Rok 2021, ze względu na panującą pandemię, był trudnym rokiem dla rynku kolejowego w Polsce. Taki wniosek płynie ze sprawozdania za ubiegły rok przygotowanego przez Urząd Transportu Kolejowego. Negatywne trendy nie ominęły również naszego regionu. Liczba pasażerów wzrosła w porównaniu do roku 2020, jednak do wyników sprzed pandemii ciągle nam daleko.
W skali całego kraju liczba przejazdów kolejami wzrosła z 209 w rekordowo niskim roku 2020 do 245 milionów w roku 2021. Przed pandemią liczba ta wyniosła prawie 336 milionów.
Nie brakuje jednak powodów do optymizmu. Mimo pandemii, pasażerowie do pociągów wracają. Również statystyki dotyczące ruchu pasażerskiego na poszczególnych trasach pokazują, że niektóre z naszych tras należą do najpopularniejszych w kraju.
W 2021 roku każdy mieszkaniec województwa co najmniej cztery razy podróżował koleją
Przez cały rok pasażerowie skorzystali w naszym regionie z kolei ponad 19 milionów razy. To mniej niż w 2019 r. (26,6 mln.), ale więcej niż w 2020 r., kiedy to z powodu pandemii liczba ta spadła do 16,2 mln.
Jak na razie, mieszkańcy regionu korzystają z kolei rzadziej niż pozostali mieszkańcy kraju. O ile w przypadku całej Polski statystyczny mieszkaniec odbył w 2021 r. 6,4 podróży, to w przypadku województwa śląskiego współczynnik ten wynosił 4,3.
Co ciekawe, w Metropolii znajdują się 4 stacje, na których pociągi zatrzymują się średnio co najmniej raz na 10 minut. Oprócz dość oczywistych, takich jak Katowice i Gliwice, na liście tej znajdują się dwie kolejne katowickie stacje: w Ligocie i Piotrowicach. A to świadczy o potencjale transportowym tych lokalizacji.
Stacji, na których pociągi zatrzymują się częściej niż co 10 minut, jest w Polsce prawie 90. Zdecydowana większość z nich to przystanki, na których zatrzymują się stołeczne lub trójmiejskie pociągi kolei aglomeracyjnych. Również w Metropolii stacji tych w kolejnych latach z pewnością przybędzie. Będzie to możliwe dzięki powstaniu i rozwojowi Kolei Metropolitalnej.
W Metropolii najczęściej podróżujemy pociągiem do Gliwic i do Tychów
Najpopularniejsze relacje podróży koleją wg łącznej liczby pasażerów w 2021 r. na terenie Metropolii to trasy Katowice-Tychy oraz Katowice-Gliwice. Z pierwszej relacji skorzystało 900 tysięcy pasażerów (2,5 tysiąca dziennie), co było siódmym wynikiem w kraju. Relację Katowice-Gliwice koleją pokonano prawie 700 tys. razy, a więc średnio 1900 razy dziennie.
Biorąc zaś pod uwagę wskaźnik wykorzystania kolei, a więc liczbę podróży przypadającą na mieszkańców miast, które łączy relacja, połączenia Katowic z Tychami (wskaźnik 2,16) i Gliwicami (wskaźnik 1,48) zajmują odpowiednio 3 i 5 miejsce w Polsce. Jak czytamy w raporcie, w przypadku relacji Katowice-Tychy oznacza to, że średnio jeden mieszkaniec obu miast wybrał kolej co najmniej dwa razy przy pokonywaniu tej relacji. Wpływ na wysokie zainteresowanie ze strony pasażerów ma wspólna oferta przewozowa pomiędzy koleją a publicznym transportem zbiorowym w ramach Zarządu Transportu Metropolitalnego.
Zdaniem autorów raportu na dużą popularność tego połączenia wpłynęły również inwestycje w tyską infrastrukturę, takie jak budowa parkingów w sąsiedztwie stacji kolejowych, budowa nowoczesnego węzła przesiadkowego przy stacji Tychy oraz budowa nowych przystanków osobowych bliżej centralnej części miasta.
Kolej Metropolitalna powstaje w GZM
Choć mieszkańcy regionu korzystają z kolei rzadziej niż w innych regionach w Polsce, jednym z priorytetów dla Metropolii jest odbudowa znaczenia transportu szynowego, który pozwala na szybkie i wygodne podróżowanie. Budowa wspomnianej Kolei Metropolitalnej będzie możliwa dzięki wielu trwającym lub przygotowywanym inwestycjom, takim jak przebudowa linii kolejowych na trasie Będzin-Katowice Ligota-Katowice Piotrowice lub Chorzów Batory-Bytom-Tarnowskie Góry. Ponadto, dzięki programowi Kolej Plus, przy wsparciu finansowym Metropolii, przewidziano remont lub budowę ponad 100 kilometrów torów.
Oprócz działań inwestycyjnych, już teraz podejmowane są działania na rzecz kolei. W ubiegłym roku, GZM sfinansowała uruchomienie około 50 pociągów Kolei Śląskich w każdy dzień roboczy. Naprzeciw potrzebom pasażerów wyszliśmy również z Metrobiletami – wspólną ofertą ZTM, Kolei Śląskich i Polregio.
