1

Nowy model urbanizacji w Polsce. Podsumowano projekt z udziałem GZM

Wypracowanie modelowych rozwiązań na rzecz odpowiedzialnej urbanizacji w Polsce – to jeden z celów kończącego się projektu Gospostrateg-NewUrbPact, realizowanego przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii, Instytut Rozwoju Miast i Regionów oraz Uczelnię Łazarskiego. Projekt, w którym przedmiotem badań była Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, podsumowano na konferencji w Warszawie.

Praktycznym celem przedsięwzięcia było wypracowanie modelowych rozwiązań na rzecz odpowiedzialnej urbanizacji w Polsce oraz przygotowanie ich do wdrożenia do zasadniczego nurtu polityk publicznych. W sposób szczególny projekt kładł nacisk na wypracowanie rozwiązań służących podniesieniu jakości i znaczenia planowania przestrzennego oraz wzmocnienia jego roli jako instrumentu zarządzania procesami urbanizacji w Polsce – w tym zwłaszcza w zakresie przeciwdziałania zjawiskom suburbanizacji i kurczenia się miast, które stanowią jedno z głównych wyzwań dla zrównoważonego rozwoju miast i ich obszarów funkcjonalnych.

Przedmiotem badań była Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia. Dla jej obszaru wykonano liczne analizy o tematyce społeczno-gospodarczej i przestrzennej, z wykorzystaniem nowoczesnych narzędzi informatycznych, baz danych i obrazowania satelitarnego. Wyniki badań i analiz omówiła dr Agnieszka Sobala-Gwosdz, podczas sesji „Pilotaże a rzecz odpowiedzialnej urbanizacji w Polsce w ramach Projektu NewUrbPact. Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia i Miasto Radomsko”.

Relację wideo z konferencji można obejrzeć poniżej:

Oprócz prezentacji i sesji dyskusyjnych, w ramach wydarzenia odbyły się warsztaty dla administratorów i użytkowników przestrzeni publicznych. W trakcie zajęć omawiano procesy rewitalizacyjne, a także jakościowe i ilościowe rozwiązania w planowaniu przestrzennym.

Projekt NewUrbPact trwał od stycznia 2019 do września 2022 roku i był współfinansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Wypracowane wnioski i rezultaty będą stanowiły podstawę do opracowywania zmian legislacyjnych w zakresie planowania przestrzennego w Polsce.

Materiały dotyczące Metropolii, które dotychczas wypracowano w ramach projektu NewUrbPact, dostępne są na stronie InfoGZM – LINK.




Mieszkańcy wypowiedzieli się o Metropolii. Pierwsze wnioski z badań ankietowych

Jaka Metropolia w 2035 roku? Zielona i mniej zanieczyszczona, przyjazna mieszkańcom, oferująca dobrą jakość życia z dobrym systemem komunikacji, innowacyjna i nowoczesna. Taki obraz Metropolii przyszłości uzyskaliśmy w badaniach ankietowych mieszkańców. Zostały one przeprowadzone ostatnim kwartale 2021 roku w ramach toczących się prac nad Strategią Rozwoju Metropolii. Wzięło w nich udział ok. 1,4 tys. osób. Ankiety były dostępne online oraz w miejscach publicznych.

Prezentujemy wstępne wnioski z ankiet (TUTAJ). Pełny raport w przygotowaniu.

Najważniejszymi wyzwaniami wskazywanymi przez mieszkańców stojącymi przed GZM do 2027 roku to przede wszystkim poprawa jakości środowiska, zwiększenie dostępności przyjaznego środowisku transportu zbiorowego (w szczególności szynowego), transformacja przemysłowa (górnictwo) oraz tworzenie szerokiej oferty transportu zapobiegającej wykluczeniu komunikacyjnemu.

Kluczowe działania rekomendowane przez mieszkańców wspierające rozwój Metropolii dotyczyły przede wszystkim rozwoju transportu publicznego i zbiorowego, ochrony i tworzenia nowych terenów zielonych, poprawy jakości standardów planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz ograniczenia niskiej emisji oraz zanieczyszczeń z przemysłu i transportu.

Strategia Rozwoju GZM ma być gotowa do końca 2022 r. Wyznaczy m.in. cele i kierunki jej rozwoju, a także komponent planistyczny w postaci modelu struktury funkcjonalno-przestrzennej związku metropolitalnego.

Więcej informacji o Strategii: Aktualności – Strategia Rozwoju GZM (metropoliagzm.pl)




Strategia Metropolii odpowie na współczesne potrzeby i wyzwania

Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia pracuje nad pionierskim dokumentem, jakim będzie Strategia Rozwoju GZM na lata 2022-2027 z perspektywą do 2035 roku. Dokument określi wizję Metropolii w kilkunastoletniej perspektywie czasowej oraz wskaże cele i kierunki jej rozwoju, nawiązując do współczesnych wyzwań i potrzeb. A tych – jak pokazała konferencja zorganizowana w piątek (17 grudnia) w Katowicach – jest naprawdę wiele. Depopulacja, suburbanizacja, kształtowanie przestrzenne – to niektóre problemy, jakie wymieniali naukowcy, eksperci i samorządowcy uczestniczący w wydarzeniu. W jaki sposób poradzi sobie z nimi pierwsza metropolia w Polsce?

Metropolia na Śląsku i w Zagłębiu liczy aż 2,3 mln mieszkańców, ale problem depopulacji nie jest jej obcy. Jak wskazywał podczas wydarzenia Łukasz Sykała z Instytutu Rozwoju Miast i Regionów (IRMiR), w ostatnich 10 latach w GZM na skutek ubytku naturalnego i migracyjnego ubyło 107 tys. mieszkańców. W ciągu kolejnych lat procesy depopulacji ulegną pogłębieniu – wg Głównego Urzędu Statystycznego w latach 2020-2030 ubędzie kolejne 140 tys. mieszkańców. Widoczny jest także trend suburbanizacji, ale mniejszy niż w innych obszarach metropolitalnych, np. warszawskim. Dlatego wyzwaniem Metropolii, jak i innych samorządów w Polsce, jest adaptacja do zmian demograficznych.

Walka o mieszkańca

Dr hab. Krzysztof Gwosdz, prof. UJ, podkreślił, że w Metropolii liczba studentów przewyższa już liczbę górników, co jest dość istotne dla regionu, który przez lata opierał się na przemyśle wydobywczym. Obecnie w GZM studiuje blisko 89 tys. osób. Metropolia, z naciskiem na jej stolicę – Katowice, jest także drugim po Warszawie miejscem lokowania największych firm. Profesor Gwosdz podkreślił także widoczne w Metropolii „odrodzenie kulturalne”, które w naturalny sposób ciągnie za sobą odrodzenie gospodarcze.

Kolejni eksperci IRMIR – Jacek Koj i Wojciech Łachowski – zwrócili uwagę na procesy urbanizacyjne. W odniesieniu do licznych terenów poprzemysłowych, ich zdecydowana większość znajduje się w rdzeniu GZM, czyli miastach na prawach powiatu (blisko 85 proc.). Udział zagospodarowanych terenów poprzemysłowych w całej GZM to 41 proc. Z kolei w odniesieniu do mieszkalnictwa, widać globalny trend, jakim jest suburbanizacja – wielkość kompleksów mieszkaniowych w Metropolii rośnie wraz z odległością od rdzenia, jednocześnie gęstość zabudowy staje się coraz mniejsza.

W wystąpieniu Antoniego Matuszko i Agnieszki Gajdy (IRMIR) zwrócono uwagę, że przyrosty demograficzne mają obecnie największy potencjał w gminach wiejskich, przy czym aż 68 proc. małych dzieci w GZM musi być dowożonych do żłobków, które znajdują się w odległości większej niż 15 minut marszu. Dyrektor IRMIR Wojciech Jarczewski dodał, że obecnie w GZM buduje się więcej inwestycji niemieszkaniowych, czyli budynków przemysłowych, magazynowych czy biurowych.

Prace nad Strategią

Zuzanna Bartczak i Michał Smoleń z PwC Polska przedstawili założenia do opracowywanej Strategii Rozwoju GZM na lata 2022-2027 z perspektywą do 2035. Podkreślili, że będzie to dokument biorący pod uwagę opinię możliwe najszerszego grona interesariuszy. Wskazali, że na etapie tzw. prekonsultacji, osoby ankietowane jako największe wyzwanie Metropolii do 2027 roku wskazywały prowadzenie działań ukierunkowanych na środowisko (odpowiedziało tak 64 proc.). Do innych ważnych wyzwań zaliczono kształtowanie transportu zbiorowego, transformację przemysłową czy zatrzymanie u siebie młodych mieszkańców.

Strategia Rozwoju GZM będzie dokumentem pionierskim – nie tylko dlatego, że dotyczyć będzie pierwszej w Polsce ustawowo powołanej metropolii, ale również dlatego, że zostanie sporządzona według znowelizowanych w listopadzie 2020 r. przepisów prawa, które zintegrowały planowanie strategiczne z przestrzennym.

Dotychczas przeprowadzone zostały takie działania jak m.in.: ankietyzacja służąca pozyskaniu opinii mieszkańców nt. potrzeb i oczekiwań mieszkańców wobec GZM, wywiady indywidualne z ekspertami oraz warsztaty z włodarzami i przedstawicielami gmin z pięciu podregionów GZM. Obecnie realizowany jest II etap prac, związany z diagnozą sytuacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej.

Głos naukowców i samorządowców

Podczas debaty ekspertów, naukowców i prezydentów miast, wiceprzewodnicząca GZM Danuta Kamińska podkreśliła, że strategia ma w pełni wykorzystywać potencjał GZM. Wspomniała o negatywnych prognozach demograficznych, które dotykają wszystkich polskich miast (w trakcie konferencji można było usłyszeć, że ONZ prognozuje, iż do 2100 r. w Polsce może mieszkać tylko 17 mln osób, jeśli nie zacznie się zmieniać na lepsze struktura demograficzna). Strategia ma pomóc w osiągnięciu jednego z głównych celów GZM – zatrzymania mieszkańców u siebie, a także przyciąganiu nowych.

O problemach związanych z depopulacją wspomniał ponownie dr Wojciech Jarczewski. Dodał, że pozytywną rzeczą jest siła gospodarcza Metropolii – druga w kraju, po obszarze metropolitalnym Warszawy. Podkreślił również, że Metropolia powinna zacieśnić współpracę z obszarem metropolitalnym Krakowa, a pomóc w tym powinno szybkie połączenie kolejowe. Rację przyznał mu prof. Marek Szczepański z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Zaznaczył, że wzorem dla innych Metropolii powinien być obszar pomiędzy Bostonem i Waszyngtonem, czyli tzw. metropolia BosWash, która liczy 52 mln mieszkańców. Prof. Adam Drobniak z Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach dodał, że należy zachować ostrożność w formułowaniu wizji i misji Metropolii.

Następnie głos zabrali samorządowcy. Wiceprezydent Katowic Mariusz Skiba podkreślił, że istnieją elementy, które obligują miasta GZM do współpracy, jak transport zbiorowy czy zakup energii, ale też pojawiają się nowe obszary i wyzwania, które należy rozwiązywać wspólnie – jak rozwój sfery naukowej.

Prezydent Sosnowca Arkadiusz Chęciński zwrócił uwagę na problem smogu, o którym mówili także mieszkańcy w prekonsultacjach do Strategii. Wyraził nadzieję, że kwestia zanieczyszczenia powietrza zostanie rozwiązana w kolejnych latach, ale będzie to możliwe tylko przy odpowiedniej polityce rządowej.

Adam Neumann, prezydent Gliwic, podkreślił ważną rolę współpracy między samorządami – nie tylko w samej Metropolii, ale także na zewnątrz. Z kolei Mariusz Wołosz, prezydent Bytomia, dobrze ocenił funkcjonowanie Metropolii po pierwszych czterech latach jej działalności. Podkreślił, że Metropolia jest od tego, aby radzić sobie z tym, z czym pojedyncze miasta nie są w stanie sobie poradzić. Zachęcanie ludzi do zamieszkania w Metropolii może być też bardziej skuteczne niż zachęcanie do życia w pojedynczych miastach.

Konferencja w Katowicach pt. „Od badania do działania: Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia w wynikach projektu Gospostrateg-NewUrbPact i pracach nad Strategią Rozwoju GZM” była organizowana przez IRMIR, Metropolię GZM i PwC Polska.




Kolejny krok na drodze do opracowania Strategii Rozwoju Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii

Poprawa jakości życia, rozwój funkcji metropolitalnych, wzmacnianie spójności przestrzennej i społeczno-gospodarczej – to wyzwania przed którymi stoi Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia. Właśnie wybrano wykonawcę, który wspierać będzie GZM w opracowaniu Strategii Rozwoju Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii na lata 2022-2027 z perspektywą do 2035 r.

Komisja przetargowa za najkorzystniejszą uznała ofertę firmy doradczej PwC Advisory Sp. z o.o. sp. k. z którą będzie tworzyć wspólny dokument. Opracowanie Strategii rozpocznie się od prac analityczno-diagnostycznych oraz wykonania delimitacji obszarów funkcjonalnych GZM, czyli określenia granic dla terenów, które mają wpływ na jej obszar. Dokument będzie opracowany przy współudziale możliwie szerokiego grona interesariuszy i zostanie poddany konsultacjom społecznym. Strategia określi wizję GZM w kilkunastoletniej perspektywie czasowej oraz wskaże cele i kierunki jej rozwoju, nawiązując do współczesnych wyzwań i potrzeb. Będzie narzędziem wzmacniającym proces zarządzania obszarem metropolitalnym.

Strategia Rozwoju Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii będzie dokumentem pionierskim w skali kraju. Przede wszystkim dlatego, że powstanie dla pierwszej w Polsce ustawowo powołanej metropolii, ale też zostanie sporządzony według znowelizowanych w listopadzie 2020 r. przepisów prawa, które zintegrowały planowanie strategiczne z przestrzennym. Jedną z zasadniczych zmian wynikających z nowych przepisów jest opracowanie tzw. modelu struktury funkcjonalno-przestrzennej, jako obligatoryjnego elementu strategii rozwoju i tym samym rezygnacja z odrębnego dokumentu, jakim miało być ramowe studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego.

Strategia rozwoju zastąpi obecnie obowiązujący Program działań strategicznych GZM do roku 2022, który od 2018 roku wyznacza główne kierunki działań Metropolii. Zakończenie prac nad strategią planowane jest na IV kwartał 2022 r.




Metropolia wybierze wykonawcę na opracowanie strategii rozwoju

Ruszył proces związany z wyborem wykonawcy na opracowanie Strategii Rozwoju Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii na lata 2022-2027 z perspektywą do 2035 r. Ma być to narzędzie wspierające proces rozwoju i zarządzania obszarem metropolitalnym, m.in. poprzez określenie wizji Metropolii, a także celów i kierunków działań GZM oraz jej gmin członkowskich w kilkuletniej perspektywie czasowej.

Strategia to dokument wspólny dla całego obszaru metropolitalnego. Ustalenia w niej zawarte będą uwzględniać zarówno tzw. dokumenty wyższego rzędu (w tym krajowe i unijne), jak i nową perspektywę finansową na lata 2021-2027.

– Będzie to pionierski dokument w skali kraju, sporządzony według znowelizowanych w listopadzie 2020 roku przepisów prawa, które zintegrowały planowanie strategiczne z przestrzennym – zapowiada Danuta Kamińska, wiceprzewodnicząca zarządu GZM.

– Jedną z zasadniczych zmian jest opracowanie tzw. modelu struktury funkcjonalno-przestrzennej, jako obligatoryjnego elementu strategii rozwoju związku metropolitalnego. Zastąpi on ramowe studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego dla GZM, wynikające z poprzednich zapisów ustawowych – dodaje wiceprzewodnicząca Kamińska.

Strategia ma się koncentrować na kwestiach takich jak: poprawa jakości życia, rozwój funkcji metropolitalnych, wzmacnianie spójności przestrzennej i społeczno-gospodarczej, ale także ma odnosić się do współczesnych wyzwań i potrzeb.

Jej opracowanie zostanie poprzedzone pracami analityczno-diagnostycznymi oraz wykonaniem delimitacji obszarów funkcjonalnych GZM, czyli określeniem granic dla terenów, które mają wpływ na jej obszar. Dokument będzie opracowany przy współudziale możliwie szerokiego grona interesariuszy i zostanie poddany konsultacjom społecznym.

Zakończenie prac nad Strategią planowane jest na IV kwartał 2022 r. Dokument ten zastąpi obecnie obowiązujący „Program Działań Strategicznych”, który wyznaczył główne kierunki działań w pierwszej fazie funkcjonowania Metropolii. Określa on około 30 zadań do realizacji w latach 2018-2022, w ramach pięciu priorytetów rozwojowych.

Termin składania ofert na opracowanie Strategii Rozwoju GZM na lata 2022-2027 z perspektywą do 2035 r. upływa 16 kwietnia br.

Link: Przetarg nieograniczony – zamówienie na opracowanie Strategii Rozwoju Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii na lata 2022-2027 z perspektywą do 2035 r.




Siemianowice Śląskie będą miały strategię rozwoju elektromobilności na lata 2020-2035

Prezydent Miasta Siemianowice Śląskie  informuje o przystąpieniu do opracowania projektu dokumentu pn.: „Strategia rozwoju elektromobilności dla miasta Siemianowice Śląskie na lata 2020-2035”.

Opracowany projekt dokumentu zostanie przedłożony do konsultacji społecznych.

Głównym celem strategii będzie redukcja na terenie miasta Siemianowice Śląskie zanieczyszczenia liniowego obejmującego głównie zanieczyszczenia komunikacyjne. Dokument będzie wyznaczał zakres działań, jakie miasto Siemianowice Śląskie powinno przedsięwziąć  w celu rozwoju polityki elektromobilności. Wdrożenie założeń strategii powinno przyczynić się m.in. do: zredukowania emisji substancji zanieczyszczających powietrze i zmniejszenia emisji hałasu, zapewnienia nowych, rozwiniętych form zarządzania miastem w zakresie transportu, zaszczepienia wśród mieszkańców nowego spojrzenia na działania prowadzone przez miasto poprzez edukację i promocję szerokiej kultury mobilności i form transportu zero emisyjnego, w tym zaktywizowanie mieszkańców do świadomego kreowania miasta pod kątem elektromobilności, sukcesywnego rozwoju miasta w zakresie polityki elektromobilności. Jednym z etapów prac nad dokumentem będzie elektroniczna ankieta dla mieszkańców, przygotowana i udostępniona przez wykonawcę, której wyniki posłużą, jako materiał źródłowy do wykorzystania przy opracowywaniu ww. dokumentu. Strategia zostanie dodatkowo przedłożona do konsultacji społecznych, o których Państwo zostaniecie poinformowani obwieszczeniem określającym termin i miejsce zapoznania się z projektem dokumentu oraz formą wnoszenia uwag i wniosków do przedmiotowego dokumentu, a który zostanie umieszczony  na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Urzędu Miasta Siemianowice https://bip.msiemianowicesl.finn.pl/ oraz wywieszone na tablicy ogłoszeń

Osoby zainteresowane mogą składać uwagi i wnioski w Urzędzie Miasta Siemianowice Śląskie, w Biurze Ochrony Środowiska (ul. Michałkowicka 105, Siemianowice Śląskie, I piętro, pok. nr 31) w poniedziałki w godzinach 7.00 – 17.00, wtorki, środy, czwartki w godzinach  8.00 – 16.00 oraz w piątki w godzinach 8.00 – 14.00, pisemnie na adres Urząd Miasta Siemianowice Śląskie ul. Jana Pawła II 10, 41-100 Siemianowice Śląskie lub na adres

e-mail: rs@um.siemianowice.pl

Projekt dokumentu jest finansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie w ramach programu priorytetowego GEPARD II – transport niskoemisyjny, część 2 Strategia rozwoju elektromobilności.

Źródło: UM Siemianowice Śląskie, autor: Katarzyna Mroczka Biuro Ochrony Środowiska




Rozpoczęto prace nad Strategią dla miasta Imielin na lata 2021-2028

Burmistrz Miasta Imielin informuje o rozpoczęciu prac nad Strategią dla miasta Imielin na lata 2021-2028

W styczniu br. rozpoczęliśmy prace nad dokumentem: ‘Strategia dla miasta Imielin na lata 2021 -2028’

Celem opracowania nowej Strategii jest aktualizacja danych statystycznych i makroekonomicznych, przepisów prawnych oraz uwzględnienie zmieniających się potrzeb społeczności lokalnej.

Nowy dokument będzie dostosowany do aktualnych Planów i Strategii uchwalonych na szczeblu lokalnym i regionalnym. Ponadto w Strategii zapisane zostaną zadania inwestycyjne kluczowe z punktu widzenia rozwoju naszego miasta.

Strategia będzie realizowana metodą ekspercko-partycypacyjną, zakładającą udział mieszkańców, przedsiębiorców, organizacji pozarządowych itd. Przewiduje się przeprowadzenie badania ankietowego oraz organizację spotkań warsztatowych i konsultacyjnych.

Umowa na opracowanie dokumentu Strategii została podpisana z Uniwersytetem Ekonomicznym w Katowicach i realizowane będzie przez zespół wykonawczy: dr hab. Robert Wolny, prof. UE – kierownik zespołu, dr hab. Magdalena Jaciow, mgr Paweł Ponikło i mgr Adrian Wawro.

Informacji udziela:

Sekretarz Miasta

tel. (32) 22 54 114

e- mail: sekretarz@imielin.pl




Konsultacje Programu działań strategicznych

Szanowni Państwo,

w przyszłym tygodniu (27-31 sierpnia) odbędzie się pięć spotkań informacyjnych w ramach konsultacji społecznych dotyczących „Programu działań strategicznych Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii do roku 2022”. Poniżej przesyłam harmonogram tych spotkań:

1)         Podregion gliwicki

Miejsce: Urząd Miejski w Gliwicach, ul. Zwycięstwa 21, Gliwice

Termin: 27.08.2018 r. godz. 16.00

2)         Podregion bytomski

Miejsce: Urząd Miejski w Bytomiu, ul. Parkowa 2, Bytom

Termin: 28.08.2018 r. godz. 15.00

3)         Podregion katowicki

Miejsce: Urząd Miasta Katowice, Pałac Goldsteinów, Plac Wolności 12A, Katowice

Termin: 29.08.2018 r. godz. 16.00

4)         Podregion sosnowiecki

Miejsce: Urząd Miejski w Sosnowcu, Al. Zwycięstwa 20, Sosnowiec

Termin: 30.08.2018 r. godz. 16.00

5)         Podregion tyski

Miejsce: Urząd Miasta Tychy, Al. Niepodległości 49, Tychy

Termin: 31.08.2018 r. godz. 16.00

Więcej informacji: http://bip.metropoliagzm.pl/article/konsultacje-spoleczne-projektu-programu-dzialan-strategicznych-gornoslasko-zaglebiowskiej-metropolii-do-roku-2022