Recycling w mieście, to temat przewodni tegorocznego Climathonu. Kolejna metropolitalna edycja największego na świecie wydarzenia klimatycznego odbędzie się 27-28 października w Centrum Ochrony Klimatu i Środowiska Politechniki Śląskiej w Gliwicach.

 Climathony odbywają się w ponad w 100 miastach z 47 krajów. W trakcie ich trwania uczestnicy wspólnie pracują nad poszukiwaniem rozwiązań, które odpowiadają wyzwaniom klimatycznym. Wydarzenie ma unikalną formułę. Polega ona na wniesieniu lokalnej perspektywy do globalnych wyzwań.

W Metropolitalnym Climathonie może wziąć udział każdy student w Polsce, który ma pomysł jakie rozwiązania wprowadzić do systemu recyclingu w mieście.

W tym roku wydarzenie odbędzie się stacjonarnie oraz online.

Na zwycięzców czekają nagrody finansowe oraz nagrody rzeczowe. Najlepszy zespół metropolitalnej edycji otrzyma nagrodę główną w wysokości 10 tys. zł.

O programie i zasadach rejestracji powiadomimy w późniejszym komunikacie.

CLIMATHON jest organizowany przez Metropolię GZM pod patronatem EIT Climate-KIC.

Pierwsze tego typu wydarzenie miało miejsce w 2020 roku. Tematem przewodnim była „Susza w mieście”, rok później uczestnicy pracowali nad rozwiązaniami pod hasłem „Energia w mieście”.

Najlepsze projekty w poprzednich edycjach

W ubiegłym roku pierwsze miejsce zajął projekt „Energy Shield”, polegający na stworzeniu specjalnych powłok na elewacjach budynków, czy powierzchniach dachowych, które zmieniają kolor pod wpływem temperatury na zewnątrz tak, aby latem efektywniej odbijały światło, a więc schładzały, a zimną przyciągały i „dogrzewały” mieszkania energią słoneczną.

W 2020 najlepszy był projekt „Heksagon. Deszcz między nami”. Głównym założeniem tego projektu to stworzenie ogródków deszczowych. Ich konstrukcja miałaby być sześciobokiem i tym samym przypominać plaster miodu. Pomysł ten można byłoby zrealizować w dwóch wymiarach – tradycyjnie w poziomie, tworząc miejsca do siedzenia wokół pojemnika, gdzie znajdowałby się ogródek albo w pionie, co dałoby znacznie więcej możliwości, jeśli chodzi o rozwinięcie jego funkcji rekreacyjnych, edukacyjnych i społecznych.

W tym drugim przypadku konstrukcja w kształcie sześcioboku stanowiłaby ramę, w której można byłoby umieść np. huśtawkę, hamak, scenę z widownią. Dzięki jej foremnemu kształtowi, woda deszczowa spływałaby po jej zewnętrznych bokach, nawadniając przestrzeń wokół tej konstrukcji, gdzie rozwinąłby się wspomniany wcześniej ogródek deszczowy. Konstrukcje te mogłyby zostać wykorzystane np. na terenie szkół, co miałoby pozytywny wpływ na poprawę mikroklimatu w tej części miasta.

Przydatne linki

Strona Climathonu: www.climathon.pl

Climathon 2021: Katowicka Superjednostka zmieniająca kolor? Metropolitalny Climathon 2021 na mecie – Metropolia GZM

Climathon 2020:  Zwycięzcy Climathonu zaprezentowali swoje pomysły miastom i gminom Metropolii – Metropolia GZM

Blaty kuchenne albo podłogi w halach sportowych mogą zostać wyprodukowane z elementów ze zużytego sprzętu AGD. Tak działa gospodarka o obiegu zamkniętym: zamiast utylizować – przetwarza się i nadaje nowe funkcje. Nad tym pracuje Metropolia wraz z międzynarodowym konsorcjum w ramach projektu Circular Foam. 

— Odchodzimy od gospodarki liniowej, która opiera się na zasadzie „weź – wyprodukuj – zużyj– wyrzuć”, w której odpady często traktowane są jako ostatni etap cyklu życia, a przechodzimy do gospodarki o obiegu zamkniętym – wyjaśnia Blanka Romanowska, dyrektor Departamentu Infrastruktury i Środowiska. W tym nowym podejściu nie chodzi tylko o ponowne użycie już raz wytworzonych przedmiotów, ale o wykorzystanie ich części, by stworzyć nowy produkt, który może pełnić zupełnie nowe funkcje. Przykład: poprzez odzysk surowców, zawartych w niepotrzebnych nam już, starych telefonach komórkowych, pozyskane materiały można użyć do produkcji nowych smartfonów. Jest to szczególnie ważne, bo wydobycie np. złota, srebra powoduje duże szkody środowiskowe, a światowe zasoby tych pierwiastków są ograniczone

Metropolia z partnerami z UE pracuje nad wykorzystaniem surowców ze sprzętu AGD

Przez cztery lata przedstawiciele przemysłu, środowisk badawczych i naukowych z 9 krajów będą pracować nad recyklingiem pianek poliuretanowych, pozyskanych z lodówek w ramach projektu Circular Foam. Wdrożenie tego rozwiązania w Europie, począwszy od 2040 roku, może przynieść duże korzyści w postaci ograniczenia1 miliona ton odpadów, 2,9 miliona ton emisji CO2i 150 milionów euro kosztów w ramach procesów dotyczących odzysku energii.

Dzięki temu projektowi, od 2040 roku w Europie może zmniejszyć się o milion ton ilość produkowanych odpadów, a o prawie 3 mln ton może zostać zredukowana emisja CO2.

Pianka poliuretanowa, wykorzystywana m.in. w lodówkach i budownictwie, jest tworzywem bardzo uniwersalnym, o znakomitej zdolności izolacyjnej.— Faktem jest, że poliuretan jest zdatny do recyclingu. Problem polega na tym, że ponad 90% surowca jest poddawane jedynie odzyskowi energii w procesach termicznych – mówi Blanka Romanowska.— To, co zostanie ponownie przetworzone znajduje zastosowanie np. w panelach o wysokiej gęstości, które zastępują drewno i płyty wiórowe. Ma też zastosowanie np. w profilach okiennych i drzwiowych oraz blatach kuchennych. Dodatkowo, jest on używany do produkcji podłóg w obiektach sportowych i podłoży na placach zabaw, mat hydroponicznych i środków wypornościowych – wylicza. Circular Foam będzie realizowany w kilku przemysłowych regionach modelowych: „Rheinisches Revier” w Nadrenii Północnej-Westfalii w Niemczech, Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii w Polsce i obszarze Wielkiego Amsterdamu w Holandii.

Produkujemy coraz więcej elektroodpadów. Wzrost o ponad 30 punktów procentowych

O skali środowiskowego problemu w Polsce, związanego ze sprzętem AGD mówią statystyki. Według ostatnich danych GUS, w 2018 r. wprowadzono na terytorium Polski 660 tys. ton sprzętu elektrycznego i elektronicznego, natomiast łącznie zebrano w Polsce prawie 330 tys. ton zużytego już sprzętu (o 34% więcej niż w roku ubiegłym), w tym z gospodarstw domowych 302 tys. ton. Najwięcej zużytego sprzętu zebrano w grupach obejmujących sprzęt wielkogabarytowy, w tym głównie lodówki (42% masy zebranego sprzętu ogółem).

Materiał ukazał się w 9. numerze magazynu W Metropolii [kliknij tutaj]

Urząd Miejski w Tarnowskich Górach wypowiada wojnę opakowaniom i przedmiotom jednorazowego użytku wykonanym z tworzyw sztucznych. „Plastiki” znikną z Urzędu oraz podległych mu jednostek, ich użycie będzie też ograniczane na miejskich imprezach.

#EKOTG czyli stop plastikowi! – Tarnowskie Góry

Aby to osiągnąć – i zadbać tym samym o środowisko naturalne – burmistrz Arkadiusz Czech podpisał w tej sprawie zarządzenie. – To pierwszy i nie jedyny zaplanowany przez nas krok zmierzający do ograniczenia użytkowania na terenie naszego miasta tworzyw sztucznych, które są jedną z najgroźniejszych plag naszych czasów – mówi burmistrz nawiązując do powiedzenia, że „do nieba trudno dostać się autostradą”. – Najczęściej prowadzą do niego wąskie i kręte ścieżki: takie same prowadzą do „ekologicznego nieba”, a ograniczenie używania plastiku jest tylko jedną z nich – żartuje Arkadiusz Czech.

Podpisany przez burmistrza dokument ustala, że Urząd Miejski oraz podległe mu jednostki będą zmierzać m.in. do:
– wyeliminowania z użytku jednorazowych talerzy, sztućców, kubków, słomek i pojemników na żywność wykonanych z tworzyw sztucznych i zastąpienia ich wielorazowymi odpowiednikami lub produktami ulegającymi biodegradacji
– korzystania z usług, w ramach których poczęstunek podawany jest bez używania w/w jednorazowych przedmiotów
– ograniczenia zakupów wody w butelkach plastikowych
– wykorzystywania w promocji miasta materiałów, które pochodzą lub podlegają procesowi recyklingu z dążeniem do rezygnacji z przedmiotów wykonanych z tworzyw sztucznych
– rezygnacji z używania plastikowych toreb, siatek i reklamówek
– podjęcia działań edukacyjnych w zakresie ograniczenia korzystania z przedmiotów jednorazowego użytku, skierowanych do pracowników i mieszkańców

Przyjęte zasady nie oznaczają oczywiście, że plastik zniknie z Urzędu z dnia na dzień – większość z zaplanowanych działań będzie realizowana stopniowo.
– W urzędzie będziemy używać np. wody mineralnej z szklanych butelkach, ale najpierw musimy zużyć kupioną wcześniej w butelkach plastikowych – wyjaśnia Justyna Słania, naczelnik Wydziału Administracyjnego Urzędu. Jeśli chodzi np. o kubki używane do picia wody z dystrybutorów stojących na korytarzu Urzędu, trwają poszukiwania ekologicznych i pasujących do zamontowanych tam na stale stojaków.

Część z wynikających z zamiarów ograniczenia używania tworzyw sztucznych zadań jest w mieście realizowana już dziś: urzędnicy w biurach segregują śmieci (w urzędzie znajduje się także pojemnik na baterie), na niektórych współorganizowanych przez miasto imprezach plastikowe sztućce i talerzyki spotkać można sporadycznie. Tak jest w przypadku zlotu foodtrucków. – Ze zlotu na zlot, w miarę możliwości, wystawcy rezygnują z tworzyw sztucznych na rzecz papieru – wyjaśnia Piotr Korab, naczelnik Wydziału Kultury, Turystyki i Promocji. W tym wydziale od lat firmowe torby na gadżety i prezenty są już tylko i wyłącznie papierowe, od dawna też przy zakupie gadżetów preferowane są te ekologiczne. – Teraz odnawialność tworzyw użytych do ich produkcji będzie priorytetem – zapowiada Korab.

Wkrótce w tarnogórskich szkołach i przedszkolach – wzorem akcji „Hajcujymy niy Trujymy” sprzed dwóch lat –  ruszy wielowątkowa, miejska kampania edukacyjna promująca ekologiczne opakowania, używanie szklanych butelek zamiast plastikowych oraz akcja zachęcająca do picia wody z kranu.

W ramach realizacji zarządzenia Miejska Biblioteka Publiczna im. Bolesława Lubosza już dziś zapowiada, że zrezygnuje z zakupów wody mineralnej w plastikowych butelkach.
– Co prawda takie wody kupujemy tylko dla gości np. na spotkania autorskie i inne nasze imprezy, ale teraz na stolikach będą pojawiać się tylko szklane butelki – zapowiada Agnieszka Rudawska, dyrektorka Biblioteki.

Zarządzenie można znaleźć tu.

Kolejne automaty, do których można wrzucić puste plastikowe butelki już są w mieście, ale nie jest to jedyna nowość. W trzech urządzeniach można teraz także oddawać aluminiowe puszki.

Sosnowiczanie pokazali, że bliska jest im idea ekologii oraz dbania o środowisko. Chętnie wrzucają odpady do automatów. Od początku roku w akcji „Wrzuć butelkę” oddali 80 tysięcy butelek! Efektem ogromnego zaangażowania mieszkańców jest kupno trzech kolejnych automatów.

Nowe urządzenia już pojawiły się w mieście i są właśnie w fazie testów. – Nie spodziewaliśmy się tak ogromnego zainteresowania automatami. Idziemy za ciosem i ustawiamy kolejne z dodatkową funkcją. Oprócz plastikowych butelek można do nich także wrzucać aluminiowe puszki – wyjaśnia Arkadiusz Chęciński, prezydent Sosnowca.

Nowe automaty zostały ustawione na basenie w Klimontowie (ul. Hubala-Dobrzańskiego)oraz w Zagórzu (ul. Bohaterów Monte Cassino) i na Stadionie Zimowym (ul. Zamkowa). – Basen przy ul. BMC i lodowisko to miejsca, gdzie wcześniej stały urządzenia, przyjmujące tylko butelki PET. Właśnie w tych lokalizacjach liczba oddanych butelek była największa, dlatego postanowiliśmy ustawić tam automaty z dodatkową funkcją – mówi Arkadiusz Teodorowski, prezes Miejskiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Odpadami, które zakupiło automaty.

Automaty na butelki ze Stadionu Zimowego oraz krytej pływalni  zostały przeniesione na okres wakacyjny. Pierwszy z nich trafił na teren pływalni letniej w Sielcu, a drugi na basen przy ulicy Żeromskiego. Pozostałe stoją w Urzędzie Miejskim przy alei Zwycięstwa, Szkole Podstawowej nr 36 w Juliuszu i na terenie budynku klubowego na Stadionie Ludowym przy ulicy Kresowej.

Nie zmienia się zasada korzystania z automatu. Za każdą butelkę lub puszkę mieszkańcy otrzymują wirtualnie 10 groszy, które mogą przeznaczyć na jeden z wybranych klubów sportowych w mieście: Zagłębie Sosnowiec (piłka nożna), Zagłębie Sosnowiec (hokej) i CTL Zagłębie Sosnowiec (koszykówka). Zebrane pieniądze na konta klubów przeleje MPGO w Sosnowcu.

Regulamin akcji dostępny jest na stronie www.mpgo.sosnowiec.pl.