. Muzeum Miejskie Sztygarka oraz Miejska Biblioteka Publiczna w Dąbrowie zapraszają na spotkanie z okazji 117. rocznicy Republiki Zagłębiowskiej oraz Narodowego Dnia Niepodległości, w którym udział weźmie Olga Gitkiewicz, autorka książki pt. „Krahelska. Krahelskie”. Spotkanie odbędzie się 3 listopada o godz. 18:00 w Miejskiej Bibliotece Publicznej.

Ona – pochodzi w rodziny ziemiańskiej, jako studentka w 1904 roku wstępuje do Polskiej Partii Socjalistycznej i jej Organizacji Bojowej. W 1906 r. dokonuje w Warszawie zamachu bombowego na generał-gubernatora Skałona.

On – jako uczeń dąbrowskiej „Sztygarki” zaczyna działalność socjalistyczną i niepodległościową. Od 1897 r. jest redaktorem „Górnika”. Zmuszony do emigracji prowadzi działalność PPS w Londynie. W 1905 r. bierze udział w akcji odbicia Stefana Okrzei z carskiego więzienia w Warszawie. Staje się bliskim współpracownikiem Józefa Piłsudskiego.

Oni – w 1908 roku Wanda Krahelska i Tytus Filipowicz wstępują w związek małżeński.

16 listopada 1918 roku Filipowicz, pełniąc obowiązki ministra spraw zagranicznych, podpisuje depeszę notyfikującą powstanie państwa polskiego.

O Autorce:

Olga Gitkiewicz – dziennikarka, redaktorka, freelancerka. Absolwentka wrocławskiej socjologii i Polskiej Szkoły Reportażu. Współpracowała z tygodnikiem „Polityka” i jest felietonistką miesięcznika „Znak” oraz współpracuje z Instytutem Reportażu. Jej debiutancka książka, powieść „Zmiany światła” została nagrodzona w konkursie Oficyny Wydawniczej Atut w 2003 roku. Za książkę „Nie hańbi” (Wydawnictwo Dowody na Istnienie, Warszawa 2017) otrzymała nominacje do Nagrody Literackiej „Nike” 2018 oraz do Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego za Reportaż Literacki 2017. 30 listopada 2020 roku jej książka „Nie zdążę” znalazła się w finale konkursu Grand Press 2020 – Książka Reporterska Roku. W 2022 otrzymała nominację do Nagrody Literackiej m.st. Warszawy w kategorii książka o tematyce warszawskiej za „Krahelska, Krahelskie”.

Zobacz film z udziałem Olgi Gitkiewicz zapowiadający książkę i wyjaśniający dąbrowskie wątki w jej treści:

Spotkanie, któremu towarzyszyć będzie prezentacja multimedialna przygotowana przez Muzeum Miejskie Sztygarka, poprowadzi Michał Syska. Wstęp wolny.

SPOTKANIE BĘDZIE TRANSMITOWANE RÓWNIEŻ ONLINE NA PROFILU MIEJSKIEJ BIBLIOTEKI PUBLICZNEJ.

Przed nami obchody Święta Niepodległości. Świętować będziemy od 30.10 do 11.11 pod hasłem „Dni Wolnościowe”.

117 lat temu Dąbrowa Górnicza była miejscem wydarzeń, które przeszły do historii jako „Dni Wolnościowe”. Od 31 października do 10 listopada 1905 roku na ulicach Zagłębia Dąbrowskiego zapanowała atmosfera wolności. Odbywały się wiece, marsze i demonstracje. Rozbrajano carskich funkcjonariuszy i przerywano posiedzenia sądów ustanowionych przez zaborcę. Przejmowano drukarnie i wydawano polskie gazety. Tworzono zalążki władzy samorządowej i służb porządkowych. Budowano Republikę Zagłębiowską.

„Dni Wolnościowe” były kulminacją rewolucji, która rozpoczęła się na początku roku 1905 i objęła całe terytorium imperium rosyjskiego. Dąbrowscy robotnicy już w lutym spontanicznie przystąpili do strajku. Walczono o poprawę warunków pracy (m.in. 8-godzinny dzień pracy) oraz swobody obywatelskie. Wiodącą siłą polityczną nadającą ton wydarzeniom w Zagłębiu Dąbrowskim była Polska Partia Socjalistyczna Józefa Piłsudskiego. W rewolucyjnych wystąpieniach brali też udział uczniowie, a dąbrowska „Sztygarka” była miejscem wielotysięcznych wieców i demonstracji. Ze względu na swój niepodległościowy charakter Rewolucja 1905 uznawana jest za czwarte powstanie narodowe.

Republika Zagłębiowska przetrwała tylko dziesięć dni. Została zdławiona przez stan wojenny. Uczestnicy rewolucyjnych wydarzeń stali się ofiarami brutalnych represji ze strony władz zaborczych. Zbudowana jednak w tym czasie świadomość polityczna robotników oraz pamięć o bohaterskich czynach bojowców PPS pozwoliła kontynuować niepodległościowe dążenia, których zwieńczeniem była odbudowa państwa polskiego w 1918 roku.

Patronem tegorocznych obchodów Dni Wolnościowych jest Tytus Filipowicz.

Jako uczeń dąbrowskiej „Sztygarki” rozpoczął działalność niepodległościową. Od 1897 r. był redaktorem wydawanego w Dąbrowie Górniczej „Górnika”. Współtwórca Polskiej Partii Socjalistycznej w Zagłębiu Dąbrowskim i bliski współpracownik Józefa Piłsudskiego. 16 listopada 1918 roku, pełniąc obowiązki ministra spraw zagranicznych, podpisał depeszę notyfikującą powstanie państwa polskiego. W latach 1929-1932 był ambasadorem RP w USA.

Harmonogram Dni Wolnościowych 2022

• 30 października (niedziela)

PLAC WOLNOŚCI

10.00 – złożenie kwiatów pod pomnikiem Bohaterom Czerwonych Sztandarów

• 3 listopada (czwartek)

MIEJSKA BIBLIOTEKA PUBLICZNA (ul. Kościuszki 25)

18.00 – „Bombowa dama i europejski dyplomata” – spotkanie z Olgą Gitkiewicz, autorką książki Krahelska. Krahelskie, poświęcone Wandzie Krahelskiej i Tytusowi Filipowiczowi. Wstęp wolny

Spotkanie będzie również transmitowane online na profilu Miejskiej Biblioteki Publicznej.

• 4 listopada (piątek)

TUCZNAWA (ul. Ludwika Idzikowskiego 139)

10.00 – Święto Lotnictwa w Tucznawie, złożenie kwiatów pod obeliskiem lotnika Ludwika Idzikowskiego przy Zespole Szkolno Przedszkolnym nr 6

• 9 listopada (środa)

FABRYKA PEŁNA ŻYCIA (ul. Kościuszki 3/101)

17.00 – koncert patriotyczny wychowanków Młodzieżowego Ośrodka Pracy Twórczej – wstęp wolny

• 10 listopada (czwartek)

MUZEUM MIEJSKIE „SZTYGARKA” (Legionów Polskich 69)

10.00 – złożenie kwiatów pod Dębem Wolności

• 11 listopada (piątek) – OBCHODY ŚWIĘTA NIEPODLEGŁOŚCI:

9.00 – msza za Ojczyznę – Bazylika Najświętszej Maryi Panny (złożenie urny z ziemią z grobu Jerzego Iwanowa Szajnowicza – harcerza i sportowca, bohatera Polski i Grecji rozstrzelanego przez Niemców 4 stycznia 1943 roku), przejście na Plac Wolności

10.30 – główne uroczystości na pl. Wolności z udziałem władz miasta i mieszkańców, złożenie kwiatów pod tablicą 11 pułku piechoty

11.11 – „Dąbrowski Bieg dla Niepodległej”, Park Hallera

11.30 – uroczystości na Placu Bema, złożenie kwiatów pod pomnikiem Żołnierza Zwycięzcy

15.00 – występ ZPiT PKZ Gołowianie w ramach ogniska patriotyzmu – Fabryka Pełna Życia – wstęp wolny

15.00 – 16.00 – ognisko patriotyzmu organizowane przez Katolicką Szkołę Podstawową z Oddziałem Przedszkolnym oraz Katolickie Liceum Ogólnokształcące Stowarzyszenia Przyjaciół Szkół Katolickich w Dąbrowie Górniczej – Fabryka Pełna Życia

17.00 – Koncert Muzyki Polskiej – koncert chóru Zorza (sala teatralna Pałacu Kultury Zagłębia) – impreza biletowana: www.palac.art.pl

• 12 listopada (sobota)

ŁĘKA (ul. Przelotowa 185a)

16.00 – msza św. w intencji Ojczyzny w kościele NMP Częstochowskiej w Łęce
17.00 – złożenie kwiatów pod obeliskiem Zygmunta Różyckiego, dalsza część uroczystości w Świetlicy w Łęce

Wydarzenia towarzyszące:

• 24.10 – 10.11

„DoWolności wyrazu”

Konkurs skierowany do dzieci w wieku 7-12 lat, którego celem jest plastyczne zinterpretowanie wiersza pn. „Ojczyzna”, autorstwa Marii Konopnickiej – Miejska Biblioteka Publiczna https://biblioteka-dg.pl

• 1.11 – 30.11

Wystawa „Polskie Symbole Narodowe”

Co wiemy o polskim godle, Mazurku Dąbrowskiego i narodowych barwach? Na to i inne pytania odpowiada ekspozycja przygotowana przez IPN Gdańsk Delegatura IPN w Bydgoszczy, która będzie prezentowana w Bibliotece Głównej (ul. T. Kościuszki 25) https://biblioteka-dg.pl

_______________

Partnerzy wydarzenia:

Urząd Miejski w Dąbrowie Górniczej, Pałac Kultury Zagłębia, Miejska Biblioteka Publiczna, Centrum Sportu i Rekreacji, Parafia Najświętszej Maryi Panny Anielskiej, Hufiec ZHP Dąbrowa Górnicza, III Liceum Ogólnokształcące im. Generała Władysława Andersa, Młodzieżowy Ośrodek Pracy Twórczej, Fabryka Pełna Życia, Katolicka Szkoła Podstawowa z Oddziałem Przedszkolnym oraz Katolickie Liceum Ogólnokształcące Stowarzyszenia Przyjaciół Szkół Katolickich.

Obchody Święta Niepodległości w Dąbrowie Górniczej były jednocześnie zwieńczeniem „Dni Wolnościowych”, przypominających o Republice Zagłębiowskiej.

11 listopada w bazylice Matki Boskiej Anielskiej odprawiona została uroczysta msza święta za ojczyznę. Główne uroczystości, ze względu na pandemię w okrojonej formie, odbyły się na placu Wolności, gdzie złożono kwiaty pod tablicą pamiątkową poświęconą 11. Pułkowi Piechoty Zagłębiaków. Z balkonu Pałacu Kultury Zagłębia chór „Zorza” odśpiewał hymn narodowy, do wspólnego śpiewania włączyli się zebrani na placu.

– 11 listopada, Święto Niepodległości. Data ta powinna przypominać nam nie tylko o odrodzonej Polsce, ale również o tym, że w walce o niepodległość byliśmy zjednoczeni. Dziękuję wszystkim mieszkańcom, którzy wywieszając flagę, wpinając kotylion, śpiewając pieśni patriotyczne czy biorąc udział w uroczystościach, celebrują to ważne dla nas święto. Choć ze względu na ograniczenia nie były to radosne obchody, do jakich zdążyliśmy się przyzwyczaić, ale i tak było uroczyście i dostojnie. Chciałbym też, abyśmy o Dniu Niepodległości pamiętali przez cały rok – okazując szacunek, będąc tolerancyjnym i pamiętając, że niezależnie od poglądów wszyscy jesteśmy Polkami i Polakami – podkreśla Marcin Bazylak, prezydent miasta.

W rocznicę odzyskania niepodległości kwiaty złożono także pod pomnikiem Żołnierza Zwycięzcy w Gołonogu. W przededniach święta odwiedzono również mogiły żołnierzy walczących w I i II wojnie światowej, a także groby zasłużonych dąbrowian. Uroczystości odbyły się także przy pomniku Legionów Polskich i Dębie Wolności. W uroczystościach udział wzięli mieszkańcy, władze miejskie, samorządowcy, parlamentarzyści i przedstawiciele organizacji lokalnych.

115 lat temu Dąbrowa Górnicza była miejscem wydarzeń, które przeszły do historii jako „dni wolnościowe”. Od 31 października do 10 listopada 1905 roku na ulicach Zagłębia Dąbrowskiego zapanowała atmosfera wolności. Odbywały się wiece, marsze i demonstracje. Rozbrajano carskich funkcjonariuszy i przerywano posiedzenia sądów ustanowionych przez zaborcę. Przejmowano drukarnie i wydawano polskie gazety. Tworzono zalążki władzy samorządowej i służb porządkowych. Budowano Republikę Zagłębiowską.

„Dni wolnościowe” były kulminacją rewolucji, która rozpoczęła się na początku roku 1905 i objęła całe terytorium imperium rosyjskiego. Dąbrowscy robotnicy już w lutym spontanicznie przystąpili do strajku. Walczono o poprawę warunków pracy (m.in. 8-godzinny dzień pracy) oraz swobody obywatelskie. Wiodącą siłą polityczną nadającą ton wydarzeniom w Zagłębiu Dąbrowskim była Polska Partia Socjalistyczna Józefa Piłsudskiego. W rewolucyjnych wystąpieniach brali też udział uczniowie, a dąbrowska „Sztygarka” była miejscem wielotysięcznych wieców i demonstracji. Ze względu na swój niepodległościowy charakter Rewolucja 1905 uznawana jest za czwarte powstanie narodowe.

Republika Zagłębiowska przetrwała tylko dziesięć dni. Została zdławiona przez stan wojenny. Uczestnicy rewolucyjnych wydarzeń stali się ofiarami brutalnych represji ze strony władz zaborczych. Zbudowana jednak w tym czasie świadomość polityczna robotników oraz pamięć o bohaterskich czynach bojowców PPS pozwoliła kontynuować niepodległościowe dążenia, których zwieńczeniem była odbudowa państwa polskiego w 1918 roku.

Jednym z wydarzeń zorganizowanych w ramach obchodów był „Bieg Wolności”, w ramach którego uczestnicy pokonywali indywidualnie wybrany dystans. 1905 m, nawiązujący do roku 1905, czyli powstania Republiki Zagłębiowskiej, 6 km lub 11,5 km nawiązujący do 115. rocznicy Republiki Zagłębiowskiej. W środę w Fabryce Pełnej Życia wręczono nagrody triumfatorom poszczególnych kategorii.

Listopadowe rocznice to również okazje do obejrzenia wystaw, poświęconych ważnym wydarzeniom z historii Polski.

W Fabryce Pełnej Życia prezentowana jest plenerowa wystawa „Twarze Rewolucji 1905”, prezentującą sylwetki osób, które odegrały kluczową rolę w wydarzeniach z tamtego okresu. Wystawę można również oglądać na alejkach w parku Hallera. Z kolei na placu Wolności stoi ekspozycja „Pokolenia wolności”. Ukazuje trzy generacje, które w szczególny sposób zapisały się w dziejach narodu – pokolenie, które w 1918 r. wywalczyło niepodległości i w 1920 r. obroniło ją przed nawałą bolszewicką; pokolenie II wojny światowej, które o wolność walczyło z okupantami; pokolenie lat 70. i 80.XX w., związane z opozycją demokratyczną i „Solidarnością”.

Źródło: UM Dąbrowa Górnicza

11 listopada odbędzie się I Ogólnopolskie Dyktando na Święto Niepodległości. Uczestnicy online popiszą się znajomością zasad języka polskiego, a przy okazji mogą wesprzeć potrzebujących.

Ideą tego wydarzenia jest pokazanie dobrej znajomości języka polskiego, a także zbiórka środków przeznaczonych na cel charytatywny lub społeczny.

Wzięcie udziału w I Ogólnopolskim Dyktandzie na Święto Niepodległości jest bezpłatne, a zapisanie się i rozwiązanie dyktanda to jedna złotówka przeznaczona przez portal dyktanda.pl na wybrany cel. Im większa liczba osób przyłączy się do akcji, czyli napisze dyktando, tym większa pomoc trafi do potrzebujących. Maksymalnie przekazane może zostać wsparcie sięgające 10 tysięcy złotych.

Każdy z uczestników może zgłosić ważny dla niego cel charytatywny lub społeczny. Może to być np. pomoc dla osoby chorej, albo zaopatrzenie w komputery do zdalnej nauki dzieci z ubogich rodzin. O tym, do kogo trafią zebrane fundusze, zadecydują w drodze głosowania uczestnicy dyktanda. Każdy, kto napisze Ogólnopolskie Dyktando na Święto Niepodległości, będzie miał możliwość oddania jednego głosu. Osoby, które uzyskają w dyktandzie najlepsze wyniki, zostaną nagrodzone zwielokrotnioną siłą głosu – dzięki temu będą posiadały większy wpływ na wynik głosowania.

W zabawie z językiem polski może wziąć udział każdy, bez względu na wiek – uczniowie podstawówek, młodzież i dorośli. Za przygotowanie treści dyktand, dopasowanych do wieku uczestników, odpowiadają wybitni językoznawcy, m.in. prof. dr hab. Tadeusz Zgółka, wiceprzewodniczący Rady Języka Polskiego oraz prof. dr hab. Mariusz Rutkowski z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Poszczególne grupy wiekowe będą mierzyć się z językowymi wyzwaniami o wyznaczonych godzinach. Po zalogowaniu się, pojawi się tekst, w którym w części wyrazów trzeba będzie prawidłowo uzupełnić litery, np. ż, rz, h, ch. Do zadania będzie można podejść tylko raz i wypełnić je w określonym czasie.

Zapisać się na dyktando oraz zgłosić cel społeczny lub charytatywny można na stronie: https://dyktanda.pl/dyktando-na-swieto-niepodleglosci Każdy mieszkaniec Dąbrowy Górniczej może zmierzyć się z językowym wyzwaniem, zgłosić cel i wesprzeć tych, którzy są w potrzebie.

Organizatorem akcji jest serwis edukacyjny dyktanda.pl

Źródło: UM Dąbrowa Górnicza

W czasie pandemii COVID-19 Miasto Gliwice nie zorganizuje uroczystych obchodów Narodowego Święta Niepodległości. Decyzja została podjęta na skutek szybko rosnącej w ostatnich tygodniach liczby zakażeń koronawirusem.

Organizowanie zgromadzeń w panującym obecnie reżimie sanitarnym nie jest  możliwe, dlatego nie odbędzie się w tym roku ani uroczystość na placu marszałka Józefa Piłsudskiego, ani wieczorny koncert w Teatrze Miejskim w Gliwicach. Mieszkańcy będą świętować odzyskanie przez Polskę Niepodległości w rodzinnym gronie.

Warto pamiętać, że Narodowe Święto Niepodległości upamiętnia wydarzenia z 11 listopada 1918 roku. Tamtego dnia w Warszawie Rada Regencyjna przekazała Józefowi Piłsudskiemu władzę wojskową, a Niemcy w okolicach Compiègne podpisały zawieszenie broni. Dobiegła końca I wojna światowa, a Polska wróciła na mapę świata. Rozpoczęła się historia II Rzeczypospolitej.

Źródło: UM Gliwice

Jeszcze do 26 października można zgłosić się do udziału w Konkursie Piosenki i Pieśni Patriotycznej  „Z piosenką do wolności”. W tym roku, z powodu stanu epidemii, koncert finałowy, który zaplanowano 4 listopada oraz przesłuchania pomiędzy 27 a 29 października odbędą się w formie elektronicznej.

– Niestety w tym roku konkurs „Z piosenką do wolności” będzie zupełnie inny niż dotychczas. Zmusiła nas do tego sytuacja związana z epidemią koronawirusa – zaznacza Katarzyna Furmaniuk, dyrektor Miejskiego Centrum Kultury im. H. Bisty w Rudzie Śląskiej. – Mam jednak nadzieję, że mimo wszystko tak jak co roku będzie cieszył się on dużym zainteresowaniem młodzieży z Rudy Śląskiej oraz innych miast, a w przyszłym roku już wszyscy razem spotkamy się na deskach naszego Miejskiego Centrum Kultury – dodaje.

Tegoroczny konkurs zorganizowany jest w ramach obchodów 100-lecia Powstań Śląskich, a jego celem jest pielęgnowanie kulturowego dziedzictwa kraju i regionu oraz utrwalanie postaw patriotycznych mieszkańców Górnego Śląska, a w szczególności mieszkańców Rudy Śląskiej.

Zgłoszenia solistów, zespołów wokalnych oraz grup wokalno–instrumentalnych (składających się maksymalnie z 5 osób) można przesyłać do 26 października na adres e-mail: sekretariat@mckrudasl.pl. Zgłoszenie polega na przesłaniu: wypełnionej karty, którą można pobrać na stronie: www.mckrudasl.pl, zdjęcia uczestnika oraz nagranego filmiku z prezentacją utworu. Trzeba jednak pamiętać, że nagranie nie może podlegać obróbce studyjnej. Organizatorzy zachęcają również  do przesyłania materiałów zgłoszeniowych za pomocą darmowej platformy www.wetransfer.com. Ogłoszenie listy laureatów nastąpi 30 października br.

W konkursie „Z piosenką do wolności” może wziąć udział młodzież w wieku od 13 do 26 lat, która śpiewaniem zajmuje się wyłącznie amatorsko. Uczestnicy wyłonieni w trakcie eliminacji on-line, dopuszczeni do finału , wykonają jeden utwór o charakterze patriotycznym, a czas występu nie może przekraczać 10 minut. Prezentowany utwór musi być zaśpiewany w języku polskim oraz mieć podkład muzyczny  z towarzyszeniem akompaniamentu lub a cappella.

– Serdecznie zachęcamy do udziału w tegorocznej edycji konkursu. To znakomita możliwość, żeby popisać się swoim talentem, zdobyć nowe umiejętności, a także wzmocnić pewność siebie. Czekamy na zgłoszenia! – mówi Patrycja Ryguła–Mańka z rudzkiego MCK-u.

Zmagania uczestników konkursu zostaną ocenione przez jury, które zwróci uwagę na: dobór repertuaru, interpretację utworów i ogólny wyraz artystyczny, a także innowacje artystyczne użyte w utworze oraz muzykalność i warunki głosowe młodych wokalistów. Prezentacja finalistów odbędzie się online 4 listopada br. o godz. 17:00 na stronie organizatora konkursu.

W tym roku konkurs odbędzie się po raz trzeci. Pierwsza edycja miała miejsce w 2018 roku i wzięło w niej udział 250 osób. Z kolei rok później, w 2019,  swoim muzycznym talentem popisało się 330 osób. Młodzi muzycy występowali solo oraz zespołowo.

Więcej informacji na temat konkursu można znaleźć na stronie www.mckrudasl.pl

Źródło: UM Ruda Śląska

W Piekarach Śląskich zorganizowane zostały uroczyste obchody związane ze 101 rocznicą odzyskania przez Polskę niepodległości. Z tej okazji na terenie miasta odbywały się uroczystości z udziałem władz miasta.

Uroczystości z okazji 101 rocznicy odzyskania niepodległości rozpoczęły się pod pomnikiem “Ku czci poległych o wolność i demokrację w latach II Wojny Światowej” w Parku Trzech Bohaterów w Brzozowicach-Kamieniu. W miejscu tym władze miasta, radni Rady Miasta, przedstawiciele piekarskich służb mundurowych, szkół, spółek, stowarzyszeń oraz instytucji miejskich złożyli pamiątkowe wiązanki kwiatów, by oddać hołd żołnierzom poległym w walce o wolną Polskę. Następnie piekarzanie oraz zaproszeni goście uczestniczyli w Mszy Świętej w kościele pw. Trójcy Przenajświętszej koncelebrowanej w intencji Ojczyzny i mieszkańców Piekar Śląskich z udziałem pocztów sztandarowych, kompanii honorowej 34. Śląskiego Dywizjonu Rakietowego Obrony Powietrznej w Bytomiu, Orkiestry Wojskowej z Bytomia oraz chóru Polonia-Harmonia.

Po uroczystej mszy zebrani
przemaszerowali pod pomnik “Ku czci poległych w walkach o społeczne i
narodowe wyzwolenie” w Parku Wolności w Szarleju. Oficjalnej części
obchodów towarzyszyła wojskowa asysta honorowa 34. Śląskiego Dywizjonu
Rakietowego Obrony Powietrznej w Bytomiu oraz Orkiestra Wojskowa z
Bytomia. Po wciągnięciu flagi na maszt i odśpiewaniu hymnu państwowego
przemówienie okolicznościowe wygłosiła Prezydent Miasta Piekary Śląskie
Sława Umińska-Duraj.

-Obchody 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości mamy już za sobą. Jednak tu, w Piekarach, na Górnym Śląsku, uczestnicząc w jubileuszowym Roku Powstań Śląskich wciąż pozostajemy w podniosłym nastroju i trwamy w atmosferze święta. Nasza obecność na dzisiejszej uroczystości dowodzi, że odczuwamy silną więź ze swą historią. Wystarczy tylko spojrzeć na mapę naszych – piekarskich – miejsc pamięci. Oczywistym obowiązkiem jest ową pamięć pielęgnować. Dlatego przecież park, w którym się znajdujemy, nazwaliśmy Parkiem Wolności. Dlatego rokrocznie gromadzimy się pod tym pomnikiem. Dlatego składamy kwiaty w Parku Trzech Bohaterów, wspominając tych, którzy zginęli w czasie II wojny światowej, a zwłaszcza straconych harcerzy. Upamiętniliśmy pomnikiem naszego Śląskiego Wernyhorę, Wawrzyńca Hajdę. Apel pamięci, który za chwilę wybrzmi przywoła śląskich bohaterów wolności-mówiła w trakcie swojego przemówienia Prezydent Miasta Piekary Śląskie Sława Umińska-Duraj. W tym roku nie zabrakło wielu nawiązań do symbolu miasta – Kopca Wyzwolenia, bo właśnie on znajduje się na okolicznościowej monecie, która trafiła do obiegu 7 listopada, a dziś – w Święto Niepodległości – promowana była w naszym mieście. -Dziś chciałabym zwrócić Państwa uwagę na miejsce szczególne: Kopiec Wyzwolenia. Góruje on nad okolicą niczym dumny kurhan dawnych wojowników. Do głębi przeniknięty jest symboliką, upamiętniając zarazem przemarsz husarii Jana III Sobieskiego w drodze po wiktorię wiedeńską, powstania śląskie oraz wkroczenie wojsk polskich na Górny Śląsk w 1922 roku. Tak jak piekarska bazylika, Kopiec stanowi wspólne dzieło wszystkich mieszkańców Piekar Śląskich. Ale i więcej nawet, bo jego idea przekroczyła daleko granice naszego lokalnego świata. Świadczy o tym najlepiej Złota Księga – swoisty pamiętnik budowy, zawierający wpisy wielkiej rzeszy osób, zaangażowanych w pracę przy jego powstaniu. Spośród tych licznych budowniczych wymienić wypada największych entuzjastów, którzy podjęli ideę Wawrzyńca Hajdy: powstańców śląskich, wiernych obrońców swej ojcowizny. Dodajmy jeszcze, że Kopiec usypany został z ziemi, pochodzącej ze wszystkich stron Polski, z ziemi uświęconej krwią bohaterów, z najważniejszych mogił i pomników chwały naszego narodu. Polityka pamięci staje się solidnym fundamentem dalszego rozwoju. Cieszę się zatem, że w Roku Powstań Śląskich doczekaliśmy się odsłonięcia w Warszawie pomnika wielkiego Ślązaka, Wojciecha Korfantego, będącego także, jak wiemy, gorącym orędownikiem budowy naszego Kopca. Jednocześnie Narodowy Bank Polski wydał monetę okolicznościową z wizerunkiem Kopca Wyzwolenia. Niechaj przypomina nam ona, że, jak napisano w Akcie erekcyjnym monumentu, Kopiec ten stanowi pracę ludu śląskiego i przekazuje tradycję bohaterskich powstań śląskich-dodała Prezydent, kontynuując przemowę. Po tym, jak wybrzmiały słowa Prezydent Miasta, odczytany został apel pamięci. Odczytał go porucznik Adam Kasza z 34 Śląskiego Dywizjonu Rakietowego Obrony Powietrznej, po czym rozległa się salwa honorowa. Następnie przystąpiono do składania kwiatów pod pomnikiem poświęconym bohaterom, którzy poświęcili swe życie, walcząc o ojczyznę. Dzisiejsze uroczystości zakończyły się w Miejskim Domu Kultury, gdzie odbyło się uroczyste przekazanie monety z wizerunkiem Kopca Wyzwolenia, którą na ręce Prezydent Piekar Śląskich Sławy Umińskiej-Duraj złożył Grzegorz Bomba, dyrektor Oddziału Okręgowego Narodowego Banku Polskiego w Katowicach, któremu towarzyszył zastępca dyrektora Oddziału Okręgowego Narodowego Banku Polskiego w Katowicach Mariusz Siembiga. Po uroczystości tej nastąpił występ duetu smyczkowego Queens od Violin, który przedstawił znane i lubiane utwory muzyczne z różnych epok.

Defilada, pokazy sprzętu wojskowego, złożenie kwiatów w miejscach upamiętniających drogę do niepodległości oraz msza święta w intencji Ojczyzny to główne akcenty wojewódzkich obchodów Święta Niepodległości w Katowicach

Wydarzenia
rozpoczęły się od złożenia kwiatów pod Pomnikiem Powstańców Śląskich oraz
Wojciecha Korfantego. W Archikatedrze Chrystusa Króla odbyła się msza święta,
celebrowana przez metropolitę katowickiego, arcybiskupa Wiktora Skworca.

Główne uroczystości odbywały się na Placu Bolesława Chrobrego w Katowicach. Przedstawiciele samorządów, administracji rządowej, politycy, służby mundurowe, środowiska kombatanckie oraz młodzież złożyli kwiaty pod pomnikiem marszałka Józefa Piłsudskiego. Następnie odbyła się defilada. Na placu Sejmu Śląskiego służby mundurowe, m.in. wojsko, policja, straż pożarna przygotowały pokaz sprzętu.

Podczas uroczystości Górnośląsko- Zagłębiowską Metropolię reprezentował przewodniczący Zarządu Kazimierz Karolczak.

Foto: GZM/ Daniel Kopciuch

11 listopada br. pod Pomnikiem Powstańców Śląskich odbyły się miejskie uroczystości Narodowego Święta Niepodległości.

Na placu Letochów zgromadzili się przedstawiciele władz miasta, poczty sztandarowe, delegacje szkół, organizacji pozarządowych, służb mundurowych, zakładów pracy oraz mieszkańcy. Po uroczystym odegraniu i odśpiewaniu Hymnu Państwowego oraz Hejnału Miasta, w wykonaniu Parafialnej Orkiestry Dętej parafii św. Wojciecha oraz chóru uczniów Szkoły Podstawowej nr 1 oraz Szkoły Podstawowej nr 4, nastąpiło wystawienie posterunku honorowego pod pomnikiem. Wartę wystawili żołnierze 330. Kompanii Radiotechnicznej Sił Powietrznych z Radzionkowa, członkowie 17. Radzionkowskiej Drużyny Piechoty Zmechanizowanej oraz 10. Drużyna Harcerska „Kierunek”.

Obchody wzbogacił wiersz Tadeusza Kubiaka pt. „Tu wszędzie Polska” oraz taniec z biało – czerwonymi wstęgami przygotowane przez uczniów Szkoły Mistrzostwa Sportowego Radzionków. Podczas uroczystości złożono pod Pomnikiem Powstańców Śląskich wiązanki kwiatów, a na zakończenie w krótkim występie muzycznym zaprezentowały się Parafialna Orkiestra Dęta parafii św. Wojciecha, chór ze Szkoły Podstawowej nr 1 oraz nr 4.

Koncert piosenek z lat 20. i 30. ubiegłego wieku oraz pokazy filmowe z muzyką na żywo – to wydarzenia, które odbędą się 18 listopada w Miejskim Centrum Kultury im. H. Bisty oraz 19 listopada w kinie „Patria” z okazji Święta Niepodległości. Na podróż w czasie na Śląsk przed stu laty zaprasza Rudzkie Stowarzyszenie Inicjatyw Niebanalnych In-nI.

– Odzyskanie przez Polskę niepodległości to niezwykle ważny element historii naszego kraju i dlatego chcemy ją wspólnie świętować – podkreśla Tomasz Bartniczak, prezes Rudzkiego Stowarzyszenia Inicjatyw Niebanalnych In-nI. – Postanowiliśmy zorganizować wydarzenia, które nawiązują do tamtego czasu, a przede wszystkim udać się w podróż do przeszłości – na Śląsk i zobaczyć, jaki był on przed stu laty, kiedy Polska walczyła o swoją niepodległość – dodaje.

W pierwszym dniu wspólnego świętowania, czyli w poniedziałek (18 listopada) o godz. 18:00 w Miejskim Centrum Kultury im. H. Bisty odbędzie się koncert „Lata dwudzieste, lata trzydzieste”.

– W tym dniu będzie można posłuchać naszego miejscowego jazzowo-folkowo-popowego bandu „Fryna”. Zespół specjalnie na tę okazję przygotuje własne aranżacje piosenek z lat 20. i 30. XX wieku – mówi Tomasz Bartniczak. – Warto też dodać, że w trakcie koncertu będziemy prezentować przedwojenne zdjęcia z terenu Rudy Śląskiej. Dodatkowo na ekranie pojawią się teksty piosenek, aby zachęcić uczestników do wspólnego śpiewania – dodaje.

Z kolei we wtorek (19 listopada) o godz. 10:00 i 18:30 w kinie „Patria” rudzianie będą mieli okazję zobaczyć niemy film w reżyserii Antoniego Bednarczyka „Dla Ciebie Polsko” z 1920 roku, który opowiada historię miłości w czasie wojny polsko-bolszewickiej. Dodatkowym atutem pokazu będzie muzyka na żywo w wykonaniu zespołu „Nigdy Nie Byliśmy na Księżycu”.

– Planujemy pokaz o godz. 10:00 dla uczniów szkół średnich, natomiast o godz. 18:30 zapraszamy wszystkich, którzy chcieliby zobaczyć ten film. Oba seanse będą poprzedzone aktywną lekcją historyczną prowadzoną przez dra Adama Pisarka z Uniwersytetu Śląskiego. Publiczność będzie też miała możliwość zapoznania się z historią rudzkiego kina „Patria”, którego początki sięgają 1937 roku, a obecna właścicielka jest wnuczką Jana Jasiulka – założyciela kina, powstańca i przedsiębiorcy – zaznacza Bartniczak.

Wstęp na koncert oraz pokaz filmu jest wolny. Wejściówki na koncert można odebrać od wtorku (12 listopada) w kasie MCK-u w godz. 15:00 – 18:00 (poza weekendem). Z kolei wejściówki na film można odebrać także od wtorku (12 listopada) w godz. 17:00 – 20:00 w kinie Patria (także w weekend).

Wydarzenie zostało dofinansowane ze środków Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2022 w ramach Programu Dotacyjnego „Niepodległa”. Głównym celem tego programu jest włączanie mieszkańców Polski w świętowanie odzyskania przez Polskę niepodległości oraz zwiększenie świadomości na temat wydarzeń związanych z odzyskaniem i odbudową państwowości, w których istotną rolę odgrywa pamięć regionalna związana z różnymi drogami poszczególnych miejsc kraju prowadzącymi do niepodległości.