Koncerty w autobusach na
lotnisko linii AP1, konferencja o Kolei Metropolitalnej, dzień otwarty ZTM i
początek prac nad metropolitalnymi standardami ruchu pieszych. To tylko kilka z
wydarzeń, które odbędą się w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii z okazji
Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu. Tegorocznym motywem kampanii
promującej zrównoważoną mobilność miejską to „Bezpieczny ruch pieszy i
rowerowy”.

Europejski
Tydzień Zrównoważonego Transportu to kampania, która odbywa się od 17 lat w
miastach Unii Europejskiej i trwa od 16 do 22 września. Jej celem jest
promowanie zrównoważonej mobilności i zmianę nawyków mieszkańców.

Tegoroczne
wydarzenia odbędą się pod hasłem „Chodź z nami!”. To zachęta do
aktywności, przełamania codziennej rutyny i siedzącego trybu życia, zwłaszcza
podczas codziennych podróży do pracy czy szkoły.

Górnośląsko-Zagłębiowska
Metropolia aktywnie włącza się w promocję zrównoważonego transportu podczas
ETZT poprzez wiele ciekawych wydarzeń, które odbędą się w nadchodzącym tygodniu.

17-19.09: Daj
się koncertowo przewieźć! Koncerty w autobusach na lotnisko linii AP1

Na start koncert instrumentów
dętych (Parnass Brass Band, Nivel), potem coś dla miłośnika bluesa (Kajetan
Drozd, Marek „Makaron” Motyka), a trzeciego dnia – koncert w formule
„silent disco”, podczas którego artystów (Bartty Barrow’s, Runforrest) będzie
można usłyszeć na żywo, ale poprzez słuchawki. Tak wygląda repertuar sceny,
która od wtorku do czwartku będzie znajdować się na… pokładzie autobusu na
lotnisko, kursującego na linii AP1.

Każdy koncert rozpoczyna się na przystanku Gliwice Plac
Piastów o godz. 17:35 i kończy powrotem na ten sam przystanek o godz. 20:20.
Wstęp do koncertowego autobusu jest bezpłatny, ale z uwagi na ograniczoną liczbę
miejsc – wymagana jest wcześniejsza rejestracja przez formularz dostępny tutaj:
https://evenea.pl/event/metrokoncerty/

Rezerwacja biletu obejmuje jeden wybrany koncert, czyli
jeden przejazd tam i z powrotem w wybrany, zgodnie z zarezerwowanym
biletem, dzień.

Udział w koncercie rozpocząć można na dowolnym przystanku
linii AP1 (podczas rejestracji biletu pojawi się formularz wyboru).

Po dojeździe na lotnisko, pasażerów czeka ok. 25 min przerwy,
a o ich dobry nastrój zadba występ iluzjonisty i mima.

Szczegółowe informacja oraz rejestracja: https://evenea.pl/event/metrokoncerty/

18.09: Konferencja „Koleje metropolitalne
i aglomeracyjne w Polsce – kierunki i możliwości rozwoju”

Rola transportu szynowego dla rozwoju gospodarczego i
społecznego miast oraz regionów, to jeden z tematów konferencji „Koleje
metropolitalne i aglomeracyjne w Polsce – kierunki i możliwości rozwoju”, która
odbędzie się 18 września w auli głównej WST (ul. Rolna 43).

Bezpłatna rejestracja trwa do 16 września. Swoje zgłoszenia
można przesyłać przez formularz dostępny Read more about Central European Dorne Demonstrator
tutaj <<.

Spotkanie będzie okazją do dyskusji o szansach i zagrożeniach
dla rozwoju kolejowych przewozów pasażerskich oraz tego, jak zapewnić ich
konkurencyjność w porównaniu z transportem drogowym. Zaproszeni goście będą
również rozmawiać o tym, w jaki sposób pozyskiwać finansowanie na tak potężne
inwestycje, jak rozwój infrastruktury szynowej. Poruszone zostaną również wątki
dotyczące projektowania i budowania węzłów przesiadkowych, pozyskiwania nowych
terenów pod inwestycje kolejowe oraz integracji biletowej różnych środków
transportu.

Szczegółowe informacja: https://metropoliagzm.pl/2019/09/09/koleje-metropolitalne-i-aglomeracyjne-konferencja-18-wrzesnia-w-katowicach/

19.09: Dzień otwarty Zarządu
Transportu Metropolitalnego

Ile autobusów jest jednocześnie w
drodze na ulicach miast i gmin Metropolii, co trzeba zrobić, aby dojechały o
określonej godzinie na dany przystanek oraz jak wygląda praca Centrum
Zarządzania Ruchem, infolinii i kontrolera biletów? Na te i wiele innych pytań
odpowiedź znajdzie ponad 500 dzieci, które wezmą udział w dniu otwartym Zarządu
Transportu Metropolitalnego.

Poza tym najmłodsi będą mogli
spotkać się z miłośnikami transportu, którzy zaprezentują m.in. swoją kolekcję
modeli tramwajów wykonanych z klocków lego. Dodatkowo na parkingu przed
budynkiem staną interaktywne przystanki, które będą miały za zadanie poruszyć
dziecięcą wyobraźnię i uczyć. Każdy z nich otrzymał nazwę, która ma przybliżać
poruszane tematy: „Co słychać w mieście”, „Przystanek medyka”, „Przesiadka na
dwa kółka” (miasteczko rowerowe), „Busikowo”, „Przystanek architekta”.

W jednym z namiotów będzie można
spotkać osoby niewidome, które młodym ludziom uświadomią, jak można pomóc w
codziennych kontaktach i opowiedzą, w jaki sposób osoby postronne powinny się
zachowywać w stosunku do psa przewodnika.

Więcej informacji: www.metropoliaztm.pl

19-20.09: Targi Bike Expo
Kielce i Konferencja SRK Kielce Bike Expo „Rower w mieście użytkowo”

Podczas konferencji przedstawiciele
Metropolii opowiedzą o programie „Metropolia przyjazna rowerom” oraz o
projekcie „Rowerem lub na kole”, czyli o rowerach elektrycznych, które niebawem
zostaną przekazane urzędom miast i gmin GZM oraz straży miejskiej i policji.

W ramach programu „Rowerem lub na
kole” Metropolia chce umożliwić urzędnikom, by w podróże służbowe jeździli
rowerami, a nie samochodami. Projekt ten jest również testem przed uruchomieniem
Roweru Metropolitalnego – doświadczenia urzędników, decydujących o
infrastrukturze rowerowej, którzy jeżdżą na rowerze, pozwolą uniknąć wielu
błędów, które byłyby niezauważone z perspektywy samochodu. 

Więcej informacji: https://www.targikielce.pl/pl/bike-expo.htm;
http://konferencja.rowerowekatowice.org/program

20-27.09: Początek prac nad
standardami ruchu pieszych

Seniorzy, przedstawiciele
organizacji pozarządowych, samorządu gospodarczego i osoby niepełnosprawne
wezmą udział w warsztatach rozpoczynających prace nad metropolitalnymi
standardami ruchu pieszych.

Standardy będą odpowiedzią na to,
jak projektować infrastrukturę uliczną, aby była ona bezpieczna, godziła
interesy różnych grup użytkowników i była dostosowana do potrzeb mieszkańców.

21-22.09: Siemianowice Śląskie
oraz Tychy

Górnośląsko-Zagłębiowska
Metropolia będzie obecna również podczas Siemianowickiego Pikniku
Komunikacyjnego, który odbędzie się 21 września w Parku Tradycji (godz.
14-17) oraz plenerowego wydarzenia „Żywa ulica”, które odbędzie się 22
września w Tychach (ul. Grota-Roweckiego, godz. 11-19). Podczas tych
wydarzeń będzie można otrzymać okolicznościowy bilet, przygotowany przez Metropolię
z okazji tegorocznej edycji ETZT. 

Więcej informacji:

http://www.siemianowice.pl/

https://umtychy.pl/

23.09: Aplikacja MUV i start
Turnieju Miast Zrównoważonych

Osiedle Politechnika w Gliwicach,
katowickie Zawodzie oraz sosnowiecka Pogoń – to trzy strefy akademickie, które
zostały włączone do międzynarodowego pilotażu aplikacji MUV (Mobility Urban
Values).

Aplikacja ma na celu zachęcenie
mieszkańców Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii do przesiadki z samochodów na
komunikację miejską, rowery czy po prostu – do pieszych spacerów. Użytkownicy,
którzy będę rejestrować swoje podróże, będą otrzymywać za nie punkty.

Natomiast 23 września w miastach,
które biorą udział w pilotażu tego projektu, rozpocznie się Turniej Miast
Zrównoważonych.

Szczegółowe informacje jak wziąć udział w turnieju: https://metropoliagzm.pl/2019/09/12/podrozuj-inaczej-niz-samochodem-metropolia-w-pilotazowym-projekcie/

Osiedle Politechnika w Gliwicach, katowickie Zawodzie oraz sosnowiecka Pogoń – to trzy strefy akademickie, które zostały włączone do międzynarodowego pilotażu aplikacji MUV (Mobility Urban Values). Aplikacja ma na celu zachęcenie mieszkańców Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii do przesiadki z samochodów na komunikację miejską, rowery czy po prostu – do pieszych spacerów. Użytkownicy będą zdobywać punkty, za które otrzymają ciekawe nagrody. Turniej Miast Zrównoważonych rozpocznie się 23 września.

Europejskie miasta coraz mocniej stawiają na zrównoważoną
mobilność. Ale jak przekonać mieszkańców do przesiadki z prywatnych samochodów
na inne środki komunikacji bądź zachęcić do spacerów? Właśnie na to wyzwanie ma
odpowiadać aplikacja MUV, która powstała w ramach europejskiego programu
badawczo-rozwojowego Horyzont 2020.

– System ma podnosić świadomość obywateli na temat środowiska miejskiego w którym żyją, a także promować przejście na bardziej zrównoważone i zdrowe wybory związane z przemieszczaniem się po mieście – tłumaczą twórcy MUV.

Zostań sportowcem na własnej arenie

Aplikacja działa w myśl zasady, że dana dzielnica staje się areną sportową, a mieszkaniec – sportowcem. MUV oparty jest na zasadzie grywalizacji: śledzi trasy użytkowników i przyznaje im punkty za zastosowanie zasad „zrównoważonej mobilności”. Co kryje się pod tym pojęciem? Chodzi o wszelkie działania, które zredukują liczbę samochodów wyjeżdżających na ulice miast, a co za tym idzie – zmniejszą emisję zanieczyszczeń i poprawią zdrowie mieszkańców.

Aplikacja MUV przyzna punkty za każdym razem, gdy użytkownik zamiast samochodu prywatnego wybierze spacer, jazdę na rowerze albo środek publicznego transportu zbiorowego. Pod koniec gry – która w fazie pilotażowej potrwa kilka miesięcy – najlepsi użytkownicy otrzymają ciekawe nagrody, np. bilety miesięczne na podróżowanie komunikacją miejską. Do projektu mogą się także przyłączać kolejne podmioty, jak sklepy czy restauracje, które będą chciały zaoferować np. zniżki dla użytkowników o największej liczbie punktów.

Pilotaż w trzech miastach Metropolii

Do pilotażowego udziału w projekcie zaangażowano trzy obszary akademickie z miast Metropolii. W Gliwicach wybrano południową część miasta, w której znajduje się centrum naukowo-dydaktyczne Politechniki Śląskiej. W Katowicach pilotaż obejmie dzielnicę Zawodzie, gdzie zlokalizowany jest Uniwersytet Ekonomiczny. Z kolei w Sosnowcu do grywalizacji włączono dzielnicę Pogoń, która koncentruje tamtejsze życie akademickie, m.in. dzięki wydziałom Uniwersytetu Śląskiego.

Choć pilotaż będzie prowadzony w dzielnicach akademickich,
jego adresatami nie będą wyłącznie studenci, lecz wszyscy mieszkańcy. Projekt
MUV wystartuje we wrześniu 2019 r. i będzie prowadzony również w wybranych
dzielnicach Amsterdamu (Holandia), Barcelony (Hiszpania), Gandawy (Belgia),
Helsinek (Finlandia), Fundão (Portugalia) oraz Palermo (Włochy). W projekt
zaangażowane są także wybrane dzielnice miast stowarzyszonych, takich jak:
Ostenda (Belgia), Rzym (Włochy), Šabac (Serbia), Teresin (Brazylia) oraz
Veszprém (Węgry).

Więcej na temat aplikacji MUV: https://www.muv2020.eu/

Kierunki rozwoju transportu zbiorowego, rola pieszych w systemie transportowym oraz dylematy rozwojowe w kontekście zmian klimatycznych. To tematy trzech sesji dyskusyjnych konferencji „Nawyki mobilności”, która odbyła się 10 grudnia w ramach Drzwi otwartych Metropolii w dawnej siedzibie Muzeum Śląskiego. Konferencja została zorganizowana we współpracy z inicjatywą GOPgear oraz Fundacją Napraw Sobie Miasto.

Konferencję „Nawyki mobiliności” otworzyli Grzegorz Kwitek z zarządu Metropolii GZM, a także Marcin Domański, lider GOPgear i członek zarządu Fundacji Napraw Sobie Miasto. Już na wstępie zwrócono uwagę, jak ważna jest rola transportu zbiorowego, szczególnie w kontekście postępujących zmian klimatycznych. Wydarzenie nieprzypadkowo odbyło się w trakcie trwającego w Katowicach COP24.

Jako pierwszy głos zabrał gość z Wiednia, Vlad Marica, przedstawiciel Fluidtime – firmy dostarczającej oparte na chmurze rozwiązania dla transportu zbiorowego. Marica, przy pomocy prezentacji multimedialnej, przedstawił koncepcję MaaS ecosystem, która polega na całościowym patrzeniu na mobilność oraz łączeniu ze sobą każdego sposobu przemieszczania się w jeden spójny system. Siła tego rozwiązania polega właśnie na wspomnianej kompleksowości.

Alternatywy dla transportu samochodowego na peryferiach – to był z kolei temat wystąpienia Aleksandry Chrystowskiej-O’Shea z Agencji Rozwoju Regionalnego z Bielska-Białej. Prelegentka zwracała uwagę na problem, polegający na tym, że standardowy transport zbiorowy na peryferiach nie jest opłacalny, ani uzasadniony ekonomicznie. Mimo wszystko, należy szukać rozwiązań, aby miejsce te nie były pozbawione połączeń komunikacyjnych. Przedstawicielka ARR wspomniała m.in. o unijnym, międzynarodowym projekcie MAMBA, którego celem jest przeciwdziałanie transportowemu wykluczeniu regionów o utrudnionym dostępie do transportu publicznego.

Merytorycznym dopełnieniem tych zagadnień były słowa Marcina Dworaka, który pełni funkcję oficera rowerowego w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. To właśnie jednoślady były tematem jego wystąpienia. Pokazał znaczenie roweru jako jednego ze składników dobrze funkcjonującego transportu publicznego. Wspomniał też o działaniach na przyszłość, czyli o systemie wypożyczania rowerów miejskich, obejmującym całą Metropolię. Innym przykładem metropolitalnych działań z zakresu polityki rowerowej jest ustalenie wspólnym standardów dla tras rowerowych dla wszystkich 41 miast i gmin GZM.

Niezwykle interesujące było wystąpienie Jakuba Halora, doktoranta z Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, który przyrównał tramwaje miejskie do lekkiej kolei metropolitalnej. Halor pokazał kierunki rozwoju dla sieci Tramwajów Śląskich. Wskazał jak efektywność tego środka transportu mogłaby wzrosnąć, gdyby wprowadzić kilka modyfikacji tras. –Ważne jest prowadzenie tras przez tereny gęsto zaludnione, które obecnie są obsługiwane głównie przez autobusy – tłumaczył.

Z wystąpienia Halora można było się dowiedzieć, że do lat 60. XX w. to tramwaje miały ponad 50-procentowy udział w przewozach realizowanych w ramach transportu zbiorowego. Doktorant zwracał uwagę, że ważne jest traktowanie Tramwajów Śląskich jako międzymiastowej, metropolitarnej kolei miejskiej, a nie tylko klasycznego, miejskiego tramwaju. Halor przekonywał, że wiele odcinków pozwala osiągać prędkości komunikacyjne szybkiego tramwaju albo nawet kolei miejskiej.

Jednym z prelegentów konferencji „Nawyki mobilności” był również Jacek Grzeszak z warszawskiego ruchu miejskiego Miasto jest Nasze. Grzeszak jest organizatorem tzw. Pieszej Masy Krytycznej, która zwraca uwagę na zaniedbania związane z prowadzeniem ruchu pieszego, czyli na np. zbyt dużą liczbę przejść podziemnych, krótkie cykle sygnalizacji świetlnej, wąskie chodniki zastawione samochodami. Gość z Warszawy rekomendował, aby piesi stanowili punkt wyjścia dla wszelkich zmian związanych z mobilnością.

Transport szynowy był z kolei tematyką poruszaną przez Bogusława Moleckiego z Kolei Dolnośląskich. W swoim wystąpieniu wspomniał, że zarządzanie transportem zbiorowym jest procesem ciągłego doskonalenia, który nigdy nie może się zakończyć. Przedstawiciel Kolei Dolnośląskich wskazał także na oczekiwania względem transportu osób będących na różnych etapach życia. – Dobry transport musi uwzględniać potrzeby każdej z tych grup, musi nieustannie im wychodzić naprzeciw – zaznaczył.

Nie zabrakło także wątków dotyczących transportu indywidualnego, czyli samochodów. Ciekawie do tego tematu podszedł Krzysztof Urbaniec z Wydziału Transportu Politechniki Czeskiej. Jak mówił, ludzie bardzo przywiązują się do swoich samochodów, a wynika to z tego, że traktują je jako tzw. „swoje”, czyli przynależą do bezpiecznego świata. Natomiast transport zbiorowy tym światem już nie jest. W takim razie jaką rekomendacją podzielił się Urbaniec? Otóż wskazał, że należy kreować transport w taki sposób, aby mieszkańcy traktowali go jako swój świat, w którym dobrze się czują i mogą być sobą.

O niestandardowym wykorzystaniu transportu publicznego opowiedział z kolei Peter Jancovic, były dyrektor Leo Express w Polsce i na Ukrainie, obecnie założyciel Zebrabus. Jancovic skupił się na aspekcie docierania komunikacji do takich celów jak: kurorty, miejsca turystyczne, rekreacyjne, rozrywkowe. Postawił tezę, że zbyt często myślimy o komunikacji zbiorowej w kategoriach dom-szkoła-praca, pomijając inne aspekty mobilności, które nie są tak częste, jednak pełnią ważną rolę w naszym życiu.

Berndt Vogel, dyrektor Wydziału MA 20 – Planowanie energetyczne w Wiedniu, pokazał działania miasta dążące do równoważenia mobilności miejskiej, polegające na stwarzaniu takich warunków transportowi publicznemu, aby poruszanie się nim było wygodniejsze niż własnym samochodem. Jego wystąpienie nosiło nazwę „smart city and tommorow’s mobility”. Gość z Wiednia zwracał uwagę, że konieczny jest nacisk na edukację od najmłodszych lat, promocja alternatywnej mobilności, czy przebudowa miast na bardziej kompaktowe, czyli oferujące w zasięgu dojścia pieszego podstawowe usługi jak sklepy, szkoły czy przychodnie.

Andrzej Wawrzyczek z Ośrodka Studiów o Mieście Gliwice powiedział krótko: „Nie stać nas na transport indywidualny”. Co miał na myśli? Wskazał, że posiadanie własnego samochodu zwiększa koszty zarówno dla właściciela, jak i samorządu. Jako przykład podał duży koszt jednostkowy budowy miejsca parkingowego. W zamian – jak mówił – pieniądze wydane na ten cel, można byłoby przeznaczyć np. na rozwój transportu publicznego. Wawrzyczek podkreślał, że bardziej opłacalne są różne formy współdzielenia, które znacząco polepszają bilans ekonomiczny. Z kolei dla osób, które z różnych powodów nie chcą korzystać transportu publicznego, Wawrzyczek wskazał na car-sharing (współdzielenie samochodów miejskich) jako rozwiązanie kompromisowe.

O transporcie indywidualnym mówił także Bartosz Mazur, ekspert ds. transportu w Fundacji Napraw Sobie Miasto. W swoim wystąpieniu tłumaczył, że dominacja samochodu wynika z utartych, nie mających dużo wspólnego z rzeczywistością, stereotypów, które często zniekształcają nasz proces myślenia. Pokazał również ogromną dysproporcję pomiędzy finansowaniem projektów drogowych, a tych związanych z modernizacją linii kolejowych. – Pomimo głośnych utyskiwań na niestabilne finansowanie projektów drogowych, w dużo gorszej sytuacji jest finansowanie projektów kolejowych – wskazał ekspert z Napraw Sobie Miasto.

Konferencja „Nawyki mobilności” była wydarzeniem otwartym, organizowanym w ramach Drzwi otwartych Metropolii w dawnym Muzeum Śląskim.