Mysłowice otrzymają ponad 62 tys. zł wsparcia z budżetu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii na nabycie prawa użytkowania wieczystego działek zarządcy dawnych kolei piaskowych, przez które będzie przebiegać velostrada łącząca to miasto z Katowicami. Uchwałę o dotacji podjęło dzisiejsze Zgromadzenie Górnośląsko- Zagłębiowskiej Metropolii. 

Dzięki temu wsparciu Mysłowice uregulują kwestię użytkowania działek zlokalizowanych na styku dawnej linii kolei, tzw. Południowej Magistrali Piaskowej, z ul. Mikołowską, przy granicy Mysłowic z Katowicami. Wykonanie tego działania pozwoli na uruchomienie  fazy projektowej i budowy inwestycji na 250 m odcinku w granicach miasta. Pozostałe działki należą bowiem do gminy bądź innych podmiotów publicznych. W granicach Mysłowic velo będzie liczyła w całości ok. 2 km.

Cała Velostrada Katowice – Mysłowice ma mieć 9,1 km długości. To jeden z odcinków w sieci planowanych 8 velostrad o długości ok. 120 km.

Droga rowerowa rozpocznie się w Katowicach-Brynowie, będzie biegła wzdłuż nieczynnej linii kolejowej nieopodal doliny Trzech Stawów i w dalszym biegu przez dzielnicę Giszowiec. Następnie w kierunku miasta Mysłowice będzie przebiegać wzdłuż ulicy Mysłowickiej, docierając do granicy z Mysłowicami i dalej wzdłuż ul. Mikołowskiej, aż do rejonu ronda Rotmistrza Pileckiego (os. Ćmok). Rozpoczęcie prac budowlanych na terenie Katowic jest planowane na I kwartał 2024 r.

Przypomnijmy, 20 grudnia 2022 GZM podpisała dwie pierwsze umowy dotyczące przekazania Miastu Katowice dotacji celowej na rzecz budowy velostrady w przebiegu Katowice – Mysłowice, realizowanej w ramach dużego projektu o nazwie Metropolitalna Sieć Tras Rowerowych. Trasa, o której mowa, w pierwszej kolejności połączy dwie katowickie dzielnice, Brynów z Giszowcem.

Velostrada nr 6 zostanie połączona z węzłem Giszowiec. W tym celu Katowice wybudują łącznik, który będzie miał charakter miejskiej drogi rowerowej po ulicach Giszowca. Zgodnie z intencją Metropolii, w tej dzielnicy, na zlikwidowanej bocznicy kolejowej kopalni Staszic, ma rozpoczynać się Velostrada nr 3 do Tychów.

Useful links:

Velostrady w Metropolii

Przetarg dotyczy  wykonania dokumentacji technicznej, projektowej, ekonomiczno – finansowej modernizacji wielorodzinnych budynków mieszkalnych w ramach programu ELENA. Realizacja projektu jest szansą na poprawę efektywności energetycznej i estetyki komunalnych budynków wielorodzinnych na terenie GZM.

Realizacja projektu ma się przyczynić do poprawy efektywności energetycznej i estetyki komunalnych budynków wielorodzinnych na terenie GZM. Przewiduje się, iż w wyniku jego realizacji zostanie wykonana dokumentacja dla blisko 160 komunalnych budynków wielorodzinnych.

Przypomnijmy, iż w listopadzie ubiegłego roku Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia podpisała 3-letni kontrakt do programu „ELENA” European Local Assistance Facility  na dotację wynoszącą 2 mln zł. Opiera się on  na umowie pomiędzy Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (EBI) a Komisją Europejską (KE), zarządzanego przez EBI a finansowanego z Programu HORYZONT 2020. Program ten stanowi część szerszych działań Komisji Europejskiej mających na celu realizację zadań Unii Europejskiej w zakresie polityki klimatycznej i energetycznej oraz poprawy jakości powietrza. Projekt poprawy efektywności energetycznej został uruchomiony przez Metropolię 1 grudnia 2022 roku w imieniu 16 gmin.

Do programu przystąpiły: Będzin, Bieruń, Bytom, Czeladź, Chorzów, Katowice, Piekary Śląskie, Pyskowice, Rudziniec, Siewierz, Świerklaniec, Sośnicowice, Tarnowskie Góry, Tychy, Zbrosławice i Radzionków.

W wyniku realizacji projektu doradczego muszą zostać zrealizowane konkretne inwestycje w tkance mieszkaniowej odpowiadające celom programu. To likwidacja niskiej emisji poprzez podnoszenie efektywności energetycznej budynków mieszkalnych i redukcji CO₂ do atmosfery co najmniej o 30% od stanu wyjściowego. W ramach projektu gminy otrzymają wsparcie w zakresie doradztwa oraz wykonywania i przygotowania opracowań technicznych, a następnie pomocy przy przygotowaniu wniosków aplikacyjnych o środki finansowe na realizację inwestycji.

Link do postępowania przetargowego:

https://gzm.ezamawiajacy.pl/pn/GZM/demand/notice/public/110655/details

W Muzeum Śląskim podczas gali konkursów na Najlepszą Przestrzeń Publiczną Województwa Śląskiego 2023 i Architekturę Roku Województwa Śląskiego wręczono również nagrody przyznane w ramach Międzyuczelnianego Konkursu o Nagrody Śląskiego Oddziału Towarzystwa Urbanistów Polskich za prace magisterskie licencjackie / inżynierskie oraz kursowe z zakresu urbanistyki, gospodarki przestrzennej i zrównoważonego rozwoju.

W Muzeum Śląskim ogłoszono wyniki czterech konkursów dotyczących architektury i gospodarki przestrzennej. W ich organizację zaangażowane są środowiska branżowe oddziałów śląskich jak: Stowarzyszenie Architektów Polskich (SARP), Śląska Okręgowa Izba Architektów RP, Towarzystwo Urbanistów Polskich (TUP) a także Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego, Śląski Związek Gmin i Powiatów oraz Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia.

Jeden z konkursów, już po raz kolejny, objęty został patronatem Przewodniczącego Zarządu GZM Kazimierza Karolczaka. Nagradzane są w nim prace magisterskie, inżynierskie, licencjackie i kursowe realizowane w ramach programu studiów.

Dyplom Roku przypadł w udziale Wiktorii Anczykowskiej, absolwentce Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej, za pracę magisterską dotyczącą Gliwic „System wysp chłodu jako sposób na zmniejszenie skutków miejskiej wyspy ciepła w okresie letnim na przykładzie dzielnic Śródmiejskie i Politechniki Śląskiej w Gliwicach.

Z kolei wyróżniona praca inżynierska dotyczyła Raciborza i powstała w Akademii Nauk Stosowanych w Raciborzu. To projekt zagospodarowania  terenu byłej stacji kolei wąskotorowej w Nieborowicach koło Gliwic.

W imieniu GZM udział brała Danuta Kamińska, wiceprzewodnicząca zarządu.

– Cieszę się, że GZM jest włączona w tą szeroką dyskusję o przestrzeni. Wśród zadań ustawowych mamy kształtowanie ładu przestrzennego. I choć sama Metropolia nie może wprost realizować inwestycji w tym zakresie, ale właśnie poprzez udział i zaangażowanie w różne wydarzenia związane z architekturą i urbanistyką, może działać na rzecz tego tak ważnego wymiaru, jak przestrzeń – czyli to co nas bezpośrednio otacza i dotyka, wpływa na atrakcyjność naszych miast – podkreśliła Danuta Kamińska.

Wyróżnienie specjalne 2023 oddziału śląskiego Towarzystwa Urbanistów Polskich zostało przyznane zespołowi studentów Wydziału Architektury Politechniki Śląskiej za pracę konkursową pt. „Modele Struktury Metropolii GZM”. Uzasadnieniem decyzji jury był zakres pracy – nieporównywalny do innych ocenianych, a równie wartościowych projektów i opracowań. Doceniono szczególnie podjęcie tematu w skali metropolitalnej, tym samym obejmującej obszar aż 41 gmin oraz złożoność i kompleksowość zakresu (publikacja i modele 2D i 3D).

– Szczególnie cenna była próba przedstawienie ustalań strategicznych w wymiarze 3D. Z mojej perspektywy jednak to znakomita okazja do upowszechniania informacji o Metropolii w młodym pokoleniu – wśród studentów, a tym samym do budowania przywiązania do obszaru. To właśnie znajomość i kontekst miejsca są przecież tak ważne w pracy architekta i urbanisty, wyjaśnia Danuta Kamińska.

Wręczono też nagrody Marszałka Województwa Śląskiego w corocznym konkursie na Najlepszą Przestrzeń Publiczną. Przedstawiciel GZM jest członkiem Wojewódzkiej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej, która jest jednoczenie sądem konkursowym.

Na tegoroczną 24 edycję konkursu wpłynęło 36 zgłoszeń z 25 gmin, po ocenie formalnej 35 realizacji zostało zakwalifikowanych do dalszej oceny.

W tym roku wśród nagrodzonych z gmin Metropolii znalazły się projekty:

Rozbudowa, przebudowa, remont oraz zmiana sposobu użytkowania Budynku Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu

Rewitalizacja – stworzenie przestrzeni publicznej Plac Niepodległości w Rudzie Śląskiej.

Kino plenerowe w Suszu

Z kolei nagrodę specjalną dostało Planetarium Śląskie za przeprowadzoną modernizację jako przedsięwzięcie bardzo udane, kompleksowe, ale też odbiegające skalą o działań podejmowanych lokalnie.

Mobilność w mieście to główny temat tegorocznej edycji Climathonu, na którym będą się koncentrować jego uczestnicy. Rywalizacja odbędzie się 25 i 26 października. Już teraz każdy student w Polsce może zarejestrować swój udział. Specjalistyczne kierunki studiów nie są wymagane, trzeba mieć otwartą głowę i kreatywność.

Metropolitalny Climathon 2023 organizowany jest przez Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię oraz Fundację Fortis Pro Nobis pod auspicjami EIT Climate-KIC. Pierwsze tego typu wydarzenie miało miejsce w 2020 roku.

Uczestnicy wydarzeń w murach uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach będą rywalizować  ze sobą przez 24 godziny. Przy współpracy z zaproszonymi ekspertami wypacowują propozycje dla rozwiązań problemów, które są wiodącym tematem  edycji Climathonu.

„Kwestia mobilności w miastach wiąże się z wieloma problemami – do największych z nich należą w naszym regionie: bardzo duży udział samochodów w ruchu, duża presja na przestrzeń parkingową, nieefektywne planowanie przestrzenne oraz zagrożenie w ruchu drogowym”, wyliczają problemy organizatorzy.

Szansę na wygraną ma każdy kreatywny pomysł, który zaproponuje ciekawe i nowoczesne podejście do rozwiązywanych problemów. Na zwycięzców czekają nagrody pieniężne (pula nagród wynosi 18 000 zł) oraz nagrody rzeczowe.

W ubiegłorocznym Climathonie brało udział ponad 60 osób. Zwyciężyła grupa studentów Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach. Opracowali oni pomysł, w jaki sposób drugie i kolejne życia dać przedmiotom kupowanym co roku przez studentów wyjeżdżających i przyjeżdżających na Erasmusa.

Więcej informacji oraz zasady rejestracji: climathon

Tychy otrzymają ponad 40 tys. zł wsparcia z budżetu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii na przygotowanie programu funkcjonalno-użytkowego części velostrady, która pobiegnie do Katowic. Uchwałę w tej sprawie przyjęło Zgromadzenie GZM podczas ostatniej sesji 27 września br.

Dotacja w wysokości 40 959 zł obejmuje pierwszą płatność za wykonanie tego etapu, którego tworzeniem zajmuje się firma Drocad z Tychów. Całość etapu kosztuje ponad 270 tys. zł. Program funkcjonalno-użytkowy (PFU) pozwoli na rozpisanie dużego przetargu na projekt i budowę w ramach przyspieszonego trybu „zaprojektuj i wybuduj”. Dokumentacja ma być gotowa na początku przyszłego roku. Prace budowlane mają być prowadzone w sezonie 2025, a zakończenie całej inwestycji nie powinno nastąpić później niż w połowie 2026 r.

Pierwsze połączenie rowerowe Tychów i Katowic

Metropolitalna droga rowerowa o wysokich parametrach, łącząca Tychy z Katowicami, będzie liczyć 14 km. Ma być odpowiedzią na potrzeby transportowe mieszkańców tych dwóch dużych miast i połączyć je w sposób jak najkrótszy i niemal bezkolizyjny. Dodatkowo powinna doskonale służyć osobom, które będą chciały łączyć różne środki transportu, przebiegając
w pobliżu właśnie budowanych stacji kolejowych: Katowice Kostuchna, Katowice Murcki. To również sprawne połączenie z Velostradą nr 6 relacji Katowice – Mysłowice, co otwiera możliwości skomunikowania się z wieloma ważnymi punktami na mapie stolicy Metropolii. Katowicki odcinek ma liczyć ok. 7,7 km a tyski – ok. 6,3 km. Większość trasy ma przebiegać w linii prostej i można będzie ją pokonać bez nadmiernego wysiłku w ciągu godziny.

Velostrada śladem dawnej linii kolejowej

Przebieg jest już pewny, choć możliwe są niewielkie korekty. W Tychach wyznaczony korytarz drogi rowerowej rozpoczyna się na Czułowie, od skrzyżowania ul. Katowickiej z ul. Palmową, a stamtąd prowadzi do węzła z DK 86 (ul. Beskidzka). W tym rejonie trasa biegnie w śladzie po nieczynnej linii kolejowej Katowice Murcki Towarowe – Czułów Papiernia, która kiedyś służyła przemysłowi. Planowany ślad Velostrady nr 3 pod wiaduktem przecina drugą linię kolejową, tę w kierunku Mysłowic, a następnie w sąsiedztwie przystanku na ul. Beskidzkiej, przechodzi pod ul. Boya-Żeleńskiego oraz łącznicą DK 86. Później ślad wiedzie równolegle do trasy nr DK 86, przecinając granicę z Katowicami.

Nasyp kolejowy kończy się przy hałdzie na Murckach, a korytarz Velostrady zrównuje się tu do ul. Leśników. W rejonie ronda przy ul. Kołodzieja i ul. Bielskiej ma powstać kładka nad drogą publiczną, a tuż obok tunel pod ul. Kołodzieja, przed przecięciem tej ulicy z DK 86. Trasa w założeniu ominie dzielnicę Murcki od wschodu. Kolejna kładka będzie budowana przy zjeździe z trasy szybkiego ruchu na wysokości ul. Zubera, celem zapewnienia bezkolizyjności. Korytarz autostrady rowerowej na powrót zrówna się tu z wylotówką z Katowic. Docelowo planowane jest umożliwienie rowerzystom połączenia z Velostradą relacji Katowice Brynów – Mysłowice.

Rowery częścią systemu transportowego Metropolii

Miasto Tychy zamierza wnioskować do GZM o pokrycie pozostałej części etapu PFU
w przyszłym roku. Finansowanie prac odbywa się w oparciu o udzielanie dotacji w ramach jednego roku kalendarzowego.

Tymczasem w ramach prac nad odcinkiem po stronie Katowic, GZM przygotowała koncepcję wstępną przebiegu velostrady. Teraz przed inwestorem uzgodnienia z zarządzającymi sieciami i właścicielami terenu, którymi są w zdecydowanej większości jednostki publiczne. Odcinek katowicki ma być realizowany nie w trybie „zaprojektuj i buduj”, ale tradycyjnym. Zakłada on przetarg na projektowanie i później budowę przez wykonawcę wyłonionego
w kolejnym przetargu.

Inwestycja powstanie dzięki wysokiemu udziałowi środków unijnych. Budowa 14 km velostrady ma kosztować ok. 40 mln zł. Wykorzystanie przebiegu po dawnej linii kolejowej, a także sąsiedztwo obiektów poprzemysłowych, jak hałda i kopalnia Murcki, czy szyb Czułów, idealnie wpisuje się w ideę unijnego Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, dzięki któremu GZM wraz z miastami ma otrzymać na budowę velostrad ok. 90 mln zł. Finansowaniem z tego instrumentu objęta jest cała Velostrada nr 3. Środki unijne FST zaplanowano także pozyskać na budowę Velostrady nr 6 na odcinku Brynów – Giszowiec (budowa w 2024) oraz Velostrady nr 7 (tzw. Velo Zagłębie, budowa do 2026). Z definicji ma to być część sprawnego systemu transportowego dla mieszkańców Metropolii.

Sosnowiec i Dąbrowa Górnicza podpisały dziś z Górnośląsko- Zagłębiowską Metropolią umowę dotyczącą nieodpłatnego przekazania akcji Tramwajów Śląskich.

Obecnie spółka Tramwaje Śląskie należy do 12 miast wchodzących w skład GZM. W strukturze udziałów Sosnowiec jest właścicielem 11,55% akcji, Dąbrowa Górnicza – 3,80%. Najwięcej akcji mają Katowice – 47,05%.  Pozostałymi udziałowcami są Bytom, Chorzów, Czeladź, Gliwice, Mysłowice, Ruda Śląska, Siemianowice Śląskie, Świętochłowice oraz Zabrze.

Przejęcie przez Metropolię pierwszych udziałów Tramwajów Śląskich poprzedziła uchwała Zgromadzenia GZM z 13 września 2023 roku, wyrażająca zgodę na przystąpienie Metropolii do spółki Tramwaje Śląskie. Ma to się odbyć poprzez przekazanie udziałów gmin.

– Podpisując pierwsze umowy rozpoczynamy proces przejęcia od gmin udziałów Tramwajów Śląskich– mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu GZM.

– To przykład, że wspólnie potrafimy wypracować rozwiązania, które są kluczowe dla poprawy jakości życia w skali Metropolii. Dzięki osiągnięciu porozumienia w sprawie przekazania udziałów, Metropolia będzie mogła skuteczniej rozwijać i integrować sieć transportu oraz bezpośrednio współfinansować inwestycje w spółce – tłumaczy Karolczak.

Na mocy podpisanych dzisiaj umów Sosnowiec przekazał nieodpłatnie 1 730 999 akcji, Dąbrowa Górnicza – 570 000. Każda akcja ma wartość nominalną 10 zł.

– Najważniejszym zadaniem Metropolii jest transport publiczny – twierdzi Arkadiusz Chęciński, prezydent Sosnowca.

– Jeśli chcemy, by został scalonym to zwyczajnie musimy dać na to szanse Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Stąd obecność GZM w spółkach autobusowych. Teraz ten sam krok należy wykonać w tramwajach. Przekazanie akcji Metropolii pozwoli na lepszą integrację całego systemu transportowego – dodaje Chęciński.

Podstawą przystąpienia Metropolii do spółki Tramwaje Śląskie jest ustawa o związku metropolitalnym. Umożliwia ona gminom członkowskim przekazywanie akcji spółek realizujących zadania należących do kompetencji GZM.

GZM zwiększa maksymalny poziom kosztów realizacji przedsięwzięć niskoemisyjnych w ramach projektu STOP SMOG w GZM. Teraz możliwa będzie realizacja inwestycji o wartości do 106 tys. zł  Wnioski można składać do końca listopada.

Celem projektu jest poprawa jakości powietrza na terenie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Wcześniej wartość remontu mogła wynosić maksymalnie 80 tysięcy złotych. O udział w projekcie mogą ubiegać się mieszkańcy 11 gmin tworzących GZM: Będzina, Bierunia, gminy Bobrowniki, Bytomia, Dąbrowy Górniczej, gminy Gierałtowice, Katowic, Mysłowic, Sośnicowic, Tychów i Zabrza. Wymianą źródeł ciepła oraz działaniami termomodernizacyjnymi może zostać objętych nawet 210 prywatnych domów jednorodzinnych, których właścicieli nie stać na takie zmiany.

Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) powietrze w gminach tworzących GZM należy do najbardziej zanieczyszczonych w Europie. – Od jakości powietrza zależy komfort naszego życia – mówi Henryk Borczyk – wiceprzewodniczący zarządu GZM. – W związku z tym realizujemy szereg działań, które zmierzają do jej poprawy. Skupiamy się na wymianie źródeł ogrzewania oraz poprawie efektywności energetycznej budynków. Efektywność polega na oszczędzaniu energii koniecznej do ogrzania budynków, z korzyścią dla środowiska i ich mieszkańców – dodaje Borczyk.

Całkowita kwota realizacji Porozumienia na realizację przedsięwzięć niskoemisyjnych to ponad 11 mln złotych, z czego 7,8 mln to współfinansowanie ze środków Funduszu Termomodernizacji i Remontów. Metropolia jest odpowiedzialna za doradztwo techniczne oraz przeprowadzenie prac budowlanych związanych z likwidacją niskiej emisji. Wkład własny gmin wyniesie 3,3 mln. GZM udzieliła również gminom uczestniczącym w programie wsparcia finansowego na poziomie 15 proc. wartości Porozumienia.

Równocześnie GZM zabezpieczyła dodatkowe środki w wysokości ponad 7 mln PLN na zwiększenie zakresu przedsięwzięć niskoemisyjnych, by nie doprowadzić do ubóstwa energetycznego beneficjentów.

Korzyści płynące z programu

Dlaczego warto wziąć udział w programie? – Bo to program, który zakłada wsparcie finansowe nie po inwestycji, jako zwrot poniesionych już kosztów, tylko polega na realizacji inwestycji u Beneficjenta – mówi Blanka Romanowska, Dyrektorka Departamentu Infrastruktury i Środowiska w Urzędzie Metropolitalnym GZM. – Mieszkańcy nie muszą się martwić wyborem firmy remontowo-budowlanej, a także określeniem zakresu prac. To my będziemy odpowiedzialni za realizację całego przedsięwzięcia. Ponadto zakres prac zostanie określony w taki sposób, by po ich przeprowadzeniu koszty ogrzania domu były niższe lub przynajmniej porównywalne do kosztów przed remontem. Równocześnie wykonawca inwestycji będzie miał obowiązek ustalenia z właścicielem nieruchomości np. kolor elewacji – nic nie będzie Beneficjentom narzucane – dodaje Romanowska.

W ramach programu zostaną przeprowadzone prace remontowe, które zmniejszą zapotrzebowanie budynków jednorodzinnych na energię do ich ogrzewania i podgrzewania wody. Pierwszym krokiem jest audyt energetyczny. Pozwoli on określić skalę prac remontowych, materiały, które należy zastosować oraz zmiany w instalacjach. Zakres prac zostanie określony w taki sposób, by po ich przeprowadzeniu koszty ogrzania domu były niższe lub przynajmniej porównywalne do kosztów przed remontem.

23 września na ulice GZM wyjedzie nowa Metrolinia. M21 połączy Bytom z Rudą Śląską i Mikołowem. To ostatnia z 32-ch linii oznaczonych literą M, których zadaniem było zwiększenie dostępności oferty komunikacyjnej i usprawnienie podróży pasażerów.

W dni robocze w godzinach szczytu linia M21 kursować będzie co 30 minut. Poza szczytem oraz w weekendy – co 60 minut). Autobusy tej linii kursować będą od wczesnych godzin porannych do późnych godzin wieczornych.

Uruchomienie linii M21 zapewni szybkie połączenie Bytomia i Rudy Śląskiej, głównie dzielnic: Halemba, Wirek, Nowy Bytom, Chebzie i Godula, z Mikołowem, Tychami, Gierałtowicami i Gliwicami. Będzie to możliwe dzięki skoordynowaniu połączenia z linią M18 na przystanku Wygoda Skrzyżowanie.

Podsumowanie

– Uruchomienie ostatniej i tym samym – domknięcie sieci Metrolinii jest zwieńczeniem całego procesu, który podniósł jakość komunikacji publicznej w GZM  – mówi Grzegorz Kwitek, członek zarządu GZM. – Każda z Metrolinii niesie ze sobą wartość dodaną. Jej pojazdy kursują szybciej lub częściej niż wcześniejszej dostępne połączenia. Wiele M-ek jeździ zupełnie nowymi trasami, tworząc połączenia nigdy wcześniej nie dostępne – dodaje.

W ciągu 5 lat, w latach 2017 -2022, praca eksploatacyjna świadczona przez ZTM wzrosła o 27%. W dużej mierze, to zasługa Metrolinii – dodaje Kwitek.

Od maja 2021 roku, kiedy to powstało 6 pierwszych, uruchomiono ostatecznie 32 metrolinie. W dni robocze odbywają one ponad 2300 kursów, w weekendy – od 1300 do 1400. Autobusy z literą M w numerze dojeżdżają do wszystkich 41 gmin tworzących GZM. Najdłuższą Metrolinia jest linia M22 łącząca gminy powiatu bieruńsko-lędzińskiego z Katowicami. Najkrótszą M25 z Katowic do Czeladzi.

Zadaniem Metrolinii jest zwiększenie dostępności oferty komunikacyjnej do czasu uruchomienia Kolei Metropolitalnej.

Grafika: przebieg Metrolinii

W 2025 roku wrócą pociągi na trasę od Tarnowskich Gór do Katowic. PKP Polskie Linie Kolejowe przeprowadzają modernizację linii 131, która stanowi ważny element powstającej Kolei Metropolitalnej. W maju tego roku GZM, wspólnie z partnerami, przeprowadziła ankietę i spacery badawcze z udziałem mieszkańców, aby poznać ich opinie i jak najlepiej przystosować otoczenie przyszłych stacji do ich potrzeb. Wnioski zostały zawarte w raporcie.  

Remontowana linia kolejowa przebiega przez Chorzów, Bytom, Radzionków, gminę Świerklaniec i Tarnowskie Góry. Pociągi mają na niej kursować szybciej i częściej. Podróże będą wymagały przesiadek, więc ważne, aby tak przygotować rozkłady i infrastrukturę, aby były one wygodne.  

– Przeprowadziliśmy ankietę i 12 spacerów badawczych wokół przyszłych stacji Kolei Metropolitalnej – mówi Marcin Domański, zastępca dyrektora Departamentu Komunikacji i Transportu w Urzędzie Metropolitalnym GZM.  

– W spacerach uczestniczyły zróżnicowane wiekowo grupy mieszkańców. Badania dostarczyły nam wiedzę od bezpośrednich użytkowników tych przestrzeni, a także pozwoliły poznać charakter i tożsamość danych miejsc. Potwierdziły także metropolitalny charakter przesiadek, bo przykładowo na spacerze na bytomskim Karbiu pojawiła się spora grupa mieszkańców zabrzańskich dzielnic Rokitnica i Helenka – zaznacza Marcin Domański. 

Częścią badania była także ankieta internetowa, w której pytano o codzienne podróże, wyzwania z tym związane oraz o to, jak mają wyglądać i działać okolice stacji Kolei Metropolitalnej. Uzyskano 421 poprawnie wypełnionych ankiet, co pozwoliło dokładnie określić, jak poruszają się mieszkańcy między Tarnowskimi Górami i Katowicami oraz na jakie trudności najczęściej natrafiają. 

Źródło wiedzy dla urzędników i projektantów 

W efekcie powyższych działań powstał raport pn. „Jak otworzyć kolej na mieszkańców”, zawierający wnioski, szczegółowe analizy i rekomendacje dotyczące stacji kolejowych. Całość została zobrazowana zdjęciami satelitarnymi i ortofotomapami, jak również liczną dokumentacją zdjęciową. 

Docelowo dokument będzie jednym ze źródeł wiedzy – choć nie jedynym – dla urzędów i projektantów infrastruktury okołoprzystankowej, które w najbliższych latach realizowane będą m.in. z wykorzystaniem funduszy europejskich. 

Zadanie było realizowane wspólnie z Centrum Unijnych Projektów Transportowych (CUPT) i Spółdzielnią Socjalną FADO, w ramach pilotażu Komisji Europejskiej i OECD dotyczącym partycypacji społecznej. Celem pilotażu jest, aby wszelkie inwestycje z funduszy unijnych odpowiadały na potrzeby mieszkańców, a także zwiększały efektywność szkieletu kolejowego. 

Dokumenty do pobrania: 

1. Raport z projektu

2. Schematy stacji

3. Protokół z badania ankietowego

4. Protokół ze spacerów badawczych

Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia ogłosiła przetarg dotyczący grupowego zakupu gazu w latach 2024-2025.  Zamierza nabyć 586,5 gigawatogodzin (GWh) gazu w imieniu samorządów oraz ich jednostek wchodzących w skład grupy zakupowej.

– Metropolia ma doświadczenie w realizacji zakupów grupowych dotyczących gazu i prądu- mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący Metropolii GZM.

To przyciąga do tworzonych przez nas grup coraz więcej chętnych. Działając w ich imieniu, wykorzystując efekt skali negocjujemy lepsze stawki niż w przypadku zamówień indywidualnych- dodaje Kazimierz Karolczak.

Porozumienie w sprawie utworzenia grupy zakupowej podpisało łącznie 65 podmiotów. Prawie połowa z nich, bo 35 to gminy Metropolii. Zakupią one gaz dla swoich jednostek jak np. szkoły, przedszkola, muzea, szpitale, urzędy oraz zakłady komunalne. Łącznie gaz będzie dostarczany do 142 odbiorców.

Na liście znajdują się także Tramwaje Śląskie, Park Śląski, Planetarium, czy Górnośląskie Przedsiębiorstwo Wodociągów. Do grupy przystąpiły także instytucje spoza Metropolii. To np. Muzeum Historyczne w Bielsku- Białej czy Wojewódzki Szpital Specjalistyczny nr 3 w Rybniku.

Niedawno, w połowie sierpnia Metropolia ogłosiła przetarg na grupowy zakup energii elektrycznej. Chce nabyć ponad 1,3 TWh prądu w imieniu ponad 330 instytucji i firm.

Przydatne linki

Ogłoszenie postępowania:

Razem taniej niż osobno. GZM planuje wspólny zakup energii