Ostatnia budowana od podstaw linia tramwajowa w Katowicach to przedłużenie linii od ówczesnej zajezdni przy Parku Południowym (Kościuszki) do pętli Brynów, oddane do użytku we wrześniu 1947 r. W późniejszych latach prowadzone były różne inwestycje tramwajowe, jednak na wytyczenie, budowę i oddanie do ruchu zupełnie nowego odcinka sieci tramwajowej w Katowicach trzeba było czekać 76 lat.
– Odcinek nowej linii tramwajowej wzdłuż ulicy Grundmanna jest krótki, ale ma znaczenie strategiczne. W przypadku organizowania uroczystości na Rynku daje on możliwość alternatywnego poprowadzenia ruchu tramwajowego. Na tym jednak się nie zatrzymujemy. Po wielomiesięcznym oczekiwaniu udało nam się otrzymać decyzję środowiskową. To kluczowy krok dla realizacji oczekiwanej inwestycji, jaką jest tramwaj na południe Katowic. To ponad 5-cio kilometrowa linia tramwajowa, która pozwoli z Kostuchny dotrzeć do centrum miasta w ok. 20 minut – powiedział Marcin Krupa, prezydent Katowic.
Umowa na realizację robót podpisana została 16 marca 2022 r. a zadanie realizowało konsorcjum firm: SPAW-TOR z Krakowa, Silesia Invest z Gliwic i Grotex z Zabrza. – To nie było zadanie łatwe do realizacji. Konsorcjum wykonawcze napotkało po drodze na szereg przeróżnych utrudnień i uciążliwości, ale ostatecznie wszystko zakończyło się sukcesem. Nowa infrastruktura została odebrana i uzyskała pozwolenie na użytkowanie od organów nadzorujących, a to znaczy, że od jutra tą trasą liniowe tramwaje będą wozić pasażerów – zaznaczył Bolesław Knapik, prezes Zarządu spółki Tramwaje Śląskie S.A.
W ramach zadania pn. „Budowa linii tramwajowej wzdłuż ul. Grundmanna w Katowicach. Połączenie dwóch magistralnych linii tramwajowych funkcjonujących w układzie wschód – zachód biegnących ul. Chorzowską oraz ul. Gliwicką” wybudowano 1475 metrów toru pojedynczego (mtp) w różnych konstrukcjach (torowisko klasyczne na podkładach, podlew ciągły, płyty prefabrykowane). Zamontowano 2950 mb. szyn, 6 rozjazdów dwutorowych, 12 zwrotnic i 6 kompletów przyrządów wyrównawczych. Do budowy torowiska użyto 3000 m3 kruszyw różnych frakcji, wylano też ponad 700 m3 betonu. Wzdłuż nowego torowiska stanęło 60 słupów trakcyjnych, na których rozciągnięto 2360 mb. sieci trakcyjnej.
W ramach inwestycji wybudowana została również nowa podstacja trakcyjna wyposażona w nowe urządzenia, powstał nowy wiadukt tramwajowy nad Drogową Trasą Średnicową oraz most tramwajowy nad Rawą. Pasażerowie do dyspozycji otrzymają 4 platformy przystankowe, po dwie zlokalizowane na obu krańcach nowej linii, w pobliżu skrzyżowań z ul. Chorzowską i ul. Gliwicką.
– Ta inwestycja nie należała do najłatwiejszych, tym bardziej jestem szczęśliwy, że udało się ją oddać do użytku jeszcze przed świętami Bożego Narodzenia. Ale nie udałoby się to, gdyby nie pełne zaangażowanie pracowników wykonujących prace a także zdrowa współpraca zarządzających Tramwajami Śląskimi z inżynierem kontraktu oraz Urzędem Miasta Katowice i samym Prezydentem, za co bardzo dziękuję – mówił Grzegorz Michnik, prezes Zarządu spółki SPAW-TOR, lidera konsorcjum wykonawczego.
Zadanie zostało ukończone i uzyskało pozwolenie na użytkowanie. Od piątku 22 grudnia 2023 r. nowe torowisko będzie eksploatowane liniowo. Zarząd Transportu Metropolitalnego podjął decyzję o wydłużeniu trasy linii nr 25, która (jadąc od pętli w Szopienicach) nie skończy biegu na placu Wolności, ale pojedzie dalej wzdłuż ul. Gliwickiej, Grundmanna i Chorzowskiej do pętli przy Stadionie Śląskim.
Zadanie jest częścią „Zintegrowanego Projektu modernizacji i rozwoju infrastruktury tramwajowej w Aglomeracji Śląsko-Zagłębiowskiej wraz z zakupem taboru tramwajowego” współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko w perspektywie UE 2014-2020. Jego całkowity koszt znany będzie po zakończeniu wszystkich rozliczeń, ale szacowany jest na ok. 37 mln zł netto (ok. 45,5 mln zł brutto) z czego ok. 20 mln zł netto to dofinansowanie unijne.
– Dla Katowic tramwaje mają podstawowe znaczenie w kontekście efektywności transportu publicznego. Zabiegamy o to, by móc realizować podobne inwestycje i by mieć wpływ na ich realizację. W tym kontekście Tramwaje Śląskie to kluczowa dla miasta spółka. Teraz przed nami budowa tramwaju na południe miasta – powiedział Bogumił Sobula, pierwszy wiceprezydent Katowic.
Tramwaj na południe
Po uzyskaniu pozytywnej decyzji Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska Katowickie Inwestycje mogły powrócić do prac nad linią tramwajową na południe Katowic. Obecnie działania skupiają się na zaktualizowaniu opracowanej wcześniej koncepcji, która przez trwające sześć lat oprotestowanie budowy wymaga szczegółowego dostosowania do obecnej sytuacji, a następnie opracowaniu kompletnej dokumentacji projektowej, która umożliwi ogłoszenie przetargu na wykonanie robót budowlanych.
Przypomnijmy, że 21 sierpnia Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska wydała długo wyczekiwaną decyzję środowiskową, która w praktyce oznacza możliwość ukończenia prac projektowych i uzyskanie pozwolenia na budowę. 5,2-kilometrowa linia tramwajowa na południe Katowic wraz z centrum przesiadkowym Kostuchna będzie największą inwestycją w obszarze transportu publicznego w najnowszej historii miasta. Jej łączna wartość szacowana jest na ponad 350 mln zł.
Trasa rozpocznie swój bieg od uruchomionego w 2020 roku Centrum Przesiadkowego Park & Ride „Brynów”, a zakończy się kolejnym Centrum Przesiadkowym Park & Ride „Kostuchna”, przy ulicy Bażantów powyżej skrzyżowania z ul. Zabłockiego. W ramach przebiegu nowej linii powstanie sześć przystanków tramwajowych, z których trzy będą także zapewniały możliwość bezpośredniego przesiadania się na autobus w systemie „drzwi – drzwi”. Jedną z największych zalet tramwaju na południe będzie jego szybkość. Średni czas podróży tramwajem z Kostuchny do Rynku wyniesie w godzinach szczytu ok. 20-24 minuty – a więc stanowić będzie atrakcyjną alternatywę dla dojazdu samochodem do Centrum. Wzdłuż linii tramwajowej będzie biegła także droga rowerowa, a na przystankach tramwajowych pojawią się parkingi dla rowerów.
Źródło: UM Katowice
