Zaczęło się w Mysłowicach – to hasło otwierające cykl niezwykłych wydarzeń, upamiętniających 100-lecie wybuchu I powstania śląskiego, które od połowy sierpnia będą odbywać się w miastach Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Przed nami rekonstrukcja strajku górników z 1919 roku, która odbędzie się na terenie dawnej kopalni Mysłowice oraz niezwykłe widowisko multimedialne z udziałem gwiazd polskiej sceny muzycznej. Świętochłowice zapraszają w symboliczną podróż Tramwajem Powstańczym, który od 14 do 24 sierpnia będzie kursował na specjalnej linii o numerze 100.
Główne uroczystości rocznicowe odbędą się w Mysłowicach. To właśnie tam w sierpniu 1919 roku doszło do tragicznych wydarzeń, które stały się zarzewiem I powstania. Oddziały Grenzschutzu spacyfikowały górników domagających się wypłaty za pracę w ówczesnej kopalni Mysłowice. Oddano strzały, zabito 10 osób.
Hasłem wydarzeń upamiętniających 100-lecie wybuchu I powstania śląskiego jest „Zaczęło się w Mysłowicach”.
– Bardzo się cieszę, że udało się zorganizować takie wydarzenie w naszym mieście. Dzięki współpracy z wieloma podmiotami cała Polska dowie się, że I powstanie śląskie zaczęło się w Mysłowicach. Pragnę podziękować Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, władzom Województwa, Spółce Restrukturyzacji Kopalń oraz Polskiej Grupie Górniczej za pomoc w przygotowaniach do tak ważnego wydarzenia w historii naszego miasta – mówi prezydent miasta Dariusz Wójtowicz.
– Bez Waszej pomocy zorganizowanie obchodów nie byłoby możliwe. Widzimy się 14 sierpnia przy budynku dawnej kopalni, bo przecież „zaczęło się w Mysłowicach” – dodaje.
W organizację uroczystości zaangażowała się Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia.
– Naszym obowiązkiem jest pielęgnowanie pamięci o zrywach niepodległościowych. 100. rocznica I powstania śląskiego to szczególna okazja do przypomnienia zarówno wydarzeń militarnych, politycznych, jak i echa, które wywołały w kulturze, życiu społecznym oraz tradycji- mówi Kazimierz Karolczak, przewodniczący zarządu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii.
– Uroczystości rocznicowe, które wspieramy w Mysłowicach mają szczególny charakter. Krwawe stłumienie protestu górników doprowadziło do wybuchu powstania. Miasto przygotowało bogaty program wydarzeń: rekonstrukcje historyczne, koncerty i przedstawienia audiowizualne. To będzie bardzo atrakcyjna lekcja historii – dodaje.
Zapowiedzią wydarzeń będzie Wieczór Powstańczy, który rozpocznie się 13 sierpnia (wtorek) w Parku Zamkowym w Mysłowicach. Grupy rekonstrukcyjne odtworzą życie w obozach żołnierzy niemieckich i powstańczych, zaprezentują stroje i broń. Pokazy dla mieszkańców zakończone będą ogniskiem i śpiewem pieśni powstańczych. W kinie plenerowym będzie można zobaczyć „Sól ziemi czarnej” Kazimierza Kutza.
Główne wydarzenia odbędą się następnego dnia – 14 sierpnia (środa). Na mieście pojawią się patrole wojskowe w strojach z epoki, a mieszkańcy będą mogli wziąć udział w zajęciach animacyjnych.
Aktorów oraz rekonstruktorów spotkać będzie można m.in. w okolicach Urzędu Miasta Mysłowice, na mysłowickim rynku, w Parku Zamkowym oraz w okolicach dawnej kopalni. W strojach z epoki będą odgrywać różnego rodzaju scenki powstańcze.
W godzinach 11.00 – 15.00 zaplanowano inscenizacje historyczne na terenie Parku Zamkowego oraz w podziemiach Urzędu Miasta Mysłowice. Prezentowane będzie zaprzysiężenie powstańców, wydanie broni, ćwiczenia z bronią, przygotowanie punktów opatrunkowych. Z drugiej strony pokazana będzie mobilizacja Grenschutzu, a także warta i zarządzanie kryzysowe w ratuszu.
Ponadto Urząd Miejski planuje gotowanie powstańcze. Kucharze w strojach z epoki będą przyrządzać żurek, a na wielkich patelniach będą smażyć krupnioki. Jednym z kucharzy będzie Remigiusz Rączka. Kuchnia powstańcza w godzinach popołudniowych przeniesie się na teren, gdzie odbędzie się widowisko muzyczne. Potrawy będzie mógł degustować każdy za darmo.
O godzinie 15.00 w kościele p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa zostanie odprawiona msza św. w intencji poległych powstańców. O 17.30 pod bramą KWK Mysłowice zostanie otwarte miejsce pamięci poświęcone Powstańcom Śląskim.
O godzinie 18.30 na terenie byłej kopalni Mysłowice przy ul. Świerczyny, grupy rekonstrukcyjne odtworzą wydarzenia z 15 sierpnia 1919 r., kiedy to doszło do pamiętnej pacyfikacji protestujących górników i ich rodzin.
Kolejnym punktem programu, odbywającym się na terenie kopalni Mysłowice, będzie widowisko muzyczno-audiowizualne, podczas którego przybliżona zostanie historia wydarzeń z powstań śląskich. Opowiedzą je aktorzy i artyści scen z województwa. Tłem akustycznym wydarzeń będą odtwarzane dźwięki śląskich miast, gwary, walk powstańczych. Wizualnym uzupełnieniem będzie gra świateł, zdjęcia i animacje na telebimach, a także podświetlenie architektoniczne obiektów pozostałych na terenach KWK Mysłowice.
Na scenie wystąpią zespół Dżem, Stanisław Soyka, Józef Skrzek, Grzegorz Płonka, Czesław Mozil z zespołem, Abradab, Pokahontaz oraz aktorzy Anna Dereszowska, Jacek Kawalec. Rolę gospodarzy pełnić będą znani aktorzy pochodzący z Mysłowic – Jolanta Fraszyńska oraz Piotr Bajtlik. Dopełnieniem widowiska będzie mapping 3D na jednym z zabytkowych budynków kopalni. Każdy z zaproszonych artystów wykonana jeden utwór powstańczy z autorskim pomysłem na aranżacje oraz dwa utwory własne.
Po zakończeniu tego wydarzenia historycznego, z pełnym koncertem wystąpi zespół Dżem. Ostatnim akcentem będzie pokaz laserów przestrzennych z elementami animacji przedstawiającymi powstańcze światełko do nieba.
Świętochłowice. Tramwaj Powstańczy będzie wozić pasażerów po Metropolii
Z okazji 100-lecia wybuchu I powstania śląskiego, Metropolia GZM wspiera wydarzenia związane z upamiętnieniem tego okresu w historii. Poza mysłowickimi obchodami jest partnerem dwóch projektów organizowanych przez Świętochłowice. Pierwszy to „Tramwaj powstańczy do Niepodległej”, który po ulicach Metropolii będzie kursował od 14 do 24 sierpnia.
– Cieszę się, że to właśnie tramwaj powstańczy opatrzony numerem „100”, zabierze mieszkańców Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii w symboliczną, powstańczą podróż w czasie i przestrzeni – mówi Daniel Beger, prezydent Świętochłowic.
– Wsiadając do tramwaju z biletem Niepodległej w dłoni będziemy wracać pamięcią do Górnego Śląska lat 1919-1922, pochylając się nad losem tych, którzy przelali swoją krew na tej ziemi i dla tej ziemi, tworząc tym samym podwaliny współczesnej Polski. Jestem przekonany, że równie pełne refleksji nad przeszłością, teraźniejszością i przyszłością regionu będzie zakończenie tej wędrówki u stóp pomnika Powstańca Śląskiego w Świętochłowicach Lipinach- dodaje.
W trakcie podróży zabytkowym pojazdem, będzie można zapoznać się z historią powstań śląskich, zaśpiewać piosenki z tego czasu oraz wziąć udział w rekonstrukcji potyczki powstańczej. Tramwaj wyruszy 14 sierpnia 2019 r. ok. godz. 17.00 z Mysłowic, a zakończy podróż 24 sierpnia 2019 r. ok. godz. 16.30 przy pomniku Powstańca Śląskiego w Świętochłowicach –Lipinach, w 100. rocznicę zakończenia I Powstania Śląskiego.
Wydana zostanie również płyta CD „Gniew i krew”. Będzie to zbiór pieśni powstańczych w nowoczesnych aranżacjach.
