Transport ładunków przy pomocy dronów wychodzi poza sferę symulacji, dotąd prowadzonych na odosobnionych obszarach testowych, i staje się faktem – w warunkach miejskich, w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Tej jesieni w Sosnowcu odbędą się testy automatycznego drona, przewożącego ładunek na dystansie 3 km. Wydarzenie poprzedzą konsultacje z mieszkańcami.

Transport przesyłek bezzałogowymi statkami powietrznymi (BSP) coraz dynamiczniej rozwija się w najbardziej innowacyjnych krajach świata. Coraz więcej firm, władz miejskich oraz służb publicznych dostrzega ogromne zalety tego rodzaju transportu. Nie inaczej jest w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, która w porozumieniu z samorządem Sosnowca, czołowymi firmami z branży BSP oraz najważniejszymi instytucjami lotniczymi w kraju, przygotowuje serię cyklicznych przelotów dronem w warunkach miejskich, który będzie transportował pilny ładunek medyczny.

Najwyższe standardy technologiczne

Do przeprowadzenia testów posłużą zaawansowane rozwiązania technologiczne. Firma Dronehub, będąca europejskim liderem w rozwiązaniach typu drone-in-a-box, dostarczy drona oraz stacje dokujące (tzw. huby). W pilotażu wezmą udział dwa huby, wyposażone w specjalną skrytkę, służącą do nadawania i odbierania przesyłki. Po umieszczeniu ładunku w skrytce, specjalny mechanizm sam pobierze przesyłkę i zainstaluje ją w dronie, a po zakończonym locie odbierze ją z drona i umieści w skrytce w docelowej stacji dokującej.

Pod pojęciem stacji dokujących należy rozumieć hangary o imponujących rozmiarach, wykonane ze stali nierdzewnej i aluminium, posiadające automatycznie rozsuwany dach, ważące każdy po 1200 kg. Do pilotażu wykorzystany będzie dron Octocopter X8, poruszający się z prędkością 20 metrów na sekundę i potrafiący udźwignąć blisko 10-kilogramowy ładunek.

Uzupełnieniem systemu będzie oprogramowanie Flightware, dostarczone przez firmę Pentacomp – od 26 lat zajmującą się projektowaniem innowacyjnych rozwiązań IT. System umożliwia zarządzanie automatycznym lotem dronów. Drony poruszają się samodzielnie dzięki urządzeniom pokładowym, a koordynowane są z ziemi przez dyspozytora centrum kontroli lotów Flightware.

Otwarte spotkanie z mieszkańcami

– Przeloty nad Sosnowcem wykonywane będą z zachowaniem wszelkich zasad bezpieczeństwa. Realizację lotów przeprowadzi odpowiednio przeszkolony zespół o dużym doświadczeniu. Dotrzymane będą również wszelkie procedury bezpieczeństwa, zgodnie z obowiązującym prawem lotniczym w Polsce i Unii Europejskiej – zapowiada Arkadiusz Chęciński, prezydent Sosnowca.

Przed rozpoczęciem lotów odbędzie się także spotkanie informacyjne z mieszkańcami, które poprowadzi Paweł Wyszomirski, współtwórca portalu OpenAir i prezes zarządu fundacji Napraw Sobie Miasto. W trakcie spotkania zostaną przedstawione szczegóły programu pilotażowego. Każdy chętny uczestnik będzie mógł również zadać pytania obecnym na miejscu ekspertom.

Spotkanie odbędzie się w środę (13 października) o godz. 10:30 w Zagłębiowskiej Mediatece, przy ul. Kościelnej 11 w Sosnowcu.

Trwają przygotowania do cyklicznych przelotów dronem w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Jeden ze scenariuszy zakłada, że dron, na żądanie, samodzielnie wystartuje ze specjalnie skonstruowanego hangaru i przetransportuje w przestrzeni powietrznej nad miastem na odległość ok. 3 km, kilkukilogramową przesyłkę, którą będzie np. defibrylator. Przeloty planowane są tej jesieni w Sosnowcu.

Porozumienie o współpracy w tym zakresie zostało podpisane pomiędzy przedstawicielami GZM, miastem Sosnowiec, gdzie przeloty będą się odbyć, dostawcami usług dronowych – firmami Dronehub oraz Pentacomp oraz Łukasiewicz – Instytutem Lotnictwa.

Celem jest przygotowanie i wspólne przeprowadzenie cyklicznych pilotaży w realnych warunkach miejskich w kontekście rozwoju automatycznego transportu pilnych ładunków medycznych z wykorzystaniem dronów.

– Przeprowadzenie tego przelotu najlepiej obrazuje to, co jest podstawą naszej współpracy na rzecz rozwoju technologii dronowej w Metropolii. Sprawdzanie nowych rozwiązań w warunkach docelowych jest możliwością zebrania ogromnej ilości doświadczeń, służących rozwijaniu tej technologii na większą skalę – mówi Henryk Borczyk, wiceprzewodniczący zarządu Metropolii GZM.

– Celem jest to, by w niedalekiej przyszłości drony mogły być wykorzystanie do świadczenia różnego rodzaju usług, w tym również do transportowania przesyłek ratujących życie. Wykorzystanie dronów może w ten sposób przyczynić się podniesienia poziomu bezpieczeństwa w naszych miastach, bo potrzebna pomoc będzie mogła zostać udzielona również z ich użyciem – wyjaśnia.

Technologia dostosowana do świadczenia usług w warunkach miejskiej zabudowy

Istotnym założeniem prac związanych z możliwością wykorzystania dronów do świadczenia różnego rodzaju usług, jest to, aby przeloty mogły odbywać się w przestrzeni powietrznej nad miastami.

Dlatego też rozwijana technologia musi w pełni dostosowywać się m.in. do uwarunkowań miejskiej zabudowy. Wpływa to również na szczególne wymagania dotyczące bezpieczeństwa, które tego rodzaju urządzenia muszą spełniać, aby móc takie przeloty wykonywać.

– Bardzo się cieszymy, że to właśnie w Sosnowcu będziemy testować innowacyjne rozwiązania w zakresie bezzałogowych statków powietrznych i gościć ekspertów branży dronowej – mówi Arkadiusz Chęciński, prezydent Sosnowca.

– Drony są z nami już od pewnego czasu i pomagają m.in. w wykrywaniu źródeł niskiej emisji na terenie GZM. Teraz poprzeczka postawiona jest jednak wyżej, bo mogą one przysłużyć się ratowaniu zdrowia i życia ludzkiego i to bez lub przy symbolicznym udziale człowieka. Pilotaż nie tylko pokazuje, że w Zagłębiu rozumiemy i popularyzujemy technologię, ale również, że chcemy ją wdrażać na szerszą skalę, by realnie pomagała lokalnym społecznościom i służbom – podkreśla.

Mechanizm kartezjański automatycznie przekaże nadawaną przesyłkę

Celem zatem jest to, aby drony mogły wykonywać różnego rodzaju misje w trybie autonomicznym, czyli bez obecności człowieka. Zanim to będzie możliwe, wariantem pośrednim jest przeprowadzenie pilotaży w trybie automatycznym. Oznacza to, że obsługa drona w sposób zdalny kontroluje jego przelot, a trasa tego przelotu została wcześniej zaprogramowana.

– Projekt, który będziemy realizować w Sosnowcu to kolejna okazja do potwierdzenia trafności zastosowania dronów i stacji dokujących firmy Dronehub. W pilotażu wezmą udział dwie nasze stacje dokujące, każda wyposażona w mechanizm kartezjański, czyli robotyczny podajnik, który automatycznie pobierze defibrylator ze skrytki w stacji dokującej i umieści go w dronie. Po wykonaniu lotu, podobny mechanizm odbierze przesyłkę z drona i umieści ją w skrytce w stacji docelowej – tłumaczy Vadym Melnyk, założyciel i prezes Dronehub.

Dzięki zastosowaniu dronów w ratownictwie, czas potrzebny na dostarczenie niezbędnego sprzętu medycznego na miejsce zdarzenia może zostać znacząco skrócony.

– Dron porusza się w linii prostej, nie stoi w korkach, nie błądzi, nie potrzebuje czasu na zebranie się zespołu ratowników. A czas jest absolutnie kluczowy w ratowaniu życia i zdrowia ludzi. System Dronehub umożliwia transport także innych pilnych przesyłek medycznych, jak np. próbki krwi – zauważa Vadym Melnyk.

System sam sygnalizuje potencjalne odchylenia, kontroler czuwa nad przebiegiem lotu

Bezpieczeństwo i autonomiczność lotów są kluczowymi, wyróżniającymi aspektami projektu, którego wyniki już wkrótce poznamy po przeprowadzeniu projektu w Sosnowcu.

– Nad obiema kwestiami czuwa oprogramowanie Flightware. Zaprojektowane przez nas rozwiązanie umożliwia automatyczne zarządzanie lotami bezzałogowych statków powietrznych – mówi Karol Gajos, prezes zarządu Pentacompu.

– Start, przelot, faza lądowania oraz wszelkie parametry lotu i samego drona nadzorowane są w czasie rzeczywistym przez zaawansowane algorytmy, a udział człowieka w misji został ograniczony do funkcji kontrolnej. Dzięki wyeliminowaniu ryzyka płynącego z tzw. „błędu ludzkiego”, system można wykorzystywać np. do transportu przesyłek medycznych oraz w ratownictwie – podkreśla.

System sam sygnalizuje każde odchylenie lub niebezpieczne zdarzenie. Operator na żadnym etapie nie steruje maszyną. Sprawuje jednak kontrolę nad prawidłowym przebiegiem misji, analizuje czy raportowane wydarzenie ma wpływ na bezpieczeństwo i podejmuje decyzję, czy należy rozpocząć odpowiednią procedurę awaryjną.

– Cieszymy się, że możemy brać udział w tak nowatorskim projekcie. Jesteśmy pewni, że sukces, jaki z naszymi partnerami odniesiemy w Sosnowcu, przyczyni się do rozwoju i upowszechniania technologii dronowej w Polsce – mówi Anna Mazur, główny specjalista w Jednostce Certyfikującej Wyroby BSP – Bezzałogowe Statki Powietrzne z Łukasiewicz – Instytutu Lotnictwa.

–  Jako państwowemu instytutowi z branży lotniczej zależy nam, aby drony w niedalekiej przyszłości stały się integralną częścią naszej codzienności w obszarze usług i bezpieczeństwa publicznego – zaznacza.

Pilotaż, który zostanie przeprowadzony w Sosnowcu i Metropolii GZM, jest wspólnym projektem firm i instytucji zaangażowanych w rozwój technologii dronowych w Polsce. Loty będą odbywały się jesienią potrwają kilka dni. Szczegóły wkrótce zostaną podane.

Jak usprawnić działania samorządów w zakresie ochrony środowiska? Najlepiej dostarczając cyklicznie aktualne informacje, które można efektywnie pozyskiwać za pomocą bezzałogowych statków powietrznych (BSP). Taka jest myśl przewodnia poradnika, który powstał na zlecenie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Poradnik przygotowano w oparciu o wywiady pogłębione z przedstawicielami miast i gmin GZM. Uwzględnia on faktyczne problemy, z jakimi spotykają się samorządy w zakresie ochrony środowiska oraz tłumaczy, jak wykorzystać w tym kontekście drony. To pierwsza tak kompleksowa publikacja w tym zakresie.

Pogłębiona analiza

Na potrzeby poradnika przeprowadzono analizę zadań wydziałów i referatów ochrony środowiska, przyrody i gospodarki komunalnej wszystkich gmin należących do GZM. Zapoznano się z lokalnymi programami ochrony środowiska i przeanalizowano zakres udostępnianych informacji w samorządowych geoportalach. Wreszcie przeprowadzono wywiady pogłębione z przedstawicielami reprezentatywnej grupy 26 gmin z terenu GZM. Dzięki temu zdefiniowano 24 potrzeby informacyjne wynikające z zadań JST, które mogą już dzisiaj być realizowane przez drony. Wśród nich dominują grupy zadań z zakresu kontroli nieruchomości, odpadów i wyrobisk oraz stosunków wodnych na terenie gminy.

Demonstracje w terenie 

Na potrzeby poradnika przeprowadzono także działania w terenie. Wykonano w sumie pięć demonstracji usług dronowych. W Radzionkowie szukano sposobu na monitorowanie nieużytków poprzemysłowych, w tym płonącej hałdy. W Mysłowicach sprawdzano, co zaburzyło tamtejszą gospodarkę wodną. Demonstracje na terenie gminy Rudziniec miały ustalić, kto zanieczyszcza ściekami jezioro. W Łaziskach Górnych dokonywano inwentaryzacji terenów zielonych, a w Sławkowie sprawdzano stan roślinności i ścieżek spacerowych na terenie Parku Doliny Białej Przemszy.

Praktyczne wskazówki 

W poradniku wyszczególniono przepisy, które pozwalają samorządom szeroko wykorzystywać drony. W dalszej części przedstawiono usługi geoinformacyjne i technologie przemysłu 4.0, które pomagają zdobywać potrzebne informacje w zakresie ochrony środowiska. Na końcu zaś oddano głos samorządowcom z gmin, w których przeprowadzono pokazowe usługi, by to oni przedstawili swoje diagnozy potrzeb informacyjnych.

Zaproszenie do dyskusji

Poradnik stanowi pierwszy etap procesu podnoszenia kompetencji samorządów, w szczególności urzędników, w zakresie wykorzystania najnowszych technologii bezzałogowych do zadań administracji publicznej. Stanowi także bazę do dyskusji, dlatego zapraszamy do wymiany zdań i doświadczeń, również dotyczących innych obszarów zastosowań BSP. Zebrana w ten sposób wiedza będzie przydatna podczas planowanych spotkań z miastami. Zapraszamy do kontaktu na skrzynkę Centralnoeuropejskiego Demonstratora Dronów: kontakt@cedd.pl.

Szczegóły: https://cedd.pl/drony-dla-srodowiska/

Pobierz poradnik: Potrzeby informacyjne w ochronie środowiska. Jak realizować zadania samorządowe w zakresie ochrony środowiska z wykorzystaniem dronów

Zapraszamy do udziału w grze „Drone Deliveries Game”. Jest to badanie preferencji mieszkańców miast w zakresie wykorzystania dronów w miejskiej mobilności powietrznej. Badanie prowadzone jest w ramach projektu H2020 HARMONY.

Drony mogą dostarczać przesyłki w miastach, na terenach podmiejskich lub wiejskich. Mogą być certyfikowane lub nie. Mogą dostarczać żywność, korespondencję, lekarstwa lub służyć do nadzoru. Wachlarz możliwości jest bardzo szeroki, natomiast faktyczne sposoby wykorzystania dronów w dużej mierze zależą od tego, jakie będą preferencje mieszkańców w tym zakresie.

Cztery lata od wejścia w życie rozporządzenia do ustawy metropolitalnej, wsparcie finansowe dla uczelni w regionie i mobilność 120 metrów nad ziemią – m.in. o tym przeczytacie w piątym numerze bezpłatnego dwumiesięcznika „W Metropolii”.

W METROPOLII – NR 5 CZERWIEC / LIPIEC 2021 (KLIKNIJ, ABY PRZECZYTAĆ)

Celem magazynu „W Metropolii” jest informowanie o naszych działaniach, wizji rozwoju i zamierzeniach. Przekaz kierowany jest do szerokiej grupy mieszkańców – także tych, którzy nie znajdują się w kręgu odbiorców informacji przekazywanych za pośrednictwem mediów społecznościowych.

Magazyn w wersji drukowanej ukazuje się w formie insertu w dwóch gazetach regionalnych – „Dzienniku Zachodnim” i „Gazecie Wyborczej”. Ponadto część nakładu przeznaczona jest do kolportażu prowadzonego bezpośrednio przez gminy wchodzące w skład Metropolii.

Archiwum wszystkich numerów znajduje się TUTAJ.

Radzionków szuka sposobu na monitorowanie nieużytków poprzemysłowych, w tym płonącej hałdy. Mysłowice chciałyby się dowiedzieć, gdzie zostały przecięte sieci drenarskie przez rozbudowę mieszkaniową oraz drogi, co zaburzyło gospodarkę wodną. Natomiast Rudziniec potrzebuje ustalić, kto wylewa po kryjomu ścieki do jeziora Pławniowice. Oto potrzeby informacyjne niektórych gmin należących do Metropolii GZM, które mogą zaspokoić drony.

Gminy do realizacji swoich zadań w zakresie ochrony środowiska, przyrody i gospodarki komunalnej mogą pozyskiwać informacje z różnych źródeł. Mogą to być zarówno mieszkańcy, którzy uważnie przyglądają się swojemu otoczeniu i reagują na nieoczekiwane zmiany, jak i zdjęcia satelitarne oraz lotnicze. W tym drugim przypadku znakomitym narzędziem są drony. Wyposażone w odpowiedni osprzęt optyczny, specjalistyczne czujniki i oprogramowanie, pomogą efektywniej (najczęściej szybciej i niższym kosztem) realizować wiele zadań publicznych.

Na początku tego roku każda z gmin członkowskich Metropolii GZM została poproszona o ocenę atrakcyjności ponad 50 usług, w ramach których drony mogłyby pomagać w efektywniejszej realizacji jej zadań. Wyniki były jednoznaczne, po pierwsze – wyraźnie wskazano na potrzebę wykorzystania dronów w ochronie środowiska, po drugie – potwierdziła się gotowość miast do wykorzystania tej technologii.

Drony pomogą w ochronie środowiska

W czwartek i piątek (20-21 maja), w pięciu celowo dobranych gminach na zlecenie GZM, Fundacja Instytut Mikromakro przeprowadzi testy szeregu usług dronowych – dobranych pod bardzo konkretne potrzeby. Każde z wybranych miast znajduje się w innym subregionie konurbacji i mierzy się z nieco innymi problemami.

W Radzionkowie pokazany zostanie sposób monitoringu hałd kopalnianych pod kątem bezpieczeństwa publicznego, przestrzegania zezwoleń rozbiórkowych i eksploatacyjnych, a także bezpieczeństwa przeciwpożarowego (pożary). W Mysłowicach drony dokonają monitoringu wałów przeciwpowodziowych, rowów melioracyjnych, sieci drenarskich i terenów zalewowych. W Sławkowie i Łaziskach Górnych drony pomogą w identyfikacji powierzchni biologicznie czynnej zgodnie z zapisami miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. W Rudzińcu natomiast, w nocy, z wykorzystaniem kamery termowizyjnej, drony sprawdzą, kto wylewa po kryjomu ścieki do jeziora Pławniowice. Każda z demonstracji odbędzie się zgodnie z przepisami Prawa Lotniczego.

Powstanie poradnik dla samorządów

– O powyższych demonstracjach będziemy na bieżąco informować. Przedstawimy lokalny kontekst, uszczegółowimy potrzebę informacyjną, która zgłaszana była przez konkretną gminę w odniesieniu do zagadnień ochrony środowiska, przedstawimy wykorzystaną technologię, poinformujemy o wynikach lotu oraz spytamy tamtejszych samorządowców o pierwsze wrażenia – mówi Jacek Woźnikowski, dyrektor Departamentu Rozwoju Społeczno-Gospodarczego i Współpracy w GZM.

Wymiernym rezultatem podejmowanych przez Metropolię GZM działań będzie nie tylko zebranie doświadczeń po wykonanych testach, lecz także opracowanie poradnika dla miast, w którym wskazane i opisane zostaną najatrakcyjniejsze – z punktu widzenia samorządu – sposoby zastosowania dronów na rzecz ochrony środowiska, a także przekazana zostanie wiedza o tym, jak wprowadzać te rozwiązania w życie.

Rozwijający się rynek bezzałogowych statków powietrznych to ogromny potencjał dla rozwoju miast. Daje szansę na utworzenie wiodącej specjalizacji gospodarczej i perspektywy nowych miejsc pracy. Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia (GZM) dostrzega potencjał branży dronowej i stale angażuje się w jej rozwój. Efektem tych starań jest podpisanie listu intencyjnego z gliwicką spółką Flytronic S.A. Polskie przedsiębiorstwo wchodzące w skład GRUPY WB jest wiodącym krajowym ośrodkiem projektującym i produkującym specjalistyczne bezzałogowe systemy powietrzne.

Polski Instytut Ekonomiczny szacuje, że wartość rynku bezzałogowców wyniesie 3,26 mld zł do roku 2026. Korzyści pośrednie, wynikające z integracji dronów i gospodarki, mogą wynieść nawet 576 mld zł. Bezzałogowe statki powietrzne staną się ważnym narzędziem w rękach samorządów, przedsiębiorców, służb i wojska.

Aby wykorzystać szanse, jakie daje rozwijający się rynek dronów, potrzebna jest współpraca administracji publicznej z dostawcami usług i produktów. Jedną z jej form jest kooperacja ze spółką Flytronic, która od 13 lat prowadzi działalność na terenie Metropolii.

Sygnatariusze listu wyrażają gotowość do współpracy w obszarze lotnictwa bezzałogowego. Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia prowadzi działania na rzecz bezpiecznego udostępniania przestrzeni powietrznej dla ruchu dronów, a Flytronic łączy specjalizację badawczą i produkcyjno-usługową w obszarze lotnictwa bezzałogowego.

Celem kooperacji jest wspólne poszukiwanie kompleksowych rozwiązań technologiczno-regulacyjnych dla rozwoju mobilności bezzałogowej w Metropolii. Współpraca odbywa się w ramach Centralnoeuropejskiego Demonstratora Dronów (CEDD), działającego w ramach rządowego Programu Żwirko i Wigura.

Podpisany list intencyjny to kolejna forma współpracy Metropolii z dostawcami usług dronowych na rzecz realizacji zadań własnych GZM i CEDD. Od września 2018 roku, czyli momentu utworzenia inicjatywy w ramach Programu Żwirko i Wigura, na obszarze Śląska i Zagłębia odbywały się zróżnicowane testy z użyciem bezzałogowców. Dotyczyły m.in. pomiarów niskiej emisji, monitorowania składowisk odpadów czy dezynfekcji miejskiej infrastruktury.

Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, poprzez zaangażowanie w inicjatywę CEDD, każdorazowo współpracowała z przedsiębiorcami działającymi na jej terenie i poza jego granicami. Idea Demonstratora zakłada bowiem dostępność i otwartość dla wszystkich użytkowników, którzy chcą brać w nim udział i dzielić się swoją wiedzą i doświadczeniem.

W maju 2020 roku Metropolia wspólnie z jedenastoma firmami z branży dronowej podpisała list skierowany do Prezesa Rady Ministrów. Zachęcała w nim do wspierania rynku bezzałogowców, co miało szczególne znaczenie w dobie kryzysu spowodowanego pandemią. W takich sytuacjach nowe rozwiązania  mogą być realnym wsparciem dla zapewnienia bezpieczeństwa publicznego.

Metropolia jest członkiem CEDD wspólnie z Polską Agencją Żeglugi Powietrznej, Urzędem Lotnictwa Cywilnego, Zarządem Morskiego Portu Gdynia, a od zeszłego roku również z Siecią Badawczą Łukasiewicz. Program koordynuje Ministerstwo Infrastruktury.

Spółka akcyjna Flytronic jest wiodącym polskim ośrodkiem projektującym i produkującym specjalistyczne bezzałogowe systemy powietrzne. Prowadzone przez przedsiębiorstwo badania przemysłowe i prace rozwojowe skupiają się na elektronice, informatyce i mechanice lotniczej.

Rok 2020 upłynął pod znakiem pandemii koronawirusa, która wymusiła zmiany w wielu obszarach naszego życia. Mimo licznych przeciwności, objawiających się spowolnieniem w rozwoju gospodarczym oraz ograniczeniami w kontaktach międzyludzkich, Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia nie tylko rozwijała projekty zainicjowane w latach ubiegłych, ale także rozpoczęła szereg nowych działań. Zapraszamy do zapoznania się z raportem podsumowującym działalność GZM w latach 2018-2020.

Dokument liczący blisko 100 stron został podzielony na dziewięć obszarów:

1. Zrównoważona mobilność miejska

2. Fundusze

3. Innowacje

4. Ochrona środowiska

5. Metropolia Mieszkańców

6. Grupy zakupowe

7. Współpraca międzynarodowa

8. Strategia i polityka przestrzenna

9. Dodatkowe informacje

W raporcie wyodrębniono projekty, które zainicjowano przed rokiem 2020, jak również te, które wystartowały w ubiegłym roku.

Wśród tych drugich wymienić można szereg działań związanych z ochroną środowiska, jak zintegrowana gospodarka odpadami, utworzenie klastrów energii czy program poprawy jakości powietrza. Nowym działaniem była również pomoc szpitalom w walce z koronawirusem, w ramach której Metropolia przeznaczyła ponad 10 mln zł dotacji na przeprowadzenie inwestycji potrzebnych do skuteczniejszej walki z COVID 19.

Wśród działań kontynuowanych z lat poprzednich, najwięcej miejsca poświęcono zagadnieniom priorytetowym dla Metropolii, związanym z komunikacją miejską, transportem szynowym oraz szerzej – zrównoważoną mobilnością.  

Zachęcamy do zapoznania się z publikacją!

W jaki sposób samorządy wykorzystają bezzałogowe statki powietrzne? Jaka usługa z wykorzystaniem dronów najlepiej zaspokoi ich potrzeby?  Nad tym zastanawiali się przedstawiciele miast i gmin tworzących Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię podczas warsztatów online, organizowanych wspólnie z GovTech Polska (międzyresortowy zespół działający przy Kancelarii Prezesa Rady Ministrów). Spotkanie odbyło się we wtorek (2 lutego) i było pierwszym z pięciu zaplanowanych.

Przedstawiciele miast i gmin Metropolii rozpoczęli warsztaty, podczas których zidentyfikują potrzeby samorządów, określą szanse i zagrożenia towarzyszące wykorzystaniu bezzałogowych statków powietrznych (BSP) oraz wskażą techniczne, organizacyjne i prawne możliwości świadczenia konkretnych usług publicznych z wykorzystaniem dronów.

Docelowo uczestnicy warsztatów stworzą koncepcję usługi publicznej z wykorzystaniem BSP, która w innowacyjny sposób będzie mogła spełniać potrzeby samorządu. W tym celu wykorzystają wiedzę na temat przepisów prawa, z uwzględnieniem istotnych aspektów technicznych, jak np. ładowność dronów, ograniczony czas pracy baterii, konsekwencje pracy w zmiennych warunkach atmosferycznych czy zapewnienie najwyższego poziomu bezpieczeństwa.

Współorganizatorem warsztatów jest GovTech Polska, międzyresortowy zespół działający przy Premierze RP, którego rolą jest pilotowanie innowacyjnych projektów w sektorze publicznym oraz wdrażanie ich na szerszą skalę w służbie obywatelom. Bezpośrednim odbiorcą usług sektora GovTech (od angielskiego Government Technology) jest szeroko pojęta administracja szczebla lokalnego i centralnego, a także inne podmioty wykonujące zadania publiczne, takie jak szpitale, szkoły czy spółki transportowe.

Branża BSP wg ekspertów jest zaliczana do jednej z najbardziej przyszłościowych gałęzi rynku nowoczesnych rozwiązań technologicznych. Już dzisiaj drony doskonale sprawdzają się w monitoringu środowiska, nadzorze technicznym, fotografii geodezyjnej, archeologii, rolnictwie, leśnictwie czy meteorologii. Są także wykorzystywane jako pomoc dla służb ratunkowych, policji, straży granicznej i pożarnej.

Polska jest w światowej czołówce krajów, tworzących przyjazne środowisko dla zastosowań dronów i rozwoju mobilności bezzałogowej. Ministerstwo Infrastruktury i Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia już od ponad trzech lat współpracują w ramach inicjatywy CEDD – Centralnoeuropejskiego Demonstratora Dronów.  Ponadto GZM jest zaangażowana m.in. w międzynarodowe projekty badawcze programu Horyzont 2020: konsorcjów HARMONY (pracując nad zestawem zharmonizowanych narzędzi planowania transportu przestrzennego i multimodalnego) oraz ASSURED-UAM (definiując pakiet rekomendacji, gwarantujących powszechną akceptację i bezpieczeństwo użytkowania dronów w transporcie).

Działania podejmowane przez ministerstwa, agencje rządowe, instytucje lotnicze oraz GZM przynoszą rezultaty. Wg raportu Droneii: Drone Regulations Report 2020, Polska zajmuje drugie miejsce na świecie pod względem gotowości do wdrażania usług dronowych.

Warsztaty organizowane wspólnie z GovTech Polska to kolejny krok na drodze rozwoju rynku i wykorzystania nowoczesnych technologii w jednostkach samorządu terytorialnego.

Od 31 grudnia każdy, kto będzie chciał latać dronem o masie powyżej 250 g lub dronem posiadającym kamerę, będzie musiał zarejestrować się, przejść szkolenie i zdać test online. Dotychczasowe krajowe prawo zastąpią nowe przepisy, które jednocześnie wchodzą w życie we wszystkich państwach Unii Europejskiej. W Polsce jest prawie 200 tys. użytkowników dronów, dlatego Urząd Lotnictwa Cywilnego startuje z kampanią informacyjną „Miej drony pod kontrolą”. Kampania skierowana jest przede wszystkim do osób latających hobbystycznie.

„Drony to ważna gałąź gospodarki, która bardzo dynamicznie się rozwija, również w Polsce. Jesteśmy w światowej czołówce państw, które z powodzeniem wdrażają systemy dronowe. Potencjał bezzałogowych statków powietrznych szczególnie widoczny jest w czasie pandemii. Już dzisiaj w Polsce drony są wykorzystywane m.in. w transporcie medycznym i innych ważnych dla gospodarki usługach. Nowe przepisy pozwolą ten rozwój jeszcze przyspieszyć a w efekcie polepszyć jakość życia Polaków” -mówi Marcin Horała – wiceminister Infrastruktury.

Co się zmieni?

Operacje bezzałogowymi statkami powietrznymi będą sklasyfikowane w oparciu o ich stopień ryzyka. Powstaną 3 kategorie lotów: otwarta (operacje o najniższym stopniu ryzyka), szczególna (operacje o średnim ryzyku) oraz certyfikowana (operacje o stopniu ryzyka porównywalnym do lotnictwa załogowego). Każdy, kto będzie chciał latać dronem o masie powyżej 250 g lub dronem posiadającym kamerę, zgodnie z wymaganiami kategorii otwartej, będzie musiał zarejestrować się, przejść szkolenie i test on-line na stronie drony.ulc.gov.pl. Operacje w kategorii otwartej mogą być wykonywane tylko w zasięgu widoczności wzrokowej pilota lub obserwatora do maksymalnej wysokości 120 metrów. Wymagane jest również poszanowanie prywatności innych osób oraz zachowanie bezpiecznej odległość między dronem a innymi osobami, zwierzętami oraz statkami powietrznymi.

„Bezpieczeństwo to nasza wspólna wartość, dlatego cieszę się, że zasady lotów dronami będą takie same w całej Europie. To milowy krok w kierunku podniesienia poziomu bezpieczeństwa w przestrzeni powietrznej oraz ułatwień dla rozwoju tej branży. Polska jako jeden z pierwszych krajów na świecie uregulowała rynek bezzałogowych statków powietrznych. Dzięki znajomości branży i doświadczeniu mogliśmy aktywnie uczestniczyć w tworzeniu wspólnych europejskich przepisów” – mówi Piotr Samson – Prezes Urzędu lotnictwa Cywilnego.

Obowiązkowa rejestracja operatorów dronów, szkolenie i testy na platformie internetowej to tylko niektóre nowości. Użytkowanie dronów ma być teraz łatwiejsze m.in. dzięki digitalizacji większości procesów w urzędzie. Przy tej okazji warto wspomnieć o polskim systemie PansaUTM, przy pomocy którego Polska Agencja Żeglugi Powietrznej koordynuje skomplikowane operacje bezzałogowych statków powietrznych. Jest to obecnie najbardziej zaawansowane narzędzie tego typu na świecie.

„Polska jest krajem o najwyższym poziomie cyfryzacji usług wspierających wykonywanie operacji bezzałogowych statków powietrznych. Polska Agencja Żeglugi Powietrznej jako pierwsza w Europie uruchomiła operacyjnie system do koordynacji lotów dronów PansaUTM. Pozwala on m.in. na szybką, cyfrową, niewerbalną komunikację pomiędzy kontrolerami ruchu lotniczego a operatorami dronów. Dzięki niemu operatorzy dronów mogą szybko sprawdzić możliwości lotu w danym obszarze, złożyć cyfrowo plan lotu oraz uzyskać zgodę na lot w sytuacji, gdy nie zagraża on bezpieczeństwu samolotów. To ogromny krok w kierunku integracji lotnictwa załogowego i bezzałogowego.” – mówi Janusz Janiszewski Prezes Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej.

Nowe przepisy szansą dla polskich przedsiębiorców

Lotnictwo bezzałogowe ma ogromny potencjał. Według szacunków Polskiego Instytutu Ekonomicznego wartość rynku dronów wyniesie do 2026 roku 3,26 mld złotych, ale efekt dla całej gospodarki może wynieść nawet 576 mld złotych. Co więcej, epidemia COVID-19 dała impuls do dalszego rozwoju a drony znalazły wiele nowych zastosowań.

Drony w czasie pandemii wykorzystywane są m.in. do monitoringu miast czy  odkażania przestrzeni publicznej. W Polsce przeprowadzono z powodzeniem pilotażowe loty dronów transportujących testy na Covid-19 pomiędzy warszawskimi szpitalami. Próbne loty odbyły się w Centralnoeuropejskim Demonstratorze Dronów – poligonie do bezpiecznego testowania nowych systemów bezzałogowych.

„Latanie dronem to nie tylko ciekawe hobby ale również niesamowity potencjał biznesowy. W tym roku mijają już dwa lata od powstania Centralnoeuropejskiego Demonstratora Dronów zlokalizowanego na terenie Górnosląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, w którym testowane są m.in. rozwiązania ograniczające ryzyko w operacjach bezzałogowych statków powietrznych zgodnie z nowymi przepisami – mówi przewodniczący Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii Kazimierz Karolczak.

W ramach kampanii Urząd przygotował spot, ulotki oraz plakaty, które będzie można zobaczyć na przystankach autobusowych w Warszawie i Katowicach – miastach, w których odbywa się najwięcej lotów dronami. Istotnym elementem akcji informacyjnej będzie kampania internetowa, która ma trwać około 6 tygodni. Partnerem akcji jest Polska Agencja Żeglugi Powietrznej oraz Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia.