Metropolia opracowała dokument zawierający rekomendacje dla miast i gmin, dotyczący wybranych form zieleni miejskiej, bezpośrednio towarzyszącej zabudowie i układom drogowym. Celem jest stworzenie zestawu informacji przydatnego na etapie projektowym i inwestycyjnym, służącego zwiększaniu udziału zieleni w gminach.

Tereny zielone są integralnym elementem struktury każdego z miast. Warunkują ład przestrzenny, wpływając na regulację mikroklimatu, zapewnienie miejsc codziennego wypoczynku i poprawę estetyki przestrzeni publicznej, a przede wszystkim stanowią przeciwwagę dla powszechnej „betonozy”.

W maju br. GZM zakończyła prace nad rekomendacjami w zakresie kształtowania zieleni miejskiej dla miast i gmin członkowskich. W raporcie nawiązuje do standardów i wytycznych kształtowania zieleni, które obecnie są przedmiotem zainteresowania wielu gmin w Polsce. Raport przedstawia uniwersalny zestaw informacji, który może być przydatny zarówno na etapie projektowym jak i inwestycyjnym.

Przykładowe bloki tematyczne, które zawierają się w Rekomendacjach:

• drzewa i krzewy w mieście (wybrane przepisy ustaw i rozporządzeń, zasady kompozycji i sadzenia, ochrona, współistnienie z zabudową i infrastrukturą);
• katalog proponowanego materiału roślinnego, dobranego do warunków miejskich;
• dobre praktyki związane z wykorzystaniem zieleni miejskiej w kształtowaniu przestrzeni publicznej.

Dokument dostępny jest na Portalu InfoGZM – KLIKNIJ TUTAJ.

Raport jest kontynuacją działań Metropolii w ramach prac nad rozwojem zasobów GreenGZM, które jest swoistą bazą informacji o terenach zieleni publicznej gminach GZM.

W Katowicach trwa realizacja trzech zielonych przystanków z wiatami, których dachy i część ścian będą pokryte roślinnością. Ruszyło także postępowanie przetargowe na zaprojektowanie kolejnych tego typu elementów infrastruktury, a także dodatkowej zielonej przestrzeni na Rynku i ogrodu sensorycznego w Ochojcu. Inwestycja realizowana będzie w ramach międzynarodowego projektu „UPSURGE”.

– Zazielenienie miasta to jeden z priorytetów. Drzewa pojawiły się już na alei Korfantego i ul. Dworcowej. Zazieleni się także ulica Warszawska gdzie ograniczony zostanie ruch kołowy na rzecz realizacji deptaku z kilkoma tysiącami posadzonych roślin. To sposób na walkę z ociepleniem klimatu, ale przede wszystkim inwestycje poprawiające jakość życia w mieście. Wśród kolejnych takich działań będzie realizacja 4 zielonych przystanków, a także dodatkowej zielonej przestrzeni na Rynku i ogrodu sensorycznego w Ochojcu – mówi Marcin Krupa, prezydent Katowic

Zakład Zieleni Miejskiej w Katowicach ogłosił postępowanie przetargowe na wybór wykonawcy projektu czterech nowych zielonych przystanków i dwóch zielonych instalacji. Przystanki mają być  zlokalizowane przy ulicy Ziołowej (w pobliżu wejścia do szpitala w Ochojcu), Jagiellońskiej oraz w dwóch miejscach przy ul. Chorzowskiej (w pobliżu przystanku Chorzowska Kościół – przystanek autobusowy) oraz w pobliżu Parku Śląskiego (Osiedle Tysiąclecia, okolice przystanku autobusowego i tramwajowego przy Żyrafie). Na Rynku, naprzeciwko wejścia do dawnego Muzeum Śląskiego, ma zostać zainstalowana ławka z pnączami. Dodatkowo przy wspomnianym już przystanku przy ul. Ziołowej według założeń powstanie ogród sensoryczny. Na przygotowanie dokumentacji projektowej dla tych zadań zabezpieczono budżet w wysokości 96 tys. zł. Otwarcie złożonych ofert jest planowane na 15 września, natomiast wyłoniony w przetargu wykonawca będzie miał 48 tygodni na wykonanie projektów.

– Zadanie ma być zrealizowane w ramach międzynarodowego projektu UPSURGE, finansowanego ze środków unijnych w ramach programu Horizon 2020, którego celem jest wdrażanie i testowanie innowacyjnych rozwiązań opartych na przyrodzie. To tzw. NBS, czyli Nature Based Solutions. Miasta zaangażowane w projekt mają realizować swoje pomysły, których efekt będzie prezentowany pozostałym partnerom projektu – tłumaczy Mieczysław Wołosz, dyrektor Zakładu Zieleni Miejskiej w Katowicach – Jako Zakład podjęliśmy się realizacji zielonych przystanków w lokalizacjach sprzyjających powstawaniu miejskich wysp ciepła. Po ich wykonaniu będziemy oceniać efekt poprzez określone wskaźniki. W pomiarach pomogą nam także działające w Katowicach stacje analizy jakości powietrza w ramach systemu AWAIR – dodaje dyrektor.

Dzięki swojej konstrukcji zielone przystanki pozwalają schronić się przed słońcem i skutecznie obniżają temperaturę w najbliższym otoczeniu. Stanowią ponadto schronienie dla ptaków oraz owadów i są jednym ze sposobów przeciwdziałania powstawaniu miejskich wysp ciepła. To zasługa roślinności, która znajduje się przede wszystkim na dachu wiaty, ale nie tylko. W realizowanych w Katowicach zielonych przystankach zdecydowano się także na odbrukowanie części chodnika, a w uzyskanej w ten sposób przestrzeni mają być zasadzone byliny, trawy i rośliny pnące, prowadzone po jednej ze ścian przystanku. Rośliny magazynują wodę, którą następnie oddają do atmosfery poprzez zjawisko parowania, działając tym samym jak naturalny klimatyzator. Są także skuteczne w oczyszczaniu powietrza z różnego rodzaju pyłów.

Źródło: UM Katowice

Zakończył się montaż mebli miejskich na bytomskim Rynku. Modułowym elementom, na których posiedzimy, a nawet poleżymy, towarzyszy zieleń. W ramach projektu zazieleniania Rynku posadzono tam m.in. siedem platanów klonolistnych oraz krzewy i pnącza.

Przypomnijmy, że prace związane zazielenieniem płyty Rynku rozpoczęły się dwa sezony temu, po usunięciu z Rynku chorych klonów i platanów. Wówczas w ich miejscu pojawiły się nowe drzewa, krzewy i rośliny w donicach oraz nowe pergole i ławki.

Teraz ramach projektu zagospodarowania małej architektury i zieleni na Rynku pojawiły się nasadzenia kolejnych siedmiu platanów, krzewów trzmielin Fortune’a Emerald Gold, 86 sztuk bylin, 12 sztuk pnączy i roślin jednorocznych.

Ponieważ już kilka lat temu w donicach przy pergolach zostały nasadzone pnącza i nie wszystkie się przyjęły, uzupełniamy istniejące pergole o kratownice oraz sadzone są większe sadzonki – odporniejsze na trudne warunki, jakie panują na nasłonecznionym Rynku i odporniejsze na uszkodzenia mechaniczne.

Powstała koncepcja zagospodarowania terenu przy tężni solankowej, gdzie planowana jest budowa parku z pasażem zieleni miejskiej.

Celem podjętej inicjatywy jest opracowanie koncepcji parku miejskiego wraz z pasażem zieleni miejskiej, uwzględniającego podniesienie estetyki miejsca, funkcjonalności, atrakcyjności przestrzeni publicznej, a także stworzenie wizualnej zachęty do spędzania w rejonie tężni solankowej wolnego czasu oraz zwiększenie integracji lokalnej społeczności.

Wspomniany projekt ma na celu zagospodarowanie przestrzeni poprzez modernizację doposażenie i wymianę elementów małej architektury na terenach przyległych do tężni oraz nowe nasadzenia.

W tym celu zaprojektowano m.in.: pergole zacieniające, różnego rodzaju ławki, altany, miejsce na food truck, scena plenerowa przy tężni, miejsce na kino plenerowe, estetyczne murki w okolicy placu zabaw oraz MSP 7, oświetlenie zarówno ciągów pieszych jak i wybranych drzew, a także nowe nasadzenia w tym kilkadziesiąt drzew oraz krzewów ozdobnych.

Zakres prac został podzielony na dwa etapy, z czego pierwszy koncentruje się na obszarze w pobliżu tężni, natomiast drugi obejmuje pozostały teren inwestycji.

O realizacji planu zagospodarowania tej części miasta Urząd Miasta Knurów będzie informować w późniejszym czasie.

Źródło: UM Knurów

Gliwicki Rynek wypięknieje. W historycznej przestrzeni pojawią się nowe rośliny i więcej ławek dla mieszkańców. Zielone kompozycje będą sprzyjać odpoczynkowi i stanowić całoroczną ozdobę. Projekt modernizacji zyskał już akceptację Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Rynek niedługo przejdzie estetyczną metamorfozę. Zaplanowano więcej zieleni, pojawią się estetyczne elementy małej architektury, nowe ławki i stojaki na rowery. Inwestycję zrealizuje Zarząd Dróg Miejskich.

Zarząd Dróg Miejskich zastosuje po raz pierwszy specjalny system sadzenia drzew w zabrukowanym terenie

Zamiast 8 drzewek, które są w złym stanie fitosanitarnym, posadzone zostanie 11 większych drzew. – W efekcie uzgodnień z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków, po ponownym przeanalizowaniu uwarunkowań na Rynku oraz różnych dostępnych obecnie nowoczesnych rozwiązań, zdecydowaliśmy się na najlepszą, naszym zdaniem, możliwość. Zrezygnowaliśmy z umieszczania drzew w dużych donicach, jak planowaliśmy pierwotnie, i będziemy sadzić drzewa w gruncie przy użyciu tzw. systemów antykompresyjnych, zapewniających roślinom optymalne warunki rozwoju w zabrukowanym terenie – informuje Dawid Ochód, zastępca dyrektora Zarządu Dróg Miejskich.

Taki system ZDM zastosuje po raz pierwszy. Wykorzysta go także podczas sadzenia drzew przed dworcem kolejowym – przy okazji budowy Centrum Przesiadkowego. Pozwoli on na odpowiednie umocowanie drzew, napowietrzanie i nawadnianie. Niewłaściwemu rozrostowi korzeni zapobiegną maty antykorzeniowe i folie ochronne, które równocześnie zabezpieczą – wraz z niewielkim cokołem – przed spływaniem z płyty Rynku wody i substancji czyszczących.

Na Rynku pojawi się wysoka i niska zieleń, która powinna być atrakcyjna przez większą część roku

Drzewa pojawią się na trzech pierzejach Rynku – nie będą mogły być posadzone od strony wejścia do Ratusza z uwagi na gęstą sieć podziemnego uzbrojenia.

Do nasadzeń został wybrany platan klonolistny. – To drzewo sprawdza się w przestrzeni miejskiej, ponadto bardzo dobrze toleruje cięcia pielęgnacyjne, więc możliwe będzie formowanie koron drzew. Drzewa tego samego gatunku będą sadzone przed dworcem, dzięki czemu przestrzeń miejska kształtowana będzie w spójny sposób – mówi Dawid Ochód.

Nowe ławki także nawiązywać będą do elementów małej architektury znajdujących się przy osi ul. Zwycięstwa, a dokładnie do ławek ustawionych na nowym skwerze nad Drogową Trasą Średnicową.  Na Rynku pojawi się ich 26, więcej niż obecnie, a część będzie z oparciami, co będzie udogodnieniem zwłaszcza dla osób starszych. Przewidziano również kilkanaście stojaków na rowery.

Wysoka zieleń uzupełniona zostanie o kompozycje z niskich roślin, krzewów i bylin, umieszczonych na 13 niskich rabatach. Zaplanowano je przy drzewach oraz dodatkowo od strony wejścia do Ratusza. Gatunki dobrane zostaną w taki sposób, aby urozmaicić przestrzeń Rynku przez większą część roku i dostosować się do warunków nasłonecznienia w danym miejscu.

W najbliższym czasie ogłoszony może zostać przetarg na wykonanie prac

Zgodnie z założeniami, drzewa i nowe elementy małej architektury mają być dobrze wpisane w charakter Rynku, a kolorystyka dopasowana do istniejących nawierzchni. Pojawią się tylko w pasie, gdzie obecnie znajdują się granitowe płyty w kolorze grafitowym, co pozwoli na swobodne poruszanie się pieszych i wjazd służb ratunkowych.  Zachowana zostanie również możliwość dojazdu do ratusza, miejsce na organizację różnego rodzaju wydarzeń kulturalnych i gastronomiczne ogródki.

– Cieszę, się, że Rynek zyska na atrakcyjności. To jedno z ulubionych i najpiękniejszych miejsc spotkań mieszkańców oraz gości przyjeżdżających do Gliwic – z urokliwymi kamienicami i licznymi lokalami gastronomicznymi.  Posiada bardzo długą historią wpisaną w dzieje naszego miasta. Jest naszą perełką i wymaga jak najlepszej oprawy. Zmiany sprawią, że będzie jeszcze ładniejszy niż obecnie i bardziej przyjazny spacerowiczom w różnym wieku zwłaszcza w upalne dni. Zgodnie z oczekiwaniami mieszkańców na Rynku pojawi się więcej zieleni. Inwestycja dobrze wpisze się w kompleksowe działania dotyczące szerokiego udostępniania Starówki pieszym i rowerzystom – mówi Mariusz Śpiewok, zastępca prezydenta Gliwic.

Projekt modernizacji wykonała gliwicka pracownia 44STO. Obecnie zamykany jest etap projektowania i trwa pozyskiwanie pozwoleń na prowadzenie robót. W najbliższych miesiącach ZDM planuje ogłosić przetarg na wykonanie prac. Jeżeli nie zajdą nieprzewidziane przeszkody, to Rynek w nowej odsłonie będziemy mogli zobaczyć w przyszłym roku.

Źródło: UM Gliwice

Można już korzystać ze skweru nad Drogową Trasą Średnicową – dziś został udostępniony mieszkańcom. Co prawda nie wszystkie roboty zostały zakończone, ale można już przejść się alejkami, podziwiać różnorodne nasadzenia i odpocząć na ławce, a nawet leżaku.

Pogoda sprzyja spacerom. To dobra okazja, by wybrać się na zmodernizowany, oddany dziś do użytku skwer nad DTŚ i zobaczyć, jak zmieniła się przestrzeń w tej części miasta. Od czerwca, gdy rozpoczęto modernizację i na skwer wjechała ekipa Przedsiębiorstwa Remontów Ulic i Mostów, sporo się tam zmieniło. Skwer już wygląda pięknie, a w pełniej krasie będzie można zobaczyć go wiosną. To będzie mała oaza zieleni w samym sercu miasta.

Jak zmienił się skwer nad DTŚ?

Zgodnie z koncepcją, skwer nad DTŚ ma być wielobarwną i zróżnicowaną przestrzenią do wypoczynku, głównie dzięki rozmaitym gatunkom roślin. Docelowo zostanie tam nasadzonych ponad 60,6 tys. roślin: 127 drzew, 2377 krzewów, 25 973 byliny, 31 910 roślin cebulowych i 220 pnączy. By dobrze rosły i cieszyły oko spacerowiczów, rozłożono mieszankę różnych podłoży i specjalistycznych dodatków umożliwiających prawidłowy wzrost roślin, zamontowano też system nawadniający i rozłożono maty antykorzenne, które będą zapobiegać uszkodzeniu drenażu i stropu tunelu DTŚ. Większość nasadzeń już wykonano.

Również z myślą o spacerowiczach przygotowano miejsca wypoczynku. Bez zmian pozostał natomiast układ alejek. Pomiędzy nimi pojawiły się różnorodne kompozycje drzew, krzewów i bylin, które będą zdobić skwer przez cały rok.

Odpocząć można też na różnego rodzaju ławkach i siedziskach, z myślą o rowerzystach zostaną zostały zamontowane stojaki. Nasadzono też krzewy, które odseparują spacerowiczów od zgiełku towarzyszącego DTŚ oraz ozdobne rabaty z traw i bylin, wśród których ustawiono wygodne leżaki. Przygotowano też łąkę kwietną z pożytecznymi dla owadów kwiatami, która już wiosną barwnie zakwitnie i upiększy skwer.
Całości dopełnia ważny dla gliwiczan wątek historyczny – dawny Kanał Kłodnicki upamiętniły specjalne tablice zawierające informacje, zdjęcia oraz przebieg trasy kanału oraz instalacja przestrzenna z kamieni pochodzących z dawnej śluzy Kanału Kłodnickiego.

Skwer został już udostępniony mieszkańcom, ale wykonawca dopracowuje jeszcze ostatnie szczegóły, dlatego spacerowiczów nie powinien dziwić widok ekipy PRUiM montującej pergole czy przygotowującej plac pod lubianą przez gliwiczan choinkę.

Inwestycja kosztowała niemal 3,9 mln zł. Koncepcję i projekt zagospodarowania skweru przygotowała gliwicka Pracownia 44STO. (mf)

Źródło: UM Gliwice

Dęby, klony, lipy, graby, brzozy i wierzby to tylko niektóre gatunki drzew, które zostaną posadzone przy kilkunastu ulicach i w dwóch parkach w Dąbrowie Górniczej. Przybędzie także krzewów, m.in. wokół placów zabaw i siłowni oraz w pasach drogowych.

– Jesień to optymalny czas na nasadzenie drzew – mówi Agnieszka Raus, kierownik Referatu Zieleni i Oczyszczania. Dlatego do końca listopada w mieście posadzonych zostanie 214 drzew. To uzupełnienia miejskiego drzewostanu, który z różnych powodów – m.in. bezpieczeństwa czy stanu fitosanitarnego – został wcześniej uszczuplony.

Pierwszy z 40 dębów w parku Zielona właśnie został posadzony

Lista miejsc, w których pojawią się nowe drzewa liczy kilkanaście pozycji. To ulice: Cieszkowskiego, Bobrowa, Górzysta, Chemiczna, Armii Krajowej, Katowicka, Kasprzaka, III Powstania Śląskiego, Kosmonautów, Piłsudskiego, Kościelna, Tierieszkowej, Zagłębia Dąbrowskiego, Spisaka, Kościuszki, Leśna i Zakładowa oraz parki Zielona i Tysiąclecia.

Jak wyjaśnia Agnieszka Raus, przed wyborem miejsc pod nasadzenia referat konsultuje się z wieloma wydziałami. Wszystko po to, by mieć np. pewność, że działka nie jest przeznaczona na sprzedaż lub czy w tym miejscu nie planuje się inwestycji. Ważne jest także, by z drzewami nie kolidowały podziemne sieci.

Przed końcem listopada najwięcej drzew – 40 dębów – pojawi się w parku Zielona. Nasadzenia w tym miejscu – z okazji przypadającego 10 października Światowego Dnia Drzewa – rozpoczął już prezydent Marcin Bazylak.

Krzewy w formie żywopłotów wokół placów zabaw i siłowni

W tym roku kontynuowany jest także projekt z 2020 roku, który zakłada obsadzanie krzewami w formie żywopłotów placów zabaw. Wtedy ligustr pospolity czy pęcherznica kalinolistna pojawiły się przy kilkunastu placach. Podobnie będzie w tym roku, dodatkowo na liście są plenerowe siłownie i psie tory. Konkretne lokalizacje to ulice: Partyzantów, Cieszkowskiego, Norwida, al. Zagłębia Dąbrowskiego, Oddziału AK Ordona (Hotelowa), Świerkowa, Starościńska, PAM, Armii Krajowej, Robotnicza, 11 Listopada i Adamieckiego.

– Docelowy efekt jest miły dla oka i tworzy przyjazną atmosferę, choć wiadomo, że nie pojawi się od razu, lecz po kilka latach dbania o rośliny – mówi Agnieszka Raus.

Krzewy pojawią się także w pasach drogowych. – W tym przypadku spełniają wielorakie funkcje. Poza estetycznym także wyciszają hałas czy poprawiają bezpieczeństwo – dodaje kierownik Referatu Zieleni i Oczyszczania.

Źródło: UM Dąbrowa Górnicza

W kalendarzu już jesień, lecz nie oznacza to wcale, że bytomskie skwery i zieleńce czeka bezbarwna wegetacja. Na trzech bytomskich placach oraz pasach zieleni trwają prace zieleniarskie, dzięki którym będą one wyglądać efektownie nawet zimą i wczesną wiosną.  

Miejski Zarząd Dróg i Mostów realizuje obecnie projekty zagospodarowania placów i skwerów polegające na wykonaniu nowych nasadzeń krzewów, drzew oraz bylin.

– W ramach prowadzonych prac nowe oblicze zyskają place przy ul. Krakowskiej/Matejki, ul. Krakowskiej/Witczaka, pl. Witolda Szalonka w Łagiewnikach oraz trzy pasy zieleni przy ul. Frenzla – mówi Agnieszka Peczyńska – Korczak z działu zieleni Miejskiego Zarządu Dróg i Mostów.

Efektownie zimą i wczesną wiosną

Do nasadzeń zastosowano specjalnie dobrane gatunki roślin np. hortensję bukietową „Grandiflora”, pięknie kwitnący krzew, który będzie ozdobą zieleńców również w porze zimowej. Pojawi się też tawuła wczesna „Grefresheim” – krzew o niezwykle obfitym kwitnieniu.

W ramach zadania zostaną też posadzone drzewa: wiśnie piłkowane „Kanzan”,  których kwiaty są bardzo efektowne wczesną wiosną, a ich korony przez cały okres wegetacji dają ciekawy efekt kolorystyczny – od zieleni po kolor żółtopomarańczowy. Ponadto nasadzane są m.in. rudbekia błyskotliwa „Goldstrum”, rozplenica japońska „Hammeln”, róża okrywowa „The Fairy”, budleja Dawida  i liliowce. Wybrane gatunki zostały dobrane m.in. z myślą o zapylaczach i są to rośliny miododajne.

Zieleń przeorganizowana

Projekt zagospodarowania placu przy ul. ks. Frenzla obejmuje około 120 mkw. i dotyczy trzech fragmentów trawnika od numeru 2 do 8. Pojawi się tam lawenda i rośliny z gatunku perowskia łobodolistna.

170 mkw. ma trawnik u zbiegu ulic Jana Matejki i Krakowskiej, gdzie nasadzane są wiśnie piłkowane oraz krzewy, byliny i trawy ozdobne. Podobną powierzchnię ma też rewitalizowany obszar przy zbiegu ulic Krakowskiej i Stanisława Witczaka, gdzie pojawi się niska roślinność. Ładniej będzie też na pl. Szalonka w Łagiewnikach, gdzie nasadzone zostaną krzewy o intensywnym zapachu, takie, jak: jaśminowce czy lilaki.

We wtorek (3 sierpnia) na Rynku służby odpowiedzialne za pielęgnację zieleni wykonały profilaktyczne opryski klonów.

Karmazynowy Król

Wiosną poprzedniego roku na Rynku zostały posadzone klony zwyczajne odmiany Crimson King (Karmazynowy Król). Jesienią drzewa zostały zaatakowane przez mączniak prawdziwy, najczęściej spotykaną chorobę grzybową na terenach zieleni, której zapobiega się poprzez opryski profilaktyczne jeszcze przed pojawieniem się objawów. Jedną z przyczyn choroby jest zmieniający się klimat i związane z tym duże wahania temperatur.

Posypane mąką

Objawy mączniaka prawdziwego są charakterystyczne, gdyż rośliny wyglądają jakby zostały posypane mąką. Grzyby pasożytują na liściach i pędach, tworząc skupisko strzępek grzybni i zarodników. Dla ludzi i zwierząt są niegroźne, ale dla zaatakowanych roślin uciążliwe – powodują zamieranie i opadanie liści ozdobnych drzew. Zgodnie ze sztuką ogrodniczą, opryski powinny być wykonywane wtedy, kiedy liście są jeszcze na drzewach i nie zaczynają opadać.

Zielona chemia

We wtorek na bytomskim Rynku służby odpowiedzialne za pielęgnację zieleni wykonały profilaktyczne opryski klonów, zatrzymujące rozwój choroby. Została zastosowano tak zwana „zielona chemia”. Skład użytego preparatu opiera się na roztworze wodnym naturalnych wielocukrów. Preparat mechanicznie oblepia niewidoczne strzępki grzybni, które mogą już znajdować się na liściach. Zapobiega to dalszemu rozwojowi patogenu. W rezultacie zakażenie się nie rozprzestrzenia i nie atakuje pozostałych roślin, znajdujących się w pobliżu.

Źródło: UM Bytom