„Władza a lokalne społeczności w Europie Środkowej w ujęciu historycznym” to tytuł dwudniowej XXIV Międzynarodowej Konferencji Naukowej z cyklu “Kultura Europy Środkowej”, która rozpocznie się w Zabrzu w najbliższy czwartek, 18 listopada.

Po raz dwudziesty czwarty organizują ją: Urząd Miejski w Zabrzu, katowicki oddział Polskiej Akademii Nauk oraz katowicki oddział Polskiego Towarzystwa Historycznego.

Patronat honorowy nad tym wyjątkowym wydarzeniem objęli: minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Piotr Gliński, metropolita katowicki abp Wiktor Skworc, ordynariusz gliwicki bp Jan Kopiec, marszałek województwa śląskiego Jakub Chełstowski, wojewoda śląski Jarosław Wieczorek, prezydent Zabrza Małgorzata Mańka-Szulik, prezes Polskiej Akademii Nauk Jerzy Duszyński oraz rektor Uniwersytetu Śląskiego Ryszard Koziołek.

Organizatorzy zapraszają do Filharmonii Zabrzańskiej oraz Sali Sprężarek w sztolni Królowa Luiza w Zabrzu.

Referat wprowadzający pt. „Idea samorządności” wygłosi prof. dr hab. Bogdan Dolnicki. Bezpośrednio po nim rozpocznie się dyskusja panelowa, w której udział wezmą m.in.: prezydent Zabrza Małgorzata Mańka-Szulik, dr Andrzej Drogoń, prof. dr hab. Bogdan Dolnicki, prof. dr hab. Czesław Martysz, prof. dr hab. Marek Szczepański oraz Kazimierz Karolczak – przewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii i Tomasz Zjawiony – prezes Regionalnej Izby Gospodarczej.

Pierwszego dnia Konferencji jej uczestnicy pochylą się nad tematem “Początki samorządności – przykład Czech”, a drugiego nad tematem “Władza centralna a samorządy i lokalne społeczności”.

Międzynarodowe konferencje naukowe z cyklu „Kultura Europy Środkowej” odbywają się w Zabrzu od 1997 r. Inspiracją do zorganizowania pierwszej pt. „Środkowoeuropejskie dziedzictwo św. Wojciecha” było millenium śmierci św. Wojciecha. Konferencje te przyczyniają się do odkrywania naszej tożsamości i poznawania bogatej kulturowo przeszłości. W szerokim kontekście europejskim przybliżają nam historię śląskiej ziemi. Każdego roku biorą w nich udział uczeni z różnych ośrodków naukowych kościelnych i świeckich w kraju, jak również z Czech, Słowacji czy Niemiec. Konferencje mają też ogromny walor edukacyjny, uczestniczą w nich bowiem corocznie grupy młodzieży szkół średnich i studentów zainteresowanych tego typu tematyką.

Program 24. Międzynarodowej Konferencji Naukowej z cyklu “Kultura Europy Środkowej” znajdziecie Państwo na stronie www.kultura-europy.pl

Źródło: UM Zabrze

Muzeum Miejskie im. Maksymiliana Chroboka w Rudzie Śląskiej po modernizacji jest znów otwarte dla zwiedzających! Gruntowny remont kosztował ponad 9 mln złotych. Teraz placówka ma ponad 1.4 tys. m² przestrzeni, nowoczesne zaplecze i interaktywne wystawy na czele ze stałą ekspozycją „Czas to pieniądz”, po której oprowadzają Joanna Gryzik i Karol Godula.

– Zapraszam do zwiedzania zarówno indywidualnie, jak i rodzinnie i w zorganizowanych grupach. Ekspozycje są bardzo ciekawe i naprawdę warte zobaczenia – mówi prezydent Grażyna Dziedzic.

Sercem muzeum jest nowa ekspozycja stała „Czas to pieniądz. Historia cywilizacji i ekonomii na przykładzie Rudy Śląskiej”, która zajmuje aż osiem sal tematycznych. – Wystawa jest unikatowa i kładzie szczególny nacisk na rozwój wiedzy z zakresu ekonomii i przedsiębiorczości, innowacyjności oraz zasad funkcjonowania gospodarki, a przy tym pokazuje wartość pracy oraz edukacji w życiu człowieka – mówi Krzysztof Gołąb, dyrektor placówki. – Wkraczając w przestrzeń pierwszej części wystawy zwiedzający przenoszą się w miejscu i czasie do początków ekonomii – opowiada Krzysztof Gołąb. – Widzimy tu, jak rodził się handel, choć jeszcze nie w formie jaką dziś znamy. Następnie odkrywamy średniowieczne zalążki późniejszego przemysłu na terenie dzisiejszej Rudy Śląskiej, przede wszystkim kuźnice, w których wykorzystywano złoża metali, w jakie były bogate te ziemie – opowiada.

Kolejne sale pokazują jak zmieniał się Górny Śląsk pod wpływem odkrycia węgla kamiennego, aż do rewolucji przemysłowej i jak wraz z tym ewoluowała ekonomia. Przed przejściem do współczesności zwiedzający poznają jeszcze Polską Rzeczpospolitą Ludową – szczególnie z perspektywy wszelkich absurdów ekonomicznych. Dla kompletności narracji i zrozumienia wszystkich czynników kształtujących gospodarkę ukazane są również konflikty zbrojne na terenie Górnego Śląska. Ponadto w ramach wystawy wydzielono strefę prezentującą życie rodzinne, aktywność społeczną i polityczną oraz rolę religii w życiu mieszkańców Rudy przełomu XIX i XX w.

Wirtualnymi przewodnikami po ekspozycji i zarazem po świecie ekonomii są dwie sztandarowe dla Rudy Śląskiej i dla fenomenu kapitalistycznych fortun postacie: Karol Godula, który stworzył imperium przemysłowe na skalę europejską oraz Joanna Gryzik, która wielokrotnie pomnożyła otrzymany od niego w spadku majątek. – Wystawa jest nie tylko ciekawym i oryginalnym punktem na kulturalnej mapie miasta i regionu, ale przede wszystkim ukoronowaniem dokonań tych ważnych i zasłużonych postaci – podkreśla prezydent Grażyna Dziedzic.

Prezentowane na wystawie informacje znajdą rozwinięcie w aplikacjach interaktywnych oraz planszach merytorycznych. – Dodatkową zachętą do aktywnego zwiedzania jest test wiedzy – zabawa polegająca na poszukiwaniu ukrytych odpowiedzi w elementach wystawy. Zwiedzający otrzymują bilet zawierający pytania i będący jednocześnie kuponem do zaznaczenia właściwych odpowiedzi. Na koniec zwiedzania goście mogą sprawdzić poprawność odpowiedzi – mówi dyrektor Gołąb. Ponadto każda z sal wzbogacona jest elementami scenografii, które przenoszą zwiedzających w inny świat i pobudzają wyobraźnię.

Roboty budowlane trwały od 2017 roku i objęły budynek od dachu po piwnice. W pierwszym etapie wykonano prace związane z adaptacją i przebudową pomieszczeń po byłym komisariacie Policji i wykonaniem dodatkowej klatki schodowej wraz z windą. Drugi etap, rozpoczęty w sierpniu 2019 roku, obejmował remont budynku i obejścia muzeum oraz przystosowanie pomieszczeń pod aranżację nowej wystawy stałej. Wykonano m.in.: wymianę poszycia dachowego z blachy na dachówkę, założono nową instalację elektryczną, centralnego ogrzewania i wentylacji, a także monitoringu wizyjnego oraz systemu przeciwpożarowego. Całe wnętrze dostawano do potrzeb osób niepełnosprawnych. Gruntowny remont przeszły również pomieszczenia biurowe oraz przestrzenie wystawiennicze. Placówka zyskała ok. 900 metrów kwadratowych przestrzeni, co w sumie daje do dyspozycji muzealników ok. 1430 m².

W ramach inwestycji przywrócona została także kawiarnia, która funkcjonowała w budynku jeszcze w latach 80-tych ubiegłego wieku. Na zewnątrz wymieniono schody od strony frontowej, odrestaurowano elewację, która dodatkowo została podświetlona. Odnowiono także podwórko muzeum, które zyskało nową powierzchnię z kostki granitowej oraz ogrodzenie. Całkowity koszt inwestycji wyniósł prawie 9,2 mln zł, z czego blisko 4 mln zł pochodziło z Regionalnego Programu Operacyjnego. Do remontu dołożyła się również Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, która przekazała na ten cel 333 tys. zł z Metropolitalnego Funduszu Solidarności.

Przypomnijmy, że budynek został wybudowany przez hrabiego Ballestrema jako szkoła gospodarstwa domowego dla dziewcząt przy gimnazjum, w którym dzisiaj mieści się I Liceum Ogólnokształcące. Od 1922 roku budynek należał do gminy Ruda, a w 1990 roku uchwałą Rady Miasta Ruda Śląska powołano w nim Muzeum Miejskie im. Maksymiliana Chroboka. Pierwszym dyrektorem została Elżbieta Szubert, a kolejnymi byli: Michał Lubina, Bernard Szczech, Barbara Nowak oraz pełniący obowiązki od 2015 roku Krzysztof Gołąb. Placówka posiada bogate zbiory etnograficzne, w tym stroje oraz dawne narzędzia i przedmioty codziennego użytku. Dysponuje także bogatym zbiorem sztandarów i proporców z XIX i XX wieku, zbiorami kartograficznymi, pocztówkami i zdjęciami oraz kolekcją listów związanych z rodem Ballestremów. Placówka posiada też bogaty zasób obrazów, grafik i rzeźb artystów związanych z miastem.

Źródło: UM Ruda Śląska

Historia Piekar Śląskich pełna jest sekretów – czas odkryć kilka z nich. W Salonie Śląskim zrobi to Leszek Bensz w najbliższą niedzielę 11 lipca o godz. 16.00 w Pałacu Kawalera w Świerklańcu.

Leszek Bensz – rodowity, choć nie z dziada pradziada, Piekarzanin. Od paru lat zafascynowany historią swojego miasta, jak i ludzi, którzy tutaj żyli. Mol archiwalny, rekonstruktor historyczny, sztukator , a przede wszystkim spełniony tata dwójki urwisów.

Współpomysłodawca i współzałożyciel Piekarskiego Werku. Wieloletni członek Stowarzyszenia na Rzecz Zabytków Fortyfikacji „Pro Fortalicum” oraz współzałożyciel Górnośląskiego Towarzystwa Genealogicznego „Silius Radicum”. Członek honorowy Fundacji im. Grupy Operacyjnej “Śląsk” 1939. Współautor książki „Wspomnienie Wiktora Szwagla oraz historia piekarskiej Policji”.

Salon Śląski, powstał w Pałacu Kawalera, staraniem Stowarzyszenia WRAZIDLOK. Patronem tytularnym jest Wójt Świerklańca Marek Cyl

Patronatu Salonowi Śląskiemu udzielił także Gminny Ośrodek Kultury w Nakle Śląskim.

Projekt wykładów historycznych wspiera Starostwo Powiatowe w Tarnowskich Górach.

Źródło: UM Piekary Śląskie

Członkowie Stowarzyszenia „Pro Fortalicium”, a także bytomscy pasjonaci historii rozpoczęli już przygotowania do kolejnej edycji widowiska historycznego „Walki o Miechowice”, które odbędzie się 29 stycznia 2022 roku. Tym razem to jedno z najważniejszych na Śląsku oraz w południowej Polsce wydarzeń historycznych otworzy specjalnie przygotowany na tę okazje film, do którego zdjęcia kręcono dzisiaj, 13 lutego w Bytomiu – Miechowicach i Zabrzu.

Wydarzenia, jakie miały miejsce w styczniu 1945 roku w Bytomiu i Miechowicach do dziś owiane są tajemnicą. Wciąż nie wiemy, co znajduje się w Szybie Południowym byłej KWK „Miechowice”. Czy Niemcy wycofując się z Bytomia ukryli tam akta katowickiego Gestapo, dzieła sztuki lub zrabowane złoto i kosztowności? To z pewnością jedna z największych tajemnic naszego miasta.

Z drugiej strony tragiczne wydarzenia w Miechowicach, gdzie zginęło około 380 osób również kryją w sobie wiele pytań. Aby przybliżyć wydarzenia, jakie miały miejsce ponad 70 lat temu członkowie Stowarzyszenia „Pro Fortalicium” i pasjonaci historii od kilku lat organizują w Bytomiu – Miechowicach rekonstrukcję tragicznych wydarzeń, jakie miały miejsce między 25 a 28 stycznia 1945 roku. Co roku członkowie Stowarzyszenia przygotowują nowy scenariusz wydarzenia. Tym razem w 2022 roku oprócz rekonstrukcji z udziałem aktorów, rekonstruktorów oraz pasjonatów historii, zobaczymy film poświęcony między innymi tajemnicom, jakie kryje wciąż nasze miasto.

Chcemy mieszkańcom Bytomia oraz widzom z innych miast, którzy przyjeżdżają co roku na Widowisko Historyczne przybliżyć nie tylko tragiczne wydarzenia, jakie miały miejsce w styczniu 1945 roku w Bytomiu i Miechowicach, ale również tajemnice związane z naszym miastem – mówi Ireneusz Okoń, członek Stowarzyszenia „Pro Fortalicium” i jeden z głównych organizatorów Widowiska Historycznego „Walki o Miechowice”. Mimo że do kolejnej rekonstrukcji mamy jeszcze prawie rok, już teraz rozpoczęliśmy przygotowania do niej. Film, do którego zdjęcia będziemy kręcić przez najbliższe dwa tygodnie będzie jednym z głównych elementów przyszłorocznej rekonstrukcji. Wierzę, że przedstawione w nim historyczne wydarzenia i tajemnice Bytomia zaciekawią widzów – dodaje Ireneusz Okoń.

W filmie, do którego dzisiaj, 13 lutego kręcono pierwsze zdjęcia zobaczymy nie tylko wydarzenia nawiązujące do tragedii miechowickiej, ale również związanych z sekretami Bytomia. Jakie to będą sceny, widzowie przekonają się podczas przyszłorocznej edycji widowiska „Walki o Miechowice”, jednak już dzisiaj możemy odkryć rąbka tajemnicy. Zdjęcia, jakie kręcone są do filmu odbędą się w dwóch etapach. Dzisiaj, 13 lutego zdjęcia kręcono między innymi w Parku Ludowym oraz przed pałacem Tiele – Wincklerów w Miechowicach, a także w Zabrzu. Za tydzień, 20 lutego kolejna część zdjęć. Gdzie będą się one odbywały? To na razie tajemnica, ale zapraszamy do śledzenia strony www.bytom.pl oraz fanpage Miasta Bytom i Schron Miechowice. Tam na pewno już wkrótce pokażemy zdjęcia, które kręcono podczas kolejnej części filmu poświęconemu Widowisku Historycznemu – „Walki o Miechowice”.

Przypomnijmy, że tegoroczna edycja jednego z największych na Śląsku oraz w południowej Polsce wydarzeń historycznych – Widowisko Historyczne – „Walki o Miechowice”, nie odbyła się z powodu pandemii koronawirusa. Organizatorzy w zamian przygotowali rekonstrukcję Tragedii Miechowickiej we wspomnieniach online, która cieszyła się bardzo dużym zainteresowaniem. Z myślą jednak o przyszłorocznej edycji, która odbędzie się 29 stycznia 2022 roku, członkowie Stowarzyszenia „Pro Fortalicium” oraz ProFort Centrum przygotowują film, który ma otworzyć VI edycję rekonstrukcji wydarzeń w Miechowicach.

Źródło: UM Bytom

Zachęcamy do obejrzenia najnowszych odcinków cyklu filmowego ZWIEDZAMY BIERUŃ, zrealizowanych w roku 2020 przez Muzeum Miejskie w Bieruniu. Jest to już drugi sezon cyklu, w ramach którego dostępne są trzy nowe odcinki. Przypomnijmy, że w sezonie pierwszym, którego premiera nastąpiła latem 2019 roku, zrealizowanych zostało osiem odcinków.

Dodatkowo, w roku 2020 Muzeum Miejskie w Bieruniu przygotowało film z nowego cyklu – ZAKOTWICZ SIĘ W BIERUNIU, który traktuje o powodzi, jaka miała miejsce w Bieruniu w roku 2010. Wszystkie filmy zamieszczone zostały poniżej. Zapraszamy do oglądania.

Filmy dostępne są TUTAJ oraz na kanale YouTube Miasta Bieruń.

Więcej informacji na temat działalności Muzeum Miejskiego w Bieruniu (w organizacji) znajdziecie na Fanpage’u Muzeum (KLIKNIJ TUTAJ). Zachęcamy do śledzenia. Przypominamy, że instytucja ta prowadzi działalność wydawniczą, wystawienniczą i dydaktyczno-edukacyjną. Oprócz tego sukcesywnie buduje kolekcję muzealną, która składac będzie się na ekspozycję stałą.

Źródło: UM Bieruń

Już w sobotę o godz. 10:00 Punkt Informacji o Mieście zaprasza spacer po Zabrzu „Architektura nieoczywista – zabrzańska moderna”, w ramach którego zorganizowane zostanie bezpłatna piesza wycieczka z przewodnikiem.

Zwiedzający zostaną wprowadzeni w świat architektury zabrzańskiej moderny, która przypada na okres dwudziestolecia międzywojennego. Na trasie wycieczki znajdą się m.in. budynki przy placu Traugutta oraz placu Wolności. Wydarzenie objęte jest rezerwacją miejsc, których można dokonywać w Punkcie Informacji o Mieście przy ul. Powstańców Śląskich 2/1.

Udział w akcji jest bezpłatny

Źródło: UM Zabrze

Od Stadt Königshütte do Królewskiej Huty – premiera najnowszej książki o Chorzowie

Najnowszy, trzeci tom monografii obejmuje lata 1868–1922 i zatytułowany został „Od Stadt Königshütte do Królewskiej Huty (1868–1922)”. Jego autorzy omawiają zarówno historię Królewskiej Huty jak i miejscowości, które na przestrzeni lat wchodziły w jej obręb.

Książka jest nie tylko syntezą dotychczasowej wiedzy na temat dziejów dzisiejszego Chorzowa, ale także w wielu miejscach udaną próbą jej poszerzenia. W książce pojawia się wiele niepublikowanych lub bardzo rzadkich zdjęć, a także wykonanych specjalnie na potrzeby tego wydawnictwa.

Opracowując ten nadzwyczaj interesujący okres historii Chorzowa, podjęto kwestie polityczne, samorządowe, narodowościowe, wyznaniowe, ekonomiczne i gospodarcze, nie zapomniano o edukacji, obyczajowości, prasie, architekturze i sztuce.
Wszystko układa się w polifoniczną opowieść o mieście, które narodziło się z huty i dzięki hucie, a w omawianym okresie dynamicznie się rozwijało i o jego mieszkańcach, którzy kształtowali wówczas na wielu poziomach swoją tożsamość.

Redaktorami naukowymi tomu są: Rektor Uniwersytetu Opolskiego prof. dr hab. Marek Masnyk, dr Jacek Kurek oraz mgr Przemysław Nadolski reprezentujący Muzeum w Chorzowie.

Od 8 września książkę można zakupić w Muzeum w Chorzowie (ul. Powstańców 25).

Źródło: UM Chorzów

31 sierpnia 1939 roku budynki Radiostacji przy ul. Tarnogórskiej stały się miejscem tak zwanej prowokacji gliwickiej – sfingowanego ataku niemieckiego oddziału specjalnego na niemiecką (a więc ich własną) placówkę, który to atak stanowił część propagandowo-dezinformacyjnego przygotowania agresji na Polskę.

81 lat temu wybuchła II wojna światowa. Zbrojny atak na Polskę poprzedził szereg tak zwanych incydentów granicznych, wśród nich prowokacja gliwicka w Radiostacji. 31 sierpnia 1939 roku grupa esesmanów przebranych za powstańców śląskich zaatakowała Radiostację w Gliwicach (nasze miasto znajdowało się wówczas na terytorium Niemiec).

Naziści chcieli w ten sposób zrzucić odpowiedzialność za rozpoczęcie wojny na stronę polską i uniknąć wojny na kilku frontach – z Rzeczpospolitą i jej sojusznikami. Podczas prowokacji gliwickiej naziści zamordowali aresztowanego dzień wcześniej Franza Honioka. Na ofiarę wybrano go nieprzypadkowo – Franz Honiok był wprawdzie obywatelem niemieckim, ale też powstańcem śląskim, który działał na rzecz polskości tego regionu.

Radiostacja jest jednym z najciekawszych zabytków techniki na Śląsku, a zarazem najwyższą drewnianą konstrukcją w Europie (111 m). Zbudowana została w 1935 roku przez niemiecką firmę Lorenz, z impregnowanego drewna modrzewiowego, szczególnie odpornego na szkodniki i czynniki atmosferyczne. 15 marca 2017 roku została wpisana na listę Pomników Historii.

Źródło: UM Gliwice

W piątek o godz. 12.00 w kościele pw. św. Piotra i Pawła rozpocznie się msza święta z okazji 40. rocznicy wybuchu strajku w Fazosie. Wystąpienie z 21 sierpnia 1980 roku było pierwszym strajkiem solidarnościowym na Śląsku.

Po mszy, jak co roku, przy tablicach pamiątkowych pod Dzwonnicą Gwarkowską nastąpi złożenie kwiatów. Przypomnijmy: rozpoczęty 21 sierpnia strajk w Fabryce Zmechanizowanych Obudów Ścianowych Fazos w Tarnowskich Górach był w lecie 1980 roku pierwszym protestem solidarnościowym na Górnym Śląsku, który dał impuls do protestu w jastrzębskich kopalniach i hucie Katowice. Wraz z protestami na Wybrzeżu doprowadził do podpisania tzw. porozumień sierpniowych i powstania Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Solidarność.

Obok postulatów płacowych i socjalnych, zostały wyraźnie w jego czasie wyartykułowane żądania o charakterze ogólnospołecznym i solidarnościowym z zakładami pracy protestującymi na Wybrzeżu.

O STRAJKU W ENCYKLOPEDII SOLIDARNOŚCI

Strajk w Fabryce Zmechanizowanych Obudów Ścianowych Fazos w Tarnowskich Górach. Pierwszy strajk na Górnym Śląsku w lecie 1980, w którym obok postulatów płacowych i socjalnych, zostały wyraźnie wyartykułowane żądania o charakterze ogólnospołecznym i solidarnościowym z zakładami pracy protestującymi na Wybrzeżu.

Według kierownictwa katowickiej KW MO protest ten miał kluczowe znaczenie dla dalszego przebiegu wypadków w województwie katowickim, ponieważ „przyspieszył dojrzewanie tendencji strajkowych w sąsiednich zakładach”. Fabryka produkująca nowoczesne urządzenia dla górnictwa zatrudniała ponad 1300 osób. 21 VIII 1980 po przerwie śniadaniowej przerwali pracę robotnicy spawalni. Przyłączyli się do nich pracownicy wydziału mechanicznego, galwanizerni i montażu. Swój protest tłumaczyli brakiem reakcji dyrekcji na stawiane przez nich od kilku miesięcy postulaty, głównie płacowe i socjalne. Podczas masówki całej pierwszej zmiany (ok. 500 osób) sytuację próbował opanować jeden z zastępców dyrektora fabryki. Nie był w stanie udzielić konkretnych odpowiedzi na zadawane mu pytania, dlatego robotnicy stwierdzili, że będą rozmawiać jedynie z dyrektorek naczelnym. Spisano pytania i żądania. Powstał dokument Postulaty i żądania pracowników Fazos-u dotyczące zakładu pracy. Krótko po czternastej pismo wręczono dyrektorowi naczelnemu, który wyszedł do załogi w towarzystwie wiceministra górnictwa Janusza Strzemińskiego. Strajkujący wyznaczyli dyrekcji czterogodzinny termin odpowiedzi.

Ich postulaty obok spraw odnoszących się ściśle do zakładu dotyczyły także kwestii ogólnospołecznych. Żądano m.in. zwiększenia wysokości zasiłków rodzinnych do wysokości obowiązujących w wojsku i milicji, poprawy zaopatrzenia placówek handlowych, likwidacji sklepów komercyjnych i przywrócenia cen z V 1976, obniżenia opłat za przedszkola, zwiększenia nakładów książek szkolnych i druków, zmniejszenia wydatków na cele propagandowe i reprezentacyjne. Domagano się także pełnej informacji na temat sytuacji w kraju i postulatów wysuniętych przez załogi Wybrzeża, żądając umożliwienia wystosowania do nich listu solidarnościowego.

Na kolejne spotkanie z załogą dyrektor przybył w towarzystwie m.in. wiceministra górnictwa, sekretarza KW PZPR Wiesława Kiczana, prezydenta miasta Tarnowskie Góry oraz sekretarza ekonomicznego tamtejszego KM PZPR. Przystali oni na rozłożoną w czasie realizację wszystkich postulatów dotyczących spraw zakładowych i branżowych, odżegnując się jednak od żądań ogólnospołecznych. Po naradzie załoga zdecydowała, że strajk będzie kontynuowany aż do przyjęcia pozostałych żądań. Rozpoczęły się kolejne rozmowy ze strajkującymi, naciski na pojedynczych pracowników ze strony dyrekcji, organizacji partyjnej, rady zakładowej oraz funkcjonariuszy grupy operacyjnej SB działającej w fabryce. Strajk próbowano złamać przy pomocy partyjnych aktywistów. Zamierzali oni przystąpić do pracy i pociągnąć za sobą innych.

Rozwiązanie kryzysu nastąpiło rano 22 VIII 1980, miało jednak charakter kompromisowy. Strajkujący postanowili zawiesić protest na tydzień. Do tego czasu władze miały zrealizować i wyjaśnić wysuwane przez nich postulaty. Załoga zapowiedziała wznowienie strajku 1 IX 1980, gdyby tak się nie stało. Sporządzono rezolucję. Znalazły się w niej powyższe ustalenia oraz wyrazy poparcia dla robotników Wybrzeża i ich dezyderatów, w tym powołania niezależnych związków zawodowych. Władze pod naciskiem załogi wyraziły zgodę na opublikowanie tego dokumentu w radiu i telewizji, ale był to tylko zabieg taktyczny i ostatecznie do emisji nie doszło. 22 VIII 1980 przed godziną jedenastą Fazos przystąpił do pracy. W tym też dniu wysłano do Gdańska dwóch delegatów, którzy mieli pozyskać informacje na temat tego, co się tam faktycznie dzieje i dostarczyć do Stoczni Gdańskiej im. Lenina wspomnianą rezolucję. Tylko jeden z nich dotarł do celu i spotkał się przedstawicielami trójmiejskiego MKS. 25 VIII 1980 powrócił do Tarnowskich Gór. Podczas spotkania z załogą, w obecności dyrektora fabryki, przedstawił listę 21 postulatów gdańskich oraz odezwę tamtejszego MKS na temat niezależnych związków zawodowych.

Do końca sierpnia wyjaśniona została sprawa sposobu realizacji postulatów zakładowych w Fazosie. Znaczną ich część spełniono. W sprawie żądań ogólnospołecznych tłumaczono się wciąż jednak brakiem odpowiednich kompetencji. Do wznowienia strajku nie doszło, ponieważ zawarte w Szczecinie i Gdańsku porozumienia tamtejszych MKS-ów ze stroną partyjno-rządową robotnicy tarnogórskiej fabryki uznali za spełnienie własnych żądań. 3 IX 1980 dyrekcja zakładu zawarła porozumienie z przedstawicielami tworzących się już w fabryce niezależnych związków zawodowych.

Jarosław Neja

(tekst za Encyklopedią Solidarności)

Źródło: UM Tarnowskie Góry

Warunki pracy i zawody zmieniły się w ostatnich dekadach. Konkurs „Praca dawniej” ma pokazać czasy, które pamiętają seniorzy, dzięki fotografiom z minionych lat.

Konkurs, organizowany przez portal Aplikuj.pl, skierowany jest do osób w wieku od 60 lat wzwyż z woj. śląskiego i małopolskiego, które mogą się pochwalić zdjęciami z dawnej pracy. Aby wziąć udział, trzeba wypełnić specjalny formularz konkursowy dostępny na www.aplikuj.pl/konkurs-senior-zgloszenie

Zgłoszenia może dokonać zarówno sam senior, jak i bliski lub znajomy w jego imieniu.
Termin przyjmowania zgłoszeń upływa 11 września 2020 r.

Z uwagi sytuację konkurs przeprowadzany jest bezkontaktowo, w całości za pośrednictwem internetu.

Zapraszamy serdecznie seniorów do udziału w konkursie! Do wygrania telefony komórkowe, książki i kursy komputerowe od podstaw (strefakursow.pl). Pełny regulamin i szczegóły projektu można sprawdzić na stronie: www.aplikuj.pl/konkurs-senior.

Źródło: Wydział Edukacji i Polityki Społecznej / UM Czeladź