Jak uczynić produkcję sprzętu AGD bardziej zrównoważoną? Konsorcjum projektowe “Circular Foam”, składające się z 23 podmiotów w 9 krajach Europy, starało się odpowiedzieć na to pytanie podczas spotkania w Porcii (Włochy), które odbyło się w połowie lutego 2023 r.

Celem projektu „Circular Foam” jest wypracowanie rozwiązań, które pozwolą na ponowne wykorzystanie tworzyw sztucznych, jakimi są pianki poliuretanowe (PU), które wypełniają lodówki, a ich zagospodarowanie jest bardzo uciążliwe dla środowiskowa.

Jeżeli weźmiemy pod uwagę, że tego typu sprzęt AGD wymieniamy średnio raz na 10 lat, a w Polsce jest ponad 13 mln gospodarstw domowych, to możemy wyobrazić sobie, ile odpadów tego typu powstaje rocznie w kraju, a co dopiero jeżeli weźmiemy pod uwagę skalę europejską.

Realizacja projektu ma przyczynić się do stworzenia gospodarki obiegu zamkniętego dla tej pianki, zwiększając tym samym osiągane poziomy recyklingu, bez uszczerbku dla jakości nowych produktów – co jest niezwykle interesujące, gdyż ten dość niepozorny materiał ma istotny wpływ na osiąganą klasę energetyczną urządzenia AGD.

Spotkanie odbyło się we Włoszech, ponieważ jednym z partnerów projektu jest producent sprzętu gospodarstwa domowego Electrolux Italia S. p. A., który produkuje setki tysięcy lodówek rocznie.

Projekt skupia się na:

• opracowaniu nowatorskich dróg recyklingu chemicznego materiałów wycofanych z eksploatacji,
• stworzeniu i zademonstrowaniu odpowiednich systemów logistycznych zbiórki odpadów,
• zaprojektowaniu przyszłych produktów i materiałów w celu zwiększenia możliwości ich recyklingu.

Podczas spotkania Partnerów Konsorcjum projektu zostały zaprezentowane i omówione dotychczasowe wyniki prac poszczególnych grup roboczych, w tym raporty dotyczące gotowości regionalnej oraz mapy interesariuszy trzech regionów pilotażowych (Nadrenii Północnej-Westfalii w Niemczech, Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii w Polsce, a także obszaru Wielkiego Amsterdamu w Holandii)  w zakresie zbudowania HUB-ów cyrkularnego i chemicznego.

Wnioski płynące ze spotkania to przede wszystkim konieczność zintensyfikowania działań w zakresie edukacji, wsparcia finansowego oraz determinacji politycznej władzy ustawodawczej do wprowadzania niezbędnych regulacji w obszarze gospodarki obiegu zamkniętego.

Projekt „Circular Foam” finansowany jest przez Unię Europejską – z programu Horyzont 2020. Liderem jest niemiecka firma COVESTRO AG, a Metropolia GZM jest jednym z partnerów. W skład konsorcjum wchodza przedstawiciele przemysłu, środowiska akademickiego i interesariusze społeczni.

Adres strony internetowej projektu: Circular Foam (circular-foam.eu)

Co można zrobić ze zużytym sprzętem AGD? Czy surowce pozyskane z ich rozbiórki mogą zostać ponownie wykorzystane i wrócić do obiegu? To kluczowe pytania, na które Metropolia GZM wraz z partnerami projektu CIRCULAR FOAM m.in. z Niemiec i Holandii, będą wspólnie szukać odpowiedzi w ramach – finansowanego przez Unię Europejską – programu Horyzont 2020. Liderem projektu jest niemiecka firma COVESTRO AG, a Metropolia GZM jest jednym z 22 partnerów całej koncepcji. Wszyscy reprezentują 9 państw unijnych i są przedstawicielami przemysłu, środowiska akademickiego i interesariusz społecznych. Projekt wystartował 1 października b.r. W ciągu czterech lat chcą wspólnie znaleźć sposób powtórnego wykorzystania sztywnych pianek poliuretanowych, stosowanych powszechnie jako materiał izolacyjny w lodówkach i budownictwie. Wdrożenie tego rozwiązania w Europie począwszy od 2040 roku, może przynieść duże korzyści w postaci ograniczenia 1 miliona ton odpadów, 2,9 miliona ton emisji CO2 i 150 milionów euro kosztów spalania rocznie.

– Aby osiągnąć neutralność klimatyczną, musimy drastycznie zredukować emisję gazów cieplarnianych w sektorze budowlanym, jak również w sektorze ogrzewania i chłodzenia – powiedział dr Markus Steilemann, dyrektor generalny Covestro, partnera koordynującego CIRCULAR FOAM.  – Można to osiągnąć poprzez izolację budynków i lodówek przy użyciu doskonałych materiałów, takich jak sztywne pianki poliuretanowe. Jednocześnie, pomimo prowadzenia zbiórek zużytego sprzętu AGD, praktycznie nie ma zamkniętego łańcucha wartości tych materiałów.  Chcemy to zmienić za pomocą projektu CIRCULAR FOAM i stworzyć innowacyjny model gospodarki o obiegu zamkniętym w tym obszarze, który można łatwo wdrożyć w całej Europie – wyjaśnił.

Pianki poliuretanowe (PU) stosowane jako materiał izolacyjny w lodówkach i elementach konstrukcyjnych przyczyniają się do osiągnięcia większej efektywności energetycznej. Jednak ich usuwanie i recykling pozostają wyzwaniem. Projekt CIRCULAR FOAM ma trwać cztery lata i ma na celu wprowadzenie wielu ulepszeń do istniejącego cyklu materiałowego: projekt skupi się nie tylko na opracowaniu dwóch nowatorskich metod recyklingu chemicznego sztywnej pianki poliuretanowej. Pomoże również w stworzeniu i zademonstrowaniu odpowiednich systemów logistycznych i zbiórki odpadów, opracowaniu rozwiązań w zakresie demontażu i sortowania oraz zaprojektowaniu przyszłych produktów i materiałów w celu zwiększenia możliwości recyklingu. Ogólnie rzecz biorąc, CIRCULAR FOAM został zaprojektowany, aby zbudować nowy zrównoważony ekosystem o obiegu zamkniętym.

Projekt koncentruje się na recyklingu materiałów pochodzących ze zużytych lodówek i odpadów budowlanych w kilku wybranych regionach modelowych. Będą to regiony przemysłowe i górnicze: „Rheinisches Revier” w Nadrenii Północnej-Westfalii w Niemczech, Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia w Polsce i obszar Wielkiego Amsterdamu w Holandii. Studia przypadków omówią potencjał rozwiązania systemowego z potencjałem replikacji w innych regionach.

– W ramach projektu Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia będzie zaangażowana w organizację dwóch ponadregionalnych konferencji poświęconych gospodarce o obiegu zamkniętym oraz sieciowanie współpracy pomiędzy interesariuszami rynku, wymianę doświadczeń na poziomie lokalnym i regionalnym oraz replikowanie rozwiązań wypracowanych dla podejmowanego problemu -mówi Blanka Romanowska, Dyrektor Departamentu Infrastruktury i Środowiska GZM. Projekt CIRCULAR FOAM jest finansowany w ramach programu Komisji Europejskiej Green Deal na rzecz budowania rozwiązań systemowych dla niskoemisyjnej, odpornej na zmiany klimatu przyszłości.

Zaangażowani partnerzy: Covestro Deutschland AG jako koordynator projektu, Interseroh Dienstleistungs-GmbH, REDWAVE, a division of BT-Wolfgang Binder GmbH, Unilin Insulation, Electrolux Italia SPA, Circularise BV, BioBTX BV, Rijksuniversiteit Groningen, Rheinisch-Westfälische Technische Hochschule Hochschule, St. van Amsterdam, Stichting Nederlandse Wetenschappelijk Onderzoek Insittuten, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, Eidgenössische Technische Hochschule Zürich, Fraunhofer Gesellschaft zur Förderung der Angew. Forschung, Ruhr-Universität Bochum, Forschungszentrum Jülich GmbH, Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, Park Naukowo Technologiczny Euro-Centrum sp. z o.o., IZNAB Spółka z Ograniczona Odpowiedzialnoscia oraz DECHEMA Gesellschaft für Chemische Technik und Biotechnologie e.V..

Więcej informacji: circular-foam.eu