1

Innowacje godne UNESCO wspiera Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia

GZM została oficjalnym partnerem strategicznym Zabytkowej Kopalni Srebra. Jest to obiekt, który, jako jedyny na terenie GZM i jeden spośród zaledwie siedemnastu w Polsce, znalazł się na liście światowego dziedzictwa UNESCO.

– Nasza współpraca jest naturalną konsekwencją działania w oparciu o innowacyjne myślenie, które ułatwia ludziom życie – tak samo ważne teraz, jak i przed ponad dwoma wiekami, kiedy to właśnie w tej części Europy rozpoczęła się rewolucja przemysłowa. Pionierskie rozwiązania i odważne wdrażanie nowych technologii nadal charakteryzują ten region, a Górnośląsko- Zagłębiowska Metropolia, sama będąc przykładem pionierskich rozwiązań – wspiera je na tym terenie w obszarach transportu, edukacji i rozwoju, gospodarki, ochrony środowiska i czasu wolnego – mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący Zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

Historyczna Kopalnia w Tarnowskich Górach jest symbolem wielkiej zmiany. Dzięki odwadze mieszkających tu ludzi, ich wierze w nowe technologie – jakimi były kiedyś maszyna parowa czy nowatorski system gospodarowania wodami podziemnymi – wprowadzono rozwiązania, które wyprzedzały swoją epokę, ułatwiały ludziom życie i pracę.

– W GZM myślimy podobnie. Wierzymy w rozwój, wspólnotowość, sprawczość. Skupiamy się na technologiach i rozwiązaniach, które czynią życie łatwiejszym, bezpieczniejszym, lepszym. Każdego dnia staramy się budować wspólnotę 41 miast i gmin, które razem przełamują stereotypy i, łącząc ze sobą wiele elementów, tworzą rozwiązania, które choć zupełnie na innym poziomie, to 200 lat później również ułatwiają ludziom życie – dodaje Kazimierz Karolczak.

W ramach współpracy na terenie obiektów kopalni oraz w jej mediach własnych będzie szeroko promowana GZM i jej wartości w kontekście rozwoju i innowacyjności, a mieszkańcy GZM otrzymają między innymi 20% zniżki na zakup biletu wstępu do obiektów kopalni. Wystarczy, że okażą w kasie aktywny bilet imienny (dzienny, 24 h, 7-, 30-, 90-, 180-dniowy oraz Metrobilety), na korzystanie z komunikacji zbiorowej, organizowanej przez Zarząd Transportu Metropolitalnego (tramwaj, autobus, trolejbus). Zniżka obowiązuje tylko dla turystów indywidualnych, jedna karta ŚKUP umożliwia zakup jednego biletu, zniżka przysługuje od biletów normalnych i ulgowych, nie dotyczy biletów rodzinnych.

– Cieszymy się ogromnie z obecności w naszej kopalni tak ważnej instytucji jaką jest GZM. Taki partner to nie tylko finansowa, ale także wizerunkowa gwarancja zachowania naszego dziedzictwa dla przyszłych pokoleń. Kiedyś byliśmy pionierami innowacji i z biegiem czasu stworzyliśmy wspólnie podwaliny nowoczesnego regionu jaki obserwujemy obecnie. Tu po raz pierwszy zabiło industrialne serce regionu. Można więc śmiało zaryzykować twierdzenie, że w Tarnowskich Górach wszystko się zaczęło. Dziś rozpoczynamy, a w zasadzie otwieramy nowy rozdział tej historii – dodaje Zbigniew Pawlak, przewodniczący zarządu Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej, które zarządza Zabytkową Kopalnią Srebra.




Tarnowskie Góry: wspieramy zabytki UNESCO i apelujemy do władz państwowych

1,25 zł od mieszkańca czyli około 75 tys. zł trafi z budżetu miasta do Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej na ratowanie naszych zabytków UNESCO. Radni zdecydowali dziś, że gmina Tarnowskie Góry powinna zostać członkiem wspierającym SMZT i udzielić organizacji wsparcia. Przyjęto także apel do władz publicznych o objęcie Zabytkowej Kopalni Srebra państwową dotacją.

Decyzja o wsparciu SMZT spowodowana jest trudną sytuacją stowarzyszenia wywołaną pandemią, a co za tym idzie – drastycznym obniżeniem ruchu turystycznego. Sztolnia Czarnego Pstrąga – obiekt światowego dziedzictwa UNESCO oraz Zabytkowa Kopalnia Srebra – obiekt światowego dziedzictwa UNESCO przez kilka miesięcy były zamknięte dla zwiedzających. Stowarzyszenie jest zarządcą obu obiektów utrzymując się tylko i wyłącznie z dochodów z turystyki, a w ramach rządowych programów dla obiektów zabytkowych nie otrzymało jak na razie żadnego wsparcia.

– Stowarzyszenie jest przedsiębiorcą zatrudniającym wiele osób, prowadzi restauracje, posiada miejsca noclegowe. W pewnym momencie utraciliśmy 100 procent przychodu. Stanęliśmy pod presją upadłości. Koszt miesięczny utrzymania zabytków w okresie postojowym to 200 tys. zł, po otwarciu dla turystów – 300 tys. zł miesięcznie. Jedyna pomoc, na jaką obecnie możemy liczyć to wsparcie z gminy i z powiatu. Uruchomiliśmy zbiórkę w serwisie patronite. Jesteśmy w szalenie trudnej sytuacji. Żyjemy z oszczędności stowarzyszenia. Zostało nam na 2 miesiące funkcjonowania – mówił wczoraj Zbigniew Pawlak, prezes SMZT podczas posiedzenia sejmowego Zespołu ds. Światowego Dziedzictwa UNESCO w Polsce.

Przypominamy, że to dzięki działaniom Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej w 2017 roku tarnogórskie podziemia wraz z systemem odprowadzania wód podziemnych zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Składka miejska będzie kolejną formą pomocy miasta dla stowarzyszenia – przypomnijmy gmina wpiera organizację od dłuższego czasu – kupując bilety dla mieszkańców do kopalni i sztolni oraz nabywając publikacje SMZT (razem za około 126 tys. zł). Pomoc w postaci przystąpienia do SMZT jako członka wspierającego zadeklarowały także władze powiatu.

Podczas sesji radni wyrazili aprobatę dla przedstawionego pomysłu. Radny Jarosław Ślepaczuk zwrócił uwagę, że kwota wsparcia dla SMZT mogłaby być wyższa.

– Jesteśmy w bieżącym kontakcie ze stowarzyszeniem. Wysokość pomocy została uzgodniona z Walnym Zgromadzeniem. Padła propozycja 25 groszy od mieszkańca, my uznaliśmy, że stać nas na więcej i dajemy 1,25 od mieszkańca i nie jest to nasze ostatnie słowo w tym temacie – wyjaśnił burmistrz Arkadiusz Czech.

Radni przyjęli także uchwałę o skierowaniu do Premiera; Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu, parlamentarzystów i Polskiego Komitetu ds. UNESCO apelu dotyczącego wpisania do ustawy o dotacji przeznaczonej dla niektórych podmiotów – „Kopalni rud ołowiu, srebra i cynku w Tarnowskich Górach oraz systemu gospodarowania wodami podziemnymi” – zabytku wpisanego na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

20 listopada 2020 roku do sejmu wpłynął rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o dotacji przeznaczonej dla niektórych podmiotów, polegającej na wydłużeniu do 31 grudnia 2027 r. udzielania dotacji z budżetu państwa dla takich podmiotów jak: Kopalnia Soli „Bochnia” sp. z o.o.; Kopalnia Soli Wieliczka” S.A.; Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu oraz KopalniaSiarki „,Machów” S.A. w likwidacji.

„Powyższe działanie uważamy za jak najbardziej zasadne mając na uwadze rolę tych podmiotów zarówno historyczną jak i edukacyjną. Jednakże będąc mieszkańcami Tarnowskich Gór trudno nam pogodzić się z faktem pominięcia w tej ustawie Kopalni rud ołowiu, srebra i cynku w Tarnowskich Górach oraz systemu gospodarowania wód podziemnych” – napisano w apelu do władz publicznych.

„Wnioskujemy o ujęcie w ustawie o dotacji przeznaczonej dla niektórych podmiotów Kopalni rud ołowiu, srebra i cynku w Tarnowskich Górach oraz systemu gospodarowania wód podziemnych” z uwagi na klasę zabytku, przepisy prawa geologicznego i górniczego którym podlega kopalnia oraz mając świadomość, że zarządzający tym obiektem nie jest następcą prawnym podmiotu prowadzącego w przeszłości eksploatację górniczą w tych obiektach” – czytamy w dokumencie.

Źródło: UM Tarnowskie Góry




Dojście na wylotu Sztolni Głębokiej Fryderyk

Pobierz mapkę i ruszaj w drogę szlakiem UNESCO. Odwiedzaj obiekty światowego dziedzictwa zlokalizowane w sercu Parku Repeckiego i na jego obrzeżach. Dotrzyj do wylotu Sztolni Głębokiej Fryderyk, gdzie biją industrialne źródła Śląska.

Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej zaprasza do samodzielnych wycieczek przez zabytkowy Park Repecki, aż na wylot (okno) Sztolni Głębokiej Fryderyk, czyli do kulminacyjnego punktu zarządzania wodą poprzemysłową. To właśnie tam tysiące metrów sześciennych wody opuszcza na dobę tarnogórskie podziemia górnicze.

Turyści zobaczą odrestaurowany portal sztolniowy zwany „Bramą Gwarków” z pierwszej połowy XIX wieku oraz słynne maszkarony. Zanim turyści dotrą do wylotu, po drodze zahaczą o szyby Sylwester i Ewa, a także ruiny zabytkowego, mało znanego, szybu Adam.Pobierz mapę na swój smartfon, wydrukuj samodzielnie lub odbierz mapkę w naszym centrum obsługi turysty przy szybie Sylwester i ruszaj w drogę – śladami UNESCO

Pobierz mapkę

Źródło: UM Tarnowskie Góry




Srebrny pociąg wraca na tory

Miłośnicy kolei wąskotorowej mają powody do zadowolenia. W najbliższą niedzielę, 6 października wraca na tory srebrny pociąg, którym będzie można odbyć niezwykłą podróż za jeden bilet: Kolejami Śląskimi z Katowic do Bytomia i koleją wąskotorową z Bytomia do Kopalni Srebra w Tarnowskich Górach.

Trasę z Katowic przez Bytom do zabytkowej Kopalni Srebra w Tarnowskich Górach /wpisanej na listę UNESCO/ i z powrotem będzie można przejechać na podstawie jednego, wspólnego biletu – pierwszy odcinek pociągiem Kolei Śląskich, a drugi pociągiem Górnośląskich Kolei Wąskotorowych. Po zakończeniu zwiedzania Zabytkowej Kopalni Srebra w Tarnowskich Górach, wspólny bilet będzie upoważniał także do powrotu do Bytomia i Katowic.

Srebrny Pociąg będzie kursował w każdą niedzielę od 6 października do 8 grudnia. Bilet normalny kosztuje 55 zł, a ulgowy, przysługujący dzieciom oraz młodzieży i osobom uczącym się do 26 roku życia, 45 zł za okazaniem ważnej legitymacji.

Bilety można kupić w Centrum Obsługi Pasażera Kolei Śląskich na dworcu głównym w Katowicach, w serwisie internetowym Goout.net oraz w dniu imprezy tuż przed odjazdem pociągu wąskotorowego na przystanku Bytom Wąskotorowy lub Bytom Karb Wąskotorowy /liczba biletów jest jednak ograniczona/.

Organizatorami oferty są Koleje Śląskie, Stowarzyszenie Górnośląskich Kolei Wąskotorowych oraz Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej.




Siła pary powraca do Miasta Gwarków

Przenieś się do wieku pary i niesamowitych wynalazków, podziwiaj niezwykłe maszyny, które były kiedyś siłą napędową europejskiej gospodarki.  28 września na terenie Zabytkowej Kopalni Srebra w Tarnowskich Górach odbędzie się “Święto Pary”- pierwszy w regionie i jeden z nielicznych w Polsce festiwali dziedzictwa przemysłowego, który w całości poświęcony będzie technice parowej.

Święto Pary odbędzie się na terenie Skansenu Maszyn Parowych przy Zabytkowej Kopalni Srebra, która widnieje na Liście światowego dziedzictwa UNESCO. Najważniejszą częścią festiwalu będzie prezentacja zabytkowych maszyn zasilanych parą. Na skansenie pojawi ich kilkadziesiąt. Będą to potężne walce drogowe, traktor parowy, blisko stuletnia ciężarówka, samochód napędzany parą oraz lokomobile.

“Zapraszam wszystkich na wydarzenie jakiego do tej pory nie było w naszym mieście” – komentuje Zbigniew Pawlak szef Stowarzyszenia Miłośników Ziemi Tarnogórskiej, które razem z Urzędem Miasta Tarnowskie Góry organizuje Święto Pary.

Nasi goście będą mogli zobaczyć prawdziwe cuda techniki, nie tylko maszyny drogowe, ale również stacjonarne lokomobile parowe, które będą zasilały inne urządzenia takie jak mechaniczna siekiera, piła stołowa czy niewielki młyn tzw. śrutownik. Gromadzimy już odpowiednią ilość drewna i zboża.

Na terenie Skansenu Maszyn Parowych przy kopalni pojawią się także mniejsze maszyny – traktory parowe i mini walec, a na tory kolejki skansenowej wjedzie lokomotywa parowa.

Święto Pary nawiązuje do pierwszej na Górnym Śląsku maszyny parowej uruchomionej w tarnogórskiej kopalni srebra, ołowiu i cynku Fryderyk w 1788 r., dlatego logo festiwalu nie mogło być inne i przedstawia właśnie pierwszą maszynę – 32-calową, systemu Newcomen, sprowadzoną z Wielkiej Brytanii. Uznaje się, że jej uruchomienie rozpoczęło kolejny po Kornwalii, Walonii i Nord-Pas-de-Calais, etap europejskiej rewolucji przemysłowej. Działający model tejże maszyny także będzie elementem święta pary.

“To miasto i mieszkańcy mają parę – żartuje Burmistrz Tarnowskich Gór Arkadiusz Czech dodając, że to “para zmieniła oblicze miasta, regionu i kontynentu pod koniec XVIII w. – I to właśnie ona, w sposób symboliczny – poprzez maszynę parową po raz pierwszy zastosowaną do odwadniania – wpłynęła na odrodzenie się naszego miasta w czasie II tarnogórskiej rewolucji górniczej.”

Święto Pary to gratka nie tylko dla dorosłych, ale również dla młodego pokolenia pasjonatów techniki. Specjalnie dla nich Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej przygotowuje bogatą ofertę warsztatów o tematyce parowej, a także animacje dla dzieci.

Politechnika Śląska w Gliwicach zaprezentuje z kolei niezwykle ciekawe stanowisko demonstracyjne tzw. doświadczenie Watta – słynnego konstruktora maszyn parowych, a także działające modele maszyn. Będzie w czym wybierać.

Nie tylko siła pary, ale również siła muzyki będzie towarzyszyć gościom festiwalu. Na scenie wystąpią tarnogórskie zespoły: Parafialna Kamiliańska Orkiestra Dęta, Korek

Jak Święto Pary, to i menu musi być odpowiednie. Podziwiając cuda ówczesnej techniki raczyć się będzie można kluskami na parze, parówkami, daniami z grilla i pysznym lokalnym piwem tarnogórskim. Dodatkowo na talerzu może pojawić się ryba  i warzywa na parze. Para gołąbków też się znajdzie.

Dla gości festiwalu do dyspozycji będzie strefa chilloutu, w której – gry zabraknie pary, będzie można nieco sobie “dychnąć”.

Do kopalni będzie można dostać się składem Górnośląskich Kolei Wąskotorowych z Bytomia, które specjalnie z okazji Święta Pary będą przewoziły turystów wykorzystując lokomotywę parową LAS 49. Skład będzie kursował tradycyjnie między Bytomiem a Tarnowskimi Górami. Oczywiście będzie to podróż za jeden uśmiech. SGKW nie będzie pobierało od pasażerów żadnej opłaty za przejazdy. Z oferty Kolei Wąskotorowej można skorzystać także 29 września i 5 października (w tym przypadku pobierana będzie opłata za przejazd – rozkład znajdziecie na dole).

Do kopalni dostaniemy się także komunikacją publiczną. Autobus linii nr 142 dojeżdża bezpośrednio do Zabytkowej Kopalni Srebra. Można również skorzystać z linii nr 83 (przystanek Kolonia Staszica). W tym przypadku dojście do obiektu wynosi jednak ok. 1200 m.

Niespodzianką będzie piętrowy angielski autobus z 1959 r. (Londyński Autobus z dachem AEC Routemaster “salonik”). Charakterystyczny “piętrus” będzie kursował przez cały dzień między dworcem autobusowym, Parkiem Wodnym a Zabytkową Kopalnią Srebra, z przystankiem na tarnogórskim rynku. Przejazdy są bezpłatne.

W dniu festiwalu parking Zabytkowej Kopalni Srebra będzie wyłączony z ruchu turystycznego. Nie będą tam więc mogły parkować żadne samochody. Gdzie zatem zostawić swój samochód? Parking dla gości będzie znajdował się przy Parku Wodnym i Hali Sportowej w Tarnowskich Górach.

Do kopalni dowiezie gości zabytkowy “piętrus”. Liczba miejsc jest jednak ograniczona. Pojazd ten może wziąć na pokład ok. 70 osób. W przypadku braku wolnych miejsc, można przesiąść się na autobus linii 142 i dojechać bezpośrednio do kopalni. SMZT apeluje, by w tym dniu mimo wszystko nie korzystać z samochodów, bo mogą wystąpić problemy w komunikacji. Warto więc zastanowić się nad transportem rowerowym.

Więcej informacji o imprezie na facebookowym profilu wydarzeniu.

BEZPŁATNY TRANSPORT:
LONDYŃSKIM PIĘTROWYM AUTOBUSEM i KOLEJĄ WĄSKOTOROWĄ

szczegółowe informacje i rozkład jazdy: kopalniasrebra.pl,  www. sgkw.eu

Scena główna:12.00 Oficjalne otwarcie festiwalu
URUCHOMIENIE MASZYNY TYPU NEWCOMEN
(Otwarcie poprzedzone uroczystą paradą maszyn parowych
z dworca Kolei Wąskotorowej, ok. 700 m od Kopalni Srebra)WSZYSTKO “NA CHODZIE”
WALCE DROGOWE
CIĘŻARÓWKA
CIĄGNIK PAROWY
LOKOMOBILE
TARTAK (PIŁA I SIEKIERA)
ŚRUTOWNIK DO MIELENIA ZBOŻA

Koncerty tarnogórskich zespołów:
Paulina Nowak,Bartłomiej Kwiatkowski – Acoustic Duo 13.00
November Might Be Fine 14.00
takaKarma 15.00
The Jazz Elwers 17.00
Zespół Korek 18.30
Parafialna Kamiliańska Orkiestra Dęta 20.00

Wydarzenia towarzyszące:
10.00 – 13.00 Ciotki Animatorki / animacje dla dzieci
10.00 – 17.00 Plac doświadczeń / warsztaty kreatywne
10.00 – 15.00 Maszyny parowe w miniaturze / prezentacja
10.00 – 15.00 Stanowisko demonstracyjne – doświadczenie Watta / pokaz
10.00 – 15.00 Pracownia H2O / warsztaty kreatywne
11.00 –  17.00 Grupa steampunkowa / performance
12.00 – 16.00 Produkcja maszyn z kartonu / warsztaty