Metropolia kupuje paliwo wodorowe. Będzie wykorzystane w transporcie autobusowym
|
Metropolia ogłosiła przetarg na zakup paliwa wodorowego. Zamówienie podstawowe obejmuje dostawę do 1435 ton paliwa wodorowego. Dodatkowo w prawie opcji możliwe będzie zwiększenie wolumenu o kolejne maksymalnie 880 ton i wydłużenie dostaw o kolejne maksymalnie trzy lata. Ten rodzaj paliwa będzie stosowany w autobusach napędzanych wodorem, które w przyszłym roku mają wozić pasażerów.
Zamówienie podstawowe ma być realizowane przez 5 lat od odbioru pierwszych tego typu autobusów, a paliwo wodorowe ma trafić do przedsiębiorstw komunikacji miejskiej w Katowicach, Tychach oraz Świerklańcu.
W przypadku przedsiębiorstw w Tychach oraz w Świerklańcu zamówienie obejmuje wyłącznie dostawy paliwa wodorowego. PKM-y wybudują bowiem własne stacje tankowania wodorem. Przypomnijmy, że 1 marca podpisały one umowy dofinansowania z budżetu NFOŚiGW na realizację tych inwestycji.
W przypadku PKM Katowice przyszły dostawca musi udostępnić własną stację tankowania wodorem na potrzeby taboru autobusów z ogniwami paliwowymi.
Dłuższe dystanse na jednym doładowaniu
Czas tankowania autobusów zasilanych wodorem wynosi ok. 20 minut. Na jednym ładowaniu (ok. 30 kg wodoru) mogą przejechać od 350 do 400 km.
Dla porównania autobus elektryczny po ładowaniu, które trwa kilka godzin może przejechać od 170 do 190 km.
W praktyce autobusy wodorowe mogą przebywać dłuższe trasy i nie wymagają rozbudowanej sieci stacji tankowania.
Metropolia inwestuje w wodór
Zakup paliwa jest elementem projektu realizowanego przez Górnośląsko- Zagłębiowską Metropolię. Ma on na celu upowszechnianie wodoru jako paliwa dla komunikacji miejskiej. Jest to zarazem element wdrażania strategii bezemisyjnego transportu publicznego.
Obecnie Metropolia prowadzi postępowanie przetargowe na zakup autobusów napędzanych wodorem. Zamówienie podstawowe obejmuje 20 pojazdów. Dodatkowo, w prawie opcji, możliwy będzie zakup kolejnych 10 sztuk.
Całkowity koszt przedsięwzięcia to ponad 110 milionów złotych. 81 milionów pochodzi z dotacji udzielonej Metropolii przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Pojazdy będą użyczone przewoźnikom PKM Tychy, PKM Katowice i PKM Świerklaniec.
Pierwsze autobusy napędzane wodorem powinny trafić do GZM już w pierwszej połowie 2024 roku.
Niedawno przedsiębiorstwa komunikacji miejskiej w Tychach oraz Świerklańcu podpisały umowy dofinansowania budowy stacji tankowania wodorem. Na realizację tych inwestycji NFOŚiGW przeznaczył 10 mln zł.
W Tychach i Świerklańcu powstaną stacje tankowania wodoru. Umowy dotacji podpisane
|
Przedsiębiorstwa komunikacji miejskiej w Tychach oraz Świerklańcu podpisały w dniu 1 marca 2023 umowy dofinansowania budowy stacji tankowania wodorem. Na realizację tych inwestycji NFOŚiGW przeznaczył 10 mln zł.
„Stacja tankowania wodoru Świerklaniec” to nazwa projektu realizowanego przez Przedsiębiorstwo Komunikacji Metropolitalnej Sp. z o.o. w Świerklańcu. Powstanie ogólnodostępna stacja wodoru. Umożliwi tankowanie paliwa na poziomie ok. 150 000 kg/rok, w przeliczeniu daje to ok. 7 tys. tankowań pojazdów.
„Tankuj wodór z PKM Tychy!”. Przedsiębiorstwo Komunikacji Miejskiej Sp. z.o.o w Tychach planuje budowę ogólnodostępnej stacji wodoru umożliwiającej tankowanie pojazdów wykorzystujących do napędu energię elektryczną wytworzoną z wodoru. Głównym celem budowy stacji jest promocja tzw. „wodoromobilności”, której rozwój przyczynia się do zmniejszenia liczby pojazdów emitujących CO2 i NOx.
Inwestycje są elementem projektu realizowanego przez Górnośląsko- Zagłębiowską Metropolię. Ma on na celu upowszechnianie wodoru jako paliwa dla komunikacji miejskiej. Jest to zarazem element wdrażania strategii bezemisyjnego transportu publicznego.
Zastosowanie wodoru w transporcie publicznym ma podwójne znacznie. Poza aspektem ekologicznym, chodzi o jego wydajność. Czas tankowania autobusów zasilanych ogniwami paliwowymi jest kilkukrotnie krótszy niż pojazdów bateryjnych, a na jednym tankowaniu mogą przejechać nawet dwa razy dłuższy dystans. Nie wymagają również tak rozbudowanej sieci ładowarek.
Przetarg na zakup autobusów wodorowych
Obecnie trwa postępowanie przetargowe na zakup autobusów napędzanych wodorem. Zamówienie podstawowe obejmuje 20 pojazdów. Dodatkowo, w prawie opcji, możliwy będzie zakup kolejnych 10 sztuk.
Całkowity koszt przedsięwzięcia to ponad 110 milionów złotych. 81 milionów pochodzi z dotacji udzielonej Metropolii przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Zamówienie obejmuje zakup o długości ok. 12 metrów wraz z systemem ładowania i obsługą gwarancyjną. Pojazdy mają pomieścić min. 85 pasażerów, z czego co najmniej 25 na miejscach siedzących.
Pojazdy będą użyczone przewoźnikom PKM Tychy, PKM Katowice i PKM Świerklaniec.
Pierwsze autobusy napędzane wodorem powinny trafić do GZM już w pierwszej połowie 2024 roku.
W marcu nadarzy się kolejna okazja, żeby w Dąbrowie Górniczej kupić nieruchomości od miasta. To propozycja dla osób, które szukają miejsca pod budowę domu albo do prowadzenia działalności usługowej. Do nabycia są działki w Strzemieszycach Małych i Wielkich, a także w Łęce.
23 marca w Urzędzie Miejskim w Dąbrowie Górniczej odbędą się cztery przetargi na sprzedaż nieruchomości położonych przy ul. Kawa, Wiosennej, Przelotowej. Działki nadają się do zabudowy mieszkaniowej i usługowej. Sprzedawane będą podczas przetargu ustnego nieograniczonego.
Przy ul. Kawa, w Strzemieszycach Małych, do sprzedaży znajdują się dwie działki. Cena wywoławcza pierwszej z nich, o powierzchni 709 m2, wynosi 63 tys. 300 zł. Wraz z nią do kupienia jest udział w drodze wewnętrznej, którego cena rozpoczyna się od 5 tys. 500 zł. Druga nieruchomość ma powierzchnię 824 m2, a cena wywoławcza jest na poziomie 73 tys. 600 zł. W tym przypadku również do nabycia jest udział w drodze wewnętrznej, którego wartość wyceniono na co najmniej 5 tys. 500 zł. Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego (MPZP) dla tych nieruchomości przewiduje podstawowe przeznaczenie jako zabudowę mieszkaniową jednorodzinną, natomiast jako funkcję uzupełniającą dopuszcza nieuciążliwe usługi.
Do nabycia jest również działka położona przy ul. Wiosennej, w Strzemieszycach Wielkich. Ma powierzchnię 3194 m2, a cena wywoławcza wynosi 243 tys. 320 zł. Zgodnie z MPZP, można na niej ulokować nieuciążliwą zabudowę usługową.
Licytacja nieruchomości przy ul. Przelotowej, w Łęce, o powierzchni 655 m2, zacznie się od 62 tys. zł. W MPZP ujęta jest jako teren niskiej zabudowy mieszkaniowej.
Do cen wylicytowanych nieruchomości doliczony zostanie 23% podatek VAT. Przed przystąpieniem do przetargów, do 15 marca trzeba wpłacić wadium. Dla pierwszej działki przy ul. Kawa wynosi 13 tys. 760 zł, dla drugiej 15 tys. 820 zł. Dla terenu przy ul. Wiosennej to 48 tys. 664 zł, a przy ul. Przelotowej 12 tys. 400 zł.
Znamy już datę kolejnego święta Metropolii. W tym roku Kierunek GZM potrwa nie jeden, ale dwa dni i odbędzie się 1 i 2 lipca. O programie imprezy zdecyduje konkurs.
Kierunek GZM to nic innego jak festiwal wycieczek po ciekawych i intrygujących miejscach Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. To oferta skierowana do osób chcących ciekawie spędzić czas i przy okazji lepiej poznać Metropolię. Udział we wszystkich wydarzeniach jest bezpłatny.
W tym roku impreza wystartuje w sobotę o godzinie wschodu słońca, czyli o 4:36, a zakończy po 41 godzinach, czyli w niedzielę o 21:36.
– Świętować będziemy tyle godzin, ile gmin tworzy Metropolię – mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu GZM. – Już nasze ubiegłoroczne, pierwsze świętowanie Kierunku GZM okazało się sukcesem. Wzięło w nim udział, w różnej formie, ponad 14 tysięcy osób. W tym roku, dzięki wydłużeniu czasu trwania wydarzenia do dwóch dni, uda nam się ten sukces co najmniej powtórzyć. Szczególnie pierwszy dzień imprezy – sobota – będzie miał wyjątkowy, odświętny charakter. 1 lipca wypadnie szósta rocznica utworzenia Metropolii – dodaje przewodniczący Karolczak.
Konkurs dla gmin
O programie wydarzenia zdecydują wyniki konkursu. Każda z tworzących Metropolię 41 gmin może złożyć maksymalnie 3 wnioski na organizację wycieczek i jeden wniosek na organizację wydarzenia specjalnego. O wyborze wycieczek zdecyduje specjalna komisja na podstawie przyjętego przez zarząd GZM regulaminu.
– Już pierwsza edycja święta pokazała, że o kreatywność pomysłów zgłaszanych przez gminy, nie musimy się martwić – mówi Daria Kosmala, dyrektor Departamentu Marki i Komunikacji Marketingowej GZM. – Zależy nam na tym, aby wycieczki pozwoliły ich uczestnikom doświadczyć Metropolii w nieoczywisty sposób, by stały się okazją do odkrycia, na nowo lub po raz pierwszy, naszego lokalnego dziedzictwa – dodaje Daria Kosmala.
Termin składania wniosków w konkursie dla gmin mija 21 marca.
Pierwsza edycja
Na program pierwszej, ubiegłorocznej edycji Kierunku GZM złożyły się 94 wydarzenia, w tym 68 mikrowypraw do nietuzinkowych miejsc rozsianych po całej Metropolii. Ich uczestnicy przebyli razem 1365 kilometrów i odwiedzili 490 obiektów.
Żaglówką, kajakiem, rowerem czy pieszo – walory przyrodnicze Metropolii uczestnicy wycieczek poznawali w każdy z możliwych sposobów. Nietypowo przemierzano również miasta. Ciekawe miejsca w Będzinie można było poznać podróżując Ikarusem, w Tychach miejsca związane z Ryśkiem Riedlem – trolejbusem. Motywem przewodnim miejskich spacerów w Chorzowie były witraże, a w Katowicach szeroko rozumiany street art. W Bytomiu na zwiedzanie rezerwatu Segiet uczestnicy dojechali kolejką wąskotorową.
Produkcja sprzętu AGD a kwestie recyklingu – kolejne spotkanie w ramach Circular Foam
|
Jak uczynić produkcję sprzętu AGD bardziej zrównoważoną? Konsorcjum projektowe “Circular Foam”, składające się z 23 podmiotów w 9 krajach Europy, starało się odpowiedzieć na to pytanie podczas spotkania w Porcii (Włochy), które odbyło się w połowie lutego 2023 r.
Celem projektu „Circular Foam” jest wypracowanie rozwiązań, które pozwolą na ponowne wykorzystanie tworzyw sztucznych, jakimi są pianki poliuretanowe (PU), które wypełniają lodówki, a ich zagospodarowanie jest bardzo uciążliwe dla środowiskowa.
Jeżeli weźmiemy pod uwagę, że tego typu sprzęt AGD wymieniamy średnio raz na 10 lat, a w Polsce jest ponad 13 mln gospodarstw domowych, to możemy wyobrazić sobie, ile odpadów tego typu powstaje rocznie w kraju, a co dopiero jeżeli weźmiemy pod uwagę skalę europejską.
Realizacja projektu ma przyczynić się do stworzenia gospodarki obiegu zamkniętego dla tej pianki, zwiększając tym samym osiągane poziomy recyklingu, bez uszczerbku dla jakości nowych produktów – co jest niezwykle interesujące, gdyż ten dość niepozorny materiał ma istotny wpływ na osiąganą klasę energetyczną urządzenia AGD.
Spotkanie odbyło się we Włoszech, ponieważ jednym z partnerów projektu jest producent sprzętu gospodarstwa domowego Electrolux Italia S. p. A., który produkuje setki tysięcy lodówek rocznie.
Projekt skupia się na:
opracowaniu nowatorskich dróg recyklingu chemicznego materiałów wycofanych z eksploatacji,
stworzeniu i zademonstrowaniu odpowiednich systemów logistycznych zbiórki odpadów,
zaprojektowaniu przyszłych produktów i materiałów w celu zwiększenia możliwości ich recyklingu.
Podczas spotkania Partnerów Konsorcjum projektu zostały zaprezentowane i omówione dotychczasowe wyniki prac poszczególnych grup roboczych, w tym raporty dotyczące gotowości regionalnej oraz mapy interesariuszy trzech regionów pilotażowych (Nadrenii Północnej-Westfalii w Niemczech, Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii w Polsce, a także obszaru Wielkiego Amsterdamu w Holandii) w zakresie zbudowania HUB-ów cyrkularnego i chemicznego.
Wnioski płynące ze spotkania to przede wszystkim konieczność zintensyfikowania działań w zakresie edukacji, wsparcia finansowego oraz determinacji politycznej władzy ustawodawczej do wprowadzania niezbędnych regulacji w obszarze gospodarki obiegu zamkniętego.
Projekt „Circular Foam” finansowany jest przez Unię Europejską – z programu Horyzont 2020. Liderem jest niemiecka firma COVESTRO AG, a Metropolia GZM jest jednym z partnerów. W skład konsorcjum wchodza przedstawiciele przemysłu, środowiska akademickiego i interesariusze społeczni.
24 lutego 2022 roku po raz kolejny Europa stanęła wobec tragedii brutalnej wojny, którą rozpętała Rosja przeciwko Ukrainie. Skala dramatu osób szukających w Polsce schronienia przed wojną wzbudziła w nas wielkie zaangażowanie w niesienie bezinteresownej pomocy.
Mieszkańcy gmin naszej Metropolii, samorządy, wolontariusze, organizacje pozarządowe, instytucje i przedsiębiorcy wspólnie zapisują piękną kartę solidarności społecznej. Otwieramy drzwi naszych domów, działamy charytatywnie i organizujemy wsparcie. To bardzo ważne, by nasi nowi sąsiedzi, mogli żyć wśród nas w poczuciu bezpieczeństwa, pracować, kształcić się i korzystać z usług społecznych.
Ukraino, jesteśmy z Tobą!
Nowa metrolinia połączy Czeladź z Katowicami
|
Od 25 lutego b.r. nowa metrolinia M25 będzie wozić pasażerów z Katowic przez Siemianowice Śląskie do Czeladzi.
Linia będzie kursować przez cały tydzień od wczesnych godzin porannych do późnych godzin wieczornych. W dni robocze i w dni wolne co godzinę.
W Katowicach początkowym przystankiem jest Sądowa. Autobusy będą jechać przez Sokolską i Chorzowską na Plac Alfreda. Potem kierują się na Siemianowice Śląskie i przez Bańgów docierają do Czeladzi. Ostatnim przystankiem jest Czeladź Dworzec. Rozkładowy czas dojazdu wynosi ok. 30 minut.
Metrolinie
Metrolinie to uruchamiane regularnie od maja 2021 r. połączenia autobusowe. Ich zadaniem jest zwiększenie dostępności oferty komunikacyjnej i usprawnienie podróży w miastach i gminach, przez które przebiegają, do czasu uruchomienia Kolei Metropolitalnej.
W Metropolii do tej pory uruchomiono 27 metrolinii. Łącznie ma ich powstać 32.
Mają one różne funkcje. Podstawowe tzw. „szkieletowe” obsługują duże miasta, charakteryzujące się znacznymi potokami pasażerskimi. Są one oznaczone jedną cyfrą, np. M1. Następny rodzaj to uzupełniające, integrujące poszczególne części Metropolii. Mają one oznaczenie dwucyfrowe, np. M25. Kursują także metrolinie dowozowo- odwozowe. Mają one trzycyfrowe oznaczenie jak. np. M101. Zapewniają one transport do wszystkich wprowadzonych wcześniej metrolinii.
Sosnowiec przygotuje plan budowy velostrad. Pół miliona złotych wsparcia z Metropolii
|
Metropolia udzieliła Sosnowcowi 500 tys. zł. dofinansowania na opracowanie dokumentacji technicznej dla dwóch odcinków velostrad, które będą przebiegać przez miasto.
Budowa Velostrad GZM jest jednym ze strategicznych działań podejmowanych we współpracy z miastami Metropolii. Mają one pełnić głownie funkcje transportową zapewniając bezpieczny przejazd do pracy, szkoły, instytucji w ramach jednego miasta lub pomiędzy miastami.
Velostrady połączą Sosnowiec z Katowicami i miastami Zagłębia
– Jesteśmy już po otwarciu ofert na wykonanie projektu funkcjonalno-użytkowego. Środki z GZM pozwolą nam domknąć temat i podpisać umowy z wykonawcami. Liczę, że powstanie velostrady pomiędzy naszymi miastami przyczyni się do zmiany naszych przyzwyczajeń transportowych – mówi Arkadiusz Chęciński, prezydent Sosnowca.
W obrębie miasta powstać ma 11 km tras o standardzie rowerowych autostrad. W planowanej sieci velostrad przez miasto będą przebiegać trasy nr 1 oraz 7.
3,4 km trasy nr 1 ma przebiegać od granicy z Katowicami, przez ul. Kresową, planowaną kładką nad ul. Piłsudskiego i do centrum Sosnowca, z wykorzystaniem śladu i nasypu dawnej linii kolejowej.
Pozostałe 7,6 km to odnogi „jedynki” do sąsiadujących miast Zagłębia, włączone pod wspólny numer 7. Mają one biec następująco:
do Czeladzi: od ul. Piłsudskiego w Sosnowcu, wzdłuż drogi ekspresowej nr S86, wiaduktem w ciągu ul. Gen. Grota-Roweckiego, a w granicach Czeladzi odbijać na zachód nieopodal ul. Nowopogońskiej, następnie włączać się w ul. Kościuszki i wracać do Nowopogońskiej śladem starej linii kolejowej. Ta nitka ma się kończyć na DK 94 (ul. Będzińska w Czeladzi). Nie jest wykluczone jednak, że zostanie przedłużona do ul. Wolności w Będzinie, z wykorzystaniem dalszego przebiegu linii kolejowej i wciąż istniejącej infrastruktury mostowej;
do Będzina: na terenie Sosnowca rozpoczynać się ma w rejonie ul. Gen. Grota-Roweckiego, biec wzdłuż drogi S86 i przecinać ul. Małobądzką i docierać do skrzyżowania dróg S86 i DK94. Następnie droga ma biec wzdłuż DK94 do ul. Będzińskiej w Sosnowcu. Na terenie Będzina velostrada ma przechodzić równolegle do Czarnej Przemszy i kończyć się w sąsiedztwie zamku;
w kierunku Dąbrowy Górniczej ma to być kontynuacja wzdłuż DK94 odnogi będzińskiej. Velostrada przetnie tu ul. Będzińską w Sosnowcu oraz układ torowisk tramwajowych i dojdzie do lewego brzegu rzeki Czarnej Przemszy, następnie w rejonie ul. Śnieżnej istniejącą kładką przekroczy rzekę i dotrze poprzez drogę wewnętrzną w rejon istniejącego przejazdu kolejowego ul. Chemicznej i ul. Piotrkowskiej. Dalej trasa rowerowa pobiegnie w rejonie ul. Piotrkowskiej, przetnie DK94, potok Zagórski i ul. Sokolską i przez dąbrowskie Mydlice doprowadzi rowerzystę do centrum Dąbrowy Górniczej.
Rozwiązania, które znajdą się w koncepcji technicznej velostrad przygotowanych przez Sosnowiec mają stanowić plan dla przyszłych projektów m.in. architektoniczno-budowlanych, zagospodarowania terenu czy też technicznych.
W Metropolii powstanie sieć velostrad
Planowane przebiegi velostrad zostały wytyczone przez Metropolię we współpracy z miastami członkowskimi. Łącznie powstanie 8 velostrad o długości ok. 120 km. Ten katalog nie jest zamknięty. Trwają ustalenia dotyczące kolejnych przebiegów.
Obecnie trwa rozstrzyganie przetargu na przygotowanie koncepcji technicznej dla czterech velostrad: Katowice- Sosnowiec, Katowice- Tychy, Katowice- Mysłowice, Sosnowiec- Czeladź- Będzin- Dąbrowa Górnicza.
W I kwartale 2023 planowana jest organizacja przetargu na wykonanie koncepcji technicznych kolejnych velostrad: Katowice- Chorzów- Świętochłowice- Ruda Śląska- Zabrze- Gliwice, Katowice- Siemianowice Śląskie- Chorzów- Bytom- Piekary Śląskie, Tarnowskie – Góry- Bytom oraz Katowice- Sosnowiec- Mysłowice (wzdłuż Przemszy).
W grudniu 2022 roku Katowice otrzymały z Metropolii ponad 250 tys. zł na sfinansowanie dokumentacji technicznej i blisko 700 tys. zł na wykup działek pod budowę odcinka velostrady nr 6, który będzie przebiegać z Centrum Przesiadkowego Brynów do Giszowca, a docelowo łączyć się będzie z Mysłowicami.
„ELENA” przygotuje samorządy do termomodernizacji własnych zasobów mieszkaniowych
|
Metropolia zainaugurowała realizację programu „ELENA” European Local Assistance Facility . Ma on na celu przygotowanie inwestycji związanych z poprawą efektywności energetycznej 174 budynków komunalnych wielorodzinnych.
W listopadzie 2022 r. Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia podpisała 3-letni kontrakt do programu „ELENA” z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym , na ok.2 mln zł dotacji ,są to środki pozyskane z Unii Europejskiej w Programie Horyzont 2020.
Metropolia jako lider projektu wraz z 16 gminami przygotuje dokumentację niezbędną do przygotowania przyszłych inwestycji samorządowych. Ich realizacja ma się przyczynić do poprawy efektywności energetycznej w budynkach komunalnych wielorodzinnych oraz redukcji emisji CO2 co najmniej o 30% od stanu wyjściowego. Warunkiem udziału w projekcie są gwarancje samorządów dotyczące realizacji opracowanych projektów w tkance miejskiej.
Gminy otrzymają wsparcie w zakresie doradztwa oraz wykonywania i przygotowania opracowań technicznych, a potem pomoc przy przygotowaniu wniosków o środki finansowe z źródeł zewnętrznych na realizację przyszłych inwestycji.
Przewiduje się, iż w wyniku realizacji projektu na terenie Metropolii zostanie wykonana dokumentacja o szacowanej wartości ponad 10 mln zł dla około 180 budynków wielorodzinnych. Wkład własny gmin dla budynków wielorodzinnych o metrażu wynoszącym łącznie ok. 10 tys. m2 wyniesie ponad 1 mln zł czyli 10% wartości projektu. Szacowana dotacja EBI dla zakontraktowanego projektu wyniesie ponad 9 mln PLN, czyli 90% wartości projektu.
W projekcie uczestniczą: Będzin, Bieruń, Bytom, Czeladź, Chorzów, Katowice, Piekary Śląskie, Pyskowice, Radzionków, Rudziniec, Siewierz, Świerklaniec, Sośnicowice, Tarnowskie Góry, Tychy oraz Zbrosławice. Spotkanie inaugurujące projekt odbyło się 9.02.2023 r. w siedzibie GZM, kluczową prezentację przedstawił Andreas Piontek – Senior Energy Expert, z Europejskiego Banku Inwestycyjnego, koordynator projektu z ramienia EBI.
Udział w projekcie „ELENA” to nie jedyne działanie Metropolii na rzecz ograniczenia niskiej emisji. Wraz z 11 gminami realizuje program STOP SMOG w GZM. Dzięki wzajemnej współpracy wymiana źródeł ciepła oraz termomodernizacja może objąć około 210 prywatnych domów jednorodzinnych, których właścicieli nie stać na takie zmiany.
Całkowita kwota realizacji wspólnego programu wynosi ok. 11, 1 mln zł, w tym współfinansowanie ze środków Funduszu Termomodernizacji i Remontów w wysokości ok. 7,8 mln zł. Metropolia jest odpowiedzialna za doradztwo techniczne oraz przeprowadzenie prac budowlanych dotyczących realizacji przedsięwzięć niskoemisyjnych. Ponadto GZM udzieli gminom pomocy finansowej na poziomie 15 proc. wartości porozumienia.
Obecnie w gminach trwa nabór wniosków od mieszkańców.
Podczas ostatniej- lutowej sesji Zgromadzenie Metropolii przyjęło uchwałę w sprawie udzielenia pomocy finansowej gminom na realizację programu „Stop Smog”.
W 2023 roku uruchomiono kolejny mechanizm finansowy wsparcia inwestycji rozwojowych w gminach Metropolii. To „Fundusz Odporności”. Łącznie w tym roku do samorządów może trafić ok. 97,2 mln zł.
Szeroki wachlarz wsparcia zakłada między innymi dofinansowanie projektów związanych z ograniczeniem niskiej emisji. To termomodernizacja budynków, budowa instalacji OZE, energooszczędne oświetlenie oraz modernizacja sieci ciepłowniczych.
Metropolia Europejską Stolicą Kultury 2029? To możliwe!
|
W roku 2029 jedno wybrane miasto w Polsce zostanie Europejską Stolicą Kultury i na 12 miesięcy wypełni się wyjątkowymi wydarzeniami kulturalnymi i projektami społecznymi. Górnośląsko— Zagłębiowska Metropolia ma ambicję zdobyć ten tytuł dla wszystkich swoich mieszkańców.
Historia projektu Europejskiej Stolicy Kultury jest długa. Sięga bowiem roku 1985. Wtedy po raz pierwszy swój pomysł wyróżnienia tym prestiżowym tytułem wybranego miasta zrealizowała grecka minister kultury Melina Mercouri. Od tego czasu, co roku jedno miasto z Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, a teraz Unii Europejskiej, było mianowane na 12 miesięcy Europejską Stolicą Kultury.
A ponieważ Unia rozrastała się o nowe kraje, od 2001 roku już dwa miasta w dwóch różnych krajach otrzymywały ten tytuł. Kraje, w których wybiera się ESK, zmieniają się cyklicznie, dlatego tytuł ESK świętowaliśmy w Polsce już dwukrotnie – w 2000 roku w Krakowie i w 2016 roku we Wrocławiu. Trzecia szansa przed polskimi miastami otworzyła się na rok 2029. Konkurs, w którym zostanie wybrane, właśnie został ogłoszony przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
SAME KORZYŚCI
Łatwo wyobrazić sobie, jakie korzyści niesie ze sobą tytuł. Obchody roku ESK to ogromna szansa dla laureata tego konkursu. Na Europejskiej Stolicy Kultury skoncentrowana jest uwaga całej Europy. Ambitny program kulturalny, jaki proponuje w roku obchodów, przyciąga odwiedzających z całego kraju i Europy. Wywołuje też większe zainteresowanie mediów, w tym także zagranicznych. W ten sposób wyróżnione miasto buduje swój pozytywny wizerunek, nie tylko w swoim kraju, ale na poziomie całego kontynentu. Także mieszkańcy, włączeni w obchody roku ESK nie tylko jako odbiorcy, ale współtworzący jego program, lepiej postrzegają swoje miasto i zwiększają poczucie przynależności do niego.
Fot. Podpisanie deklaracji o wspólnym ubieganiu sie o tytuł ESK 2029, od lewej: Arkadiusz Chęciński, prezydent Sosnowca; Kazimierz Karolczak, przewodniczący GZM; Łukasz Kohut, poseł do PE; Marcin Krupa, prezydent Katowic
Tym bardziej jasne jest, że tłumy odwiedzających to także ogromna korzyść dla lokalnej gospodarki. Goście śpią w hotelach, korzystają z lokalnych usług, jedzą w restauracjach. Belgijskie miasto Mons, ESK 2015, obliczyło, że każde wydane jedno euro przyniosło pięć euro zysku. Wrocław, z samej tylko sprzedaży biletów, akredytacji i gadżetów związanych z tytułem, zanotował 42 mln zł przychodu.
KATOWICE CHORĄŻYM GZM
Konkurs o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury skierowany jest do miast i tylko one mogą starać się o jego uzyskanie. Jednak historia pokazuje, że może go zdobyć organizacja zrzeszająca miasta i gminy. Najlepszym przykładem był tytuł ESK dla niemieckiego Essen w 2010, które to miasto stało się swego rodzaju „chorążym” całego Zagłębia Ruhry.
To przykład szczególnie inspirujący, biorąc pod uwagę podobieństwa między Zagłębiem Ruhry a Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolią, choćby industrialne dziedzictwo i gęstość zaludnienia. W przypadku Metropolii, rolę chorążego kandydatury zgodziło się przyjąć miasto Katowice. We współpracy z Sosnowcem, który zadba o niezbędną równowagę tego, co zagłębiowskie, przygotują wniosek aplikacyjny, który należy złożyć do Ministerstwa Kultury do 15 września 2023 roku.
KULTURA DLA MIESZKAŃCÓW
Kandydatura Katowic i Metropolii ma szanse wyznaczyć nowy rozdział historii konkursu ESK. Na tytuł ma szansę silny, ponadmiejski organizm, który choć podzielony na 41 jednostek, stanowi tak naprawdę jedną całość. Łączy je wspólna najnowsza historia, ale i wyzwania przyszłości. Wspólnota ta jednak nie jest jeszcze w pełni zakorzeniona w świadomości mieszkańców. Tymczasem kultura może stać się jednym z czynników budujących wspólną świadomość, a nawet tożsamość metropolitalną. Kultura, która jest polem spotkania się ludzi, pozwala im się lepiej poznać, zatrzeć podziały, wyzwolić poczucie wspólnotowości. Program Europejskiej Stolicy Kultury jest w pierwszej kolejności skierowany do mieszkańców, i to mieszkańcy będą także tworzyć kandydaturę Metropolii. Kluczem do sukcesu jest partycypacyjność. Dlatego tworzeniu aplikacji będą towarzyszyć pogłębione badania opinii mieszkańców Metropolii. W ten sposób nie tylko poznamy potrzeby tych, którzy biorą udział w życiu kulturalnym. Równie ważni będą ci, którzy w nim nie uczestniczą.
To nowość – po raz pierwszy zbadane zostaną powody braku uczestnictwa, a wnioski posłużą do tego, żeby zbudować i poszerzyć metropolitalną publiczność. Kandydatura w wymiarze artystycznym ma w pełni wykorzystać lokalny potencjał. Podkreślić, że twórcy z Metropolii działają już w europejskim obiegu i ten obieg zintensyfikować. Ale obok wymiaru artystycznego kandydatura Katowic i Metropolii będzie miała równie silny aspekt społeczny. Będzie oparta o przekonanie, że poprzez projekty kulturalne możemy pogłębiać spójność społeczną. To będzie także kandydatura zrównoważona i nastawiona na rozwiązania ekologiczne. Promująca transport zbiorowy.
Katowice startowały już w konkursie o tytuł ESK, walcząc o tytuł w roku 2016. Wtedy miasto dotarło do II etapu konkursu, który ostatecznie wygrał Wrocław. I mimo braku ostatecznego sukcesu, już sam proces starań przyniósł spektakularne efekty. Miasto zyskało zupełnie nowy wizerunek na zewnątrz. Mieszkańcy uwierzyli w jego potencjał. Działania kulturalne nabrały nowego rozmachu i wymiaru. Teraz ta szansa stoi także przed Metropolią.
Autor: Łukasz Kałębasiak Katowice Miasto Ogrodów
W Polsce dwa miasta uzyskały tytuł ESK — Kraków w 2000 roku oraz szesnaście lat później Wrocław. Naszego dolnośląskiego sąsiada zapytaliśmy o korzyści z osiągnięcia tej prestiżowej w Unii Europejskiej marki.
Dominika Kawalerowicz dyrektorka Wrocławskiego Instytutu Kultury: Europejska Stolica Kultury Wrocław 2016 bezpowrotnie zmieniła miasto. Wysiłkiem ponad 170 tysięcy twórców kultury, artystów i wolontariuszy udało się zbudować zbilansowany i różnorodny program. W samym roku 2016 odbyło się ponad 2000 wydarzeń, w których wzięło udział ponad 5 milionów osób (mieszkańców i turystów). Trzeba pamiętać, że tytuł ESK to nie tylko rok celebracji kultury – to także intensywne lata przygotowań wypełnione wieloma wydarzeniami w przestrzeni miasta (nierzadko współtworzonymi przez samych wrocławian) oraz prezentacjami – poprzez działania kulturalne – ducha miasta poza jego granicami. W latach 2015-2016 odbyło się ponad 100 prezentacji Wrocławia – od Japonii, przez Ukrainę na Hiszpanii kończąc.
– To wielki wysiłek włożony w organizację działania przed rokiem obchodów oraz ważne zmiany po jego zakończeniu. W trakcie przygotowań oddano do użytku kilkanaście nowych przestrzeni dla kultury, takich jak Barbara, Kino Nowe Horyzonty, Narodowe Forum Muzyki czy wyremontowany Teatr Muzyczny Capitol. ESK powstało wspólnym wysiłkiem biura organizacyjnego, Prezydenta i Urzędu Miasta, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, ogólnopolskich, rządowych agend odpowiedzialnych za turystykę i kulturę. Wrocław do współtworzenia zaprosił również inne polskie miasta, które brały udział w konkursie, tworząc trwałą sieć – Koalicja miast dla kultury.
– Po ESK w mieście pozostało wiele emocji i procesów. Powstał program dla kultury, a środowisko aktywistyczne na trwałe zyskało swój głos. Europejską Stolicą Kultury miasto się staje i na zawsze nią pozostaje. [WT]
