1

Piekarscy uczniowie napisali egzaminy maturalne

Uczniowie z Piekar Śląskich mają za sobą egzamin maturalny z polskiego, matematyki i wybranego języka obcego. Ile osób zmierzyło się z tym ważnym wyzwaniem edukacyjnym?

Jak wynika z dokumentu ukazującego przebieg egzaminu maturalnego w piekarskich szkołach ponadpodstawowych wynika, że z językiem polskim zmierzyło się łącznie 224 uczniów (204 z poziomem podstawowym, 20 z rozszerzonym). Do zmagań z matematyką na poziomie podstawowym stanęło 218 uczniów, z rozszerzoną – 66. Łącznie 284 uczniów. W przypadku języka angielskiego statystyka wygląda następująco: na poziom podstawowy zdecydowało się 61, zaś na rozszerzony – 122 uczniów piekarskich szkół. Łącznie 183 uczniów.

Wszystkim maturzystom życzymy jak najlepszych ocen.

Źródło: UM Piekary Śląskie




Zdalna Szkoła+ w Będzinie!

Miasto Będzin po raz drugi pozyskało środki unijne na zakup sprzętu komputerowego dla uczniów i nauczycieli. W środę 10 czerwca br. do będzińskich szkół podstawowych trafiły kolejne laptopy. Tym razem w ramach projektu „Zdalna Szkoła+” za 110.000 zł zakupiono 40 zestawów do zdalnej nauki – laptopy i słuchawki z mikrofonem (po 4 dla szkoły). Dofinansowanie unijne wynosi 105.00 zł.

W pierwszej edycji programu na początku kwietnia br. będzińskie szkoły podstawowe otrzymały 50 laptopów (po 5 każda) zakupionych przez samorząd naszego miasta. Sprzęt jest już wykorzystywany do realizacji nowych zadań związanych ze zdalnym nauczaniem w związku ze stanem epidemii. Na laptopy samorząd przeznaczył wówczas 115.620 zł i jednocześnie wystąpił o dofinansowanie zakupu ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa. Złożony przez Miasto Będzin wniosek o przyznanie grantu w konkursie „Zdalna Szkoła – wsparcie Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej w systemie kształcenia zdalnego” został zweryfikowany pozytywnie. Na to zadanie otrzymaliśmy wówczas dofinansowanie w wysokości 100.000 zł.

Projekty „Zdalna Szkoła” i „Zdalna Szkoła+” są odpowiedzią na obecną sytuację szkół funkcjonujących w warunkach pandemii, jednocześnie są realizowane w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa na lata 2014-2020, Oś Priorytetowa nr I „Powszechny dostęp do szybkiego internetu”, Działanie 1. 1 „Wyeliminowanie terytorialnych różnic w możliwości dostępu do szerokopasmowego internetu o wysokich przepustowościach”.

Logotypy

Źródło: UM Będzin




Kalendarium wydarzeń w edukacji

Jak ułoży się harmonogram wydarzeń w oświacie? W
najbliższych dniach minister edukacji narodowej przedstawi szczegóły
dotyczące działań, które będą podejmowane do końca roku szkolnego.
Obecnie wiadomo, że na pewno odbędą się egzaminy, a przedszkola
przygotowują się do otwarcia.

Przedszkola i oddziały przedszkolne

18 maj to umowna data, do kiedy dyrektorzy dąbrowskich przedszkoli i oddziałów przedszkolnych wyznaczyli sobie czas na dostosowanie placówek do ogłoszonych przez GIS norm sanitarnych, aby z zachowaniem środków ostrożności móc przyjąć dzieci do przedszkoli.

W międzyczasie odbyła się rekrutacja do przedszkoli. Aktualnie
rodzicom dzieci, które nie znalazły miejsca we wnioskowanej placówce,
wskazywane są przedszkola, w których są jeszcze wolne miejsca.
Rekrutacja uzupełniająca zostanie przeprowadzona od 4 do 10 czerwca.

Szkoły podstawowe

W nowelizacji rozporządzenia MEN z 20 marca wskazano, że zawieszenie
funkcjonowania jednostek oświaty w systemie stacjonarnym potrwa do 24
maja. W tym czasie placówki nadal powinny prowadzić kształcenie na
odległość. Zasady prowadzenia tego kształcenia nie ulegają zmianie –
nadal te kwestie powinny być regulowane przez dyrektorów na poziomie
poszczególnych placówek. Zgodnie z ogłoszonym harmonogramem egzaminów w
terminie: 16-18 czerwca zostanie przeprowadzony egzaminy ósmoklasisty.

Zgłoszenie do szkół podstawowych odbywa się w sposób elektroniczny
(drogą mailową) i  w sposób tradycyjny. Szczegóły dotyczące rekrutacji
do poszczególnych placówek są dostępne na stronach internetowych szkół. W
związku z trwającą sytuacją epidemiologiczna badanie uzdolnień
muzycznych dla kandydatów do klasy I Szkoły Muzycznej im. Michała
Spisaka zostało przeniesione na termin późniejszy. Składanie wniosków o
przyjęcie do szkoły przedłużono do 10 czerwca. Więcej informacji tutaj.

Szkoły ponadpodstawowe 

Rekrutacja do szkół ponadpodstawowych odbywać się będzie w nowych
terminach. Dla całego województwa śląskiego, nabór zostanie
przeprowadzony za pośrednictwem platformy Vulcan. Wnioski o przyjęcie do szkoły ponadpodstawowej wraz z dokumentami będzie można składać od 15 czerwca do 4 sierpnia. 12 sierpnia odbędzie się ogłoszenie list zakwalifikowanych i niezakwalifikowanych, 19 sierpnia ogłoszenie list przyjętych i nieprzyjętych. Powyższe terminy to propozycja, która aktualnie podlega konsultacji.

W tym roku nie będzie rekrutacji uzupełniającej.

Matury

Egzamin maturalny odbędzie się od 8 do 29 czerwca. Nie będzie w tym roku egzaminów ustnych.

Wakacje

Wciąż nie podjęto decyzji dotyczących organizacji obozów i kolonii
dla dzieci i młodzieży. MEN poinformował jedynie, że w tej sprawie toczą
się rozmowy z organizatorami takich form wypoczynku i organizacjami
harcerskimi. Omawiane są m.in. normy bezpieczeństwa sanitarnego, jakie
mogłyby obowiązywać na takich obozach.

Poradnia psychologiczno-pedagogiczna

Od 4 maja rząd umożliwił powrót do pracy w systemie stacjonarnym poradni psychologiczno-pedagogicznych. Ponownie można korzystać z porad dąbrowskiej poradni. Przy organizacji pracy placówki zostały uwzględnione przepisy dotyczące ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii. Szczegóły pracy dąbrowskiej PPP na stronie internetowej.

Źródło: UM Dąbrowa Górnicza




Milionowe dofinansowanie. Z projektu skorzystają uczniowie z gminy

Złożony przez gminę projekt pn. „Doskonalenie kompetencji kluczowych uczniów w Gminie Świerklaniec” decyzją Zarządu Województwa Śląskiego otrzymał dofinansowanie ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach RPO na lata 2014-2020.

Do dofinansowania na łączną kwotę ponad 13,5 mln zł wybrano w sumie 44 projekty. Wśród nich projekt złożony przez gminę Świerklaniec, który polegać będzie na podniesieniu kompetencji kluczowych oraz kształtowaniu właściwych postaw i umiejętności na rynku pracy. Projekt obejmie 90% uczniów ze szkół podstawowych, tj. 404 uczniów (216 dziewczyn i 188 chłopców) spośród 449 uczniów. Zakłada także podniesienie kompetencji zawodowej u 100% wspartych w projekcie nauczycieli tj. 50 osób (43 kobiet i 7 mężczyzn) ze szkół podstawowych w Nakle Śląskim, Orzechu i Świerklańcu. W ramach projektu realizowane będą zajęcia dodatkowe i dydaktyczno wyrównawcze rozwijające kompetencje kluczowe uczniów przedmiotów takich jak matematyka, chemia, geografia, fizyka i biologia oraz szkolenia dla nauczycieli. Szkoły zostaną wyposażone w sprzęt niezbędny do prowadzenia nowoczesnych zajęć oraz doposażone zostaną pracownie przedmiotowe w tym pracownia biologiczna, fizyczna, geograficzna, matematyczna m. in. w taki sprzęt jak laptopy, tablety, urządzenia wielofunkcyjne laserowe, atlasy, modele, kamery cyfrowe, stacje pogodowe, termometry, monitory interaktywne czy plansze. Ponadto zostanie zorganizowany wyjazd edukacyjny do Centrum Nauki Kopernik. Projekt będzie realizowany w szkołach od 01.07.2020 r. do 30.06.2022 r. Jego wartość to 1 094 614,50 zł, a unijne dofinansowanie wyniesie 985 153,05 zł.

Źródło: UG Świerklaniec




Laptopy dla uczniów

Gmina Mikołów uzyskała dofinansowanie w wysokości 99 960 zł na zakup laptopów dla uczniów mikołowskich szkół podstawowych.

Laptopy za pośrednictwem mikołowskich placówek trafią do najbardziej potrzebujących uczniów. 

Zakup laptopów realizowany jest w ramach projektu „Zdalna szkoła – wsparcie Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej w systemie kształcenia zdalnego” współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa na lata 2014 – 2020”

Źródło: UM Mikołów




Komputer dla ucznia

Brak multimediów w domu powoduje, że niektóre dzieci nie mają możliwości zdobywania wiedzy. Czy jest to możliwe w dobie cyfryzacji? Niestety tak!  Dlatego Fundacja Godne Życie prosi osoby, które posiadają używane tablety, laptopy, zestawy komputerowe, które są dobre do zdalnej nauki, aby przekazały je tym, którzy ich teraz potrzebują najbardziej – dzieciom.

Na pewno zostaniecie superbohaterami w ich oczach!

Aby przekazać sprzęt, skontaktuj się z Fundacją Godne Życie pod numerem telefonu: 505 582 720.




Dni otwarte online w radzionkowskim liceum

Liceum Ogólnokształcące im. Powstańców Śląskich w Radzionkowie zaprasza na pierwsze DNI OTWARTE w tym roku, które odbędą się w trybie online w dniach 26 – 28 KWIETNIA.

Serdecznie zapraszamy kandydatów do klas pierwszych i ich rodziców na spotkania online z nauczycielami i uczniami naszej szkoły. Poprzez komunikator FB – czat lub połączenie głosowe przez Messenger – będzie można m.in. uzyskać informacje związane z naborem i ofertą edukacyjną szkoły.

W czerwcu br. planowany jest tradycyjny dzień otwarty z możliwością spotkania się z pracownikami szkoły i uczniami oraz obejrzenia szkoły z zastosowaniem odpowiednich środków ostrożności.

Harmonogram dni otwartych online – dyżury na Messengerze

Program KLIKNIJ TUTAJ

Źródło: UM Radzionków




Wsparcie dla dzieci i młodzieży

Do Centrum Obsługi Placówek Opiekuńczo Wychowawczych dotarło 20 tabletów wraz z pakietem internetu, przekazanych przez Fundację Polsat. Umożliwi to zorganizowanie zdalnego nauczania dla podopiecznych dąbrowskich Placówek Opiekuńczo Wychowawczych.

Ograniczone możliwości opuszczania placówek, tęsknota za wyjściem do kina, teatru, uczestniczeniem w zawodach sportowych to dla dzieci i młodzieży trudny okres. Pozostają zintensyfikowane zajęcia ze swoimi opiekunami – wychowawcami, codzienne przygotowywanie posiłków, porządki, czytanie książek, spacery na łonie przyrody i oczywiście szkoła. Teraz łatwiejsza, bo już z odpowiednim sprzętem.

O 48 podopiecznych mieszkających w 4 placówkach usytuowanych na
terenie Dąbrowy Górniczej dba nie tylko miasto, ale i wielu sponsorów i
darczyńców. Szczególnie jest to doceniane w tak trudnych czasach, gdzie
bezinteresowna pomoc pozwala sprostać nowym zadaniom i nie tracić wiary w
ludzi.

Dyrekcja, pracownicy oraz wychowankowie składają serdeczne
podziękowania wszystkim darczyńcom za okazane wsparcie i przekazane dary
rzeczowe w postaci niezbędnego sprzętu komputerowego do nauki zdalnej,
maseczek ochronnych oraz paczek świątecznych dla naszych podopiecznych.

Szczególne podziękowania kierowane są do:
Possible Worldwide Poland Sp. z o.o.
Państwa Dawida i Ewy Jaśkiewicz
Państwa Wioletty i Michała Szudrowiczów – za przekazany sprzęt komputerowy do nauki zdalnej
Pana Konrada Kawelczyka i Szkoły Językowej British School za przekazany laptop z oprogramowaniem, słuchawki komputerowe, kontroler X-box
Pana Dawida Milejskiego wraz z Luizą i Aleksem za zakupiony i przekazany podopiecznym sprzęt komputerowy – laptop i tablet
Firmy PANCERPOL i pani Anny Świercz reprezentującej Fundację „Nie bądź obojętny” za przygotowanie paczek świątecznych dla wychowanków wszystkich placówek
Grupy Wolontariuszy „Szyjemy dla tych, co na służbie”, pani Ewy Półtorak, pani Ewy Ryłko, Rock Out& Amtra Sp. z o.o. za dostarczenie i przekazanie maseczek ochronnych dla dzieciaków z czterech placówek.

Więcej o placówkach można dowiedzieć się ze strony internetowej www.wpow.org.pl oraz Facebooka – Centrum Obsługi Placówek OpiekuńczoWychowawczych

Źródło: UM Dąbrowa Górnicza




Zakończenie roku szkolnego ostatnich klas szkół średnich. List od Prezydenta i Przewodniczącej Rady Miejskiej

W dniu dzisiejszym naukę kończą uczniowie ostatnich klas liceów i techników.  Zakończenie szkoły przypadło na trudny czas pandemii, mamy jednak nadzieję, że pozytywne nastawienie nie opuszcza młodzieży z dąbrowskich szkół średnich.

Z okazji zakończenia szkoły, kilka słów dla Dyrektorów, Nauczycieli, Uczniów, Rodziców i Pracowników Szkół,  wystosował Prezydent Marcin Bazylak i Przewodnicząca Rady Miejskiej Agnieszka Pasternak.




Edukacja zdalna w dobie koronawirusa. Gmina kupiła laptopy

Pracują w oparciu o dziennik elektroniczny, platformy edukacyjne, a także przy użyciu powszechnych komunikatorów takich jak WhatsApp czy Messenger. Wysyłają uczniom zadania, filmy, bajki, zekranizowane lektury, słuchowiska i materiały z e-podręczników. Używają własnych pomysłów i inwencji twórczej, tak by urozmaicić lekcje. Od ponad miesiąca nauczyciele tarnogórskich szkół, z uwagi na epidemię koronawirusa, prowadzą nauczanie zdalne.

– Dyrektorzy szkół na bieżąco raportują nam, jak prowadzone są lekcje w szkołach. Z ich relacji wiemy, że nauczanie zdalne przebiega bez większych trudności. Główne problemy, jakie występują, dotyczą zaopatrzenia sprzętowego uczniów lub braku dostępu niektórych rodzin do internetu. Na szczęście są to przypadki sporadyczne – wyjaśnia Jolanta Tuszyńska, zastępca burmistrza miasta ds. społecznych. – Wychodząc naprzeciw tym postulatom gmina zakupiła 40 laptopów, które służyć będą najbardziej potrzebującym uczniom do nauki. Ten wart prawie 100 tys. zł sprzęt został już rozdysponowany po szkołach w czwartek i piątek. Koszt zakupu zostanie nam zrefundowany z unijnego programu „Zdalna Szkoła” – dodaje. 

W Szkole Podstawowej nr 9 im. Mikołaja Kopernika nauczyciele pracują głównie w oparciu o dziennik elektroniczny. Dodatkowo wykorzystują platformy edukacyjne typu WSiP, GWO, Nowa Era, filmy edukacyjne umieszczone w sieci oraz e-podręczniki. 

– Pracujemy też na programach w ramach pakietu office 365 dla szkół, nauczycieli i uczniów – informuje Krzysztof Siwiec, dyrektor szkoły. 

Agnieszka Masłowska, dyrektor Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 4 w Tarnowskich Górach informuje, że proces zdalnego nauczanie przebiega bez zastrzeżeń. Nauczaniem na odległość objęte są wszystkie zajęcia lekcyjne wynikające z ramowego planu nauczania dla przedmiotów, dla których została określona podstawa programowa. 

– Oficjalnymi narzędziami komunikacyjnymi z uczniami i rodzicami są e-dziennik oraz komunikacja mailowa. Za pomocą dziennika wysyłane są też załączniki, pliki tekstowe, zdjęcia – raportuje dyrektor. 

W Szkole Podstawowej nr 15 im. Gwarków Tarnogórskich zdalne nauczanie w klasach 1-8 odbywa się z użyciem dziennika elektronicznego, e-maili, komunikatorów typu WhatsApp,  Messenger. Część nauczycieli korzysta z platform typu: Zoom, Classroom, Quizlet.

– Nauczyciele dodatkowo udostępniają filmy instruktażowe na Youtube, strony z programami edukacyjnymi  oraz linki do bezpłatnych platform – mówi zastępca dyrektora placówki Ewa Klimczak.  

Podobne metody nauczania stosują także nauczyciele Szkoły Podstawowej nr 16 w Zespole Szkolno-Przedszkolnym nr 2. 

– Do zadań dołączane są linki do filmów z objaśnieniami danego zagadnienia. Udostępniamy też własne nagrania lekcji, czy materiały opracowane przez nauczycieli w aplikacjach edukacyjnych takich jak Quizizz, Quizlet, Flashcards. Zadania rozwiązane przez uczniów są przesyłane nauczycielom przez pocztę e-mail lub komunikatory społeczne – melduje dyrektor Gabriela Lebek.

Andrzej Sosna – Dyrektor Zespołu Szkolno – Przedszkolnego Nr 1 podkreśla, że nauczyciele cały czas doszkalają się z metod i form pracy zdalnej oraz wykorzystują internet i własną inwencję. Do prowadzenia lekcji używa się dziennika elektronicznego Vulcan, połączonego z nim Microsoftu 365, platformy e-podręczniki i platformy cisco webex. W ramach przygotowania do egzaminu ósmoklasisty większość dzieci uczestniczyła w próbnym egzaminie on -line. 

– Jedyną bolączką szkoły jest fakt, że część uczniów nie ma odpowiedniego sprzętu do korzystania z zajęć – mówi dyrektor. 

Nauczanie zdalne w Szkole Podstawowej nr 10 odbywa się poprzez dziennik elektroniczny oraz – w szczególnych wypadkach – bezpośrednio na pocztę elektroniczną. 

– Na bieżąco realizowana jest podstawa programowa. Największymi problemami w komunikacji z uczniami są okresowe trudności z logowaniem na portal obsługujący e-dziennik oraz słaba jakość sprzętu i łącz internetowych będących w posiadaniu rodzin – mówi dyrektor Zbigniew Sauer. 

Dyrektor Szkoły Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi nr 13 Jolanta Lukawska  także zaznacza, że w kwestii zdalnego nauczania występują problemy z dostępem do internetu, ze spowolnieniem internetu oraz ze sprzętem komputerowym. 

– Bywa, że brakuje komputera w domu lub do dyspozycji jest tylko jeden komputer na kilku użytkowników. Inne problemy to nieodpowiednie oprogramowanie i brak systemów antywirusowych – opowiada. – Na szczęście tylko nieliczni uczniowie logują się niesystematycznie i z opóźnieniem przesyłają prace – tłumacząc się trudnościami technicznymi. Nauczyciele na bieżąco monitorują sprawę i są w stałym kontakcie z rodzicami – dodaje.

W Szkole Podstawowej nr 11 im. Władysława Broniewskiego w Tarnowskich Górach do pracy zdalnej wykorzystuje się dziennik elektroniczny oraz emaile, które służą do przesyłania uczniom materiałów do samodzielnej pracy w domu. Są to m.in. pliki tekstowe, linki do stron internetowych oraz filmy edukacyjne. Od miesiąca nauczyciele wprowadzają nowy materiał, zadają prace z nim związane, które oceniają zgodnie z wewnątrzszkolnymi zasadami.

– Prace przesyłane są w godzinach lekcji według planu zajęć, to materiał do realizacji w czasie 45 minut. Nie przesadzamy z jego ilością – mówi dyrektor Marcin Rytczak. – Uczniowie objęci kształceniem specjalnym mają dostosowane treści, formy i metody pracy w stosunku do swoich możliwości, z uwzględnianiem ich deficytów, chodzi o dostosowaną ilość materiału, formę graficzną kart pracy, poziom trudności zadań – dodaje.

W Szkole Podstawowej nr 3 im. ks. Franciszka Blachnickiego w Tarnowskich Górach zajęcia odbywają się zgodnie z planem lekcji poszczególnych klas, w dogodnych dla uczniów godzinach.

W przypadku edukacji wczesnoszkolnej nauczyciele wykorzystują nagrania edukacyjne, układanki, gry i filmiki ze stron internetowych, zarówno tych proponowanych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, jak również innych darmowych, dostępnych dla uczniów. Są to np. e-podręczniki.pl (strona MEN), PisuPisu.pl, matzoo.pl, youtube, pinterst.com i inne. 

– Rodzice wysyłają do nauczycieli  informacje zwrotne: nagrania z filmikami przygotowanymi przez uczniów, zdjęcia prac plastycznych, technicznych, wykonanych ćwiczeń w zeszytach ćwiczeń, zdjęcia zeszytów przedmiotowych z zadaniami, kaligrafią, rysunkami dzieci. Najczęściej otrzymują je  poprzez wiadomości w dzienniku elektronicznym, aplikację WhatsApp, Messenger lub pocztę założoną na potrzeby nauczania zdalnego. Nauczyciele systematycznie oceniają prace uczniów, informując o wynikach rodziców – mówi dyrektor Wiesława Wrona. – Rodzice wysyłają informacje w czasie dla siebie i dla uczniów wygodnym. Dzieci mogą również pracować
w czasie dla siebie najbardziej optymalnym, dostosowanym do całej Rodziny i własnych potrzeb – zaznacza.

Starsi uczniowie odbierają zadania od nauczycieli za pomocą poczty elektronicznej na e–dzienniku. Również tą drogą otrzymują informacje zwrotne o uzyskanych ocenach. 

– Nauczyciele WF stworzyli kanał na platformie YouTube, w którym prezentują różne możliwości ćwiczeń do wykonania w domu. Materiał opracowali  samodzielnie,  a prezentacji dokonują nauczyciele wychowania fizycznego naszej szkoły lub współpracujący ze szkołą zawodnicy MKS Skarbek i UKS Dwójka – zaznacza dyrektor. 

Nauczyciele w swojej pracykorzystają z prezentacji multimedialnych, słuchowisk radiowych, e-podręczników, lekcji na YouTubie, ekranizacji lektur szkolnych, komunikatora ZOOM, wysyłają młodzieży linki do bajek i legend w ramach cyklu: „Czytanie przed spaniem. Cała Polska czyta dzieciom”.

Szkoła Podstawowa nr 5 im. Królowej Jadwigi także korzysta z dziennika elektronicznego, za pomocą którego przesyła treści lekcji i zadania uczniom. W użyciu są tu także aplikacje: Classdojo, Learningapps, Quizlet, Eduelo, e-podręczników i kanałów informacyjnych na You Tube. 

– Nauczyciele ustalają indywidualnie z rodzicami i ustalają optymalny sposób pracy dla uczniów o specjalnych potrzebach, by mogli oni pracować w najdogodniejszym dla siebie czasie. Do dyspozycji on-line są także: pedagog i psycholog – mówi Ewa Ziemba, dyrektor szkoły.

Monika Dolnicka – Selary, dyrektor Zespołu Szkolno – Przedszkolnego nr 3 mówi, że nauczyciele placówki są w stałym kontakcie z uczniami i rodzicami.

– Rejestrują potwierdzenie realizacji zadanych uczniom prac za pomocą maili, testów i przesyłanych zdjęć. Pracują w oparciu o dziennik elektroniczny szkoły – informuje. – Uczniowie o specjalnych potrzebach edukacyjnych mają dostosowane treści, metody i formy pracy do swoich możliwości psychofizycznych – zaznacza.  

Źródło: UM Tarnowskie Góry