Zasady finansowania transportu publicznego, doświadczenia związane z integracją taryfową, koordynacja rozkładów jazdy, zasady sprzedaży i dystrybucji biletów to jedne z wielu tematów rozmów przedstawicieli Górnośląsko- Zagłębiowskiej Metropolii oraz Obszaru Metropolitalnego Gdańsk-Gdynia-Sopot, które odbyły się w Katowicach.

– Rozwijamy bogatą sieć kontaktów z Obszarem Metropolitalnym
Gdańsk-Gdynia-Sopot. Ma on podobny charakter, potencjał oraz wie w jakim
kierunku podążać. Warto jest wymieniać się doświadczeniami oraz proponować
sprawdzone rozwiązania – mówi Grzegorz Kwitek, członek Zarządu Metropolii GZM.

– Nasi partnerzy zainteresowani są tworzeniem zintegrowanego systemu komunikacji publicznej. Pod koniec czerwca wprowadziliśmy Metrobilet. To największe pod względem skali rozwiązanie w kraju, pozwala na korzystanie z komunikacji miejskiej Zarządu Transportu Metropolitalnego oraz pociągów Kolei Śląskich na podstawie jednego biletu. Wymagało to zintegrowania taryfy biletowej oraz przygotowania systemów informatycznych. Dla nas ważne jest, aby nasze doświadczenia mogły posłużyć  innym wielkim obszarom miejskim jako punkt odniesienia do pracy nad własnymi rozwiązaniami – dodaje Grzegorz Kwitek.

– W 2007 roku powołano Metropolitalny Związek Komunikacyjny Zatoki
Gdańskiej, co pozwoliło uwspólnić taryfy biletowe w komunikacji miejskiej na
naszym obszarze. Jednak prezydenci OMGGS są zdeterminowani by pójść krok dalej
i dla wszystkich 49 gmin stworzyć wspólny zarząd transportu, by fakt istnienia
granic administracyjnych nie był już problemem. Chcemy skorzystać ze
sprawdzonych rozwiązań GZM – mówi Michał Glaser, dyrektor Biura Obszaru
Metropolitalnego Gdańsk-Gdynia-Sopot.  

Podczas spotkania poruszono tematy związane z zasadami
finansowania transportu publicznego. Mówiono o doświadczeniach związanych z
wprowadzeniem zintegrowanej taryfy, przedstawiono zasady funkcjonowania karty
ŚKUP oraz pracę na rzecz integracji rozkładów jazdy.

W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele gmin wchodzących w
skład Obszaru Metropolitalnego Gdańsk-Gdynia-Sopot, Zarządu Metropolitalnego
Związku Komunikacyjnego Zatoki Gdańskiej, gmin oraz przedsiębiorstw
komunikacyjnych działających w OMGGS.

Podczas Zgromadzenia Górnośląsko -Zagłębiowskiej Metropolii Grzegorz Kwitek, wiceprzewodniczący GZM poinformował o wyrażeniu zgody przez zarząd PKP PLK na podpisanie listu intencyjnego o współpracy na rzecz rozwoju transportu kolejowego w Metropolii.   Zgromadzenie wyraziło również zgodę, by w Wieloletniej Prognozie Finansowej zapisać 26 mln zł dotacji dla Dąbrowy Górniczej na realizację inwestycji w obszarze stacji Dąbrowa Górnicza Centrum. To kolejny bardzo ważny krok w kierunku budowy Kolei Metropolitalnej.

Deklarowana współpraca z PKP PLK ma
przyczynić się do powstania i rozwoju wypracowanej na początku tego roku przez
Metropolię GZM koncepcji Kolei Metropolitalnej. 

W myśl listu intencyjnego Metropolia
GZM zleci opracowanie studium wykonalności na potrzeby utworzenia Kolei
Metropolitalnej. W pracach nad przygotowaniem tego dokumentu ma uczestniczyć
PKP PLK SA.

Planowane Studium ma uwzględniać
inwestycje na odcinkach:

– Pyskowice-Gliwice-Chorzów
Batory-Katowice-Mysłowice,

-Dąbrowa Górnicza Ząbkowice- Katowice-Tychy,

-Chorzów Batory-Bytom -Tarnowskie Góry,

-Katowice Ligota-Mikołów-Łaziska
Górne.

-List intencyjny wymienia wszystkie
inwestycje, które są realizowane lub planowane do realizacji na naszym terenie.
Przede wszystkim określa, że oś główna Kolei Metropolitalnej jest zasadna i PKP
PLK w pełni popiera nasze działania- mówi Grzegorz Kwitek.

Metropolia deklaruje także wolę
dofinansowania przyszłych inwestycji. Ma ono dotyczyć zarówno opracowania
dokumentacji jak i realizacji robót budowlanych. Ponadto zamierza uczestniczyć
w rozmowach PKP PLK z gminami, w szczególności w zakresie zabezpieczenia
potrzeb terenowych pod planowane przedsięwzięcia.

Przypomnijmy, że w styczniu 2019 roku
Metropolia GZM zakończyła prace nad Koncepcją Kolei Metropolitalnej. Dokument
odpowiada na najważniejsze pytanie: w jaki sposób transport szynowy powinien
rozwijać się w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Koncepcja zawiera cztery
warianty rozwoju kolei – od podstawowego do najbardziej rozbudowanego, którego
koszt został oszacowany na ponad 16 mld zł. Realizacja całego projektu jest
przewidziana na co najmniej 10 lat.

List intencyjny dotyczy realizacji
wariantu I, którego realizacja może wynieść ponad 8 mld. zł.

Zgromadzenie GZM podjęło uchwałę o
zapisaniu w Wieloletniej Prognozie Finansowej 26 mln zł pomocy finansowej
Dąbrowie Górniczej na realizację projektu przebudowy infrastruktury kolejowej i
drogowej w obszarze stacji Dąbrowa Górnicza i Dąbrowa Górnicza Gołonóg. Pieniądze
mają zostać przeznaczone na realizację inwestycji w części kolejowej w latach
2020-2021. Ma ona służyć rozwojowi ruchu aglomeracyjnego.

Treść listu intencyjnego

Koncepcja
Kolei Metropolitalnej

Nie masz ze sobą biletu ani gotówki, a właśnie na przystanek przyjechał tramwaj nr 14 lub autobus nr 297? To już nie będzie problemem, ponieważ w tych pojazdach za bilet zapłacisz kartą płatniczą. W środę (23 stycznia) został uruchomiony pilotażowy program płatności kartą w pojazdach Zarządu Transportu Metropolitalnego. W pierwszym etapie bilety w ten sposób będzie można kupić w trzech pojazdach – jednym tramwaju nr 14 oraz dwóch autobusach nr 297. Od 1 lutego system będzie dostępny we wszystkich pojazdach, kursujących na tych liniach.

– Wprowadzamy nowe rozwiązanie, które do pory nie funkcjonowało na terenie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. System przed uruchomieniem został przetestowany i jest gotowy do uruchomienia – zapewnia Grzegorz Kwitek, członek zarządu Metropolii, który odpowiada za sprawy związane z transportem.

Za pomocą karty płatniczej będzie można kupić bilety strefowo-czasowe normalne i ulgowe (jedno miasto/20 minut za 3 zł; dwa sąsiadujące miasta/40 minut za 3,60 zł; trzy i więcej miast/90 minut za 4,4 zł) oraz bilet na przewóz bagażu i zwierząt (za 3 zł). Bilety ulgowe są odpowiednio 50 proc. tańsze.

Należy pamiętać, że bilety kupione za pomocą karty płatniczej nie uprawniają do przesiadki. Wynika to z faktu, że w trakcie programu pilotażowego, realizowanego wspólnie z Mennicą Polską, kontrolerzy będą dysponować ograniczoną liczbą urządzeń, które pozwolą odczytać zakupiony w ten sposób bilet. W innych pojazdach i na innych liniach nie będzie to jeszcze możliwe.

Zakup biletu za pomocą karty płatniczej jest bardzo prosty i szybki, a cała operacja trwa kilka sekund. Pasażer po wejściu do pojazdu, na czytniku Mennicy Polskiej wybiera odpowiedni bilet, a następnie płaci za niego zbliżeniowo kartą. Bilet uprawniający do przejazdu zostanie wówczas do niej przypisany. Podczas kontroli wystarczy, że pokaże swoją kartę płatniczą, a kontroler – za pomocą specjalnego urządzenia – odczyta kupiony za jej pomocą bilet.

Pasażer, w razie wątpliwości, może również sam sprawdzić za pomocą czytnika, czy do jego karty został przypisany bilet.

– Zależy nam na tym, by podróżni mieli jak najwięcej możliwości zakupu biletu. W przyszłości chcemy, aby system płatności kartą funkcjonował we wszystkich pojazdach ZTM oraz oczywiście uwzględniał możliwość przesiadek – podkreśla Grzegorz Kwitek.

Równolegle prowadzone są działania, których efektem będzie rozszerzenie systemu ŚKUP o możliwość płatności kartą. Ta funkcjonalność w pierwszej kolejności pojawi się w pojazdach dawnego MZK Tychy. Do końca czerwca br. zainstalowane zostaną czytniki ŚKUP, które pod koniec tego roku będą posiadały dodatkową funkcję obsługi karty płatniczej.

Ponad 8,3 tysięcy w listopadzie i blisko 15 tysięcy w grudniu – tyle biletów dobowych zostało sprzedanych w ostatnich dwóch miesiącach 2018 roku. Rosnąca sprzedaż ma związek z uruchomieniem linii autobusowych do Międzynarodowego Portu Lotniczego Katowice Airport w Pyrzowicach, którymi można podróżować właśnie na podstawie biletu dobowego. Od listopada 2018 roku do sprzedaży wrócił również papierowy odpowiednik tego biletu, który dodatkowo uprawnia do jednorazowego skorzystania z przejazdu pociągami Kolei Śląskich na terenie Metropolii.

Skończyły się czasy, gdy do portu lotniczego w Pyrzowicach pasażerów woziły wyłącznie komercyjne linie autobusowe i minibusowe. Od 13 listopada 2018 roku na lotnisko można dojechać czterema liniami autobusowymi komunikacji miejskiej, które zostały uruchomione przez Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię. Do przejazdu tymi liniami upoważniają bilety 24-godzinne oraz dedykowane bilety 30 i 90-dniowe. Sprzedaż tego pierwszego wyraźnie wzrosła w końcówce minionego roku.

W listopadzie biletów dobowych sprzedano łącznie 8 313, a w grudniu – 14 865. Dla porównania, w listopadzie i grudniu 2017 roku ich sprzedaż wynosiła odpowiednio: 2 123 oraz 2 127. Dodajmy, że łączna sprzedaż obejmuje nie tylko bilety wydrukowane przez kierowców linii lotniskowych, ale również m.in. te kupione w automatach ŚKUP, zakodowane na kartach ŚKUP oraz kupione za pośrednictwem aplikacji mobilnych.

– Wysoka sprzedaż biletów dobowych pokazuje, jak ważne dla mieszkańców Metropolii było utworzenie bezpośredniego połączenia autobusowego z lotniskiem w Pyrzowicach – mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu GZM.

– Dobrym posunięciem było także przywrócenie biletu dobowego w wersji papierowej. Z naszych danych wynika, że to właśnie bilet w tej formie był najchętniej kupowanym przez podróżnych. Trzeba jednak pamiętać, że suma sprzedanych biletów dobowych nie odzwierciedla bezpośrednio liczby pasażerów, którzy skorzystali w tym okresie z linii lotniskowych. Wynika to z faktu, że bilet dobowy zachowuje swoją funkcjonalność biletu komunikacji miejskiej i upoważnia do podróżowania – w trakcie swojej ważności – wszystkimi autobusami, tramwajami i trolejbusami w całej Metropolii. Częściowy obraz tego, ile osób skorzystało z linii lotniskowych daje nam liczba biletów sprzedanych bezpośrednio przez kierowców tych linii. Częściowy, ponieważ ktoś mógł skorzystać z tych linii, kupując wcześniej bilet np. w automacie, albo przez aplikację mobilną – wyjaśnia Karolczak.

Z przygotowanego podsumowania dwóch ostatnich miesięcy 2018 roku wynika, że najwięcej biletów dobowych zostało kupionych właśnie u kierowców linii lotniskowych. W listopadzie było to 2 989 a w grudniu już 7 514. Natomiast z automatów ŚKUP w listopadzie wydrukowano 2 815 biletów dobowych, a w grudniu było to już 5 016!

Cena biletu 24-godzinnego wynosi 14 zł w wersji normalnej, a także 7 zł w wariancie ulgowym. Bilet ten – w trakcie swojego okresu ważności – upoważnia do nielimitowanego podróżowania autobusami, tramwajami i trolejbusami na obszarze Metropolii, w tym liniami na lotnisko, a także do jednorazowego przejazdu Kolejami Śląskimi. Ta ostatnia funkcjonalność została dodana właśnie przy okazji utworzenia linii na lotnisko.

Autobusy kursujące do portu lotniczego, oznaczone symbolami AP1, AP2, AP3 i AP4, mają swoje przystanki w: Gliwicach, Zabrzu, Bytomiu, Piekarach Śląskich, Katowicach, Sosnowcu, Będzinie oraz w Tychach.

Linie lotniskowe zostały pozytywnie przyjęte przez mieszkańców. W pierwszych dniach działania linii AP, Metropolia zaprosiła mieszkańców do wyrażenia swoich opinii na ich temat. W trakcie konsultacji wpłynęło wiele wskazówek odnośnie ich funkcjonowania. Metropolia weźmie je pod uwagę przy okazji modyfikacji rozkładów jazdy, które zostaną wprowadzone w ciągu najbliższych tygodni.

– Już w pierwszych dniach funkcjonowania połączeń na lotnisko, postanowiliśmy przeprowadzić konsultacje odnośnie ich działania i poprosić pasażerów o przesłanie nam swoich uwag dotyczących rozkładów jazdy i wprowadzenia ewentualnych korekt – mówi Grzegorz Kwitek, członek zarządu GZM.

– Konsultacje trwały do końca listopada. Otrzymaliśmy wiele merytorycznych spostrzeżeń, za co chcielibyśmy serdecznie podziękować. Wiele z tych uwag dotyczyło między innymi tego, by autobus AP1 zatrzymywał się w centrum Zabrza i Bytomia oraz tego, aby zwiększyć częstotliwość nocnych kursów linii AP2, przejeżdżającej przez Sosnowiec. Dobiegają końca analizy w tej sprawie. Myślę, że pierwsze zmiany w rozkładach jazdy zostaną wprowadzone w ciągu najbliższych tygodni – dodaje.

Za wprowadzenie zmian w rozkładach będzie odpowiedzialny Zarząd Transportu Metropolitalnego, który od 1 stycznia 2019 r. przejął organizowanie komunikacji miejskiej na terenie całej Metropolii.

Wprowadzenie autobusowych linii na lotnisko, a także włączenie dotychczasowych organizatorów komunikacji do ZTM-u, to działania mające na celu koordynację i rozwój publicznego transportu zbiorowego na obszarze Metropolii. W kolejnych miesiącach wprowadzane będą kolejne udogodnienia, jak np. METROBILET, czyli wspólna oferta komunikacji miejskiej i Kolei Śląskich.

Kierunki rozwoju transportu zbiorowego, rola pieszych w systemie transportowym oraz dylematy rozwojowe w kontekście zmian klimatycznych. To tematy trzech sesji dyskusyjnych konferencji „Nawyki mobilności”, która odbyła się 10 grudnia w ramach Drzwi otwartych Metropolii w dawnej siedzibie Muzeum Śląskiego. Konferencja została zorganizowana we współpracy z inicjatywą GOPgear oraz Fundacją Napraw Sobie Miasto.

Konferencję „Nawyki mobiliności” otworzyli Grzegorz Kwitek z zarządu Metropolii GZM, a także Marcin Domański, lider GOPgear i członek zarządu Fundacji Napraw Sobie Miasto. Już na wstępie zwrócono uwagę, jak ważna jest rola transportu zbiorowego, szczególnie w kontekście postępujących zmian klimatycznych. Wydarzenie nieprzypadkowo odbyło się w trakcie trwającego w Katowicach COP24.

Jako pierwszy głos zabrał gość z Wiednia, Vlad Marica, przedstawiciel Fluidtime – firmy dostarczającej oparte na chmurze rozwiązania dla transportu zbiorowego. Marica, przy pomocy prezentacji multimedialnej, przedstawił koncepcję MaaS ecosystem, która polega na całościowym patrzeniu na mobilność oraz łączeniu ze sobą każdego sposobu przemieszczania się w jeden spójny system. Siła tego rozwiązania polega właśnie na wspomnianej kompleksowości.

Alternatywy dla transportu samochodowego na peryferiach – to był z kolei temat wystąpienia Aleksandry Chrystowskiej-O’Shea z Agencji Rozwoju Regionalnego z Bielska-Białej. Prelegentka zwracała uwagę na problem, polegający na tym, że standardowy transport zbiorowy na peryferiach nie jest opłacalny, ani uzasadniony ekonomicznie. Mimo wszystko, należy szukać rozwiązań, aby miejsce te nie były pozbawione połączeń komunikacyjnych. Przedstawicielka ARR wspomniała m.in. o unijnym, międzynarodowym projekcie MAMBA, którego celem jest przeciwdziałanie transportowemu wykluczeniu regionów o utrudnionym dostępie do transportu publicznego.

Merytorycznym dopełnieniem tych zagadnień były słowa Marcina Dworaka, który pełni funkcję oficera rowerowego w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. To właśnie jednoślady były tematem jego wystąpienia. Pokazał znaczenie roweru jako jednego ze składników dobrze funkcjonującego transportu publicznego. Wspomniał też o działaniach na przyszłość, czyli o systemie wypożyczania rowerów miejskich, obejmującym całą Metropolię. Innym przykładem metropolitalnych działań z zakresu polityki rowerowej jest ustalenie wspólnym standardów dla tras rowerowych dla wszystkich 41 miast i gmin GZM.

Niezwykle interesujące było wystąpienie Jakuba Halora, doktoranta z Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, który przyrównał tramwaje miejskie do lekkiej kolei metropolitalnej. Halor pokazał kierunki rozwoju dla sieci Tramwajów Śląskich. Wskazał jak efektywność tego środka transportu mogłaby wzrosnąć, gdyby wprowadzić kilka modyfikacji tras. –Ważne jest prowadzenie tras przez tereny gęsto zaludnione, które obecnie są obsługiwane głównie przez autobusy – tłumaczył.

Z wystąpienia Halora można było się dowiedzieć, że do lat 60. XX w. to tramwaje miały ponad 50-procentowy udział w przewozach realizowanych w ramach transportu zbiorowego. Doktorant zwracał uwagę, że ważne jest traktowanie Tramwajów Śląskich jako międzymiastowej, metropolitarnej kolei miejskiej, a nie tylko klasycznego, miejskiego tramwaju. Halor przekonywał, że wiele odcinków pozwala osiągać prędkości komunikacyjne szybkiego tramwaju albo nawet kolei miejskiej.

Jednym z prelegentów konferencji „Nawyki mobilności” był również Jacek Grzeszak z warszawskiego ruchu miejskiego Miasto jest Nasze. Grzeszak jest organizatorem tzw. Pieszej Masy Krytycznej, która zwraca uwagę na zaniedbania związane z prowadzeniem ruchu pieszego, czyli na np. zbyt dużą liczbę przejść podziemnych, krótkie cykle sygnalizacji świetlnej, wąskie chodniki zastawione samochodami. Gość z Warszawy rekomendował, aby piesi stanowili punkt wyjścia dla wszelkich zmian związanych z mobilnością.

Transport szynowy był z kolei tematyką poruszaną przez Bogusława Moleckiego z Kolei Dolnośląskich. W swoim wystąpieniu wspomniał, że zarządzanie transportem zbiorowym jest procesem ciągłego doskonalenia, który nigdy nie może się zakończyć. Przedstawiciel Kolei Dolnośląskich wskazał także na oczekiwania względem transportu osób będących na różnych etapach życia. – Dobry transport musi uwzględniać potrzeby każdej z tych grup, musi nieustannie im wychodzić naprzeciw – zaznaczył.

Nie zabrakło także wątków dotyczących transportu indywidualnego, czyli samochodów. Ciekawie do tego tematu podszedł Krzysztof Urbaniec z Wydziału Transportu Politechniki Czeskiej. Jak mówił, ludzie bardzo przywiązują się do swoich samochodów, a wynika to z tego, że traktują je jako tzw. „swoje”, czyli przynależą do bezpiecznego świata. Natomiast transport zbiorowy tym światem już nie jest. W takim razie jaką rekomendacją podzielił się Urbaniec? Otóż wskazał, że należy kreować transport w taki sposób, aby mieszkańcy traktowali go jako swój świat, w którym dobrze się czują i mogą być sobą.

O niestandardowym wykorzystaniu transportu publicznego opowiedział z kolei Peter Jancovic, były dyrektor Leo Express w Polsce i na Ukrainie, obecnie założyciel Zebrabus. Jancovic skupił się na aspekcie docierania komunikacji do takich celów jak: kurorty, miejsca turystyczne, rekreacyjne, rozrywkowe. Postawił tezę, że zbyt często myślimy o komunikacji zbiorowej w kategoriach dom-szkoła-praca, pomijając inne aspekty mobilności, które nie są tak częste, jednak pełnią ważną rolę w naszym życiu.

Berndt Vogel, dyrektor Wydziału MA 20 – Planowanie energetyczne w Wiedniu, pokazał działania miasta dążące do równoważenia mobilności miejskiej, polegające na stwarzaniu takich warunków transportowi publicznemu, aby poruszanie się nim było wygodniejsze niż własnym samochodem. Jego wystąpienie nosiło nazwę „smart city and tommorow’s mobility”. Gość z Wiednia zwracał uwagę, że konieczny jest nacisk na edukację od najmłodszych lat, promocja alternatywnej mobilności, czy przebudowa miast na bardziej kompaktowe, czyli oferujące w zasięgu dojścia pieszego podstawowe usługi jak sklepy, szkoły czy przychodnie.

Andrzej Wawrzyczek z Ośrodka Studiów o Mieście Gliwice powiedział krótko: „Nie stać nas na transport indywidualny”. Co miał na myśli? Wskazał, że posiadanie własnego samochodu zwiększa koszty zarówno dla właściciela, jak i samorządu. Jako przykład podał duży koszt jednostkowy budowy miejsca parkingowego. W zamian – jak mówił – pieniądze wydane na ten cel, można byłoby przeznaczyć np. na rozwój transportu publicznego. Wawrzyczek podkreślał, że bardziej opłacalne są różne formy współdzielenia, które znacząco polepszają bilans ekonomiczny. Z kolei dla osób, które z różnych powodów nie chcą korzystać transportu publicznego, Wawrzyczek wskazał na car-sharing (współdzielenie samochodów miejskich) jako rozwiązanie kompromisowe.

O transporcie indywidualnym mówił także Bartosz Mazur, ekspert ds. transportu w Fundacji Napraw Sobie Miasto. W swoim wystąpieniu tłumaczył, że dominacja samochodu wynika z utartych, nie mających dużo wspólnego z rzeczywistością, stereotypów, które często zniekształcają nasz proces myślenia. Pokazał również ogromną dysproporcję pomiędzy finansowaniem projektów drogowych, a tych związanych z modernizacją linii kolejowych. – Pomimo głośnych utyskiwań na niestabilne finansowanie projektów drogowych, w dużo gorszej sytuacji jest finansowanie projektów kolejowych – wskazał ekspert z Napraw Sobie Miasto.

Konferencja „Nawyki mobilności” była wydarzeniem otwartym, organizowanym w ramach Drzwi otwartych Metropolii w dawnym Muzeum Śląskim.

Cztery linie w fuksjowo-żółtych barwach, zatrzymujące się w ośmiu miastach na 12 przystankach, kursujące przez całą dobę – również w weekendy i święta. To właśnie metropolitalne autobusy na lotnisko, które we wtorek (13 listopada) tuż po północy wyruszyły w trasę. Przejazd autobusami na lotnisko jest możliwy z biletem dobowym, który kosztuje 14 zł lub z nowo wprowadzonym biletem okresowym. Natomiast dzieci i młodzież do 16 lat liniami lotniskowymi mogą jeździć bezpłatnie, a jeśli podróżują z opiekunem, który posiada normalny (papierowy) bilet dobowy – także bezpłatnie mogą skorzystać z jednorazowego przejazdu Kolejami Śląskimi.

W skład czterech linii ekspresowych wchodzi łącznie piętnaście nowych autobusów, które kursują w barwach Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii – fuksji oraz żółtym. Metropolitalne linie lotniskowe zostały uruchomione we wtorek (13 listopada) tuż po północy. Natomiast po godz. 12 w autobusie linii AP3 można było spotkać m.in. Kazimierza Karolczaka, przewodniczącego zarządu Metropolii, Grzegorza Kwitka, członka zarządu GZM oraz Marka Kopla, dyrektora Zarządu Transportu Metropolitalnego.

– Linie lotniskowe to kolejny etap naszego planu, który polega na zintegrowaniu i usprawnieniu funkcjonowania transportu publicznego w miastach i gminach Metropolii – mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

– Brak bezpośredniego połączenia komunikacją miejską z lotniskiem w Pyrzowicach to problem, który od dawna komunikowali zarówno mieszkańcy Śląska i Zagłębia, jak i osoby nas odwiedzające. Teraz, dzięki nowym połączeniom, podróż na lotnisko będzie szybka i wygodna, ale myślę także, że atrakcyjna cenowo – dodaje.

Dzieci i młodzież do 16 lat – bezpłatnie także na lotnisko

Do podróżowania liniami lotniskowymi będzie upoważniał bilet dobowy, który kosztuje 14 zł (ulgowy 7 zł) lub nowo wprowadzone bilety długookresowe – 30 i 90-dniowe. Ich cena wynosi odpowiednio 180 i 440 zł. Warianty ulgowe są o połowę tańsze – kosztują 90 i 220 zł.

Natomiast dzieci i młodzież do 16 lat mieszkające w Metropolii, które uprawnione są do bezpłatnych przejazdów komunikacją miejską, mogą również bezpłatnie korzystać z linii lotniskowych. Dodatkowo – jeśli podróżują z opiekunem, który posiada normalny (papierowy) bilet dobowy, mogą również bezpłatnie skorzystać z jednorazowego przejazdu Kolejami Śląskimi.  W tej sytuacji muszą jednak posiadać ze sobą legitymację szkolną, ponieważ kontrolerzy w pociągach KŚ nie posiadają jeszcze urządzeń, odczytujących karty ŚKUP.

15 autobusów i 12 przystanków – to linie AP1, AP2, AP3 i AP4

Linie ekspresowe będą dowozić na lotnisko podróżnych z Gliwic, Zabrza, Bytomia, Piekar Śląskich, Katowic, Sosnowca oraz Będzina. Specjalna, nocna linia, będzie także dojeżdżać z Tychów.

– Wybór tras przejazdu linii lotniskowych poprzedzony był dokładnymi analizami – mówi Grzegorz Kwitek, członek zarządu Metropolii, który odpowiada za sprawy związane z transportem publicznym.

– Zależało nam na tym, aby przystanki były zlokalizowane w łatwo dostępnych dla pasażerów miejscach. Chodziło o to, by mogli w wygodny sposób przesiąść się do nich, w sytuacji, gdy linia nie przejeżdża bezpośrednio przez ich miasto lub gminę. Bardzo istotnym czynnikiem był również czas przejazdu, aby podróżni mogli jak najszybciej dotrzeć na lotnisko – dodaje.

Łącznie powstały cztery linie ekspresowe: AP1, AP2, AP3 i AP4, zapewniające częstotliwość odjazdów od pół godziny w ciągu dnia do półtorej godziny – w nocy. Natomiast w przypadku linii tyskiej – za dnia pasażerowie będą mogli dojechać na dworzec PKP w Katowicach, korzystając z szybkiego i wygodnego połączenia kolejowego ze stolicą Metropolii, zaś w nocy, gdy pociągi nie kursują, pasażerów na lotnisko dowiezie tyska linia lotniskowa (AP4), która będzie skomunikowana z autobusem AP3.

Ważne połączenie również dla lotniska

Uruchomienie linii ekspresowym było także ważne z punktu widzenia samego lotniska. Władze portu w Pyrzowicach przyznają, że to korzystne rozwiązanie dla każdej ze stron.

– Dzięki inicjatywie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii dojazd komunikacją publiczną do Katowice Airport będzie zdecydowanie łatwiejszy, szybszy i tańszy, niż to było dotychczas – mówi Artur Tomasik, prezes zarządu Górnośląskiego Towarzystwa Lotniczego, zarządzającego Międzynarodowym Portem Lotniczym Katowice w Pyrzowicach.

Dodaje, że uruchomienie linii ma duże znaczenie z perspektywy rozwoju pyrzowickiego lotniska.

– Z pewnością z nowych możliwości dojazdu transportem zbiorowym skorzystają osoby podróżujące z i do Pyrzowic. Warto przypomnieć, że lotnisko należy do grona największych w kraju. W tym roku obsłużonych zostanie tu ok. 4,8 mln pasażerów – podkreśla prezes Tomasik.

Port jest liderem wśród krajowych lotnisk regionalnych w segmencie przewozów czarterowych i cargo, ale jest także prężnie rozwijającym się zakładem pracy. Aktualnie w ponad 50 firmach i instytucjach, które prowadzą w Katowice Airport swoją działalność, zatrudnionych jest ponad 3,5 tys. osób.

– Uruchomienie przez GZM sieci połączeń autobusowych poprawi pozycję Pyrzowic na konkurencyjnym rynku pracy, co jest szczególnie istotne w związku z prognozowanym wzrostem ruchu pasażerskiego i towarowego, który nierozerwalnie wiąże się z większym zatrudnieniem. Szacujemy, że do końca dekady na terenie Katowice Airport pracować będzie od 4 tys. do 4,5 tys. osób – wylicza Artur Tomasik.

***

Jak korzystać z linii lotniskowych – pytania i odpowiedzi

Czy dzieci i młodzież do 16 lat mogą bezpłatnie jeździć liniami lotniskowymi, tak jak komunikacją miejską w Metropolii oraz pod jakim warunkiem mogą skorzystać bezpłatnie z jednorazowego przejazdu Kolejami Śląskimi? Czy w liniach lotniskowych trzeba dodatkowo płacić za przewóz bagażu? Oto odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania:

1. Jaki bilet jest potrzebny do podróżowania liniami lotniskowymi?

Do podróżowania liniami lotniskowymi uprawnia: bilet dobowy (24h Lotnisko) lub nowo wprowadzone bilety długookresowe 30- i 90-dniowe, oznaczone symbolem SC/ATT Lotnisko. Kosztują one odpowiednio 14 zł (dobowy), 180 zł (30-dniowy) i 440 zł (90-dniowy).

2. Mam bilet tygodniowy/miesięczny/kwartalny na całą sieć. Czy mogę na nim skorzystać z linii lotniskowych?

Nie, ponieważ bilety te nie obejmują przejazdu liniami lotniskowymi. Upoważniają do tego wyłącznie bilety dobowe lub 30-dniowe i 90-dniowe oznaczone symbolem SC/ATT Lotnisko.

3. Mam bilet jednorazowy za 4,80 zł i chcę przejechać linią lotniskową z Gliwic do Zabrza. Czy mogę z tym biletem skorzystać z linii lotniskowych?

Nie, ponieważ biletem podstawowym, uprawniającym do przejazdu liniami lotniskowymi są bilety dobowe.

4. Czy bilet dobowy jest dostępny w formie papierowej?

Tak, bilet dobowy dostępny jest również w formie papierowej. Można go kupić w automacie ŚKUP lub w kioskach, dystrybuujących bilety w gminach porozumienia tyskiego (MZK Tychy).

5. Ile razy mogę przejechać liniami lotniskowymi na jednym bilecie dobowym?

Bilet dobowy upoważnia do nielimitowanego korzystania z linii lotniskowych w trakcie trwania ważności biletu dobowego, czyli przez 24 godziny.

6. Czy bilet dobowy jest honorowany przez Koleje Śląskie?

Tak, bilet dobowy, poza tym, że upoważnia do podróżowania całą siecią komunikacji miejskiej w Metropolii (KZK GOP, MZK Tychy, MZKP Tarnowskie Góry), umożliwia jednorazowy przejazd Kolejami Śląskimi na terenie Metropolia. Ale uwaga! Aby skorzystać z tej funkcjonalności, należy mieć ze sobą bilet papierowy. Sytuacja ta ma się zmienić z chwilą wprowadzenia METROBILETU, a więc w pierwszym kwartale 2019 r. Do tego czasu w pociągach KŚ można używać tylko biletów papierowych.

7. Czy bilet dobowy jest honorowany w pojazdach MZK Tychy?

Tak, ale podobnie jak w przypadku Kolei Śląskich – tylko papierowy. Pasażerowie rozpoczynający swoją podróż z biletem dobowym w pojazdach MZK Tychy, które nie są liniami lotniskowymi, powinni mieć ze sobą wersję papierową biletu 24-godzinnego, ponieważ w pojazdach tych nie ma jeszcze kasowników ŚKUP, w których można aktywować bilet elektroniczny. Natomiast można używać biletu na karcie ŚKUP, aktywowanego wcześniej np. w linii lotniskowej. Ponadto można używać biletu dobowego dostępnego na komórkę.

8. Gdzie kupię bilet dobowy?

Bilety dostępne są w automatach ŚKUP, kioskach porozumienia tyskiego (MZK Tychy) i aplikacjach mobilnych. Na lotnisku bilet można kupić w automacie ŚKUP w terminalu C. Bilety są również dostępne u kierowców linii ekspresowych. Wybierając ten ostatni sposób zakupu należy pamiętać, aby mieć ze sobą gotówkę. Trwają prace umożliwiające zakup biletów dobowych u kierowców linii lotniskowych również za pomocą karty płatniczej.

9. Czy papierowy bilet dobowy kupię w kiosku?

Obecnie nie ma takiej możliwości poza kioskami porozumienia tyskiego (MZK Tychy), ponieważ w pojazdach tych nie są zainstalowane jeszcze czytniki ŚKUP. W pozostałych miejscach bilet dobowy w formie papierowej kupimy albo w automacie ŚKUP w postaci wydruku, albo u kierowcy za gotówkę.

10. Jaką formę mają bilety 30- i 90-dniowe na lotnisko?

Bilety te są biletami elektronicznymi i zapisywane są na karcie ŚKUP.

11. Gdzie będzie zlokalizowany przystanek dowożący podróżnych na lotnisko?

Do 30 listopada przystanek zlokalizowany jest przy stanowisku 1 obsługiwanym dotychczas przez linie zwykłe. Powodem tej sytuacji są prace ziemne prowadzone przez Katowice Airport, które potrwają do końca listopada. Docelowo pasażerowie, zmierzający na lotnisko, będą wysiadać z autobusu bezpośrednio pod terminalem „A”.

12. Gdzie będzie zlokalizowany przystanek odbierający pasażerów przylatujących do Katowice Airport?

Autobusy odbierające pasażerów przylatujących, będą odjeżdżać ze stanowiska zlokalizowanego w bezpośrednim sąsiedztwie terminalu „C”.

13. Jak rozpoznam autobusy na lotnisko?

Autobusy będą odpowiednio oznakowane logiem i barwami Metropolii – fuksji oraz żółtym. Są oznaczone jako linie AP1, AP2, AP3 i AP4.

14. Czy dzieci i młodzież do 16 roku życia mieszkający w Metropolii, mogą podróżować również liniami lotniskowymi bezpłatnie?

Tak, podobnie jak w całej komunikacji miejskiej, dzieci i młodzież do 16 lat, mieszkający w Metropolii, mogą korzystać z autobusów na lotnisko bezpłatnie. Ulga ta kodowana jest na karcie ŚKUP.

15. Czy dzieci i młodzież do 16 lat mogą również skorzystać z możliwości jednorazowego przejazdu Kolejami Śląskimi?

Możliwość ta jest dostępna w sytuacji, gdy podróżują wraz z opiekunem, który posiada normalny (papierowy) bilet dobowy. Należy pamiętać, że osoby kontrolujące bilety w pociągach, nie posiadają jeszcze urządzeń odczytujących karty ŚKUP, dlatego dzieci i młodzież podróżujące bezpłatnie w pociągach muszą posiadać przy sobie legitymację szkolną.

16. Czy w liniach lotniskowych obowiązują ulgi m.in. uczniów i studentów, emerytów i rencistów oraz seniorzy po 70. Roku życia?

W liniach lotniskowych obowiązują wszystkie ulgi, które są opisane w taryfie przewozowej KZK GOP, MZKP i MZK Tychy. Bilety ulgowe przysługują więc m.in. uczniom i studentom; emerytom, którzy ukończyli 60. rok życia, jak i rencistom, pobierającym rentę inwalidzką. Natomiast seniorzy, którzy ukończyli 70. rok życia mogą skorzystać z nich bezpłatnie.

17. Czy w liniach lotniskowych muszę dokonać dodatkowej opłaty za przewóz bagażu?

Nie, ponieważ bilety dobowe i długookresowe (30- i 90-dniowe) umożliwiają przewóz również ponadwymiarowych bagaży ręcznych (np. torby, plecaki, futerały na instrumenty muzyczne).

18. Gdzie znajdę rozkład jazdy linii lotniskowych?

Dostępny jest na stronie ZTM, w zakładce „Ekspresowa na lotnisko” oraz na przystankach obsługiwanych przez linie na lotnisko.

14 zł tyle będzie kosztował bilet dobowy, uprawniający również do przejazdu autobusowymi liniami ekspresowymi na lotnisko. Ale nowością jest oferta dla osób, które dużo częściej odwiedzają Katowice Airport. Będą mogli oni kupić bilet 30-dniowy, za który zapłacą 180 zł lub 90-dniowy za 440 zł. Metropolitalne linie lotniskowe wyjadą w trasę w połowie listopada. Dokładna data będzie znana niebawem. 

– Wszystkie autobusy, potrzebne do obsługi czterech metropolitalnych linii lotniskowych, są już w komplecie, w bazach u naszego dostawcy – mówi Grzegorz Kwitek, członek zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, który odpowiada za sprawy związane z transportem publicznym.

– We wtorek zakończyła się instalacja systemu ŚKUP w 12 z 15 pojazdów. Przed nami jeszcze ostatnie prace związane m.in. z oklejeniem autobusów metropolitalnymi symbolami, aby wyróżniały się na naszych ulicach. Ze względu na złożoność tych prac, a dodam, że wszystkie te autobusy to pojazdy nowe, wyprodukowane w 2018 roku, planujemy, że metropolitalne połączenia lotniskowe zostaną uruchomione w połowie listopada – informuje.

Dokładna data uruchomienia linii lotniskowych będzie znana niebawem. Tymczasem we wtorek (30 października) w terminalu C uruchomiony został automat ŚKUP, gdzie będzie można kupić bilety komunikacji miejskiej. Automat znajduje się zaraz po wyjściu z hali przylotów, po prawej stronie, obok bankomatu.

Na lotnisko z biletem dobowym lub długookresowym 

Prace techniczne to jedno, ale przed uruchomieniem nowych metropolitalnych linii lotniskowych, trzeba było również zmodyfikować dotychczas obowiązujący cennik biletów. Tam na pasażerów czeka kilka nowości.

– Myślę, że największą nowością jest pojawienie się nowych biletów okresowych, które będą uprawniały do podróżowania wszystkimi autobusami, tramwajami i trolejbusami Metropolii oraz liniami lotniskowymi – mówi Lucjan Dec, dyrektor Departamentu Komunikacji i Transportu.

Dostępne będą dwa warianty biletów okresowych: 30-dniowy będzie kosztować 180 zł, zaś 90-dniowy – 440 zł. W sprzedaży dostępne będą również bilety ulgowe, których cena będzie wynosić odpowiednio 90 i 220 zł. Bilety będą zapisywane na spersonalizowanej karcie ŚKUP.

Do skorzystania z metropolitalnych linii lotniskowych będą upoważniały również bilety dobowe. W czasie trwania swojej ważności, będą uprawniać do nielimitowanego podróżowania całą siecią komunikacji miejskiej w Metropolii (KZK GOP, MZK Tychy, MZKP Tarnowskie Góry), nielimitowaną liczbą przejazdów liniami lotniskowymi oraz – od 1 listopada – jednorazowego przejazdu Kolejami Śląskimi.

Ale uwaga! Do przejazdu KŚ będzie uprawniała jedynie papierowa wersja biletu, ponieważ system kontroli stosowany w KŚ jeszcze nie jest kompatybilny z systemem ŚKUP. Nad tym trwają prace związane z wdrożeniem METROBILETU, który ma zacząć obowiązywać od pierwszego kwartału 2019 roku. Ponadto pasażerowie rozpoczynający swoją podróż z biletem dobowym w pojazdach MZK Tychy, które nie są liniami lotniskowymi, również powinni mieć ze sobą wersję papierową biletu 24-godzinnego, ponieważ w pojazdach tych nie ma jeszcze kasowników ŚKUP, w których można aktywować bilet elektroniczny.

Bilety 24-godzinne są dostępne zarówno w wersji papierowej, jak i elektronicznej. Można je kupić w powszechnej dystrybucji (kioski, automaty ŚKUP, aplikacje mobilne). Nowy automat ŚKUP pojawił się na lotnisku, bilet będą również sprzedawane przez kierowców.

– Należy jednak pamiętać, że póki co u kierowcy linii lotniskowej za bilet zapłacimy wyłącznie gotówką. Chcemy, aby zmieniło się to jak najszybciej, a system ŚKUP zyskał nową funkcjonalność, jednak do ogłoszonego w tej sprawie przetargu przez KZK GOP, nie wpłynęła żadna oferta. Będziemy ponawiać to postępowanie, jednak do tego czasu, kupując bilet u kierowcy w autobusach linii lotniskowych, płatność gotówką będzie jedyną możliwością. Oczywiście kartą zapłacimy za bilet, kupując go w automacie ŚKUP – wyjaśnia Lucjan Dec.

Autobusy podjadą pod sam terminal lotniska

Przystanki metropolitalnych linii lotniskowych zostały zlokalizowane w takich miejscach, aby pasażerowie mogli wysiąść jak najbliżej hali odlotów i przylotów.

Pasażerowie zmierzający na lotnisko będą wysiadać z autobusu bezpośrednio pod terminalem A. Z kolei autobusy jadące w drugą stronę, będą odjeżdżać ze stanowiska zlokalizowanego w bezpośrednim sąsiedztwie terminalu C, gdzie dzisiaj stoją połączenia prywatne – m.in. PKM Katowice. Przystanek ten będzie odpowiednio oznaczony, aby nie było wątpliwości, które autobusy należą do komunikacji publicznej.

Cztery linie połączą osiem miast Metropolii

Przypomnijmy, że Metropolia uruchomi cztery ekspresowe linie lotniskowe, które będą łączyć wszystkie pięć podregionów GZM z Międzynarodowym Portem Lotniczym Katowice Airport.

Trzy z nich będą kursować przez całą dobę, zapewniając częstotliwość odjazdów od pół godziny w ciągu dnia do półtorej godziny – w nocy. Natomiast w przypadku linii tyskiej – za dnia pasażerowie będą mogli dojechać na dworzec PKP w Katowicach, korzystając z szybkiego i wygodnego połączenia kolejowego ze stolicą Metropolii, zaś w nocy, gdy pociągi nie kursują, pasażerów na lotnisko dowiezie tyska linia lotniskowa, która będzie skomunikowana z autobusem AP3. Oto rozkład jazdy czterech metropolitalnych linii lotniskowych:

AP1

(kursuje raz na godzinę od 2:00 do 23:00 i raz na około półtorej godziny od 23:00 do 2:00)

Trasa: Gliwice Plac Piastów – Zabrze Multikino – Bytom Karb – Piekary Śląskie Szarlej Kaufland – Pyrzowice Port Lotniczy (szacowany czas przejazdu: 66-74 min)

AP2

(kursuje raz na godzinę od około 5:00 do 22:00) 

Trasa: Katowice Dworzec – Katowice Sokolska – Katowice Strefa Kultury – Sosnowiec Dworzec PKP – Będzin Stadion – Pyrzowice Port Lotniczy (szacowany czas przejazdu: 57-67 min)

AP3

(kursuje raz na godzinę od 3:00 do 22:00)

Trasa: Katowice Dworzec – Pyrzowice Port Lotniczy (szacowany czas przejazdu: 46-52 min)

AP4

(kursuje raz na godzinę od północy do 5 rano) 

Trasa: Tychy Dworzec PKP – Katowice Giszowiec Osiedle – Katowice

Zamiast trzech organizatorów transportu publicznego – jeden, Zarząd Transportu Metropolitalnego, od którego będzie zależeć m.in. tworzenie i modyfikowanie rozkładów jazdy czy ustalanie przebiegu linii. Pełna integracja transportu publicznego w GZM jest już coraz bliżej. W poniedziałek (15 października) Zgromadzenie Metropolii wyraziło zgodę na przejęcie wszelkich praw i obowiązków KZK GOP, MZK Tychy oraz MZKP Tarnowskie Góry.

– Jesteśmy już niemal na końcu sfinalizowania tego wielkiego procesu, jakim jest pełna integracja dotychczas funkcjonujących związków komunikacyjnych, w jeden, metropolitalny – mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii o uchwale Zgromadzenia, które w poniedziałek (15 października) wyraziło zgodę na przejęcie wszystkich praw i obowiązków KZK GOP, MZK Tychy, MZKP Tarnowskie Góry. W poniedziałek sfinalizowane zostało również podpisanie porozumień ze wspominanymi związkami komunikacyjnymi ws. przekazania Metropolii zadań organizatora transportu publicznego.

– Przed nami jeszcze ostatnie formalności, podpisanie stosowanych umów, ale bez poniedziałkowej uchwały Zgromadzenia nie byłoby to możliwe. Stworzenie spójnego systemu transportu publicznego od początku było naszym priorytetem, ponieważ od prawie 20 lat stanowiło to jedną z barier, utrudniających mieszkańcom podróżowanie po konurbacji śląskiej. Funkcjonowanie różnych systemów taryfowych i transportowych w jednym, dużym organizmie miejskim, w którym chcemy znosić sztuczne administracyjne podziały – byłoby kuriozalne – dodaje.

Cały proces związany z integracją transportu publicznego w Metropolii, rozpoczął się już 1 stycznia 2018 roku, czyli w dniu, gdy GZM rozpoczęła realizację swoich ustawowych zadań. Tego dnia weszły w życie wspólne taryfy dla biletów jednorazowych oraz zaczęły obowiązywać bezpłatne przejazdy dla dzieci i młodzieży do 16 lat, natomiast od 1 kwietnia – ujednolicona została taryfa dla biletów okresowych.

– O ile w tej pierwszej kwestii pasażerowie odczuli tę zmianę bezpośrednio, o tyle ta druga, związana z przejęciem zadań, praw i obowiązków dotychczasowych organizatorów transportu publicznego, jest bardzo ważna z punktu widzenia organizacyjnego – podkreśla z kolei Grzegorz Kwitek, członek zarządu GZM, który w Metropolii odpowiada za sprawy związane z transportem publicznym.

– Kiedy już KZK GOP, MZK Tychy oraz MZKP Tarnowskie Góry zostaną przejęte przez ZTM, to Metropolia właśnie będzie odpowiadać m.in. za projektowanie rozkładów jazdy czy ustalanie przebiegu tras poszczególnych linii. Z punktu widzenia organizatora komunikacji miejskiej na tak dużym obszarze, istotnym jest również ujednolicenie zasad finansowania i rozliczeń. Oznacza to, że wszystkie działania będą mogły przebiegać znacznie sprawniej, szybciej i skuteczniej – dodaje.

W Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii funkcjonuje prawie 440 linii autobusowych, tramwajowych i trolejbusowych, obsługujących łącznie prawie 7 tys. przystanków. Każdego dnia w trasie jest ok. 1,1 tys. autobusów oraz 170 tramwajów. Tychy są jednym z trzech polskich miast, gdzie wciąż funkcjonują trolejbusy – codziennie jeździ tam 17 tego typu pojazdów.

AP1, AP2, AP3 i AP4 – takie oznaczenie będą miały metropolitalne linie lotniskowe, łączące główne miasta Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii z Międzynarodowym Portem Lotniczym Katowice Airport w Pyrzowicach. KZK GOP, który będzie technicznie obsługiwał i realizował te połączenia, ogłosił przetarg w tej sprawie. Postępowanie potrwa ok. trzech miesięcy, a autobusy – według przedstawionych założeń – mają wyjechać w trasę w czwartym kwartale tego roku.

– Szeroko analizowaliśmy różne warianty połączeń lotniskowych oraz opinie i sugestie, które zostały zgłoszone po przedstawieniu wstępnych założeń przebiegu tych linii – mówi Grzegorz Kwitek, członek zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, który odpowiada za sprawy związane z transportem.

– Dlatego też zdecydowaliśmy się na wprowadzenie kilku modyfikacji w trasach ich przejazdu. Jedną z nich jest decyzja o uruchomieniu bezpośredniego połączenia kursującego pomiędzy Katowicami a lotniskiem. Szacunkowy czas przejazdu tej linii wyniesie od ok. 45 do 50 minut – wyjaśnia.

Przetarg, którego celem jest wyłonienie operatora czterech metropolitalnych linii lotniskowych, został ogłoszony przez KZK GOP.

Przypomnijmy, że to właśnie ten związek – na mocy zawartego porozumienia z Metropolią – będzie odpowiadał za techniczną realizację i obsługę tych połączeń. Wynika to z faktu, że KZK GOP posiada profesjonalne służby do zlecania, kontrolowania, nadzorowania świadczonych usług oraz egzekwowania należności z tytułu nakładanych kar. Poza tym – gdy Metropolia przejmie już zadania i obowiązki organizatora transportu zbiorowego na swoim obszarze, wówczas zadanie to wraz ze służbami odpowiedzialnymi za jego realizację, wróci bezpośrednio do GZM.

W przyjętym dokumencie określone zostały planowane trasy tych połączeń. Nowością jest zmiana lokalizacji przystanków w Zabrzu, Bytomiu i Piekarach Śląskich oraz dodatkowy przystanek w Będzinie na trasie przejazdu linii jadącej przez Katowice i Sosnowiec.

1. Gliwice Plac Piastów – Zabrze Multikino – Bytom Karb – Piekary Śląskie Szarlej Kaufland – Pyrzowice Port Lotniczy (szacowany czas przejazdu: 64-76 min)
2. Katowice Dworzec – Katowice Sokolska – Katowice Strefa Kultury – Sosnowiec Dworzec PKP – Będzin Stadion – Pyrzowice Port Lotniczy (szacowany czas przejazdu: 54-65 min)
3. Katowice Dworzec – Pyrzowice Port Lotniczy (szacowany czas przejazdu: 45-50 min)
4. Tychy Dworzec PKP – Katowice Giszowiec Osiedle – Katowice Dworzec (szacowany czas przejazdu: 31-32 min) + Katowice Dworzec – Pyrzowice Port Lotniczy (45-50 min) lub Katowice Dworzec – Katowice Sokolska – Katowice Strefa Kultury – Sosnowiec Dworzec PKP – Będzin Stadion – Pyrzowice Port Lotniczy (szacowany czas przejazdu: 54-65 min)

Przyjęte rozwiązania zakładają uruchomienie połączeń komunikacją publiczną z głównych miast podregionów metropolii do Portu Lotniczego w Pyrzowicach.

– Przystanki obsługiwane przez poszczególne linie zostały ustalone w taki sposób, aby pasażerom z miast, które nie posiadają bezpośredniego połączenia z lotniskiem, stworzyć możliwość przesiadki. Takie rozwiązanie zdecydowanie rozszerza obecną ofertę przewozową – zaznacza Lucjan Dec, dyrektor Departamentu Komunikacji i Transportu.

W przypadku linii tyskiej, ma być ona uzupełnieniem połączeń kolejowych z Katowicami. W ciągu dnia będzie bowiem wykorzystane bardzo dogodne i szybkie połączenie kolejowe Tychów z Katowicami.  Autobus nie jest w stanie tej trasy pokonać szybciej niż właśnie pociąg. Ponadto ze zlokalizowanego na dworcu PKP w Katowicach przystanku linii lotniskowej, autobusy będą odjeżdżać co pół godziny, umożliwiając tym samym pasażerom sprawną przesiadkę. Z kolei nocą, gdy pociągi nie będą kursować, w trasę wyjadą autobusy.

Planowane rozkłady jazdy, które zostały uwzględnione w dokumentacji przetargowej, wyglądają następująco:

AP1 – relacja: Gliwice Dworzec PKP – Pyrzowice Port Lotniczy

Autobusy tej linii obsługiwać będą przystanki:  „Gliwice Dworzec PKP”, „Gliwice Plac Piastów”, „Zabrze Multikino”, „Bytom Karb”, „Szarlej Kaufland”, „Pyrzowice Port Lotniczy”, z częstotliwością kursowania co ok. 60 minut w godzinach: 2:00-21:00, oraz co ok. 90 minut w godzinach 21:00-2:00.

AP2 – relacja: Katowice Dworzec – Pyrzowice Port Lotniczy

Autobusy tej linii obsługiwać będą przystanki: „Katowice Dworzec” (stanowisko nr 10), „Katowice Sokolska”, „Katowice Strefa Kultury”, „Sosnowiec Dworzec PKP”, „Będzin Stadion”, Pyrzowice Port Lotniczy”, z częstotliwością kursowania co ok. 60 minut w godzinach: 4:40-22:40.

AP3 – relacja: Katowice Dworzec – „Pyrzowice Port Lotniczy”

Autobusy tej linii obsługiwać będą przystanki:  „Katowice Dworzec” (stanowisko nr 10), Pyrzowice Port Lotniczy”, z częstotliwością kursowania co ok. 60 minut w godzinach: 3:00-22:00, oraz co ok. 90 minut w godzinach 22:00-3:00. Przedmiotowa linia zapewniać będzie szybkie połączenie z centrum Katowic do Portu Lotniczego w Katowicach Pyrzowicach, kursując naprzemiennie z linią AP2, zapewniając wspólną częstotliwość kursowania co ok. 30 minut.

AP4 – relacja: Tychy Dworzec PKP – Katowice Dworzec

Autobusy tej linii obsługiwać będą przystanki: „Tychy Dworzec PKP”, „Giszowiec Osiedle”, „Katowice Dworzec”, zapewniając możliwości dojazdu w godzinach 24:00-5:00 oraz przesiadkę na linię AP3.

Prace trwają również nad ustaleniem założeń taryfowych. Według szacunków cena biletu miałaby wynieść kilkanaście złotych. Metropolia pracuje nad tym by jego cena odpowiadała aktualnemu biletowi całodobowemu i wyniosła 14 zł.

Koszt funkcjonowania tych linii, które będą finansowane z budżetu GZM, oszacowano na 2 mln zł w 2018 roku, natomiast w 2019 roku – 10 mln zł.

Ze względu na procedury związane z przeprowadzeniem przetargu, który może potrwać około trzech miesięcy, metropolitalne linie lotniskowe zostaną uruchomione w czwartym kwartale tego roku.

Kierowca, posiadający ze sobą dowód rejestracyjny samochodu oraz jeden współpasażer będą mogli bezpłatnie podróżować komunikacją miejską na terenie Metropolii w czasie Dni Smogowych. G-ZM na pokrycie kosztów związanych z wprowadzeniem bezpłatnych przejazdów w Dni Smogowe, zaplanowała w budżecie na ten rok 1 milion złotych.

– To porozumienie bez precedensu, ponieważ dotychczas nie prowadzono w tym zakresie zintegrowanych działań na taką skalę – mówi Grzegorz Kwitek, członek zarządu Górnośląsko- Zagłębiowskiej Metropolii.

Porozumienie, wprowadzające bezpłatną komunikację w Dni Smogowe zostało zawarte pomiędzy Metropolią, KZK GOP, MZK Tychy, MZKP Tarnowskie Góry oraz Kolejami Śląskimi. Zostały w nim określone wspólne zasady dotyczące koordynowania i ogłaszania bezpłatnych przejazdów dla kierowców i jednego współpasażera, gdy normy zanieczyszczeń w powietrzu (pyłu PM 10) przekroczą wartość alarmowe.

„Konieczne jest podjęcie działań na rzecz zrównoważonej mobilności miejskiej poprzez zachęcanie mieszkańców Metropolii, aby w trakcie dni, w których następuje przekroczenie dopuszczalnego stężenia pyłu zawieszonego PM10 pozostawili swoje samochody oraz korzystali z bezpłatnych przewozów w ramach publicznego transportu zbiorowego” – możemy przeczytać w preambule podpisanego porozumienia.

Prawo do bezpłatnych przejazdów w Dni Smogowe będzie honorowane na podstawie dowodu rejestracyjnego pojazdu, który tego dnia użytkownik pozostawił przed domem. Z tego uprawnienia będzie mogła również skorzystać jeszcze jedna towarzysząca mu osoba.

Dzień Smogowy będą ogłaszać Koleje Śląskie, które – na podstawie uchwały Zarządu Województwa Śląskiego – prawo do bezpłatnych przejazdów będą wprowadzać w sytuacji, gdy normy zanieczyszczeń powietrza zostaną przekroczone przynajmniej na jednym z siedmiu obszarów, wyodrębnionych w prognozach Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska.

Natomiast na obszarze Metropolii bezpłatne przejazdy w Dni Smogowe zostaną ogłoszone w sytuacji, gdy prognozy przekroczenia norm będą dotyczyć przynajmniej jednego z dwóch obszarów wyznaczonych przez WIOŚ, obejmującego swoim zasięgiem gminy i miasta Metropolii. Chodzi o obszar centralny oraz rybnicko-pszczyński.

Ze względu na to, że Metropolia nie jest jeszcze organizatorem transportu publicznego, decyzja o wprowadzeniu bezpłatnych przejazdów każdorazowo musi zostać usankcjonowana wewnętrznymi decyzjami poszczególnych organizatorów, działających na jej obszarze: KZK GOP, MZK Tychy oraz MZKP Tarnowskie Góry.

Decyzja o wprowadzeniu bezpłatnych przejazdów, podejmowana jest do godz. 15 dnia poprzedzającego. Porozumienie dopuszcza również możliwość wprowadzenia bezpłatnych przejazdów w sytuacjach nadzwyczajnych. Organizatorzy potrzebują wówczas czterech godzin, aby wdrożyć odpowiednie procedury.