Metropolie w obliczu wyzwań demograficznych to temat dyskusji w ramach V Europejskiego Webinarium Metropolitalnego, które odbyło się 6 lipca br. Wydarzenie organizowała Metropolia GZM wspólnie z siecią European Metropolitan Authorities.

W dyskusji powadzonej przez GZM uczestniczyli przedstawiciele Obszaru Metropolitalnego Wielkiego Manchesteru, Miasta Amsterdam oraz organizacji 8.80 Cities.

Obszar Metropolitalny Wielkiego Manchesteru

Jako pierwsi głos w dyskusji zabrali przedstawiciele Obszaru Metropolitalnego Wielkiego Manchesteru. Wspominali, że konurbację tę zamieszkuje 2,8 mln osób. Jest to silny ośrodek ekonomiczny w Wielkiej Brytanii, przewyższający swoją wielkością m. in. gospodarkę Irlandii Północnej i Walii. Znaczny odsetek jej mieszkańców stanowią osoby powyżej pięćdziesiątego roku życia. Z myślą o nich realizowane są projekty mające na celu zapewnienie im miejsc pracy oraz dobrobytu. Kwestia starzenia się społeczeństwa została zaliczona do dziesięciu priorytetów władz metropolitalnych Manchesteru.

Opracowano programy podnoszące jakość zdrowia publicznego i opieki zdrowotnej, ukierunkowane m. in. na aktywność fizyczną osób starszych, a także ich właściwe odżywanie, nawodnienie oraz szereg innych kwestii. Wdrażany jest program stanowiący połączenie innowacyjności, rozwoju i kwestii starzenia się. Obszar Metropolitalny Wielkiego Manchesteru chce wykorzystać fakt starzenia się społeczeństwa oferując mu stosowne produkty i usługi. Duża uwaga jest również przywiązywana do sektora mieszkalnictwa i planowania. Obecna oferta nie zawsze spełnia wymagania osób starzejących się – np. co do metrażu mieszkań. Prowadzone są również działania na rzecz włączenia cyfrowego osób starzejących się oraz zapewnienia im odpowiedniego wsparcia finansowego, pozwalającego na spokojne przejście z wieku średniego w podeszły.

W marcu 2020, tuż po wybuchu pandemii, podjęto działania na rzecz zapewnienia odpowiedniej komunikacji i informacji z osobami starszymi nie mającymi dostępu do Internetu (ok. 250 tys. mieszkańców tej metropolii). W tym celu rozdystrybuowano 150 tys. egzemplarzy magazynu zawierającego wskazówki co do możliwości uzyskania wsparcia psychologicznego, finansowego oraz w jaki sposób można podtrzymywać kontakt z przyjaciółmi i znajomymi w nowej pandemicznej rzeczywistości. Utworzono agencję kreatywną, która nakręciła serię filmów ze wskazówkami dla osób starszych na czas pandemii a także podkreślających ich znaczenie i wkład, jaki mogą wnieść w życie metropolii podczas lockdownu.

Obszar Metropolitalny Wielkiego Manchesteru był także zaangażowany – wraz z innymi ponad czterdziestoma miastami i społecznościami z Wielkiej Brytanii – w proces tworzenia najlepszych działań praktycznych, które pozwalałyby na zmianę sposobu myślenia o procesie starzenia się. Zdaniem przedstawicieli tej metropolii kluczem do pomyślnej realizacji programów skupionych wokół tematyki starzenia się społeczeństwa jest wsłuchiwanie się w głos społeczności, dobra współpraca między naukowcami, decydentami, obywatelami i przedstawicielami sektora biznesu, wsparcie polityczne dla podejmowanych działań, a także zaangażowanie mieszkańców (mocni liderzy). Nie można zapominać, że działania te muszą być stale ukierunkowane na podnoszenie jakości życia osób starzejących się.

8.80 Cities

W dalszej części spotkania głos zabrała Amanda O’Rourke. Motywem przewodnim jej prezentacji były zdrowe i integracyjne miasta dla osób w każdym wieku. Punktem wyjścia dla działań podejmowanych przez 8.80 Cities są osoby powyższej 80 roku życia, niemniej jednak działania te obejmują wszystkie grupy wiekowe oraz społeczne. Organizacja wyznaje zasadę, że każdy mieszkaniec ma prawo do mobilności, możliwości skorzystania z przestrzeni publicznych oraz partycypacji. Prawo do mobilności oznacza, że każdy – niezależnie od wieku oraz sprawności ruchowej – ma prawo do bezpiecznego i niezależnego poruszania się  dzięki nadaniu priorytetów pieszym, rowerzystom oraz transportowi publicznemu ze względu na walory zdrowotne i przyczynek do bardziej zrównoważonego transportu.

8.80 Cities współpracuje z miastami m. in. na rzecz przebudowy dróg oraz zapewnienia bezpiecznego ruchu rowerowego i pieszego. Większość tych działań nie wymaga dużego wkładu finansowego ze strony miast, a efekty są widoczne bardzo szybko. Organizacja ta została założona przez Guillermo Penalosę, twórcę programu Ciclovia w Bogocie (Kolumbia) polegającego na zamykaniu niektórych ulic w tym mieście dla samochodów i przekształcaniu ich w strefy ruchu pieszego i rowerowego. Projekt ten przyczynił się do znacznego polepszenia integracji społecznej w Bogocie. Z kolei prawo do korzystania z przestrzeni publicznych oznacza, że każdy obywatel – niezależnie od miejsca zamieszkania – ma prawo do korzystania z wysokiej jakości parków  i innych miejsc publicznych, gdyż są one jednym z warunków dobrej jakości życia dla osób w każdym wieku. Celem jest, aby każda osoba miała dostęp do dobrego  parku lub przestrzeni publicznej w zasięgu 10 minut spacerem. Przestrzenie publiczne muszą być przy tym bezpieczne i zaprojektowane z myślą o wszystkich mieszkańcach – niezależnie od wieku, dając im okazję do wzmacniania więzi społecznych i międzypokoleniowych w każdej porze roku. Możliwość wpływu na kształtowanie parków i przestrzeni publicznych przez mieszkańców, poprzedzone zapewnieniem jasnej i pełnej informacji ze strony władz lokalnych,  jest nieodzowną częścią wspomnianego wcześniej prawo do partycypacji.

Miasto Amsterdam

Ostatnie wystąpienie należało do Toma van Benthema, starszego doradcy ds. zdrowia publicznego w Amsterdamie. Na wstępie swojej prezentacji reprezentant Amsterdamu przedstawił sytuację demograficzną tego miasta. Obecnie zamieszkuje je ponad 870 tys. osób, z czego 12 proc. to mieszkańcy w wieku 65 lat i więcej (90 tys. osób). Szacuje się, że do roku 2040 ludność Amsterdamu przekroczy milion, a 16 proc. będzie miało ukończonych 65 lat i więcej (160 tys. osób), natomiast liczba osób w wieku 85 lat i starszych wzrośnie ponad dwukrotnie.

Wyzwaniem dla Amsterdamu jest obecnie zapewnienie warunków do pomyślnego starzenia się w rozwijającym, zmieniającym się mieście oraz określenie właściwych polityk w wymiarze przestrzennym i społecznym. W kwestiach przestrzeni mowa była m.in. o wprowadzaniu planu zagospodarowania przestrzennego – w szczególności w nowych dzielnicach Amsterdamu – uwzględniającego już teraz uwarunkowania wynikające ze starzenia się tamtejszej społeczności, dającego możliwość korzystania z przestrzeni publicznej zarówno dzieciom, jak i osobom w sile wieku oraz seniorom, zapewniającego możliwość aktywnego spędzania czasu – w tym bezpiecznych spacerów i jazdy na rowerze. Kolejnym celem jest o zaprojektowanie – z zachowaniem procesu  partycypacji społecznej  – w innych częściach miasta dróg i szlaków przyjaznych starzeniu się np. do supermarketów, placów zabaw i innych miejsc znajdujących się w sąsiedztwie. Ciekawym pomysłem jest również wprowadzanie specjalnych adaptacyjnych planów mieszkaniowych dla osób starzejących się, które nie chcą wyprowadzać się ze swojego sąsiedztwa, a jedynie dopasować mieszkanie do potrzeb wynikających z wieku.

Z kolei w wymiarze społecznym przedstawiciel Amsterdamu wymienił działania takie jak: uczynienie Amsterdamu żywotnym i zdrowym miejscem do życia, także dla osób starszych (strategia, która obowiązuje do 2040 roku); długoterminowa polityka z wieloma celami, ukierunkowana na osoby starsze; budowa domów opieki i zapewnienie opieki przyjaznej osobom LGBTQI+; różne instrumenty ułatwiające życie w swoim domu tak długo, jak to możliwe, np. budowa windy, aby osoba starsza mogła dotrzeć do swojego mieszkania na drugim piętrze.

Dyskusja odbyła się w ramach V Europejskiego Webinarium Metropolitalnego, w ramach cyklu „ROZMOWY METROPOLITALNE: Jak odrodzić się po COVID-19. Definiowanie wspólnych problemów, uniwersalizacja różnic”. Pierwsze tego typu spotkanie odbyło się w czerwcu 2020 r. Przy organizacji spotkań Metropolia GZM współpracuje z siecią European Metropolitan Authorities.

System informacji wizualnej dla transportu miejskiego ZTM to główny temat czwartego numeru magazynu „W Metropolii”. Zapraszamy do lektury!

W najnowszym numerze „W Metropolii” przeczytacie, jak zmieni się system informacji przystankowej na słupkach przystankowych i wiatach, oraz informacji w pojazdach i na automatach biletowych ZTM. Ponadto nie zabrakło interesujących tematów związanych ze szkolnictwem wyższym, transportem kolejowym, współpracą międzynarodową czy ochroną środowiska.

Link: Magazyn „W Metropolii”, numer 4 – kwiecień / maj 2021

Magazyn informacyjny „W Metropolii” to bezpłatny dwumiesięcznik, wydawany od września 2020 roku. Na stałe wpisał się w cykl działań komunikacyjnych Metropolii, których głównym celem jest promocja i integracja obszaru metropolitalnego oraz budowanie świadomości marki terytorialnej.

Zadaniem publikacji jest pokazanie czytelnikom – mieszkańcom GZM – czym jest instytucja Metropolii, jak funkcjonuje, jakie są jej cele i plany rozwoju oraz w jaki sposób realizowane są jej kluczowe projekty. Pismo promuje ideę samorządowej współpracy, pokazuje zachodzące wewnątrz procesy, opisuje bieżące wydarzenia.

Przekaz kierowany jest do szerokiej grupy mieszkańców – także tych, którzy nie znajdują się w kręgu odbiorców informacji przekazywanych za pośrednictwem mediów społecznościowych. W wersji drukowanej magazyn ukazuje się jako insert w dwóch gazetach regionalnych „Dzienniku Zachodnim” i „Gazecie Wyborczej” oraz kolportowany jest bezpośrednio przez gminy wchodzące w skład Metropolii.

Poprzednie numery znajdują się TUTAJ.

We wtorek (13 kwietnia) przedstawiciele Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii (GZM) i Obszaru Metropolitalnego Barcelony (AMB) przeprowadzili wspólną wideokonferencję, będącą następstwem świeżo nawiązanej współpracy tych dwóch wielkich organizmów miejskich. Głównym tematem spotkania było omówienie najważniejszych tematów współpracy pomiędzy GZM i AMB w związku z zawarciem porozumienia o współpracy.

Przedstawiciele GZM zwrócili szczególną uwagę na chęć wymiany doświadczeń w kwestiach zarządzania na szczeblu metropolitalnym, transportu publicznego, szeroko rozumianej mobilności, a także poinformowali o pierwszych działaniach GZM w zakresie zastosowania wodoru w komunikacji zbiorowej. W tej ostatniej kwestii Natalia Puchała – kierownik Wydziału Współpracy Międzynarodowej GZM -poinformowała o zeszłorocznym przystąpieniu Metropolii do Europejskiego Sojuszu na rzecz Czystego Wodoru.

Z kolei Xavi Tiana, przedstawiciel Departamentu ds. Stosunków Międzynarodowych i Współpracy AMB, podkreślił dotychczasową bardzo dobrą współpracę obu metropolii w ramach sieci European Metropolitan Authorities (EMA) – m. in. poprzez wspólne uczestnictwo w corocznych spotkaniach przedstawicieli politycznych, wypracowanie jednolitego stanowiska dot. znaczenia metropolii w realizacji celów Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności oraz realizację  projektu REthinking Metropolises (w tym czterech Europejskich Webinariów Metropolitalnych). Obecne AMB jest na etapie tworzenia pierwszego planu strategicznego dot. współpracy międzynarodowej. GZM będzie w nim ujęta jako ważny partner w realizacji działań europejskich. 

Ernest Maragall, wiceprzewodniczący ds. Międzynarodowych i Współpracy AMB, wspomniał o trudnej sytuacji w AMB w związku z trwającą pandemią oraz obawą o nadejście czwartej fali koronawirusa. Niemniej jednak podkreślił on wagę zawartego partnerstwa – także w kontekście wzmocnienia pozycji obu metropolii na scenie międzynarodowej, w tym wobec instytucji unijnych. Oprócz kwestii wymienionych przez przedstawicieli GZM wskazał on również na chęć podjęcia współpracy w kwestiach dotyczących przestrzeni publicznych i transformacji energetycznej.

Zdaniem Kazimierza Karolczaka, przewodniczącego zarządu GZM, obecna sytuacja na świecie spowodowana pandemią utrudnia realizację projektów międzynarodowych, stąd też ich prowadzenie jest obecnie sporym wyzwaniem, ale trzeba je podjąć w duchu odpowiedzialności wobec mieszkańców. W jego opinii kluczowe mogą być działania w dziedzinie kształtowania przestrzeni publicznych, planowania przestrzennego, rozwoju społeczno-gospodarczego oraz wymiana opinii, pomysłów, a także inicjowanie projektów na rzecz zielonej metropolii oraz dotyczących zmian klimatu.

Spotkane to stanowiło również okazję do zapytania przedstawicieli AMB o planowane inicjatywy w ramach sieci EMA (rolę sekretarza tej sieci sprawuje AMB). Zdaniem Xaviego Tiany w tym roku przed EMA stoją dwa zasadnicze wyzwania – kontynuacja działań na rzecz wzmocnienia pozycji obszarów metropolitalnych w UE, m.in. w Instrumencie na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (planowane są dalsze konsultacje z obszarami metropolitalnymi w celu przeanalizowana ich pozycji w Krajowych Planach Odbudowy – KPO, które już w niedługim czasie muszą być złożone przez rządy krajów członkowskich UE) oraz organizacja w listopadzie 2021 (w Porto) kolejnego spotkania przedstawicieli politycznych skupionych wokół EMA. Z kolei w roku 2022 w Katowicach odbędzie się  Światowe Forum Miejskie (WUF 11), które również może stanowić znakomitą okazję do spotkania przedstawicieli politycznych tej sieci. Obie strony wyraziły gotowość współpracy w tym temacie.

Podczas spotkania Jacek Woźnikowski – dyrektor Departamentu Rozwoju Społeczno-Gospodarczego i Współpracy GZM – zadał pytanie, czy KPO został już opublikowany przez rząd hiszpański i jak wyglądała rola AMB w powstawaniu tego dokumentu. Metropolia Barcelony złożyła swoje propozycje do odpowiednich instytucji na szczeblu regionalnym i krajowym. Rząd Katalonii dokonał wstępnej klasyfikacji i uporządkowania złożonych projektów, a także nadał im stosowny priorytet. W najbliższym czasie premier Hiszpanii wygłosi przemówienie w parlamencie podczas którego ma przedstawić tamtejszy KPO. Dla AMB bardzo ważną sprawę odgrywa elektromobilność  i zastosowanie pojazdów elektrycznych w transporcie publicznym. Niemniej jednak na ten moment nie jest jeszcze pewne, czy powyższe punkty zostaną ujęte w tym dokumencie. Szansę na pozyskanie środków dla tego typu działań AMB widzi również w wieloletnich ramach finansowych Unii Europejskiej oraz jako efekt współpracy w ramach partnerstw takich jak to zawarte między naszymi metropoliami. W odniesieniu do pojazdów elektrycznych AMB kładzie priorytet na tramwaje, a w dalszej kolejności na autobusy elektryczne. W opinii przedstawicieli AMB elektromobilność może stanowić również dobrą okazję do rozwoju współpracy z innymi instytucjami oraz inwestorami.

Kazimierz Karolczak zwrócił z kolei uwagę, że w pierwszym zarysie polskiego KPO uwzględniono wsparcie dla autobusów elektrycznych, ale pominięto przy tym takie środki transportu jak tramwaje, metro czy też szybka kolei miejska. Obecnie GZM wraz z innymi obszarami metropolitalnymi i dużymi miastami podejmuje rozmowy z rządem w celu zmiany tej koncepcji.

Ernest Maragall wyraził zaniepokojenie wyraźnym wzrostem procentowym podróży wykonywanych samochodami prywatnymi na obszarze AMB podczas pandemii i zapytał, jak wygląda ta sytuacja w GZM. Na obszarze naszej metropolii odnotowuje się ponadprzeciętny wzrost podróży indywidualnych w porównaniu z innymi regionami w Polsce. Zdaniem Kazimierza Karolczaka może do tego przyczyniać się  dobry układ drogowy. Obecnie udział transportu publicznego w podróżach na terenie GZM wynosi jedynie 15 proc. (dla porównania w Warszawie udział ten wynosi ponad 45 proc.). Koszty organizacji transportu publicznego rosną. Obecnie ponad 70 proc. proc. z nich jest pokrywanych z budżetu miast. Miliony złotych przeznacza się na wymianę floty autobusowej i tramwajowej. W związku z pandemią przeszło 50 proc. dotychczasowych użytkowników transportu publicznego w GZM  przestało z niego wykorzystać (m. in. uczniowie, studenci, seniorzy). [KG]

Link: Metropolia GZM i Metropolia Barcelony zawierają porozumienie o współpracy

Działania na rzecz rozwoju transportu publicznego oraz elektromobilności, zapobieganie skutkom zmian klimatycznych, rozwój terenów zielonych, wymiana doświadczeń w zarządzaniu metropolią oraz planowaniem przestrzennym – to kilka z przykładów form współpracy, którą będzie realizować Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia oraz Obszar Metropolitalny Barcelony (AMB). Te wielkie organizmy miejskie podpisują porozumienie o partnerstwie.

– W rozwoju Metropolii stawiamy na współpracę z wielkimi organizmami miejskimi. To ważne dla nas, aby korzystać z ich doświadczeń oraz szukać inspiracji do dalszego działania – mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.

– Obszar Metropolitalny Barcelony jest dla nas bardzo ważnym partnerem. To jeden ze znaczących liderów rozwoju w Europie i na świecie. Charakteryzuje się dużym potencjałem gospodarczym, wysokim stopniem innowacyjności firm, wysoką jakością życia oraz nowoczesnymi rozwiązaniami związanymi ze zrównoważonym rozwojem metropolii, jako organizmu miejskiego. Chcemy korzystać z doświadczeń naszych nowych partnerów, by GZM stała się miejscem o wysokiej jakości życia – tłumaczy Kazimierz Karolczak.

Porozumienie określa konkretne obszary współpracy. Obie Metropolie będą działać na rzecz transportu publicznego, logistyki oraz elektromobilności. Będą także współpracować w ramach działań związanych z rozwojem terenów zielonych oraz zapobieganiem negatywnym skutkom zmian klimatycznych. Współdziałanie będzie związane także z planowaniem przestrzennym oraz rozwojem gospodarczym.

– Współpraca między metropoliami jest kluczem do przezwyciężenia głównych wyzwań metropolitalnych, takich jak bezrobocie, ubóstwo, brak tanich mieszkań, ożywienie gospodarcze, zmiana klimatu, problemy z mobilnością lub zanieczyszczenie powietrza – mówi Ernest Maragall i Mira, wiceprzewodniczący ds. stosunków międzynarodowych i współpracy Obszaru Metropolitalnego Barcelony.

– Silna współpraca owocuje wymianą doświadczeń, dobrymi praktykami i opracowywaniem wspólnych projektów w celu sprostania tym wyzwaniom w podejściu ponadlokalnym. Współpraca ta będzie również oznaczać dalszy rozwój i rozszerzenie relacji między naszymi gminami a lokalnymi interesariuszami, takimi jak uniwersytety, ośrodki badawcze, firmy czy przedsiębiorcy. To porozumienie jest znakomitą okazją do poszukiwania wspólnych celów, wzmacniania naszych kompetencji i dalszej wspólnej pracy na rzecz metropolitalnego wymiaru polityk Unii Europejskiej – dodaje Ernest Maragall i Mira.

Metropolie będą też współpracować w wydarzeniach na skalę międzynarodową, m.in. podczas Światowego Forum Miejskiego, które odbędzie się w Katowicach w 2022 r. 

Porozumienie jest wynikiem wcześniejszej współpracy obu Metropolii. Obejmowała ona m.in. projekt GZM pod nazwą „REthinking Metropolises” oraz inne działania w ramach sieci European Metropolitan Authorities, m.in. we współtworzenie zespołu zadaniowego wypracowującego wspólne stanowisko metropolii europejskich do instytucji UE, w sprawie Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności.

Obszar Metropolitalny Barcelony został zarejestrowany w październiku 2011 r. Powstał, na mocy prawa uchwalonego przez Parlament Katalonii 27 lipca 2010 r., na bazie trzech już funkcjonujących organizacji metropolitalnych – Związku Gmin Obszaru Metropolitalnego Barcelony, Agencji Ochrony Środowiska oraz Związku Transportu Metropolitalnego. W jego skład wchodzi 36 gmin, które zajmują 636 km kw. Mieszka w nich ponad 3,2 mln osób. Obszary zurbanizowane zajmują ok. 48 proc. całości powierzchni. Metropolia wytwarza 52 proc. PKB Katalonii oraz 10 proc. PKB Hiszpanii. Rocznie do Metropolii przyjeżdża ok. 52,7 mln osób, w tym ok. 11 mln stanowią turyści.

Obszar Metropolitalny Barcelony to drugi wielki organizm miejski, z którym Metropolia GZM zawiera porozumienie o współpracy. W sierpniu 2019 r. podobny dokument został podpisany z Metropolią Ruhry.

#CreateYourope –  czyli Kreatywny Maraton Idei – to wspólne przedsięwzięcie naszego niemieckiego partnera – Regionalnego Zrzeszenia Ruhry (RVR) oraz biura city2science i European Science Engagement Association (EUSEA). Jego celem jest rozwijanie pomysłów i impulsów projektowych na rzecz zielonej, zrównoważonej i partycypacyjnej Europy, przez młodzież w wieku 14-18 lat. Wydarzenie odbędzie się w dniach 7-9 maja 2021 r., w ramach Tygodnia Europejskiego. Dla uczestników zagranicznych wydarzenie odbędzie się w formule online.

Organizatorzy #CreateYourope zapraszają łącznie 120 uczniów z Zagłębia Ruhry oraz trzech europejskich miast i regionów partnerskich, do odnajdywania innowacyjnych rozwiązań dla wyzwań w obszarach zrównoważonego rozwoju i zmian klimatycznych. Wraz z ekspertami z dziedziny nauki i polityki, młodzi ludzie opracują pomysły projektowe dla Metropolii Ruhry oraz wskażą impulsy dla zielonej, zrównoważonej i partycypacyjnej Europy.

Uczestnicy zagraniczni stawią czoła tematowi „Europa 2030 – Jak w przyszłości chcemy żyć w Europie? (Wyzwanie europejskie)”. Młodzież z GZM stworzy zespoły z rówieśnikami z Nadrenii Północnej-Westfalii i Metropolii Ruhry. Po wspólnej inauguracji, wszystkie zespoły, przy wsparciu lokalnych naukowców i decydentów,  będą pracować w fazach „Dream it”, „Make it”, „Test it”, „Share it”. W fazie „Dream it” młodzi ludzie zbiorą pierwsze pomysły jak podejść do wyzwania. W fazie „Make it” uczniowie, decydenci i naukowcy wspólnie dopracują pomysły i spróbują stworzyć prototypy. W fazie „Test it” uczniowie sprawdzą wykonalność prototypów.

W ostatniej fazie Makerthonu, wszystkie zespoły przedstawiają swoje pomysły i możliwe rozwiązania.

Jakie wymogi należy spełnić, aby wziąć udział w Makerthonie społecznym #CreateYourope?

• Wiek: 14-18 lat
• Miejsce zamieszkania: obszar Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii
• Znajomość j. angielskiego: poziom umożliwiający komunikację z rówieśnikami z Nadrenii Północnej-Westfalii i Metropolii Ruhry
• Pomysłowość, kreatywność

Udział w wydarzeniu jest bezpłatny.

Zgłoszenie będzie możliwe od połowy marca, poprzez stronę www.rvr.ruhr

Szczegółowe informacje (w j. angielskim) znajdują się załączonej prezentacji.  

Dodatkowych informacji (w j. niemieckim lub angielskim) udziela Pani Nina Fries z Referatu ds. Edukacji i Spraw Społecznych RVR.

Tel. +49 201 2069-6324

Faks: +49 201 2069-6393

Tel. kom.  +49 151 50402206

Mail: fries@rvr.ruhr

Rok 2020 upłynął pod znakiem pandemii koronawirusa, która wymusiła zmiany w wielu obszarach naszego życia. Mimo licznych przeciwności, objawiających się spowolnieniem w rozwoju gospodarczym oraz ograniczeniami w kontaktach międzyludzkich, Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia nie tylko rozwijała projekty zainicjowane w latach ubiegłych, ale także rozpoczęła szereg nowych działań. Zapraszamy do zapoznania się z raportem podsumowującym działalność GZM w latach 2018-2020.

Dokument liczący blisko 100 stron został podzielony na dziewięć obszarów:

1. Zrównoważona mobilność miejska

2. Fundusze

3. Innowacje

4. Ochrona środowiska

5. Metropolia Mieszkańców

6. Grupy zakupowe

7. Współpraca międzynarodowa

8. Strategia i polityka przestrzenna

9. Dodatkowe informacje

W raporcie wyodrębniono projekty, które zainicjowano przed rokiem 2020, jak również te, które wystartowały w ubiegłym roku.

Wśród tych drugich wymienić można szereg działań związanych z ochroną środowiska, jak zintegrowana gospodarka odpadami, utworzenie klastrów energii czy program poprawy jakości powietrza. Nowym działaniem była również pomoc szpitalom w walce z koronawirusem, w ramach której Metropolia przeznaczyła ponad 10 mln zł dotacji na przeprowadzenie inwestycji potrzebnych do skuteczniejszej walki z COVID 19.

Wśród działań kontynuowanych z lat poprzednich, najwięcej miejsca poświęcono zagadnieniom priorytetowym dla Metropolii, związanym z komunikacją miejską, transportem szynowym oraz szerzej – zrównoważoną mobilnością.  

Zachęcamy do zapoznania się z publikacją!

Wsparcie dla projektów w ramach Programu Ograniczania Niskiej Emisji oraz Funduszu Solidarności, a także wyrażenie zgody na współpracę z Metropolią Barcelony – to jedne z uchwał podjętych podczas sesji Zgromadzenia Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, która odbyła się w środę, 27 stycznia br.

Podzielono ok. 26 mln zł na walkę z niską emisją

Zgromadzenie GZM zdecydowało o podziale blisko 26 mln zł z budżetu Programu Ograniczania Niskiej Emisji. Pieniądze trafią do 30 gmin. Na liście dofinansowania znajdują się m.in. inwestycje w termomodernizację budynków gminnych oraz budowę instalacji OZE (Odnawialne Źródła Energii). Projekty obejmują także modernizację systemu oświetlenia na energooszczędne. Dofinansowanie uzyskają także inwestycje związane z transportem publicznym, jak np. budowa lub modernizacja zintegrowanych węzłów przesiadkowych, infrastruktura przystankowa. Pozyskane dotacje gminy będą inwestować również w budowę i modernizację dróg rowerowych oraz infrastrukturę ruchu pieszych.

Przypomnijmy, że w obecnym budżecie zarezerwowano ok. 14,6 mln zł na wsparcie działalności gmin członkowskich GZM w ramach Programu Ograniczania Niskiej Emisji (PONE). Do programu dodatkowo trafiło ok. 13,5 mln zł, których nie zdążono wykorzystać w ubiegłym roku. Pełny budżet PONE wynosi więc ok. 28,1 mln zł. Oznacza to, że w ciągu roku samorządy mogą się ubiegać o dofinansowanie z puli ok. 2,1 mln zł, która została jeszcze do podziału.

Pieniądze z Funduszu Solidarności trafią do 31 gmin

Na podstawie uchwały Zgromadzenia, blisko 10 mln zł trafi z budżetu Metropolii do 31 gmin na realizację projektów w ramach Metropolitalnego Funduszu Solidarności. Celem tego mechanizmu wsparcia jest zmniejszanie różnic w rozwoju społecznym i gospodarczym gmin. Na tegorocznej liście dofinansowania znalazły się projekty związane m.in. z modernizacją infrastruktury drogowej, pasażerskiej oraz rewitalizacją przestrzeni publicznych.

W strukturze budżetu Metropolii na ten rok na realizację Funduszu Solidarności zapisano 10 mln zł. Kwota ta została jednak dodatkowo powiększona o ok. 1,9 mln zł. To pieniądze, które nie zostały wykorzystane przez gminy w roku 2020. Lista zadań inwestycyjnych Funduszu Solidarności jest więc jeszcze otwarta i gminy mogą składać kolejne wnioski o wsparcie.

Wsparcie dla tyskiego szpitala Megrez w walce z koronawirusem

Przyznana pomoc finansowa, to kontynuacja wsparcia, którego Metropolia udzieliła w kwietniu ub.r. szpitalom miejskim i powiatowym na walkę z koronawirusem. Przypomnijmy, że łącznie wyniosło ono ponad 10 mln zł.

Podczas środowej sesji podjęto uchwałę o przekazaniu 372, 5 tys. zł do Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Tychach Megrez sp. z.o.o. Są to pieniądze, które nie zostały wykorzystane przez placówkę z ubiegłorocznej dotacji z budżetu Metropolii na zakupy sprzętowe oraz modernizację i adaptację oddziałów do leczenia pacjentów z COVID-19. Tyskiej jednostce przyznano wtedy ok. 2,4 mln zł wsparcia.

W marcu 2020 r. Wojewódzki Szpital Specjalistyczny Megrez został przekształcony w placówkę monospecjalistyczną o profilu zakaźnym, wyłącznie dla zakażonych koronawirusem.

Od września ub. roku szpital funkcjonuje jako placówka hybrydowa.

Tyski szpital decyzją ministra zdrowia wyznaczony został jako tzw. szpital węzłowy w Narodowym Programie Szczepień przeciwko COVID-19.

W stronę współpracy z Metropolią Barcelony

Zgromadzenie wyraziło zgodę na podjęcie przez Metropolię współpracy z Obszarem Metropolitalnym Barcelony. Będzie ona związana z transportem publicznym, logistyką oraz elektromobilnością. Metropolie będą wspólnie działać na rzecz rozwoju terenów zielonych oraz zapobieganiu negatywnym skutkom zmian klimatycznych. Współpraca ma dotyczyć także planowania przestrzennego oraz rozwoju gospodarczego.

Po podpisaniu porozumienia obie Metropolie będą m.in. organizować wymianę informacji i doświadczeń oraz realizować wspólne projekty. Będą też współpracować w wydarzeniach na skalę międzynarodową – m.in. podczas Światowego Forum Miejskiego, które odbędzie się w Katowicach w roku 2022.

W skład obszaru Metropolitalnego Barcelony (Area Metropolitana de Barcelona) wchodzi 36 gmin, które zajmują 636 km kw. Mieszka w nich ponad 3,2 mln osób. Metropolia wytwarza 52 proc. PKB Katalonii oraz 10 proc. PKB Hiszpanii.

Link: Podjęte uchwały

25 stycznia 2001 roku Zabrze oraz ukraińskie miasto Równe podpisały umowę o partnerstwie. To dwie dekady dobrej współpracy i wielu zrealizowanych projektów.

Z okazji jubileuszu zawarcia umowy o partnerstwie zorganizowana została wideokonferencja, w której uczestniczyła prezydent Zabrza Małgorzata Mańka Szulik oraz mer ukraińskiego miasta Równe Oleksander Tretyak.
W spotkaniu udział wzięli również zastępcy prezydent Zabrza, ukraińscy samorządowcy oraz przedstawiciele samorządowych instytucji kultury i środowiska medycznego.

Współpraca Zabrza i Równego to dwie dekady działań w obszarach medycyny, kultury, sportu, polityki społecznej, a także wymiana doświadczeń samorządowych.

Warto przypomnieć, że od 2008 r. młodzież z miasta Równe każdego roku bierze udział w odbywającym się w Zabrzu Międzynarodowym Festiwalu Rysowania. W 2009 r. podpisany został również list intencyjny dot. współpracy Teatru Muzyczno-Dramatycznego w Równym oraz Teatru Nowego w Zabrzu.

Ukraińskie delegacje uczestniczyły w wielu branżowych konferencjach organizowanych w Zabrzu, które dotyczyły zarówno dobrych praktyk w dziedzinie turystyki, ochrony zdrowia, jak i działań na rzecz osób z niepełnosprawnością czy też poprawy jakości powietrza.

– Cenię sobie bardzo serdeczne i ciepłe relacje z naszymi ukraińskimi partnerami. Od początku współpracy nastawieni jesteśmy na wymianę doświadczeń i realizację konkretnych projektów, które mają na celu poprawę jakości życia mieszkańców – mówi Małgorzata Mańka-Szulik, prezydent Zabrza.

Przedstawiciele Miasta Równe podkreślili w czasie wideokonferencji, jak ważne jest dla nich partnerstwo z Zabrzem. Zwrócili także uwagę na współpracę ze Śląskim Centrum Chorób Serca w Zabrzu oraz prof. Marianem Zembalą w zakresie rozwoju kardiochirurgii na Ukrainie.

Więcej informacji nt. miasta Równe [KLIKNIJ]

Źródło: UM Zabrze

Europejskie metropolie wystosowały wspólne stanowisko wypracowane w ramach European Metropolitan Authorities (EMA), na temat roli obszarów metropolitarnych w planowaniu i wdrażaniu Europejskiego Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności. Stanowisko, które przesłano w środę (16 grudnia) do instytucji europejskich, wnosi o przyznanie większej roli obszarom metropolitalnym w naprawianiu szkód gospodarczych i społecznych, wyrządzonych pandemią koronawirusa.

Stanowisko, nad którym Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia pracowała w ramach grupy zadaniowej tworzącej ten dokument, ma na celu zaprezentowanie, w jaki sposób obszary metropolitalne mogą przyczyniać się do planowania i wdrażania Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (Recovery and Resilience Facility Fund – RRF), tak aby jego efekty były pozytywne dla ich mieszkańców, przedsiębiorców oraz innych podmiotów.

– Dokument zwraca uwagę, że Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności to silne finansowo i bardzo ambitne narzędzie ukierunkowane na transformację, w którym Europejski Zielony Ład, obok transformacji cyfrowej i energetycznej, jest „motorem” rozwoju Unii Europejskiej – mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu GZM.

– Rozmowy o planowaniu oraz wdrażaniu instrumentu z pominięciem obszarów metropolitalnych mogą prowadzić do odciągnięcia środków od naprawdę wartościowych projektów, dających największe efekty synergii, których realizacja mogłaby być odpowiedzią na większość dzisiejszych problemów wywołanych pandemią – dodaje przewodniczący Karolczak. 

Stanowisko europejskich metropolii ujmuje takie aspekty, jak konieczność zapewnienia bezpiecznego transportu publicznego i nowej mobilności, gospodarowanie odpadami, mieszkalnictwo, wsparcie dla MŚP oraz innych usług w całym obszarze rynku pracy, zgodnie ze zmieniającymi się potrzebami ludności, w nowych okolicznościach wywołanych przez COVID-19. Dokument nawołuje do przyznania większej roli obszarom metropolitalnym w planowaniu i wdrażaniu Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności. Realizacja projektów w ramach Instrumentu w skali lokalnej i metropolitalnej to także doskonały sposób na pokazanie wsparcia Unii Europejskiej obywatelom oraz podmiotom gospodarczym i społecznym, które odczuwają skutki pandemii koronawirusa.

Stanowisko zostało wypracowane przez grupę zadaniową sieci EMA, składającą się oprócz GZM z obszarów metropolitalnych Barcelony, Helsinek, Mediolanu, Turynu, Lizbony, Bratysławy, Budapesztu, Krakowa i Warszawy. Dokument został przygotowany przez Ivána Tosicsa z Metropolitalnego Instytutu Badawczego w Budapeszcie. W imieniu całej sieci EMA został przesłany przez jej sekretariat (Obszar Metropolitalny Barcelony) do przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen, komisarzy unijnych, sekretarza Komisji Europejskiej, przedstawicieli Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej, przewodniczącego i wiceprzewodniczącej Parlamentu Europejskiego, europosłów i sprawozdawców, a także przedstawicieli Europejskiego Komitetu Regionów.

Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności powstał po to, aby pomóc w naprawieniu szkód gospodarczych i społecznych, jakie wyrządziła pandemia koronawirusa. Dzięki niemu Europa będzie bardziej przyjazna dla środowiska, bardziej cyfrowa i odporniejsza na kryzysy.

European Metropolitan Authorities (EMA) to dobrowolna sieć łącząca ponad czterdzieści europejskich miast i obszarów metropolitalnych, zamieszkiwanych przez ponad 75 mln mieszkańców. Głównym celem EMA jest stworzenie przestrzeni do dyskusji nad wyzwaniami europejskiego zarządzania metropolią i zdefiniowanie podstaw współpracy między głównymi metropoliami Europy. GZM aktywnie uczestniczy w pracach EMA od 2018 r.

W tym roku z inicjatywy GZM we współpracy z EMA zostały m.in. zorganizowane trzy Europejskie Webinaria Metropolitalne, o których szerzej pisaliśmy poniżej:

Jak koronawirus uderzył w europejskie metropolie? Co zrobić, aby odrodziły się po epidemii?

Metropolie w czasach pandemii. Wspólne problemy i sposoby wyjścia z kryzysu

Koronawirus i transport publiczny w europejskich metropoliach. Jakie wywołał skutki?