Nadmierna prędkość samochodów, hałas przewyższający dopuszczalne normy, niebezpieczne sytuacje na przejściach dla pieszych, a także źle zaparkowane samochody. To najważniejsze problemy, jakie zdiagnozowali urbaniści, inżynierowie ruchu, eksperci zajmujący się transportem publicznym, rewitalizacją i partycypacją z obszaru całej Metropolii podczas badań, analiz oraz konsultacji z mieszkańcami. Już wkrótce na ul. Miarki będziemy testować tymczasową organizację ruchu, która umożliwi poprawę bezpieczeństwa pieszych i komfortu kierowców. Projekt ten wpisuje w założenia budowy systemu zrównoważonej mobilności miejskiej w Metropolii GZM.

– Chcemy zmieniać Bytom razem z mieszkańcami, dlatego wsłuchujemy się w ich propozycje, opinie oraz uwagi. Tak jest również w przypadku ulicy Miarki, gdzie mieszkańcy skarżyli się na nadmierny hałas, prędkość samochodów czy zbyt małą liczbę przejść dla pieszych. Dlatego postanowiliśmy spróbować odmienić oblicze ul. Miarki. W ramach pilotażowego programu, który realizujemy wraz z Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolią, wprowadzimy prototyp nowej organizacji ruchu, którą będziemy testować przez 1,5 miesiąca. Jeśli testowane rozwiązanie zostanie zaakceptowane przez mieszkańców, będzie podstawą wprowadzenia trwałych zmian– mówi prezydent Bytomia Mariusz Wołosz.

Wyniki badań, pomiarów i konsultacji są jednoznaczne. Zbyt szybko i głośno na ul. Miarki

Przeprowadzone w czerwcu przez zespół Metropolitalnej Szkoły Prototypowania badania, analizy i konsultacje społeczne z mieszkańcami potwierdziły, że na jednej z najważniejszych śródmiejskich ulic konieczne są zmiany, które umożliwią uspokojenie ruchu na tej ulicy.

– Badania natężenia ruchu i prędkości pojazdów poruszających się ul. Miarki przeprowadziliśmy odpowiednio 20 maja oraz 9 i 11 czerwca. Prędkość pojazdów mierzyliśmy w dwóch miejscach na ul. Miarki – w rejonie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz w rejonie skrzyżowania z ul. Zamenhofa. Okazało się, że kierowcy nie stosują się do obowiązujących na ul. Miarki ograniczeń. Średnia prędkość 85% przejeżdżających pojazdów – przy ograniczeniu do 50 km/h, ale tuż przed znakiem ograniczającym prędkość do 40 km/h – wyniosła 62 km/h, a maksymalna prędkość odnotowana na ul. Miarki to aż 126 km/h! – mówi Paweł Wittich, zastępca dyrektora ds. technicznych Miejskiego Zarządu Dróg i Mostów.

Wpływ na przekraczanie prędkości ma układ drogowy ul. Miarki – dwa szerokie pasy jezdni, które umożliwiają rozwinięcie dużych prędkości. Poza tym, jezdnia ul. Miarki wypełnia się maksymalnie w 30% pojazdami, co sprzyja rozwijaniu nadmiernych prędkości.

– Ulicę Miarki pokonuje około 14 tys. pojazdów dziennie. Tak duża liczba samochodów wpływ na poziom hałasu. Przeprowadziliśmy pomiary akustyczne w mieszkaniu na skrzyżowaniu ul. Miarki i ul. Moniuszki. Wartości maksymalne znacząco przekraczały normę dzienną dla pomieszczeń mieszkalnych, która wynosi 35 dB. Wpływ na przekroczenie dopuszczalnych norm hałasu ma nie tylko liczba przejeżdżających w ciągu godziny pojazdów – średnio 1 155 pojazdów na godzinę – ale także duża liczba samochodów dostawczych, ciężarowych i autobusów (średnio 1 taki pojazd na minutę) – mówi Paweł Jaworski, urbanista.

Kierowcy wybierają śródmiejską ulicę zamiast obwodnicy

Równolegle z przeprowadzeniem badań natężenia ruchu przy ul. Miarki, eksperci z MZDiM sprawdzili również, ile samochodów pokonuje obwodnicę Bytomia – aleję Jana Nowaka-Jeziorańskiego na odcinku między ul. Strzelców Bytomskich a Dworską. Na drodze łączącej Bytom z Piekarami Śląskimi, Zabrzem i Gliwicami 9 i 10 czerwca w ciągu doby przejechało około 8 tys. pojazdów. Chociaż ul. Miarki leży w ścisłym Śródmieściu, to ponad 6 tys. więcej kierowców wybierało podróż ul. Miarki niż al. Jana Nowaka-Jeziorańskiego, która pozwala bezpiecznie ominąć centrum.

Kolejnym wyraźnym problem, jaki został zdiagnozowany przy ul. Miarki jest problem z bezpieczeństwem pieszych przekraczających jezdnię. Mieszkańcy ulicy podczas konsultacji zwracali uwagę na brak możliwości przejścia przez ul. Miarki na odcinku od skrzyżowania z ul. Dojazd do wylotu w kierunku na Katowice i Kraków. Szczególnie ważne było dla nich wprowadzenie przejścia na wysokości podwórka pomiędzy numerami 35 i 37, które umożliwia bezpośredni dostęp do ul. Katowickiej. Bolączką ul. Miarki jest także niedobór miejsc postojowych, a co za tym idzie wynikające z tego parkowanie samochodów w niedozwolonych miejscach.

– Podczas badań zaobserwowaliśmy, że w ciągu dnia na zachodniej części ul. Miarki źle zaparkowanych było 10% pojazdów, zaś na odcinku wschodnim ul. Miarki aż 25% pojazdów. Niedostateczna liczba miejsc postojowych powoduje, że kierowcy za wszelką cenę szukają miejsca do parkowania i niejednokrotnie parkują swoje pojazdy w miejscach niedozwolonych. Pozostawiają je również na chodnikach, co utrudnia przecież ruch pieszych – najgorzej sytuacja wygląda po stronie południowej ulicy, za skrzyżowaniem na ulicą Dojazd. Wpływ na tak dużą liczbę parkujących pojazdów na ul. Miarki ma nie tylko gęsta sieć zabudowy mieszkalnej w tym rejonie, ale również znajdujące się przy Miarki budynki użyteczności publicznej jak: Poczta Polska, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Centrum Interwencji Kryzysowej, czy przy skrzyżowaniu z ul. Moniuszki – Opera Śląska – mówi Paweł Wittich.

Poznaliśmy przyczyny. Teraz czas na propozycję zmian, które mogą odmienić ul. Miarki

– Od września zaproponujemy zmiany, których charakter wprost wynika z zapisów obowiązującej strategii rozwoju miasta, programu rewitalizacji i innych dokumentów sektorowych, odwołujących się do potrzeby zwiększania jakości życia i bezpieczeństwa mieszkańców oraz konieczności wyprowadzenia ruchu tranzytowego poza centrum. Celem przekształceń będzie więc uspokojenie ruchu na ul. Miarki, zniwelowanie hałasu oraz poprawa bezpieczeństwa pieszych, rowerzystów i kierowców – mówi Michał Bieda, zastępca prezydenta Bytomia. – Wprowadzone zmiany będą miały charakter tymczasowy. Będą poddane ocenie mieszkańców oraz kierowców, którzy codziennie korzystają z ul. Miarki, przemierzając drogę do pracy, szkół czy na zakupy. Od ich wyniku oraz od wyników kolejnych badań transportowych uzależnimy, czy wprowadzona zmiana będzie miała charakter stały. – podkreśla Michał Bieda.

Tymczasowa organizacja ruchu zostanie wprowadzona na ul. Miarki we wrześniu na okres około 1,5 miesiąca.

Kto pracował nad projektem zmian?

Projekt zmian na ulicy Miarki opracował zespół Metropolitalnej Szkoły Prototypowania prowadzonej przez Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię.

– Zespół tworzą specjaliści zajmujący się inżynierią ruchu, transportem publicznym, urbanistyką, rewitalizacją, inwestycjami oraz partycypacją z Bytomia, Rudy Śląskiej, Gliwic, Dąbrowy Górniczej, Sosnowiec oraz Tychów, a także pracownicy GZM i eksperci zewnętrzni – mówi Marcin Domański, zastępca dyrektora departamentu Komunikacji i Transportu GZM.

– Prace w Bytomiu odpowiedziały na najważniejsze dla nas pytania dotyczące tego, w jaki sposób przeprowadzać tego typu działania, aby budować system zrównoważonej mobilności, bezpiecznych dzielnic i dobrego transportu publicznego. Trzeba zacząć wspólną pracę, nawet na drobnych w skali Metropolii, ale konkretnych projektach. Połączenie specjalistów z miast Metropolii w sieć to inwestycja, która na pewno się zwróci, a mieszkańcom pozwoli się cieszyć z rozwiązań poprawiających jakość życia  – dodaje Domański.

W skład grupy, która opracowywała zmiany, jakie wkrótce zostaną wprowadzone na ul. Miarki weszli również pracownicy Miejskiego Zarządu Dróg i Mostów w Bytomiu oraz przedstawiciele Fundacji „Napraw Sobie Miasto”. Taki skład zespołu umożliwił połączenie różnych perspektyw i głębsze spojrzenie na przyszłą przemianę tej ważnej arterii naszego miasta.

Pilotażowy program realizowany przez Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię w naszym mieście ma na celu wypracowanie najlepszego modelu zmian na głównych arteriach drogowych, z którego będą mogły korzystać inne miasta Metropolii z podobnymi problemami, jakie występują w Bytomiu. Uspokajanie ruchu w centrach miastach ma na celu podniesienie poziomu poczucia bezpieczeństwa pieszych i innych użytkowników ruchu. To jedno z podstawowych założeń planu zrównoważonej mobilności miejskiej, nad którym pracuje Metropolita GZM. Pierwsza część tych prac została opisania w poradniku „Dobra mobilność – od przeszkód do rozwiązań”.

Na podst. UM Bytom

Foto: GZM/ Krzysztof Malinowski

Gliwicka Starówka będzie bezpieczniejsza i bardziej atrakcyjna dla pieszych. Od 9 sierpnia zamknięte dla aut zostaną kolejne uliczki, a na całym obszarze objętym zakazem ruchu powstanie stała Strefa Ograniczonej Dostępności dla samochodów.

Gliwiczanie i turyści chętnie spędzają wolny czas na Rynku i pobliskich uliczkach, spacerując lub odwiedzając restauracje i kawiarnie działające w urokliwych kamieniczkach. Do tej pory piesi musieli dzielić przestrzeń z licznymi samochodami, niejednokrotnie utrudniającymi swobodne przemieszczanie się po Starówce. Teraz sytuacja ma się poprawić, a auta nie będą dominującym elementem tego historycznego obszaru.

Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami i wyborczymi deklaracjami prezydenta Gliwic Adama Neumanna, miasto kontynuuje działania zmierzające do jak najszerszego udostępnienia Starówki wszystkim gliwiczanom i przyjezdnym gościom. Ważna jest poprawa bezpieczeństwa pieszych i stworzenie większych możliwości dalszego atrakcyjnego zagospodarowywania tej części miasta.

Na zamknięte ulice Starówki będą mogły wjechać auta ze specjalnymi identyfikatorami.

Zmianę organizacji ruchu samochodów przygotowuje Zarząd Dróg Miejskich. Od 9 sierpnia zamknięte dla ruchu samochodowego zostaną kolejne uliczki i utworzona zostanie Strefa Ograniczonej Dostępności. Kierowcy powinni zachować szczególną ostrożność i zwracać uwagę na nowe oznakowanie.

Strefa Ograniczonej Dostępności wraz z zakazem ruchu obejmować będzie Rynek oraz następujące ulice:

• Zwycięstwa – od placu Inwalidów do Rynku,
• Matejki – od Rynku do ul. Tkackiej,
• Bytomską – od Rynku do ul. Tkackiej,
• Bankową – od ul. Kaczyniec do Rynku,
• Krupniczą – od Rynku do ul. Kaczyniec,
• Raciborską – od placu Wszystkich Świętych do Rynku,
• Szkolną,
• Plebańską – od Rynku do placu Wszystkich Świętych,
• Krótką,
• Średnią – od ul. Kaczyniec do placu Inwalidów.

Do strefy będą mogli wjechać posiadacze specjalnych identyfikatorów, które będą wydawane m.in. mieszkańcom, właścicielom mieszkań oraz właścicielom użytkującym, najemcom lub dzierżawcom lokali użytkowych z tego terenu.

Umożliwiony zostanie dojazd do podwórek przy ul. Krótkiej, Szkolnej i częściowo ul. Średniej – działka nr 865 – bez posiadania identyfikatora.

Niemożliwy będzie postój samochodów mieszkańców na zamkniętych uliczkach dłużej niż przez kwadrans.

Identyfikatory uprawniające do wjazdu do Strefy Ograniczonej Dostępności będą obowiązywać również m.in. w przypadku dostaw towaru – bez identyfikatora dostawca będzie mógł wjechać i zatrzymać się na 15 minut, w godzinach od 7.00 do 10.00. W innej sytuacji będzie wymagany identyfikator typu B, który umożliwia 15-minutowy postój również w innych godzinach.

Identyfikator typu B będzie niezbędny także m.in. w przypadku przeprowadzek, dostawy sprzętu i wyposażenia mieszkań oraz lokali użytkowych, dostarczania przesyłek kurierskich. Zarząd Dróg Miejskich będzie wydawał też specjalny identyfikator typu R, zezwalający na wjazd na płytę Rynku np. parom młodym w związku z ceremonią ślubną.

Kto będzie mógł wjechać do Strefy Ograniczonej Dostępności na Starówce?

• pojazdy oznaczone identyfikatorem A podczas dojazdu do parkingu poza drogą,
• pojazdy z wystawionym identyfikatorem A, B do 15 minut,
• pojazdy oznaczone identyfikatorem R,
• pojazdy dojeżdżające do podwórek przy ul. Krótkiej, Szkolnej i częściowo ul. Średniej – działka nr 865,
• pojazdy przewożące osoby niepełnosprawne,
• rowery,
• urządzenia transportu osobistego,
• hulajnogi elektryczne,
• motorowery elektryczne,
• służby miejskie,
• firmy ochroniarskie w czasie pełnienia obowiązków,
• dostawcy w godzinach 7.00 – 10.00 do 15 minut,
• inne pojazdy wymienione na tabliczce pod znakiem B-1.

Dla kogo identyfikatory?

Identyfikator typu A
umożliwi właścicielom lub użytkownikom miejsca postojowego znajdującego się w Strefie Ograniczonej Dostępności poza drogą publiczną (wewnętrzne podwórka, dziedzińce, etc.) nieograniczony czasowo dojazd do takiego miejsca. Na jego podstawie będzie można też zatrzymać się na kwadrans na ulicy.

Identyfikator typu B
umożliwi krótkotrwałe zatrzymanie samochodu na jezdni, ograniczone do 15 minut, w związku z:

• postojem mieszkańców Strefy Ograniczonej Dostępności, właścicieli lokali mieszkalnych i użytkowników lokali użytkowych z tego obszaru,
• remontem i utrzymaniem infrastruktury,
• transportem przesyłek kurierskich,
• prowadzeniem transmisji radiowej bądź telewizyjnej,
• przeprowadzką,
• dostawą sprzętu i wyposażenia mieszkań i lokali użytkowych,
• dostawą towarów,
• decyzją administracyjną na realizację przedsięwzięcia odbywającego się w Strefie Ograniczonej Dostępności oraz jej przygotowaniem.

Identyfikator typu R
umożliwi wjazd na płytę Rynku w szczególności w związku z:

• ceremonią ślubną – dla jednego pojazdu pary młodej,
• realizacją zadania zlecanego przez jednostki publiczne,
• decyzją administracyjną na realizację przedsięwzięcia odbywającego się na Rynku oraz jej przygotowaniem.

Jak uzyskać identyfikator?

Identyfikatory pozwalające na wjazd aut do Strefy Ograniczonej Dostępności będzie można odebrać w Zarządzie Dróg Miejskich przy ul. Płowieckiej 31 po złożeniu odpowiednio uzasadnionego i udokumentowanego wniosku. Zasady wydawania i użytkowania identyfikatorów uprawniających do wjazdu do Strefy Ograniczonej Dostępności określa regulamin zawarty w zarządzeniu Prezydenta Miasta Gliwice.

Wnioski od wydanie identyfikatora będzie można składać od 26 lipca 2021 r. w siedzibie ZDM lub w Biurze Podawczym w Urzędzie Miejskim w Gliwicach. Formularz wniosku (wniosek 7e) jest dostępny na stronie internetowej www.zdm.gliwice.pl (Obsługa Klienta/Wnioski).

Identyfikatory wydawane będą bezpłatnie na okres nie dłuższy niż rok. Ich posiadanie nie zwalnia z dotychczasowego obowiązku uiszczania opłaty za postój w Strefie Płatnego Parkowania.

W razie pytań można kontaktować się z Referatem Inżynierii Ruchu w Zarządzie Dróg Miejskich w Gliwicach pod numerami telefonów 32/300-86-73 lub 32/300-86-68.

Źródło: UM Gliwice

„Standardy dostępności ruchu pieszego dla miast i gmin GZM” zostały dostrzeżone i znalazły się na liście dokumentów standaryzujących, opracowanej przez Obserwatorium Polityki Miejskiej IRMiR. Prace nad „Standardami…” ruszyły w 2019 r., a celem było stworzenie rekomendacji dla infrastruktury pieszej, tak aby uczynić ją bardziej dostępną. Obecnie miasta i gminy GZM mogą liczyć na dofinansowania projektów w zakresie szeroko rozumianej dostępności, jak również na konsultacje z ekspertami.

Obserwatorium Polityki Miejskiej IRMiR opublikowało najważniejsze i najciekawsze jego zdaniem opracowania, które pokazują jak kształtować przestrzenie publiczne, aby lepiej służyły mieszkańcom.

Na liście znalazł się również dokument opracowany przez GZM, w konsultacji z przedstawicielami miast i gmin, przedsiębiorcami, seniorami, osobami z niepełnosprawnościami, organizacjami pozarządowymi i społecznikami.

– Nasze miasta czynią starania, aby przestrzeń dla pieszych i rowerzystów była stale poprawiana – mówi Jacek Woźnikowski, dyrektor Departamentu Rozwoju i Współpracy w GZM. – Metropolia GZM dokłada swoją cegiełkę do tego procesu tworząc wytyczne, dofinansowując projekty, a także świadcząc usługi doradcze w zakresie dostępności infrastruktury dla pieszych i rowerzystów – dodaje.

W 2021 roku Metropolia dofinansowała już kilkanaście inwestycji miast i gmin, które związane są z poprawą infrastruktury zarówno pieszej, jak i rowerowej. Mowa o inwestycjach realizowanych przy wsparciu finansowym Metropolitalnego Funduszu Solidarności oraz Programu na rzecz ograniczania niskiej emisji. Miasta rozumieją wagę tematu, nie pozostając obojętnym na potrzeby osób pieszych i nie tylko.

– Działania na rzecz dostępności podejmujemy w Tychach od kilku lat. To zbliża nas do tworzenia spójnej, planowej i długoterminowej polityki rozwoju przestrzeni publicznych w naszym mieście – mówi Artur Kruczek, dyrektor Miejskiego Zarządu Ulic i Mostów w Tychach. – Korzystamy ze standardów metropolitalnych, sami również opracowaliśmy dokumenty wspierające spójne kształtowanie przestrzeni publicznych i terenów zielonych – dodaje.

Najzdrowszymi sposobami przemieszczania się po mieście jest chodzenie oraz jeżdżenie na rowerze. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca zdrowym osobom 30 minut umiarkowanej aktywności fizycznej każdego dnia. W praktyce może to być skorzystanie z oddalonego bardziej przystanku autobusowego, spacer do sklepu czy do paczkomatu. Zapotrzebowanie na fizyczną aktywność w ciągu dnia możemy spełnić wykonując podstawowe czynności również w drodze do pracy. Przestrzeń publiczna – jej spójność i dostępność, to jeden z najistotniejszych elementów zrównoważonego rozwoju miast. Kształtowanie przestrzeni publicznych ma również ogromny wpływ na podnoszenie jakości życia mieszkańców.

„Standardy dostępności ruchu pieszego dla miast i gmin GZM” dostępne są TUTAJ.

Z kolei TUTAJ znajdują się „Standardy i wytyczne kształtowania infrastruktury rowerowej”.

Obserwatorium Polityki Miejskiej zostało powołane w ramach działalności Instytutu Rozwoju Miast i Regionów (IRMiR). Jest to platforma spotkań i wymiany wiedzy oraz doświadczeń dla wszystkich osób, którym bliski jest los polskich miast.

Zgodnie z deklaracją władz Gliwic działających w porozumieniu z Radą Dzielnicy Śródmieście, od 16 lipca zostaną wprowadzone zmiany w organizacji ruchu umożliwiające wystawienie ogródków gastronomicznych na uliczkach gliwickiej Starówki. Odmieniona przestrzeń miejska będzie bezpieczna i przyjazna dla gliwiczan i turystów. Zmiany w  ruchu nie będą obowiązywały mieszkańców Starówki, dostawców oraz służb miejskich.

Lokale, które do tej pory nie miały możliwości zaaranżowania ogródków ze względu na zajęty pas drogowy, dzięki ograniczeniu ruchu na Starówce teraz taką możliwość zyskają. Opłata za ich wystawienie została zmniejszona przez miasto o 70%. W ten sposób Gliwice wspierają kawiarnie, bary i restauracje, które w związku z epidemią koronawirusa przez kilka tygodni były zamknięte. Przypomnijmy, że w ramach wsparcia dla właścicieli lokali gastronomicznych Zarząd Dróg Miejskich zajął się wszystkimi formalnościami związanymi ze zmianą organizacji ruchu. To spore ułatwienie, ponieważ zwyczajowo to podmiot składający wniosek o zajęcie pasa drogowego jest odpowiedzialny za przygotowanie tej skomplikowanej dokumentacji. Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytkówwydał do tej pory pozwolenia dla 23 nowych kawiarenek na gliwickiej Starówce. Umożliwiło to ZDM-owi przekazanie starającym się o nie przedsiębiorcom niezbędnych zgód na zajęcie pasa drogowego.

Jak będą wyglądały zmiany w organizacji ruchu?

→ Ul. Plebańska zostanie wyłączona z ruchu samochodowego na odcinku od ul. Średniej do pl. Wszystkich Świętych

→ Ciąg ulic Raciborskiej i Krupniczej zostanie wyłączony z ruchu od przecięcia Raciborskiej ze Średnią do przecięcia Krupniczej z Kaczyniec

→ Ul. Średnia zamieni się w drogę jednokierunkową – ruch będzie się odbywał od ul. Grodowej do pl. Inwalidów Wojennych

Możliwy tam będzie tylko konieczny dowóz towarów w wyznaczonym czasie (postój do 15 minut) i – w razie konieczności – zatrzymywanie się pojazdów uprzywilejowanych. Także mieszkańcy będą mieli zapewniony dojazd do swoich posesji. Dzięki zmianom rejon ożyje, zwiększy się ruch pieszych, a przestrzeń będzie sprzyjała spokojnemu biesiadowaniu.

Kawiarenki powstaną także na ul. Zwycięstwa, Bankowej, Matejki i Bednarskiej. Tam, gdzie to będzie konieczne, ogródki staną w miejscach obecnego postoju samochodów, w zamian zaś będzie możliwość korzystania z wielopoziomowych parkingów przy ul. Jana Pawła II i Dunikowskiego.

Temat ograniczenia ruchu na gliwickiej Starówce w ścisłym, historycznym centrum Gliwic pojawił się już wcześniej, w programie wyborczym prezydenta Adama Neumanna. Zmiany miały przebiegać równolegle z zapewnieniem nowych miejsc parkingowych. Epidemia koronawirusa przyspieszyła bieg wydarzeń. Miasto prowadzi już rozmowy z Radą Dzielnicy Śródmieście oraz Instytutem Onkologii i Politechniką Śląską w kwestii zmiany systemu parkingów oraz stworzenia nowych wielopoziomowych miejsc do parkowania.

– Wstępnie rozważanych jest kilka wariantów usprawniających sytuację parkingową w mieście. Na chwilę obecną najbardziej realne wydają się: budowa wielopoziomowego parkingu z ponad 800 miejscami parkingowymi przez Instytut Onkologii, wzniesienie wielopoziomowego parkingu nad DTŚ oraz wyznaczenie dodatkowych miejsc parkingowych w ciągu ul. Dworcowej i Mikołowskiej. Za wcześnie jednak, aby cokolwiek przesądzać w tej sprawie. Rozmawiamy z mieszkańcami  – podkreśla Mariusz Śpiewok, zastępca prezydenta Gliwic.

Źródło: UM Gliwice

Do końca stycznia 2020 roku powstanie dokument „Standardy dostępności ruchu pieszych w miastach i gminach Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii”. Będzie to podręcznik zawierający wskazówki jak projektować i zmieniać przestrzenie publiczne, aby były dostępne dla wszystkich grup użytkowników. W środę (18 grudnia) podsumowano prace konsultacyjne nad dokumentem.

Standardy dla ruchu pieszego opracowuje zespół złożony z blisko 80 osób, którego skład tworzą przedstawiciele miast i gmin GZM, architekci, społecznicy, przedsiębiorcy, a także osoby z niepełnosprawnościami. Prace rozpoczęły się we wrześniu tego roku.

Podczas prac nad dokumentem skupiano się na takich zagadnieniach,
jak ciągłość chodników, oświetlenie uliczne, nawierzchnie stosowane dla ciągów
pieszych, wysokość krawężników czy odseparowanie ruchu samochodowego od
pieszego.

Prace nad standardami miały praktyczny i warsztatowy charakter. Prowadzone były spacery badawcze, podczas których tworzono listę problemów, które utrudniają komfortowe korzystanie z przestrzeni publicznej. Zastanawiano się również nad rozwiązaniami, dzięki którym wszystkie osoby, także te, które należą  do grup defaworyzowanych, będą mogły samodzielnie spacerować po chodnikach, placach czy parkach miast należących do Metropolii.

Dokument trafił do szerokich konsultacji. Swoje zdanie wypowiedziały organizacje pozarządowe, aktywiści miejscy oraz samorządy lokalne. Materiał został także przesłany do Wojewódzkiej Komendy Policji w Katowiach, jak i do poszczególnych komend miejskich.

Inspiracją do opracowania standardów ruchu pieszych, były zainicjowane wcześniej przez Metropolię spotkania Zespołu ds. Polityki Senioralnej. Podczas nich poruszano zagadnienia dotyczące m.in. dostępności przestrzeni publicznych.

Gotowy dokument zostanie opublikowany do końca stycznia 2020 r. Należy przy tym pamiętać, że standardy nie stanowią zamkniętego katalogu rozwiązań i w zamierzeniu inicjatorów mają ewoluować, odpowiadając na zmieniające się w czasie potrzeby oraz reagować na nowe kierunki rozwoju i podnosić jakość stosowanych rozwiązań.

Więcej na temat dokumentu TUTAJ.

Jak projektować przestrzeń
miejską, aby była przyjazna wszystkim pieszym? Na to pytanie odpowie dokument
„Standardy dostępności ruchu pieszych w miastach i gminach
Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii”. Materiał powstaje w konsultacji z
urzędnikami, architektami, społecznikami, seniorami, osobami z
niepełnosprawnościami i innymi grupami interesariuszy.

Pierwsze spotkanie, które
zapoczątkowało prace nad dokumentem, odbyło się w piątek (20 września) w
siedzibie Metropolii. Pod pojęciem standardów dostępności dla ruchu pieszych kryje
się wiele zagadnień, które mają wpływ na nasze codzienne piesze podróże:
szerokość chodników, miejsca wypoczynku, mała architektura czy bezkolizyjne
przejścia dla pieszych.

Ruch pieszy nie może być
ignorowany

– Przestrzeń w miastach powinna
być przyjazna i bezpieczna dla wszystkich – mówi Jacek Woźnikowski, dyrektor
Departamentu Rozwoju i Współpracy w GZM. – Bywa, że piesi muszą zmagać się z
infrastrukturą, która  nie jest
przystosowana do ich potrzeb. Problem jest szczególnie widoczny, gdy mówimy o
osobach starszych albo z niepełnosprawnościami. Dlatego rozpoczęliśmy prace nad
standardami dla ruchu pieszych, które będą mogły znaleźć zastosowanie w miastach
i gminach Metropolii – dodaje.

Celem dokumentu jest wzrost dostępności
przestrzeni publicznych dla wszystkich grup użytkowników. Aby dokument
odpowiadał na faktyczne potrzeby, tworzony jest w szerokiej współpracy z
zainteresowanymi grupami mieszkańców i ekspertów.

– Przez długi czas polityka
większości polskich miast skierowana była na poprawę infrastruktury
samochodowej, ponieważ to właśnie auta były uważane za najszybszy i najlepszy
środek transportu. Stąd rowerzyści, a zwłaszcza piesi, zostali nieco w cieniu –
tłumaczy Grzegorz Wójkowski, prezes Stowarzyszenia Bona Fides. – Od kilku lat to
podejście zaczęło się na szczęście zmieniać, co związane jest nie tylko z
zanieczyszczaniem powietrza, ale także coraz większymi korkami. Do tej pory
standardy dla ruchu pieszych przyjęło około 10 polskich miast, w tym nie tylko
te duże, jak Warszawa, Poznań czy Wrocław, ale także mniejsze, jak Starogard
Gdański czy Konin – dodaje.

Standardy uwzględnią różne
grupy interesów

W prace nad dokumentem
zaangażowany jest zespół architektów, którym kieruje Mikołaj Szubert-Tecl oraz
przedstawiciele Stowarzyszenia Bona Fides, których zadaniem jest wciągnięcie w
proces przygotowywania dokumentu różnych grup interesu, jak środowiska seniorów
czy osób z niepełnosprawnościami.

– Opracowanie tego typu dokumentu
jest ogromnie ważne, ponieważ my możemy wdrażać dyrektywy, przepisy prawa,
natomiast tak długo, jak w społecznej świadomości mieszkańców, osób, które
decydują o zagospodarowaniu miasta, nie będzie tej świadomości, że osoby
niepełnosprawne funkcjonują w przestrzeni miejskiej, tak długo ich
funkcjonowanie nie będzie prawidłowe – mówi Alicja Witek, osoba niewidoma.

Dodaje, że w przestrzeni
miejskiej można znaleźć wiele utrudnień dla osób niewidomych i niedowidzących:
porozrzucane hulajnogi, zastawione samochodami chodniki czy niewystarczające
oznakowania przejść dla pieszych.

Podobnie problematyczne jest
poruszanie się po mieście dla osób starszych. – Bardzo dużą bolączką jest
sygnalizacja świetlna, czas jej trwania na przejściach dla pieszych, brak
sygnalizacji głosowej – wymienia Janina Piwowarczyk, przewodniczący Rady
Seniorów Miasta Katowice.

Wśród innych problemów wskazuje
na brak oświetlenia lub niedostateczne oświetlenie ulic, czy krzywe bądź
niewłaściwie zaprojektowane chodniki. – Mam nadzieję, że Metropolia pozwoli
wypracować standardy, które zastosują wszystkie miasta do niej należące – mówi
przewodnicząca katowickiej rady seniorów.

Inspiracją do opracowania
standardów ruchu pieszych, były zainicjowane wcześniej przez Metroplię
spotkania Zespołu ds. Polityki Senioralnej. Podczas tych spotkań poruszano
zagadnienia dotyczące m.in. dostępności przestrzeni publicznych dla ruchu
pieszych.

Dokument będzie szeroko
konsultowany

Podczas warsztatów w siedzibie Metropolii,
uczestnicy zapoznali się ze standardami, które opracowały dotąd inne miasta. Przeprowadzili
także spacery badawcze po najbliższej okolicy, podczas których wyszukiwali
rozwiązania w przestrzeni publicznej, które są pozytywne, jak i te, które
utrudniają codzienne funkcjonowanie.

– Ważnym elementem pracy nad
standardami ruchu pieszych są doświadczenia przedstawicieli różnych grup
społecznych, którzy na co dzień przemieszczają się po ulicach Metropolii – mówi
Anna Staniek, związana z projektem na rzecz osób niepełnosprawnych w Stowarzyszeniu
Bona Fides. – Stąd równolegle do pracy nad dokumentem prowadzimy warsztaty i
spacery badawcze, podczas których chcemy stworzyć listę problemów, które
utrudniają komfortowe korzystanie z przestrzeni publicznej, a także rozwiązań,
dzięki którym wszystkie osoby, także te, które należą  do grup defaworyzowanych, będą mogły
samodzielnie spacerować po chodnikach, placach czy parkach miast należących do
Metropolii.

Prace nad dokumentem przewidują
całą serię spotkań z różnymi grupami, m.in. urzędnikami odpowiedzialnymi za
utrzymanie przestrzeni publicznej i budowę infrastruktury na obszarze GZM.

Kiedy powstanie projekt
dokumentu, zostanie on przesłany do ostatecznych konsultacji z urzędami,
organizacjami pozarządowymi i innymi grupami interesariuszy, a także
opublikowany na stronie internetowej, aby jak najszersze grono osób mogło
zgłosić swoje uwagi. Ostateczna wersja dokumentu powinna powstać jeszcze przed
końcem tego roku.