Prezentacja trendów gospodarczych i społecznych – tym zagadnieniom poświęcony jest biuletyn ekonomiczny Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii pt. „W Metropolii. Biznes”. Partnerem przedsięwzięcia jest Katowicka Specjalna Strefa Ekonomiczna S.A.

– Chcemy pokazywać nasze sukcesy gospodarcze i przybliżać potencjał konurbacji – mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu GZM. – Metropolia to ponad dwa miliony osób, które swoją pomysłowością i codzienną pracą zmieniają ją na lepsze. Dzięki temu odważnie patrzymy w stronę nowoczesnych gałęzi przemysłu i gospodarki. Liczymy, że zaprezentowane dane ułatwią Państwu podejmowanie decyzji dotyczących lokowania swoich inwestycji czy ich dalszego rozwoju właśnie u nas. Metropolia to bardzo dobry adres – dodaje. 

– Aktywnie uczestniczymy w procesach pozytywnych zmian, które od lat zachodzą w miastach i gminach tworzących Metropolię – mówi dr Janusz Michałek, prezes zarządu Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej S.A. – Z przyjemnością przyjęliśmy zaproszenie do współpracy przy tym projekcie. Przed nami kolejne wyzwania, chcemy na bieżąco pokazywać w syntetyczny sposób fakty, dane i liczby potencjalnym partnerom – podkreśla prezes KSSE S.A.

Biuletyn „W Metropolii. Biznes” będzie ukazywał się co kwartał, prezentując informacje o gospodarce, rynku pracy, edukacji i nauce, oraz o jakości życia w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Biuletyn jest adresowany do środowisk gospodarczych w kraju i za granicą, stąd ukazywał się będzie w polskiej i w angielskiej wersji językowej. Część informacji i danych w nim zawartych będzie dodatkowo publikowana w formie wideo.

Biuletyn „W Metropolii. Biznes” to projekt Departamentu Rozwoju Społeczno-Gospodarczego i Współpracy Urzędu Metropolitalnego Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii realizowany wspólnie z Departamentami: Marki i Komunikacji Marketingowej oraz Komunikacji Społecznej.

Działania na rzecz rozwoju transportu publicznego oraz elektromobilności, zapobieganie skutkom zmian klimatycznych, rozwój terenów zielonych, wymiana doświadczeń w zarządzaniu metropolią oraz planowaniem przestrzennym – to kilka z przykładów form współpracy, którą będzie realizować Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia oraz Obszar Metropolitalny Barcelony (AMB). Te wielkie organizmy miejskie podpisują porozumienie o partnerstwie.

– W rozwoju Metropolii stawiamy na współpracę z wielkimi organizmami miejskimi. To ważne dla nas, aby korzystać z ich doświadczeń oraz szukać inspiracji do dalszego działania – mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

– Obszar Metropolitalny Barcelony jest dla nas bardzo ważnym partnerem. To jeden ze znaczących liderów rozwoju w Europie i na świecie. Charakteryzuje się dużym potencjałem gospodarczym, wysokim stopniem innowacyjności firm, wysoką jakością życia oraz nowoczesnymi rozwiązaniami związanymi ze zrównoważonym rozwojem metropolii, jako organizmu miejskiego. Chcemy korzystać z doświadczeń naszych nowych partnerów, by GZM stała się miejscem o wysokiej jakości życia – tłumaczy Kazimierz Karolczak.

Porozumienie określa konkretne obszary współpracy. Obie Metropolie będą działać na rzecz transportu publicznego, logistyki oraz elektromobilności. Będą także współpracować w ramach działań związanych z rozwojem terenów zielonych oraz zapobieganiem negatywnym skutkom zmian klimatycznych. Współdziałanie będzie związane także z planowaniem przestrzennym oraz rozwojem gospodarczym.

– Współpraca między metropoliami jest kluczem do przezwyciężenia głównych wyzwań metropolitalnych, takich jak bezrobocie, ubóstwo, brak tanich mieszkań, ożywienie gospodarcze, zmiana klimatu, problemy z mobilnością lub zanieczyszczenie powietrza – mówi Ernest Maragall i Mira, wiceprzewodniczący ds. stosunków międzynarodowych i współpracy Obszaru Metropolitalnego Barcelony.

– Silna współpraca owocuje wymianą doświadczeń, dobrymi praktykami i opracowywaniem wspólnych projektów w celu sprostania tym wyzwaniom w podejściu ponadlokalnym. Współpraca ta będzie również oznaczać dalszy rozwój i rozszerzenie relacji między naszymi gminami a lokalnymi interesariuszami, takimi jak uniwersytety, ośrodki badawcze, firmy czy przedsiębiorcy. To porozumienie jest znakomitą okazją do poszukiwania wspólnych celów, wzmacniania naszych kompetencji i dalszej wspólnej pracy na rzecz metropolitalnego wymiaru polityk Unii Europejskiej – dodaje Ernest Maragall i Mira.

Metropolie będą też współpracować w wydarzeniach na skalę międzynarodową, m.in. podczas Światowego Forum Miejskiego, które odbędzie się w Katowicach w 2022 r. 

Porozumienie jest wynikiem wcześniejszej współpracy obu Metropolii. Obejmowała ona m.in. projekt GZM pod nazwą „REthinking Metropolises” oraz inne działania w ramach sieci European Metropolitan Authorities, m.in. we współtworzenie zespołu zadaniowego wypracowującego wspólne stanowisko metropolii europejskich do instytucji UE, w sprawie Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności.

Obszar Metropolitalny Barcelony został zarejestrowany w październiku 2011 r. Powstał, na mocy prawa uchwalonego przez Parlament Katalonii 27 lipca 2010 r., na bazie trzech już funkcjonujących organizacji metropolitalnych – Związku Gmin Obszaru Metropolitalnego Barcelony, Agencji Ochrony Środowiska oraz Związku Transportu Metropolitalnego. W jego skład wchodzi 36 gmin, które zajmują 636 km kw. Mieszka w nich ponad 3,2 mln osób. Obszary zurbanizowane zajmują ok. 48 proc. całości powierzchni. Metropolia wytwarza 52 proc. PKB Katalonii oraz 10 proc. PKB Hiszpanii. Rocznie do Metropolii przyjeżdża ok. 52,7 mln osób, w tym ok. 11 mln stanowią turyści.

Obszar Metropolitalny Barcelony to drugi wielki organizm miejski, z którym Metropolia GZM zawiera porozumienie o współpracy. W sierpniu 2019 r. podobny dokument został podpisany z Metropolią Ruhry.

Wielkanoc jest wyjątkowym i niezwykłym czasem, zarówno dla nas, jak i naszych najbliższych. Niestety, wiele osób spędza ten okres samotnie. Od zeszłego roku dodatkową przeszkodą w spokojnym celebrowaniu świąt jest koronawirus. Miast i gminy Metropolii GZM oraz Fundacja Wolne Miejsce nie pozostają obojętni na powyższy stan rzeczy i po raz kolejny współpracują przy organizacji Śniadania Wielkanocnego Dla Samotnych.

– Samotność nie z wyboru zawsze jest trudna, jednak w czasie pandemii stała się wyjątkowo dotkliwa. W tym niezwykle trudnym czasie ważne są nawet najdrobniejsze gesty, przypominające o tym, że w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii możemy na siebie liczyć. Wydarzenia świąteczne, organizowane przez Fundację Wolne Miejsce są dowodem na to, że potrafimy się jednoczyć i pomagać, że ciągle jesteśmy wrażliwi na drugiego człowieka. Idea, która zaczęła się najpierw od jednej osoby, potem była obecna w jednym mieście, teraz, od lat, łączy nasze miasta i gminy wspomagając tych, którzy tego najbardziej potrzebują – mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

W tym roku, z powodu pandemii, utrzymana zostaje mobilna formuła spotkań z samotnymi. Wielkanocne śniadanie trafi do osób samotnych zarówno z Katowic, jak i innych miast Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

– Wielkanoc to czas, który zawsze chcemy spędzić w gronie rodziny, przyjaciół i najbliższych osób. Wspólne śniadanie to okazja do dzielenia się radością. Bardzo ważne jest, abyśmy pamiętali także o osobach samotnych, które z różnych przyczyn nie mają z kim się tą radością dzielić. Dlatego po raz kolejny przyjęliśmy zaproszenie Fundacji Wolne Miejsce do wspólnego organizowania Śniadania Wielkanocnego dla samotnych. To kolejne święta, które ze względu na pandemię koronawirusa, będziemy obchodzili inaczej niż zwykle. Podobnie, jak podczas Bożego Narodzenia i ubiegłorocznej Wielkanocy, osoby samotne mogą liczyć na posiłek „z dostawą do domu” – mówi Marcin Krupa, prezydent Katowic.

W niedzielę wielkanocną, 4 kwietnia, chętni wolontariusze dostarczą śniadanie do każdej zgłoszonej osoby w potrzebie.

– Samotność to choroba naszej cywilizacji, którą możemy uleczyć wyłącznie przez żywą i życzliwą obecność drugiego człowieka. Może się ona zdarzyć każdemu z nas, bez względu na status społeczny i materialny, ale dla każdego potrafi być tak samo dotkliwa. Naszą służbą, poprzez organizację wydarzeń świątecznych oraz przez inne projekty społeczne, wychodzimy naprzeciw osobom samotnym, dając im okazję do życzliwego kontaktu z naszymi wolontariuszami, dzięki czemu spotkania te, stają się prawdziwie rodzinne — mówi Mikołaj Rykowski, prezes Fundacji Wolne Miejsce, organizator wydarzenia.

Fundacja Wolne Miejsce angażuje wielu wolontariuszy i ludzi dobrej woli. Akcja odbędzie się w Metropolii Górnośląsko-Zagłębiowskiej, Łódzkiej, Warszawskiej, a także w Radomiu, Starachowicach, Kaliszu, Ostrowie Wielkopolskim, Olsztynie, Rumii i Kołobrzegu. Nowością w tym roku jest pojawienie się specjalnej aplikacji dla wolontariuszy z wyznaczoną trasą, aby dotrzeć do potrzebujących i możliwością komunikacji w razie jakiegoś problemu.

Na portalu Facebook pojawiła się lista składników niezbędnych do przygotowania śniadania wielkanocnego. Fundacja prosi wszystkich chętnych o pomoc w zakupie i dostarczeniu wymienionych tam produktów do katowickiej siedziby.

Podsumowanie zeszłorocznej edycji w Katowicach: https://youtu.be/KtjO9J2Qvmw

Więcej informacji na stronie internetowej Fundacji (https://wolnemiejsce.pl/) oraz na profilu na Facebooku (https://www.facebook.com/wolnemiejsce).

Foto: Metropolia GZM/ Witold Trólka

Nawet co piąty autobus jeżdżący pod szyldem Zarządu Transportu Metropolitalnego wkrótce może być zasilany paliwem alternatywnym. Gdy dodamy do tego tramwaje i trolejbusy – co trzeci. Wszystko to możliwe dzięki dofinansowaniu zakupu autobusów elektrycznych. Metropolia GZM właśnie podpisała umowę na 32 pojazdy wraz z budową stacji ładowania w ramach programu GEPARD II oraz ubiega się o dofinansowanie zakupu 20 zasilanych wodorem w ramach programu „Zielony Transport Publiczny”. Ponadto PKM Katowice, PKM Gliwice i PKM Sosnowiec oczekują m.in. na dostawę łącznie 32 „elektryków”.

– Rozwój transportu niskoemisyjnego jest dla nas jednym ze strategicznych celów – mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

– Małymi krokami, wspólnie z naszymi operatorami i PKMami, staramy się, by w naszej flocie liczba „elektryków” i pojazdów napędzanych paliwami alternatywnymi systematycznie wzrastała. Ze względu na wciąż utrzymujące się wysokie koszty wdrożenia tych technologii, ich zakup nie byłby możliwy bez rządowego i unijnego wsparcia. Dzięki temu nasz transport publiczny staje się coraz bardziej komfortowy i, co jest równie ważne, ekologiczny. Poprawa jakości powietrza właśnie poprzez inwestycje w rozwój transportu niskoemisyjnego to jedno z naszych najważniejszych wyzwań – dodaje.

Dokońca marca GZM ogłosi przetarg na zakup 32 elektrycznych autobusów. Koszt tej inwestycji to 120 mln zł, z czego 80 mln zł to dofinansowanie otrzymane w ramach programu GEPARD II. W środę (10 marca) w Urzędzie Marszałkowskim została podpisana umowa w tej sprawie z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Dotacja w połowie będzie pochodzić z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020, a w połowie z NFOŚiGW. Umowa o dofinansowanie projektu ze środków RPO WSL zostanie podpisana po ogłoszeniu przetargu na realizację projektu.

Dzięki temu na drogach GZM pojawi się 27 autobusów 12-metrowych, 5 przegubowych o długości 18 metrów oraz zakupionych zostanie 16 mobilnych ładowarek, z których będą mogły korzystać jednocześnie po dwa autobusy. Ponadto w sześciu miastach zostanie wybudowanych 9 stacjonarnych ładowarek – po jednej w Katowicach, Tarnowskich Górach, Mikołowie, Będzinie, Sosnowcu oraz cztery w Gliwicach.

Elektryczne autobusy dołączą do floty ponad 200 pojazdów, które zasilane są paliwami alternatywnymi – sprężonym gazem ziemnym (149), napędem hybrydowym (41) i elektrycznym (13), a które już teraz obsługują pasażerów Zarządu Transportu Metropolitalnego.

Dofinansowanie w ramach programu GEPARD II otrzymały również Tyskie Linie Trolejbusowe, które zamówią 6 nowoczesnych trolejbusów hybrydowych.

Na dostawę łączenie 24 autobusów elektrycznych, które zostały kupione dzięki dotacji z Centrum Unijnych Projektów Transportowych, czekają również PKM Sosnowiec (14) i PKM Gliwice (10). Z kolei do floty PKM Katowice dołączy wkrótce 10 nowych „elektryków”. Gliwicka spółka podpisała również umowę na 15 autobusów hybrydowych.

Metropolia ubiega się także o dofinansowanie zakupu 20 pojazdów na ogniwa paliwowe zasilane wodorem. W tej sprawie trwa aktualnie ocena wniosku złożonego do programu „Zielony Transport Publiczny”. Projekt ten będzie pilotażem, stanowiącym pierwszy etap we wdrażaniu i upowszechnianiu transportu publicznego napędzanego wodorem na obszarze Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

Gdy te planowane zakupy zostaną sfinalizowane, to nawet co piąty autobus, jeżdżący pod szyldem ZTM, będzie napędzany niskoemisyjnym paliwem. Uwzględniając w tym zestawieniu również tramwaje (300) i trolejbusy (25), wtedy co trzeci pojazd na drogach GZM będzie zasilany paliwem alternatywnym.

Czy zielona transformacja oraz digitalizacja gospodarki to szanse na rozwój regionu? Jak do tych wyzwań przygotowana jest Polska i województwo śląskie? Na te i inne pytania szukali odpowiedzi uczestnicy dyskusji organizowanej przez stowarzyszenie Pro Silesia oraz Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię: premier Jerzy Buzek, rektor Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach prof. Celina Olszak oraz przewodniczący GZM Kazimierz Karolczak. Jak na dyskusję o cyfryzacji przystało, debata odbyła się online, w dniu 24 lutego 2021 r.

Dlaczego Zielony Ład jest ważny dla Śląska?

Europejski Zielony Ład oraz procesy cyfryzacji to dziś główne wyzwania społeczno-gospodarcze w wymiarze globalnym, które wymagają nowych polityk publicznych, inwestycji, przemyślanych regulacji oraz odpowiednich strategii biznesowych.

Premier Jerzy Buzek zauważył, że neutralność klimatyczna i związane z nią wycofywanie się z węgla to kluczowe elementy Europejskiego Zielonego Ładu. Unia Europejska na wiele lat przed pandemią zaczęłą realizować długofalową strategię, która mogłaby uratować naszą planetę. Na przykładzie pandemii COVID-19 można dostrzec zależność człowieka od natury. Koncepcja Zielonego Ładu zwraca uwagę na niezbędne zmiany m.in. w obszarze energetyki, przemysłu, rolnictwa, transportu, budownictwa w taki sposób, aby gospodarka nadal kwitła. By było to możliwe niezbędne jest m.in. tworzenie atrakcyjnych miejsc pracy i przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu. Konsekwencje zmian klimatycznych m.in. ocieplenie klimatu i skutki z tym związane mogą być dla społeczeństwa katastrofalne, dlatego należy przeciwdziałać tym procesom zawczasu, o czym mowa w Europejskim Zielonym Ładzie. 

Cyfryzacja gospodarki motorem zmian

Prof. Celina Olszak wskazała, że pandemia stała się powodem do wzmożonej dyskusji nad zagadnieniami związanymi z cyfryzacją gospodarki, ale również zwróciła uwagę na temat digitalizacji zwykłych aktywności społecznych, edukacyjnych a nawet kulturalnych. Problematyka cyfryzacji pojawiła się już w latach 60. XX w., wraz z powstaniem komputerów trzeciej generacji.  Wówczas cyfryzacja sprowadzała się do prostych operacji i tworzenia modeli biznesowych. Istotny przełom pojawił się w latach 90. wraz z rozwojem internetu, rozwojem mikroprocesorów, nowych systemów operacyjnych, generacji języków programowania. Współcześnie rola i możliwości procesów cyfrowych stały się strategicznym narzędziem wzrostu gospodarczego przyczyniając się do innowacyjnych modeli biznesowych, przesądzającym o rozwoju całej gospodarki ale również całego społeczeństwa. Nowe technologie są moderatorem zmian i moderatorem nowych możliwości. Pandemia zmusiła biznes, gospodarkę oraz ludzi do wejścia na przyspieszoną ścieżkę cyfryzacji gospodarki. Cyfryzacja to nie tylko technologie, ale przede wszystkim zmiana modeli biznesowych, łańcuchów logistycznych, partnerstwo biznesowe ale również system zarządzania relacjami z klientami. Firmy zmuszone zostały do weryfikacji swojej kultury organizacyjnej, co rozumiane jest poprzez m.in sposób świadczenia pracy.  Uczelnie wyższe, w poczuciu odpowiedzialności za proces kształcenia i badań, w krótkim czasie przesunęły swoje aktywności do sieci na specjalistyczne platformy. Pandemia przyczyniła się do przyspieszenia cyfryzacji dokumentacji, procesów operacyjnych, administracyjnych oraz zarządczych.

Rola miast i metropolii w Zielonym Ładzie

Przewodniczący Zarządu GZM Kazimierz Karolczak stwierdził, że z punktu widzenia Metropolii i regionu, szukając odpowiedzi na pytanie jak zapewnić odpowiednie motory wzrostu, aby aglomeracja  była przyjazna mieszkańcom, należy znaleźć receptę na funkcjonowanie miast w przyszłości. Wydaje się, że w sytuacjach kryzysowych, należy wykorzystać zasoby w celu zbudowania odporności, ale również przygotować się do rozwoju, wykorzystując silne strony. Województwo śląskie i aglomeracja to miejsca silne pod względem rozwoju ICT, co jest ogromną szansą dla rozwoju regionu. Obecnie ok. 75 proc. budynków nie jest efektywna energetycznie, co jest dużym wyzwaniem dla sektora budownictwa, który powinien przekształcać się w budownictwo oparte na nowoczesnych, efektywnych energetycznie technologiach. Zmiany w sektorze budownictwa dają duży potencjał do generowania nowych miejsc pracy. W regionie istnieje zdolność by zagrożenia i problemy z nimi związane przekuć w potencjał rozwojowy.

Premier Jerzy Buzek podkreślił, że atuty województwa śląskiego znane są od dziesięcioleci, ponieważ region zawsze charakteryzował się istotną bazą wytwórczą, modernizacyjną, przemysłową. Dwie dekady temu w czasach kiedy w regionie funkcjonowało wiele kopalń i hut, które w znaczący sposób zanieczyszczały środowisko, natomiast nie istniał żaden zakład automotive,  powstał Program Regionalny naszego województwa. Od tego czasu region przeszedł kompletną zmianę.  Poziom bezrobocia w woj. Śląskim był zawsze niższy niż w kraju. Obecnie region charakteryzuje się bardzo silnym przemysłem informatycznym, samochodowym, ale również licznymi  inwestycjami, które lokowane są w Katowickiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej – największej w skali świata. To obszar wytwarzający ogromną ilość dóbr, który dodatkowo jest znakomicie skomunikowany. Obecnym wyzwaniem jest stworzenie programu, który pozwoli kolejny raz przebudować nasz region z wielkim sukcesem. Zdaniem prof. Buzka współpraca biznesu, samorządów oraz nauki pozwoli na utworzenie dobrego programu, który przyczyni się do uruchomienia funduszy przeznaczonych na transformację regionu. Istotną kwestią jest, żeby projekt dla Śląska powstał na Śląsku, co wpłynie na poczucia przynależności. 

Przewodniczący Kazimierz Karolczak zwrócił uwagę na planowane projekty, takie jak kolej metropolitalna i transport publiczny, które są sztandarowymi zadaniami Metropolii, wiążącymi się z dużymi wydatkami i powinny zostać wsparte środkami z funduszu sprawiedliwej transformacji.  Samorządy, nauka i biznes generują wiele podobnych, wartościowych projektów, ale nie mają wystarczającej możliwości do włączenia się w proces współtworzenia generalnego projektu dla woj. śląskiego, przez co efekt synergii może nie zostać w pełni osiągnięty.

Profesor Celina Olszak zaakcentowała, że województwo śląskie to obszar charakteryzujący się wieloma atutami, które powodują, że region pretenduje do bycia liderem m.in. nowych technologii, nowych modeli biznesowych.  Sektor ICT wywiera wpływ na inne sektory oraz branże, przyczyniając się do powstawania nowych miejsc pracy, nowych zawodów, nowych specjalizacji oraz nowych kierunków kształcenia. Atutem jest również miejsce, w którym ulokowanych jest wiele uczelni wyższych i ośrodków badawczych, niesamowity kapitał intelektualny i naukowy. Duże zaludnienie natomiast przekłada się na dużą liczbę firm, klientów, pracowników, co generuje duży udział w PKB. Region jest wysoko zurbanizowany, ale z ukształtowanym wysoce etosem pracy, gdzie cyfryzacja daje szansę na wprowadzenie modelu przemysłu 4.0. Gospodarka cyfrowa jest spoiwem różnych gałęzi gospodarki, które należy w sposób smart połączyć z biznesem, nauką, samorządami oraz  administracją. Potrzebna jest również wspólna integracja działań oraz promocja regionu w kraju i na świecie. 

Dzięki cyfryzacji gospodarki wybór miejsca zamieszkania jest mniej związany z miejscem pracy. Co jest niezbędne, by Śląsk stał się preferowanym miejscem zamieszkania?

Przewodniczący Kazimierz Karolczak wskazał, że każdy człowiek potrzebuje przestrzeni na rozwój swoich pasji i w celu spędzenia czasu wolnego. Life balance jest teraz bardzo ważny. Zieleń, czystość powietrza, dostępność komunikacyjna, ale również dostęp do szerokopasmowego internetu decydują, które lokalizacje wybieramy jako atrakcyjne do zamieszkania. Obecnie istotnym wyzwaniem dla miast jest w jaki sposób zarządzać i w jaki sposób myśleć o planowaniu przestrzennym, by zaspokoić potrzeby i oczekiwania mieszkańców.

Jak zagwarantować, żeby to przejście od gospodarki zasobochłonnej do opartej o wiedzę odbyło się z poszanowaniem zasady, że nikt nie będzie pozostawiony z tyłu?

Premier Jerzy Buzek zwraca uwagę, że będziemy się obawiać, ale to jest “lepsze nowe, dobre nowe”. Musimy tereny pokopalniane uzdatniać, tworzyć tereny przyjazne dla ludzi, niewykluczające osób starszych ani młodszych. Musimy tworzyć tereny dające nam oddech. Największe obawy byłyby wtedy, gdybyśmy zostali jeszcze na długie lata przy węglu, ze względu na zdrowie, ale i ceny energii. Opłaca się przejść na inne źródła energii, m.in. fotowoltaikę, energię wiatrową, gaz, co jest znacznie lepsze i mniej szkodzi środowisku. Należy powiedzieć “Głowa do góry!” mimo, że sprawa będzie trudna. 

Spotkanie prowadził Michał Syska – dyrektor programowy Stowarzyszenia Biznes – Nauka – Samorząd „Pro Silesia”.  To kolejne spotkanie w ramach nowego cyklu debat online Stowarzyszenia Biznes – Nauka – Samorząd „Pro Silesia” i Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Najbliższe spotkanie już w marcu. Więcej informacji na stronach internetowych i profilach w mediach społecznościowych organizatorów.

Prof. dr hab. inż. Jerzy Buzek poseł do Parlamentu Europejskiego nieprzerwanie od 2004 r., a w latach 2009-2012 – jego przewodniczący. W Parlamencie Europejskim zasiada w Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii ITRE.

W 2016 r. Euractiv uznał go za jedną z trzech najbardziej wpływowych osób europejskiej polityki energetycznej. Zwycięzca rankingów dziennika „Rzeczpospolita” na najlepszego polskiego europosła w 2008 i 2018 r.

W latach 1997-2001 Premier RP; jego rząd przeprowadził reformy administracji, oświaty, zdrowia, emerytalną i górnictwa, wprowadził również Polskę do NATO i rozpoczął negocjacje w sprawie jej członkostwa w UE. Kawaler Orderu Orła Białego.

Prof. dr hab. inż. Celina M. Olszak rektor Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach oraz kierownik Katedry Informatyki Ekonomicznej w Kolegium Ekonomii.

Zainteresowania naukowe Prof. Celiny Olszak dotyczą zagadnień projektowania i wdrażania systemów informatycznych w organizacjach, digitalizacji przedsiębiorstw, systemów wspomagania decyzji menedżerskich, komputerowego wspomagania twórczości organizacyjnej, Business Intelligence, Big Data oraz oddziaływania technologii informatycznych na gospodarkę i społeczeństwo.

Jest członkiem wielu organizacji i towarzystw naukowych, m.in.: członkiem Prezydium Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich (KRASP) – przewodniczącą komisji ds. Infrastruktury informatycznej oraz członkiem Komitetu Nauk Organizacji i Zarządzania Polskiej Akademii Nauk.

Jest ekspertem i biegłym Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Została powołana do opracowania projektu strategicznego programu badań naukowych i prac rozwojowych w Polsce. Pełniła także funkcję eksperta Narodowego Centrum Nauki oraz T-AP Social Innovation.

Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, pierwszej zinstytucjonalizowanej metropolii w Polsce. Koordynuje prace związane z realizacją przez Metropolię ustawowych zadań: kształtowania ładu przestrzennego, rozwoju społecznego i gospodarczego, rozwoju i integracji publicznego transportu zbiorowego oraz promocji. Wcześniej pełnił funkcję wicemarszałka województwa śląskiego, gdzie odpowiadał za sprawy związane m.in. z Europejskim Funduszem Społecznym, Ochroną Środowiska oraz Gospodarką, Turystyką i Sportem. W latach 1999 – 2003 prowadził działalność gospodarczą, następnie w 2003 roku założył jedną z pierwszych w Polsce agencji zatrudnienia, firmę WORKER Sp. z o.o., która stała się wkrótce jedną z największych firm, działających w swojej branży. W 2005 został członkiem założycielem oraz wiceprezesem Stowarzyszenia Agencji Zatrudnienia (SAZ), w tej chwili największej w Polsce branżowej organizacji pracodawców zrzeszającej agencje zatrudnienia specjalizujące się w dostarczaniu wybranych usług HR. W 2007 roku sprzedał udziały w spółce. Do 2010 roku pełnił funkcję członka zarządu, dyrektora generalnego, wprowadzając inwestora na polski rynek. Kazimierz Karolczak jest absolwentem Wydziału Techniki Uniwersytetu Śląskiego. Ukończył również Menadżerskie Studia Podyplomowe w Szkole Głównej Handlowej.

Stowarzyszenie Biznes – Nauka – Samorząd „Pro Silesia” powstało w 2017 r. Od początku swej działalności skupia się na tworzeniu sprawnego partnerstwa międzysektorowego i rozwoju międzynarodowego działalności zrzeszonych podmiotów: samorządów, biznesu i nauki.

Stowarzyszenie zajmuje się także upowszechnianiem wiedzy na tematy związane z Unią Europejską, a od niedawna prowadzi działalność naukowo-badawczą. Jako regionalny think tank ma na celu wsparcie zrównoważonego rozwoju regionu. 

www.prosilesia.pl

Media społecznościowe: Facebook, LinkedIn, Twitter

Metropolis GZM

Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia jest pierwszym w Polsce związkiem metropolitalnym,  powołanym na mocy Ustawy z dnia 9 marca 2017 roku o związku metropolitalnym w województwie śląskim. GZM od 1 stycznia 2018 rozpoczęła realizację ustawowych zadań. Zrzesza 41 miast i gmin woj. śląskiego, liczy blisko 2,3 mln mieszkańców. Jest platformą do szeroko zakrojonej współpracy, której celem jest podnoszenie jakości i komfortu życia mieszkańców. W wymiarze wewnętrznym Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia nastawiona jest na integralność i spójność przestrzenną, społeczną i gospodarczą w celu zapewnienia odpowiedniego poziomu jakości życia mieszkańców, a w wymiarze zewnętrznym koncentruje się na pozycjonowaniu siebie na arenie międzynarodowej, jako atrakcyjnego obszaru do przebywania, inwestowania i współpracy. 

Siła samorządów, rozwój technologiczny, zmiana myślenia o pracy. To tylko niektóre wnioski wysunięte przez Edwina Bendyka i Kazimierza Karolczaka – uczestników pierwszego spotkania, wspólnie organizowanego w ramach nowego cyklu debat online Stowarzyszenia Biznes – Nauka – Samorząd „Pro Silesia” i Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, która odbyła się 20 stycznia 2021 r.

W samorządzie siła

Zdaniem Edwina Bendyka z perspektywy czasu reforma dot. decentralizacji władzy, zaowocowała sukcesem – łagodniej odczuwamy skutki pandemii. Podkreślił, że władze samorządowe i społeczeństwo obywatelskie pokazały swoją siłę w czasie pandemii, szczególnie w jej pierwszych tygodniach. Kazimierz Karolczak zwrócił uwagę, że to dlatego, iż prezydenci, wójtowie i burmistrzowie są najbliżej mieszkańców, czują rytm miasta. Metropolia w sposób błyskawiczny zareagowała na pojawiające się problemy i podjęła decyzję o wsparciu opieki medycznej w pierwszych miesiącach pandemii, dzięki czemu mieszkańcy nie odczuli przerw w działalności opieki zdrowotnej.

Co obnażyła pandemia?

Tak naprawdę ogólnoświatowy lockdown pokazał, jak mało wiemy na temat skutków, jakie przyniesie pandemia.. Kwestie szczepień, przyszłości miast i życia społecznego są dla nas wyzwaniem. W dyskusji pojawił się głos z publiczności – co dalej z edukacją? Dziś już wiemy, że system zdalny ma sporo mankamentów, ale najprawdopodobniej na dłużej wejdzie w struktury oświaty co unaoczniły badania zlecone przez Stowarzyszenie Biznes – Nauka – Samorząd Pro Silesia [link].

Czy czeka nas ucieczka z miast?

Pandemia przypomniała nam, jak bardzo potrzebujemy i tęsknimy za zielenią. Kazimierz Karolczak zwrócił uwagę, że w ostatnim czasie bardziej doskwiera nam problem rozlewania się miast. Niestety pandemia może pogłębić to zjawisko. Izolacja w domku z ogrodem może być mniej frustrująca od izolacji w mieszkaniu. Podkreślił, że zmiany urbanizacji wywołane pandemią stanowią szansę dla obszarów wiejskich. Jako rozwiązanie wstrzymania dalszego opuszczania centrów miast Edwin Bendyk wskazuje na reorganizację przestrzeni miejskiej, co jednocześnie przyczyni się do walki ze zmianami klimatu. Jednocześnie podkreślił znaczenie mobilności wskazując, że historycznie miasta bywały symbolem zagrożenia, przywołując Dekameron. Dzisiejszy Paryż, wdrażając koncepcję miasta 15-minutowego w czasie pandemii, łamie tę konwencję.

Kazimierz Karolczak natomiast podkreślił, że dziś zbyt duży nacisk kładzie się na infrastrukturę, która generuje nieproporcjonalne koszty, a czas myśleć o działaniach pobudzających innowacje, które nakierowane są na zaspokojenie potrzeb mieszkańców.

Co nas może czekać?

Przyjdzie nam się zmierzyć ze zmianami technologicznymi, coraz więcej mówimy o automatyzacji, co jest równoznaczne z zastąpieniem człowieka w wielu obszarach aktywności, szczególnie w kontekście depopulacji i starzejącego się społeczeństwa. Kazimierz Karolczak podał przykład inwestycji Fiata w produkcję pojazdów elektrycznych mimo panującej pandemii. Jak mówił Edwin Bendyk, przez pandemię na pewno zmieni się kwestia myślenia o pracy. Możemy zaobserwować wzrost popularności pracy hybrydowej. To z kolei może przełożyć się na zmianę wyborów mobilnościowych wśród mieszkańców. Łączy się to z planami Metropolii – zwłaszcza w kontekście działań związanych z budową systemu zrównoważonej mobilności miejskiej, którego kręgosłupem ma być transport szynowy, a uzupełnieniem – rowery oraz komunikacja miejska.

Spotkanie, które prowadził Michał Syska – dyrektor programowy Stowarzyszenia Biznes – Nauka – Samorząd „Pro Silesia”, można obejrzeć online.  To pierwsze wydarzenie w ramach nowego cyklu debat online Stowarzyszenia Biznes – Nauka – Samorząd „Pro Silesia” i Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Najbliższe spotkanie już w lutym. Więcej informacji na stronach internetowych i profilach w mediach społecznościowych Organizatorów.

Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, pierwszej zinstytucjonalizowanej metropolii w Polsce. Koordynuje prace związane z realizacją przez Metropolię ustawowych zadań: kształtowania ładu przestrzennego, rozwoju społecznego i gospodarczego, rozwoju i integracji publicznego transportu zbiorowego oraz promocji.

Wcześniej pełnił funkcję wicemarszałka województwa śląskiego, gdzie odpowiadał za sprawy związane m.in. z Europejskim Funduszem Społecznym, Ochroną Środowiska oraz Gospodarką, Turystyką i Sportem. W latach 1999 – 2003 prowadził działalność gospodarczą, następnie w 2003 roku założył jedną z pierwszych w Polsce agencji zatrudnienia, firmę WORKER Sp. z o.o., która stała się wkrótce jedną z największych firm, działających w swojej branży. W 2005 został członkiem założycielem oraz Wiceprezesem Stowarzyszenia Agencji Zatrudnienia (SAZ), w tej chwili największej w Polsce branżowej organizacji pracodawców zrzeszającej agencje zatrudnienia specjalizujące się w dostarczaniu wybranych usług HR. W 2007 roku sprzedał udziały w spółce. Do 2010 roku pełnił funkcję członka zarządu, dyrektora generalnego wprowadzając inwestora na polski rynek. Kazimierz Karolczak jest absolwentem Wydziału Techniki Uniwersytetu Śląskiego. Ukończył również Menadżerskie Studia Podyplomowe w Szkole Głównej Handlowej.

Edwin Bendyk, dziennikarz, publicysta i pisarz, pracujący w tygodniku „Polityka”, gdzie kieruje działem nauki.

Opublikował książki: „Zatruta studnia. Rzecz o władzy i wolności” (W.A.B. 2002), „Antymatrix. Człowiek w labiryncie sieci” (W.A.B. 2004), „Miłość, wojna, rewolucja. Szkice na czas kryzysu” (W.A.B. 2009) oraz „Bunt Sieci” (Polityka 2012). W 2014 r. opublikowałem wspólnie z Jackiem Santorskim i Witoldem Orłowskim książkę „Jak żyć w świecie, który oszalał”. Najnowsza książka, „W Polsce, czyli nigdzie. Rzecz o upadku i przyszłości świata”, ukazała się nakładem „Polityki” w kwietniu 2020 r.

Wykłada w Collegium Civitas, gdzie współtworzył Ośrodek Badań nad Przyszłością. W Centrum Nauk Społecznych PAN (Graduate School for Social Research) prowadzi seminarium o nowych mediach.

Należy do Polskiego PEN Clubu, od 1 lipca 2020 r. jestem prezesem zarządu Fundacji im. Stefana Batorego. Jest członkiem European Council on Foreign Relations.

Drodzy Mieszkańcy! Przyjmijcie nasze najserdeczniejsze życzenia z okazji Świąt Bożego Narodzenia.

Niech ten szczególny czas napełni Was radością i siłą, by z optymizmem patrzeć w przyszłość. Życzymy pogodnych Świąt w gronie najbliższych, a także zdrowia i sukcesów w nadchodzącym Nowym Roku!

Miasta Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii wraz fundacją Wolne Miejsce po raz kolejny łączą wspólnie siły ludzkich rąk i serc wolontariuszy oraz darczyńców w organizacji Wigilii dla Samotnych. Tegoroczna Wigilia odbędzie się w zmienionej formule. Tym razem, ze względu na pandemię covid-19, to wolontariusze fundacji wypełnią wolne miejsca w życiu odwiedzanych, samotnych ludzi, dostarczając im kolację wigilijną bezpośrednio do ich domów. Wydarzenie to wspiera również Metropolia poprzez m.in. wynajęcie sprzętu gastronomicznego potrzebnego do przygotowania wigilijnych dań oraz poprzez wynajem samochodów chłodzących, potrzebnych do ich przetransportowania.

Akcja odbędzie się 24 grudnia 2020 roku w godzinach od 7.00 do 15.00. Wszystko po to, by pomimo trudnych dla nas wszystkich obostrzeń, poczuć prawdziwe święta Bożego Narodzenia i podzielić się z samotnymi osobami, nie tylko posiłkiem, ale też dobrym słowem i życzeniami.

Każda samotna osoba, której sytuacja życiowa lub materialna nie pozwala, by spędzić Wigilię w gronie najbliższych, może zgłosić chęć przyjęcia paczki z wigilijnymi potrawami. Wystarczy skontaktować się z infolinią fundacji Wolne Miejsce, które będzie czynna od 5 do 20 grudnia br. przez całą dobę.

Wydarzenie to wspiera również Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia. W poprzednich latach, gdy była możliwość wspólnego spotkania przy wigilijnym stole, przy którym zasiadało kilka tysięcy osób w katowickim Międzynarodowym Centrum Kongresowym, Metropolia uruchamiała specjalne i bezpłatne linie autobusowe dla gości tego wydarzenia.

– W tym roku, ze względu na trwającą pandemię wydarzenie musi przybrać formę mobilną, więc i my – dostosowując do aktualnych potrzeb – tę mobilność chcemy wesprzeć, wynajmując m.in. samochody chłodzące, które potrzebne są do przetransportowania świątecznych dań. Wsparcie organizacyjne to jedno, ale docierają do nas sygnały, że niektórzy pracownicy naszego urzędu postanowili zaangażować się w to wydarzenie jako wolontariusze – mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu GZM.

Kazimierz Karolczak podkreśla, że wspólne zaangażowanie kilkunastu miast w organizację tego wydarzenia to przykład metropolitalnej współpracy.

Do tego, by zaangażować się w wolontariat, zaprasza Mikołaj Rykowski, prezes Fundacji Wolne Miejsce oraz wieloletni organizator Wigilii dla Samotnych.

– Pragnę zapewnić, że każda osoba, która czuje chęć uczynienia czegoś autentycznego i dobrego dla drugiego człowieka, odnajdzie się w naszym fundacyjnym gronie. Wiem o tym, bo każdy z wielkanocnych kierowców, zawożąc śniadania wielkanocne, wrócił z wiosennej akcji poruszony tym, jak wiele radości dawał wręczając każdą świąteczną paczkę.

Więcej informacji:

Profil fundacji Wolne miejsce na FB

Fundacja Wolne Miejsce

Wigilia dla kilku tysięcy gości, zaczęła się od jednego wolnego miejsca

Zaczęło się ponad 20 lat temu w mieszkaniu Mikołaja i Joli Rykowskich, kiedy pierwszy raz zaprosili samotnego sąsiada z bloku, by zasiadł na wolnym wigilijnym miejscu przy stole.

Przez dalsze lata powiększali w swoim domu a potem z wolontariuszami wigilijne i wielkanocne stoły, które jeszcze przed pandemią, gościły w halach wielu polskich miast po kilka tysięcy samotnych osób. W tym roku wraz z samorządami i liczącą ponad 2000 osób grupą wolontariuszy, wypełnią wolne miejsce w życiu samotnych, zamkniętych dziś przez pandemię osób, odwiedzając je z wigilijną kolacją w trzech metropoliach (warszawskiej, górnośląsko-zagłębiowskiej i łódzkiej) oraz w Olsztynie, Kołobrzegu, Radomiu, Kaliszu, Rumii, Tarnowie i Ostrowie Wielkopolskim. 

Jak wielokrotnie powtarza publicznie Mikołaj, prezes i założyciel fundacji:

– Samotność to choroba naszej cywilizacji, którą możemy uleczyć wyłącznie przez żywą i życzliwą obecność drugiego człowieka. Może się ona zdarzyć każdemu z nas, bez względu na status społeczny i materialny, ale dla każdego potrafi być tak samo dotkliwa. Naszą służbą – dodaje – poprzez organizację wydarzeń świątecznych oraz przez inne projekty społeczne, wychodzimy naprzeciw osobom samotnym, dając im okazję do życzliwego kontaktu z naszymi wolontariuszami, dzięki czemu spotkania te, stają się prawdziwie rodzinne.

Wielu wolontariuszy fundacji, a nawet dzisiejszych liderów działów organizacyjnych, to byli goście wydarzeń wigilijnych czy wielkanocnych. Są żywym przykładem, że z przytłaczającej samotności można się wydostać, zyskując jednocześnie okazję do wykorzystania swoich dotychczasowych umiejętności, zdobywania nowych i pomnażania – często ukrytych – talentów. Ten rodzaj odkrywania siebie nawzajem w różnych rolach organizacyjnych podoba się zarówno starszym jak i młodszym wolontariuszom. Każdy bowiem ma okazję do nieustannego uczenia się w trakcie wspólnego spędzania czasu i służby wolontariackiej. Seniorzy, pracując w zespole z uczniami i studentami, mają okazję chwycić świeży wiatr w swoje życiowe żagle, z kolei młodzi, mają okazję podpatrywać od seniorów jak radzić sobie w trudnych i stresujących sytuacjach, wymagających opanowania i dojrzałości emocjonalnej.

Po blisko dekadzie działalności społecznej wespół z samorządami, wolontariuszami i darczyńcami,  działalność fundacji Wolne Miejsce, nie ogranicza się tylko do organizacji kolacji wigilijnych i śniadań wielkanocnych, ale do codziennej pomocy rzeczowej osobom samotnym, dziś również tym objętym kwarantanną lub nie mogącym skorzystać z opieki dziennych domów pomocy społecznej. Do działań tych należy jeszcze dodać, regularnie prowadzone akcje wykorzystujące fundacyjny 300-litrowy kocioł, z którym rokrocznie wolontariusze przemierzają Polskę, gotując na żywym ogniu ponad 1000 porcji gorącej zupy w okresie zimowo-jesiennym.

Fundacja działa w całym kraju w coraz większej liczbie miast. Choć główna siedziba zarządu fundacji jest w Katowicach a początek większości nowych inicjatyw ma miejsce w miastach członkowskich Metropolii Górnośląsko-Zagłębiowskiej, nie przeszkadza to w równoległym budowaniu zespołów wolontariackich w innych metropoliach, jak np. łódzkiej czy warszawskiej. Wszak im większe skupiska ludzkie, tym większa liczba osób dotkniętych lub zagrożonych samotnością.

Nowym, przełomowym dla służby wobec osób samotnych jest projekt stworzenia pierwszej w Polsce ogólnopolskiej sieć sklepów socjalnych połączonych z punktami kawowymi służącymi integracji i aktywizacji społecznej. Pierwsza tego typu placówka rusza właśnie we współpracy z miastem Katowice, kolejne niebawem otworzą się w kooperatywie z samorządami w Dąbrowie Górniczej, Warszawie i wielu innych miastach.

Europejskie miasta i regiony przyjęły Manifest na rzecz wielopoziomowego zarządzania przestrzenią powietrzną nad obszarami zurbanizowanymi. Jego celem jest uwzględnienie roli miast i regionów w zarządzaniu miejską przestrzenią powietrzną. Dokument poparło czternaście podmiotów, w tym także Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, partner Centralnoeuropejskiego Demonstratora Dronów. Manifest ogłoszono we wtorek (1 grudnia) podczas Amsterdam Drone Week – najważniejszego wydarzenia dla branży dronowej w Europie.

Bezzałogowe statki powietrzne, popularnie nazywane dronami, będą odgrywać coraz większą rolę zarówno w biznesie, jak i w samorządach. Dlatego tak ważne jest, aby wdrażając europejską koncepcję U-Space, która dotyczy ruchu dronów w miastach, nie zapominać o roli władz lokalnych.

– Przyjęcie manifestu to ogromny krok naprzód w kontekście wdrażania koncepcji U-Space. Miasta powinny brać udział w kształtowaniu sposobu zarządzania przestrzenią powietrzną nad ich terenem. Sposób w jaki będzie się to odbywało, podział zadań i odpowiedzialności, musi być wypracowany w procesie partycypacyjnym, który my w Polsce już prowadzimy w ramach programu CEDD. Zaangażowanie miast stworzy dialog do budowy nowego wymiaru gospodarki – powiedziała podczas Amsterdam Drone Week 2020 Małgorzata Darowska, pełnomocnik ministra infrastruktury ds. bezzałogowych statków powietrznych i programu CEDD.

Manifest został opracowany przez społeczność miast działająca w ramach Inicjatywy na rzecz Miejskiej Mobilności Powietrznej (UIC2) Rynku Inteligentnych Miast UE – poprzednio znanej jako Inicjatywa na rzecz Miejskiej Mobilności Powietrznej EIP-SCC (UAM). Członkiem społeczności, jak i sygnatariuszem Manifestu, jest Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia.

– Chcemy przekonać władze samorządowe, jak i samych mieszkańców, że technologie dronowe to przyszłość dla rozwoju miast i biznesu. Dlatego popieramy manifest, ponieważ uważamy, że miasta powinny być zaangażowane w ten proces od początku – powiedział podczas ADW Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu Metropolii.

W manifeście wyszczególniono, że to miasta i regiony odgrywają decydującą rolę w zapewnieniu zbieżności pomiędzy działaniami służb użyteczności publicznej, a potrzebami i preferencjami ich obywateli. Mają decydująca rolę w określeniu w jakim zakresie działania U-Space mogą być prowadzone na ich terenach. Odgrywają też decydującą rolę w obszarach działalności lotniczych na ich terenach i ścigają naruszenia w publicznym korzystaniu z miejskiej przestrzeni powietrznej.

Manifest adresowany jest zarówno do władz europejskich, jak i krajowych, a także instytucji europejskich w zakresie zarządzania przestrzenią powietrzną. Dokument poparło czternaście miast i regionów w całej Europie: Akwizgran, Amsterdam, Nowa Akwitania, Ingolstadt, Hamburg, Lublana, Liège, Malaga, Tampere, Hesja Północna, Oulu, Enschede, Trikala oraz Metropolia GZM. Kolejne miasta i regiony mogą dołączać do tego grona.

Amsterdam Drone Week to najważniejsze wydarzenie dotyczące branży dronowej w Europie. Tegoroczna edycja odbywa się w dniach 1-3 grudnia w formule online. Z tej okazji Metropolia zapanowała liczne wystąpienia, sesje i warsztaty dotyczące tematyki bezzałogowych statków powietrznych.

Polski Instytut Ekonomiczny szacuje, że do roku 2026 Polska osiągnie ok. 125 mld euro (576 mld złotych) korzyści bezpośrednich i pośrednich wynikających z integracji dronów i gospodarki. Jednocześnie Polska zajmuje drugie miejsce na świecie w kontekście gotowości do wdrożenia usług dronowych – tak wynika z raportu Droneii: Drone Regulations Report 2020.

Na początku przyszłego roku Metropolia przedstawi podsumowanie dotychczasowych prac nad „Planem zrównoważonej mobilności miejskiej”. Dokument ten powstaje przy wsparciu Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej oraz zgodnie z wytycznymi Komisji Europejskiej. Będzie receptą na to, co zrobić, aby mieszkańcy mogli szybko, wygodnie i bezpiecznie podróżować po Metropolii. Jednym z elementów zbliżających do jego wypracowania jest „Plan Transportowy”. Dokument właśnie został opublikowany i oddany pod konsultacje społeczne, które potrwają do 11 grudnia. – Plan transportowy jest dla nas bazą i punktem wyjścia do rozmowy z mieszkańcami. Chcemy poszczególne zagadnienia rozwinąć razem z pasażerami – zapowiada Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

Średnio co trzeci zatrudniony mieszkaniec Metropolii każdego dnia wyjeżdża do pracy poza teren swojego miasta i gminy. W ciągu roku pasażerowie Zarządu Transportu Metropolitalnego dokonują ponad 250 mln przejazdów, pokonując autobusami, tramwajami i trolejbusami ponad 100 mln kilometrów.

–  To pokazuje skalę i liczbę codziennych podróży, które każdego dnia odbywają się na drogach GZM. Ale wiemy też, że wystarczy też jedna, czasem nawet drobna, kolizja w centrum konurbacji, żeby Metropolia stanęła w gigantycznym korku. W centrach miast też nie sposób pomieścić już wszystkich samochodów – zauważa Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

– Żeby temu przeciwdziałać, musimy mieć szeroki plan na rozwój mobilności i nie możemy oceniać jej tylko przez pryzmat komunikacji autobusowej. To tylko jeden z elementów całej układanki, w której największą wagę ma dla nas rozwój Kolei Metropolitalnej jako najszybszego i najbardziej ekologicznego środka transportu. Metropolia powstała po to, aby wprowadzić nową jakość, koordynować współpracę, żeby przestrzeń w naszych miastach i gminach była coraz bardziej przyjazna mieszkańcom. Dlatego właśnie rozwój transportu jest tak ważnym aspektem naszej działalności. Dostępność, wygoda i szybkość przemieszczania się są jednymi z kluczowych elementów, przesądzającymi o tym, czy w naszej ocenie w danym mieście również dobrze się żyje, pracuje, uczy i spędza wolny czas – zaznacza.

W stronę przyjaznych i dostępnych przestrzeni w miastach i gminach

Metropolia już teraz podejmuje szereg działań, które mają sprawić, że nowopowstające inwestycje będą spełniać najwyższe standardy dostępności dla mieszkańców, wpisując się tym samym w ideę zrównoważonej mobilności miejskiej.

Dlatego też podczas ostatniego posiedzenia Zarządu GZM zmieniony został regulamin „Programu na rzecz ograniczania niskiej emisji”, w którym podkreślono konieczność, by realizowane inwestycje w ramach tych dotacji, a które związane są m.in. z modernizacją chodników, spełniały metropolitalne standardy ruchu pieszych. Oznacza to, że powstające chodniki muszą być np. odpowiedniej szerokości, aby rzeczywiście podnosić komfort korzystania z nich.

Podobne zapisy już funkcjonują w odniesieniu do powstających dróg rowerowych, które współfinansowane są z dotacji GZM.

Metropolia chce wspierać gminy na każdym etapie realizacji tego typu projektów. Już działa „pogotowie eksperckie” ds. dróg rowerowych. Na każdym etapie realizowania tego typu inwestycji, bez względu na to, czy posiadają metropolitalną dotację czy powstają z budżetów miejskich, samorządowcy mogą zwrócić się z prośbą o konsultacje czy wszystkie zastosowane przez wykonawców elementy wpisują się w metropolitalne zalecenia. Podobnie będzie w przypadku standardów ruchu pieszych.

Zrównoważona mobilność, czyli jak tracić mniej czasu na dojazdy

Aby na zagadnienia transportowe spojrzeć całościowo, Metropolia pracuje nad „Planem zrównoważonej mobilności miejskiej”. To dokument, którego celem jest przedstawienie propozycji działań, inwestycji i modyfikacji, które mogą poprawić mobilność, żeby mieszkańcy tracili mniej czasu na dojazdy.

Proces jego przygotowywania to w pierwszej kolejności dogłębne poznanie powodów, które zakorzenione są w świadomości mieszkańców, a które kształtują nasze nawyki i przyzwyczajenia związane z przemieszczaniem się. Zebranie tych informacji w całość da pełniejszy obraz obszarów, które wymagają poprawy, a dzięki temu mają potencjał do zmiany.

Pierwsze, wstępne badania w tym zakresie zostały przeprowadzone w połowie września podczas Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu, kiedy przedstawiciele GZM spotkali się z mieszkańcami siedmiu miast w punktach informacyjnych i rozmawiali o ich przyzwyczajeniach związanych z mobilnością. Wśród ciekawszych spostrzeżeń jest m.in. to, że kobiety częściej i chętniej korzystają z komunikacji miejskiej, a także są lepiej zorientowane w jej funkcjonowaniu.

Konsultacje Planu Transportowego nie kończą rozmów nad mobilnością w Metropolii

Kolejnym z elementów, zbliżających do budowy systemu zrównoważonej mobilności miejskiej, jest opublikowany właśnie „Plan Transportowy”. To ogólny dokument, którego zadaniem jest wyznaczanie najważniejszych kierunków i celów związanych z rozwojem komunikacji miejskiej na danym obszarze. Jego opracowanie jest niezwykle potrzebne podczas ubiegania się o dofinansowanie nowych projektów i inwestycji m.in. z funduszy unijnych. Porusza wiele, różnych aspektów jego funkcjonowania – nie tylko tych „oczywistych” związanych np. ze standardem, jeśli chodzi o wyposażenie autobusów, ale również tych związanych z ekologią.

Zgodnie z ustawowymi wymogami, dokument został oddany pod konsultacje społeczne, które potrwają od 21 listopada do 11 grudnia. Wszyscy zainteresowani swoje uwagi mogą przysyłać pocztą tradycyjną na adres ZTM (ul. Barbary 21 A, 40-053 Katowice) oraz mailowo (plantransportowy@metropoliaztm.pl). Można je również złożyć osobiście do skrzynki podawczej, znajdującej się w holu Urzędu Metropolitalnego od poniedziałku do piątku w godz. 7:00-15:00. Wybór tej formy złożenia korespondencji wyklucza potwierdzenie wpływu korespondencji do Urzędu.

Istnieje również możliwość osobistego wglądu do dokumentu w siedzibie ZTM po wcześniejszym umówieniu spotkania z pracownikami Wydziału Planowania Rozwoju Transportu (tel. 32 74 38 416), jednak ze względu na trwającą epidemię koronawirusa, mieszkańcy proszeni są o to, by w pierwszej kolejności spróbować zapoznać się z nim w wersji cyfrowej. Dokument dostępny jest w Biuletynie Informacji Publicznej Metropolii LINK.

Konsultacje społeczne Planu Transportowego nie zakończą jednak rozmów z mieszkańcami w bardziej szczegółowych obszarach związanych z funkcjonowaniem komunikacji miejskiej i szeroko pojętej mobilności.

Najważniejszymi osiami tej dyskusji mają być zagadnienia związane m.in. z optymalizacją siatki połączeń, w tym również dalszy rozwój linii metropolitalnych.

Metrolinie to jeden ze szczegółowych aspektów, który zostanie oceniony z mieszkańcami

Linie metropolitalne to nowe, przyspieszone połączenia autobusowe, których zadaniem będzie usprawnienie przemieszczania się po GZM do czasu budowy Kolei Metropolitalnej. A ta dla Metropolii wciąż jest priorytetem – to transport szynowy ma stać się kręgosłupem całego transportu publicznego w GZM, zaś komunikacja tramwajowa, autobusowa i trolejbusowa – jego uzupełnieniem.

Jednak budowa kolei to inwestycje, których realizacja potrzebuje znacznie więcej czasu. Dlatego też, aby już teraz usprawnić komunikację, GZM chce uruchomić metrolinie.

Metrolinie będą systemem połączeń autobusowych, które będą miały zapewnić maksymalnie jak najszybszy przejazd pomiędzy węzłowymi punktami w Metropolii. Ważnym elementem tego projektu są również linie o charakterze dowozowo-odwozowym – ich zadaniem będzie umożliwienie dojazdu mieszkańcom na te przystanki, gdzie będą mogli przesiąść się do linii przyspieszonych.

Trasy metrolinii zostały już praktycznie uzgodnione z miastami i gminami Metropolii, dopracowywane są jeszcze pewne szczegóły. Niemniej i w tym przypadku możliwość ewentualnej modyfikacji tras przejazdu nie będzie zamknięta wraz z ich uruchomieniem.

– Transport publiczny to organizm, który żyje i który odczuwa bardzo mocno zmianę nawyków i przyzwyczajeń jego użytkowników, czyli mieszkańców – mówi Marcin Domański, kierownik projektu „Mobilna Metropolia”, który zajmuje się zagadnieniami związanymi z rozwojem zrównoważonej mobilności miejskiej.

– Dlatego wraz z uruchomieniem metrolinii będziemy chcieli zaprosić mieszkańców do wspólnego oceniania jak funkcjonują, czy spełniają ich oczekiwania i gdzie ewentualnie wymagają modyfikacji, aby ich trasy i rozkład jazdy zachęcał jak najwięcej osób do skorzystania z nich – dodaje Domański.

Pozostałymi obszarami, które będą rozwijane z mieszkańcami GZM to m.in. przejrzystość i czytelność informacji pasażerskiej, zakres standardowego wyposażenia pojazdów oraz kwestie związane z infrastrukturą przystankową.