1

Kolej Metropolitalna: jakie będzie otoczenie wokół stacji? Wnioski z badań 

W 2025 roku wrócą pociągi na trasę od Tarnowskich Gór do Katowic. PKP Polskie Linie Kolejowe przeprowadzają modernizację linii 131, która stanowi ważny element powstającej Kolei Metropolitalnej. W maju tego roku GZM, wspólnie z partnerami, przeprowadziła ankietę i spacery badawcze z udziałem mieszkańców, aby poznać ich opinie i jak najlepiej przystosować otoczenie przyszłych stacji do ich potrzeb. Wnioski zostały zawarte w raporcie.  

Remontowana linia kolejowa przebiega przez Chorzów, Bytom, Radzionków, gminę Świerklaniec i Tarnowskie Góry. Pociągi mają na niej kursować szybciej i częściej. Podróże będą wymagały przesiadek, więc ważne, aby tak przygotować rozkłady i infrastrukturę, aby były one wygodne.  

– Przeprowadziliśmy ankietę i 12 spacerów badawczych wokół przyszłych stacji Kolei Metropolitalnej – mówi Marcin Domański, zastępca dyrektora Departamentu Komunikacji i Transportu w Urzędzie Metropolitalnym GZM.  

– W spacerach uczestniczyły zróżnicowane wiekowo grupy mieszkańców. Badania dostarczyły nam wiedzę od bezpośrednich użytkowników tych przestrzeni, a także pozwoliły poznać charakter i tożsamość danych miejsc. Potwierdziły także metropolitalny charakter przesiadek, bo przykładowo na spacerze na bytomskim Karbiu pojawiła się spora grupa mieszkańców zabrzańskich dzielnic Rokitnica i Helenka – zaznacza Marcin Domański. 

Częścią badania była także ankieta internetowa, w której pytano o codzienne podróże, wyzwania z tym związane oraz o to, jak mają wyglądać i działać okolice stacji Kolei Metropolitalnej. Uzyskano 421 poprawnie wypełnionych ankiet, co pozwoliło dokładnie określić, jak poruszają się mieszkańcy między Tarnowskimi Górami i Katowicami oraz na jakie trudności najczęściej natrafiają. 

Źródło wiedzy dla urzędników i projektantów 

W efekcie powyższych działań powstał raport pn. „Jak otworzyć kolej na mieszkańców”, zawierający wnioski, szczegółowe analizy i rekomendacje dotyczące stacji kolejowych. Całość została zobrazowana zdjęciami satelitarnymi i ortofotomapami, jak również liczną dokumentacją zdjęciową. 

Docelowo dokument będzie jednym ze źródeł wiedzy – choć nie jedynym – dla urzędów i projektantów infrastruktury okołoprzystankowej, które w najbliższych latach realizowane będą m.in. z wykorzystaniem funduszy europejskich. 

Zadanie było realizowane wspólnie z Centrum Unijnych Projektów Transportowych (CUPT) i Spółdzielnią Socjalną FADO, w ramach pilotażu Komisji Europejskiej i OECD dotyczącym partycypacji społecznej. Celem pilotażu jest, aby wszelkie inwestycje z funduszy unijnych odpowiadały na potrzeby mieszkańców, a także zwiększały efektywność szkieletu kolejowego. 

Dokumenty do pobrania: 

  1. Raport z projektu

2. Schematy stacji

3. Protokół z badania ankietowego

4. Protokół ze spacerów badawczych