Skoordynowane zarządzanie gospodarką odpadami, sieć współpracy między inwestorami w tej branży gospodarki, wymiana doświadczeń, doskonalenie kadr oraz kampanie informacyjne i edukacyjne dla mieszkańców – to główne cele powstającego projektu budowy zintegrowanej gospodarki odpadami.
Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia wraz z 33 miastami i gminami z jej obszaru oraz innymi partnerami – między innymi Instytutem Chemicznej Przeróbki Węgla, Instytutem Ekologii Terenów Uprzemysłowionych, Śląskim Związkiem Gmin i Powiatów – zgłosiła do Programu zintegrowanego LIFE wstępny wniosek (tzw. Concept Note) projektu budowy zintegrowanej gospodarki odpadami o obiegu zamkniętym na terenie Metropolii, a także województwa śląskiego.
– Współpraca w skali Metropolii jest bardzo ważna dla skutecznego gospodarowania odpadami – mówi Blanka Romanowska, dyrektor Departamentu Infrastruktury i Środowiska Metropolii GZM.
– Już teraz wytwarzamy o prawie 21 proc. odpadów więcej niż zakładały to prognozy zawarte w Planie Gospodarki Odpadami dla województwa śląskiego. W przypadku miast i gmin Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii oznacza to wzrost o ponad 162 tysiące ton śmieci rocznie. W 2018 roku na terenie GZM zebrano łącznie ok. 943 tys. ton odpadów komunalnych, co stanowiło ok. 446 kg w przeliczeniu na jednego mieszkańca – tłumaczy Blanka Romanowska.
Projekt ma być realizowany wspólne z miastami i gminami Metropolii. Zakłada utworzenie systemu zarządzania zintegrowaną gospodarką odpadami.
Ma on na celu koordynować wszelkie prace związane z budową systemu gospodarki odpadami oraz organizować współpracę pomiędzy wszystkimi przedsiębiorstwami i instytucjami związanymi z rynkiem odpadów.
Projekt zakłada także obsługę inwestorów zarówno tych z branży gospodarki odpadami, jak i branży produkcyjnej. Ma to na celu ułatwienie lokowania zakładów produkcyjnych oraz zakładów przetwarzających odpady. W ramach projektu powstanie sieć współpracy, wymiany doświadczeń na poziomie lokalnym, regionalnym i międzynarodowym w dziedzinie zintegrowanej gospodarki odpadami.
Ponadto planowane są działania związane z doskonaleniem kadr. Będzie to wsparcie władz lokalnych przy planowaniu potrzeb w zakresie efektywnego gospodarowania odpadami komunalnymi, związane, między innymi z tworzeniem Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych. Przygotowywane będą projekty pilotażowe oraz prowadzone działania na rzecz wdrożenia najbardziej efektywnych metod zagospodarowania odpadów.
W planach jest stworzenie aplikacji. Korzystając z niej każdy mieszkaniec będzie miał dostęp do aktualnych harmonogramów wywozu, lokalizacji punktów napraw i ponownego użycia, lokalizacji PSZOK, informacji na temat segregacji odpadów, aktualności związanych z gospodarką odpadami i środowiskiem.
W przypadku akceptacji ze strony Executive Agency for Small and Medium-sized Enterprises (EASME) w 2021 roku zostanie złożony pełny wniosek aplikacyjny, zaś wdrożenie projektu będzie następować w latach 2022-2032.
Dotychczas akces do projektu zgłosiły 33 miasta i gminy GZM, które łącznie zamieszkuje ponad 2 mln mieszkańców i jest wytwarzanych blisko 750 tys. Mg odpadów rocznie. Lista uczestników przedsięwzięcia nie jest zamknięta, do Metropolii wpływają kolejne deklaracje uczestnictwa.
Program LIFE to jedyny instrument finansowy Unii Europejskiej poświęcony wyłącznie współfinansowaniu projektów z dziedziny ochrony środowiska i klimatu. Jego głównym celem jest wspieranie procesu wdrażania wspólnotowego prawa ochrony środowiska, realizacja unijnej polityki w tym zakresie, a także identyfikacja i promocja nowych rozwiązań dla problemów dotyczących środowiska w tym przyrody.
