Zgromadzenie Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii zwróciło się z apelem do Ministra Infrastruktury o budowę dwóch dodatkowych torów między Będzinem a Dąbrową Górniczą-Ząbkowicami.

Bez tej inwestycji w Będzinie powstanie kolejowe „wąskie gardło”, które nie pozwoli w pełni wykorzystać potencjału wynikających z prowadzonych w regionie inwestycji. PKP PLK prowadzi właśnie inwestycje polegającą na budowie dodatkowych torów między Będzinem a Katowicami. Pozwolą one na oddzielenie ruchu aglomeracyjnego od dalekobieżnego, dzięki czemu pociągi, którymi mieszkańcy GZM poruszają się pomiędzy miastami, będą mogły kursować częściej.

– Bez dobudowy dodatkowych torów, nawet po zakończeniu przebudowy katowickiego węzła kolejowego, wciąż będą występować istotne ograniczenia na odcinku Będzin-Dąbrowa Górnicza, które nie pozwolą na zwiększenie liczby pociągów na trasie z Katowic do Dąbrowy Górniczej – czytamy w przyjętym przez Zgromadzenie GZM apelu.

Wykonanie tych prac pozwoliłoby również lepiej wykorzystać potencjał przebudowanego w ostatnich latach dworca w Dąbrowie Górniczej oraz towarzyszącej mu infrastruktury.

Z podobnym apelem do Ministra Infrastruktury w poniedziałek zwrócili się radni Sejmiku Województwa Śląskiego.

Pan Dariusz Klimczak

Minister Infrastruktury

Zwracamy się do Pana Ministra z apelem o podjęcie działań zmierzających do budowy dwóch dodatkowych torów między Będzinem a Dąbrową Górniczą-Ząbkowicami.

Linia E65 to najważniejsza linia kolejowa w regionie, kluczowa dla mieszkańców Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii w poruszaniu się pomiędzy tworzącymi ją miastami oraz do innych miast i regionów Polski. Łączy ona centrum obszaru GZM z miastami Zagłębia Dąbrowskiego oraz umożliwia ruch kolejowy w kierunku Warszawy i Częstochowy. Do tej pory posiadała jedynie dwa tory, co powodowało nałożenie na siebie kolejowego ruchu dalekobieżnego, regionalnego i towarowego oraz związane z tym liczne ograniczenia.

Rozpoczęta w tym roku inwestycja polegająca na rozbudowie linii do czterech torów między Będzinem a Katowicami spowoduje możliwość kursowania większej liczby pociągów jedynie między tymi miastami. Dlatego bardzo istotne jest podjęcie możliwie najszybciej dalszych działań zmierzających do budowy układu czterotorowego od stacji Będzin w kierunku północnym, do Dąbrowy Górniczej-Ząbkowic.

Cały odcinek, od Dąbrowy Górniczej do Katowic przez Będzin, stanowi korytarz główny w rozumieniu Planu Zrównoważonej Mobilności Miejskiej dla GZM pt. „Dobra Mobilność 30/50”. Oznacza to, że pociągi metropolitalne mogą tam kursować w godzinach szczytu nawet co 10 minut. Było to przedmiotem analiz podczas prac nad Wstępnym Studium Wykonalności Kolei Metropolitalnej.

Obecnie pociągi regionalne kursujące do Częstochowy wraz z pociągami dalekobieżnymi wyczerpują przepustowość na tyle, że ze strony GZM możliwe jest sfinansowanie jedynie niewielkiej liczby pociągów do Dąbrowy Górniczej. Bez dobudowy dodatkowych torów, nawet po zakończeniu przebudowy katowickiego węzła kolejowego, wciąż będą występować istotne ograniczenia na odcinku Będzin-Dąbrowa Górnicza, które nie pozwolą na zwiększenie liczby pociągów na trasie z Katowic do Dąbrowy Górniczej.

W tym roku zostało odebrane studium wykonalności dla wyżej opisanej infrastruktury, a miasto Dąbrowa Górnicza jest już przygotowane na przyjęcie większej liczby pasażerów dzięki zbudowanej sieci węzłów przesiadkowych wraz z dostosowaną siatką połączeń autobusowych oraz dróg dla rowerów.

Z taryfy Transport GZM znikają dotychczasowe bilety 30-dniowe i „kolorowe” Metrobilety. Wszystkie bilety 30-dniowe zmienią się w Metrobilety, a każdy Metrobilet daje możliwość podróżowania również Kolejami Śląskimi i POLREGIO. Do tego dochodzi uruchomiony kilka dni temu Metrorower, z którego posiadacze wszystkich biletów okresowych mogą korzystać bez dodatkowych opłat przez 60 minut dziennie. Autobusami, tramwajami, trolejbusami, koleją i Metrorowerami.

Kolejny etap integracji biletowej to efekt porozumienia zawartego w grudniu 2023 r., pomiędzy GZM, Województwem Śląskim, Kolejami Śląskimi i POLREGIO. Dzięki temu rozwiązaniu wszystkie podstawowe bilety 30-dniowe w sieci Transport GZM to teraz Metrobilety, które będą umożliwiały również korzystanie z pociągów. Pasażerowie w cenie biletu otrzymają dodatkowo możliwość podróżowania pociągami Kolei Śląskich i POLREGIO, na wybranym przez siebie obszarze.

– Dla pasażerów oznacza to większą elastyczność i duże ułatwienie w podróżowaniu po Metropolii. Wystarczy jeden bilet, z którym możemy wybierać najszybsze dostępne połączenia i dogodne przesiadki. Pasażerowie nie muszą już analizować taryf różnych przewoźników – wyjaśnia Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.  

– Pilotaż pogłębionej integracji potrwa do końca roku. Mam nadzieję, że po jego zakończeniu uda nam się rozszerzyć integrację o kolejne bilety. Już teraz dziękuję władzom województwa i kolejowych spółek za otwartość i gotowość do rozmów – dodaje.

Więcej możliwości i połączeń. Zyskają mieszkańcy Katowic i innych miast

Oferta obejmie Metrobilet Miasto 30, czyli bilet 30-dniowy, ważny na terenie jednego miasta, dostępny w cenie 119 zł. Pasażerowie dodatkowo w cenie biletu zyskają możliwość korzystania z pociągów na terenie wybranego miasta. Cena tego biletu zmieni się o 10 zł, co jest spowodowanem.in. wzrostem cen energii i paliw.  Metrobilet Miasto 30 to lepsza oferta dla mieszkańców Katowic, którzy dotychczas płacili 159 zł za podobny bilet – Strefa Katowice, ale także dla mieszkańców miast, w których zlokalizowane są co najmniej dwie stacje kolejowe na obszarze GZM. Mowa chociażby o Gliwicach, Dąbrowie Górniczej czy Tychach.

Z Metrobiletem 2 Miasta 30 za 149 zł (czyli w takiej cenie, jak obecnie) możliwe będzie podróżowanie wszystkimi środkami transportu po dwóch wybranych i graniczących ze sobą miastach.

Nowy bilet obszarowy – taniej i elastyczniej

Dzięki Metrobiletowi Obszarowemu pasażerowie nie będą ograniczeni strefami, tak jak to było
w przypadku dotychczasowych „kolorowych” Metrobiletów. Bilet będzie umożliwiał podróżowanie po całej sieci komunikacji miejskiej Transport GZM oraz na obszarze od 3 do 6 graniczących ze sobą miast, obsługiwanych koleją. W praktyce oznacza to pełną dowolność w podróżowaniu wszystkimi autobusami, tramwajami i trolejbusami oraz pociągami, np. pomiędzy Chorzowem a Dąbrową Górniczą.

Dotychczasowi użytkownicy Metrobiletów „kolorowych” zyskają na zmianie ponad 30 złotych miesięcznie. Cena Metrobiletu Obszarowego wyniesie 189 zł.

Bilet po całej Metropolii z 299 na 249 zł

Osoby, które chcą korzystać ze wszystkich połączeń komunikacji miejskiej Transport GZM i ze wszystkich połączeń kolejowych oferowanych na obszarze Metropolii mogą kupić Metrobilet Sieć 30, który zastąpi Metrobilet Cała Metropolia. Poprzednik kosztował 299 zł. Bilet w nowej ofercie to koszt 249 zł, dzięki czemu pasażerowie oszczędzą miesięcznie 50 zł, a dodatkowo zyskają nowe połączenia organizowane przez POLREGIO – dotychczas oferowane były wyłącznie kursy pomiędzy Katowicami a Sławkowem.

– Obecność POLREGIO w porozumieniu z Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolią to nie tylko dołączenie do integracji transportowej, która jest dla mieszkańców regionu ułatwieniem w codziennym podróżowaniu – mówi Marcel Klinowski, wiceprezes spółki POLREGIO. – Wartością dodaną od spółki jest honorowanie wspólnego biletu również na odcinkach Katowice – Mysłowice, Gliwice – Rudziniec oraz Gliwice – Pyskowice, na których wcześniej Metrobilet w pociągach POLREGIO nie obowiązywał – dodaje.

Dodatkowo integracją objęty będzie również emitowany przez GZM bilet 24-godzinny, pod nową nazwą „Metrobilet 24 h”. Bilet będzie uprawniał do podróży po całej sieci komunikacji miejskiej Transport GZM oraz na wszystkich liniach kolejowych na obszarze GZM.

Metrobilety będą umożliwiać także przejazd pomiędzy Tarnowskimi Górami a Siewierzem, przez Międzynarodowy Port Lotniczy w Pyrzowicach.

Zmiany w taryfach

Nowe Metrobilety zastąpią dotychczasowe Metrobilety „kolorowe” i imienne bilety 30-dniowe Transport GZM. Analogiczne bilety miesięczne, pod nazwą „Taryfa Max Bilet”, będą dostępne również w Kolejach Śląskich. Pasażerowie będą mieli te same uprawnienia z wyjątkiem czasu obowiązywania – bilety emitowane przez Transport GZM będą 30-dniowe, a przez Koleje Śląskie – miesięczne. Zarówno Transport GZM, jak i Koleje Śląskie i POLREGIO, będą wzajemnie honorować uprawnienia do przejazdów ulgowych (w kolejach ulgi ustawowe, w komunikacji miejskiej zgodnie z Taryfą Transport GZM), z wyjątkiem uprawnień do przejazdów bezpłatnych.

Ponadto wycofane będą dotychczasowe Superbilety „kolorowe” oraz bilety liniowe Kolei Śląskich. Aby ujednolicić ofertę, wraz z wprowadzeniem nowej Taryfy MAX BILET, zostały zawieszone obecne bilety Kolei Śląskich: „Silesia 24”, „EuroSilesia24”, „Bilet Śląski” oraz bilety w ramach „Taryfy pomarańczowej”.

Ułatwienie na czas przebudowy

– Wspólna oferta trzech przewoźników ułatwi pasażerom Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii poruszanie się po regionie w trakcie przebudowy węzła katowickiego, która jest jedną z największych inwestycji w infrastrukturę kolejową w Polsce – mówi Patryk Świrski, prezes Kolei Śląskich.

– W GZM największe utrudnienia rozpoczną się w tym roku. Dzięki naszej współpracy niedogodności będą mniejsze, a możliwość skorzystania z jednego biletu pozwoli na większą elastyczność w poruszaniu się komunikacją publiczną – wyjaśnia Świrski.

Gdzie zaopatrzyć się w nowe Metrobilety?

Metrobilety 30-dniowe dostępne będą wyłącznie w systemie Transport GZM, w aplikacji mobilnej lub na karcie po zakupie w automatach biletowych, Punktach Obsługi Pasażera lub punktach sprzedaży. Ponadto, tak jak dotychczas, w aplikacjach mobilnych: Transport GZM, Mobilet, jakdojade, zbiletem.pl, mPay, SkyCash oraz w biletomatach, punktach sprzedaży i Punktach Obsługi Pasażera zaopatrzyć się będzie można w Metrobilet 24 h (w przypadku automatów biletowych, bilet jest dostępny zarówno w wersji papierowej, jak i elektronicznej).

Październik z kolejnym rekordem frekwencji na linii finansowanej przez Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię. Z połączenia Bytom-Gliwice skorzystało prawie 12,5 tysiąca pasażerów.

To prawie sześć razy więcej niż w grudniu 2021 roku, kiedy uruchomiono połączenie po 8 latach przerwy i pozyskano pierwsze dane dotyczące napełnień. Wówczas skorzystało z niego ponad 2 tysiące osób. W maju 2022 r. było to już niemal 6 tysięcy, a we wrześniu – 8 tysięcy pasażerów. Od marca tego roku liczba ta wynosiła około 10 tysięcy, aż do październikowego rekordu.

– Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia stawia na szynę – mówi Grzegorz Kwitek, Członek Zarządu GZM. – To najważniejszy i najbardziej efektywny i ekologiczny środek transportu. Dlatego od lat rozwijamy połączenia kolejowe, najpierw przez dofinansowanie już dostępnych połączeń, i dalej przez współfinansowanie inwestycji, które pozwolą stworzyć sieć Kolei Metropolitalnej- dodaje.

Szybciej niż samochodem

Połączenie Bytom-Gliwice jest w pełni finansowane przez GZM. To 15 par pociągów w dni robocze i 11 w dni wolne. Przejazd z Bytomia do Gliwic i odwrotnie trwa zaledwie 16 minut, co jest bezkonkurencyjne wobec pozostałych  środków transportu.

– Cieszymy się, że co raz więcej pasażerów to docenia – mówi Wojciech Dinges, pełnomocnik zarządu GZM ds. transportu szynowego. – Systematyczny wzrost liczby pasażerów potwierdza, że w tworzeniu oferty kolejowej ważna jest konsekwencja, że popyt na kolej buduje się powoli. Ale kiedy już uda się go wykreować, efekty zaskakują  – dodaje.

Linia Bytom-Gliwice to jedno z głównych ciągów komunikacyjnych w regionie. Za kilka lat zostanie ona wzbogacona o dwa nowe przystanki kolejowe w Zabrzu. Połączenie otrzyma również swoją wersję alternatywną, dzięki odbudowie fragmentu linii i budowie nowych łączników kolejowych w Rudzie Śląskiej. Wówczas pociągi z Bytomia do Gliwic będą mogły zatrzymywać się również w Rudzie i centrum Zabrza.

Jak korzystać?

Z pociągów relacji Bytom-Gliwice można korzystać zarówno na podstawie biletów dostępnych w ofercie Kolei Śląskich, również biletów wspólnych. Należą do nich:

• 24H + Kolej w cenie 24 zł normalny / 12 zł ulgowy – który obowiązuje przez dobę od momentu zakupu lub skasowania w pojazdach Kolei Śląskich na terenie całej Metropolii oraz we wszystkich pojazdach Transport GZM;
• miesięczny żółty Metrobilet w cenie 220 zł normalny / 110 zł ulgowy, obowiązujący na trasie kolejowej KŚ Bytom – Gliwice, w autobusowej komunikacji zastępczej linii S8 oraz we wszystkich pojazdach Transport GZM;
• Metrobilet Metropolia GZM w cenie 299 zł normalny / 149,5 zł ulgowy – który obowiązuje na wszystkich trasach Kolei Śląskich w Metropolii oraz we wszystkich pojazdach Transport GZM.

23 września na ulice GZM wyjedzie nowa Metrolinia. M21 połączy Bytom z Rudą Śląską i Mikołowem. To ostatnia z 32-ch linii oznaczonych literą M, których zadaniem było zwiększenie dostępności oferty komunikacyjnej i usprawnienie podróży pasażerów.

W dni robocze w godzinach szczytu linia M21 kursować będzie co 30 minut. Poza szczytem oraz w weekendy – co 60 minut). Autobusy tej linii kursować będą od wczesnych godzin porannych do późnych godzin wieczornych.

Uruchomienie linii M21 zapewni szybkie połączenie Bytomia i Rudy Śląskiej, głównie dzielnic: Halemba, Wirek, Nowy Bytom, Chebzie i Godula, z Mikołowem, Tychami, Gierałtowicami i Gliwicami. Będzie to możliwe dzięki skoordynowaniu połączenia z linią M18 na przystanku Wygoda Skrzyżowanie.

Podsumowanie

– Uruchomienie ostatniej i tym samym – domknięcie sieci Metrolinii jest zwieńczeniem całego procesu, który podniósł jakość komunikacji publicznej w GZM  – mówi Grzegorz Kwitek, członek zarządu GZM. – Każda z Metrolinii niesie ze sobą wartość dodaną. Jej pojazdy kursują szybciej lub częściej niż wcześniejszej dostępne połączenia. Wiele M-ek jeździ zupełnie nowymi trasami, tworząc połączenia nigdy wcześniej nie dostępne – dodaje.

W ciągu 5 lat, w latach 2017 -2022, praca eksploatacyjna świadczona przez ZTM wzrosła o 27%. W dużej mierze, to zasługa Metrolinii – dodaje Kwitek.

Od maja 2021 roku, kiedy to powstało 6 pierwszych, uruchomiono ostatecznie 32 metrolinie. W dni robocze odbywają one ponad 2300 kursów, w weekendy – od 1300 do 1400. Autobusy z literą M w numerze dojeżdżają do wszystkich 41 gmin tworzących GZM. Najdłuższą Metrolinia jest linia M22 łącząca gminy powiatu bieruńsko-lędzińskiego z Katowicami. Najkrótszą M25 z Katowic do Czeladzi.

Zadaniem Metrolinii jest zwiększenie dostępności oferty komunikacyjnej do czasu uruchomienia Kolei Metropolitalnej.

Grafika: przebieg Metrolinii

W 2025 roku wrócą pociągi na trasę od Tarnowskich Gór do Katowic. PKP Polskie Linie Kolejowe przeprowadzają modernizację linii 131, która stanowi ważny element powstającej Kolei Metropolitalnej. W maju tego roku GZM, wspólnie z partnerami, przeprowadziła ankietę i spacery badawcze z udziałem mieszkańców, aby poznać ich opinie i jak najlepiej przystosować otoczenie przyszłych stacji do ich potrzeb. Wnioski zostały zawarte w raporcie.  

Remontowana linia kolejowa przebiega przez Chorzów, Bytom, Radzionków, gminę Świerklaniec i Tarnowskie Góry. Pociągi mają na niej kursować szybciej i częściej. Podróże będą wymagały przesiadek, więc ważne, aby tak przygotować rozkłady i infrastrukturę, aby były one wygodne.  

– Przeprowadziliśmy ankietę i 12 spacerów badawczych wokół przyszłych stacji Kolei Metropolitalnej – mówi Marcin Domański, zastępca dyrektora Departamentu Komunikacji i Transportu w Urzędzie Metropolitalnym GZM.  

– W spacerach uczestniczyły zróżnicowane wiekowo grupy mieszkańców. Badania dostarczyły nam wiedzę od bezpośrednich użytkowników tych przestrzeni, a także pozwoliły poznać charakter i tożsamość danych miejsc. Potwierdziły także metropolitalny charakter przesiadek, bo przykładowo na spacerze na bytomskim Karbiu pojawiła się spora grupa mieszkańców zabrzańskich dzielnic Rokitnica i Helenka – zaznacza Marcin Domański. 

Częścią badania była także ankieta internetowa, w której pytano o codzienne podróże, wyzwania z tym związane oraz o to, jak mają wyglądać i działać okolice stacji Kolei Metropolitalnej. Uzyskano 421 poprawnie wypełnionych ankiet, co pozwoliło dokładnie określić, jak poruszają się mieszkańcy między Tarnowskimi Górami i Katowicami oraz na jakie trudności najczęściej natrafiają. 

Źródło wiedzy dla urzędników i projektantów 

W efekcie powyższych działań powstał raport pn. „Jak otworzyć kolej na mieszkańców”, zawierający wnioski, szczegółowe analizy i rekomendacje dotyczące stacji kolejowych. Całość została zobrazowana zdjęciami satelitarnymi i ortofotomapami, jak również liczną dokumentacją zdjęciową. 

Docelowo dokument będzie jednym ze źródeł wiedzy – choć nie jedynym – dla urzędów i projektantów infrastruktury okołoprzystankowej, które w najbliższych latach realizowane będą m.in. z wykorzystaniem funduszy europejskich. 

Zadanie było realizowane wspólnie z Centrum Unijnych Projektów Transportowych (CUPT) i Spółdzielnią Socjalną FADO, w ramach pilotażu Komisji Europejskiej i OECD dotyczącym partycypacji społecznej. Celem pilotażu jest, aby wszelkie inwestycje z funduszy unijnych odpowiadały na potrzeby mieszkańców, a także zwiększały efektywność szkieletu kolejowego. 

Dokumenty do pobrania: 

1. Raport z projektu

2. Schematy stacji

3. Protokół z badania ankietowego

4. Protokół ze spacerów badawczych

PKP Polskie Linie Kolejowe poinformowały, że w programie budowy i modernizacji przystanków kolejowych na lata 2021-2025 przesunięto z listy rezerwowej na podstawową 37 lokalizacji, w tym dwie w Zabrzu.

W ramach „Rządowego Programu budowy lub modernizacji przystanków kolejowych na lata 2021-2025” powstaną przystanki powstaną przystanki Zabrze Maciejów (na wysokości ul. Wolności) i Zabrze Północ (w rejonie skrzyżowania ulic Mikulczyckiej i Przystankowej). Szacunkowy koszt uch budowy to około 7 mln zł. Dzięki temu więcej pasażerów będzie mogło skorzystać z reaktywowanych po ośmiu latach- dzięki staraniom GZM w grudniu 2021 roku połączeń pomiędzy Bytomiem i Gliwicami. Połączenia te są w pełni finansowane z budżetu Metropolii. Obecnie pociągi na tej trasie nie mają przystanków pośrednich.

Jesienią 2021 roku zakończyły się prace torowe na linii kolejowej nr 132 na odcinku Bytom – Zabrze Biskupice oraz linii nr 147 na odcinku Zabrze Biskupice – Maciejów Północny. Zgodnie z założeniami programu przystankowego, do roku 2025 na tych odcinkach powstaną jeszcze dwa przystanki, co zwiększy dostęp do kolei na obszarze GZM i pozwoli na rozszerzenie kolejowej oferty metropolitalnej na północne dzielnice Zabrza.

Już wcześniej również na stacji Gliwice wykonano także drobne usprawnienia w urządzeniach sterowania ruchem kolejowym, które zostały sfinansowane z budżetu PKP PLK S.A, ułatwiające wykonywanie połączeń kolejowych na odcinku Gliwice – Bytom.

W 2023 roku Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia sfinansuje łącznie 94 połączenia kolejowe za kwotę 21 mln zł. Wśród finansowanych połączeń, 36 dotyczą relacji Bytom-Gliwice, 22 Katowice-Gliwice, 24 Tychy Lodowisko-Katowice, a 12 Tychy Lodowisko-Dąbrowa Górnicza Ząbkowice.

Finansowanie dodatkowych połączeń to nie jedyne działanie Metropolii zmierzające do budowy Kolei Metropolitalnej. GZM wspólnie z miastami pozyskała sfinansowanie kolejowych inwestycji w ramach rządowego Programu Kolej Plus. Umowy na realizację tych inwestycji zostały podpisane w grudniu ubiegłego roku. Obecnie w 4 z 6 projektów trwają postępowania przetargowe.

Ułatwienia w podróżowaniu po Metropolii to również Metrobilety oraz bilet 24h+kolej, które uprawniają do poruszaniu się wszystkimi środkami transportu publicznego (koleją, autobusami, trolejbusami i tramwajami). To elementy wspólnej taryfy Kolei Śląskich i ZTM.

Przydatne linki:

Szczegóły Programu

GZM sfinansuje w 2023 roku prawie 100 połączeń kolejowych za ponad 20 milionów złotych

• W 2025 roku wrócą pociągi na trasę od Tarnowskich Gór do Katowic. To ważny odcinek Kolei Metropolitalnej – pociągi będą jeździć krócej o prawie 20 min i kursować częściej.
• Zanim pociągi wrócą na tory, projektowane będzie jeszcze otoczenie nowych stacji.
• Na to, jak otoczenie nowych stacji będzie wyglądać – mogą mieć wpływ mieszkańcy GZM. Dlatego Metropolia zaprasza mieszkańców na spacery badawcze. Wspólnie zastanowimy się co trzeba zrobić, aby dojścia i okolice stacji były bezpieczne i wygodne.

Przez cały maj w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii odbędzie się 12 spacerów badawczych w pięciu miejscowościach: w Bytomiu, Radzionkowie, Chorzowie, Nakle Śląskim i Tarnowskich Górach. Harmonogram znajduje się poniżej.

Zapisy do udziału w spacerach badawczych GZM już trwają. Formularz rejestracyjny jest dostępny https://forms.office.com/e/qVVysZkyMK. Liczba miejsc jest ograniczona. Spacery będą odbywać się w grupie 10 osób w godzinach 17:30-19:30. Każda z osób, która zostanie zakwalifikowana do udziału w spacerach, otrzyma indywidualnie potwierdzenie z informacją o dokładnym miejscu rozpoczęcia spaceru.

„Limuzyna na szynach” z Tarnowskich Gór do Katowic

Spacery badawcze odbędą się wzdłuż linii kolejowej, gdzie trwa budowa nowych torów i peronów Kolei Metropolitalnej.

– Mieszkańcy od dawna zwracali uwagę na potrzebę rozwijania oferty kolejowej na tej linii, stworzenia swego rodzaju „limuzyny na szynach” – jak to określano kilkanaście lat temu w Tarnowskich Górach – dla tej części Metropolii, aby szybciej podróżować w stronę Katowic. Dzięki tej inwestycji oraz planowanej dotacji GZM do uruchomienia dodatkowych połączeń kolejowych w przyszłości, będzie to możliwe – mówi Wojciech Dinges, pełnomocnik zarządu GZM ds. transportu szynowego.

Po zakończeniu tych prac – zmieni się lokalizacja kilku stacji i powstaną nowe (Chorzów Uniwersytet, Bytom Stroszek, czyli przesunięta dawna stacja „Bytom Północny” oraz Tarnowskie Góry Osada Jana). Powrót pociągów na tę linię i wprowadzone dwa lata temu połączenie Bytom-Gliwice ułatwią szybkie i wygodne podróże w kilku kierunkach – w stronę Gliwic, Bytomia, Chorzowa, Katowic, Tarnowskich Gór, Lublińca oraz lotniska i dalej, w kierunku Zawiercia i Częstochowy.

– Kolej jest dla nas punktem wyjścia, by zbudować siatkę dobrej mobilności w GZM, również tej w otoczeniu stacji kolejowych – teraz na linii od Tarnowskich Gór, a następnie – gdy będą oddawane kolejne odcinki – w pozostałych częściach Metropolii. Stąd propozycja spacerów badawczych, aby spotkać się z mieszkańcami już na obszarze poszczególnych miejscowości i wspólnie pomyśleć nad najlepszymi rozwiązaniami, które usprawnią nasze codzienne korzystanie z nowych stacji kolejowych oraz ułatwią przesiadkę na inne środki transportu metropolitalnego – dodaje.

Czasem wystarczy drobna zmiana, by ułatwić przejście

Podczas spacerów badawczych, mieszkańcy niejako „wydeptają” najbliższe otoczenie nowych stacji, aby znaleźć rozwiązania, dzięki którym przejście na pociąg będzie wygodne i bezpieczne.

– Czasami, żeby skrócić nawet o kilka minut dojście do stacji czy przystanku – wystarczy drobna zmiana poprzez np. usunięcie barierek czy niewielkich zmian w organizacji ruchu – mówi Magdalena Jochemczyk, przedstawiciela Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, która koordynuje projekt „Jak otworzyć kolej na mieszkańców”.

– Jednak chcemy na tę przestrzeń wokół stacji spojrzeć szerzej. Porozmawiać też o tym, z czym kojarzą się nam te miejsca, zastanowić się czy znajdują się tam jakieś charakterystyczne elementy, które chcielibyśmy pokazać całej Metropolii. Może w okolicy jest mural lub inny obiekt, do którego mieszkańcy są przywiązani z sentymentem albo występują jakieś ograniczenia, które wpływają na poczucie bezpieczeństwa w tym rejonie. Chcemy to znaleźć i wskazać podczas spacerów – dodaje.

Na jesień odbędą się konsultacje według rekomendacji Komisji Europejskiej i OECD

Spacery badawcze będą pierwszą częścią projektu, którym GZM zaprasza mieszkańców – użytkowników transportu publicznego do włączenia się w poszukiwanie rozwiązań, aby w przyszłości codzienne dojazdy do pracy i szkoły były szybkie i komfortowe.

– Nie ma wątpliwości, że lokalne podróże są ważne dla każdego z nas. Dlatego mieszkańcy powinni mieć swój głos w procesie planowania transportu. To pozwala im wpłynąć na kształtowanie mobilności w swojej okolicy i stopniowo budować standardy we wspólnym modelowaniu miejskiej infrastruktury – mówi Krzysztof Rodziewicz, dyrektor w Departamencie Analiz Transportowych, Centrum Unijnych Projektów Transportowych (CUPT).

Poza spacerami badawczymi, niebawem ukaże się ankieta dotycząca przemieszczania się i wyglądu stacji kolejowych. Konsultacje będą kontynuowane jesienią tego roku. Zostaną przeprowadzone w innowacyjnej formule deliberacji zgodnie z rekomendacjami Komisji Europejskiej.

Harmonogram spacerów badawczych. Sprawdź, kiedy spacery badawcze GZM odbędą się w poszczególnych miastach

Bytom

9 maja – Bytom Stroszek

10 maja – Bytom Karb

11 maja – Bytom Rozbark (stacja jeszcze nieistniejąca)

16 maja – Bytom, stacja główna

Radzionków:

17 maja – Radzionków Rojca

18 maja – stacja Radzionków

Chorzów:

23 maja – Chorzów Stary

24 maja – Chorzów Miasto

25 maja – Chorzów Uniwersytet

Nakło Śląskie

29 maja – Nakło Śląskie

Tarnowskie Góry

30 maja – Tarnowskie Góry

31 maja – Tarnowskie Góry Osada Jana 31 maja (stacja jeszcze nieistniejąca)

Spacery badawcze organizowane są w ramach projektu „Jak otworzyć kolej na mieszkańców”. Projekt jest realizowany przy wsparciu Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) i Komisji Europejskiej we współpracy Centrum Unijnych Projektów Transportowych, Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii i Spółdzielni Socjalnej FADO.

By w przyszłości codzienne dojazdy do pracy i szkoły były szybkie i komfortowe, musimy zacząć pracę już teraz. Zależy nam na tym, by zacząć współpracę z mieszkańcami – użytkownikami transportu publicznego. Wierzymy, że nasza wspólna praca przyniesie pozytywne skutki. Czasem drobna zmiana, na przykład w postaci usunięcia barierek czy niewielkich zmian w organizacji ruchu, może skrócić dojście do stacji czy przystanku o kilka minut.

Dlatego chcemy zaprosić mieszkańców GZM do rozmowy o węzłach przesiadkowych przy stacjach kolei metropolitalnej i zacząć planować je razem z przyszłymi ich użytkownikami poprzez działania w ramach projektu „Jak otworzyć kolej na mieszkańców?”. Proponujemy wspólne spacery po okolicy istniejących i przyszłych przystanków kolei metropolitalnej w 6 miastach i gminach na terenie GZM, podczas których porozmawiamy z mieszkańcami i zapytamy ich o zdanie w formie ankiet. O szczegółach opowiemy na spotkaniu otwierającym, które odbędzie się 12 kwietnia 2023 roku w godzinach 17:00-19:00 w Muzeum Hutnictwa w Chorzowie przy ulicy Metalowców 4a.

Zależy nam na obecności każdego, komu bliski jest temat dostępnego i efektywnego transportu w Metropolii. Prosimy o zarejestrowanie się poprzez formularz: https://forms.office.com/e/38NGHEaG1T

Jesteśmy też dostępni pod adresem mailowym mobilnosc@metropoliagzm.pl oraz pod numerem telefonu 32 718 07 11.

Obecnie trwają prace na linii kolejowej nr 131 na odcinku od Chorzowa Batorego przez Bytom do Nakła Śląskiego. Trwa także projektowanie odcinka obejmującego przystanki Nakło Śląskie, Tarnowskie Góry Osada Jana i Tarnowskie Góry. Dzięki tej inwestycji, za kilka lat, będziemy mogli szybciej jeździć do pracy czy szkoły.

Jednak wyremontowane tory i nowe perony to nie wszystko. Potrzebujemy wspólnej siatki połączeń autobusowych, tramwajowych i kolejowych, możliwości sprawnej i szybkiej przesiadki z różnych środków transportu oraz komfortowego dojścia do stacji czy przystanku kolejowego. Czekamy na Państwa, aby móc dobrze zaprojektować przyszłość transportu w Metropolii.

Cały projekt organizowany jest przy wsparciu Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) i Komisji Europejskiej we współpracy z Centrum Unijnych Projektów Transportowych i Spółdzielnią Socjalną FADO.

W minionym tygodniu odbyła się seria spotkań z mieszkańcami Metropolii. Były to konsultacje studium wykonalności rozbudowy linii na odcinku Katowice- Gliwice do 4-torowej. Ten projekt ma na celu przede wszystkim oddzielenie ruchu dalekobieżnego od aglomeracyjnego. Dzięki temu pociągi w ruchu metropolitalnym będą mogły kursować co kilkanaście minut.

Spotkania miały miejsce w Katowicach, Chorzowie, Świętochłowicach, Zabrzu i Rudzie Śląskiej. Uczestniczyli w nich m.in. mieszkańcy, samorządowcy oraz działacze społeczni.

– Generalnie w spotkaniach uczestniczyło średnio około 25 osób, przy czym najwięcej to około 40 w Rudzie Śląskiej Chebziu – mówi Wojciech Dinges, pełnomocnik Zarządu GZM ds. transportu szynowego, kierujący Wydziałem Kolei Metropolitalnej

– Pojawiali się mieszkańcy oraz przedstawiciele administracji miejskiej: wiceprezydenci miast, radni, naczelnicy wydziałów inwestycji i specjaliści. Reprezentacja miejska była spora a rezultaty dyskusji – konstruktywne – dodaje Wojciech Dinges.

Przystanki kolejowe lepiej zintegrowane z tkanką miejską

Poruszono tematy nie tylko kolejowe, ale też szerzej dotyczące transportu zbiorowego, kwestii własnościowych, czy ruchu pieszych i rowerzystów.

– Tematem, który wybrzmiał na kilku spotkaniach było dowiązanie ciągów pieszych i rowerowych, zaplanowanych przejść, najczęściej podziemnych, które umożliwią połączenie obszarów podzielonym linią kolejową w tej chwili – relacjonuje Mateusz Bieńkowski, specjalista Wydziału Kolei Metropolitalnej GZM.

– Dużo ważniejszy temat to lokalizacja nowych przystanków kolejowych i skomunikowanie ich z tkanką miejską. Pojawiały się też pytania o ekrany akustyczne, ich wysokość, sposób ich wykonania: transparentne, czy kolorowe – dodaje przedstawiciel GZM.

– W toku konsultacji, projektanci zapisali przekazane uwagi – do weryfikacji, czy byłyby możliwe do wprowadzenia w taki sposób, żeby rozbudowa linii i budowa ekranów, która tak naprawdę zabezpieczy przed tzw. dzikimi przejściami, jednak mimo wszystko umożliwi bezpieczne przedostanie się na drugą stronę torów. W kilku przypadkach zostało to uwzględnione – wyjaśnia Wojciech Dinges.

– Padały też pytania związane z bardzo szczegółowym obrysem terenu obszaru kolejowego, który projekt będzie obejmował: czy nie wkracza na teren przyległych działek? W kilku przypadkach pojawili się właściciele i mieszkańcy najbliżej położonych zabudowań, którzy wnosili swoje zastrzeżenia, artykułowali obawy często związane z hałasem, ale również pojawiały się wnioski dotyczące np. drogi dojazdu, czy dojścia do posesji albo obawy z nimi związane – wyjaśnia Dinges.

Zabrze. Możliwość zbliżenia przystanków kolejowych i autobusowych

Efektem spotkań była nie tylko wymiana informacji, ale też stworzenie możliwości kolejnych konsultacji prowadzących do wymiernych efektów w postaci zwiększenia jakości życia w miastach poprzez usprawnienie transportu zbiorowego.

– Pojawiły się, zapisane przez projektantów, propozycje przesunięcia przystanków tramwajowych i autobusowych bliżej przystanków kolejowych. Ciekawym przypadkiem była dyskusja o możliwości przesunięcia peronu w Zabrzu w kierunku zachodnim po to, by zbliżyć je i umożliwić przesiadki z budowanego Centrum Przesiadkowego na perony i vice versa. Wydaje się to być realne – mówi Wojciech Dinges.

Wiadukty, przejścia piesze, rowerowe i węzły przesiadkowe w Chebziu

– W Chebziu jest koincydencja kilku tematów. Sam węzeł, czyli Chebzie Pętla jest bardzo rozległy geograficznie. Nasi projektanci wychodzą naprzeciw postulatom przybliżenia dostępu do kolei od strony przystanków tramwajowych i autobusowych. Są dwa warianty usytuowania peronów. W ramach projektu Kolei Metropolitalnej GZM jest planowana również przebudowa wszystkich wiaduktów, jest też planowana rozbudowa wiaduktu w Chebziu. W jednym z wariantów pojawia się możliwość wejścia spod wiaduktu na perony, które byłyby przesunięte bardziej na wschód. Pojawiły się też głosy mówiące o tym, żeby przystanek tramwajowy znalazł się w przyszłości pod wiaduktem – wyjaśnia Wojciech Dinges

– Jednocześnie musimy pamiętać o tym, że Tramwaje Śląskie mają gotowy i zatwierdzony projekt modernizacji pętli tramwajowej i usytuowania przystanków tramwajowych w Chebziu, zatem od strony infrastruktury tramwajowej też będą postępowały zmiany. Musimy pamiętać o tym, że efekty inwestycji tramwajowych pojawią się szybciej, niż kolejowych, które zajmują więcej czasu. Cała rozbudowa linii kolejowej nr 137 to jest horyzont raczej końca dekady – dodaje pełnomocnik zarządu GZM ds. transportu szynowego.

– Chcielibyśmy w niedalekiej przyszłości spotkać się z Urzędem Miasta Ruda Śląska, Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolią i Tramwajami Śląskimi w sprawie przybliżenia torów tramwajowych do dworca kolejowego i utworzenia przystanków przy wiadukcie – mówi Adam Cop, mieszkaniec Rudy Śląskiej, jeden z prowadzących fanpage Centrum Przesiadkowe Chebzie.

Dyskusja wokół przebudowy węzła przesiadkowego na Osiedlu Witosa

 – Po raz kolejny w ramach całego procesu konsultowania padło pytanie o możliwość przybliżenia peronów planowanego przystanku Katowice Witosa w kierunku ulicy Wiśniowej. Projektanci jednoznacznie powiedzieli, że technicznie nie byłoby to możliwe – informuje Mateusz Bieńkowski.

– Na przystanku Katowice Witosa zostały zaplanowane trzy perony dla dwóch linii kolejowych, czyli linii w kierunku Chorzowa Batorego i w kierunku Rudy Śląskiej – Kochłowic. Teren, który zająłby ten przystanek będzie zbyt rozległy, żeby móc przybliżyć go do wiaduktu nad ulicą Wiśniową i dopasować wyjścia – dodaje Bieńkowski

– Warto pamiętać o tym, że dyskutowane i prowadzone jest cały czas dojście do przystanku Katowice Witosa od strony ulicy Gliwickiej, czyli skomunikowanie z wiaduktem prowadzącym do Osiedla Tysiąclecia – wyjaśnia Wojciech Dinges.

– To był jeden z postulatów: żeby skomunikować przystanek, nie odcinać go od strony północnej, żeby z przystanków tramwajowych i osiedla można było do niego dojść – dodaje.

Nowa para torów usprawni przejazdy z Katowic do Gliwic

Realizacja tej inwestycji przez PKP PLK ma na celu przede wszystkim oddzielenie ruchu dalekobieżnego od aglomeracyjnego.

Inwestycja ta ma duże znaczenie dla przyszłej Kolei Metropolitalnej. Trasa kolejowa Gliwice – Katowice to jeden z najczęściej wykorzystywanych korytarzy transportowych w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Odcinek długości ok. 30 km stanowi kręgosłup komunikacyjny w GZM i jest jednym z ważniejszych elementów koncepcji projektu Kolei Metropolitalnej. Po zakończeniu inwestycji po nowych torach pociągi będą mogły kursować częściej niż dotychczas.

Nowe rozwiązanie będzie w perspektywie końca dekady dużym ułatwieniem dla pasażerów. Obecnie pociągi Kolei Śląskich, realizujące przewozy wewnątrz województwa, dzielą tory na tej trasie razem z pociągami dalekobieżnymi, których kursowanie wymusza wydłużenie odstępów pomiędzy kolejnymi pociągami na trasie. Często też pociągi regionalne muszą ustępować pierwszeństwa przejazdu – nawet opóźnionym – pociągom kategorii premium lub międzynarodowym.

Ze względu na kluczowe znaczenie tej inwestycji w organizacji sieci połączeń w transporcie pasażerskim, Metropolia finansuje w połowie koszty przygotowania tej dokumentacji oraz realizuje to studium wykonalności wspólnie z PKP PLK.

Przydatne linki:

Dodatkowa para torów na trasie z Katowice – Gliwice. W styczniu konsultacje społeczne 

Zapraszamy do śledzenia stron na Facebooku: Metropolia GZM i Transport GZM, gdzie znajdziecie informacje nt. inwestycji i działań Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii w zakresie kolei pasażerskiej i nie tylko.