Trwa finał plebiscytu „Bileciki do Kontroli”, w którym mieszkańcy mogą głosować na wzory limitowanej edycji  biletów komunikacji miejskiej. Bilety będą w sprzedaży tego lata. Które z 12 propozycji zwyciężą? O tym zdecydują internauci! Głosowanie odbywa się na profilu Metropolii portalu społecznościowego Facebook. 

Miesiąc temu, spośród 41 propozycji miejsc i symboli ze wszystkich miast i gmin, tworzących Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię, internauci wybrali 12 propozycji, które awansowały do finału.

Tym razem mieszkańcy wybierają swoich faworytów spośród specjalnie zaprojektowanych wzorów limitowanej edycji biletów.

Wśród propozycji znajdują się: Zamek w Będzinie, zabytkowy tramwaj N z Bytomia, Pałac Kultury Zagłębia w Dąbrowie Górniczej, katowicki Spodek, Radiostacja Gliwicka, Wielki Piec w Rudzie Śląskiej, Sztolnia Czarnego Pstrąga w Tarnowskich Górach, Pałac Kawalera w Świerklańcu, pomnik Kiepury w Sosnowcu, tyska Żyrafa i sensacyjny zwycięzca półfinału – mikołowski rynek.

Głosowanie trwać będzie do 20 kwietnia na profilu Metropolii GZM pod adresem: https://facebook.com/metropoliagzm/posts/991002227717723

Współpraca z organizacjami pozarządowymi i całym środowiskiem rowerzystów w Metropolii, opracowanie koncepcji Roweru Metropolitalnego i przekonanie mieszkańców, że rower to normalny środek transportu, którym można swobodnie dojechać do pracy, szkoły czy na studia. To wyzwania dla metropolitalnego oficera rowerowego, który właśnie rozpoczął pracę w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Został nim Marcin Dworak, były dziennikarz, który do niedawna odpowiadał za koordynowanie projektu dróg rowerowych w Będzinie.

– Przez prawie 20 lat byłem niemal „przyspawany” do samochodu. Kilka lat temu przesiadłem się na rower, a moje wyjazdy za granicę tylko ten proces przyspieszyły – mówi Marcin Dworak, metropolitalny oficer rowerowy.

– Zobaczyłem tam inne nastawienie do roweru – że nie jest tylko elementem rekreacji, a żeby na nim jeździć nie trzeba wyposażyć się w specjalne strój kolarski. Rower to normalny środek transportu, którym można swobodnie przemieszczać się nawet w marynarce – podkreśla i dodaje, że do pracy w Urzędzie Metropolitalnym zamierza dojeżdżać na rowerze właśnie.

Już 9 kwietnia odbędzie się pierwsze spotkanie przedstawicieli Metropolii z osobami odpowiedzialnymi za politykę rowerową w miastach i gminach GZM oraz na szczeblu wojewódzkim.

Przed metropolitalnym oficerem rowerowym sporo wyzwań. To m.in. opracowanie studium tras rowerowych, aktualizacja standardów dotyczących infrastruktury rowerowej, czyli dokumentu przygotowanego jeszcze przez Górnośląski Związek Metropolitalny oraz opracowanie koncepcji funkcjonowania systemu Roweru Metropolitalnego tak, aby rowerami miejskimi można było swobodnie przemieszczać się po GZM.

Ponad 3,4 mln złotych – to dofinansowanie z Metropolitalnego Funduszu Solidarności, dzięki któremu Piekary Śląskie we współpracy z Radzionkowem wybudują drogę, łączącą oba miasta. Inwestycja ta jest jednym z projektów, realizowanych w partnerstwie między gminami Metropolii.  W piątek (23 marca) prezydent Piekar oraz przedstawiciele zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii podpisali umowę na udzielenie dotacji.

– Niewiele ponad miesiąc temu, gdy Zgromadzenie Metropolii podjęło uchwałę o podziale dotacji w ramach Funduszu Solidarności, podkreślałem, że nie bez znaczenia jest nazwa tego funduszu – mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

– Z jednej strony symbolem tej solidarności było zrezygnowanie przez kilka największych i najbogatszych miast Metropolii ze swojej części dofinansowania, by ich sąsiedzi mogli zrealizować inwestycje o większej wartości, zaś z drugiej strony o takie projekty – jak ten zgłoszony wspólnie przez Piekary Śląskie i Radzionków – które udowadniają, że Metropolia promuje zacieśnienie współpracy między gminami i miastami ją tworzącymi – dodaje.

Fundusz Solidarności to pilotażowy program finansowego wsparcia dla gmin i miast Metropolii, aby niwelować różnice w rozwoju społeczno-gospodarczym. W tym roku jego budżet wyniósł 100 mln zł, a do tej pory dofinansowanie zostało przyznane 99 inwestycjom o wartości prawie 92 mln zł.  Pozostałe projekty o wartości ok. 8 mln zł, znajdujące się w puli podregionu gliwickiego, zostaną poddane pod głosowanie podczas najbliższej sesji Zgromadzenia Metropolii. Odbędzie się ona 27 marca.

–  Priorytet w przyznaniu dofinansowania w ramach Funduszu Solidarności miały projekty, które posiadały finansowanie zewnętrzne lub są realizowane w partnerstwie z innymi gminami Metropolii. Budowa drogi powiatowej łączącej Piekary Śląskie i Radzionków jest właśnie przykładem wspólnie realizowanego zadania – podkreśla Karolina Wadowska, członek zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

– Nie jest to jedyny projekt integrujący działania gmin, który został zgłoszony do tegorocznej edycji FŚ. Takie inwestycje zrealizują również Będzin oraz Siewierz, a także Bojszowy i Tychy. W tym pierwszym przypadku chodzi o rewitalizację obszaru doliny rzek Przemszy oraz Brynicy w ramach Zagłębiowskiego Parku Linearnego, a w drugim – opracowanie dokumentacji projektowej dla budowy infrastruktury łączącej dwie oczyszczalnie ścieków – wylicza.

Dotacja z Funduszu Solidarności, jaką Piekary i Radzionków otrzymały na realizację tej inwestycji, wynosi ponad 3,4 mln złotych i stanowi prawie 75 proc. jej szacowanej wartości. Budowa drogi łączącej ul. Podmiejską w Piekarach i ul. Szybową w Radzionkowie zakończy się w grudniu tego roku. Do tego czasu powstanie tam asfaltowa jezdnia o długości ok. 567 metrów, ścieżka rowerowa oraz chodnik dla pieszych. Wykonana również zostanie kanalizacja deszczowa, a przy drodze zostanie zainstalowane oświetlenie.

– Po raz kolejny udało nam się pozyskać środki na realizację zaplanowanej inwestycji, sięgając po fundusze zewnętrzne – mówi Sława Umińska-Duraj, prezydent Piekar Śląskich.

– Tym razem skorzystaliśmy z możliwości, jaką daje nam przynależność do Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Na budowę nowej drogi powiatowej łączącej ulicę Podmiejską w Piekarach Śląskich z ulicą Szybową w Radzionkowie, wspólnie udało nam się pozyskać ponad 3,4 mln złotych z metropolitalnego Funduszu Solidarności. To ogromny zastrzyk finansowy dla obydwu miast, a zaoszczędzone w ten sposób środki będą mogły zostać przeznaczone na inne cele – dodaje.

– Bardzo się cieszę, że udało nam się razem z Piekarami Śląskimi przygotować wspólny projekt, tak bardzo istotny dla obu naszych  gmin –  zaznacza z kolei Gabriel Tobor, burmistrz Radzionkowa.

– Co warte podkreślenia, będzie to pierwsza inwestycja dwóch samorządów realizowana w ramach Funduszu Solidarności. Jestem przekonany, że w przyszłości inwestycja ta przyczyni się do poprawy układu komunikacyjnego w naszym mieście, w rejonie tzw. „Górki”– mówi.

Prezydent Piekar Śląskich podkreśla również, że realizacja tej inwestycji jest szczególnie istotna z punktu widzenia przedsiębiorców i potencjalnych inwestorów, którzy działają, bądź planują rozpoczęcie działalności w obrębie piekarskiej strefy ekonomicznej. To właśnie w jej sąsiedztwie powstanie nowa droga. Lepsze skomunikowanie Piekar Śląskich i Radzionkowa, poprzez wykorzystanie niezagospodarowanego do tej pory terenu, zwiększy atrakcyjność piekarskiej strefy oraz podniesie jej potencjał gospodarczy.

Sami mieszkańcy również odczują znaczącą różnicę. Budowa nowej drogi pozwoli zmniejszyć natężenie ruchu w dwóch newralgicznych punktach, które w godzinach szczytu często się korkują. Mowa o skrzyżowaniu ulicy Podmiejskiej z DW911, a także ulicy Pod Lipami z DW911. Nowa droga, w połączeniu z przebudową jednego z wyżej wspomnianych skrzyżowań (inwestycja również realizowana w ramach Funduszu Solidarności), to kompleksowe działanie, które ma na celu udrożnienie tak zwanego „wąskiego gardła” w tym rejonie.

O dwa miesiące dłużej, czyli do końca maja, dzieci i młodzież do 16 lat mogą bezpłatnie podróżować komunikacją miejską na podstawie ważnej legitymacji szkolnej. Wprowadzone zostają również udogodnienia –  najmłodsi mieszkańcy Metropolii będą mogli zamówić swoją kartę przez Internet bez konieczności dokonania opłaty inicjalnej w wysokości 20 zł, a gotowe karty dla grupy uczniów będzie mógł odebrać „szkolny” pełnomocnik.   

Ze względu na konieczność pozyskania dużej liczby kart ŚKUP w krótkim okresie czasu – zarząd KZK GOP podjął decyzję o wydłużeniu okresu, kiedy dzieci i młodzież do 16 lat mogą bezpłatnie podróżować komunikacją miejską na podstawie ważnej legitymacji szkolnej. Ulga docelowo jest kodowana na karcie ŚKUP właśnie.

Przypomnijmy: najmłodsi mieszkańcy Metropolii z bezpłatnej komunikacji miejskiej mogą korzystać od 1 stycznia 2018 roku, zaś do końca marca miał obowiązywać okres przejściowy, w czasie którego uprawnienie to było honorowane na podstawie ważnej legitymacji szkolnej.

20 marca zarząd KZK GOP zdecydował, aby okres ten wydłużyć o dodatkowe dwa miesiące, a to oznacza, że do 31 maja dzieci i młodzież do 16 lat mają czas, aby kartę wyrobić. Dodatkowo wprowadzone zostaną nowe udogodnienia, które mają usprawnić proces wydawania ŚKUP oraz odciążyć stacjonarne Punkty Obsługi Klienta/Pasażera.

Chodzi o tzw. akcję tokenową. Rozpocznie się dopiero teraz, ponieważ zmiany w procesie zamawiania kart musiały być zaakceptowane i wprowadzone przez wykonawcę systemu ŚKUP, czyli przez konsorcjum Asseco i mBank.

Miasta i gminy, które zdecydowały się przystąpić do tej akcji, otrzymają pakiety 10-cyfowych kodów, które będą dystrybuowane wśród uprawnionych uczniów w poszczególnych szkołach. Pozwolą one na to, by złożyć wniosek przez internetowy Portal ŚKUP bez konieczności dokonania opłaty inicjalnej w wysokości 20 zł. Dodajmy, że co do zasady opłata ta nie przepada, ponieważ doładuje konto „elektronicznej portmonetki” i można ją wykorzystać np. kupując bilety na wydarzenia, organizowane przez instytucje kultury. Została wprowadzona, aby zabezpieczyć się przed realizacją niepoprawnych zamówień kart, dla „zabawy”.

Teraz uczniowie, którzy otrzymają specjalne tokeny z opłaty tej zostaną zwolnieni. Jednak przewidziano dwie sytuacje, w których trzeba będzie ją uiścić. Pierwsze to taka, gdy wyrobiona karta nie zostanie odebrana w ciągu 30 dni od jej dostarczenia do Punktu Obsługi Klienta lub jeśli wydanie karty nie będzie możliwe ze względu na niezgodność danych umieszczonych na karcie z danymi użytkownika karty.

Warto pamiętać, że uczniowie, których karty zostaną wydane z wykorzystaniem tokenów, otrzymają ŚKUP z zakodowaną ulgą oraz z automatycznie nadanym hasłem. Dystrybucją tokenów wśród dzieci i młodzieży zajmują się dyrektorzy szkół – nie ma możliwości otrzymania numeru indywidualnego bez pośrednictwa szkoły.

Co więcej istnieje możliwość, aby karty zostały zamówione przez uczniów np. podczas lekcji informatyki, a następnie zbiorczo odebrane przez jednego pracownika szkoły w wybranym i zadeklarowanym we wnioskach POK.

Przekazane tokeny są jednorazowe – jeśli zostaną raz wykorzystane, nie będą mogły być ponownie użyte. Posiadają również określoną ważność. Jeśli nie zostaną wykorzystane w terminie – przepadną, a kartę ŚKUP będzie można zamówić na ogólnych zasadach.

Budowa dróg, centrów przesiadkowych czy dofinansowanie do rewitalizacji przestrzeni publicznych. To tylko kilka z przykładów inwestycji, które otrzymały dotację z Funduszu Solidarności. Podczas piątkowej sesji przyznano dofinansowanie 99 projektom o wartości 92 mln zł. Docelowa pomoc udzielona gminom Metropolii z FŚ wyniesie w tym roku 100 mln zł.

– 100 milionów złotych z budżetu Metropolii, wraca do mieszkańców gmin i miast członkowskich, by realizować inwestycje dla nich najważniejsze. Wszystko to dzięki Funduszowi Solidarności, który został przyjęty przez Zgromadzenie Metropolii – mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

Ze względu na dużą liczbę ciekawych projektów zgłoszonych przez miasta i gminy Metropolii, docelowa pomoc z FŚ w tym roku wyniesie 100 mln zł. Podczas piątkowej sesji przyznano dotację 99 projektom inwestycyjnym o wartości 92 mln zł. Brakujące 8 mln zł jest częścią puli podregionu gliwickiego, a głosowanie nad przyznaniem dotacji tym inwestycjom odbędzie się na kolejnej sesji zgromadzenia.

– Nie bez znaczenia jest nazwa tego funduszu. W imię solidarności kilka najbogatszych miast Metropolii zrezygnowało ze swojej części dotacji, a dzięki temu mniejsze gminy mogą zrealizować inwestycje o większej wartości – dodaje Karolczak, dziękując tym samym Katowicom, Tychom, Gliwom i Zabrzu za rezygnację z tego dofinansowania i większe wsparcie swoich metropolitalnych sąsiadów.

–  Katowice mają doskonałą sytuację finansową, ostatnio zostały utrzymane nasze ratingi, w tym roku w realizacji będą inwestycje o wartości prawie 1 mld zł, dlatego nie będziemy sięgać po fundusz solidarnościowy – mówi Marcin Krupa, prezydent Katowic, przewodniczący Zgromadzenia Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

– To, że więcej środków trafi do małych gmin, oznacza tak naprawdę zyski dla wszystkich. Będzie rósł nasz potencjał infrastrukturalny, turystyczny. Tak jak w Unii Europejskiej – kraje Europy Zachodniej korzystają z szybkiego rozwoju krajów Europy Wschodniej. To biznesowy model „WIN – WIN”. A tym samym zwiększa się ogólny potencjał metropolii – ktoś kto przyjedzie na konferencję do Katowic, będzie mógł zwiedzać ościenne miasta, jeżdżąc po lepszych drogach, zwiedzać odrestaurowane zabytki – dodaje.

Fundusz Solidarności powstał, aby niwelować różnice w rozwoju społeczno-gospodarczym gmin i miast, tworzących Metropolię. To program pilotażowy, polegający  na udzieleniu dotacji celowej na realizację zgłoszonych przez gminy inwestycji. Wysokość tego dofinansowania mogła wynieść maksymalnie 85 proc.

Priorytet w ich przyznaniu miały projekty, które realizowane są wspólnie z innymi członkami Metropolii lub posiadają finansowanie zewnętrzne (np. z Unii Europejskiej). Do dyspozycji każdego z pięciu podregionów było 20 milionów złotych.

Największe dofinansowanie otrzyma Bytom – będzie to ponad 10 mln zł. Pieniądze zostaną przeznaczone m.in. na przebudową ul. Katowickiej, realizowaną wspólnie z Tramwajami Śląskimi czy przebudowę ul. Wrocławskiej z ul. Reja.

Po 5,2 mln zł powędruje do Siemianowic Śląskich (budowa drogi łączącej ul. Zwycięstwa z ul. Michałkowicką) oraz Świętochłowic (m.in. przebudowa ul. Harcerskiej oraz modernizacja miejskiego systemu oświetlenia).

Wśród inwestycji zgłoszonych do Funduszu Solidarności znalazły się również m.in.:

• termomodernizacja budynków w Lędzinach, w Bobrownikach, Psarach oraz Mierzęcicach
• dofinansowanie rewitalizacji przestrzeni publicznych m.in. w Chorzowie
• budowa lub rozbudowa centrów i punktów przesiadkowych w m.in. w Imielinie, Kobiórze, Bobrownikach
• rozbudowa infrastruktury rowerowej m.in. w Wyrach, Bieruniu, Będzinie, Bobrownikach
• Modernizacja oświetlenia miejskiego na energooszczędne m.in. w Świętochłowicach czy Lędzinach

Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) podpisały dziś w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego umowę umożliwiającą finansowanie zakupu autobusów nowej generacji dla polskich miast uczestniczących w programie Bezemisyjny transport publiczny.

– Elektromobilność oraz poprawa jakości powietrza to strategiczna kwestia dla rządu. Konsekwentnie tworzymy i wspieramy rozwiązania, których celem jest poprawa jakości życia Polaków. Program Bezemisyjny transport publiczny jest tego najlepszym dowodem. To również przykład tego jak państwo, wykorzystując dostępne środki prawne i finansowe, może kreować rynek dla innowacji z korzyścią dla swoich obywateli – podkreśla Jarosław Gowin, Wiceprezes Rady Ministrów, minister nauki i szkolnictwa wyższego.

Innowacyjna administracja, korzyści dla miast i obywateli

Program Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, agencji wykonawczej Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, jest realizowany w nowatorskiej formule partnerstwa innowacyjnego. To tryb w ustawie o zamówieniach publicznych, w którym państwo występuje w roli inteligentnego zamawiającego, kreującego nowy rynek dla nowatorskich produktów – w tym przypadku w oparciu o potrzeby zgłaszane przez polskie miasta zainteresowane rozwojem ekologicznego transportu miejskiego. Innowacyjne podejście umożliwi stworzenie, zakup i zasilenie floty kilkudziesięciu polskich miast nawet ponad 1000 autobusów nowej generacji. Zastosowane w nich nowatorskie rozwiązania pozwolą zaoferować mieszkańcom zupełnie nową jakość podróży komunikacją miejską, a jednocześnie ograniczyć koszty eksploatacyjne i zanieczyszczanie powietrza.

– Czyste powietrze będzie prawdziwą miarą naszego rozwoju. Walka ze smogiem to warunek sine qua non postępu cywilizacyjnego Polski – mówi wiceminister rozwoju Jadwiga Emilewicz.

– Dlatego cieszy mnie fakt, że już dziś możemy ogłosić porozumienie dotyczące konkretnych i zaplanowanych rozwiązań dla transportu miejskiego, nad którymi pracują wspólnie NCBR, NFOŚiGW i samorządy. Jestem przekonana, że realizując rządową strategię walki o czyste powietrze, pozwolą one mieszkańcom kilkudziesięciu polskich miast korzystać z najnowocześniejszych, przyjaznych środowisku autobusów – wyjaśnia Jadwiga Emilewicz.

Konkretne cele i nawet 100% dofinansowania

Zawarta dziś w Warszawie umowa pomiędzy NCBR a NFOŚiGW dotyczy współpracy w zapewnieniu dofinansowania zakupu autobusów bezemisyjnych przez miasta uczestniczące w programie. Będą one mogły się starać o nawet 100% dofinansowanie zakupu pojazdów.

2,2 mld zł na ten cel będzie pochodziło ze środków Funduszu Niskoemisyjnego Transportu oraz NFOŚiGW, który uruchomi Program Priorytetowy Gepard II.  Współpraca rządowych agencji, środki dedykowane wspieraniu innowacyjnych rozwiązań w zakresie publicznego transportu bezemisyjnego oraz bezpośrednie zaangażowanie samorządów pozwolą osiągnąć pierwsze efekty już w 2020 roku.

– W oparciu o rządową Strategię na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju w programie Bezemisyjny transport publiczny postawiliśmy sobie ambitne, ale bardzo konkretne cele. Wspólnie z samorządami stawiamy na nowatorskie, a jednocześnie bezpieczne w momencie wprowadzenia autobusów do użytku, rozwiązania –  podkreśla prof. Maciej Chorowski, dyrektor NCBR.

– Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w latach 2019-2023 zapewni wsparcie w wysokości ponad 2 mld zł na zakup około 1000 innowacyjnych autobusów bezemisyjnych w ramach – realizowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju – Programu „Bezemisyjny Transport Publiczny”. Dofinansowanie przekazane w jego ramach umożliwi beneficjentom unowocześnienie floty transportu zbiorowego, co będzie odpowiadać wymogom polityki środowiskowej wytyczonej przez polski rząd i przyczyni się do zmniejszenia emisji, czyli  ograniczenia zanieczyszczeń powietrza. Rozwój elektromobilności i wspieranie bezemisyjnego transportu, poza korzyściami ekologicznymi, to bez wątpienia także szansa na wzrost innowacyjności polskiej gospodarki – mówi Kazimierz Kujda, prezes NFOŚiGW.

Polskie miasta stawiają na nowoczesny i ekologiczny transport

W ramach programu Bezemisyjny transport publiczny Narodowe Centrum Badań i Rozwoju współpracuje już z 26 samorządami z całej Polski. Na innowacyjne i przyjazne dla mieszkańców rozwiązania w transporcie publicznym stawiają: Bydgoszcz, Częstochowa, Gdynia, Jaworzno, Kraków, Krosno, Lublin, Łomża, Mielec, Nowy Sącz, Płock, Rzeszów, Siedlce, Sieradz, Sosnowiec, Starachowice, Szczecin, Tczew, Tomaszów Mazowiecki, Toruń, Tychy, Warszawa, Wejherowo, Wrocław, Zakliczyn i Żyrardów oraz gminy zrzeszone w Górnośląsko – Zagłębiowskiej Metropolii (G-ZM).  G-ZM jest w tym gronie liderem, a w trakcie dzisiejszej uroczystości w MNiSW podpisała z NCBR porozumienie zwiększające zaangażowanie w program – do 2023 roku może zakupić łącznie nawet 300 bezemisyjnych autobusów.

– Jako Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia projekt bezemisyjnego transportu publicznego rozumiemy szerzej. To nie tylko wymiana taboru na bardziej ekologiczny i jeden ze sposobów walki ze smogiem, ale okazja do zrobienia kolejnego kroku – powołania do życia podmiotu, który będzie realizował całościowe podejście do mobilności miejskiej na terenie G-ZM. Potrzeby komunikacyjne mieszkańców zmieniają się i musimy za nimi podążać. W naszej ocenie przyszłość mobilności w miastach będzie oparta na pojazdach elektrycznych, autonomicznych i współdzielonych. Naszą rolą jest natomiast zapewnienie mieszkańcom wachlarza komunikacyjnych możliwości, które będą dopasowane do potrzeb danej chwili i ich osobistych preferencji. Pamiętając o tym, że innowacje to nie tylko rozwiązania technologiczne, ale również nowe modele biznesowe i rozwiązania organizacyjne, chcemy, by G-ZM stał się ośrodkiem referencyjnym w tym obszarze. Dzisiaj robimy pierwszy ku temu krok – mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący Zarządu G-ZM.

Podpisane przez NCBR z G-ZM porozumienie doskonale wpisuje się w ogłoszony w zeszłym tygodniu przez premiera Morawieckiego „Program dla Śląska”, którego celem jest wzmocnienie istniejących w regionie możliwości i wykorzystanie potencjałów rozwojowych. Kluczowe, wskazane w Programie, będą: innowacyjność, przedsiębiorczość, kapitał ludzki, środowisko, energetyka, a także poprawa warunków rozwojowych miast.

Ponad 10 lat temu prezydenci 14 największych miast Śląska i Zagłębia, wobec braku rozwiązań ustawowych umożliwiających powstanie związku metropolitalnego, z własnej inicjatywy powołali do życia Górnośląski Związek Metropolitalny, oficjalnie zarejestrowany 8 czerwca 2007 r. Działalność Związku stworzyła podwaliny pod dalsze prace nad budowaniem silnego ośrodka metropolitalnego.

W ciągu 10 lat Górnośląski Związek Metropolitalny realizował, zgodnie ze statutem, liczne zadania mające na celu utworzenie nowoczesnego ośrodka wielkomiejskiego. Dzięki działalności Związku udało się  zintegrować miasta członkowskie wokół idei metropolizacji, opracować wspólną strategię rozwoju oraz strategię promocji, z powodzeniem promować ofertę inwestycyjną miast członkowskich GZM na największych targach w Europie. Na realizację wielu zadań pozyskano fundusze unijne. Pięciokrotnie zwiększono tym samym budżet na realizację licznych projektów – gospodarczych, kulturalnych, społecznych. Dzięki hurtowemu zakupowi energii miasta członkowskie GZM zaoszczędziły kilkadziesiąt milionów złotych. Z inicjatywy Związku doszło także do nawiązania współpracy i wymiany doświadczeń z organizacjami europejskimi, powołanymi do realizacji podobnych, metropolitalnych celów.

Ostatni etap działalności GZM to intensywne prace nad procesem legislacyjnym ustawy
o związku metropolitalnym w województwie śląskim, których zwieńczeniem było powołanie do życia Górnośląsko – Zagłębiowskiej Metropolii.

GÓRNOŚLĄSKI ZWIĄZEK METROPOLITALNY – PODSUMOWANIE DZIAŁALNOŚCI
(2007 – 2017)

Budżet: 2 zł od mieszkańca (2007 – 2013); 1 zł od mieszkańca (2014 – 2017)

WYBRANE PROJEKTY I DZIAŁANIA ZREALIZOWANE Z UDZIAŁEM ŚRODKÓW ZEWNĘTRZNYCH

Łącznie zrealizowano 11 projektów, finansowanych głównie ze środków Unii Europejskiej.

1. Metropolia „Silesia”– atrakcyjne miejsce inwestycji, RPO, 2011 – 2012 (1,5 mln zł);
2. Inwestuj w Metropolii „Silesia” RPO, 2012-2013,  w tym udział w targach EXPO Real Monachium (2009 – 2013) i MIPIM Cannes (2011 – 2014) (1 mln zł);
3. Wirtualny klucz do Metropolii „Silesia” (portal internetowy) RPO, 2010 – 2012 (500 tys. zł);
4. Pełnia Kultury (promocja wydarzeń kulturalnych), RPO, 2010 – 2012 (800 tys.);
5. Projekt Periurban Parks – poprawa warunków środowiskowych na pograniczach obszarów miejskich, INTERREG IVC, 2010 – 2012 (500 tys. zł);
6. Projekt  Serpente – poprawa efektywności energetycznej budynków użyteczności publicznej , INTERREG IVC, 2012-2014 (830 tys. zł);
7. Ocena kondycji ekonomicznej osób fizycznych i podmiotów gospodarczych wraz
   z opracowaniem Programu Rozwoju Gospodarczego dla Metropolii „Silesia” do 2025 r. Pomoc Techniczna 2013 – 2014 (100 tys. zł);
8. Kampania informacyjna dla mieszkańców Metropolii ”Silesia”: „Śmieci wspólna sprawa”; dofinansowana ze środków WFOŚiGW; 2013 (150 tys.);

HURTOWY ZAKUP ENERGII DLA GMIN CZŁONKOWSKICH GZM

Oszczędności dla miast: 2012 r. – 8 mln zł; 2013 r.  – 13 mln zł; 2015 r. – 11 mln zł.

WYBRANE WYDARZENIA CYKLICZNE I JEDNORAZOWE Z UDZIAŁEM GZM (około 40 rocznie)

Własne pomysły, inicjatywa i realizacja:

1. Metropolitalna Noc Teatrów – autorski projekt GZM, 2010 – 2017 (8 edycji);
2. Cykl konferencji „Od miasta do metropolii – drogi rozwoju Europy”, 2009 – 2015
   (7 edycji);
3. Debaty oxfordzkie – warsztaty z młodzieżą miast GZM (13 edycji);
4. Gazeta  Metropolitalna, 2011 – 2016 (64 wydania);
5. Gra Miejska na terenie wszystkich miast GZM – autorski projekt GZM, 2011 – 2013
   (3 edycje)
6. Warsztaty dla miast GZM 2012-2014; tematyka dot. efektywności energetycznej;

Współorganizacja, koordynacja, patronat:

1. Europejski Kongres Gospodarczy (2009 – 2015);
2. Europejski Kongres Małych i Średnich Przedsiębiorstw (2011 – 2016);
3. Metropolitalne Święto Rodziny (2009 – 2017);
4. Industriada;
5. Festiwale muzyczne: m.in. Off Festival, Festiwal im. Ryśka Riedla, Międzynarodowy Festiwal im. G. G. Gorczyckiego;
6. Silesia Marathon.

WYBRANE DOKUMENTY I OPRACOWANIA

Dokumenty wewnętrzne:

1. Raport o stanie GZM, 2008;
2. Strategia rozwoju systemu gospodarki odpadami, 2008;
3. Strategia promocyjna Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii „Silesia”, 2009;
4. Strategia Rozwoju Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii „Silesia” do 2025 r. , 2010;
5. Delimitacja regionu Górnośląsko‐Zagłębiowskiej Metropolii „Silesia”, 2011;

Dokumenty dotyczące polityki transportowej i rowerowej:

1. Wskazanie kluczowych działań z zakresu transportu i infrastruktury drogowej miast Metropolii „Silesia”, 2009;
2. Raport otwarcia – uwarunkowania i założenia do metropolitalnego studium transportowego, 2011;
3. Opracowanie wspólnych standardów i wytycznych dla kształtowania metropolitalnej polityki rowerowej w miastach GZM, 2013;
4. Koncepcja metropolitalnego systemu wypożyczalni rowerów publicznych (MSWRP) dla GZM, 2014;
5. Metropolitalne studium systemu tras rowerowych dla GZM, 2014;
6. Identyfikacja wizualna Metropolitalnego Systemu Rowerowego, 2015;

WYBRANE DZIAŁANIA PROMOCYJNE W KRAJU I ZA GRANICĄ

1. Kontakty i współpraca z RVR Rhur, od 2009; spotkania i wizyty bilateralne; przyjęcie deklaracji „Sojusz dla innowacji”, 2015;
2. Udział w międzynarodowych wydarzeniach 2010-2015: targi inwestycyjne
   w Monachium i Cannes; wizyty studialne: Wiedeń, Saint Ettiene, Linz; Konf: Szczyt Wiedzy Ruhr, Dortmund, 2014; spotkania: Open Days, Energy Week, Bruksela;
3. Misje gospodarcze, 2009 – 2014: Madryt, Mediolan, Bruksela, Paryż, Wiedeń;
4. Udział w krajowych i zagranicznych konferencjach, gremiach opiniotwórczych, komisjach;
5. Prezentacja wspólnej oferty inwestycyjnej GZM, od 2009: CD, broszury, pendrive’y, gadżety; kampanie promocyjne na lotniskach i dworcach kolejowych;

Ostatnie dwa lata działania GZM wypełniły intensywne prace nad utworzeniem nowego związku metropolitalnego. Dzięki doświadczeniu, zaangażowaniu i pracy Biura Związku udało się pomyślnie przeprowadzić wszystkie zadania formalne, poprzedzające utworzenie związku.

TWORZENIE ZWIĄZKU METROPOLITALNEGO – WYBRANE DZIAŁANIA BIURA GZM

• Uczestniczenie i reprezentacja gmin w Komisjach sejmowych i senackich,
  w posiedzeniach Sejmu i Senatu; stała korespondencja z MSWiA w sprawie zapisów ustawy;
• Organizacja spotkań informacyjnych z włodarzami gmin;
• Opracowanie i rozesłanie do gmin informacji o procedowaniu i uchwaleniu ustawy metropolitalnej; utworzenie specjalnej strony internetowej z kompleksową informacją na temat związku metropolitalnego, samej idei metropolizacji, a także światowych metropolii; przygotowanie pakietu Informacji dla prasy i dla mieszkańców;
•  Opracowanie zasad i trybu przeprowadzenia konsultacji społecznych; stały nadzór nad procesem konsultacji we wszystkich 41 gminach; uczestnictwo w sesjach rad gmin; bieżąca informacja i pomoc dla urzędów gmin i dla mieszkańców w procesie konsultacji; kompletowanie dokumentów wszystkich gmin w trakcie i po konsultacjach;
• Opracowanie  i przekazanie do UM Katowice Wniosku Rady Miasta Katowice
  o utworzenie związku metropolitalnego w województwie śląskim, wraz z całą wymaganą dokumentacją;
• Opracowanie projektu Statutu Związku Metropolitalnego Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii; przeprowadzenie uzgodnień z gminami i wszelkich niezbędnych konsultacji.

Wszystkie wymienione działania, a także długoletnie doświadczenia w  funkcjonowaniu unikalnej w skali kraju instytucji, jaką był GZM, okazały się niezbędne w procesie powoływania do życia nowego związku metropolitalnego.

Dnia 31 grudnia 2017 roku, zgodnie z uchwałami podjętymi przez Zgromadzenia obydwu instytucji, wszelkie prawa i obowiązki Górnośląskiego Związku Metropolitalnego zostają przeniesione na Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię w trybie art. 13 ust. 1 pkt. 3 ustawy o związku metropolitalnym w województwie śląskim.

Przedstawiciele Górnośląsko – Zagłębiowskiej Metropolii, KZK GOP, MZK Tychy i MZKP Tarnowskie Góry we wtorek (19 grudnia) podpisali porozumienie integrujące taryfy dla biletów jednorazowych. Zapisy wejdą w życie od 1 stycznia 2018 roku.

Wspólne bilety jednorazowe, większa elastyczność podróżowania, bezpłatne przejazdy dla dzieci i młodzieży do 16 lat. To najważniejsze zapisy, które znalazły się w porozumieniu zawartym pomiędzy GZM, KZK GOP, MZKP i MZK ws. ustanowienia zintegrowanego systemu taryfowo – biletowego na obszarze Metropolii.

Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu Górnośląsko – Zagłębiowskiej Metropolii podkreśla, że jest to pierwszy krok do pełnej integracji transportu publicznego w 41 miastach i gminach, tworzących Metropolię.

– Wprowadzenie wspólnych biletów jednorazowych było pierwszym i najważniejszym zadaniem, które sobie wyznaczyliśmy. To komunikacyjna rewolucja. Mieszkańcy Metropolii w końcu będą mogli swobodniej podróżować po jej obszarze i  nie będą musieli martwić się czy jadąc autobusem, tramwajem lub trolejbusem, skasowali odpowiedni bilet. Metropolia jest narzędziem, które pozwala nam przezwyciężać problemy, od lat uwierające mieszkańców aglomeracji – mówi Karolczak.

Odnosząc się do wprowadzenia bezpłatnych przejazdów dla dzieci i młodzieży do 16 lat, podkreślał, że dotąd uprawnienie to nie zostało przyznane w Polsce na taką skalę. Jeśli już – dotyczyło pojedynczych miast lub gmin. Od Nowego Roku obejmie cały obszar GZM.

– Chcemy w ten sposób propagować wśród najmłodszych mieszkańców postawy proekologiczne i utrwalać nawyk korzystania z transportu publicznego. Komunikacja miejska ma szansę stać się konkurencyjna. Rodzice, odwożąc swoje pociechy (do 16 lat – przyp. red.) na przykład do szkoły, będą musieli skasować tylko bilet dla siebie – dodawał.

Henryk Szudy, przewodniczący zarządu MZKP Tarnowskie Góry wyjaśnia, że współpraca między MZKP i KZK GOP w zakresie zintegrowanego systemu taryfowo – biletowego funkcjonuje już od 1994 roku.

– Władze samorządowe gmin uczestników Związku oraz pasażerowie doceniają zalety takiego rozwiązania, dlatego też z uznaniem przyjęliśmy informację o działaniach Zarządu Śląsko-Zagłębiowskiej  Metropolii, których celem jest stworzenie zintegrowanego systemu komunikacji zbiorowej na terenie całej Aglomeracji Górnośląskiej. Popieramy każde działanie, którego celem jest stworzenie jednolitego systemu publicznego transportu zbiorowego – mówi przewodniczący MZKP.

Andrzej Dziuba, prezydent Tychów zwraca uwagę, że miasto aktywnie włączyło się w przygotowania nowej taryfy, aby pasażerowie MZK również z tych zmian mogli skorzystać.

–  Nie było to łatwe, bo dziś ceny w MZK Tychy są niższe niż w KZK GOP. Nowa taryfa, która ma obowiązywać od 1 stycznia 2018 roku, zakłada, że ceny biletów przy zakupie drogą elektroniczną pozostaną w Tychach na niezmienionym poziomie, w wersji papierowej różnica wyniesie 20 groszy, ale za to tyszanie w ramach jednego biletu będą mogli podróżować po całej metropolii, także autobusami i tramwajami KZK GOP – wyjaśnia Dziuba.

– Nareszcie przemieszczając się z jednego miasta do drugiego nie będziemy musieli zastanawiać się, jaka w nich obowiązuję taryfa i kupować na jedną podróż kilka biletów. To duże ułatwienie dla pasażerów i pierwszy ważny przykład zmian w regionie po utworzeniu metropolii – dodaje.

Jednym z sygnatariuszy porozumienia jest również Krzysztof Obrzut, wójt gminy Rudziniec (pow. gliwicki). W miejscowości tej przewozy pasażerskie wykonuje firma Grand Tour Venus  z Ozimka, a gmina nie stanowi cen usług pasażerskiego transportu zbiorowego. Do czasu zmiany zasad organizacji transportu zbiorowego w tej gminie, przewozy pasażerskie realizowane będą poza zintegrowanym systemem taryfowo-biletowym Metropolii.

– Gmina Rudziniec jest zainteresowana  metropolitalnym zintegrowanym transportem zbiorowym – zapewnia Krzysztof Obrzut.

– Po nieudanej próbie organizacji transportu zbiorowego przez KZK GOP, musieliśmy wystąpić ze struktur związku komunikacyjnego i sami zorganizować transport dla mieszkańców gminy. Problemem był brak zgód na finansowanie tak zwanych wozokilometrów na terenie miast  sąsiednich, do których chcą dojeżdżać nasi   mieszkańcy gminy. Proponowane rozwiązanie z przesiadką na granicy gmin nie uzyskało naszej zgody – wyjaśnia decyzję o wystąpieniu ze struktur KZK GOP.

– Liczymy, że transport metropolitalny rozwiąże ten problem i nie obciąży to zbytnio budżetu gminy. Rozwiązaniem mógłby  być transport metropolitalny obejmujący również pasażerskie  przewozy kolejowe i w tym  wypadku mieszkańcy poprzez punkty przesiadkowe w Rudzińcu i Pyskowicach, koleją dojeżdżaliby do miast metropolii – dodawał.

Wójt gminy Rudziniec podkreślał, że bezpłatne przejazdy dla dzieci i młodzieży do 16 lat obejmą również najmłodszych mieszkańców tej gminy.

– Nasi uczniowie: przedszkoli, szkół podstawowych i gimnazjum, również od 1 stycznia 2018 roku mają zapewniony  bezpłatny transport poprzez zakup biletów miesięcznych. Każdemu zainteresowanemu uczniowi gmina finansuje bilet miesięczny. Podpisane porozumienie pozwoli również naszym uczniom na bezpłatne podróżowanie nie tylko po terenie Gminy Rudziniec ale również po wszystkich miastach i gminach Śląsko – Zagłębiowskiej Metropolii – zapewniał.

Wspólne bilety jednorazowe oraz darmowe przejazdy dla dzieci i młodzieży do 16 lat. To dwie najważniejsze zmiany, integrujące taryfy KZK GOP, MZK Tychy i MZKP Tarnowskie Góry. Przepisy wejdą w życie od 1 stycznia 2018 roku. To pierwszy krok, ułatwiający mieszkańcom Górnośląsko – Zagłębiowskiej Metropolii podróżowanie po jej obszarze.

– To komunikacyjna rewolucja i chwila historyczna – ocenia Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu Górnośląsko – Zagłębiowskiej Metropolii.

– Od 1 stycznia 2018 roku na terenie Metropolii mieszkańcy będą mogli w końcu podróżować swobodnie, posiadając jeden, wspólny bilet jednorazowy  – dodaje.

Wprowadzenie do obrotu wspólnych metropolitalnych biletów jednorazowych jest możliwe dzięki porozumieniu, które zostało zawarte 19 grudnia 2017 roku pomiędzy KZK GOP, MZKP Tarnowskie Góry oraz MZK Tychy.

O ile ujednolicenie systemów KZK GOP i MZKP Tarnowskie Góry już wcześniej funkcjonowało, o tyle wciąż występowały różnice pomiędzy KZK GOP i MZK Tychy.

Dotychczas pasażerowie, podróżujący komunikacją miejską pomiędzy Tychami a aglomeracją śląską, musieli uważać na to, do autobusu z jakim logo wsiadają, a wybierając linie, kursujące u dwóch różnych organizatorów  – posiadać ze sobą dwa bilety, co przekładało się również na wzrost kosztów podróży.

Od 1 stycznia 2018 wszystko to się zmieni, a mieszkańcy Metropolii będą mogli swobodnie podróżować po jej obszarze ze wspólnym biletem jednorazowym. Będzie on uprawniał do przejazdów wszystkimi liniami autobusowymi, tramwajowymi i trolejbusowymi, obsługiwanymi przez KZK GOP, MZK i MZKP.

–  Nareszcie przemieszczając się z jednego miasta do drugiego nie będziemy musieli zastanawiać się, jaka w nich obowiązuję taryfa i kupować na jedną podróż kilka biletów – komentuje Andrzej Dziuba, prezydent Tychów.

– To duże ułatwienie dla pasażerów i pierwszy ważny przykład zmian w regionie po utworzeniu metropolii – podkreśla.

Ustalony cennik nie wprowadza żadnych zmian w kosztach dla osób, korzystających z usług KZK GOP czy MZKP.  Zyskają oni natomiast wydłużony czas przejazdu na określonym bilecie: do 20 minut (było do 15), do 40 minut (było do  30 minut) oraz do 90 minut (było do godziny).

Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że ceny nieco  wzrosną w przypadku pasażerów MZK. Porównując stary i nowy cennik, różnica ta wyniesie od 20 do 40 groszy.

Jednak w ramach rekompensaty, pasażerowie ci zyskają m.in. większą elastyczność podróżowania. Dotychczas w taryfie MZK obowiązywały tylko bilety z interwałem czasowym (do 20, 40 i 90 minut). Dzięki zawartemu porozumieniu, pasażerowie będą mogli jeździć również w ramach określonych stref: jednej, dwóch oraz trzech i więcej gmin.

Ponadto bilety, które będą kupowane za pośrednictwem aplikacji na smartfony, będą tańsze od swoich papierowych odpowiedników. Ich cena będzie odpowiadać dotychczasowemu tyskiemu wariantowi.

Organizatorzy zadeklarowali, że po zawarciu tego porozumienia, z taryf KZK GOP, MZKP czy MZK nie znikną rozwiązania, które dotychczas się sprawdziły. Chodzi o bilety w taryfie odległościowej, kupowane za pomocą karty ŚKUP oraz bilet ulgowy, który kupowany u kierowcy w MZK Tychy, uprawniał alternatywnie wszystkich do podróżowania przez 5 minut od momentu skasowania. Ten ostatni będzie od Nowego Roku kosztował 1,6 zł (było 1,5 zł).  Ponadto utrzymany zostanie również Bilet Śląski w KZK GOP i Taryfa Pomarańczowa w MZK.

Kolejną nowością jest wprowadzenie darmowych przejazdów dla dzieci i młodzieży do 16 lat, mieszkających na terenie Metropolii. Początkowo planowano, że uprawnienie to zostanie wprowadzone dopiero po feriach zimowych, które w województwie śląskim w 2018 roku zakończą się 12 lutego. Ostatecznie jednak zgromadzenie Metropolii zdecydowało, by dłużej nie zwlekać i ulgę tę wprowadzić już od początku Nowego Roku.

– Dzięki wypracowanemu porozumieniu, udało się zawrzeć korzystne zapisy dla młodzieży, która w danym roku kalendarzowym będzie kończyć 16 lat – akcentuje Kazimierz Karolczak.

Chodzi o zapis, mówiący o tym, że młodzież, która urodziła się w okresie od 1 stycznia do 30 września, z bezpłatnych przejazdów będzie mogła korzystać do końca ważności ich legitymacji szkolnej, czyli do 30 września. Oznacza to, że jeśli ktoś urodził się np. 15 lutego, za darmo będzie mógł jeździć do 30 września. Z kolei 16-latkowie, którzy urodzili się po 30 września również będą mogli dłużej korzystać z bezpłatnych przejazdów niż jedynie do końca roku szkolnego, w którym rocznikowo osiągną wiek graniczny dla tego uprawnienia. W ich przypadku będzie to możliwe do dnia ich szesnastych urodzin. Jeśli zatem ktoś urodził 15 listopada, będzie mógł jeździć bezpłatnie do 15 listopada, a nie tylko do 30 września.

Uprawnienie to będzie obowiązywać przez cały rok, a co za tym idzie – również w weekendy, w wakacje i ferie zimowe.

– Chcemy w ten sposób propagować wśród najmłodszych mieszkańców Metropolii postawy proekologiczne oraz utrwalić nawyk korzystania z transportu publicznego – wyjaśnia przewodniczący zarządu GZM.

Ulga obejmie ok. 150 tys. dzieci i będzie zapisana na spersonalizowanej karcie ŚKUP. Jednak brak tej karty wcale nie oznacza, że dzieci i młodzież nie będą mogli skorzystać z tego uprawnienia już od Nowego Roku. Przez trzy miesiące, czyli do końca marca, będzie obowiązywać okres przejściowy, podczas którego najmłodsi mieszkańcy będą mogli swobodnie podróżować na podstawie posiadanej przy sobie ważnej legitymacji szkolnej. Dzieci i rodzice będą mieć czas, by na spokojnie złożyć wniosek o wyrobienie karty ŚKUP.

Dzięki zawartemu porozumieniu, prawo do bezpłatnych przejazdów będzie dotyczyło również dzieci do 7 roku życia (do dniach ich 7. urodzin). Maluchom uprawnienie to będzie przysługiwać na podstawie oświadczenia osoby, opiekującej się nimi w czasie podróży. Do tej pory w KZK GOP, MZKP i MZK z tego prawa mogły korzystać dzieci do 4. roku życia. To z kolei oznacza, że ulgę pozwalającą korzystać z darmowych przejazdów dla uczniów, trzeba będzie zapisać na karcie ŚKUP dopiero, gdy dziecko skończy 7 lat.

Kierowca, posiadający ze sobą dowód rejestracyjny samochodu oraz jeden współpasażer będą mogli bezpłatnie podróżować komunikacją miejską na terenie Metropolii w czasie Dni Smogowych. G-ZM na pokrycie kosztów związanych z wprowadzeniem bezpłatnych przejazdów w Dni Smogowe, zaplanowała w budżecie na ten rok 1 milion złotych.

– To porozumienie bez precedensu, ponieważ dotychczas nie prowadzono w tym zakresie zintegrowanych działań na taką skalę – mówi Grzegorz Kwitek, członek zarządu Górnośląsko- Zagłębiowskiej Metropolii.

Porozumienie, wprowadzające bezpłatną komunikację w Dni Smogowe zostało zawarte pomiędzy Metropolią, KZK GOP, MZK Tychy, MZKP Tarnowskie Góry oraz Kolejami Śląskimi. Zostały w nim określone wspólne zasady dotyczące koordynowania i ogłaszania bezpłatnych przejazdów dla kierowców i jednego współpasażera, gdy normy zanieczyszczeń w powietrzu (pyłu PM 10) przekroczą wartość alarmowe.

„Konieczne jest podjęcie działań na rzecz zrównoważonej mobilności miejskiej poprzez zachęcanie mieszkańców Metropolii, aby w trakcie dni, w których następuje przekroczenie dopuszczalnego stężenia pyłu zawieszonego PM10 pozostawili swoje samochody oraz korzystali z bezpłatnych przewozów w ramach publicznego transportu zbiorowego” – możemy przeczytać w preambule podpisanego porozumienia.

Prawo do bezpłatnych przejazdów w Dni Smogowe będzie honorowane na podstawie dowodu rejestracyjnego pojazdu, który tego dnia użytkownik pozostawił przed domem. Z tego uprawnienia będzie mogła również skorzystać jeszcze jedna towarzysząca mu osoba.

Dzień Smogowy będą ogłaszać Koleje Śląskie, które – na podstawie uchwały Zarządu Województwa Śląskiego – prawo do bezpłatnych przejazdów będą wprowadzać w sytuacji, gdy normy zanieczyszczeń powietrza zostaną przekroczone przynajmniej na jednym z siedmiu obszarów, wyodrębnionych w prognozach Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska.

Natomiast na obszarze Metropolii bezpłatne przejazdy w Dni Smogowe zostaną ogłoszone w sytuacji, gdy prognozy przekroczenia norm będą dotyczyć przynajmniej jednego z dwóch obszarów wyznaczonych przez WIOŚ, obejmującego swoim zasięgiem gminy i miasta Metropolii. Chodzi o obszar centralny oraz rybnicko-pszczyński.

Ze względu na to, że Metropolia nie jest jeszcze organizatorem transportu publicznego, decyzja o wprowadzeniu bezpłatnych przejazdów każdorazowo musi zostać usankcjonowana wewnętrznymi decyzjami poszczególnych organizatorów, działających na jej obszarze: KZK GOP, MZK Tychy oraz MZKP Tarnowskie Góry.

Decyzja o wprowadzeniu bezpłatnych przejazdów, podejmowana jest do godz. 15 dnia poprzedzającego. Porozumienie dopuszcza również możliwość wprowadzenia bezpłatnych przejazdów w sytuacjach nadzwyczajnych. Organizatorzy potrzebują wówczas czterech godzin, aby wdrożyć odpowiednie procedury.