Wypracowanie modelowych rozwiązań na rzecz odpowiedzialnej urbanizacji w Polsce – to jeden z celów kończącego się projektu Gospostrateg-NewUrbPact, realizowanego przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii, Instytut Rozwoju Miast i Regionów oraz Uczelnię Łazarskiego. Projekt, w którym przedmiotem badań była Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, podsumowano na konferencji w Warszawie.

Praktycznym celem przedsięwzięcia było wypracowanie modelowych rozwiązań na rzecz odpowiedzialnej urbanizacji w Polsce oraz przygotowanie ich do wdrożenia do zasadniczego nurtu polityk publicznych. W sposób szczególny projekt kładł nacisk na wypracowanie rozwiązań służących podniesieniu jakości i znaczenia planowania przestrzennego oraz wzmocnienia jego roli jako instrumentu zarządzania procesami urbanizacji w Polsce – w tym zwłaszcza w zakresie przeciwdziałania zjawiskom suburbanizacji i kurczenia się miast, które stanowią jedno z głównych wyzwań dla zrównoważonego rozwoju miast i ich obszarów funkcjonalnych.

Przedmiotem badań była Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia. Dla jej obszaru wykonano liczne analizy o tematyce społeczno-gospodarczej i przestrzennej, z wykorzystaniem nowoczesnych narzędzi informatycznych, baz danych i obrazowania satelitarnego. Wyniki badań i analiz omówiła dr Agnieszka Sobala-Gwosdz, podczas sesji „Pilotaże a rzecz odpowiedzialnej urbanizacji w Polsce w ramach Projektu NewUrbPact. Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia i Miasto Radomsko”.

Relację wideo z konferencji można obejrzeć poniżej:

Oprócz prezentacji i sesji dyskusyjnych, w ramach wydarzenia odbyły się warsztaty dla administratorów i użytkowników przestrzeni publicznych. W trakcie zajęć omawiano procesy rewitalizacyjne, a także jakościowe i ilościowe rozwiązania w planowaniu przestrzennym.

Projekt NewUrbPact trwał od stycznia 2019 do września 2022 roku i był współfinansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Wypracowane wnioski i rezultaty będą stanowiły podstawę do opracowywania zmian legislacyjnych w zakresie planowania przestrzennego w Polsce.

Materiały dotyczące Metropolii, które dotychczas wypracowano w ramach projektu NewUrbPact, dostępne są na stronie InfoGZM – LINK.

Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia (GZM) podpisała list intencyjny z Instytutem Rozwoju Miast i Regionów (IRMiR). Oba podmioty zadeklarowały chęć współpracy w ramach projektu NewUrbPact w ramach GOSPOSTRATEG. Kooperacja będzie dotyczyć szeroko rozumianych kwestii polityki przestrzennej i kierunków rozwoju obszaru GZM.

Instytut realizuje w latach 2019-2021 projekt pn. Nowy model urbanizacji w Polsce – praktyczne wdrożenie zasad odpowiedzialnej urbanizacji oraz miasta zwartego (NewUrbPact). Jego celem jest wypracowanie wzorcowych rozwiązań na rzecz odpowiedzialnej urbanizacji w kraju. Jest to część szerszego projektu zwanego GOSPOSTRATEG.

Podpisany list intencyjny zakłada, że GZM będzie stanowić przedmiot badań, a IRMiR będzie jednostką prowadzącą badania. Dotyczyć one będą wybranych aspektów funkcjonowania związku metropolitalnego i jego gmin członkowskich. W szczególności będą one związane z szeroko rozumianą polityką przestrzenną, jak np. problematyka depopulacji, suburbanizacji i kurczenia się miast. To jedne z głównych współczesnych wyzwań dla zrównoważonego rozwoju miast oraz ich obszarów funkcjonalnych.  Wyniki zostaną pozyskane nieodpłatnie, a prace będą realizowane do końca 2021 r.

Zasadniczą rolą IRMiR jest wspieranie władz państwowych oraz samorządowych w procesie optymalnego zarządzania miastami i ich obszarami funkcjonalnymi. Instytut prowadzi prace na rzecz jednostek samorządu terytorialnego w zakresie m.in. rozwoju lokalnego i regionalnego, planowania przestrzennego czy stymulowania procesów gospodarczych.

Program GOSPOSTRATEG jest współfinansowany ze środków Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Realizowany jest przez konsorcjum, które tworzą: Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii, Instytut Rozwoju Miast i Regionów oraz Uczelnia Łazarskiego.